Τετάρτη 20 Αυγούστου 2014

Ανδρομάχη (αναδημοσίευση)

από τον COSTINHO

χαρά που φεύγει στα ψηλά 
θυμός που πέφτει κάτω 

 Να νιώθεις εξαπατημένος χωρίς να έχεις συμφωνήσει τίποτα. Να είσαι μέρος της απάτης· εκείνης που σου επιστρέφει γλυκά πρόσφορα, έτοιμα να τα ξαναρίξεις με όλη τη φόρα στη φωτιά. Στη φωτιά. Μέσα εκεί μόνο σου μίλησα αληθινά, φωτεινά -η φωτιά βγαίνει από τη λέξη φως, και φως βγαίνει από τη φωτιά- εκεί σου είπα τα πάντα, όποιο κι αν ήταν τ'όνομά σου, όποια κι αν ήταν η μορφή σου. Φίλος, γυναίκα, δουλειά που πρέπει να κλείσει, χαζολόγημα με τον διπλανό για να περάσει η ώρα, πλάκα με το καθετί για να περνάνε όλα, για να περνάς όλος, όλα απ'τη φωτιά μιλώντας, όλα στη φωτιά. Να τα ρίξεις και πυρωμένα να σε ξαναβρούν, να σε καίνε, να ανασαίνεις φλεγόμενος, να απειλείσαι και να απειλείς, να ρίχνεσαι και να σε ρίχνουν, να μη βγαίνει κανένα μέτρημα υπέρ σου, κι αυτό γιατί μέσα στη φωτιά κανείς δεν μπόρεσε μέχρι τώρα να μετρήσει, μόνο απέξω μετράνε, μόνο έξω σε μετράνε. Να απατάς και να σε απατούν, να κοροϊδεύεις με χίλιους τρόπους το θάνατο, να γελάς με κάθε σήψη, με κάθε τι που διαφημίζει την παρακμή του και ξεφτιλίζει κάθε ιερή σου λέξη. Να έχεις τα δάχτυλά σου μέσα σε μαλλιά για να αγγίζεις το πρόσωπο του άλλου, το μέρος που κρύβεται και δεν βλέπει ο ήλιος και έτσι δεν του αφήνει ρυτίδες (οι ρυτίδες είναι σημάδια της επαφής μας με τον ήλιο ή την πραγματικότητα, λένε), το μέρος του κεφαλιού που πάντα προστατεύει τις περιοχές που φτιάχνουν τις σκέψεις -τόποι είναι και οι σκέψεις, τόπο θέλουν και ζητούν. Να είσαι τόσο κοντά του, τόσο πυρακτωμένα να αγγίζεις το ο,τιδήποτε. Δεν το συνηθίζεις, γιατί με τη μία θα σε πουν ερωτευμένο, θα παρεξηγηθείς ίσως.

Μόνο ερωτευμένος, λένε, μπορείς να το κάνεις, μόνο τότε δικαιολογείται· τότε, που δεν έχεις καμία άλλη δικαιολογία. Δηλαδή όλες. Και άντε να τους πεις ότι ο έρωτας είναι μια μικρή πολύ μικρή ελάχιστη εξήγηση· δεν είναι καν εξήγηση. Είναι βήμα για να γίνεις μεγαλύτερος, για να χωράς τον κόσμο, όλο τον κόσμο, τον κάθε κόσμο, τον κόσμο του καθενός, τον κόσμο της, αλλά και να βγαίνεις έξω από τον κόσμο, έξω από κάθε κόσμο. Είναι τρόπος να μεγαλώνεις, να περνάει ο χρόνος, αλλά να περνάει νικημένος, να περνάς εσύ επάνω του, να του βάζεις εσύ όνομα, να του υπαγορεύεις εσύ τι ήταν στιγμή και τι δεν ήταν, να του λες εσύ πότε πέρασε και πότε δεν περνάει. Να νιώθεις ξεγελασμένος, να ξεγίνεται το γέλασμα, κι αυτό μόνο γιατί όσο γελιόσουν εσύ μεγάλωνες, μόνο γιατί όσο μεγάλωνες γελιόσουν. Να το ξέρεις ότι μόνο έτσι μπορείς, όπως το'λεγε κι εκείνη η λαϊκή προσευχή που έψαλλε ο Μητροπάνος. Να μη ζητάς τίποτα λιγότερο από τις μέρες σου, από τον πανδαμάτορα χρόνο και τις αντανακλάσεις σου στα μάτια των άλλων, να μην περισσεύει τίποτα από από τις δικές σου προσευχές, να μην αφήνεις καμια σπονδή έρμαιο της αοριστίας των συναφειών εκτός σου, να έχεις όλα τα δάχτυλα στα μαλλιά του άλλου, της άλλης, του μικρού πιτσιρικιού που μόνο να γελάει ξέρει, του φίλου που θέλει κουράγιο, της φίλης που κάτι την έκανε να δακρύσει. 

Γελιέσαι και γελάς, και έχει αυτό πάντα μέσα του το γέλιο. Γελώ· ρήμα αρχαϊκό, που δεν είναι παράγωγο ούτε έχει άλλη ρίζα. Έχει ρίζα την πιο μεγάλη συνήθεια του ανθρώπου απ'όταν άγγιξε το σώμα του, απ'όταν άγγιξε το διπλανό σώμα, απ'όταν έμαθε ότι ζει ανάμεσα στα άλλα σώματα, μέσα στα σώμα του, μέσα στα σώματα των άλλων. Γελιέσαι, δηλαδή κάποιος άλλος σε γελάει, σε κάνει γέλιο. Γελάς και βγαίνεις γελασμένος. Γελάς και γελάνε τα πάντα. Γελάς και σου επιστρέφει αγάπη, γελάς και έρωτας υπάρχει. Γελάς και ένα γέλιο επιστρέφει. Έξω από αυτό, μόνο η συνάφεια της αοριστίας, οι ιαχές των σίγουρων και των σιγουρευμένων, οι απαντοχές των παντρεμένων, τα κεράκια που λιώνουν. Που λιώνουν. 

Η συγκίνηση της Μελίνας είναι κάτι απ'τη φωτιά, κάτι πολύ αληθινό. Κι είναι συγκίνηση διπλή, διπλά αληθινή, να ξέρεις πως είσαι μέσα σ'αυτό το τραγούδι, μέσα στο βίντεο -κι ας μη φαίνεσαι στο πλάνο. Είναι ένα περσινό καλοκαίρι που άφησε πληγές στον αυχένα και ένα ξημέρωμα του φετινού που εναποθέτει ευλαβικά βαθιά μπλε ρίγη στη σπονδυλική στήλη. Είναι μια υπόθεση του σώματος όλο αυτό, όπως κάθε φωτιά, κάθε απάτη, κάθε ομορφιά. Κι αν κάποιος σου είπε ότι αυτά είναι του μυαλού και πως άλλο το σώμα άλλο το μυαλό, πες μου που σκατά έχει το μυαλό του και ακόμα λειτουργεί. Λένε οι επιστήμονες πως αν αφαιρέσεις την καρδιά ή το μυαλό από το σώμα, ζωή παύει να υπάρχει. Λένε. 

Κι οι άλλοι δίπλα λιώνουν.

Σάββατο 16 Αυγούστου 2014

"Κι έρχεται κρύο..."


από contrabbando
http://blogs.radiobubble.gr/2013/12/19.html

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που αγαπούμε. 
Δεν είναι το δάχτυλο που χτυπά επαναληπτικά-σαν μια υπενθύμιση στο παρόν- πάνω στο ποτήρι ούτε οι κινήσεις που επαναλαμβάνονται με μια θρησκευτική ευλάβεια, για να τις εμπεδώσουμε. Είναι η μικρή φλέβα στο λαιμό, όταν η απόγνωση χτυπά τα όριά της, που διογκώνεται κι είναι έτοιμη να εκραγεί, χωρίς ποτέ... 

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που αγαπούμε.
Συστρέφονται στο κορμί μας, μας αγκαλιάζουν, σχεδόν μητρικά-μην το υποτιμάτε, το έχουμε ανάγκη να υπάρξουμε-.

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που αγαπούμε. 
Σωπαίνουν, γιατί ξέρουν πότε πρέπει να σωπάσουν. Το βλέπουμε στα μάτια τους. Το ξέρουν. Αλλά σωπαίνουν.

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που αγαπούμε. 
Κάνουν μιαν αδιόρατη κίνηση, που δε σημαίνει τίποτε παραέξω. Ίσως το σιάξιμο ενός φρυδιού ή το τίναγμα μιας φράντζας.

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που μας αγαπούνε.
Πέφτουν στο κρεββάτι νωρίς, να μη δουν την ήττα μας τα βράδια. Όταν πηγαίνουμε κοντά τους, έχουν μια μικρή ερωτική ανάσα να νιώσουμε καλύτερα, μας παίρνουν αγκαλιά να διώξουμε τις ενοχές της μέρας.

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που αγαπούμε. 
Μας κοιτάνε κατάματα κάθε πρωινό, να αντέξουμε τη μέρα. Μας φτιάχνουν πρωινό. Μπορεί και όχι. Αλλά είναι εκεί.

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που αγαπούμε. 
Πλέκουν. Δεν ξέρει κανείς γιατί .Δεν ξέρει κανείς τι. Αλλά πλέκουν. Σαν μιαν αδιόρατη, αέναη ιστορία.

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που αγαπούνε.
Την πιο πικρή ιστορία θα την πουν την ώρα που βάζουμε το παλτό να φύγουμε. Χαλάλι τους. 

Τρίτη 12 Αυγούστου 2014

Aυτή η ερώτηση (αναδημοσίευση)


Εγώ τω αδελφιδώ μου, 
και επ’ εμέ η επιστροφή αυτού*


Ρωτάνε το δάσκαλο οι νεαροί να τους εξηγήσει πως είναι ο πετυχημένος άνθρωπος, σήμερα τον 21ο πια αιώνα. Είχαν στο μυαλό τους κάτι από ταξίδια ή επαγγέλματα με χρήμα και απολαβές, είχαν φαίνεται και κάποια πεντέξι πανεπιστήμια ή κολέγια, μερικές βόλτες με πανάκριβα αυτοκίνητα ή ελικόπτερα, ή ακόμα διακοπές με φίλους και οικογένεια, ποιος ξέρει… 

Απάντησε απλά, στεγνά, δωρικά, απερίφραστα: η αγάπη. 

Αυτό αν το κατορθώσετε, συνέχισε, στον 21ο αιώνα, τον αιώνα τον κατ’ εξοχήν ανέραστο, απρόσωπο, μοναχικό θα είστε ευτυχισμένοι. Το να αγαπάς και να αγαπιέσαι είναι ότι πιο συγκλονιστικό μπορεί κανείς να ζήσει στη ζωή του. 

Γράφει ο Ελύτης στα Ελεγεία της Οξώπετρας : «’Οτι ο έρωτας δεν είναι αυτό που ξέρουμε μήτε αυτό / που οι μάγοι διατείνονται. / Αλλά ζωή δεύτερη ατραυμάτιστη στον αιώνα» 

Η ποιητική γλώσσα «εκρήγνυται» στην προσπάθειά της να δοθεί το θαύμα του έρωτα και της αγάπης. Γινόμαστε όλοι, μπροστά στον έρωτα, παιδιά που συλλαβίζουν, έχουμε την αίσθηση του πρωτόγνωρου, του ανερμήνευτου, μετατρέπεται ο έρωτας σε υπερβατικό άρμα, όπως η Τέχνη και σου δίνει τη δυνατότητα να εγκαταλείψεις τα εγκόσμια και τα εφήμερα, το ενδιάμεσο μόχθο, μαυρίλα και βαρβαρότητα που λέγεται ζωή [Σοπενχάουερ] και να αγαλλιάσει την ψυχή σου με την ομορφιά της σχέσης, του τρόπου αυτού της ύπαρξης. Ο έρωτας σου δίνει το καθολικό και αναλλοίωτο υπόδειγμα του πως πρέπει να είναι η ζωή. 

Κλείνω με το Σχόλιο στο Άσμα Ασμάτων [Γιανναράς] που θέλει όχι να υπάρχουμε και επί πλέον να αγαπάμε, αλλά να υπάρχουμε στο μέτρο που αγαπάμε και εξ αιτίας της αγάπης. 

Ήθελε φαίνεται ο δάσκαλος να καταλάβουν τα παιδιά που τον ρωτήσανε, ότι το σημαντικότερο δώρο στη ζωή είναι το αίσθημα της αυτοπροσφοράς και αυτοθυσίας απέναντι στον άλλον και πως μόνο έτσι υπάρχει ελπίδα, καταφέρνοντας να ξεφύγουμε από τα καθηλωτικά δεσμά του ατομοκεντρισμού μας που επιβάλλει η φύση μας, να μπορέσει το αύριο να γίνει περισσότερο υποφερτό, περισσότερο ανθρώπινο, με μια αίσθηση χαράς και ελπίδας που φαίνεται να εκλείπει από τη σημερινή λαίλαπα των διαρκώς αυξανόμενων χρησιμοθηρικών, ατομικιστικών, μικρόνοων αντιλήψεων. 

