Το Νομικό Πλαίσιο για τη Διαχείριση Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις.

 

Το Νομικό Πλαίσιο για τη Διαχείριση Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις.

Με αφορμή την επικείμενη συζήτηση στον Άρειο Πάγο και τα κενά και αντιφάσεις των δύο νόμων για τη μεταβίβαση των κόκκινων δανείων σε funds, παραθέτουμε την υπάρχουσα κύρια όπως και τη συμπληρωματική νομολογία που διέπει το όλο πλαίσιο μεταβίβασης και λειτουργίας των ΕΔΟΕΑΠ.

Η διαχείριση απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις διέπεται από τους ακόλουθους νόμους και διοικητικές πράξεις:

> Ν. 3156/2003 (ΦΕΚ 157/Α/25-06-2003) με τίτλο «Ομολογιακά Δάνεια, Τιτλοποίηση Απαιτήσεων και Απαιτήσεων από Ακίνητα και Άλλες Διατάξεις».

https://www.e-nomothesia.gr/kat-oikonomia/n-3156-2003.html

(Προβλέπει τα της μεταβίβασης τιτλοποιημένων απαιτήσεων. Δεν δίνει τη δυνατότητα τις εταιρείες διαχείρισης (ΕΔΟΕΑΠ) για τη διενέργεια νομικών πράξεων-έκδοση διαταγών πληρωμής, κατασχέσεων, πλειστηριασμών. Παρόλα αυτά τα περισσότερα δάνεια μεταβιβάστηκαν με αυτό το νόμο, πράξη η οποία προσβλήθηκε από διαδοχικές αποφάσεις τμημάτων του Αρείου Πάγου αλλά και τακτικών δικαστηρίων.

> Ν. 4354/2015 (ΦΕΚ 176/Α/16-12-2015) με τίτλο «Διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

https://www.e-nomothesia.gr/kat-demosia-dioikese/nomos-4354-2015.html

(Προβλέπει τα της ίδρυσης και λειτουργίας μιας Ε.Δ.Α.Μ.Ε.Δ. Καθήκοντα, υποχρεώσεις, δικαιοδοσίες. Βασική διάταξη: Αναγκαία προϋπόθεση για να προσφερθούν προς πώληση απαιτήσεις της παραγράφου 1 είναι, από την έναρξη ισχύος του παρόντος, να έχει προσκληθεί με εξώδικη πρόσκληση ο δανειολήπτης και ο εγγυητής εντός δώδεκα (12) μηνών προ της προσφοράς να ρυθμίσει ή διακανονίσει τις οφειλές του. Εξαιρούνται απαιτήσεις επίδικες ή επιδικασθείσες και απαιτήσεις κατά οφειλετών μη συνεργάσιμων κατά την έννοια του άρθρου 1 παρ. 2 του ν. 4224/2013, όπως αυτοί ισχύουν (δείτε στη συνέχεια).

Οι τράπεζες απέφυγαν να μεταβιβάσουν κόκκινα δάνεια με αυτό το νόμο προκειμένου να αποφύγουν τη δέσμευση της ως άνω διάταξης. Προφανώς δεν δεσμεύθηκαν στις περιπτώσεις π.χ μη συνεργάσιμων οφειλετών.

> Κώδικας Δεοντολογίας Πιστωτικών Ιδρυμάτων (ΕΠΑΘ 195/1/29.07.2016).

https://www.bankofgreece.gr/RelatedDocuments/%CE%95%CE%A0%CE%91%CE%98%20195_1.pdf

(Προβλέπει ειδική μέριμνα για ευάλωτα νοικοκυριά, συνεργασία με δανειολήπτη για διευθέτηση οφειλών)

> Αναθεωρημένος (31.5.2021) Κώδικας Δεοντολογίας Πιστωτικών Ιδρυμάτων 

 https://www.bankofgreece.gr/RelatedDocuments/%CE%91%CF%80%CF%8C%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%B7_%CE%95%CE%A0%CE%91%CE%98_392-%CE%98%CE%AD%CE%BC%CE%B11-site%CE%A4%CF%84%CE%95.pdf%20%CE%91%CE%9D%CE%91%CE%A1%CE%A4%CE%97%CE%A3%CE%97.pdf

> Νόμος για την Πρόληψη και Καταστολή Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες (ΕΤΠΘ 281/5/17.03.2009).

