Το φάντασμα του ιδιωτικού χρέους

 Του Χρήστου Λάσκου

Στην τελευταία έκθεσή του για το τρίτο τρίμηνο του 2016 το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής εφιστά –για πρώτη φορά τόσο εμφατικά- την προσοχή στην εξέλιξη του ιδιωτικού χρέους.

Έχουμε συνηθίσει η συζήτηση στη χώρα μας να αξονίζεται γύρω από το ζήτημα του δημόσιου χρέους. Όπως μου έχει δοθεί η ευκαιρία πρόσφατα να επισημάνω (1), σε μεγάλο βαθμό και το πρόβλημα του δημοσίου χρέους είναι αποτέλεσμα της δράσης ιδιωτών συμπατριωτών μας, που το δημιούργησαν με την κραυγαλέα φοροδιαφυγή, φοροκλοπή, εισφοροδιαφυγή, εισφοροκλοπή και την άγρια εκμετάλλευση των ευκαιριών που τους παρείχαν οι δημόσιες δαπάνες και η «διανομή» στους κατάλληλους «επιχειρηματίες».

Τώρα το Γραφείο βαράει την καμπάνα του προβλήματος που αποτελεί ήδη –και με προοπτική μεγάλης επιδείνωσης- το ιδιωτικό χρέος. Όπως σημειώνει η ΕφΣυν (2), το ιδιωτικό χρέος «βρίσκεται μια ανάσα από το δημόσιο των 328,3 δισ. ευρώ. Μόνο οι απλήρωτοι φόροι 4374475 πολιτών, οι οποίοι τον Σεπτέμβριο έφτασαν τα 93 δισ. ευρώ (!), αποτελούν μεγάλο «πονοκέφαλο» για την κυβέρνηση, καθώς πρόκειται για ένα ποσό που υπερβαίνει το 50% του ΑΕΠ.

Εάν στο προηγούμενο ποσό προστεθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές σε ΔΕΚΟ (3 δισ. μόνο στη ΔΕΗ), ασφαλιστικά ταμεία (300000 πολίτες χρωστούν 25 δισ. ευρώ) και τράπεζες (110 δισ. ευρώ από τρία εκατ. «κόκκινα δάνεια), τότε το «φέσι» των ιδιωτών ξεπερνά τα 25 δισ. ευρώ».
Από αυτό το ιδιωτικό χρέος των 250 δισ. περίπου, μόνο ένα 20% είναι «απλών πολιτών», μισθωτών, αυτοαπασχολουμένων ή συνταξιούχων.

Το υπόλοιπο 80% το χρωστάνε επιχειρηματίες και πλούσιοι όλων των ειδών, οι οποίοι, ως επί το πλείστον, έχουν διασφαλίσει την προσωπική τους ευμάρεια στο διηνεκές, φεσώνοντας γενικώς και αδιακρίτως. Η περίπτωση Μαρινόπουλου είναι κορυφή, απλώς, ενός πολύ μεγάλου παγόβουνου αυτής της διαχείρισης, η οποία διασώζει πλούσιους και ευκατάστατους, μεταφέροντας το βάρος των πληρωμών στην κοινωνική πλειοψηφία. Με χρέη –προς εργαζόμενους, προμηθευτές, ασφαλιστικά ταμεία και τράπεζες- κοντά στα 2 δισ. ευρώ, η οικογένεια, έχοντας διασφαλίσει τη μεταφορά μεγάλου μέρους του δανεισμού σε προσωπικούς λογαριασμούς και οφ σορ εταιρίες στο εξωτερικό, βρίσκεται, σε υποβοηθούμενο από την κυβέρνηση ντιλ, ώστε να βγει λευκή περιστερά και όλα μια χαρά. Άλλωστε, οι τράπεζες διασώζονται με τις υποστηριζόμενες από όλους μας ανακεφαλαιοποιήσεις, ενώ τα ασφαλιστικά ταμεία κακήν κακώς με διαρκείς μειώσεις –μέχρις εξαφανίσεως- των παροχών τους προς εκατομμύρια εξοντωμένους ανθρώπους.

Βρισκόμαστε, έτσι, στο καταπληκτικό σημείο να εφαρμόζεται εκτεταμένη σεισάχθεια στις υποχρεώσεις των Ελλήνων καπιταλιστών –και οι νέες «ιδέες» για την διαχείριση των κόκκινων δανείων συνεχίζουν και επεκτείνουν την παράδοση- ενώ έχουμε ήδη πλειστηριασμούς σε κοινούς ματζίρηδες, όπως έχουμε καταντήσει οι περισσότεροι από εμάς. Δείτε το: «αυτοί» -το 10% του πληθυσμού- χρωστούν 200 δισ. ευρώ και τους πάνε για συνέχιση της χαριστικής αντιμετώπισης, «εμείς» -το 90%- χρωστάμε μόλις 50 δισ. και δεν έχουμε καμιά ελπίδα! Ενώ, λοιπόν, μια σεισάχθεια για «εμάς» θα είχε πολύ μικρότερο κόστος για το κράτος και άμεση συνέπεια την τόνωση της ζήτησης και της οικονομικής δραστηριότητας, η σεισάχθεια γι’ «αυτούς» είναι μόνο γι’ «αυτούς», μήπως και δεήσουν να κάνουν … επενδύσεις.

Μετά από αυτά, νομίζω, είναι κατανοητή, ανάγλυφη καλύτερα, η διαρκώς μεγαλύτερη ευστοχία του συνθήματος «ή εμείς ή αυτοί».

***

Βέβαια, το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους και της διαχείρισής του δεν είναι ελληνικό. Σε άλλες χώρες, μάλιστα, αυτό είναι το βασικό πρόβλημα. Στις ΗΠΑ βρίσκεται περίπου στο 180% του ΑΕΠ, στη Βρετανία στο 210%, στην Κίνα στο 200%, οι τέσσερις μεγάλοι της ΕΕ (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία) στο 150%, η Πορτογαλία στο 250% και η Ιρλανδία στο 300%. Η Ελλάδα, λοιπόν, με 135% περίπου, είναι μια χαρά, ως προς τους αριθμούς! Οι βασικοί παγκόσμιοι παίκτες είναι σε χειρότερη, έως πολύ χειρότερη, θέση.

Πρόσφατα, έχει εκδοθεί στα ελληνικά το βιβλίο του Richard Vague “Η επόμενη οικονομική καταστροφή –Γιατί επέρχεται και πώς να την αποφύγουμε” (εκδόσεις Angelus Novus, 2016). Ο συγγραφέας, όχι κανένας «περιθωριακός μαρξιστής», αλλά κατεξοχήν άνθρωπος της αγοράς, τραπεζίτης για δεκαετίες, σήμερα διευθύνων σύμβουλος της Gabriel Investments, ισχυρίζεται πως η τεράστια κρίση του 2008 οφείλονταν στην εξέλιξη του ιδιωτικού –και καθόλου του δημόσιου- χρέους στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές οικονομίες και, επιπλέον, πως σήμερα τα σχετικά στοιχεία όχι μόνο δεν έχουν βελτιωθεί, αλλά πάνε όλο και χειρότερα. Η πρόγνωσή του, λοιπόν, είναι πως πάμε για μια μεγαλύτερη κρίση σύντομα, αν δεν υπάρξουν δραστικές παρεμβάσεις στο σύστημα.