*Π. Διαθήκη, Άσμα Ασμάτων, Σολομώντος
εικόνα: Γιαννούλης Χαλεπάς, Σάτυρος παίζει με τον Έρωτα 

Κυριακή 10 Αυγούστου 2014

“Χαμογέλα ρε, τι σου ζητάνε ;”


Απόσπασμα από το ομότιτλο βιβλίο του Χ. Μίσσιου
κείμενο και σκίτσο τα βρήκαμε εδώ
“Η ζωή μας μια φορά μας δίνεται, άπαξ, που λένε, σαν μοναδική ευκαιρία. Τουλάχιστο μ’αυτήν την αυτόνομη μορφή της δεν πρόκειται να ξαναυπάρξουμε ποτέ.
Και μεις τι κάνουμε, ρε αντί να τη ζήσουμε;

Τι την κάνουμε? Τη σέρνουμε από δω και από κει δολοφονώντας την…
Οργανωμένη κοινωνία, οργανωμένες ανθρώπινες σχέσεις.
Μα αφού είναι οργανωμένες, πως είναι σχέσεις;
Σχέση σημαίνει συνάντηση, σημαίνει έκπληξη, σημαίνει γέννα συναισθήματος, πως να οργανώσεις τα συναισθήματα…

Έτσι, μ’αυτήν την κωλοεφεύρεση που τη λένε ρολόι, σπρώχνουμε τις ώρες και τις μέρες σα να μας είναι βάρος, και μας είναι βάρος, γιατί δε ζούμε, κατάλαβες;
Όλο κοιτάμε το ρολόι, να φύγει κι αυτή η ώρα, να φύγει κι αυτή η μέρα, να έρθει το αύριο, και πάλι φτου κι απ’την αρχή.

Χωρίσαμε τη μέρα σε πτώματα στιγμών, σε σκοτωμένες ώρες που θα τις θάβουμε μέσα μας, μέσα στις σπηλιές του είναι μας, στις σπηλιές όπου γεννιέται η ελευθερία της επιθυμίας, και τις μπαζώνουμε με όλων των ειδών τα σκατά και τα σκουπίδια που μας πασάρουν σαν “αξίες”, σαν “ηθική”, σαν “πολιτισμό”.

Κάναμε το σώμα μας ένα απέραντο νεκροταφείο δολοφονημένων επιθυμιών και προσδοκιών, αφήνουμε τα πιο σημαντικά, τα πιο ουσιαστικά πράγματα, όπως να παίξουμε και να χαρούμε μεταξύ μας, να παίξουμε και να χαρούμε με τα παιδιά και τα ζώα, με τα λουλούδια και τα δέντρα, να κάνουμε έρωτα, να απολαύσουμε τη φύση, τις ομορφιές του ανθρώπινου χεριού και του πνεύματος, να κατεβούμε τρυφερά μέσα μας, να γνωρίσουμε τον εαυτό μας και το διπλανό μας…

Όλα, όλα τα αφήνουμε για το αύριο που δεν θα ‘ρθει ποτέ…
Μόνο όταν ο θάνατος χτυπήσει κάποιο αγαπημένο μας πρόσωπο πονάμε, γιατί συνήθως σκεφτόμαστε πως θέλαμε να του πούμε τόσα σημαντικά πράγματα, όπως πόσο τον αγαπούσαμε, πόσο σημαντικός ήταν για εμάς… Όμως το αφήσαμε για αύριο…
Για να πάμε που;

Αφού ανατέλλει, δύει ο ήλιος και δεν πάμε πουθενά αλλού, παρά μόνο στο θάνατο και μεις οι μαλάκες, αντί να κλαίμε το δειλινό που χάθηκε άλλη μια μέρα απ’τη ζωή μας, χαιρόμαστε.
Ξέρεις γιατί;
Γιατί η μέρα μας είναι φορτωμένη με οδύνη, αντί να είναι μια περιπέτεια, μια σύγκρουση με τα όρια της ελευθερίας μας.

Την καταντήσαμε έναν καθημερινό, χωρίς καμμία ελπίδα ανάστασης, θάνατο, διότι αυτός είναι ο θάνατος. Ο άλλος, όταν γεράσουμε σε αρμονία και ελευθερία με τον εαυτό μας, όταν δηλαδή παραμείνουμε εμείς, δεν είναι θάνατος, είναι μετάβαση, είναι διάσπαση σε μύριες άλλες ζωές, στις οποίες, αν εδώ, σε τούτη τη μορφή ζωής είσαι ζωντανός, αν δεν δολοφονήσεις την ουσία σου, εκεί θα δώσεις χάρη και ομορφιά, όπως η Μαρία που φούνταρε προχθές απ’την ταράτσα για να μην πεθάνει.

Ήρθανε να την πάρουν και η Μαρία είπε το όχι με τον πιο αμετάκλητο τρόπο. Πήγαμε στην κηδεία της και τι άκουσα τον παπά να λέει: “Χους ει και εις χουν απελεύσει”. Και τότε κατάλαβα πως η Μαρία σώθηκε. Του χρόνου, όλα τα στοιχεία της, που τα κράτησε ζωντανά σε τούτη τη μορφή ζωής, θα γίνουν πανσέδες, δέντρα, πουλιά, ποτάμια…”

Σάββατο 9 Αυγούστου 2014

Η "Γυναίκα της Ζάκυθος" στην Θεμιστοκλέους...


Παρακολουθώντας τις δράσεις των κατοίκων των Εξαρχείων σχετικά με την εκδίωξη των μαφιών από τη γειτονιά, τόσο η Όλια Λαζαρίδου όσο και ο Δήμος Αβδελιώδης προσφέρθηκαν, παρά το βαρυφορτωμένο πρόγραμμά τους, να αφιερώσουν μια παράσταση με το έργο του Διονυσίου Σολωμού για την ενδυνάμωση της προσπάθειας των κατοίκων.

Με μεγάλη μας χαρά που πηγάζει από την ολοένα και αυξανόμενη ευαισθητοποίηση των κατοίκων των Εξαρχείων και της ευρύτερης περιοχής (εν προκειμένω η Όλια είναι κάτοικος της γειτονιάς μας), κοινοποιούμε ότι η παράσταση θα δοθεί την Πέμπτη 4 Σεπτέμβρη και η "είσοδος" θα είναι (εννοείται) ελεύθερη. Σημειώνουμε ότι το έργο παιζόταν με μεγάλη επιτυχία την περασμένη σαιζόν στο ΤΡΙΑΝΟΝ.

Λίγα λόγια για το έργο και τους συντελεστές
(πηγή: http://onlytheater.gr/_parastaseis_/_theatro_/4367-i-ginaika-tis-zakithos-me-tin-olia-lazaridou-sto-trianon.html).

"Μετά την επιτυχία στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών και τις εξαιρετικές κριτικές, η παράσταση Η γυναίκα της Ζάκυθος ξανά μπροστά στο κοινό.

Ένας μεγάλος ποιητής . Ένα μνημειώδες έργο . Ένας ξεχωριστός σκηνοθέτης. Μια εξαιρετική ηθοποιός . Μια σπουδαία παράσταση, για το έργο του Διονύσιου Σολωμού, σε σκηνοθετική προσαρμογή του Δήμου Αβδελιώδη, με την Όλια Λαζαρίδου.

Το κείμενο
Η αινιγματικότητα του κειμένου έχει προκαλέσει ποικίλες ερμηνευτικές προσεγγίσεις. Γραμμένο το 1826 στη δημοτική γλώσσα, φέρει πολλά ζακυνθινά ιδιωματικά στοιχεία. Ο ποιητής το ξαναδούλεψε μέχρι το 1829, αλλά έμεινε ημιτελές. Δομημένο στο πρότυπο της βιβλικής Αποκάλυψης του Ιωάννη, είναι χωρισμένο σε κεφάλαια και το καθένα σε αριθμημένες παραγράφους.

Η παράσταση
Η παράσταση παίζεται σαν μουσική παρτιτούρα. Ο ρυθμός, η μετρική του κειμένου δίνουν τον θεατρικό τόνο. Το πώς προφέρονται τα σύμφωνα και τα φωνήεντα, η διαχείριση της κάθε λέξης ξεχωριστά, ο τονισμός της για να εκφραστεί η νοηματική ενότητα.

Ο σκηνικός χώρος
Το σκηνικό ακολουθεί αρχετυπική σύλληψη. Δυο μεγάλα ψηλά αγάλματα σηματοδοτούν το φως και το σκοτάδι, το καλό και το κακό.

Η γυναίκα της Ζάκυθος
Μια γυναίκα κακιά, μοχθηρή, δαιμονική, με μορφή απαίσια και γέλιο φοβερό, βρίζει, καταριέται αποδιώχνει τις Μεσολογγίτισσες που έχουν καταφύγει στη Ζάκυνθο, ανέστιες και πεινασμένες.

Σημείωμα σκηνοθέτη
Με το έργο αυτό ο Σολωμός αφήνει το φώς και ανιχνεύει το σκοτάδι. Δανείζεται λοιπόν το προσωπείο του Αγίου Διονυσίου,-που έζησε σαν ιερομόναχος ως τα 172 του χρόνια σ’ένα μοναστήρι της Κέρκυρας, για να κοιτάξει στα μάτια το κακό. Το γεγονός πως μπορεί να δεί μέσα από τα μάτια ενός Άλλου, τον απελευθερώνει και τον μεταφέρει σαν πνεύμα, εκεί όπου μπορεί να βλέπει την τυφλή και ακατανόητη δύναμη του κακού, χωρίς να το φοβάται.

Αυτή ακριβώς η έλλειψη φόβου είναι που τον θωρακίζει και του δίνει το έλλογο στοιχείο, τον έλεγχο, και την υπεροχή, ώστε το υποστασιοποιημένο κακό, -Η Γυναίκα της Ζάκυνθος εδώ,- να συντριφθεί αδύναμο μπροστά του.

Το κακό εδώ δεν είναι οι Τούρκοι, δεν είναι ο απέναντι, δεν είναι ο προφανής εχθρός. Το κακό είναι ανάμεσά μας, είναι μέσα μας.

Σχεδίασε και άρχισε να γράφει το έργο το 1826 στη Ζάκυνθο, βλέποντας με συναισθήματα πόνου και απέραντης συμπάθειας, τις προσφυγοπούλες Γυναίκες από το πολιορκημένο Μεσολλόγγι,- που επαιτούσαν ζητώντας τρόφιμα και χρήματα για τους έγκλειστους Άνδρες τους,- να αντιμετωπίζουν κατάμουτρα τη λεκτική βία, την προσβολή και την ταπείνωση από μια δύσμορφη, δαιμονική γυναίκα.

Το έργο, αν και έχει την επίφαση ενός οραματικού οίστρου, είναι ωστόσο απόλυτα ρεαλιστικό, γιατί ανιχνεύει τις αιτίες της κακοδαιμονίας και της διχόνοιας, σαν ζητήματα βαθιάς άγνοιας και αδυναμίας πρωτίστως ημών των ιδίων, των παρατηρητών, των φερομένων ως υποκειμένων του ορθού λόγου. Κάθε παρατήρηση και παραίτησή μας μπροστά σε κάτι παράλογο και άδικο, γίνεται αυτόματα προσχώρηση στο αντίθετο στρατόπεδο, της άγνοιας και του χάους, που εμπεριέχει το απρόβλεπτο, το οδυνηρό, το κακό.

Η παράσταση με την ανάδειξη του Λόγου του ποιητή, επιζητά να ανασύρει και να ζωντανέψει και όλες τις άλλες πτυχές που κρύβονται σ’αυτό το έργο, που δεν παύει να μας γοητεύει και να μας αφορά, σαν μια σημαντική κατάθεση ενός αγνού και μεγάλου στοχαστή, που ενεργοποιεί τη σκέψη μας επάνω σε θεμελιώδη ζητήματα της πραγματικότητας μας και της πραγματικής μας ταυτότητας.
Δήμος Αβδελιώδης

Δήμος Αβδελιώδης, Όλια Λαζαρίδου


Συγγραφέας Διονύσιος Σολωμός
Σκηνοθέτης - θεατρική προσαρμογή Δήμος Αβδελιώδης
Ηθοποιοί Ολια Λαζαρίδου, Δανάη Ρούσσου, Δήμητρα Κωτίδου
Μουσική Βαγγέλης Γιαννάκης
Εικαστική παρέμβαση, ενδύματα, αγάλματα Aριστείδης Πατσόγλου
Οργάνωση Παραγωγής Γιώργος Πουλίδης

Μη με ρωτήσετε ποτέ ξανά για την ειρήνη.



