Σάββατο 7 Φεβρουαρίου 2015

Eduardo Galeano: Oι Λέξεις Ταξιδεύουν.

αναδημοσίευση από το Περιοδικό

Όταν οι λέξεις συναντούν τη μαγεία του ρεαλισμού...

Γράφει: Αντώνης Ν. Φράγκος
Μετ: Ισμήνη Κανσή, Εκδ. Πάπυρος

Γεννήθηκε στο Μοντεβίδεο της Ουρουγουάης και ακολούθησε κατά κάποιον τρόπο τα μονοπάτια του μαγικού ρεαλισμού των προηγούμενων Λατινοαμερικάνων συγγραφέων χωρίς ποτέ να εγκλωβίζεται στα γνωστά κλισέ τους. Αντίθετα ακόμη και στα αμιγώς πολιτικά βιβλία του, όπως είναι «Οι Ανοιχτές Φλέβες της Λατινικής Αμερικής» και «Ένας Κόσμος Ανάποδα», που τον έκαναν παγκοσμίως γνωστό, διάνθιζε τις απόψεις του με μυθικά στοιχεία.

Πολύ περισσότερο αυτό συμβαίνει στα επόμενα έργα του και κυριολεκτικά στο εν λόγω πόνημα: γραμμένο το 1993 έχει σαν πρωταγωνιστές, πέρα από ανθρώπους, πουλιά και άλλα ζώα, ως και τον Θάνατο. Εξαιρετικός παραμυθάς ο Galeano συνοδεύει τις ιστορίες του με τα χαρακτικά του Βραζιλιάνου Jose Borges, λαϊκού χαράκτη που εμπνέεται από την παράδοση της χώρας του. Έτσι, τα 90 σύντομα αφηγήματα που λειτουργούν δίκην παραμυθιών, παραβολών, ρήσεων ή αφορισμών, μεταφέρουν εικόνες από την παραδοσιακή κουλτούρα της υπαίθρου και των πόλεων της Νότιας Αμερικής εμπλεκόμενα δημιουργικά με τα σατυρικά χαρακτικά του Borges.

Ανάμεσα στις «τρομερές και συναρπαστικές ιστορίες» παρεμβάλλονται και πέντε κείμενα για την μνήμη την οποία ο Galeano θεωρεί όχι σαν κάτι στατικό και τελειωμένο, παγωμένο, αλλά σαν εφαλτήριο προς το μέλλον, σαν αρχή για την προσπάθεια να γνωρίσουμε τον τόπο μας και την ζωή μας.

Παρ’ όλη την εξωπραγματική τους υπόσταση τα κείμενα του Ουρουγουανού είναι στο βάθος τους πολιτικά, καλώντας τον αναγνώστη να προπονήσει τη σκέψη και τα συναισθήματά του χωρίς στερεότυπα και απόλυτες αλήθειες. Στα παραμύθια του Galeano, οι λέξεις ταξιδεύουν χωρίς φραγμούς, προβάλλουν στην φαντασία εικόνες από θρύλους παλιούς και νέους, ενώ μιλούν για πράγματα όπως ο Θεός και ο Διάβολος, η ζωή και ο θάνατος, ο έρωτας, η γυναίκα και ο άνδρας, βεβαίως και η μουσική. Είναι ένα παιχνίδι ανάμεσα στις λέξεις και την σιωπή τους.

Ο μαγικός ρεαλισμός του Galeano περιλαμβάνει ολάκερο σύμπαν αντιλήψεων και γεγονότων -αληθινών και «ψεύτικων» -και είναι τέτοια η δύναμη των εικόνων, τέτοια η τολμηρότητα των φράσεων ώστε, παρά το υποτιθέμενο συντηρητικό περιεχόμενο των λαϊκών δοξασιών, το αποτέλεσμα είναι απελευθερωτικό και συνάμα απολαυστικό. Είναι άκρως καυστικός με τις διάφορες εξουσίες, μικρές και μεγάλες. Ένα είδος ανεστραμμένης αφήγησης των «Γάμων του Κάδμου και της Αρμονίας» του Roberto Calasso, καθώς ο όποιος φορμαλισμός γεμίζει με γήινο περιεχόμενο όπως και πλείστα όσα έργα του συγγραφέα μας: «Μνήμες της Φωτιάς», «Οι Καθρέφτες» ή «Οι Ημέρες Αφηγούνται».

Τούτων δοθέντων, «Οι Λέξεις» μας «Ταξιδεύουν» με τον λιτό και απέριττο λόγο τους και συνιστούν αποτελεσματικό αντίδοτο σε ένα πεζό και αδρανές νέφος που κυκλώνει το κοινωνικό και πολιτιστικό τοπίο.

Αχ Ευρώπη… (αναδημοσίευση)

Μας την φέραν οι βάρβαροι μας φλομώσαν στο ψέμα

Γράφει: Ηρακλής Οικονόμου - Ούτι + Μπαρούτι
Από το Περιοδικό

Και τώρα τι κάνουμε που ο θησαυρός της διαπραγμάτευσης με Γερμανούς, ΔΝΤ, ΕΚΤ και Κομισιόν αποδείχθηκε άνθρακες; Σκούρα τα πράγματα.

Όταν ο ιμπεριαλισμός δεν διστάζει να κάνει λόγο ακόμη και για στρατιωτική επέμβαση στην Ουκρανία και φτιάχνει νατοϊκή δύναμη ταχείας επέμβασης ειδικά για τη Ρωσία, τότε καταλαβαίνεις ότι το σύστημα έχει μπει σε φάση πλήρους αυτοκαταστροφής, και καμιά φωνή λογικής δεν πρόκειται να συμμαζέψει τα πράγματα. Και βέβαια, κανένας Βαρουφάκης και κανένας Δραγασάκης δεν πρόκειται να βάλουν μυαλό στα αρπακτικά, όποιο λογικό επιχείρημα κι αν επιστρατεύσουν. Εδώ μιλάει η αρχαία Ρώμη – με γραβάτες.

Ένα καλό μόνο έχει η ασφυκτική πίεση που ασκείται στην κυβέρνηση από τους ταλιμπάν των αγορών: και οι τυφλοί είδαν, βλέπουν! Βλέπουν, πλέον, τι σημαίνει «ευρωπαϊκή αλληλεγγύη», «πρώτη ταχύτητα στην Ευρώπη» (γεια σου Κώστα Σημίτη άρχοντα), «ισχυρή Ελλάδα σε μια ενωμένη Ευρώπη» (γεια σου και πάλι), και πάει λέγοντας. Βλέπουν ποιο είναι το αμείλικτο πρόσωπο του οικονομικού επεκτατισμού: να εξάγει η Γερμανία αυτοκίνητα και υποβρύχια για να πληρώνει τόκους η Ελλάδα. Μέσα σε όλα, ξεκίνησαν και οι ανακοινώσεις από την …Πρεσβεία, και οι προτροπές για συνεργασία με τους «εταίρους». Καιρό είχαμε να την ακούσουμε την Πρεσβεία, αλλά καλά κάνει, να μην παίρνουν τα μυαλά μας αέρα, να μαζευόμαστε σιγά-σιγά. Σόλο πιάνο από τον ιμπεριαλισμό σε όλες του τις εκφάνσεις, και οι εξελίξεις σαρώνουν τις αυταπάτες για καλή Κομισιόν, για καλές ΗΠΑ, για καλή ΕΚΤ, και πάει λέγοντας.

Προπαντός, οι εξελίξεις παίρνουν δυστυχώς παραμάζωμα το κύριο ποντάρισμα πάνω στο οποίο είχε βασιστεί η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ: ότι δηλαδή θα υπήρχε ένα πανευρωπαϊκό κύμα αλληλεγγύης, ένα μέτωπο του Νότου, μια εξάπλωση των ελληνικών αιτημάτων σε άλλες χώρες κ.ο.κ. Αυτό που ζούμε βάζει ταφόπλακα στα όνειρα εκείνης της μερίδας του «αριστερού ευρωπαϊσμού» που με ειλικρινείς και αγαθές προθέσεις πρέσβευε την ιδέα ότι θα μπορούσαν να συντονιστούν 27 λαοί, 27 εθνικά πολιτικά και οικονομικά συστήματα, για να αλλάξει η ευρωπαϊκή ενοποίηση «από τα μέσα». Μας ξεκληρίζουν και δεν βρέθηκε ούτε μια γερμανίδα τουρίστρια (απ’ αυτές που λέει ο Πανούσης, βλέπε παρακάτω) να μας υπερασπιστεί. Ούτε μία! Μαζί με τη διαπραγμάτευση, τελειώνουν και οι αυταπάτες για πανευρωπαϊκό συντονισμό των κινημάτων. Εδώ ο λαός είναι ανοργάνωτος, εντελώς ανοργάνωτος, μόνος κι έρημος, σε εθνικό επίπεδο. Σε πανευρωπαϊκό θα συντονιστεί; Adios αντί για Podemos.