> Τράπεζα της Ελλάδος: πράξη εκτελεστικης επιτροπης (ΠΕΕ) 118/19.5.2017

https://www.bankofgreece.gr/RelatedDocuments/%CE%A0%CE%95%CE%95_118_19_05_2017.pdf

Περιλαμβάνει τη διαδικασία και τα απαιτούμενα στοιχεία και δικαιολογητικά για την παροχή άδειας λειτουργίας καθώς και το πλαίσιο εποπτείας που ισχύει για τις ανωτέρω εταιρείες κατά περίπτωση.

> Νόμος 4224/2013, Άρθρο 1

https://www.e-nomothesia.gr/kat-oikonomia/n-4224-2013.html

Σύσταση Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους

- Κώδικας Δεοντολογίας Τραπεζών για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών οφειλών

Πλειστηριασμοί το 2022-Συγκεντρωτικά στοιχεία

  Πλειστηριασμοί το 2022-Συγκεντρωτικά στοιχεία

Οι τρείς πίνακες που παραθέτουμε αποτελούν μια συγκεντρωτική εικόνα όχι μόνο του πλήθους των πλειστηριασμών του απελθόντος έτους 2022 (ποσοτική απεικόνιση) αλλά και μια ποιοτική απεικόνιση ως προς το είδος των ακινήτων που εκπλειστηριάστηκαν το 2022. Επί πλέον μέσω των πινάκων δίνεται η εικόνα της χωρικής κατανομής των ακινήτων αυτών (σύγκριση Αττική-Λοιπή χώρα).

Ο δείκτης "Ποσοστό % κατακύρωσης" στήλες "4" στους πίνακες, μαρτυρεί τις προτιμήσεις των πλειοδοτών για κάθε είδος ακινήτου. Βλέπουμε π.χ. ότι οι θέσεις στάθμευσης πρωτευόντως αλλά και οι κατοικίες αποτελούν, το κρυφό αντικείμενο του πόθου των πλειοδοτών. Και αυτό το ενδιαφέρον αποτυπώνεται έντονα στην περιφέρεια Αττικής στην οποία άλλωστε στρέφονται όλα τα βλέμματα των επενδυτών ακινήτων (πίνακες (1) και (2).

Στον πίνακα (3) απεικονίζεται η ανά μήνα κατανομή των πλειστηριασμών που αναγγέλθηκαν/επιχειρήθηκαν και τελικά "ευδοκίμησαν" εντός του 2022. Τόσο από τα στοιχεία του  2022 (δείκτης "Ποσοστό % κατακύρωσης") όσο και από αυτά του 2021 βλέπουμε μια "κόπωση" των επενδυτών, δηλαδή μία μείωση του επενδυτικού ενδιαφέροντος,  παρόλο που οι αξίες ενός μεγάλου μέρους ακινήτων απομειώθηκαν κατά ποσοστό 20% λόγω των διαδοχικών άγονων πλειστηριασμών. Για παράδειγμα, ο γενικός δείκτης "Ποσοστό % κατακύρωσης" του 2021 ήταν της τάξης του 32,4% , ενώ το 2022 και με την πάροδο των μηνών διαμορφώθηκε στο 30,2%. 

Αυτή η πτώση του ενδιαφέροντος είναι αισθητή τους τρείς τελευταίους μήνες του 2022.

Η ανάγνωση των πινάκων προσφέρεται για ποικίλα συμπεράσματα. Εαν δε τολμήσουμε να επικαλεσθούμε τα συγκριτικά με προηγούμενα έτη, αντίστοιχα στοιχεία και δείκτες, θα μπορούμε να μιλάμε για μια άγρια επίθεση των κερδοσκόπων στα περιουσιακά στοιχεία των οφειλετών. Μια εύγλωτη περί αυτού εικόνα μας προσφέρει ο πίνακας (1) - στήλη (1) .