Η Asma al-Ghul είναι μια μια Παλαιστίνια δημοσιογράφος, φεμινίστρια και ακτιβίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. (Δείτε εδώ και εδώ). Για τη δράση της έχει στοχοποιηθεί στο παρελθόν από τη Χαμάς. (Δείτε εδώ,εδώ και εδώ) και έχει τιμηθεί από τη Human Rights Watch και το International Women’s Media Foundation. Το τελευταίο διάστημα είναι αρθρογράφος στο Al-Monitor’s Palestine Pulse από το στρατόπεδο προσφύγων της Ράφα. Tην προηγούμενη βδομάδα, ένας αεροπορικός βομβαρδισμός σκότωσε εννέα μέλη της οικογένειας της. 

Η Asma έγραψε το παρακάτω άρθρο. (Μετάφραση Back Door Man)
Μη με ρωτήσετε ποτέ ξανά για την ειρήνη.

Δάκρυα κυλούσαν μέχρι που τα μάτια μου στέρεψαν, όταν έλαβα ένα τηλεφώνημα στις 3 Αυγούστου, που με ενημέρωνε ότι η οικογένειά μου είχε γίνει στόχος δύο πυραύλων από F-16 στην πόλη της Ράφα. Αυτή ήταν η μοίρα της οικογένειάς μας σε έναν πόλεμο που συνεχίζεται, με κάθε οικογένεια στη Λωρίδα της Γάζας να εισπράττει το μερίδιό της από θλίψη και πόνο.

Ο αδελφός του πατέρα μου, Ισμαήλ al-Ghoul, 60, δεν ήταν μέλος της Χαμάς. Η σύζυγός του, Khadra, 62, δεν ήταν μαχητής της Χαμάς. Οι γιοι τους, Wael, 35, και Mohammed, 32, δεν ήταν πολεμιστές της Χαμάς. Οι κόρες τους, Hanadi, 28, και Asmaa, 22, δεν ήταν εργάτριες για τη Χαμάς, το ίδιο και τα παιδιά του ξαδέλφου μου Wael, Ισμαήλ, 11, Malak, 5, και το μωρό Μουσταφά, μόλις 24 ημερών, δεν ήταν μέλη της Ισλαμικής Τζιχάντ, του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης και της Φατάχ. Ωστόσο, όλοι πέθαναν στο ισραηλινό βομβαρδισμό που είχε ως στόχο το σπίτι τους στις 6:20 το πρωί της Κυριακής.

Το σπίτι τους βρισκόταν στη Yibna, γειτονιά του στρατόπεδου προσφύγων της Ράφα. Ήταν ένα μονώροφο με μια στέγη φτιαγμένη από λεπτό αμίαντο που δεν χρειαζόταν δύο πυραύλους F-16 για να καταστραφεί. Θα μπορούσε κάποιος παρακαλώ να ενημερώσει το Ισραήλ ότι τα σπίτια στα στρατόπεδα προσφύγων μπορούν να καταστραφούν, και οι ένοικοι τους να σκοτωθούν, με μια μικρή μόνο βόμβα και ότι δεν χρειάζεται να ξοδεύουν δισεκατομμύρια για να τους στείλουν στη λήθη;

Αν είναι η Χαμάς που μισείτε, επιτρέψτε μου να σας πω ότι οι άνθρωποι που σκοτώνετε δεν έχουν να κάνουν με τη Χαμάς. Πρόκειται για γυναίκες, παιδιά, άνδρες και ηλικιωμένους πολίτες των οποίων το μόνο μέλημα ήταν να τελειώσει ο πόλεμος, έτσι ώστε να μπορούν να επιστρέψουν στις ζωές τους και την καθημερινή ρουτίνα. Αλλά επιτρέψτε μου να σας διαβεβαιώσω ότι έχετε δημιουργήσει πλέον χιλιάδες – όχι, εκατομμύρια – πιστούς της Χαμάς, διότι όλοι έχουμε γίνει Χαμάς αν η Χαμάς για σας είναι οι γυναίκες, τα παιδιά και οι αθώες οικογένειες. Αν η Χαμάς στα μάτια σας είναι απλοί πολίτες και οικογένειες, τότε ναι, είμαι Χαμάς, είναι Χαμάς και είμαστε όλοι Χαμάς.

Καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου, νομίζαμε ότι τα χειρότερα πέρασαν, ότι αυτή ήταν η καθοριστική στιγμή, ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν, ότι θα σταματήσει εδώ. Ωστόσο, την πραγματική στιγμή του πόνου, του ύψιστου φόβου, πάντα ακολουθούσε κάτι ακόμη χειρότερο.

Τώρα κατάλαβα γιατί οι φωτογραφίες από πτώματα ήταν τόσο σημαντικές, όχι μόνο για τη διεθνή κοινή γνώμη, αλλά και για εμάς, τις οικογένειες, στην αναζήτηση μιας ευκαιρίας να αποχαιρετήσουμε τους αγαπημένους μας, που τόσο ύπουλα σκότωσαν. Τι έκαναν αυτές τις τελευταίες στιγμές; Πως μοιάζουν μετά τον θάνατό τους;

Ανακάλυψα τις φωτογραφίες των νεκρών συγγενών μου σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης. Τα σώματα των παιδιών του ξαδέλφου μου ήταν αποθηκευμένα σε έναν ψυγείο παγωτού. Το Νοσοκομείο Yousef Abu al-Najjar της Ράφα έκλεισε μετά το βομβαρδισμό του από ισραηλινά τανκ, και το νοσοκομείο Kuwaiti που επισκεφτήκαμε μόλις μια μέρα νωρίτερα είχε γίνει αγνώριστο, όπου αυτός ο καταψύκτης ήταν η μοναδική διαθέσιμη επιλογή.

Ο Διευθυντής του Al-Najjar, Abdullah Shehadeh, είπε στο Al-Monitor, “Αποφασίσαμε να μετακινήσουμε τους ασθενείς όταν βόμβες έπληξαν την κεντρική πύλη. Μερικοί ασθενείς, από φόβο, έτρεξαν έξω, παρά τη σοβαρότητα της κατάστασης. Τώρα δουλευουμε έξω από αυτό το φτωχά εξοπλισμένο νοσοκομείο.”

Το Μαιευτήριο Emirati της Ερυθράς Ημισελήνου, δυτικά της Ράφα, έχει μετατραπεί σε ένα μεγάλο κοντέινερ πτωμάτων, με καταψύκτες φρούτων και λαχανικών να γεμίζουν με δεκάδες πτώματα.

Είδα πτώματα στο πάτωμα, μερικά με ετικέτες στο στήθος τους, ενώ άλλα παρέμεναν άγνωστα. Κρατούσαμε τη μύτη μας, γιατί η δυσοσμία ήταν αφόρητη, καθώς οι μύγες γεμίζαν τον αέρα.

Ο Ibrahim Hamad, 27, έβγαλε το σάβανο-τυλιγμένο σώμα του πεντάχρονου γιού του από έναν καταψύκτη λαχανικών. Πνίγοντας τα δάκρυα του, είπε στο Al-Monitor, “Σκοτώθηκε από πυραυλική επίθεση με drone. Η σορός του είναι εδώ από χθες. Η επικίνδυνη κατάσταση με εμπόδισε να έρθω να τον πάρω νωρίτερα.”

Ευχαριστώ τον Θεό που οι συγγενείς μου θάφτηκαν γρήγορα, και ότι τα ξαδέρφια μου Μουσταφά, Μαλάκ και Ισμαήλ δεν έμειναν καιρό στην κατάψυξη, και δεν πάγωσαν τα κορμάκια τους, και οι ψυχές τους τώρα αναπαύονται εν ειρήνη, αφήνοντάς μας με τη σιωπή του θανάτου και σώματα για πάντα παγιδευμένα στις στάσεις που ξεψύχησαν.

Την πέμπτη μέρα του πολέμου, όταν πήγα να γράψω την έκθεσή μου για τη Ράφα για τον βομβαρδισμό της οικογένειας Ghannam, σταμάτησα για να επισκεφτώ το σπίτι του ξαδέλφου μου. Είδα τους συγγενείς μου και τραβήξαμε φωτογραφίες μαζί. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, η γυναίκα του ξάδελφου μου Wael είχε γεννήσει δίδυμα, τον Μουσταφά και τον Ιμπραήμ, τα οποία ήταν σαν δύο μικροί άγγελοι, προάγγελοι ελπίδας και χαράς.

Πώς θα μπορούσα να ξέρω ότι αυτή θα είναι η τελευταία μας συνάντηση; Μακάρι να είχα μείνει περισσότερο και να τους είχα μιλήσει λίγο πιο πολύ. Η Hanadi, η Asmaa, ο θείος μου και η σύζυγός του, γέλασαν αστειευόμενοι για το παιχνίδι της μοίρας που μας έφερε σε επαφή στη μέση ενός πολέμου, μια στιγμή που οι ισραηλινές δυνάμεις κατοχής δεν είχαν ακόμη αρχίσει την τέλεση ανεξέλεγκτων εγκλημάτων πολέμου εναντίον της Ράφα.

Οι καταλήξεις είναι τόσο παράξενες, καθώς ζωντανές στιγμές ξαφνικά απωθούνται στο παρελθόν. Δεν θα τους ξαναδούμε ποτέ και οι φωτογραφίες που πήρα από τα δίδυμα είναι πλέον τόσο πολύτιμες, καθώς ένας από αυτούς, ο Mustafa, σκοτώθηκε, ενώ ο άλλος, ο Ιμπραήμ, επέζησε.

Αναρωτιέμαι πώς μπόρεσαν να τους ξεχωρίσουν, εφόσον έμοιαζαν τόσο πολύ. Ποιος τους αναγνώρισε αφού ο πατέρας τους πέθανε και η μητέρα τους ήταν τραυματισμένη στην εντατική; Ποιος ήταν ο Μουσταφά και ποιός ήταν ο Ιμπραήμ; Ήταν σαν να είχαν ενωθεί μετά το θάνατο ενός από τους δύο.

Στις φωτογραφίες που τραβήχτηκαν μετά το θάνατό τους, η οικογένειά μου φαινόταν τόσο ειρηνική, με τα μάτια τους κλειστά σαν να κοιμούνται. Κανένας τους δεν είχε παραμορφωθεί ή καεί, σε αντίθεση με τις εκατοντάδες των νεκρών παιδιών και αμάχων που τα made in USA όπλα σκότωσαν πριν απ’ αυτούς. Αναρωτηθήκαμε αν πέθαναν με πόνο. Τι συνέβη όταν ο πύραυλος, που μετέφερε τόνους εκρηκτικών υλών, χτύπησε το ταπεινό σπίτι τους και εξερράγη, δημιουργώντας τόσο έντονη πίεση αέρα ώστε τα εσωτερικά όργανά τους έσκασαν; Η ταλαιπωρία τους ίσως ήταν μικρότερη από το γεγονός ότι κοιμόντουσαν.

Δεν τους είδα όταν πήγα στη Ράφα στις 2 Αυγούστου. Έγραψα για το θάνατο της οικογένειας Ayad Abu Taha, από πολεμικά αεροσκάφη, και είδα το πτώμα του ενός έτους Rizk Abu Taha, όταν έφτασε στο Νοσοκομείο Kuwaiti.

Τον παρατήρησα. Έμοιαζε ζωντανός. Θα μπορούσε κανείς να δει ότι έπαιζε όταν πέθανε, ντυμένος στο ροζ παντελόνι του. Πώς θα μπορούσε να έχει τέτοια ηρεμία; Τα πτώματα των θυμάτων πολέμου είναι πολύ διαφορετικά από το πως φαίνονται στην τηλεόραση. Είναι τόσο πραγματικά, τόσο σημαντικά, ξαφνικά εκεί μπροστά μας, χωρίς εισαγωγές στα δελτία ειδήσεων, μουσική ή συνθήματα.

Πτώματα κείτονται παντού, και είναι σαν όλα στη ζωή να μας είχαν προετοιμάσει για αυτή τη στιγμή. Ξαφνικά, οι νεκροί άφησαν τις προσωπικές τους ζωές πίσω: κινητά τηλέφωνα, σπίτια, ρούχα, αρώματα και τις καθημερινές τους ασχολίες. Το πιο σημαντικό, άφησαν πίσω τον φόβο του πολέμου.

Οι αποστάσεις στη μικρή Λωρίδα της Γάζας έχουν μεγαλώσει, οι αποστάσεις και ο χρόνος διαστέλλονται ως αποτέλεσμα του φόβου και του θανάτου, που συρρικνώνουν το προσδόκιμο ζωής του πληθυσμού. Στάθηκε αδύνατον να σμίξουμε ως οικογένεια για τις κηδείες. Ο θείος μου, ο Ahmad al- Ghoul, μου είπε αργότερα στο τηλέφωνο, “Λόγω του κινδύνου, ο αποχαιρετισμός μας κράτησε μόλις μερικά δευτερόλεπτα. Τα μάτια του Malak ήταν ανοιχτά, σαν να ρωτούσε, “τι κακό είχα διαπράξει;” “

Γεννήθηκα το 1982, στο ίδιο σπίτι στον προσφυγικό καταυλισμό της Ράφα, όπου το μεγάλο νοικοκυριό της οικογένειας μας επεκτάθηκε. Μεγάλωσα εκεί και κάθε τι άλλο μεγάλωσε μαζί μας: Η πρώτη Ιντιφάντα, η αντίσταση, το κοντινό σχολείο μου που πήγαινα κάθε μέρα. Εκεί είδα για πρώτη φορά βιβλιοθήκη. Εκεί θυμάμαι τον παππού μου να αποκοιμιέται καθώς άκουγε το BBC. Και εκεί, είδα για πρώτη φορά στη ζωή μου Ισραηλινό στρατιώτη, να χτυπά τον παππού μου για να τον αναγκάσει να διαγράψει τα εθνικιστικά συνθήματα που κοσμούσαν τους τοίχους του στρατοπέδου προσφύγων.