Τουλάχιστον, όπως μου εκμυστηρεύτηκε και δημοσιογράφος που ουδεμία σχέση έχει με ΣΥΡΙΖΑ,«έγινε για πρώτη φορά πραγματική διαπραγμάτευση από ελληνική κυβέρνηση». Έτσι, για το γαμώτο, για να πέσουν επιτέλους οι μάσκες των Ευρωπαίων και για να πάρουμε χαμπάρι ποιο πραγματικά είναι το ροκ του μέλλοντός μας, ποιες είναι οι τρομακτικές δυσκολίες ενός προοδευτικού – έστω και του πιο ελάχιστου – μετασχηματισμού μιας χώρας μέσα σε συνθήκες τραμπουκοποίησης του ευρωπαϊκού καπιταλιστικού σχηματισμού. Έστω κι αν κρατήσει για μια μέρα ή μια βδομάδα μόνο όλο αυτό, μια ελληνική κυβέρνηση όρθωσε για πρώτη φορά ανάστημα, κι αυτό δεν είναι διόλου μικρό πράγμα.

Άλλοι, βέβαια, κοιμούνται ακόμη – φίλος μου απ’ το ΚΚΕ μου είχε χθες την εξής αμίμητη ατάκα: «μπααααα, τα έχουνε βρει, παιχνίδι παίζουν». Προσπάθησα να του εξηγήσω ότι το «να τα βρουν», να υποχωρήσει δηλαδή η κυβέρνηση μπροστά στις ασφυκτικές πιέσεις, είναι πράγματι ένα ενδεχόμενο, αλλά ότι αυτό δεν σημαίνει ότι τα έχουν βρει εξαρχής, ούτε ότι όλο αυτό γίνεται για τα μάτια του κόσμου. Απέτυχα παταγωδώς. Εμ βέβαια, κάπως πρέπει να δικαιολογηθεί η απουσία του ΚΚΕ απ’ τις εξελίξεις και ο ρόλος του Πόντιου Πιλάτου που με τόση επιτυχία επιτελεί. Πώς το λένε οι δημοσκοπήσεις; ΔΞ / ΔΑ, «δεν ξέρω, δεν απαντώ». Απ’ την άλλη, οι θεωρητικοί γκουρού της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, που τους διαβάζω και τους σέβομαι, ανακάλυψαν ότι ακόμα κι αυτές οι μετριοπαθείς μεταρρυθμίσεις του ΣΥΡΙΖΑ και του «Προγράμματος της Θεσσαλονίκης» περνάνε μέσα από τη ρήξη με το ευρώ και την ΕΕ. Κάπως αργά ήρθε αυτή η ανακάλυψη, δεν νομίζετε; Η εύλογη απορία του γιατί τότε δεν πάτησε η ΑΝΤΑΡΣΥΑ σε αυτήν την πραγματικότητα, προεκλογικά, ώστε να συντονίσει το βήμα με τον ΣΥΡΙΖΑ και να δώσει ώθηση προς μια τέτοια κατεύθυνση ρήξης, όταν θα έφτανε η κρίσιμη στιγμή της κατάρρευσης της διαπραγμάτευσης λόγω της αδιαλλαξίας των Ευρωπαίων, δεν πρόκειται φυσικά να απαντηθεί από καμία από τις ν2 συνιστώσες της.

Αφήνω για το τέλος «τον κλασικό τον μα#### τον Έλληνα» που λέει κι ο Γιώργος ο Γεωργίου, ο αθλητικογράφος. Πέρασε στα ψιλά, αλλά είναι πραγματικά η πιο γκαγκάν είδηση για το 2014: η αγορά νέων αυτοκινήτων παρουσίασε το 2014 αύξηση 21,3% σε σχέση με το 2013. Η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά! Για λίγο είδε το χρώμα του 20ευρου ο Έλλην, και χίμηξε να το μετατρέψει σε γκάζια και υδραυλικά τιμόνια Made in Germany. Άντε λοιπόν να κοντράρεις τους Ευρωπαίους εσύ και να διαπραγματευτείς μαζί τους… Έχουμε ανεργία, ο νέος κόσμος φεύγει για τα ξένα, δεν εξάγουμε προϊόντα παρά μόνο μυαλά, δεν παράγουμε, δεν έχουμε ξένες επενδύσεις, εσχάτως δεν τις θέλουμε κιόλας (αυτό με ξεπερνάει), είμαστε βουτηγμένοι στο χρέος, οι τράπεζες φούνταραν ήδη μια φορά, κι εμείς τη βρίσκουμε με το να εισάγουμε μανιωδώς και να δανειζόμαστε εκ νέου για να μυρίσουμε εξάτμιση για άλλη μια φορά. Αν δεν της επιτρέπουν να διαπραγματευτεί το χρέος η κυβέρνηση, ας διαπραγματευτεί τουλάχιστον το πώς θα γίνει να παράγουμε Volkswagen και Audi στην Ελλάδα με κάποιο τρόπο, να βρουν δουλειά οι νέοι άνθρωποι και να αρχίσει κι αυτή η κακομοίρα η οικονομία να παράγει κάτι παραπάνω από startup σαλιγκάρια και ιστοσελίδες.

Έτσι έχουν τα πράγματα, αγαπητή μου αναγνώστρια, και δεν μένει παρά να στραφώ για άλλη μια φορά στο μοναδικό μου καταφύγιο: το ελληνικό τραγούδι. Προφήτη Τζίμη Πανούση, εξόριστε ποιητή στην Ευρώπη σου, πες μου τι βλέπεις;


ΑΧ ΕΥΡΩΠΗ
Στίχοι-Μουσική-Ερμηνεία: Τζίμης Πανούσης

Αχ Ευρώπη, αχ Ευρώπη
εσύ μας μάρανες
εσύ μας μάρανες.
Μας την φέραν οι βάρβαροι
μας θαμπώσαν με δώρα
με χαντρούλες πολύχρωμες
και κουτιά κόκα κόλα

Μας την φέραν οι βάρβαροι
μας φλομώσαν στο ψέμα
μας τρελάναν στα πέναλτι
και δεν έχουμε τέρμα

Δεν μπορώ, δεν μπορώ
δεν μπορώ να τη βρω
με κομπιούτερ
και με κουμπάκια

New Wave, Jazz, Rock,
Sex, Drugs, Rock “n” Roll
με τζατζίκι
και με σουβλάκια

Αχ Ευρώπη, αχ Ευρώπη
εσύ μας μάρανες
εσύ μας μάρανες.

Γερμανίδες τουρίστριες
που διψάνε για σπέρμα
Γιαπωνέζοι βρικόλακες
με καλώδια στο αίμα
ξεχυθήκαν στο Σύνταγμα
από Δούρειο Ίππο
με καπνούς και με λέιζερ
και μας πιάσαν στον ύπνο

Δεν μπορώ, δεν μπορώ
δεν μπορώ να τη βρω
με κομπιούτερ
και με κουμπάκια
New Wave, Jazz, Rock,
Sex, Drugs, Rock “n” Roll
με τζατζίκι
και με σουβλάκια

Θανάση μαλάκα, Βαγγέλη μαλάκα
Μήτσο μαλάκα, Τάκη μαλάκα
Νικόλα μαλάκα, μαλάκα, μαλάκα
Μαλάκα, μαλάκα, μαλάκα, μαλάκα
Τζιμάκο μαλάκα, Τζιμάκο μαλάκα

Κυριακή 1 Φεβρουαρίου 2015

Οι φτωχοί (αναδημοσίευση)



Οι φτωχοί θάβουν τους νεκρούς τους μ’ ένα είδος ντροπής,
σφηνώνονται άγαρμπα στις κακοτοπιές
όλο ευαισθησίες και ανεξακρίβωτα μισόλογα.

Σιγοβράζουν αναρχικά τροπάρια μέσα τους,
έρωτες πνιγμένοι στα συνέδρια της διανόησης.

Όλο τρύπιες κάλτσες κι ανήκατε μάχαν στον πρωινό ήλιο,
περασμένοι σ’ εκρηχτικές νουβέλες δίχως
κοινωνικές αλλαγές, ονειρώξεις και σταυροφορίες.

Σημαιούλες ποδοπατημένες ενός ράθυμου εθνικισμού,
στα εντόσθια μέσα του σκιαγμένου κόσμου
που θα βγει μια νύχτα ξεβράκωτος πάλι στους δρόμους,
διαγράφοντας αντιποιητικά γεγονότα αιώνων
και οικόσιτα ήθη της μιας στιγμής

Παρασκευή 30 Ιανουαρίου 2015

Δομές αλληλεγγύης μπροστά στη νέα πραγματικότητα (αναδημοσίευση)

Χρήστος Κορολής, (εκπαιδευτικός)
Από εφημερίδα  epohi

Πάνε πάνω από τρία χρόνια από τότε που οι «ανήσυχοι» και οι «αγανακτισμένοι» της πλατείας Συντάγματος, και όχι μόνο, άρχισαν να δίνουν σάρκα και οστά σε αυτό που συχνά καλούμε «ουτοπία της πράξης». Καλύπτοντας το κενό μιας πολιτείας που εθελοτυφλεί μπροστά στα προβλήματα και με άξονα τρεις βασικές ανθρώπινες ανάγκες (τροφή-υγεία-παιδεία), τόσο οι συλλογικότητες που ήδη υπήρχαν όσο και οι καινούργιες που στήθηκαν εν τω μεταξύ, κατάφεραν μέσα από πρωτόγνωρες αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες να μετατραπούν από απλές εστίες πολιτικού προβληματισμού σε δομές αλληλεγγύης, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για μια νέου τύπου συμμετοχική κοινωνική πολιτική.