Η ανάλυσή του, με όλες τις επιφυλάξεις που αναγκαστικά έχει ένας μαρξιστής για το αιτιολογικό σχήμα, είναι εξαιρετική και πολύ πειστική σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις του. Και το καλύτερο: κόντρα στις εδώδιμες πρακτικές, αυτός ένας άνθρωπος των τραπεζών, κατανοώντας το συστημικό αδιέξοδο, προτείνει μια πολιτική «φιλική προς τους δανειολήπτες», προκειμένου να αποσοβηθεί η «επόμενη οικονομική καταστροφή». Είναι, από αυτήν την άποψη, πολύ περισσότερο με «εμάς» από ό,τι πολλοί που μιλούν ακόμη στο όνομά μας. Αλλά σε αυτό θα επανέλθω.

παραπομπές
(1)Τα αίσχη και τα χρέη, alterthess, 22 Οκτωβρίου 2016
(2) Φουσκώνει το ιδιωτικό χρέος, ΕφΣυν, 1 Νοεμβρίου 2016

χτυπάει η καμπάνα για τους μεγαλο-ο-φιλέτας: Από τον Σεπτέμβρη 2000 πλειστηριασμοί "συστημικών" μεγαλοοφειλετών.

πηγή: Καθημερινή
ΕΥΓΕΝΙΑ ΤΖΩΡΤΖΗ (Αύγουστος 2016)

Σύμφωνα με τα στοιχεία:το 2009 που είχαν γίνει 52.000 πλειστηριασμοί, το 2010 ορίστηκαν 48.000 πλειστηριασμοί, το 2011 44.000, το 2012 25.900, το 2013 19.200, το 2014 16.000, το πρώτο 7μηνο το 2015 7.000 και το πρώτο 7μηνο το 2016 ορίστηκαν 2.700 πλειστηριασμοί*.

Ραντεβού στα δικαστήρια για τους πρώτους πλειστηριασμούς ακινήτων δίνουν οι μη συνεργάσιμοι δανειολήπτες από τις 15 Σεπτεμβρίου**, ημέρα κατά την οποία ανοίγουν τα δικαστήρια, σηματοδοτώντας την έναρξη των πλειστηριασμών έπειτα από μια μακρά περίοδο απραξίας, που κορυφώθηκε το 2016, λόγω της αποχής των δικηγόρων, αλλά και της απεργίας των συμβολαιογράφων.

Οι τράπεζες έχουν έτοιμους ήδη τους φακέλους με τα πρώτα 2.000 ακίνητα που θα βγουν άμεσα στο σφυρί, με προοπτική ο αριθμός τους να φθάσει τα 5.000 τους αμέσως επόμενους μήνες. Στόχος των πρώτων πλειστηριασμών, όπως εξηγούν αρμόδια στελέχη, είναι να σταλεί μήνυμα προς δανειολήπτες που συστηματικά αποφεύγουν να συνεργαστούν με την τράπεζα ότι τα περιθώρια ανοχής έχουν εξαντληθεί και ότι η περίοδος χάριτος έχει παρέλθει. 

Οι πρώτοι πλειστηριασμοί, όπως εξηγούν, θα αφορούν μεγάλα ακίνητα αξίας άνω των 300.000 ή 400.000 ευρώ, που βαρύνονται με δάνεια τα οποία έχουν βρεθεί στο «κόκκινο» εδώ και πάνω από δύο χρόνια. Πρόκειται για 2.000 περίπου κατοικίες, οι κάτοχοι των οποίων, παρά το γεγονός ότι σε αρκετές περιπτώσεις έχουν αποδεδειγμένα καταθέσεις σε άλλη τράπεζα, αρνούνται να συναινέσουν σε ρύθμιση της οφειλής τους ή ακόμη και να συνομιλήσουν με την τράπεζα. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι ορισμένοι εξ αυτών, όπως υποστηρίζουν οι τράπεζες, δηλώνουν με προκλητικό τρόπο την άρνησή τους να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, εκμεταλλευόμενοι το καθεστώς «παγώματος» των πλειστηριασμών από τις τράπεζες που ίσχυσε επί πολλά χρόνια και ήρθη μόλις πρόσφατα.

Οι τράπεζες επιμένουν ότι δεν πρόκειται να μπουν στο στόχαστρο ευπαθείς ομάδες που βρίσκονται σε πραγματική αδυναμία να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους ή τα μικρά ακίνητα οικογενειών που δεν έχουν μεγάλη ή άλλη περιουσία. Σε καμία περίπτωση, όπως εξηγούν, δεν πρόκειται να σημειωθούν φαινόμενα όπως αυτά που συνέβησαν π.χ. στην Ισπανία, όπου μικροϊδιοκτήτες υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους έπειτα από τους μαζικούς πλειστηριασμούς που πραγματοποίησαν οι τράπεζες. 

Στόχος είναι να σταλεί το μήνυμα σε όσους είναι σε θέση να συναινέσουν σε μια λύση ρύθμισης και παρ’ όλα αυτά έκαναν κατάχρηση της παρατεταμένης περιόδου «παγώματος» των πλειστηριασμών και όχι να θιγούν εκείνοι που αδυνατούν να αποπληρώσουν την οφειλή τους. Ενα μαζικό άλλωστε κύμα πλειστηριασμών δεν εξυπηρετεί ούτε τις τράπεζες, οι οποίες πρέπει να εγγράφουν μεγάλες ζημίες λόγω της πτώσης των εμπορικών αξιών.

Το «πάγωμα» των πλειστηριασμών αποτυπώνεται στα στοιχεία από τα δικαστήρια της χώρας, με βάση τα οποία το πρώτο επτάμηνο το 2016 ορίστηκαν μόλις 2.700 πλειστηριασμοί έναντι 7.000 το αντίστοιχο περυσινό επτάμηνο. Ο αριθμός τους παρουσιάζει σταθερή μείωση κάθε χρόνο και είναι χαρακτηριστικό ότι μετά το 2009 που είχαν γίνει 52.000 πλειστηριασμοί, ο αριθμός τους βαίνει συνεχώς μειούμενος. Ετσι, το 2010 ορίστηκαν 48.000 πλειστηριασμοί, το 2011 ορίστηκαν 44.000, το 2012 ορίστηκαν 25.900, το 2013 ορίστηκαν 19.200, το 2014 ορίστηκαν 16.000 και όλο το 2015 μόλις 8.700.

Πρέπει να σημειωθεί ότι τα νούμερα αυτά περιλαμβάνουν τους πλειστηριασμούς του Δημοσίου και των ιδιωτών, ενώ αφορούν και σε επαναληπτικούς πλειστηριασμούς με συνέπεια τα ακίνητα τελικώς που εκπλειστηριάζονται κάθε χρόνο να είναι στην πραγματικότητα πολύ λιγότερα. Οι πλειστηριασμοί που έγιναν από τράπεζες είναι ουσιαστικά ελάχιστοι, αφού ακόμη και όταν έληξε η επίσημη προστασία, που είχε δοθεί με διαδοχικούς νόμους από το 2009, για μεγάλο χρονικό διάστημα ίσχυσε το άτυπο μορατόριουμ από τις τράπεζες, με συνέπεια η πλειονότητα των πλειστηριασμών που εκτελέστηκαν να είναι τελικά για λογαριασμό του Δημοσίου ή ιδιωτών.