Τώρα, το σπίτι και οι μελλοντικές αναμνήσεις του έχουν πεταχτεί στα σκουπίδια, τα παιδιά του σε πρόωρους τάφους. Σπίτια και αναμνήσεις βομβαρδίστηκαν στην αφάνεια, οι ένοικοι τους άστεγοι και χαμένοι, ακριβώς όπως ήταν πάντα τα στρατόπεδα τους . Μη με ρωτήσετε ποτέ ξανά για την ειρήνη.

Παρασκευή 8 Αυγούστου 2014

Βύρων Λεοντάρης: 1932-2014


ηγή: εφημερίδα Αυγή

Την τελευταία του πνοή άφησε ο ποιητής της μεταπολεμικής γενιάς Βύρων Λεοντάρης. Η κηδεία του θα γίνει την Παρασκευή, από το νεκροταφείο Καισαριανής, στις 12:00. 

Ο Βύρων Λεοντάρης γεννήθηκε το 1932 στη Νιγρίτα Σερρών. Πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής του στη Σάμο, από όπου η καταγωγή του και το 1939 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα. Αδελφός του κριτικού Μανόλη Λαμπρίδη, του ποιητή Ανδρέα Λεοντάρη, σύζυγος της ποιήτριας Ζέφης Δαράκη. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1952-1956) και εργάστηκε ως δικηγόρος. Στο χώρο της λογοτεχνίας ασχολήθηκε με την ποίηση, ενώ δημοσίευσε επίσης κριτικά δοκίμια. 

Πρωτοεμφανίστηκε το 1954 με την ποιητική συλλογή "Γενική Αίσθηση'. Συνεργάστηκε με τα περιοδικά "Κριτική", "Εφημερίδα των Ποιητών", "Επιθεώρηση Τέχνης", κ.ά., μέλος της εκδοτικής ομάδας του περιοδικού "Σημειώσεις". 

Το ποιητικό του έργο τοποθετείται στο χώρο της μεταπολεμικής ελληνικής ποιητικής γενιάς. Έργα του μεταφράστηκαν στα γαλλικά, αγγλικά και τουρκικά. 

'Ήξεραν οι παληοί και προνοούσαν 



[...] 
'Ήξεραν οι παληοί και προνοούσαν 
να 'ναι ελαφρύ το χώμα τους 
φύλαγαν πάντα ένα λευκό σεντόνι στο σεντούκι 
συγύριζαν το μέσα τους , στόλιζαν τις ψυχές τους 
ήξεραν να μοιρολογούν 
εξοικειώνονταν με τους νεκρούς τά 'λεγαν μεταξύ τους,
στ' όνειρό τους,
κ' έπαιρναν απ' το χέρι τους το αντίδωρο του αγνώστου,
κάθε που τους ξεπροβοδίζανε στου ξύπνου το κατώφλι.
Κι εμείς τώρα δεν ξέρουμε 
ούτε πού 'ναι πεταμένα τα κόκκαλα της μάνας μας. 

Έχουμε αποκοπεί από τους πεθαμένους,
δεν ακούγεται πια η φωνή τους μέσα στη φωνή μας 
δεν ξέρουμε να κλάψουμε,
πώς να φερθούμε μπρος στο θάνατο και τι να πούμε,
Στα ουράνια βάραθρα γκρεμοτσακίζονται τα λόγια μας 
άδεια χελωνοκαύκαλα. 

(Βύρων Λεοντάρης -από τη συλλογή "Εν γη αλμυρά" )

Η οργή του Αυτοκράτορα: Αφήστε το χάος να καλύψει τον κόσμο! (αναδημοσίευση)


Χάος κυριαρχεί και εξαπλώνεται συνεχώς ενόσω εξοργισμένοι ηγέτες στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και οι πελάτες και σύμμαχοί τους επιδιώκουν πολέμους γενοκτονίας. Μισθοφορικοί πόλεμοι στη Συρία∙ ισραηλινοί βομβαρδισμοί τρόμου στη Γάζα∙ πόλεμοι κατ’ εντολή στην Ουκρανία, το Πακιστάν, το Ιράκ, το Αφγανιστάν, τη Λιβύη και τη Σομαλία.

Δεκάδες εκατομμύρια πρόσφυγες εγκαταλείπουν όπως-όπως τα σημεία ολικής καταστροφής. Τίποτα δεν είναι ιερό. Δεν υπάρχουν άσυλα. Σπίτια, σχολεία, νοσοκομεία και ολόκληρες οικογένειες αποτελούν στόχους καταστροφής.

Χάος βάσει σχεδίου
Στο κέντρο του χάους, ο πανικόβλητος πρόεδρος Ομπάμα χτυπά στα τυφλά, χωρίς να νοιάζεται για τις συνέπειες, πρόθυμος να διακινδυνεύσει μια οικονομική καταστροφή ή έναν πυρηνικό πόλεμο. Επιβάλλει κυρώσεις στο Ιράν∙ απαιτεί κυρώσεις για τη Ρωσία∙ εγκαθιστά πυραυλικές βάσεις από τις οποίες οι πύραυλοι θα φτάνουν σε πέντε λεπτά στη Μόσχα∙ στέλνει τηλεκατευθυνόμενα drones-δολοφόνους κατά του Πακιστάν, της Υεμένης και του Αφγανιστάν∙ εξοπλίζει μισθοφόρους στη Συρία∙ εκπαιδεύει και εξοπλίζει Κούρδους στο Ιράκ και χρηματοδοτεί τις αγριότητες του Ισραήλ στη Γάζα.

Τίποτα δεν πιάνει
Ο πρόεδρος του Χάους δεν βλέπει ότι το να κάνεις τους εχθρούς σου να πεινάσουν δεν εξασφαλίζει υποταγή: Τους ενώνει να αντισταθούν. Η καθεστωτική αλλαγή, η επιβολή εντολοδόχων με βία και τεχνάσματα, μπορεί να διαλύσει τον κοινωνικό ιστό σύνθετων κοινωνιών: Εκατομμύρια χωρικοί και εργάτες ξεριζώνονται και γίνονται πρόσφυγες. Λαϊκά κοινωνικά κινήματα αντικαθίστανται από οργανωμένες εγκληματικές συμμορίες και ληστοστρατούς.

Η Κεντρική Αμερική, το προϊόν δεκαετιών άμεσων και εντεταλμένων στρατιωτικών αμερικανικών επεμβάσεων, που απέτρεψαν τις πλέον βασικές δομικές αλλαγές, έχει γίνει μια χαοτική, ακατοίκητη κόλαση για εκατομμύρια ανθρώπους. Δεκάδες χιλιάδες παιδιά δραπετεύουν από την «ελεύθερη αγορά» τους – που συνεπάγεται μαζική φτώχεια, στρατιωτικοποιημένο κράτος και γκανγκστερική βία. Παιδιά-πρόσφυγες στα σύνορα των ΗΠΑ συλλαμβάνονται μαζικά και φυλακίζονται σε πρόχειρα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου υπόκεινται σε ψυχολογική, σωματική και σεξουαλική βία από αξιωματούχους και φύλακες. Έξω, αυτά τα άξια οίκτου παιδιά είναι εκτεθειμένα στο ρατσιστικό μίσος ενός φοβισμένου αμερικανικού κοινού που αγνοεί τους κινδύνους από τους οποίους δραπετεύουν αυτά τα παιδιά καθώς και το ρόλο της αμερικανικής κυβέρνησης στη δημιουργία αυτής της κόλασης.

Οι αεροπορικές Αρχές του Κιέβου με τη στήριξη των ΗΠΑ ανακατεύθυναν διεθνές επιβατικό αεροπλάνο προκειμένου να πετάξει πάνω από πολεμική ζώνη που βρίθει από αντιαεροπορικούς πυραύλους, καθώς τζετ του Κιέβου βομβάρδιζαν τις επαναστατημένες μικρές και μεγάλες πόλεις. Η πτήση καταρρίφθηκε και σχεδόν 300 άμαχοι χάθηκαν. Αμέσως μετά, τα Δυτικά ΜΜΕ πλημμύρισαν από έκρηξη κατηγοριών από το Κίεβο εναντίον του Ρώσου προέδρου Πούτιν χωρίς, όμως, αληθινά στοιχεία για να εξηγηθεί η τραγωδία/έγκλημα. Ο πολεμοχαρής πρόεδρος Ομπάμα και οι παρατρεχάμενοι πρωθυπουργοί της Ε.Ε. εξαπέλυσαν τελεσίγραφα, απειλώντας να μετατρέψουν τη Ρωσία σε κράτος-παρία. «Κυρώσεις, κυρώσεις παντού, αλλά πρώτα… η Γαλλία πρέπει να ολοκληρώσει την αξίας 1,5 δισ. πώληση στο Ρωσικό Ναυτικό». Και ο Δήμος του Λονδίνου αποκλείει τους Ρώσους ολιγάρχες από τις «κυρώσεις», ενσωματωμένοι ως είναι στο λονδρέζικο οικονομικό πλαίσιο που κάνει ξέπλυμα χρημάτων και παρασιτεί (το επονομαζόμενο FIRE από τα αρχικά των λέξεων Fire φωτιά, Insurance ασφάλιση και Real Estate ακίνητα). Ο Ψυχρός Πόλεμος έχει επιστρέψει και έχει πάρει επικίνδυνη στροφή εξαιρώντας τις επιχειρήσεις.

Η αναμέτρηση ανάμεσα στις πυρηνικές δυνάμεις είναι στο δρόμο: Τόσο τα μανιασμένα βαλτικά κράτη όσο και η Πολωνία ζητούν πιο επιτακτικά από όλους πόλεμο με τη Ρωσία, λησμονώντας τις πάλαι ποτέ θέσεις τους στην πρώτη γραμμή του πυρός.

Κάθε μέρα η πολεμική μηχανή του Ισραήλ καταπίνει περισσότερα πτώματα παιδιών της Γάζας ενώ φτύνει περισσότερα ψέματα. Ζητωκραυγάζοντες Ισραηλινοί Εβραίοι κουρνιάζουν στους οχυρωμένους λόφους τους για να γιορτάσουν κάθε πύραυλο που χτυπά τα σπίτια και τα σχολεία στην πυκνοκατοικημένη γειτονιά της Shejaiya στην πολιορκούμενη Γάζα. Μια ομάδα ορθόδοξων και κοσμικών επιχειρηματιών στο Brooklyn οργανώνει ομαδικές επισκέψεις στα Ιερά Αξιοθέατα κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ για το βράδυ το πρόγραμμα προβλέπει διασκέδαση με τα πυροτεχνήματα στη Γάζα… με νυχτερινά γυαλιά οράσεως για να βλέπουν με μικρό αντίτιμο τις μανάδες που προσπαθούν να διαφύγουν και τα παιδιά να καίγονται…

Η Γερουσία των ΗΠΑ ψηφίζει ομόφωνα για άλλη μια φορά τη στήριξη της τελευταίας εκστρατείας μαζικών δολοφονιών του Ισραήλ – κανένα έγκλημα δεν είναι αρκετά εξαχρειωμένο για να… ταράξει τους κύκλους των Αμερικανών ηγετών. Είναι προσκολλημένοι σε ένα κείμενο των 52 προέδρων των Κύριων Αμερικανοεβραϊκών Οργανώσεων. Όλοι μαζί αγκαλιάζουν ένα Τέρας από την Αποκάλυψη που ροκανίζει τη σάρκα και τα κόκαλα της Παλαιστίνης.

Αλλά οι γαλαζοαίματοι Γάλλοι Σιωνιστές έχουν κυριαρχήσει επί του «σοσιαλιστή προέδρου» Ολάντ. Το Παρίσι απαγορεύει όλες τις αντιισραηλινές διαδηλώσεις παρά τις καθαρές αναφορές περί γενοκτονίας. Διαδηλωτές που υποστηρίζουν την αντίσταση στη Γάζα δέχονται δακρυγόνα και επιθέσεις από ειδικές αστυνομικές δυνάμεις – ο «σοσιαλιστής» Ολάντ υπηρετεί τις απαιτήσεις των δυνατών Σιωνιστικών οργανώσεων, καθώς πετάει στα άχρηστα τις δημοκρατικές παραδόσεις της χώρας του και τα «Δικαιώματα του Ανθρώπου».