Αξίζει να σημειωθεί, χωρίς καμία διάθεση απλούστευσης ή ωραιοποίησης, ότι η διαδικασία αυτή της γρήγορης ωρίμανσης έχει ήδη δώσει καρπούς. Επιλέγοντας την άμεση δημοκρατία έναντι της δημοκρατίας της ψήφου, την αλληλεγγύη έναντι της φιλανθρωπίας των χορηγών, την ελεύθερη βούληση και συμμετοχή έναντι της στράτευσης και του καθήκοντος, οι δομές αυτές καλλιέργησαν τη δική τους ηθική και αισθητική και άσκησαν τους ανθρώπους τους μέσα σε συνθήκες ουσιαστικής δημοκρατίας στην πρόταξη του «εμείς» έναντι του «εγώ».

Είναι αλήθεια ότι πολλές από τις προσπάθειες των αλληλέγγυων δομών αντιμετωπίστηκαν και αντιμετωπίζονται ως περιθωριακές όχι μόνο από την κεντρική εξουσία αλλά και από όσους, ανεξάρτητα από τον πολιτικό αυτοπροσδιορισμό τους, θεωρούν αυτά τα εγχειρήματα αποπολιτικοποιημένες προσπάθειες ανακύκλωσης της φτώχειας την εποχή της κρίσης. Η πραγματικότητα είναι, ωστόσο, πολύ διαφορετική. Οι δομές αλληλεγγύης δίνουν τον αγώνα τους επάνω σε θεμελιώδεις αρχές της αριστεράς, των κινημάτων και του ανθρωπισμού, όπως είναι η ενεργός συμμετοχή των πολιτών, η καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και η διαρκής πάλη ενάντια στο ρατσισμό και την ξενοφοβία.

Άμεσες προτεραιότητες
Στη νέα πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα που προβάλλει με την ενδεχόμενη ανάληψη της κυβέρνησης από την αριστερά στη χώρα μας, είναι αυτονόητο ότι οι δομές αλληλεγγύης θα αλλάξουν όχι μόνο ως προς την υπόστασή τους αλλά και μέσα στη συνείδηση της κοινωνίας: Δεδομένου ότι το κοινωνικό κράτος, όπως το είχαμε ορίσει και βιώσει ώς τώρα, δεν θα μπορούσε να επαναδομηθεί στο σύνολό του με τους ίδιους όρους (και αυτό όχι μόνο λόγω της οικονομικής κρίσης), τα τοπικά κινήματα και οι αλληλέγγυες δομές καλούνται να μαζικοποιήσουν και να ουσιαστικοποιήσουν τα εγχειρήματα τους λειτουργώντας πλέον μέσα σε ένα ευνοϊκότερο περιβάλλον.

Οι νέες, λοιπόν, προκλήσεις αλλά και οι κίνδυνοι που θα πρέπει να υπερβούν οι δομές αλληλεγγύης είναι πολλές και πολύ διαφορετικές από όσες γνωρίζαμε ώς τώρα. Ως εκ τούτου, οι άμεσες προτεραιότητες τους στη νέα πραγματικότητα θα μπορούσαν να συνοψιστούν ως εξής:

α) Διαρκής σύμπλευση όλων των δομών/συλλογικοτήτων μέσα από ανοιχτές αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες και σωστός διαχωρισμός τους ανάλογα με τον τρόπο λειτουργίας τους και τους επιμέρους σκοπούς που η καθεμία από αυτές υπηρετεί.

β) Αναζήτηση και διεκδίκηση ενός θεσμικού πλαισίου που, αφενός δεν θα αφήνει μερικές από αυτές να λειτουργούν ως «ανυπόστατες», αφετέρου δεν θα τις υποχρεώνει να μετασχηματίζονται σε σωματεία ή Μ.Κ.Ο.

γ) Η ποιότητα του ανθρωπιστικού έργου που οι αλληλέγγυες δομές παρέχουν πρέπει να παραμείνει ταυτόσημη με το πολιτικό πλαίσιο μέσα στο όποιο λειτουργούν, που είναι η αλληλεγγύη για όλους και η άμεση δημοκρατία, μακριά από κομματικές εξαρτήσεις και κάθε λογής «χορηγίες».

Είναι σίγουρο ότι στη νέα μέρα που ξημερώνει οι δομές αλληλεγγύης οφείλουν να διεκδικήσουν το ρόλο και το χώρο που τους αξίζει, φροντίζοντας πάντα να μην ταυτιστούν με άλλες μορφές «κοινωνικής προσφοράς» και καθιστώντας σαφές στη συνείδηση όλων ότι το «πώς» είναι εξίσου σημαντικό με το «τι» και το «πότε».

Ηθική και Πολιτική (αναδημοσίευση)

Του ΕΥΤΥΧΗ ΜΠΙΤΣΑΚΗ
δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών στις 23.1.2015

Η πολιτική, λένε, είναι η τέχνη του εφικτού. Αλλά η πολιτική δεν είναι μόνο «τέχνη», «στιγμή» της ταξικής πάλης, έχει μια γνωσιοθεωρητική και μια ηθική θεμελίωση. Αναδραστικά, εκτός από τις πρακτικές κοινωνικές συνέπειες, παράγει ιδεολογία. Εχει συνεπώς γνωσιοθεωρητικές και ηθικές επιπτώσεις.

Στις επικείμενες εκλογές συγκρούονται δύο κόσμοι: ο ηθικά και πολιτικά αδίστακτος κόσμος της υποτέλειας και της χρεοκοπίας, δηλαδή ο κόσμος της κυρίαρχης τάξης, και ο κόσμος των εργαζομένων (εργατική τάξη, αγρότες, κ.λπ.), ο κόσμος που παράγει και που είναι ο κόσμος που αγωνίζεται για δημοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη και εθνική ανεξαρτησία.

Ας σκιαγραφήσουμε τα έργα και τις συνέπειες των έργων του κόσμου της υποτέλειας και του εργαζόμενου λαού. Τα «πρακτικά έργα» και την ηθική των πρωταγωνιστών, της ανανεούμενης ελληνικής τραγωδίας. Και την αγωνιστική στάση της Αριστεράς. Η αστική «μας» τάξη, για λόγους ιστορικούς και κοινωνικούς (δουλεία και ξένη κυριαρχία, μετά την επανάσταση του ‘21), δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει τον αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό της κοινωνίας.

Η εξάρτηση από τις ξένες δυνάμεις ήταν μια βασική υποτελειακή σχέση, η δημοκρατία παρέμεινε ανάπηρη και η οικονομική ανάπτυξη συνέχισε να βρίσκεται σε διαφορά φάσης σε σχέση με τις ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης. Αντίστοιχα η κυρίαρχη ιδεολογία ήταν διαποτισμένη από την προκαπιταλιστική πραγματικότητα και οι πρώτες απόπειρες αστικού Διαφωτισμού αντιμετώπισαν την κρατική εχθρότητα και την εχθρότητα των «οργανικών» ιδεολόγων της κυρίαρχης τάξης.

Ανίκανη να εκσυγχρονιστεί η αστική τάξη εφηύρε ως φάρμακο τη Μεγάλη Ιδέα (άλλο η επιδίωξη της εθνικής-κρατικής ολοκλήρωσης και άλλο η τυχοδιωκτική και ανέφικτη πραγματοποίηση της «Μεγάλης Ιδέας»). Το ουτοπικό επιθετικό όραμα του ελληνικού μικρο-ιμπεριαλισμού συντρίφτηκε με τη Μικρασιατική Καταστροφή και το ξερίζωμα του ελληνικού πληθυσμού της Μικράς Ασίας. Οι συνέπειες της καταστροφής είναι γνωστές.

Η εθνική, κοινωνική και ιδεολογική κρίση είχε ως συνέπεια την εμφάνιση των πρώτων αντιδράσεων της εργατικής τάξης και της φτωχής αγροτιάς. Το ιδιώνυμο ήταν έργο του Ελευθέριου Βενιζέλου, το οποίο κατοχύρωνε και θεσμικά τις διώξεις των αριστερών και των κομμουνιστών. Το ιδιώνυμο και οι διώξεις δεν ήταν αρκετά για να ξεπεραστεί η έρπουσα οικονομική και πολιτική κρίση. Επιλογή της κυρίαρχης τάξης: η δικτατορία του Μεταξά, ελληνικό αντίγραφο των δικτατοριών της δεκαετίας του ‘30.

Και ποια ήταν η στάση της αστικής τάξης και των πολιτικών και ιδεολογικών εκπροσώπων της, όταν οι Ναζί και οι φασίστες, παρά την αντίσταση του ελληνικού στρατού, υποδούλωσαν τη χώρα μας; Η βασιλική οικογένεια και μέρος των πολιτικών εκπροσώπων της αστικής τάξης εφυγομάχησαν: κατέφυγαν στη Μέση Ανατολή και στην Αίγυπτο για να σωθούν και για να οργανώσουν την επιστροφή τους μετά τη λήξη του πολέμου. Λιποταξία και προετοιμασία για επιστροφή στην παλαιά κατάσταση μετά το τέλος του πολέμου με τη βοήθεια των Αγγλων επικυρίαρχων.