Συμπληρωματικά: τα όσα αναφέρονται στο άρθρο συμφωνούν και με τα δικά μας συμπεράσματα. Παρακολουθώντας 5 χρόνια τα στατιστικά στοιχεία είχαμε καταλήξει ότι για τις τράπεζες άμεσος και πρωταρχικός στόχος ήταν τα ακίνητα "φιλέτα" και το κυνήγι όσων εκμεταλλεύονταν την συγκυρία.

Είναι εντυπωσιακό ότι για τα έτη 2014 και μετά οι πλειστηριασμοί που ορίζονταν ήταν υποπολλαπλάσιοι αυτών των προηγούμενων ετών (δείτε πιο πάνω). Είναι εντυπωσιακό γιατί από 1/1/2014 έπαυε η οριζόντια προστασία κάθε ακινήτου για οφειλές ανά περίπτωση έως 200.000 (νόμος Χατζηγάκη του 2008 που καταργήθηκε την 31/12/2013).

Μην ξεχνάμε ότι η κυβέρνηση Σαμαρά, μετρώντας το πολιτικό κόστος εν όψει εκλογών είχε παρέμβει για το "μάζεμα" του αριθμού των πλειστηριασμών. Όμως από το 2015 βλέπουμε ότι οι εξαγγελθέντες πλειστηριασμοί είναι κατά 84% μειωμένοι σε σχέση με το 2009 παρόλο που είχε καταργηθεί η οριζόντια προστασία και είχε "λοβοτομηθεί" ο νόμος Κατσέλη, ενώ παράλληλα αύξαναν με γεωμετρική πρόοδο τα "κόκκινα" δάνεια.
Παρακολουθώντας τους μέχρι σήμερα εξαγγελθέντες πλειστηριασμούς βλέπουμε ότι κατά κανόνα σε πρώτο πλάνο μπαίνουν μεγαλοοφειλέτες και φιλέτα. Εξ αυτού του γεγονότας εμπνευσθήκαμε τον τίτλο της ανάρτησης.

*Εχει αξία να δούμε πόσοι έγιναν από αυτούς που ορίστηκαν στα χρόνια 2010-2014. Από το 2015 παρακολουθώντας συστηματικά τη διαξαγωγή στα ειρηνοδικεία ο αριθμός των πλειστηριασμών που έγιναν θα πρέπει να είναι πολύ μικρός.

** To κείμενο της Καθημερινής δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο του 2016. Το επικαλούμεθα μόνο για τη χρησιμότητα των στοιχείων του. Ο τίτλος της ανάρτησης της Καθημερινής είναι: Έτοιμοι 2000 πλειστηριασμοί.

Ακαρπες οι ρυθμίσεις πολλών «κόκκινων» δανείων

πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
Συντάκτης: Αρτεμις Σπηλιώτη
 

Την αναποτελεσματικότητα των ρυθμίσεων στις οποίες έχουν προβεί οι τράπεζες ώστε να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων σε συνδυασμό με την επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης καταδεικνύει η Τράπεζα της Ελλάδος.

Οπως προκύπτει από την επισκόπηση του χρηματοπιστωτικού τομέα, περίπου 4 στα 10 δάνεια που είναι ήδη ρυθμισμένα απαιτούν πλέον νέο διακανονισμό. Η κατάσταση θα μπορούσε να είναι χειρότερη αν οι τράπεζες δεν είχαν προχωρήσει σε «προληπτικές ρυθμίσεις» δανείων που δεν έχουν μπει επίσημα σε καθυστέρηση, όμως υπάρχει αβεβαιότητα είσπραξής τους. Τα δάνεια αυτά ανέρχονται σε 30 δισ. ευρώ και έχουν ρυθμιστεί σε ποσοστό 72,4%.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, τα δάνεια που δεν εξυπηρετούνται και αυτά που είναι αβέβαιης είσπραξης, δηλαδή τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα, ήταν στο τέλος Σεπτεμβρίου 2016 ύψους 108 δισ. ευρώ, δηλαδή 45,2% του συνολικού δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών.

Ρυθμισμένα δάνεια είναι 46,7 δισ. ευρώ, αλλά το 37,5% θα πρέπει να μπουν σε νέο διακανονισμό.

Το πρώτο εξάμηνο του 2016 οι ρυθμίσεις εξυπηρετούμενων δανείων αυξήθηκαν κατά 12,1%, ενώ οι ρυθμίσεις για τα μη εξυπηρετούμενα αυξήθηκαν κατά 7,2%.

Πρωταθλητές ρυθμίσεων είναι τα στεγαστικά δάνεια και ακολουθούν τα καταναλωτικά και τα επιχειρηματικά.

Από τα δάνεια που χρήζουν νέας ρύθμισης το 44% είχε διακανονιστεί με βραχυπρόθεσμες λύσεις (π.χ. περίοδο χάριτος, καταβολή μόνο τόκων για μια συγκεκριμένη περίοδο). Με μακροπρόθεσμες λύσεις (επιμήκυνση δανείου, μείωση επιτοκίου) είχε ρυθμιστεί το 35%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, με λύσεις οριστικής διευθέτησης (π.χ. διαγραφή οφειλής) ρυθμίστηκε μόλις το 2% των δανείων.

Οι προβλέψεις
Οι τράπεζες έχουν πραγματοποιήσει προβλέψεις που ανέρχονται στο 49,5% των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, δηλαδή σε 53 δισ. ευρώ περίπου.

Οπως αναλύει η ΤτΕ σε ειδικό κεφάλαιο, η διενέργεια υψηλών προβλέψεων επιτρέπει στις τράπεζες να προχωρήσουν σε πωλήσεις χαρτοφυλακίου, χωρίς να επηρεαστεί η κεφαλαιακή τους επάρκεια.

Οι πωλήσεις θα μπορούσαν να ξεκινήσουν από τα δάνεια που έχουν καταγγελθεί, τα οποία ανέρχονται σε 48 δισ. ευρώ και θα μπορούσαν να μεταβιβαστούν, π.χ. στο 30% της αξίας τους, δηλαδή έναντι 14 δισ. ευρώ, χωρίς να υπάρχει κεφαλαιακή επίπτωση για τις τράπεζες.

Τα επιχειρηματικά και καταναλωτικά δάνεια που έχουν καταγγελθεί είναι τα πρώτα που θα μεταβιβαστούν σε funds, υπό τον όρο ότι θα απαλειφθούν τα εμπόδια στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και θα δημιουργηθεί μια αποτελεσματική δευτερογενής αγορά τραπεζικών δανείων στη Ελλάδα.

Η Τράπεζα της Ελλάδος στην επισκόπηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος ζητά από την κυβέρνηση να υπάρξουν επιπλέον νομοθετικές ή ρυθμιστικές παρεμβάσεις «όπου κριθεί απαραίτητο».

Πλειστηριασμοί: "δυναμικό" γιουρούσι της Eurobank για τη λεία των ακινήτων

Ρίχνοντας μια ματιά στα στατιστικά στοιχεία των πράξεων πλειστηριασμών που επίκεινται για τη νέα χρονιά (βλέπετε http://dikaex.blogspot.gr/2017/01/2017.html) παρατηρούμε ότι τα πρωτεία στη λεία των υποθηκευμένων σε τράπεζες ακινήτων των πολιτών τα διεκδικεί η Eurobank, τράπεζα συμφερόντων της οικογένειας Λάτση.