Οι νεαροί διαδηλωτές του Παρισιού αντιστέκονται με οδοφράγματα και πέτρες από τα πεζοδρόμια πιστοί στις καλύτερες παραδόσεις της Παρισινής Κομμούνας κουνώντας τις σημαίες μιας ελεύθερης Παλαιστίνης. Ούτε μια «κόκκινη σημαία» παρούσα: Η γαλλική «Αριστερά» είναι είτε κάτω από τα κρεβάτια της ή σε διακοπές.

Υπάρχουν δυσοίωνα σημάδια πέρα από τα θέρετρα του πολέμου. Το Χρηματιστήριο ανεβαίνει ενώ η οικονομία βαλτώνει. Οι άγριοι κερδοσκόποι έχουν επιστρέψει στο μεγαλείο τους, διευρύνοντας το χάσμα ανάμεσα στην πλασματική και την αληθινή οικονομία πριν τον «κατακλυσμό», το χάος ενός ακόμη αναπόφευκτου κραχ.

Στο κάποτε φοβερό και καταπληκτικό Ντιτρόιτ της βιομηχανικής Αμερικής έχει κοπεί η παροχή καθαρού νερού σε δεκάδες χιλιάδες οικογένειες που δεν μπορούν να πληρώσουν για τις βασικές υπηρεσίες. Στα μέσα του καλοκαιριού, οικογένειες της πόλης αφήνονται να χρησιμοποιούν ως απόπατο αδιέξοδα δρομάκια και άδεια πάρκινγκ. Χωρίς νερό οι τουαλέτες είναι βουλωμένες, τα παιδιά δεν πλένονται. Ο Roscoe, υπεύθυνος για τα υδραυλικά, λέει ότι η δουλειά τον ξεπερνά.

Σύμφωνα με τους διάσημους οικονομολόγους μας, η οικονομία του Ντιτρόιτ «αναρρώνει… τα κέρδη αυξάνονται, είναι μόνο οι άνθρωποι που υποφέρουν». Η παραγωγικότητα έχει διπλασιαστεί, οι κερδοσκόποι είναι ικανοποιημένοι∙ οι συντάξεις έχουν σφαγιαστεί και τα ωρομίσθια είναι χαμηλά∙ αλλά οι Τίγρεις του Ντιτρόιτ είναι στην πρώτη θέση στο πρωτάθλημα μπέιζμπολ.

Τα δημόσια νοσοκομεία παντού κλείνουν. Στο Μπρονξ και το Μπρούκλιν, τα επείγοντα είναι γεμάτα. Χάος! Οι ειδικευόμενοι εργάζονται 36ωρες βάρδιες, και οι άρρωστοι και τραυματισμένοι ρισκάρουν με έναν γιατρό που του λείπει ύπνος. Εν τω μεταξύ, το Mανχάταν βρίθει από ιδιωτικές κλινικές και ιατρεία «μπουτίκ» για την ελίτ.

Οι Σκανδιναβοί έχουν ενστερνιστεί την πραξικοπηματική αρπαγή εξουσίας στο Κίεβο. Ο Σουηδός υπουργός Εξωτερικών Καρλ Μπιλτ ουρλιάζει για έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο με τη Ρωσία. Ο Δανός απεσταλμένος και ηγέτης του ΝΑΤΟ, Άντερς Φο-Ράσμουσεν, ξερογλείφεται μπροστά στην προοπτική βομβαρδισμού και καταστροφής της Συρίας σε μια επανάληψη της «νίκης» του NATO στη Λιβύη.

Οι Γερμανοί ηγέτες προσυπογράφουν τη συνεχιζόμενη γενοκτονία που διαπράττει το Ισραήλ στη Γάζα∙ είναι βολικά προστατευμένοι από οποιαδήποτε ηθική συνείδηση από ένα νοσταλγικό πέπλο «ενοχής» εξαιτίας των εγκλημάτων των ναζί πριν από 70 χρόνια.

Τζιχαντιστές τρομοκράτες που στηρίζονται από τη Σαουδική Αραβία στο Ιράκ έδειξαν το «απεριόριστο έλεός» τους… διώχνοντας, απλώς, χιλιάδες Χριστιανούς από την αρχαία Μοσούλη. Σχεδόν 2.000 χρόνια συνεχιζόμενης χριστιανικής παρουσίας ήταν αρκετά! Τουλάχιστον οι περισσότεροι διέφυγαν με τα κεφάλια στους ώμους τους.

Χάος παντού
Πάνω από 100.000 πράκτορες του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ πληρώνονται για να κατασκοπεύουν 2.000.000 μουσουλμάνους πολίτες και κατοίκους των ΗΠΑ. Αλλά κι αν δεν ήταν τα δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια που ξοδεύονται και οι δεκάδες εκατομμύρια συζητήσεις που ηχογραφούνται, οι ισλαμικές φιλανθρωπικές οργανώσεις καταδιώκονται και οι φιλάνθρωποι ενοχοποιούνται ως «στημένες επιχειρήσεις».

Πού πέφτουν οι βόμβες δεν ξέρει κανείς, αλλά ο κόσμος φεύγει. Εκατομμύρια δραπετεύουν από το χάος. Αλλά δεν υπάρχει μέρος να πάνε! Οι Γάλλοι εισβάλλουν σε μισή ντουζίνα αφρικανικές χώρες, αλλά οι πρόσφυγες δεν γίνονται δεκτοί στη Γαλλία. Χιλιάδες πεθαίνουν στην έρημο ή πνίγονται περνώντας τη Μεσόγειο. Εκείνοι που τα καταφέρνουν, στιγματίζονται ως εγκληματίες ή προωθούνται σε γκέτο και στρατόπεδα.

Χάος κυριαρχεί στην Αφρική, τη Μέση Ανατολή, την Κεντρική Αμερική και το Ντιτρόιτ. Ολόκληρη η συνοριακή γραμμή των ΗΠΑ με το Μεξικό έχει γίνει στρατιωτικοποιημένο κέντρο κράτησης, ένα πολυεθνικό στρατόπεδο φυλάκισης. Η γενιά μας δεν γνωρίζει όρια.
Χάος κυριαρχεί στις αγορές. Το χάος μεταμφιέζεται σε εμπορικές κυρώσεις: χτες στο Ιράν, σήμερα στη Ρωσία και αύριο στην Κίνα. Ουάσινγκτον, πρόσεχε! Οι εχθροί σου βρίσκουν κοινό έδαφος, εμπορευόμενοι, κλείνοντας συμφωνίες, χτίζοντας άμυνες∙ οι δεσμοί τους γίνονται δυνατότεροι.

Χάος κυριαρχεί στο Ισραήλ. Πολεμοχαρείς Ισραηλινοί ανακαλύπτουν ότι ο Εκλεκτός Λαός του Θεού μπορεί κι αυτός να αιμορραγήσει και να πεθάνει, να χάσει πόδια, χέρια και μάτια στα στενά δρομάκια της Γάζας όπου φτωχά εξοπλισμένα αγόρια και άντρες υψώνουν το ανάστημά τους. Όταν οι ζητωκραυγές γίνουν χλευασμοί, θα επανεκλέξουν τον Bibi, τον τωρινό καθαγιασμένο χασάπη; Οι υπερπόντιοι αδελφοί, οι χρηματοδότες, οι λομπίστες και οι διάφοροι από την πολυθρόνα τους δολοφόνοι, θα αγκαλιάσουν αυτόματα κάποιο νέο πρόσωπο, χωρίς ερωτήσεις, χωρίς να μετανιώνουν ή χωρίς (θου Κύριε!) αυτοκριτική – αν είναι «καλό για το Ισραήλ και τους Εβραίους», τότε είναι και σωστό!

Χάος κυριαρχεί στη Νέα Υόρκη. Δικαστικές αποφάσεις ευνοούν τους πειρατές και τα κερδοσκοπικά κεφάλαια απαιτώντας 1000% επιστροφή σε παλιά Αργεντίνικα ομόλογα. Αν η Αργεντινή απορρίψει αυτόν τον οικονομικό εκβιασμό και χρεοκοπήσει, το ωστικό κύμα θα φτάσει απανταχού στις αγορές. Οι πιστωτές θα τρέμουν από την αμφιβολία: οι φόβοι για ένα νέο οικονομικό κραχ θα μεγαλώσουν. Θα καταφέρουν να ξεζουμίσουν άλλο ένα τρισεκατομμύριο για να ξεφύγουν;

Αλλά πού είναι τα λεφτά; Τα νομισματοκοπεία δουλεύουν μέρα νύχτα. Υπάρχουν λίγες μόνο σωσίβιες λέμβοι… αρκετές για τους τραπεζίτες και την Γουόλ Στριτ, το υπόλοιπο 99% θα πρέπει να κολυμπήσει ή να ταΐσει τους καρχαρίες.

Ο διεφθαρμένος οικονομικός Τύπος τώρα συμβουλεύει τους πολέμαρχους ποια χώρα να βομβαρδίσουν και τους πολιτικούς πώς να επιβάλουν κυρώσεις∙ δεν παρέχουν πλέον υγιείς οικονομικές πληροφορίες ούτε συμβουλεύουν επενδυτές για τις αγορές. Στα εκδοτικά σημειώματά τους κομπάζουν για να υποκινήσουν τους επενδυτές να τρέξουν να αγοράσουν στρώματα βασιλικού μεγέθους για να τα γεμίσουν, καθώς οι τράπεζες θα χάνονται.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ είναι στο χείλος της ψυχικής βλάβης: Είναι ένας ψεύτης αναλογιών Μινχάουζεν και πάσχει από πολιτική παράνοια, υστερία πολέμου και μεγαλομανία. Έχει πάθει αμόκ, βελάζοντας: «Εγώ κυβερνώ τον κόσμο: ή ηγεσία των ΗΠΑ ή τίποτα». Ολοένα και περισσότερο ο κόσμος έχει άλλο μήνυμα: «ΗΠΑ σημαίνει χάος».

Η Γουόλ Στριτ τον εγκαταλείπει. Οι Ρώσοι τον έχουν προδώσει. Οι Κινέζοι έμποροι κάνουν τώρα δουλειές εκεί που κάποτε ήμασταν εμείς και θα έπρεπε να παραμείνουμε. Παίζουν με πειραγμένα ζάρια. Οι πεισματάρηδες Σομαλοί αρνούνται να υποκύψουν σε έναν Μαύρο Πρόεδρο: απορρίπτουν αυτόν τον «Μάρτιν Λούθερ Κινγκ με τα τηλεκατευθυνόμενα drones»… Οι Γερμανοί είναι αποχαυνωμένοι καθώς οι Αμερικανοί ελέγχουν και ηχογραφούν την κάθε τους συζήτηση… για τη δική τους ασφάλεια! «Οι επιχειρηματίες μας είναι αχάριστοι μετά από όλα όσα έχουμε κάνει γι’ αυτούς», κλαψουρίζει ο Πρώτος Μαύρος Πρόεδρος. «Αυτοί βρίσκουν τρόπους και τη γλιτώνουν από τους φόρους μας, ενώ εμείς χρηματοδοτούμε τις επιχειρήσεις τους».

Τελικές λύσεις: Το τέλος του Χάους
Η μόνη λύση είναι να κάνουμε το επόμενο βήμα: το Χάος γεννά χάος. Ο Πρόεδρος προσπαθεί να δείξει «ποιος είναι ο αρχηγός». Ρωτά τους κοντινούς του συμβούλους πολύ δύσκολες ερωτήσεις: «Γιατί δεν μπορούμε να βομβαρδίσουμε τη Ρωσία, όπως το Ισραήλ τη Γάζα; Γιατί δεν κατασκευάζουμε ένα “σιδερένιο θόλο” πάνω από την Ευρώπη και να καταρρίψουμε τους ρωσικούς πυρηνικούς πυραύλους καθώς θα ρίχνουμε στη Μόσχα από τις νέες βάσεις μας στην Ουκρανία; Ποιες χώρες θα προστατεύουμε με το “θόλο” μας; Είμαι σίγουρος ότι οι άνθρωποι στην Ανατολική Ευρώπη και στα Βαλτικά Κράτη θα κάνουν με ευχαρίστηση την υπέρτατη θυσία. Εξάλλου, οι ηγέτες τους πρωτοστατούν για έναν πόλεμο με τη Ρωσία. Η ανταμοιβή τους, μια πυρηνική άχρηστη γη, αποτελεί μικρό τίμημα προκειμένου να εξασφαλιστεί η επιτυχία»!

Το σιωνιστικό λόμπι θα επιμείνει ώστε ο «Σιδερένιος Θόλος» να καλύπτει το Ισραήλ. Αλλά οι Σαουδάραβες ίσως προσπαθήσουν να δωροδοκήσουν τους Ρώσους προκειμένου να γλιτώσουν τα πετρέλαιά τους, καθώς η Μόσχα έχει στόχο τις πυραυλικές βάσεις των ΗΠΑ κοντά στη Μέκκα. Οι ραδιενεργοί σύμμαχοί μας στη Μέση Ανατολή θα πρέπει απλώς να βρουν μια νέα Ιερή Γη.