Και η Αριστερά; Από τις φυλακές της Κέρκυρας, ο Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ, Νίκος Ζαχαριάδης, με ένα φλογερό πατριωτικό «γράμμα» του, προσδιόρισε τον δρόμο της λαϊκής αντίστασης για την εθνική απελευθέρωση. Οι κρατούμενοι κομμουνιστές, αντίστοιχα, ζήτησαν να πολεμήσουν, στο πλαίσιο του ελληνικού στρατού. Ποια ήταν η απάντηση της κυβέρνησης των κουίσλινγκ; Πρώτα, απέρριψε το αίτημα των κομμουνιστών και τους παρέδωσε δέσμιους στους κατακτητές, οι οποίοι τους εκτελούσαν ομαδικά στους διάφορους τόπους του μαρτυρίου.

Δύο κόσμοι, πολιτικά και ηθικά, ασυμφιλίωτα αντίθετοι. Ο κόσμος της λιποταξίας, της υποταγής και της συνεργασίας με τους κατακτητές και ο λαϊκός κόσμος του αγώνα και της θυσίας. Και όταν το ΕΑΜ άρχισε να ριζώνει στον λαό, οι προδότες και οι συνεργάτες τους οργάνωσαν τα Τάγματα Ασφαλείας που δολοφονούσαν, κρέμαγαν, βασάνιζαν, βίαζαν, όμοιοι ή και χειρότεροι από τους κατακτητές. Παράλληλα, και με την οικονομική και πολιτική βοήθεια των Αγγλων, οργάνωσαν «αντιστασιακές» ομάδες που στις περισσότερες περιπτώσεις εξελίχθηκαν σε συμμορίες τρομοκρατών.

Ο Εμφύλιος άρχισε από την Κατοχή. Με την απελευθέρωση, οι φυγάδες επέστρεψαν μαζί με τον αγγλικό στρατό. Και μπροστά στο γεγονός ότι το ΕΑΜ είχε κερδίσει την πλειονότητα των Ελλήνων, οργάνωσαν, με τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια τον Εμφύλιο, που στοίχισε δεκάδες χιλιάδες νεκρούς, κυρίως από την πλευρά του Δημοκρατικού Στρατού, απεριόριστες καταστροφές και ερήμωση των ορεινών χωριών και της ορεινής οικονομίας.

Μετά το τέλος του Εμφυλίου, «οι νικητές [δεν] σκούπισαν τα ματωμένα τους σπαθιά» (Ναζίμ Χικμέτ). Οι φυλακές και τα ξερονήσια συνέχισαν τη «λειτουργία» τους, τα στρατοδικεία συνέχιζαν να καταδικάζουν, και τα εκτελεστικά αποσπάσματα να εκτελούν αυτούς που αγωνίζονταν για τη Δημοκρατία, την Εθνική Ανεξαρτησία και την Ειρήνη. Ακολούθησε μια σύντομη περίοδος της ανάπηρης μετεμφυλιακής δημοκρατίας και όταν το λαϊκό κίνημα άρχισε να απειλεί το καθεστώς της εκμετάλλευσης και της υποτέλειας, επιλέχθηκε ως στήριγμα η Δικτατορία. Και σήμερα; Μετά την τυπική, αλλά πάντα ανάπηρη δημοκρατία μας; Σήμερα, δύο κόσμοι, αντίθετοι και αλληλένδετοι, ζητούν την ψήφο του ελληνικού λαού. Η Νέα Δημοκρατία και τα συγγενικά ή μη μικρά κόμματα, και οι τρεις άνισες παρατάξεις της Αριστεράς.

Τι σχέση έχει η Ν.Δ. και προπαντός η Χ.Α. με το παρελθόν που καταγράψαμε επιγραμματικά; Ο πυρήνας της Χ.Α. είναι ο απόγονος των συνεργατών των Γερμανών και των δυνάμεων του μαύρου πολιτικού υπόγειου της κοινωνίας μας. Η Ν.Δ. και τα δύο τμήματα του ΠΑΣΟΚ; Η ακροδεξιά Ν.Δ. και τα δύο τμήματα του πάλαι ποτέ ΠΑΣΟΚ είναι οι υπαίτιοι της σημερινής χρεοκοπίας της χώρας. Στοιχειώδης ηθική ευαισθησία θα επέβαλλε να αναγνωρίσουν, έστω και στοιχειωδώς, έστω και με κουτοπονηριές, την ηθική και την πολιτική ευθύνη τους για τη σημερινή κατάσταση και την ανθρωπιστική κρίση. Αντί γι’ αυτό, πρώτα κατηγορούσαν οι μεν τους δε (οι δύο της συγκυβέρνησης). Μετά στόχος έγινε η Αριστερά, η οποία φαίνεται ότι είχε κυβερνήσει, και ότι είναι υπεύθυνη για την κρίση. Αν μάλιστα κυβερνήσει, θα φέρει την καταστροφή. Και η Ν.Δ., κατά τον κ. Βορίδη, θα αντιταχθεί με όλα τα μέσα!

Οι σημερινοί κυβερνήτες είναι είτε βιολογικοί, είτε πολιτικοί απόγονοι του διεφθαρμένου, υποτελειακού και πολιτικο-οικονομικού κατεστημένου. Αναίσχυντοι, ηθικά παγεροί, ψεύτες, επικίνδυνοι, αγωνίζονται απελπισμένα να ξαναπάρουν την εξουσία και τα οικονομικά τους προνόμια. Απέναντί τους η Αριστερά των αγώνων για την Εθνική Ανεξαρτησία, την κοινωνική αναγέννηση και για μια νέα αγωνιστική ηθική, συστατικό στοιχείο μιας συνολικής πολιτισμικής αναγέννησης.

Η Αριστερά δεν μπόρεσε ακόμη να υπερβεί το παρελθόν της. Να ελπίσουμε ότι στην περίπτωση νίκης του ΣΥΡΙΖΑ θα ασκήσει μια πολιτική κρατικής στήριξης, ταυτόχρονα με μια ανοιχτή, δημοκρατική πολιτική για την επεξεργασία του δρόμου για τον σοσιαλισμό, πρώτη «στιγμή» του οποίου θα είναι η ανάπτυξη και οργάνωση ενός λαϊκού κινήματος σωτηρίας.

* Ο Ευτύχης Μπιτσάκης είναι ομότιμος πανεπιστημιακός καθηγητής.

Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2015

Ida: στο Αυτόνομο Στέκι


προβάλλεται στο Αυτόνομο Στέκι
(Ζωοδ. Πηγής 95-97 και Ισαύρων, Εξάρχεια)
Παρασκευή 30 Γενάρη στις 20.30
με τους Αγκάτα Τσεμπουκόφσκα, Αγκάτα Κούλεζα, Νταβίντ Όγκροντνικ
Πολωνία 2013, Διάρκεια 82 λεπτά

Το κείμενο που ακολουθεί είναι δανεικό από φιλικό blog.

(Ιστορική μνήμη, ο αιωνόβιος σπόρος της Άνοιξης)

 στη χώρα του δεν θυμάμαι
κάνω δυό βήματα εμπρός και χάνομαι.
(στίχοι από παιδικό αργεντίνικο τραγούδι)

Γράφει ο Νίκος Ξυδάκης για την ταινία του Πάβελ Παβλικόφσκι: Η Ida είναι η ταινία της χρονιάς. Σφραγίζει την ευρωπαϊκή ευαισθησία όπως την σφράγισε πέρυσι η Grande Belezza του Πάολο Σορρεντίνο. Πρόκειται για ταινίες-σπουδές, που μιλούν για την ψυχή των λαών και των ανθρώπων, για την αξεδιάλυτη συνύφανση του ατομικού με το συλλογικό, για το βάρος της μνήμης και της ιστορίας, για την Ευρώπη των νεκρών και των φαντασμάτων.

Ακόμη και αν πρόσθετα τη Λευκή Κορδέλα του Χάνεκε, πάλι θα ένοιωθα πως κάτι λείπει από το παζλ της ιστορικής μνήμης όπως την έχει ως σήμερα καταγράψει το ευρωπαϊκό σινεμά. Θα αναφέρω λοιπόν τον Ήχο της Σιωπής του Μίκλος Γιάντσο* (1965). Ίσως η πρώτη ταινία που μιλά ξεκάθαρα για αυτό που θα επερχόταν τρία χρόνια μετά, την Άνοιξη της Πράγας και την αρχή της ολικής κατάρρευσης του υπαρκτού (;) σοσιαλισμού. Ο Ήχος της Σιωπής προειδοποιούσε απροκάλυπτα. Λίγα χρόνια πριν ο Ίμρε Νάγκι με την ιστορική άρνησή** του  έσωσε την αξιοπρέπεια της ηττημένης πια επανάστασης της Βουδαπέστης, ξηλώνοντας έναν κόμπο από το πουλόβερ της "ηθικής" του υπαρκτού.  