Μοιραία ανακαλούνται από τη μνήμη μας κάποια άλλα γιουρούσια, σε αποθήκες καλλιεργητών μαύρης σταφίδας της Δυτικής Πελοποννήσου στην περίοδο της κατοχής. Επίλεκτοι λόχοι γερμανοτσολιάδων με την επιστασία κάποιου γερμανού αξιωματικού ορμούσαν στις αποθήκες όπου φυλάσονταν η σοδειά της σταφίδας και άρπαζαν το βιός των ταλαίπωρων καλλιεργητών. Στη συνέχεια τη χρυσοπουλούσαν σε άγγλους εμπόρους, μιας και όλη η παραγωγή εκείνα τα χρόνια διοχετεύονταν στην αγγλική αγορά. Ποιοί, από παληάτσοι των λιμανιών του Κατακώλου Ηλείας και των Πατρών, γίνανε πάμπλουτοι καπετάνιοι από αυτή τη λεηλασία είναι γνωστό.

Τα γιουρούσια είναι μια παμπάλαιη ιστορία. Και όσο και αν κλωτσάμε την μπάλλα της ιστορίας στην εξέδρα αυτή, κατά ένα όχι μαγικό αλλά διαλεκτικά ερμηνεύσιμο τρόπο, επανέρχεται στο τεραίν για να μας "σφυρίξει" ότι η συσώρευση πλούτου δια της αρπαγής ήταν η πλέον, από κάθε άλλη δραστηριότητα, προσοδοφόρος σε αυτή τη ρημαγμένη χώρα. Πάντα βέβαια υπό την υψηλή επιστασία των κυρίαρχων ξένων δυνάμεων και τις ευλογίες των εγχώριων κυβερνήσεων.

Άλλωστε έχουμε επισημάνει και σε παληότερες αναρτήσεις ότι παγκοσμίως ο καπιταλισμός δεν γλυκοκοιτάζει πια προς την υπεραξία της εργατικής δύναμης αλλά εδώ και λίγες δεκαετίες λιγουρεύεται τα συσσωρευμένα της εργατικής δύναμης. Και αφού με χίλιους δυό τρόπους άρπαξε από τα σεντούκια τις σε ρευστό αποταμιεύσεις των υποτελών, στράφηκε στην ακίνητη περιουσία που από όνειρο κάθε μεροκαματιάρη κατάντησε ο εφιάλτης του.

στο θέμα μας...
Ξεκίνησα μια ανάλυση των διαθεσίμων μέχρι στιγμής στοιχείων για τους πλειστριασμούς ακινήτων από τράπεζες που έχουν αναγγελθεί για το πρώτο επτάμηνο του 2017. Παρατήρησα ότι σε πανελλαδική κλίμακα και σε ένα ποσοστό της τάξης του 75% οι επικείμενοι πλειστηριασμοί επισπεύδονται από τράπεζες. 

Στα ειρηνοδικεία του νομού Αττικής συγκεκριμένα επίκεινται 767 πλειστηριασμοί εκ των οποίων οι 297 στο ειρηνοδικείο Αθήνας. Εξ' αυτών από τράπεζες επισπεύδονται οι 240 εκ των οποίων οι 117 από την Eurobank (σχεδόν οι μισοί).

Το μέγεθος είναι εντυπωσιακό και δείχνει τις ορέξεις της εν λόγω τράπεζας. Αναδεικνύεται όμως και μια άλλη πλευρά, η πλέον σκοτεινή, του προβλήματος: τα "χέρια" της εν λόγω τράπεζας έχουν λυθεί για να επουλωθεί το "τραύμα" της αλόγιστης επεκτατικής της πολιτικής.

Το πρόβλημα έχει καθαρά κοινωνική και πολιτική διάσταση, όποιο και αν είναι το ακίνητο που κινδυνεύει να γίνει λεία στα στόματα των λύκων που θέλει η τράπεζα να ταϊσει, όποιας κοινωνικής και οικονομικής ομοταξίας και αν είναι οι οφειλέτες, όποιου μεγέθους και αν είναι η οφειλή.

Ξαναδιατυπώνεται λοιπόν το ερώτημα: το ουρλιαχτό των λύκων θα αφεθεί να τρομοκρατήσει την κοινωνία; Θα γίνει ο εφιάλτης του ξεσπιτώματος εκατομμυριών οφειλετών; Ας απαντήσει η κυβέρνηση, πετώντας την καυτή πατάτα όχι εδώ κι εκεί, αλλά σε αυτούς που δημιούργησαν την λεγόμενη "κρίση", σε αυτούς που λήστεψαν τη χώρα και τους πολίτες της. 

Τh.Al

13+1 Σίγουροι τρόποι για να διαλύσεις μια συλλογικότητα (αναδημοσίευση)

Πηγή: ThePressProject
Αντώνης Ανδρουλιδάκης
 

Εκτός των τόσων δεινών που επισώρευσε η τρέχουσα Κρίση, παρήγαγε και πολυάριθμα κοινωνικά αντισώματα αλληλεγγύης και ανθρωπιάς. Διαφόρων ειδών και τύπων συλλογικά εγχειρήματα, από παρέες, συντροφιές και εκδηλώσεις, μέχρι και κοινωνικές επιχειρήσεις και κολεκτίβες ή δημιουργικές κοινότητες.

Ατυχώς, όμως, τα πιο πολλά από τα εγχειρήματα αυτά καταλήγουν, το πιο συχνά, σε απογοητευτική ματαίωση των προσδοκιών που είχαν καλλιεργήσει και μάλιστα για λόγους που μοιάζει να μην συναρτώνται άμεσα με την ίδια την αποτυχία της συλλογικότητας και την αστοχία των σκοπών της, όσο με δυσλειτουργικά στοιχεία που ανακύπτουν από την ατομική στάση ενός εκάστου των συστατικών της μελών. Λες και είναι αδύνατο να οικοδομηθούν οάσεις μέσα στην καπιταλιστική έρημο. Λες και είναι αδύνατον να απαλλαγεί κανείς από το ατομοκεντρικό-καπιταλιστικό μπόλιασμα και τις ψυχικές συνέπειες του, παρά την όποια θεωρητική-διανοητική μαρξιστική του κατάρτιση.

Ίσως γιατί μπορεί να το έχουμε ξεχάσει, αλλά οι άνθρωποι έχουμε ανάγκες. Όχι επιθυμίες, αυτές συνήθως τις θυμόμαστε εύκολα και άλλο τόσο εύκολα τις ξεχνάμε. Ανάγκες! Συχνά άρρητες, ανομολόγητες, ανεπεξέργαστες. Ανάγκες απ’ αυτές που, όπως λέει ο Rycroft, αν ματαιωθούν είναι πιθανόν και να αποδεχτούμε την πραγματικότητα, αλλά που μόνο η ικανοποίηση τους μπορεί να μας οδηγήσει στο να την αγαπήσουμε. Κι όπως καίρια το ορίζει ο Παύλος, «η απελπισία περίστροφο και σφαίρες της οι ανάγκες».

Ανάγκες να νιώσουμε σωματικά και συναισθηματικά ασφαλείς. Να έρθουμε σε επαφή με τους Άλλους. Να πιστοποιήσουμε την υπαρξιακή μας αυτονομία. Να επιβεβαιώσουμε την αυτοεκτίμηση μας, αλλά και να εκφράσουμε τον Εαυτό μας.