Ο Ομπάμα και οι σύμβουλοί του οραματίζονται να μειώσουν τον ασιατικό πληθυσμό κατά ένα ή δύο δισεκατομμύρια; Σχεδιάζουν αρκετές εκατοντάδες Χιροσίμες επειδή οι Κινέζοι ξεπέρασαν τις «κόκκινες γραμμές» του προέδρου; Η οικονομία και το εμπόριο της Κίνας μεγάλωσαν υπερβολικά γρήγορα, επεκτάθηκαν πολύ, έγιναν πολύ ανταγωνιστικά, πολύ ικανά, πολύ πετυχημένα στο να κερδίζουν μερίδια αγοράς, και αγνόησαν τις προειδοποιήσεις μας και την απαράμιλλη στρατιωτική μας δύναμη.

Το μεγαλύτερο μέρος της Ασίας θα εισπνεύσει πυρηνική σκόνη, εκατομμύρια Ινδοί και Ινδονήσιοι θα χαθούν ως παράπλευρες απώλειες. Οι επιζήσαντες θα γιορτάσουν με «ραδιενεργά ψάρια» σε μια φλεγόμενη θάλασσα.

Πέρα από το Χάος: Ο Νέος Αμερικανικός Τρόπος
Επειδή ο «Σιδερένιος Θόλος» μας θα μας έχει απογοητεύσει, θα πρέπει να αναδυθούμε από τις τοξικές μας στάχτες και να συρθούμε έξω από τις πυριτιδαποθήκες μας, με όνειρο μια Νέα Αμερική ελεύθερη από πολέμους και φτώχεια. Η Βασιλεία του Χάους θα έχει τελειώσει. Η «ειρήνη και τάξη» του νεκροταφείου θα βασιλεύσει πάνω από όλα.

Οι αυτοκράτορες θα ξεχαστούν.
Και δεν θα βρούμε ποτέ ποιος πυροδότησε εκείνον τον πύραυλο στο καταδικασμένο μαλαισιανό αεροπλάνο με τους 300 ανθρώπους – επιβάτες και πλήρωμα. Θα έχουμε χάσει το μέτρημα των χιλιάδων Παλαιστινίων γονιών και παιδιών που θα έχουν σφαγιαστεί στη Γάζα από τον Εκλεκτό Λαό του Θεού. Δεν θα μάθουμε πώς τα πήγαν οι κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας.
Δεν θα έχει καμία σημασία στη μεταπυρηνική εποχή, μετά το Χάος…

* Ο James Petras, πρώην καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Binghamton της Νέας Υόρκης, ασχολείται εδώ και 50 χρόνια με τη θεωρία της ταξικής πάλης, είναι σύμβουλος των χωρίς γη και δουλειά στη Βραζιλία και την Αργεντινή και συν-συγγραφέας του βιβλίου Globalization Unmasked (Εκδ. Zed Books). Το άρθρο γράφτηκε στις 28 Ιουλίου για το Information Clearing House
Μετάφραση: Νίκος Μαγνήσαλης

Τετάρτη 6 Αυγούστου 2014

Ο ποιητής και ο εραστής στα χρόνια της χολέρας (αναδημοσίευση)



Θα μπορούσα να βάλω προμετωπίδα σε όλα τα αγαπημένα μου βιβλία, τη φράση του Αριστοτέλη, που λέει πως, δυο είναι οι υπέρτατες ηδονές, της ερωτικής πράξης και του στοχάζεσθαι. Και συμπληρώνω πως, Έρωτας χωρίς στοχασμό είναι δυστυχία καλλωπισμένη με χύσιμο και Στοχασμός χωρίς έρωτα είναι παντοδύναμος φασισμός. Βεβαίως όλα αυτά είναι ψιλά γράμματα για τους καταναλωτές της εμπορικής πορνογραφίας και της γραπτής σαβούρας.

Όπως ο ποιητής που ξεκολιάζετε να φιλοσοφεί σεμνά και να ερωτογραφεί σαν την κυρία Ντορεμί που κρυφοκαυλώνει με το Σήφη, έτσι κι ο εραστής βολεύεται στο κοινωνικό πλαίσιο του παπά και του μπακάλη. Και μια ολόκληρη κοινωνία έχει ως δυνάστες αυτούς τους δυο αφοπλισμένους επαναστάτες.

Όταν η νεότητα γίνεται ναρκωμένος φαλλός που πληκτρολογεί στα τυφλά, ερωτικά μηνύματα στο υπερπέραν, και ο ποιητής νάρκισσος βαψομαλλιάς, που η αγωνία του είναι τα λάικ, τότε κανέναν στρατιώτη και κανένα καθεστώς δεν μπορείς να εμποδίσεις να σφάζει παιδιά, γυναίκες, αμάχους.

Καμία αίσθηση για το φρικιαστικό νατουραλισμό της είδησης. Για την απροκάλυπτα ξεδιάντροπη αισχρότητα της εικόνας. Τα σπλάχνα ενός παιδιού χυμένα στο πεζοδρόμιο είναι συμπλήρωμα μιας γκολάρας ή μιας γαμάτης παράστασης στην Επίδαυρο. Η αναπηρία των θυμάτων πολέμου, η πείνα, η εξαθλίωση, οι αρρώστιες είναι το σημείο G αργόσχολων πλούσιων κυριών και φιλανθρωπικών οργανώσεων.

Όταν η ακαδημία και το εμπορικό κύκλωμα ελέγχουν τους ποιητές και τους εραστές κανένας λόγος δεν τρυπάει τα κορμάκια και κανένας στίχος δεν ανατρέπει καθεστώτα. Μονάχα ο νεωτερικός αχταρμάς του καπιταλιστή και η τρέντι κατανυκτική αμεριμνησία του καταναλωτή που βγαίνει να ψωνιστεί την Κυριακή με ένα ευρώ. Μονάχα οι ψυχίατροι, τα ψυχοφάρμακα, οι ψυχολόγοι, οι σύμβουλοι έχουν εξουσία πάνω στη σάρκα. Οι εκπομπές μαγειρικής και το γιουπόρν. Οι αμερικάνικες αστυνομικές σειρές με τις αστραφτερές αντεριές.

Το πέρασμα απ’ την αρχαία ελληνική ύπαιθρο του σκώμματος στην Ρωμαϊκή αρένα των αγορών. Εκεί που ο δυνατός μονομάχος Κύριος ημών καπιταλιστής θα σου κόψει τους όρχεις περήφανε νεολαίε, δαπίτη στο μυαλό και την καρδιά, που πιστεύεις πως θα τη σκαπουλάρεις με τα τριάντα αργύρια του μπαμπά.

ο σταυρός (αναδημοσίευση)

Tiziano, Cristo con la cruz a cuestas, hacia 1576. Oil on canvas. Από την έκθεση “Τhe Captive Beauty, 
Small Treasures from the Prado Museum”, Caixa Forum, Βαρκελώνη 2014.



Το πρώτο που βλέπεις είναι δύο κόκκινα μάτια κι ένα δάκρυ που στέκεται στο μάγουλο. Δεν μπορείς να τραβήξεις το βλέμμα σου από τα μάτια, δεν μπορείς να τα αποφύγεις. Όπου κι αν στέκεσαι στην αίθουσα, μέσα απ’ τον καμβά αυτά τα μάτια σε κοιτάζουν ουρλιάζοντας, χωρίς φωνή. Τραβάς με το ζόρι το βλέμμα λίγο πιο κει και βλέπεις τα καθαρά νύχια πάνω στο ξύλο. Κάνεις πως ανοίγεις το σημειωματάριο και γράφεις κοινοτοπίες. Αρχίζουν να μουρμουρίζουν οι ερωτήσεις. Πόσες φορές ο ζωγράφος είδε καθαρά νύχια; Ποιοι είχαν άραγε καθαρά νύχια τότε; Γίνεται να έχει καθαρά νύχια κάποιος που τον βασάνισαν και κουβαλάει τη θανατική του ποινή στην πλάτη; Με μια τρίτη ματιά βλέπεις το δαχτυλίδι του Σίμωνα, του αγρότη. Κι αυτός καθαρά νύχια. Δεν μπορείς να πάρεις τα μάτια σου από τα καθαρά νύχια, και την αντανάκλαση του φωτός. Μένουν σταματημένα στη λεπτομέρεια. Και οι σκέψεις το ίδιο.

Αυτός ο άνθρωπος, που κουβαλάει το μαρτύριό του, κι ο άλλος που θέλει να τον βοηθήσει, στέκονται απέναντι στη ζωή με σεβασμό. Πλένουν τα χέρια τους, στολίζουν τον κόπο τους με ένα δαχτυλίδι, έχουν πάντα καθαρά νύχια, ακόμα και στα μαρτύρια και σε κοιτάζουν κατάματα όταν κλαίνε. Κολυμπάνε στην παραλία της Γάζας και είναι 11 χρονών, είναι τσούρμο και όταν ο ανταποκριτής σηκώνει την φωτογραφική χαμογελάνε. Είναι παιδικά στόματα με δόντια που λείπουν γιατί αλλάζουν, είναι χέρια υψωμένα, δάχτυλα που γνέφουν ειρήνη και νίκη και πόδια μέσα στα θολά νερά της βομβαρδισμένης παραλίας, είναι συγγενείς κι αδέρφια νεκρά.

Η θάλασσα πάλι είναι πάντα θάλασσα, κι η ζωή τσαλαβουτά γελώντας μέσα σε θολά νερά. Παίζει με τα κύματα και με τον θάνατο. Έχει καθαρά νύχια. Στέκεται όρθια στο λιμάνι του Πειραιά και σε κοιτάζει με τα δάκρυα να τρέχουν στα μάγουλα. Σε κοιτάζει κατάματα με κόκκινα μάτια. Σε κοιτάζει μέσα από την οθόνη της τηλεόρασης. Όσο και να προσπαθείς δεν μπορείς να ξεφύγεις από το βλέμμα της. Η ζωή δεν ξέρει να γίνεται είδηση όσο κι αν προσπαθούν να τη χωρέσουν σε τρίλεπτα ρεπορτάζ. Στέκεται όρθια και κουβαλάει μόνη το βασανιστήριό της στην ανηφόρα. Κατακαλόκαιρο. Κάποια χέρια μπορεί να τη βοηθήσουν να σηκώσει το βάρος και μπορεί και να της φορέσουν ένα δαχτυλίδι με κεχριμπαρένια πέτρα στον αντίχειρα. Κι από δίπλα οι δικαστές θα της αρνηθούν τα λίγα λεπτά στο ακροατήριο και θα βάλουν την υπόθεσή της στο αρχείο. Αυτή, επίμονη, θα στέκεται απέναντί σου, ντυμένη με θερμά χρώματα, πίσω από πινελιές που διακρίνονται ανάγλυφες αριστοτεχνικά και θα σε κοιτάζει κατάματα με κόκκινα μάτια.

Μετά θα φορέσει το δαχτυλίδι του πατέρα της και θα φύγει απ’ το χωριό. Θα ψάξει να βρει τόπο να της δώσει φαΐ. Θα βρεθεί να στέκεται ανάμεσα στα χωράφια και τη λασπουριά, μέσα σε πλαστικές καλύβες με στρώματα κατάχαμα, απέναντι από επιστάτες και κυνηγετικές καραμπίνες. Τότε κανένας δικαστής δεν θα της χαρίσει μια ανάσα δικαίωσης. Κι αυτή θα απλώσει το χέρι και θα αποφασίσει να σηκώσει το βάρος της θανατικής της ποινής. Θα ξέρει το μαρτύριο. Θα περπατήσει όρθια. Θα βρει μια βρύση και θα πλύνει τα χέρια της. Θα κόψει τα νύχια και θα φορέσει πάλι το δαχτυλίδι στον αντίχειρα.

Κάποτε ένας ζωγράφος ζωγράφισε τον σταυρό. Αργότερα κάποιος κοντοστάθηκε απέναντι στο έργο, μέσα στο μουσείο. Το μαρτύριο τον κοίταξε τα μάτια. Έχασε την ισορροπία του και κάθισε απέναντι στο βλέμμα, ανήμπορος. Ήταν 2014 και η ανθρωπότητα, που ήξερε από θυσίες, συνέχιζε με θρησκευτική ευλάβεια να σπέρνει μαρτύρια.

Παρατηρητή, ο θεός πέθανε όταν σε κοίταξαν κατάματα δυο κόκκινα μάτια. Μην τον κλαις. Ήταν αχρείαστος. Για τα μάτια όμως, αν τολμάς, σκύψε το κεφάλι και κλάψε.