Αυτές οι τέσσερις ταινίες αφηγούνται τις πτώσεις. Ο Χάνεκε μιλά για τον φασισμό που έχει φωλιάσει μέσα μας, που έχει διαποτίσει τον κοινωνικό ιστό και δεν απομένει παρά να ξεχυθεί πάνω στο γεωγραφικό κοινό. Ο Σορρεντίνο μιλά για την πτώση της κοινωνίας του εμπορεύματος, για την ηθική του χρήματος. Για την ανάγκη επιστροφής στο λιτό της καταγωγής μας. Και ο Παβλικόφσκι δένει μεταξύ τους τις γενιές δύο εποχών, γεφυρώνει το χθες με το αύριο, φέρνει αναπόφευκτα στη μνήμη άλλες επιμέρους αφηγήσεις της ολότητας, που όλες δένουν μεταξύ τους, εγκαλώντας μας να ενδώσουμε στην ιστορική μνήμη. Εκ του προχείρου αναφέρω τις Ζωές των Άλλων, τον Μύλο και το Σταυρό και τα Σφραγισμένα Χείλη.  

Στην Ida κυριαρχεί η αναζήτηση της αλήθειας. Δύο γυναίκες μη έχοντας κάτι κοινό μεταξύ τους, αναζητούν στο παρελθόν αυτό που θα μπορούσε να τις φέρει κοντά, αυτό που θα μπορούσε να ενώσει, αυτό που θα κάλυπτε το κενό της ύπαρξής τους. Και αυτό θα το αναζητήσουν πάνω και δίπλα από τους τάφους των νεκρών. Αυτών που θα μπορούσαν να αφηγηθούν την αλήθεια. Την αλήθεια των ερειπίων του κατακερματισμού, του πολέμου. Η περιπλάνηση στο αχανές (θυμίζει το Σολάρις του Ταρκόφκι, μάλιστα το μουσικό μοτίβο που κλείνει την περιπλάνηση είναι το ίδιο με το κυρίως μουσικό θέμα του Σολάρις, J.S. Bach Cantata BWV 638 Fmin) σήμερα έχει μια πυξίδα (τη μνήμη) και έναν προορισμό (να συναντήσει τους απόντες). Το Κοινό όλων μας.

* Αύριο κλείνει ένας χρόνος από τον θάνατό του (σε ηλικία 92 ετών).
** πρόκειται για μια ιστορική λεπτομέρεια που η αφήγησή της δεν χωρά εδώ.

Νάντια Βαλαβάνη: Σταματούν οι κατασχέσεις κατοικιών


από εφημερίδα Αυγή

Θα σταματήσουν οι κατασχέσεις και οι πλειστηριασμοί κατοικιών, δήλωσε η αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη, σε συνέντευξή της στην ιταλική εφημερίδα La Repubblica, που δημοσιεύθηκε σήμερα με τίτλο "Σταματούν οι κατασχέσεις κατοικιών και αυξάνονται οι μισθοί. Έτσι θα επιστρέψει η ελπίδα".

Η Νάντια Βαλαβάνη υπογραμμίζει, επίσης, ότι θα επανασυνδεθεί το φως στις φτωχές οικογένειες που δεν μπορούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς, διότι "πρόκειται για...
δέσμευση πολιτισμού".

"Η πρώτη κίνηση της κυβέρνησής μας θα είναι τα μέτρα για την αντιμετώπιση τής ανθρωπιστικής κατάστασης εκτάκτου ανάγκης. Δεν μας χρειάζεται η άδεια της τρόικας. Πρώτον διότι δεν την αναγνωρίζουμε ως νόμιμο όργανο με το οποίο να διαπραγματευθούμε. Και διότι το πρόγραμμά μας εξηγεί καλά, σημείο προς σημείο, πώς θα χρηματοδοτήσουμε τις παρεμβάσεις μας", πρόσθεσε η Νάντια Βαλαβάνη.

Ερωτηθείς σχετικά με την εξεύρεση πόρων για την υλοποίηση του κυβερνητικού προγράμματος, υπογράμμισε ότι "θα καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή, θα χρησιμοποιηθούν τα χρήματα που δεν κατέληξαν στη διάσωση των τραπεζών και αναμένεται, παράλληλα, και η αποδέσμευση ευρωπαϊκών πόρων" και πρόσθεσε:

"Δεν αναγνωρίζουμε το μνημόνιο που υπέγραψε ο Σαμαράς, αλλά η Ευρώπη δεν πρέπει να ανησυχεί. Θα παρουσιάσουμε το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεών μας, για τον εκσυγχρονισμό του κράτους. Όχι με οριζόντιες και γενικευμένες περικοπές, αλλά με παρεμβάσεις για να γίνει πιο αποτελεσματικός και λιγότερο δαπανηρός ο κρατικός μηχανισμός".

Μάλιστα, η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών τόνισε ότι η κυβέρνηση ζητά από τους πιστωτές την περικοπή του χρέους, "κάτι που θα έπρεπε να έχει γίνει από το 2009, όπως παραδέχθηκαν και οι ιθύνοντες του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου". Ερωτηθείσα δε σχετικά με το αίτημα των δανειστών για νέες περικοπές, απάντησε ότι "η χώρα δεν θα δεχθεί τέτοιου είδους επιβολές, διότι χρειάζονται άμεσες παρεμβάσεις για επανάκτηση της αξιοπρέπειας και για να ξαναδοθεί, στους ανθρώπους, λίγη ελπίδα".

Τέλος, η Νάντια Βαλαβάνη δήλωσε αισιόδοξη, λέγοντας ότι "ο άνεμος άλλαξε, και η ψήφος στον ΣΥΡΙΖΑ και η επιτυχία του Podemos στην Ισπανία δείχνουν ότι ο κόσμος δεν αντέχει άλλο", ενώ εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι "θα δοθεί στην Ελλάδα περισσότερος χρόνος για να πετύχει μια συμφωνία με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Ευρωπαϊκή Ένωση", από τη στιγμή που "και οι ίδιοι έχουν καταλάβει ότι το θέμα, δεδομένης της πραγματικότητας, δεν είναι να βρεθεί μια λύση για την Ελλάδα, αλλά για την Ευρώπη".

επισήμανση από τον διαχειριστή: 
είναι σημαντικό ότι θα σταματήσουν οι κατασχέσεις και οι πλειστηριασμοί. Αν υλοποιηθεί αυτό θα είναι η πλέον επαναστατική λύση στα παγκόσμια νομικά χρονικά για αυτό το ζήτημα. Διότι ο νόμος Κατσέλη αλλά και όλοι οι δήθεν "προστατευτικοί" νόμοι που ίσχυσαν προέβλεπαν μόνο την απαγόρευση των πλειστηριασμών ενώ οι κατασχέσεις (το προηγούμενο του πλειστηριασμού στάδιο) γίνονταν "κανονικά". Κάτι που σήμαινε ότι η περιουσία παρέμενε δεσμευμένη (με τη διαδικασία της κατάσχεσης) και δεν μπορούσε ούτε να πουληθεί ούτε να μεταβιβασθεί αν δεν εξοφλείτο πρώτα η απαίτηση της τράπεζας.

Τρίτη 27 Ιανουαρίου 2015

Το βράδυ της 25ης Γενάρη όλοι θα ήθελαν να βρίσκονται στην Αθήνα. (αναδημοσίευση)

Αν και το τέλος του κόσμου δεν ήρθε (ακόμη)...

από το Περιοδικό
Κείμενο : Κώστας Φουρίκος

Φωτό : Δημήτρης Κεχρής     

"Σήμερα γιορτάζουμε, σήμερα πανηγυρίζουμε. Έχει και αυτός ο λαός δικαίωμα στο πανηγύρι και τη χαρά. Πέντε χρόνια μας τα στερήσανε (…) Ιδιαίτερα απευθύνομαι στους χιλιάδες νέες και νέους επιστήμονες, που έξω από την πατρίδα μας μετανάστες, στο εξωτερικό, δεν κατάφεραν να έρθουν για να ψηφίσουν. Τους χαρίζουμε αυτή τη νίκη και τους υποσχόμαστε: ο μεγάλος εθνικός μας στόχος είναι να ξανακερδίσουμε την εργασία στην πατρίδα μας. Να τους γυρίσουμε πίσω. Να δουλέψουμε όλοι μαζί. Για να σηκώσουμε αυτή τη χώρα ψηλά."
Α. Τσίπρας, Αθήνα, Προπύλαια, 25 Γενάρη 2015

Ίσως αυτό να ήταν το σημαντικότερο κομμάτι της ομιλίας του -πρωθυπουργού, πλέον- Αλέξη Τσίπρα από τον συμβολικό χώρο (ειδικά για τα κινήματα των τελευταίων χρόνων) των Προπυλαίων. Αυτό το σημείο που εντόπιζε την τομή με την προηγούμενη πενταετία, την ανάγκη του κόσμου να χαρεί, την ανάγκη της νεολαίας να ξαναονειρευτεί, την σύγκρουση με το κλίμα της μιζέριας, της τρομοκρατίας, της ανημπόριας, της εθελοδουλείας. Όπως ακριβώς το περιέγραφε αυτό το σποτάκι της ΝΔ με το φωτοτυπικό: «Εγώ αυτό το ρίσκο, ούτε το καταλαβαίνω ούτε το αντέχω» :

Κατά τα άλλα, σε αντιδιαστολή με τα σύμβολα που έδιναν τον τόνο στη συγκέντρωση, με τα αντάρτικα τραγούδια που δονούσαν το κέντρο της πρωτεύουσας, του ύμνου του ΕΑΜ και της Διεθνούς, ο Α. Τσίπρας δεν άλλαξε κάτι θεαματικά στο λόγο του, από τον τόνο της προεκλογικής εκστρατείας του ΣΥΡΙΖΑ. Χωρίς αναφορές σε «σοσιαλισμούς και επαναστάσεις» με μετρημένα λόγια μάλλον ενίσχυσε τις επιφυλάξεις και τις αντιρρήσεις των εξ αριστερών ακροατών του.