Αν γυρεύουμε λοιπόν, πραγματικά, να αγαπήσουμε τη συλλογική πραγματικότητα που φτιάχνουμε κάθε φορά, αν ζητούμενο είναι να εκπληρώσουμε μέσα απ’ αυτήν και τις υποκειμενικές μας ανάγκες, τότε είναι βέβαιο πως οι ανάγκες αυτές, οι βαθιές υπαρξιακές μας ανάγκες, οφείλουν να κατατίθενται με σαφήνεια. Γιατί οι συλλογικότητες, οι πάσης φύσεως συλλογικότητες, από την ερωτική-φιλική σχέση και την οικογένεια, μέχρι το κόμμα ή την κοινωνία, είναι δυναμικά πεδία σχέσεων. Και καθώς οι ανάγκες υπεισέρχονται σ’ αυτές, μπορούν ανά πάσα στιγμή να εκπέσουν από Σχέσεις σε απλές συσχετίσεις ή χρήσεις.

Να λοιπόν 13+1σίγουροι τρόποι όπου οι ανάγκες δεν κατατίθενται, αλλά στρεβλώνονται και υποθηκεύουν τη συλλογική πραγματικότητα, για την οποία -κατά τα λοιπά- τόσο νοιαζόμαστε. Κι’ αυτό δεν είναι καθόλου μια «αμερικανιά», ούτε μια συνταγή…

1. ΟΦΕΙΛΕΙ ΝΑ ΜΑΝΤΕΨΕΙ Ο ΑΛΛΟΣ

Συχνά, αρνιόμαστε να ομολογήσουμε ξεκάθαρα τι είναι αυτό που πραγματικά μας πείραξε στη συμπεριφορά του Άλλου. Είναι το αυτονόητο δικαίωμα μας, ότι ο Άλλος -επειδή είναι σύντροφος, επειδή έχουμε «φάει μαζί ψωμί κι αλάτι»- οφείλει με κάποιο μαγικό τρόπο να ξέρει τι μας ζορίζει και τι μας ενοχλεί, χωρίς να χρειάζεται να μιλήσουμε εμείς γι’ αυτό. Λες και η συντροφικότητα δεν προϋποθέτει το ψυχικό άνοιγμα. Λες και η συντροφικότητα συναρτάται και μόνον με την κοινή μας στόχευση αλλαγής των υλικών όρων της ζωής.

2. ΔΕΝ ΕΧΩ ΧΡΟΝΟ ΝΑ Σ’ ΑΚΟΥΣΩ

Όταν ο Άλλος δυσκολεύεται, κατά κάποιο τρόπο, να εκφραστεί εμείς δεν έχουμε χρόνο να τον ακούσουμε ενεργητικά. Είναι και οι ριμάδες οι διαδικασίες που πρέπει να προχωρήσουν. Κι ίσως δεν είναι και πολύ κοντά στον διαλεκτικό υλισμό να ρωτήσουμε τον Άλλο πώς νιώθει γι’ αυτό. Άσε που τις περισσότερες φορές εμείς, που «πιάνουμε πουλιά στον αέρα», καθώς έχουμε εμπειρία απ’ αυτές τις διαδικασίες, ξέρουμε τι συμβαίνει πριν ακόμη και από τον σύντροφο που τον αφορά. Η ολόπλευρη αποδοχή του Άλλου και του δικού του τρόπου έκφρασης, της εκφραστικής του διαφορετικότητας, «κουράζει».

3. Ο ΘΥΜΟΣ ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΟ ΤΟΥ ΘΕΜΑ

Όταν ο Άλλος είναι θυμωμένος ή κάτι τον έχει στεναχωρήσει ή κάτι μέσα του τον «ζόρισε» σ’ αυτή τη διαδικασία, δεν είναι ποτέ δική μας ευθύνη. Ας πάει στον ψυχαναλυτή του! Από πότε οι επαναστατικές πρωτοπορίες έχουν ευθύνη και χρόνο για τέτοια θέματα; Και στο φινάλε, αν θέλει να μιλήσει όταν ηρεμήσει, έχει καλώς. Αλλιώς, σκασίλα μας. Εμείς δεν οφείλουμε να ριψοκινδυνεύσουμε να συναντήσουμε τον πόνο του Άλλου. Αυτό, δεν είναι δουλειά της Συλλογικότητας μας. Το πολύ-πολύ να εισπράξουμε προσωπικά το θυμό του Άλλου και να αντεπιτεθούμε με απαξίωση, επικρίνοντας το πρόσωπο και όχι τις απόψεις του κλπ.

4. Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΠΙΚΡΙΣΗ

Όταν δε θα «αφήσουμε τίποτα να πέσει κάτω». Είναι δικαίωμα μας, αναφαίρετο μάλιστα, να κρίνουμε τον άλλο, όχι μόνο για τις πράξεις ή τις παραλείψεις του, αλλά γι’ αυτό που είναι ο ίδιος. Άλλωστε, η προηγούμενη εμπειρία μας από ανάλογες συλλογικότητες μας έχει δείξει, ότι πάντα κάπου από πίσω υπάρχουν κακοπροαίρετα κίνητρα. Ανυποψίαστοι ότι αυτός ο παρανοειδής τρόπος του σχετίζεσθαι, σχεδόν πάντα λειτουργεί σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία, βγάζοντας αληθινά τα χειρότερα σενάρια μας.

5. ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΛΑΘΗ ΕΙΝΑΙ ΑΛΛΙΩΤΙΚΑ 

Όταν τα δικά μας λάθη δεν έχουν ποτέ την ίδια βαρύτητα με τα λάθη των Άλλων. Στο κάτω-κάτω, για μας πάντα υπάρχει μια σοβαρή δικαιολογία, που, βέβαια, ποτέ δεν ισχύει για τους Άλλους.

6. «ΕΧΟΥΜΕ ΤΗ ΜΥΓΑ»

Όταν μια συζήτηση αποτυγχάνει ή η σχέση μας με τον Άλλο δεν πάει στη «σωστή» κατεύθυνση, εμείς θα έχουμε στο νου μας πως να το πάρουμε προσωπικά. Πως να προσβληθούμε ή πως να αποτινάξουμε άμεσα από πάνω μας την «προσβολή». Να αμυνθούμε επιθετικά. Αδυνατώντας να δούμε πίσω από τις λέξεις του Άλλου, τι πραγματικά μπορεί να τον επηρέασε. Πού και ο Άλλος ζορίστηκε.

7. ΑΓΝΟΩΝΤΑΣ ΤΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΘΥΜΟΥ

Όταν αγνοούμε ότι πίσω από το θυμό του Άλλου, υπάρχει πάντα μια μετάφραση. Μια μετάφραση που συνήθως λέει, «χρειάζομαι περισσότερο χρόνο, προσοχή και νοιάξιμο -γιατί όχι- ρε συ. Ο θυμός είναι σαν την κόκκινη ένδειξη στο ταμπλό ενός αυτοκινήτου. Σημαίνει κάποια «βλάβη». Κάποια ανάγκη που «κοκκίνισε» ανεκπλήρωτη.

8. ΤΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟ ΚΡΥΦΤΟ

Όταν αποφεύγουμε, προσεκτικά, να μιλήσουμε για τις σκέψεις και κυρίως, για τα όποια συναισθήματα μας για τον Άλλο. Κυρίως αν είναι θετικά, δεν τολμάμε να μιλήσουμε γι’ αυτά μην τυχόν μας «πάρει τον αέρα», μην τυχόν και μας κυριαρχήσει εμάς τους σούπερ αυτόνομους. Αν πάλι πρόκειται για αρνητικά συναισθήματα, αντί να μπούμε στη δύσκολη θέση να πούμε πώς αισθανθήκαμε γι’ αυτό, προτιμάμε να μιλήσουμε χαρακτηρίζοντας τον Άλλο. Λες και, είναι ο Μαρξισμός που απαγορεύει την επαφή με το συναίσθημα μας και τη γνήσια έκφραση του, και όχι η χυδαία και περίκλειστη αυτοαναφορικότητα του καπιταλισμού.

9. ΦΤΑΙΝΕ «ΑΥΤΟΙ» ΠΟΥ ΔΕΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΟΥΝ

Όταν ο Άλλος δεν φαίνεται να καταλαβαίνει άμεσα το ζήτημα, η λύση είναι να ανέβουν οι τόνοι, να τα «χώσουμε» ή να το κάνουμε πιο κομψά, με την απαραίτητη «ελιτίστικη» ειρωνεία και υποτίμηση. Στο τέλος-τέλος, μπορεί να ρίξουμε και καμιά απειλή που πάντα «βοηθάει», ώστε να χτίζεται μια συναισθηματική απόσταση ασφαλείας για μας και ανασφάλειας για τον Άλλο. Βλέπεις, η Αριστερά μπορεί να «πεθαίνει από συναίσθημα», δεν είναι όμως «πολιτικό» να μιλάει για τα συναισθήματα της. Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση που μπορούμε να εξωτερικεύσουμε τα συναισθήματα μας, αρκεί να είναι όσο πιο κοντά γίνεται στη «σκοτεινή μας όψη». Η «αυθεντικότητα» μας επιτρέπει να είμαστε ο χειρότερος δυνατός εαυτός μας, «ξερνώντας» στα μούτρα του Άλλου ό,τι «θηρίο» κουβαλάμε μέσα μας, αδιαφορώντας, όχι μόνο για το πως μπορεί να νιώσει εκείνος, αλλά και την εξέλιξη της διαπροσωπικής μας σχέσης, ή την προοπτική του ίδιου του συλλογικού εγχειρήματος.

10. ΣΕ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ

Καθώς συζητάμε ένα ζήτημα μπορούμε να «κατεβάσουμε» μια ολόκληρη λίστα με παρεμφερή ζητήματα που ανάγονται στο πρόσφατο ή μακρινό ή και «αρχαίο» παρελθόν. Τα προβλήματα για την Αριστερά δεν είναι ποτέ, ούτε και συζητιούνται, μεμονωμένα. Είναι πάντα σε «συνάρτηση με» κομμάτια από το παρελθόν. Έτσι κι αλλιώς,το να τίθεται η λίστα και να εκτονώνεται ο ψυχισμός, είναι σημαντικότερο από το να βρίσκεται μια λύση για το, κάθε φορά, συγκεκριμένο ζήτημα, στο εδώ και τώρα.

11. ΕΝΤΟΠΙΖΟΝΤΑΣ ΜΕ ΑΠΟΛΥΤΟΤΗΤΑ ΤΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ

Όταν εντοπίζουμε στα λάθη του Άλλου και μάλιστα με τρόπο, που δεν του αφήνει κανένα άλλο τρόπο διαφυγής, παρά μονάχα την αντεπίθεση. Γιατί, τα δικά του λάθη είναι «επαναλαμβανόμενα πάντα». Αυτός, κάνει «πάντα το ίδιο πράγμα». Κι εμείς, «του το έχουμε πει εκατό φορές». «Αλλά αυτός ποτέ δεν ακούει». «Κάνει πάλι τα ίδια». Αντίθετα, εμείς, «μερικές φορές μπορεί να κάνουμε λάθος». Δηλαδή, η σχετικότητα του «μερικές φορές», του «μπορεί», ισχύει μόνο για μας. Για τον Άλλο, ισχύει η απολυτότητα του «πάντα», του «ποτέ» και του «πάλι». Μονάχα, που αυτή η απολυτότητα στην έκφραση μας, γίνεται ωτοασπίδα στα αυτιά του συντρόφου, που δεν θέλει πλέον να ακούσει.

12. ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ ΠΟΤΕ ΤΑ ΑΡΝΗΤΙΚΑ

Όταν θυμόμαστε πάντοτε με θαυμαστή ενάργεια και με λογιστική τακτοποίηση τα αρνητικά στη σχέση μας με τον Άλλο. Ίσως, γιατί πάντα θυμόμαστε την καλή μανούλα μας, που δεν εντόπιζε τα θετικά γιατί μετά «θα έπαιρναν τα μυαλά μας αέρα και δεν βελτιωνόμαστε». Ίσως, γιατί μόνο οι δυσκολίες και τα αρνητικά μας «ατσαλώνουν». Ίσως, γιατί η «μίρλα» είναι συστατικό στοιχείο της «αδικημένης ταξικής μας υπαγωγής».

13. ΟΠΟΥ ΑΓΑΠΑΣ… ΝΑ ΦΕΥΓΕΙΣ!

Όταν η κατάσταση σε μια συλλογικότητα μας δημιουργεί πρόβλημα κι έχουμε μια δυσκολία να μιλήσουμε γι’ αυτό, είναι πιο βολικό να ενδώσουμε στο θυμό ή στο φόβο και, ή να κλειστούμε στο ασφαλές ατομικό καβούκι μας, ή να την «κάνουμε» με ελαφρά πηδηματάκια από τη συλλογικότητα που μας «κουράζει». «Άσε με ρε με τους μαλάκες!». Εκείνο που μετράει, είναι εμείς να νιώσουμε ανακούφιση. Γιατί όποιος φοβάται να μιλήσει, δεν φοβάται να τσακωθεί...

14. Η ΑΡΝΗΣΗ ΝΑ ΜΑΘΟΥΜΕ ΤΟΝ «ΑΛΛΟ»

Καθώς έχουμε συστηματικά «εκπαιδευτεί» να επιδιώκουμε μια καλή «εξωτερική εμφάνιση» των σχέσεων μας με τους Άλλους, προτιμάμε να μην ριψοκινδυνεύσουμε στο να γνωρίσουμε τον άλλο πραγματικά. Να μην μάθουμε, έστω κάποιες πτυχές του εαυτού του, να μην γνωρίσουμε τις ανάγκες του, τα συναισθήματα και τα «θέλω» του. Κι εκείνος το ίδιο. Λες και η Αριστερά δεν χρειάζεται αυτό το βάθος.

Αυτή η Αριστερά που κάποτε τολμούσε να «είναι πάντα με τους Άλλους», ξέμαθε να είναι και με τον Εαυτό της. Αλλά μερικές φορές, καλή ώρα, οι ανθρώπινες ανάγκες μας στέλνουν, με τον τρόπο τους, ραβασάκια. Μας λένε τον πόνο τους. Βγάζουνε στην επιφάνεια το ακόρεστο, το πονετικό ανεκπλήρωτο τους. Και χρειαζόμαστε, σήμερα περισσότερο παρά ποτέ, τις συλλογικότητες, και μόνο αυτές, που θα μπορούν να αρθρώσουν μια λέξη γι’ αυτόν τον πόνο, αν όχι να τον γειάνουν.

Πλειστηριασμοί- ένας οδικός χάρτης για το 2017.