Βρωμάει ξεφτίλα (αναδημοσίευση)


Όταν ο Γερμανός πρόεδρος Γκάουκ, επισκέφθηκε τους Λυγγιάδες Ιωαννίνων με ύφος περίλυπο για τα θύματα της γερμανικής θηριωδίας είχε πεσκέσι στην τσέπη του ακριβού κουστουμιού του. Όχι μόνο για τους Λυγγιάδες αλλά για όλα τα μαρτυρικά χωριά της Ελλάδας. Παρέα με τον γερμανοθρεμμένο πρόεδρο Παπούλια συμφωνήσαν την ίδρυση του “ Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον”. Μέσα από αυτό το ταμείο οι απόγονοι των σφαγέων για να λύσουν το θέμα της δικαίωσης των νεκρών, θα δίνουν επιχορηγήσεις στις κοινότητες για να τους κλείσουν το στόμα και βέβαια να αποσυρθούν από τα δικαστήρια με κατηγορούμενη την Γερμανία.

Στα μέσα του Ιουλίου της χρονιάς που διανύουμε, ένα ντοκυμαντέρ που φτιάχτηκε για την πυρπόληση των γυναικών του χωριού Καλής Συκιάς της Κρήτης, στάλθηκε και στην Μέρκελ. Η απάντηση που δόθηκε από τον αναπληρωτή μορφωτικό σύμβουλο της γερμανικής πρεσβείας στην Αθήνα είναι αποστομωτική: “Το νέο Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον που επισήμως θα εγκαινιάσουν ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας και ο ομοσπονδιακός πρόεδρος, Γιοάχιμ Γκάουκ στις 12 Σεπτεμβρίου του 2014 προορίζεται ουσιαστικά για την στήριξη ακριβώς εκείνων των κοινοτήτων που υπέφεραν ιδιαιτέρως από τις βαρβαρότητες της ναζιστικής κυριαρχίας”. 

Κοινώς, σας κάψαμε, σας βιάσαμε, σας ξεσκίσαμε αλλά τώρα θα στείλουμε στους δήμους και στα χωριά σας λεφτά να ξεχάσετε τον πόνο σας. Το Ταμείο αυτό θα αναπαλαιώσει μουσεία, θα χρηματοδοτήσει σχολικά κτίρια και θα ανταλλάσσει Έλληνες και Γερμανούς μαθητές. οι μεν να λένε τι καλή είναι η Γερμανία που μάς πάει διακοπές και οι δε να προσκυνούν τα χώματα που οι παππούδες τους ξέσκιζαν αθώους. 

Νομίζαμε ότι η Μνήμη δεν ξεπουλιέται. Νομίζαμε ότι το άδικο δεν μπαίνει στο παζάρι για επιδοτήσεις που θα γίνουν μπετά από τις “μαρτυρικές κοινότητες” και να φάνε οι κομματάρχες, ως συνήθως, από υπερτιμολογημένες δωρεές τυράννων. Όμως για άλλη μια φορά, ο νεοέλληνας έκανε το θαύμα του. Στις 25 Ιουλίου του 2014 ο εκ νέου δήμαρχος Καλαβρύτων έφερε θέμα προς συζήτηση υποβολή προτάσεων του Δήμου προς το "Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον" μπαίνοντας πρώτος- πρώτος στην λίστα των Γερμανών χορηγών του Ξεριζώματος της Μνήμης. Και το θέμα πέρασε κατά πλειοψηφία. 150,000 ευρώ είναι το πακέτο που θα πάρει ο Δήμος Καλαβρύτων για να ξεπλύνει το παρελθόν και να ορίσει το μέλλον. 

Με τα φράγκα ξεχνιούνται όλα και όταν μετά τα εγκαίνια του “Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον” οι χορηγοί Γερμανοί απαιτήσουν να ξηλωθούν και οι πλάκες των ονομάτων των σφαγέντων και αυτό θα γίνει. Με ένα πακέτο 100,000 ευρώ στις δύσκολες εποχές που ζούμε με τις βαριές οι δημοτικοί υπάλληλοι θα γκρεμίσουν τις στήλες. Και αν κάποιοι κουβαλάνε τα επίθετα ως απόγονοι των σφαγιασθέντων και αυτό θα είναι δυσάρεστο για τους χορηγούς Γερμανούς τότε να τα αλλάξουμε και αυτά. Με 100 ευρώ αλλαγή επιθέτου και με 50 ευρώ παίρνεις γερμανικό επίθετο και σουλατσάρεις στα μνήματα των παππούδων σου ως νέος μακελάρης. 

Ένα ερώτημα μένει μόνο. Όλοι αυτοί που μέχρι προχθές καμάρωναν ότι είχαν έναν ήρωα νεκρό στην οικογένεια ή έκλαιγαν για τους νεκρούς τους κάθε ημέρα και επί 74 χρόνια στεκόταν από γενιά σε γενιά μπροστά στην στήλη της Μνήμης ανήμερα της φρικαλεότητας, πληρώθηκαν για την ψήφο τους με χρήμα, με διορισμό ή με απάνθρωπη αναξιοπρέπεια; Είναι περήφανοι για την εκλογική τους επιλογή; Σηκώνονται όρθιοι στα καφενεία όταν μπαίνει μέσα ο Δήμαρχος ή ο δημοτικός σύμβουλος που ψήφισε ένα “Υπέρ” αντί να πει το αυτονόητο “Αει στο διάολο, ρε κωλοΓερμαναρά”; Νιώθει πιο Ευρωπαίος τώρα; Είναι της νεοελληνικής φιλοσοφίας που υποστηρίζει ότι αν είναι να μην πάρουμε τίποτε πουλάμε και το παιδί μας; Το παιδί τους ας το κάνουν ότι θέλουν, για τους νεκρούς δεν τους πέφτει λόγος διότι οι νεκροί ανήκουν σε όλους μας όταν "πέφτουν" συνειδητά ή ασυνείδητα για τις αξίες ενός λαού από την Κρήτη μέχρι την Θράκη και από την Κέρκυρα μέχρι τη Λήμνο. 

Το μυαλό σταματά να σκέφτεται όταν έρχονται τέτοια νέα από γωνιές της Ελλάδας που νόμιζες ότι κρατούν λόγω ευαισθησίας την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, αν όχι ψηλά τουλάχιστον ένα σκαλί παραπάνω από τον πάτο που βρισκόμαστε. Ο Γερμανός έχει αποδεχθεί την θηριωδία που διέπραξε το έθνος του και σου βουλώνει το στόμα με χρωματιστά χαρτιά με ένα γραμμένο Euro επάνω την ώρα ακριβώς που σε έχει με ένα επιβαλλόμενο χρέος κι εσύ αντί να τον στήσεις στο σκαμνί για μια δικαίωση ξεπουλιέσαι διαγράφοντας με ευκολία την καταγωγή σου και το αίμα που κυλάει στις φλέβες σου. 

Άντε, και στις στήλες που αναγράφονται τα ονόματα των νεκρών, γράψτε ψηλά-ψηλά όχι υπέρ πατρίδος, αλλά υπέρ της κονόμα σας. Της φθηνής, της τιποτένιας, της ραγιάδικης.

Άνθρωποι στην παραλία (αναδημοσίευση)

φωτογραφία: Charles Shedd


Ζωή και θάνατος στο ίδιο νερό

από το Περιοδικό
Γράφει: Θάνος Ανδρίτσος

παραλία είναι κάτι εξαιρετικά απλό και αγνό, που εξισώνει τους ανθρώπους. Και ο βασιλιάς και ο δούλος μπορούν να απολαύσουν περίπου με τον ίδιο τρόπο μια δροσερή βουτιά ή έναν ολιγόλεπτο ύπνο στην άμμο. Υπάρχουν βέβαια όμορφες και γραφικές παραλίες, με ωραία νερά και θαυμάσιο βυθό και κάποιες, που είναι λιγότερο όμορφες και γραφικές. Όμως, πάνω κάτω, όλες από τα ίδια συστατικά αποτελούνται. Μια λωρίδα άμμου ή βοτσάλων, μερικά βράχια, ίσως κάποια δέντρα και τα θαλασσινά κύματα να σκάνε ήρεμα ή με ορμή.

Ακόμα και όσοι, όπως εγώ, είμαστε περισσότερο οπαδοί των ανθρωπογενών παρά των φυσικών τοπίων, δεν μπορούν παρά να παραδεχτούν ότι, κατά κύριο λόγο, η φυσική απλότητα είναι και η μεγαλύτερη ομορφιά των παραλιών. Μπορεί να βρίσκεται δίπλα σε μια κοσμοπολίτικη πόλη ή σε ένα παραδοσιακό οικισμό, αλλά σπάνια αυτό είναι το πρωταρχικό χαρακτηριστικό που την κάνει περισσότερο ή λιγότερο όμορφη. Και κανένας αν σκεφτεί ή αν δει ένα αφιέρωμα με τις πιο όμορφες παραλίες δεν θα εντάξει σε αυτές κάτι παρελάσεις από ξαπλώστρες και μπιτς μπαρ.

Το νερό της θάλασσας, η άμμος και οι πέτρες, τα δέντρα, είναι κοινά αγαθά, είναι για όλους. Δεν τα έφτιαξε κανείς και σε κανέναν δεν ανήκουν. Για αυτό, οι χώρες και οι λαοί, που η θάλασσα «δέχτηκε το χώμα τους να βρέχει», ήταν ιστορικά προικισμένοι. Όχι μόνο γιατί μπορούσαν να αναπτύξουν το εμπόριο, την αλιεία, να κάνουν εξερευνήσεις και επεμβάσεις, αλλά και για την ακαταμάχητη απόλαυση που μια βόλτα στην αμμουδιά, ένα μακροβούτι ή ένα παιχνίδι στην παραλία μπορούν να προσφέρουν. Προικισμένοι, γιατί η μοίρα τούς έδωσε απλόχερα κάτι για το οποίο δε δούλεψαν.

Ακριβώς έτσι αισθανόταν πριν λίγες μέρες μια παρέα που απολάμβανε την ομορφιά της θάλασσας της Μυκόνου. Ένα μέλος της παρέας, ο Βασίλης Μηλιώνης, είχε τα γενέθλιά του και είχε καλέσει όλους τους φίλους και τις φίλες του, για να πιούνε κοκτέιλ στις παραλιακές βίλες του και να παίξουν κοκκορομαχίες.YOLO, You only live once, σκεφτόταν ο Βασίλης. «Περνάμε τέλεια, εδώ στη Μύκονο». Ήθελε να ξεσκάσει γιατί πέρασε μια δύσκολη χρονιά. Βλέπετε, είχε κλέψει περίπου 150 εκατομμύρια από το ελληνικό δημόσιο και για λίγο καιρό είχε προβλήματα με τη δικαιοσύνη, αλλά ευτυχώς γρήγορα ξεμπέρδεψε. «Θα χαρώ τις ελληνικές παραλίες», σκέφτηκε και ξεκίνησε το πάρτι. Αυτός σίγουρα αισθανόταν προικισμένος γατί απολαμβάνει γενικώς πράγματα που απλόχερα του χαρίστηκαν χωρίς να έχει δουλέψει για αυτά.

Προικισμένο αισθανόταν κι ένα νεαρό ζευγαράκι πριν λίγα χρόνια, όταν αποφάσιζε να φέρει στον κόσμο τον καρπό του έρωτά του. Λίγη δουλίτσα υπήρχε, κάποια χρήματα στην άκρη για να πηγαίνει διακοπές στο νησί, και να μεγαλώσει το παιδί στην άμμο, όπως και οι γονείς του όταν ήταν μικροί. Τώρα αισθάνεται λιγότερο προικισμένο, γιατί μείνανε άνεργοι, χρωστάνε στις τράπεζες και το παιδί ψήνεται στην Αθήνα κατακαλόκαιρο.

Προικισμένος αισθανόταν ένας φοιτητής στο κάμπινγκ στην Ελαφόνησο που είχε πάει με την κοπέλα του πριν χρόνια, όταν διάβαζε ένα μυθιστόρημα στο Σαρακίνικο πριν μπει ξανά στα ονειρεμένα νερά. Τώρα σκέφτεται αμήχανα ότι μπορεί να μην τα ξαναδεί, αν κάποιος σεΐχης αγοράσει την παραλία από το ΤΑΙΠΕΔ που έχει περάσει.

Προικισμένος αισθανόταν κι ένας Κρητικός που μεγάλωσε μέσα στη θάλασσα από πιτσιρίκι. Χθες, μπαίνοντας στη βάρκα του για να ξεκινήσει το ψάρεμα, σκιάχτηκε όταν αντίκρισε έναν πολεμικό στόλο, στη μέση του οποίου βρισκόταν ένα πλοίο με όνομα «Cape Ray». Θυμήθηκε ότι από το πλοίο αυτό πετιούνται στα νερά που μεγάλωσε χημικά από τη Συρία, και αποκαμωμένος ξαναβγήκε στη στεριά.