Πόση σημασία έχει αυτό; Θα φανεί το επόμενο διάστημα. Πλέον έχει ξημερώσει μια διαφορετική μέρα. Με τα αποτελέσματα να έχουν ξεκαθαρίσει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει αυτοδυναμία και ότι θα συνεργαστεί με τον Π. Καμμένο (μετά και την πρωινή συνάντηση που είχαν οι δύο αρχηγοί) και τους Ανεξάρτητους Έλληνες. Όχι με το Ποτάμι των Λυκούδη, Ψαριανού, Θεοδωράκη. Όχι με δυνάμεις όπως του ΚΚΕ ή της ΑΝΤΑΡΣΥΑ που παρέμειναν συσπειρωμένες σε διαφορετικό δρόμο και οι οποίες από μόνες τους άλλωστε δεν άφηναν κανένα τέτοιο περιθώριο. Κόντρα στις κοινοβουλευτικές δυνάμεις των ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Χρυσή Αυγή. Ήδη κυκλοφορούν ονόματα για το νέο υπουργικό συμβούλιο και ο νέος πρωθυπουργός αναμένεται να ορκιστεί εντός της ημέρας.

Χτες πάντως να σημειώσουμε ότι σε Σταδίου και Πανεπιστημίου δεινόσαυροι και UFO δεν εμφανίστηκαν. Το χαρτί υγείας δεν τέλειωσε, εκτός κι αν είχες ξεχάσει και δεν προνόησες να πάρεις από το σουπερμάρκετ στο οποίο τα ράφια παρέμειναν γεμάτα. Ουρές παρατηρήθηκαν μόνο στα κοντινά περίπτερα της συγκέντρωσης ενώ αντίστοιχα οι ελλείψεις που αναφέρθηκαν σε είδη πρώτης ανάγκης αφορούσαν μόνο τα κουτάκια της μπύρας που προμηθεύονταν με αμείωτο ρυθμό οι συγκεντρωμένοι. Τα ATM λειτουργούσαν κανονικά, ενώ οι ηγέτες των Βρυξελλών μάλλον βιάζονται να υποδεχτούν συγκαταβατικά και καθησυχαστικά τη νέα κυβέρνηση και όχι να προετοιμάσουν εκστρατευτικά σώματα εναντίον της.

Είναι προφανές: Το τέλος του (σάπιου) κόσμου δεν ήρθε ακόμη. Και πάντα παραμένει επίκαιρη η απειλή «εκεί που σαπίζει να ξανατονωθεί». Ήδη στη Νέα Δημοκρατία και στα think tanks του νεοφιλευθερισμού επιχειρείται προσπάθεια ανασύνταξης και αντιπολίτευσης τύπου Βενεζουέλας. Ήδη οι Χρυσαυγίτες γρυλίζουν νιώθοντας δικαιωμένοι από λίγο λιγότερους των 400.000 ψηφοφόρων (που τους επέλεξαν και δεν έχουν κανένα δικαίωμα να ισχυρίζονται ότι «δεν ήξεραν», ότι «δεν είναι φασίστες και δολοφόνοι» και οι ίδιοι).

Όπως γράψαμε και χτες, στο άκουσμα των πρώτων exit polls, ένα «ανοιχτό στοίχημα», μια μεγάλη περιπέτεια ξεκινάει. Ή καλύτερα: μια περιπέτεια που ποτέ δεν σταμάτησε, μπαίνει σε νέα πιο ενδιαφέρουσα φάση.

H ελπίδα παραμένει στα χέρια αυτού που την δημιούργησε : του αγωνιζόμενου λαού που έχει ξεκινήσει να σηκώνει κεφάλι. Μόνο σε αυτόν εμπιστοσύνη. Σε όλους αυτούς που φώναξαν «άντε γεια» και «ως εδώ» στο καταδυναστευτικό μπλοκ των Σαμαρά – Βενιζέλου. Σε αυτούς που χτές είχαν δικαίωμα να χαμογελούν αλλά από σήμερα έχουν υποχρέωση να εισέλθουν ακόμη πιο ενεργά, πιο αριστερά, πιο ριζοσπαστικά και επιθετικά στο προσκήνιο για να συνεχίσουν και να διευρύνουν τα χαμόγελα. Να μην ανεχτούν καμία πιθανή αριστερή παραλλαγή του T.I.N.A. (There is No Alternative). Να μη δεχτούν τη μισή ελπίδα, τη μισή λύση.

Να μην σωπάσουν ποτέ ξανά.

Έχοντας γνώση ότι στο άμεσο μέλλον είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν δυσκολίες και εμπόδια, σταυροδρόμια, ανεπάρκειες και ατολμία.

Αλλά έτσι κι αλλιώς πότε, στην ιστορία, υπήρξε όμορφος προορισμός χωρίς δύσκολο ταξίδι;

Ποτέ.

Ακούτε αυτόν τον θόρυβο; Οι ηττημένοι γύρισαν (αναδημοσίευση)

από Barikat.gr


Σημείο 0: Στο φόντο μια κρίσης «χωρίς τέλος»
Η κρίση ωρίμασε. Σε διεθνές επίπεδο, η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση υπερσυσσώρευσης, ακόμα δεν έχει μετασχηματιστεί επαρκώς. Δεν καθοδηγείται από ένα ηγεμονικό σχέδιο «εξόδου» και προοπτικής προς όφελος των κυριαρχούμενων, ένα σχέδιο που να αποσπά συναίνεση στις κυρίαρχες μερίδες του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, ώστε αυτές να αναπαράγονται διευρυμένα, όπως πριν. Οι υποσχέσεις περί ευημερίας κατέρρευσαν σαν χάρτινος πύργος. Σήμερα, αυτές τις μέρες, σε Ελλάδα και Ευρώπη συμβαίνει κάτι διαφορετικό. Κάτι «εκτός σχεδίου».

Βρισκόμαστε πλέον 7 χρόνια εντός της επικράτειας της κρίσης, μιας διαδικασία όξυνσης της εκκαθάρισης και αναδιάρθρωσης των λιγότερο ανταγωνιστικών ατομικών και συλλογικών κεφαλαίων, ζωτική διαδικασία για το κεφάλαιο και καταστροφική για την εργασία. Βρισκόμαστε 7 χρόνια μέσα στο σκοτάδι των χρεοκοπιών και των χρεών, των κρίσεων και των εσχατολογιών. Στις συμπληγάδες μεταξύ χρέους και ανταγωνιστικότητας βρίσκονται οι υποτελείς τάξεις στην Ευρώπη σήμερα.

Μοχλός επιβολής των παραπάνω, τόσο εθνικά όσο και διεθνή, είναι το χρηματοπιστωτικό σύστημα: οι αγορές/οίκοι αξιολόγησης/χρηματιστήρια/σωτήρες-επενδυτές, οι οποίοι λειτουργούν ως εγγυητές/αξιολογητές των ατομικών και εθνικών κεφαλαίων και της βούλησης τους να αντεπεξέρχονται στον διεθνή ανταγωνισμό, να πιέζουν συνεχώς την εργασία.

Σημείο 1: Αντεπανάσταση
Πρόκειται για πραγματική αντεπανάσταση, με όρους μεταβολής του ταξικού συσχετισμού δύναμης. Μια πραγματική ευρωπαϊκή αντεπανάσταση των τελευταίων ετών, που οδηγείται ολοκληρωτικά, από το ωμό και κυνικό συμφέρον του νικητή. Η Σοβιετική Ένωση έπεσε το 1990 και πλάκωσε όλη την Αριστερά του 20ου αιώνα, θολώνοντας τον κύκλο που άνοιξε το επαναστατικό 1917. Έπεσε και μαζί της όποια «τεχνική διακυβέρνησης» είχε αποκτήσει η Αριστερά, χάθηκε μέσα στην ήττα και την απογοήτευση. Έπεσε και ο καπιταλισμός αποχαλινώθηκε. Με αφορμή την κρίση, δοκιμάζει πλέον τα ιστορικά όρια αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης, παίζει με το όρια των κοινωνιών, με τις ζωές μας.

Όλα αυτά σφραγίζουν την πορεία της απρόσωπης και χωρίς υποκείμενο, πάλης των τάξεων τα τελευταία 7 χρόνια. Σηματοδοτούν την καθολική επικράτηση του κεφαλαίου επί της εργασίας, την επιστροφή - με όρους ταξικού συσχετισμού- σε επίπεδα προ του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Σημείο 2: Καμία ήττα δεν κρατάει για πάντα
Ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής, ποτέ δεν αμφισβητήθηκε ηγεμονικά από καμία «εκδοχή σοσιαλισμού» κατά τον 20ο αιώνα, «εντός των τειχών» του εργοστασίου. Το κομμουνιστικό κίνημα ποτέ δεν απάντησε αποτελεσματικά στο σπάσιμο του κύκλου της εκμετάλλευσης: Χρήμα - Εμπόρευμα - Χρήμα’. Η λογική του κέρδους και του ανταγωνισμού λοιπόν, αφού δε απαντήθηκε ποτέ εντός της «επικράτειας της παραγωγής», ξεπόρτισε όταν του επιτράπηκε. Ζούμε την «επέκταση της εργοστασιακής δεσποτείας» παντού στο χώρο μας, στον χρόνο μας, στο μυαλό και στα συναισθήματα μας. Μια επέκταση, η οποία ηγεμονικά μας οδήγησε πάλι στο «πριν», λόγω κρίσης (η κρίση ως ευκαιρία), αφού πιο πριν είχε τσακίσει τον πολιτικό του αντίπαλο, το αντίπαλο δέος του. Την Αριστερά, την κομμουνιστική απειλή.