Παραθέτουμε ορισμένα στατιστικά στοιχεία τα οποία αντλήσαμε από την ιστοσελίδα των ηλεκτρονικών δημοσιεύσεων των πλειστηριασμών*. Τα στατιστικά στοιχεία αφορούν και νομούς στους οποίους τα οικεία Ταμεία Νομικών δημοσιεύουν σε άλλη ιστοσελίδα τους πλειστηριασμούς. Δεν γνωρίζουμε για ποιό λόγο συμβαίνει σε ένα νομό (π.χ. Νομός Αττικής) να υπάρχουν δύο παράλληλες δημοσιεύσεις πλειστηριασμών σε δύο διαφορετικές ιστοσελίδες.

Επομένως τα στοιχεία που επικαλούμεθα είναι ελλιπή ως προς τον αριθμό των πλειστηριασμών. Σκοπός μας όμως δεν είναι να αποτυπώσουμε με ακρίβεια τον αριθμό των πλειστηριασμών αλλά να εκτιμήσουμε, με βάση τα στοιχεία (ελλιπή κατά τα άλλα-πλην όμως ενδεικτικά) που έχουμε στη διάθεσή μας, το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση στο πρώτο επτάμηνο του 2017 (σημειώνουμε ότι τον Αύγουστο δεν γίνονται πλειστηριασμοί ακινήτων).

-Το σύνολο των ειρηνοδικείων της χώρας είναι 154. 

-Οι εβδομάδες για την περίοδο από 1/1/2017 έως την 31/7/2017 είναι 30 (δλδ. τόσες είναι οι Τετάρτες-μέρες κατά τις οποίες γίνονται πλειστηριασμοί ακινήτων).

Βλέπουμε λοιπόν ότι:

Πίνακας Α. Αριθμός πράξεων πλειστηριασμών ανά μήνα (πανελλαδικά).
01/01/2017-31/01/2017 Βρέθηκαν 45 πλειστηριασμοί
01/02/2017-28/02/2017 Βρέθηκαν 60 πλειστηριασμοί
01/03/2017-31/03/2017 Βρέθηκαν 279 πλειστηριασμοί
01/04/2017-30/04/2017 Βρέθηκαν 166 πλειστηριασμοί
01/05/2017-31/05/2017 Βρέθηκαν 365 πλειστηριασμοί
01/06/2017- 30/06/2017 Βρέθηκαν 442 πλειστηριασμοί
01/07/2017-31/07/2017 Βρέθηκαν 566 πλειστηριασμοί
ΣΥΝΟΛΟ 1923 Πλειστηριασμοί

ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΠΡΑΞΕΩΝ ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΩΝ ΑΝΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ = 64 (πανελλαδικά).

Πίνακας Β Αριθμός πράξεων πλειστηριασμών ανά ειρηνοδικείο
Β1: ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
ΑΘΗΝΩΝ Βρέθηκαν 297 πλειστηριασμοί
ΑΙΓΙΝΗΣ Βρέθηκαν 2 πλειστηριασμοί
ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ Βρέθηκαν 86 πλειστηριασμοί
ΑΧΑΡΝΩΝ Βρέθηκαν 31 πλειστηριασμοί
ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ Βρέθηκαν 13 πλειστηριασμοί
ΙΛΙΟΥ Βρέθηκαν 13 πλειστηριασμοί
ΚΑΛΑΥΡΙΑΣ Δεν βρέθηκε πλειστηριασμός
ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ Βρέθηκαν 31 πλειστηριασμοί
ΚΡΩΠΙΑΣ Βρέθηκαν 64 πλειστηριασμοί
ΚΥΘΗΡΩΝ Βρέθηκε 1 πλειστηριασμός
ΛΑΥΡΙΟΥ Βρέθηκαν 21 πλειστηριασμοί
ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ Βρέθηκαν 36 πλειστηριασμοί
ΜΕΓΑΡΩΝ Βρέθηκαν 12 πλειστηριασμοί
Ν. ΙΩΝΙΑΣ Βρέθηκαν 27 πλειστηριασμοί
ΝΙΚΑΙΑΣ Βρέθηκαν 16 πλειστηριασμοί
ΠΕΙΡΑΙΩΣ Βρέθηκαν 44 πλειστηριασμοί
ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ Βρέθηκαν 13 πλειστηριασμοί
ΣΑΛΑΜΙΝΟΣ Βρέθηκαν 18 πλειστηριασμοί
ΣΠΕΤΣΩΝ Δεν βρέθηκε πλειστηριασμός
ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ Βρέθηκαν 42 πλειστηριασμοί
ΣΥΝΟΛΟ ΑΤΤΙΚΗΣ: 767 πλειστηριασμοί (39,89%)

Β2: ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΝΟΜΟΙ
ΑΓΡΙΝΙΟΥ Βρέθηκαν 18 πλειστηριασμοί
ΑΙΓΙΟΥ Βρέθηκαν 9 πλειστηριασμοί
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ Βρέθηκαν 12 πλειστηριασμοί
ΑΜΑΛΙΑΔΑΣ Βρέθηκαν 8 πλειστηριασμοί
ΑΡΓΟΣΤΟΛΙΟΥ Βρέθηκαν 2 πλειστηριασμοί
ΑΡΓΟΥΣ Βρέθηκαν 7 πλειστηριασμοί
ΒΕΡΟΙΑΣ Βρέθηκαν 27 πλειστηριασμοί
ΒΟΛΟΥ Βρέθηκαν 30 πλειστηριασμοί
ΔΡΑΜΑΣ Βρέθηκαν 4 πλειστηριασμοί
ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ Βρέθηκαν 5 πλειστηριασμοί
ΘΗΒΩΝ Βρέθηκαν 8 πλειστηριασμοί
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Βρέθηκαν 205 πλειστηριασμοί (10,66%)
ΘΗΡΑΣ Βρέθηκαν 4 πλειστηριασμοί
ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (ΚΡΗΤΗΣ) Βρέθηκαν 29 πλειστηριασμοί (1,5%)
ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Βρέθηκαν 205 πλειστηριασμοί
ΚΑΒΑΛΑΣ Βρέθηκαν 24 πλειστηριασμοί
ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ Βρέθηκαν 21 πλειστηριασμοί
ΚΑΛΥΜΝΟΥ Βρέθηκαν 5 πλειστηριασμοί
ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ Βρέθηκαν 16 πλειστηριασμοί
ΚΕΡΚΥΡΑΣ Βρέθηκαν 15 πλειστηριασμοί
ΚΟΖΑΝΗΣ Βρέθηκαν 4 πλειστηριασμοί
ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ Βρέθηκαν 10 πλειστηριασμοί
ΚΟΡΙΝΘΟΥ Βρέθηκαν 24 πλειστηριασμοί
ΚΩ Βρέθηκαν 2 πλειστηριασμοί
ΛΑΓΚΑΔΑ Βρέθηκαν 9 πλειστηριασμοί
ΛΑΜΙΑΣ Βρέθηκαν 15 πλειστηριασμοί
ΛΑΡΙΣΑΣ Βρέθηκαν 36 πλειστηριασμοί
ΛΕΙΒΑΔΙΑΣ Βρέθηκαν 20 πλειστηριασμοί
ΜΕΣΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Βρέθηκαν 3 πλειστηριασμοί
ΜΥΚΟΝΟΥ Βρέθηκαν 3 πλειστηριασμοί
ΜΥΤΙΛΗΝΗ Βρέθηκαν 5 πλειστηριασμοί
ΝΑΞΟΥ Βρέθηκαν 8 πλειστηριασμοί
ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ Βρέθηκε 1 πλειστηριασμός
ΝΑΥΠΛΙΟΥ Βρέθηκαν 8 πλειστηριασμοί
ΞΑΝΘΗΣ Βρέθηκαν 13 πλειστηριασμοί
ΞΥΛΟΚΑΣΤΡΟΥ Βρέθηκαν 9 πλειστηριασμοί
ΠΑΡΟΥ Βρέθηκαν 4 πλειστηριασμοί
ΠΑΤΡΩΝ Βρέθηκαν 41 πλειστηριασμοί (2,1%)
ΠΥΡΓΟΥ Βρέθηκε 1 πλειστηριασμός
ΡΕΘΥΜΝΟΥ Βρέθηκαν 4 πλειστηριασμοί
ΡΟΔΟΥ Βρέθηκαν 44 πλειστηριασμοί
ΣΕΡΡΩΝ Βρέθηκαν 16 πλειστηριασμοί
ΤΡΙΚΑΛΩΝ Βρέθηκαν 9 πλειστηριασμοί
ΤΡΙΠΟΛΕΩΣ Βρέθηκαν 9 πλειστηριασμοί
ΧΑΛΚΙΔΟΣ Βρέθηκαν 27 πλειστηριασμοί
ΧΑΝΙΩΝ Βρέθηκαν 18 πλειστηριασμοί