Ίσως όχι τόσο προικισμένος, πάντως κάπως ξένοιαστος και χαρούμενος, έπαιζε στην παραλία τις προάλλες, ο Ζακαρίγια, Παλαιστίνιος πιτσιρικάς μόλις που είχε πατήσει τα δέκα χρόνια ζωής. Ήξερε ότι η χώρα του ζει μαρτυρικές στιγμές, όμως την άμμο και το νερό δεν μπορεί κανείς να του τα στερήσει, σκέφτηκε. Ήθελε να παίξει ποδόσφαιρο, ή θα μπορούσε να φτιάξει μαζί με τους τρεις συνομηλίκους του κάστρα και ολόκληρες πόλεις στην άμμο, πόλεις και χώρες για να ζήσουν τα παιδιά που θα γεννηθούν όταν πια αυτός ο εφιαλτικός κόσμος θα έχει γίνει άσχημη ανάμνηση. Δεν μπόρεσε να τα χτίσει, γιατί λίγα μέτρα μακριά του, έσκασε μια βόμβα από ένα ισραηλινό πλοίο – που βγήκε μέσα από τη θάλασσα που υπάρχει για να κολυμπάμε. Μαζί με την παρέα του άρχισε να τρέχει για να ξεφύγει. Δεν τα κατάφερε όμως, γιατί ο σταυρός του στόχου από το όπλο γύρισε προς το μέρος του και λίγα δευτερόλεπτα αργότερα κειτόταν νεκρός, σε αυτή την άμμο που υπήρχε για να παίζει και να κάνει πυργάκια.

Το ίδιο νερό, της Μεσογείου, βρέχει όλους μας. Ίδια η άμμος, ίδιοι οι βράχοι. Κανείς δεν τα έφτιαξε και σε κανένα δεν ανήκουν. Όμως δεν τα απολαμβάνουμε όλοι με τον ίδιο τρόπο. Και δυστυχώς, YOLO, ζεις μόνο μια φορά. Και ο μικρός Ζακαρίγια δε θα γεννηθεί ξανά για να εκδικηθεί τους δολοφόνους του. Κι εμείς, σε αυτή τη ζωή, πρέπει να πάρουμε εκδίκηση για πάρτη του, από τους δολοφόνους του, αλλά και από τους Μηλιώνηδες, που βρωμίζουν τις θάλασσες και τις ζωές μας. Για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε τα πυργάκια του Ζακαρίγια στην άμμο…

Κυριακή 3 Αυγούστου 2014

Από τον Μπωντλαίρ στον Καββαδία: Η Φυγή και οι Γραμμές των Οριζόντων

γράφει η Κική Μένου
Οι αναθυμιάσεις του καλοκαιριού στροβιλίζονται. Αρχίζουμε να μυρίζουμε το καρπούζι στα πλαινά των χειλιών μας, να γλύφουμε το αλάτι από τα μαλλιά και το κορμί, να μπλέκουμε τα δαχτυλάκια των ποδιών μας εκεί που σκάει το κύμα στη γραμμή του ορίζοντα του δύοντος ηλίου…Εκεί κάπου ανάμεσα στο χαμογελαστό ξύπνημα και στη μεσημεριανή ραστώνη ένα βιβλίο συντροφεύει την άπειρη ύπαρξη μας, ένα τραγούδι, ένα ποίημα.

Το καλοκαίρι είναι έτοιμο να δημιουργήσει ακόμα ένα μεγάλο Ταξίδι ή να θυμηθεί ένα Ταξίδι που δεν έγινε ποτέ, πάντα για κάποιο λόγο. Το πιο ουσιαστικό όμως, του ταξιδιού είναι η φυγή. Εκεί γύρω στροβιλίζεται όλη η ύπαρξη μας, γύρω από τη μικρή ή γιατί όχι και την πιο μεγάλη φυγή. Οι ποιητές, οι πιο ευαίσθητες υπάρξεις του πεπερασμένου τούτου κόσμου, με τα μελανισμένα άκρα τους το έχουν αντιληφθεί αυτό, πολύ πριν ο πρώτος μισθωτός αναφωνήσει «έχω δικαίωμα στις διακοπές». Τυραννισμένες ψυχές μέσα στον αχό αυτού του κόσμου, οι ποιητές αντιλαμβάνονται πριν από εμάς, για εμάς, το πόσο αναγκαίο είναι το «αναπόδραστο της φυγής» και τότε το κάνουν Λέξη, Ρυθμό, Ιστορία.

Δάσκαλος αυτής της επιθυμίας ο γλυκόπικρος Μπωντλαίρ που καταφέρνει να αντιλαμβάνεται τον άνθρωπο «που βλέπει γύρω του τα όρια της παράδοσης να γκρεμίζονται», και που «βασίζεται σε μία αίσθηση πως μία άβυσσος ανοίγεται μπροστά του…»[1], βλέπει την αγωνία του χάους στην καθημερινή υπόσταση.

 Αυτός ο δάνδης της Δεύτερης Γαλλικής Αυτοκρατορίας, μαθητής του ρομαντισμού, όμως και αγκάθι του, διότι ξεπερνάει τα εσκαμμένα του καθωσπρεπισμού του, καταφέρνει να δώσει στην ποιητική Λέξη μία εικονοποιία μεστή, γεμάτη από αντιθέσεις και ειρωνική αίσθηση. Καθώς ο νεολαίος Σαρλ τριγυρνά στο ακμαίο και πολύβουο Παρίσι, αρνείται να δεχθεί τη «ανάπτυξη» που γεμίζει με φυλλάδες τους δρόμους της πόλης του φωτός και τα καλοκαιρινά σαλόνια των Κυριών, την ίδια αυτή «ανάπτυξη» που επιφέρει ο καπιταλισμός με αντίτιμο την αλλοτρίωση της εργατικής τάξης και των λούμπενοποιημένων κομματιών της κοινωνίας, που χαζεύουν λιγομένοι μια ομορφιά και μια ευχέρεια που δε θα έχουνε ποτέ. Εκεί ο ποιητής για να αντέξει αυτή τη βίαιη κοινωνική σύγκρουση που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια του, επιλέγει τη Φυγή. Φυγή για πού, πώς και γιατί; Ο Σάρλ παιδί της τότε αστικοποίησης της κοινωνίας, δεν αντέχει μία πραγματική φυγή στις γραμμές των οριζόντων (θα μιλήσουμε παρακάτω γι’ αυτές). Αδυνατεί να φανταστεί το μέλλον εκτός Παρισιού, γι’ αυτό και γίνεται ο μεγαλύτερος σκωπτικός κριτικός του.

Αν ο Μπωνλαίρ θέλει να φύγει από το άδοξο σήμερα, το κάνει με την Ποίηση του. Αυτά είναι τα εργαλεία του και τα γιατροσόφια του. Γυρνά στη Μούσα του για να γλύψει τις πληγές που του δημιουργεί η κοινωνία. «Είναι με την ποίηση και μέσα από την ποίηση [...] που η ψυχή ξεκρίνει την κάθε λαμπρότητα που υπάρχει πέρα από τον τάφο»[2]. Ο Μπωντλαίρ αγαπά τη θάλασσα αλλά ποτέ δεν άντεξε τον παφλασμό της, λατρεύει τον εξωτισμό, αλλά δεν κουνήθηκε από τη γενέτειρά του. Μας τα λέει άλλωστε όλα μέσα από την ποίησή του στο εξαιρετικό «Ultima», «Βρέχει. Ονειρεύομαι. Θαρρώ πλατάνι ναν τη σκέπει στο δρόμο εκεί να ορθώνεται, στο φως μια προτομή μαρμαρινή. Τ’ αδέρφι μου τη βλέπει διαβαίνοντας και μουρμουρίζει. “Αυτός”. Θα ’χεις πολύ, αδερφέ, αγαπήσει μόλους και νησιά τη θάλασσα περισσότερο τ’ αγέρι, εγώ τα ωραία τραγούδια , τα βιβλία, τη μοναξιά. Μα θα ’χουμε και οι δυό τόσο υποφέρει»[3].


Την εποχή που γράφει ο Μπωντλαίρ η Τέχνη μένει σε καλά δωμάτια κλειστά, γιατί ο κόσμος με την διαφθορά του και τον ξεπεσμό του θα την σπάσει. Δεν έχει έρθει ακόμα η ώρα ο ποιητής να ανοίξει την πόρτα για να μπουν τα φώτα της λαικής τέχνης και γλώσσας. Δεν έχει έρθει ακόμα η ώρα οι «από κάτω» να διεκδικήσουν τον χώρο που τους αναλογεί στην παιδεία, τη γνώση, την Τέχνη, είτε ως δημιουργοί, είτε ώς βασικοί αναπαραγωγοί των αρχών που διέπουν αυτά τα πεδία του ανθρώπινου πνεύματος.

Αυτό θα γίνει πολύ αργότερα και δεν έχει νόημα το πώς, αλλά το ότι ο πυρήνας της πρόσληψης μας για Φυγή δεν εκλείπει ούτε το 1933, όταν ο κακομούτσουνος Κόλιας θα εκδώσει την συλλογή Μαραμπού. Ο Καββαδίας, παιδί της εποχής του, για να φτιάξει προσωπικό στύλ πρέπει να αναμετρηθεί με τα όρια του Καρυωτακισμού. Μέσα από αυτή τη διαδικασία έρχεται αναγκαστικά σε επαφή με τους «άδοξους ποιητές», ανάμεσα σε αυτούς και ο Μπωντλαίρ. Θα ενσωματώσει πολλά στοιχεία της ποίησης του Γάλλου στο έργο του ξεκινώντας με τα μοτίβα (πόρνες, γάτες, άλμπαντρος, πίπα), μέχρι και τα θέματα όπως γυναίκα, θάνατος, φυγή. Μόνο που ο Κόλιας αυτή τη φυγή την έχει κάνει γονιδίωμα του, άλλωστε «μια τσιμινίερα με όρισε στον κόσμο και σφυρίζει»[4].

Αν η φυγή του Μπωντλαίρ  έχει εσωτερικευμένο βάθος, η φυγή του Καββαδία έχει πολλαπλούς ορίζοντες. Αν ο Μπωντλαίρ στρατεύεται στην ονειρική φυγή, ο Καββαδίας ακολουθεί την τραγική πορεία. Εκεί που ο Σάρλ ξεκινά το ταξίδι μόνος για να τονίσει την εκκεντρικότητα της σύλληψής του, ο Κόλιας μεσα στην κενή πορεία του ταξιδιού φέρνει συντρόφους για να συνεχίσει το ατέρμονο της αναζήτησης. Γι’ αυτό και ο Καββαδίας προσωποποιεί το φευγιό όχι στον προσωπικό του πόνο, αλλά στο συλλογικό πόνο της ζωής του ναυτικού «τη νύχτα οι ναύτες κυνηγάνε το φεγγάρι, τη μέρα ταξιδεύουνε στα αστεία»[5]. Κάνει τη φυγή συλλογικό κεκτημένο στην ποιητική δημιουργία. Εκεί που σταματά η αντίδραση και η στοχευμένη ειρωνεία της εκφυλισμένης αστικής κοινωνίας ενός μποέμ νεολαίου, εκεί ξεκινά ο ασίγαστος βριχυθμός των παραγωγικών τάξεων αυτής μηχανής, που με το μόχθο τους και την αφέλειά τους βρίσκουν το ρυθμό της ζωής, στα καταστρώματα των επιβατικών.

Η Μούσα, λοιπόν, μας αποθέτει τα τέκνα της, για να μη λυπούμαστε για τα ταξίδια που δεν έγιναν ακόμα. Για να σώσουμε το μυαλό μας από την ανήλεη σύγκρουση των οριζόντων που έχουμε μπροστά μας ως δυνατότητα, με τα δυο μέτρα θάλασσα που ζούμε στα ταξικά μπαλκόνια μας ως πραγματικότητα. Για να σταματήσει ο πόνος του χωρισμού από τον Χώρο, τον Χρόνο, το Άλλο Κορμί, όχι απο τη θλίψη αλλά από την αδυναμία να αγαπήσουμε «ως το τέλος», δηλαδή την αδυναμία μας να ζήσουμε…[6]


Υ. Γ.: Τα φάρμακα που προτείνονται είναι ενδεικτικά και ποτέ αρκετά για τις ευαίσθητες ψυχές αλλά για αρχή το ταξίδι ξεκινά με τη «Μελαγχολία του Παρισιού», Σαρλ Μπωντλαίρ και συνεχίζουμε με καθημερινές δόσεις από τη «Βάρδια» του Νίκου Καββαδία.

[1] Σάρλ Μπωντλαίρ: ένας μεγάλος της τέχνης, Μαρία Αρκαδίου, Κ. Μιχαλάς 1979.
[2] Σάρλ Μπωντλαίρ: ένας μεγάλος της τέχνης, Μαρία Αρκαδίου, Κ. Μιχαλάς 1979.
[3] Σάρλ Μπωντλαίρ -Πώλ Βερλαίν, 25+6 ποιήματα σε μετάφραση Κ.Γ. Καρυωτάκη, Στοχαστής 2009.
[4] Ο ναυτικός και το πρόβλημα της μοναξιάς στην ποίηση του Νίκου Καββαδία, Γιώργος Δεληγιάννης, Ίδμων, 2002.
[5] Ο ναυτικός και το πρόβλημα της μοναξιάς στην ποίηση του Νίκου Καββαδία, Γιώργος Δεληγιάννης, Ίδμων, 2002
[6] Όπως προηγουμένως.           

Αναδημοσίευση από το Περιοδικό