Τα καίρια ερωτήματα δημοκρατίας αποσυνδέθηκαν σταδιακά από την υπόθεση του κομμουνισμού. Ηττηθήκαμε στο εσωτερικό του «σοσιαλιστικού κόσμου» όταν η δημοκρατία στους χώρους δουλειάς ηττήθηκε από τον «Ειδικό», τον κάτοχο του «μυστικού της γνώσης και της παραγωγής πλούτου», της ταξικής πάλης που αντικαταστάθηκε από την «τεχνικο-επιστημονική επανάσταση». Οδηγώντας την δημοκρατία και την επανάσταση σε μαρασμό . Άλλα καμία ήττα δεν κρατάει για πάντα. Τίποτα δεν κρατάει για πάντα.

Σημείο 3: Η κρίση σημαίνει συνολική επαναδιαπραγμάτευση του συσχετισμού δύναμης. Άρα και της νίκης του νεοφιλελευθερισμού. Πλέον το βλέπουμε καθαρά.
Η άνοδος του νεοφιλελευθερισμού σφράγισε μια κρίσιμη μάχη ιδεολογικής παντοδυναμίας του κεφαλαίου πανευρωπαϊκά (με την Αλτουσεριανή έννοια της εγχαραγμένης υλικής και πρακτικής διάστασης). Η επίτευξη, σταδιακά και με μη-γραμμικό τρόπο, της συναίνεσης των υποτελών τάξεων στη νεοφιλελεύθερη παραίσθηση περί ανεξαρτησίας της οικονομίας επί της πολιτικής, ή αλλιώς: το κεφάλαιο αποφασίζει για την εργασία. Η επικράτηση των θεωριών περί ανεξαρτησίας της οικονομίας από την πολιτική μέσω του ανεξάρτητου κεντρικού τραπεζίτη, του «ηθικού κινδύνου», του αξιόχρεου, της σύγκρισης των κοινωνιών με τις επιχειρήσεις, του «σοκ της χρεοκοπίας», της θεραπείας-σοκ των «προγραμμάτων», της δημοσιονομικής εξυγίανσης και φυσικά του «Ανθρώπου- Κομπιουτεράκι» που ακούει στο όνομα: Homo Economicus. Ωστόσο η κρίση πάντα θα ζορίζει και πάντα θα «τεντώνει» τις ταξικές συμφωνίες και τότε οι υποτελείς πάντα θα ζητάνε με διάφορους τρόπους την ζωή τους πίσω.

Οι υποτελείς είμαστε περισσότεροι και η αστική δημοκρατία συγκροτείται τυπικά γύρω από τα συμφέροντα της κοινωνικής πλειοψηφίας, εφόσον την αντιλαμβανόμαστε ιστορικά ως εργατική κατάκτηση και όχι ως παραχώρηση - δώρο των κυρίαρχων τάξεων προς του πεινασμένους. Ως «όπλο των φτωχών» που τους δίνει την δυνατότητα να δημιουργούν και να επιβάλλουν κρίσιμες α-συνέχειες στο σύστημα. Εφόσον η δημοκρατία μπορεί να αλλάξει τον κόσμο (τον ταξικό συσχετισμό δύναμης), θα είναι αδύνατη, ά-υλη και ασύμβατη με την «πραγματικότητα». Θα είναι παράνομη. Να πιστέψεις ότι δεν μπορούμε. Ότι «έτσι είναι». Ότι «έτσι ήταν πάντα».

Σημείο 4: Το ζήτημα της δημοκρατίας τίθεται ξανά σήμερα και ενώνει τους λαούς. Η δημοκρατία δοκιμάζεται στο ζήτημα του δημοσίου χρέους. Όχι με το αίτημα της διαγραφής του ελληνικού, αλλά του ευρωπαϊκού.
Το ζήτημα της «ταξικής σύστασης» της καταστροφής τίθεται ξανά και ξανά. Το ποσοστό απαξίωσης μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας, επί της καταστροφής αυτής, συνιστά σήμερα την ειδική μορφή της διαδικασίας κυριαρχίας/υποταγής. Τα χρέη είναι νεκρά κεφάλαια που ενσωματώνουν απαιτήσεις επί της εργασίας. Χρέη όπου θα ζητάνε την αποπληρωμή τους επ’ άπειρον από τις εργαζόμενες τάξεις. Χρέη που έτσι ή αλλιώς παράχθηκαν από τα λεφτά που δεν αποδόθηκαν ποτέ από τον κόσμο του χρήματος, στον κόσμο της εργασίας (φοροαπαλλαγές, offshore, μαύρη εργασία, ιδιωτικοποιήσεις κτλ). Η διαγραφή τους πανευρωπαϊκά, συνιστά διατάραξη της (τραπεζικής) πίστης ως προεξόφληση της μελλοντικής ταξικής εκμετάλλευσης των υποτελών δυνάμεων.

Αυτό αφήνει -αντικειμενικά- χώρο για την Αριστερά, ή οποία αποκτά, για πρώτη φορά μετά την πτώση της ΕΣΣΔ, την δυνατότητα άρθρωσης Αιτήματος, που να ηγεμονεύει και σε μερίδες του αντιπάλου (εθνικά και διεθνώς). Αν ο ΣΥΡΙΖΑ τώρα, οι Podemos και το Sinn Féin αργότερα, τα καταφέρουν, αυτό σημαίνει ότι μπαίνουμε με αστραπιαία επιτάχυνση σε νέα ευρωπαϊκή συγκυρία, με πολλά ανοιχτά ζητήματα, αλλά με την πρωτοβουλία αυτή την φορά στην αριστερά. Έχουμε μια ευκαιρία. Ένα παράθυρο ανοίγει.

Στην Ευρωζώνη, η στρατηγική των εθνικών σχηματισμών δεν προσδιορίζεται με ακλόνητο τρόπο ως ενιαία. Πόσο μάλλον μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης το 2008, όπου οι ενδο-ιμπεριαλιστικές αντιφάσεις απέκτησαν διαφορετική σημασία και ριζικά διαφορετικές «ισορροπίες». Αυτό αποδεικνύεται σήμερα στο ζήτημα του χρέους. Στο ζήτημα του χρέους προκύπτει σήμερα μια πρώτη δυνατότητα πραγματικής παρέμβασης και δημιουργίας ζωτικού χώρου, υπέρ μιας ανεξάρτητης πολιτικής που θα καταφέρνει να σπάει και να αναδιατάσσει συμμαχίες. Όχι τόσο με το επιχείρημα «διαγραφή του ελληνικού χρέους», όσο με το επιχείρημα «Διεθνή διάσκεψη για το χρέος όλων των χωρών της Ευρώπης». Όχι με την «εθνικά περήφανη», άλλα με την πανευρωπαϊκά δίκαια πολιτική.

Σημείο 5: Διαγραφή χρέους πανευρωπαϊκά, σημαίνει απαξίωση του κεφαλαίου πανευρωπαϊκά. Αλλιώς, υπάρχει και ο πόλεμος.
Στα «καλά χρόνια», ο ανταγωνισμός στην Ευρωζώνη παρήγαγε ένα συγκεκριμένο καταμερισμό στο εσωτερικό της. Στο ζήτημα του χρέους, σε αυτή τη συγκυρία, προκύπτει μια υλική δυνατότητα αμφισβήτησης της νεοφιλελεύθερης λογικής που κάνει χρήση του χρέους ως εργαλείο απαξίωσης της εργατικής δύναμης, διασφαλίζοντας ανώτερα επίπεδα του μέσου ποσοστού κερδοφορίας των ευρωπαϊκών αστικών τάξεων. Δεν αναφερόμαστε στο δήθεν πρόβλημα του «Μερκελισμού» ή ακόμη χειρότερα της «ναζιστικής μπότας», αλλά στους καιρούς του ιμπεριαλισμού, όπου οι αγορές ορίζονται ως ρυθμιστές των πάντων. Ως εγγυητές της κοινωνικής αναπαραγωγής με το κεφάλαιο να ζει σταθερά πάνω στις δυνατότητες της εργασίας. Αυτό δεν είναι εθνικό ζήτημα.

Σε αυτή την αντίθεση συμπυκνώνεται το ζήτημα της δημοκρατίας σήμερα στην Ευρώπη και μάλιστα της δημοκρατίας ως όπλο των φτωχών. Κάνοντας την παραδοχή του καθολικού προβλήματος, του μεγάλου δημοσίου χρέους στα πιο πολλά κράτη της Ευρωζώνης και προχωρώντας σε «πολιτικές» λύσεις, καταργεί την πρωτοκαθεδρία της οικονομίας, επιβάλλοντας τα συμφέροντα της εργασίας πανευρωπαϊκά, βάζοντας φρένο στην μονόπλευρη απαξίωση της. Βάζοντας φρένο στον καπιταλισμό, όπου μετά τα διακρατικά χρέη συνήθως αρχίζει τις διακρατικές «εντάσεις» ...

Στο ζήτημα της διεθνούς διαχείρισής του χρέους, συμπυκνώνεται σήμερα η ταξική σύγκρουση για την έξοδο από την κρίση. Η θα απαξιωθεί το χρέος και άρα τα προεξοφλούμενα κέρδη του κεφαλαίου, ή η εργασία.

Σημείο 6: Η επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, αποτελεί σήμερα ανατρεπτική εξέλιξη για την Ευρώπη, οδηγώντας δυναμικές εξελίξεις και ανοίγοντας νέες δυνατότητες.
Όλα τα παραπάνω αφορούν τον διεθνή συσχετισμό δύναμης. Στον οποίο μπορούμε μόνο να απαιτήσουμε κάποιο ευνοϊκότερο «συμβιβασμό» προς όφελος των υποτελών. Το αίτημα για αναδιανομή του πλούτου και διεθνή διάσκεψη για διαγραφή του χρέους συνιστά το διεθνιστικό σύνθημα που βραχυκυκλώνει τις πιο επιθετικές πλευρές του κεφαλαίου (πχ χρηματιστικό κεφάλαιο) και οδηγεί σε συμμαχίες και ανατροπές.

Ο εθνικός συσχετισμός όμως είναι πάντα το πρωτεύων στην ταξική σύγκρουση. Εδώ πρωτεύον δεν είναι το χρέος άλλα η μονομερής κατάργηση του μνημονίου. Και εδώ είναι στα χέρια μας η κοσμοϊστορική δυνατότητα της αυτοδυναμίας, όπου πρακτικά μεταφράζεται στην δημοκρατική δυνατότητα ενός λαού να καταργεί τα προγράμματα υποτίμησης της εργασίας, χωρίς αστερίσκους. Αυτό το ασύλληπτα κομβικό ζήτημα διακυβεύεται στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου. Είναι αυτονόητο ότι η αυτοδυναμία ή όχι οδηγεί και σε δύο διαφορετικά πολιτικά σχέδια, τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό επίπεδο. Είναι σταυροδρόμι.

Σημείο 7: Η «μοναξιά» του ΣΥΡΙΖΑ είναι και η δύναμη του
Αυτή την στιγμή όλα τα πολιτικά κόμματα είναι «στημένα» αποκλειστικά απέναντι στο ΣΥΡΙΖΑ. Η ΝΔ αξιοποίησε το Charlie και παίζει τα ρέστα της με ατζέντα Χρυσής Αυγής και καμπάνιας τρόμου και Αποκάλυψης, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι λένε ότι είναι η τελευταία δυνατότητα κοινοβουλευτικού/πολιτικού ελέγχου του ΣΥΡΙΖΑ και του σχεδίου του. Οι ΑΝΕΛ, ότι θα είναι η εθνικό/θρησκευτική ασπίδα απέναντι στη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Το ΚΚΕ λέει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει την αυτοδυναμία στο τσεπάκι, άρα ψηφίστε ΚΚΕ για δοκιμασμένη αριστερή αντιπολίτευση. Ο ΣΥΡΙΖΑ παλεύει «μόνος εναντίον όλων» και αυτό τον αναγκάζει να είναι αποφασιστικός και ηγεμονικός. Τον ορίζει ως τη μόνη πολιτική δύναμη των ηττημένων του μνημονίου, τη μόνη πολιτική δύναμη που αντιπαρατίθεται με τα ζωτικά συμφέροντα του ελληνικού μαφιόζικου καπιταλισμού. Η αυτοδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ είναι απαραίτητη σήμερα, ώστε να μην προκύψουν άλλοθι αύριο.

Παράρτημα: Σκότωσε τη Ρώμη πριν σε σκοτώσει. Πίστεψε το
Το μεγαλείο της Ρώμης συνίστατο στην πίστη και στην υποταγή σε αυτήν. Το μεγαλείο της ήταν η ικανότητα της να το επιτυγχάνει πάντα και απέναντι σε όλους τους εχθρούς. Εξωτερικούς και Εσωτερικούς. Πάντα πρέπει να υπάρχει ο εξωτερικός εχθρός (η Καρχηδόνα για παράδειγμα) για να συγκροτεί ηγεμονικά την κοινωνία και να πειθαρχεί τον εσωτερικό εχθρό. Χωρίς αυτή προκύπτει αστάθεια και συνειδητοποιούνται οι εσωτερικοί εχθροί (Σπάρτακος). Η Ρώμη διέλυσε την Καρχηδόνα, τον αρνητικό συνασπισμό εξουσίας που την συγκροτούσε εσωτερικά. Η νίκη της Ρώμης σταδιακά την νίκησε, ο «εσωτερικός εχθρός» ανασυγκροτήθηκε.

Ο Σπάρτακος διέλυσε το μεγαλείο της Ρώμης, αλλά δεν το πίστεψε ποτέ. Δεν συνέλαβε ποτέ την ιδέα της καθοριστικής επίθεσης στην ανοχύρωτη Πόλη-Σύμβολο της καταπίεσης, την αντικατάσταση της ρωμαϊκής δομής ως κυρίαρχης κοινωνικής δύναμης πολιτικά. Αντίθετα, ο Σπάρτακος ως νικητής, αποπειράθηκε να δημιουργήσει ένα «Βασίλειο-Κομμούνα των δούλων» στη Σικελία, μια ειρηνική συνύπαρξη με τη Ρώμη. Δεν μπορούσε να συλλάβει πως η ζωή και η χειραφέτηση των δούλων είχε ως απαραίτητη προϋπόθεση την διάλυση της Ρώμης. Γι αυτό και ηττήθηκε. Άλλα η ιστορία προχώρησε. Και μαζί της η δυνατότητα νίκης των «από κάτω». Από το «βασίλειο των διατυπώσεων» στο βασίλειο της πραγματικότητας. Εδώ είμαστε. Ακόμα ζωντανοί. Σήμερα, εμείς, εδώ. Τώρα!

Κάτω από τον «σωρό του εμπορευμάτων», η ελπίδα αναπνέει ακόμα.

Πέμπτη 22 Ιανουαρίου 2015

Από την επίσκεψη αντιπροσωπείας της PΑH* στην Ελλάδα


Την Τετάρτη 21 Γενάρη αντιπροσωπεία της Platform of Μortgage Victims (PAH- Πλατφόρμα των θυμάτων των ενυπόθηκων δανείων-στην Ισπανία) με επικεφαλής την Ada Colau επισκέφθηκε την Αθήνα όπου συναντήθηκε με εκπροσώπους των κινημάτων κατά των πλειστηριασμών. 

Κατά τη συνάντηση με τα κινήματα κατά των πλειστηριασμών (που έγινε στα γραφεία της Αλληλεγγύης για Όλους) ανταλλάχθηκαν απόψεις και εμπειρίες από τον αγώνα κατά των πλειστηριασμών στις δύο χώρες. Η RAH δρά σαν συνδετικός κρίκος όλων των κατά τόπους κινημάτων, κάτι αντίστοιχο με την Αλληλεγγύη για Όλους στην Ελλάδα.

Παραβρέθηκαν εκπρόσωποι από την Αλληλεγγύη για Όλους, την Πρωτοβουλία Πλειστηριασμοί-Stop, το Συντονισμό κατά των πλειστηριασμών στον Πειραιά, συνελεύσειων γειτονιάς (Ν. Σμύρνη, Πειραιάς, Εξάρχεια, κ.α). Κάθε εκπρόσωπος εξέθεσε τις δράσεις της συνέλευσης που εκπροσωπούσε. Την αντιπροσωπεία ενημέρωσε για τη φύση και τη λειτουργία της Αλληλεγγύης για Όλους ο Χρήστος Γιοβανόπουλος και η Τόνια Κατερίνη. Για το νομικό καθεστώς στη χώρα μας ενημέρωσε η Κατερίνα Κνήτου.

Ζητήσαμε να μάθουμε πως σκέπτονται οι συναγωνιστές από την Ισπανία να αντιμετωπίσουν την επίθεση που σχεδιάζει η κυβέρνησή τους κατά των δικαιωμάτων όσων κινητοποιούνται. Μας ενημέρωσαν κατ' αρχήν πως ο νόμος "φίμωτρο" δεν έχει ψηφισθεί ακόμη (εκκρεμεί η ψήφισή του από το Κογκρέσο) αλλά αξιοσημείωτη είναι η απάντησή τους: Μαζική ανυπακοή. Το πόσο άγρια είναι η επίθεση που δέχονται με όπλο αυτό το νόμο διαβάστε εδώ.

O σκοπός της επίσκεψης καθώς δεν ήταν μονοθεματικός περιλάμβανε επίσκεψη και σε άλλες δομές αλληλεγγύης (κοινωνικά ιατρεία). Συγκεκριμένα την ίδια μέρα επισκέφθηκαν το Κοινωνικό Ιατρείο-Φαρμακείο Αθήνας.