Από τον πίνακα Α βλέπουμε ότι με την πάροδο των μηνών το πρόβλημα οξύνεται με αιχμή τον μήνα Ιούλιο κατά τον οποίο ανά εβδομάδα γίνονται 141 πράξεις πλειστηριασμών (δεν υπολογίζονται αυτοί που τυχόν αναγγέλονται σε άλλη ιστοσελίδα).

Από τον πίνακα Β1 παρατηρούμε (με βάση το πληθυσμιακό μέγεθος κάθε περιοχής) ότι πλήττονται κυρίως οι νεόδμητες κυρίως περιοχές (π.χ. Μεσόγεια) και δευτερευόντως μεσοαστικές περιοχές που υπάγονται στην αρμοδιόητητα των ειρηνοδικείων Χαλανδρίου και Αμαρουσίου (Χαλάνδρι, Ψυχικό, Αγ. Παρασκευή, Κηφισιά, Ερυθραία, Εκάλη, κ.α.)

Μια πιο ενδελεχής εξέταση των στοιχείων θα μπορούσε να μας δώσει μια εικόνα για:
-τί είδους ακίνητα εκπλειστηριάζονται (διαμερίσματα, μονοκατοικίες, οικόπεδα, αγροί, επαγγελματικές εγκαταστάσεις, κ.λπ.).
-Είδος κατοικίας (πρώτη κατοικία, δευτερεύουσα κατοικία, κ.λπ.).
-Ποιά κοινωνικά στρώματα πλήττονται (εργαζόμενοι, επαγγελματίες, κ.λπ).
-Ποιό το μέγεθος της οφειλής στο σύνολο των περιπτώσεων.
-Ποιοί είναι οι επισπεύδοντες (τράπεζες, Δημόσιο, Εταιρείες, Ιδιώτες).

Μια τέτοια μελέτη θα μας έδινε την πλήρη εικόνα για την πολιτική τόσο του Δημοσίου όσο και των Τραπαζών που πρόκειται να ακολουθήσουν εντός του 2017 και θα μπορούσε να αναπροσαρμόσει την τακτική των κινημάτων κατά των πλειστηριασμών.

MIA ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΗ EIKONA
Από τις 297 πράξεις πλειστηριασμών που θα γίνουν στο ειρηνοδικείο Αθήνας οι 240 διενεργούνται από τις τράπεζες, με την Eurobank να έχει την ...πρωτοκαθεδρία.
Συγκεκριμένα: Eurobank 117, ALPHA BANK 52, ΠΕΙΡΑΙΩΣ 59 και HSBC BANK 12. Δεν αναφέρονται στοιχεία για την ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ή την ATTICA BANK.

* Η περισυλλογή των στοιχείων έγινε από 7.1.2017 έως την 10.1.2017. Είναι λογικό στη συνέχεια να προστίθενται και άλλοι πλειστηριασμοί για την περίοδο που εξετάζουμε (1.1.2017-31.7.2017). Να προσθέσουμε επίσης ότι πολλοί από τους πλειστηριασμούς που δεν θα τελεσφορήσουν θα αναρτηθούν εκ νέου αλλοιώνοντας έτσι τα πραγματικά νούμερα μιας και θα εμφανισθούν 3-6 φορές μέσα στον ίδιο χρόνο.

Iνουίτ σημαίνει Άνθρωποι (αναδημοσίευση)

 

Μια μικρή ελεύθερη κοινότητα του πλανήτη που δίνει μαθήματα απλότητας, ουσίας και ελευθερίας σε όσους τη μελετούν.

ΙΝΟΥΙΤ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΠΛΩΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ∙ τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο. Και είναι Ινουίτ κι όχι Εσκιμώοι∙ τη λέξη δηλαδή που σημαίνει τους ωμοφάγους και την οποία επέλεξε ο δυτικός εισβολέας για να τους την αποδώσει, επισυνάπτοντας ταυτόχρονα κι έναν ρόλο στο δίπολο πολιτισμένος-απολίτιστος. 

 

ΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΤΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ ΤΩΝ ΙΝΟΥΙΤ, συμπληρώνοντας τις σχέσεις κατάκτησης που άνοιξαν μαζί τους οι οικονομικοί και άλλοι επιδρομείς, τους κατηγοριοποίησαν, τους κατέγραψαν και τους μετέφεραν στη μεγάλη θεατρική σκηνή που έφτιαξαν οι δυτικοί επιστήμονες για τον κόσμο. 

 

Ο ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥΣ ΕΓΙΝΕ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ και προβληματισμού, όπως συνέβη και με τις κουλτούρες τόσων άλλων λαών που έζησαν σε μικρές ελεύθερες κοινότητες. Παρ’ όλη τη διαμεσολάβηση της επιστήμης, της τεχνολογίας, της απόστασης, τα λόγια τους παραμένουν ζωντανά. Η απλότητα και η αφαιρετικότητα των λέξεών τους τρέφουν τη φαντασία μας με ολοζώντανες εικόνες. Διαπερνούν τον τόπο και τον χρόνο, γιατί είναι το τραγούδι του ανθρώπου, που στέκει απλώς ως άνθρωπος μέσα στον κόσμο. 

 

Τα παρακάτω ποιήματα είναι μόνο ερανίσματα αλλά αποτυπώνουν τη ζωτική δύναμη του πνεύματός τους. 

 

Σκέφτομαι πάλι τις μικρές μου περιπέτειες, 

τους φόβους μου, αυτούς τους τόσο μικρούς, 

που φαίνονταν τόσο μεγάλοι, 

Για όλα τα σπουδαία πράγματα 

Που έπρεπε να φτάσω και να καταφέρω. 

Κι όμως υπάρχει μόνο ένα σπουδαίο πράγμα, Το μόνο πράγμα∙ 

Το να ζεις, για να βλέπεις τη μεγάλη μέρα που ξημερώνει 

Και το φως που πλημμυρίζει τον κόσμο. 

 

Τραγούδι των Ινουίτ 

Η μεγάλη θάλασσα με κινεί. 

Με κλυδωνίζει,

Και μπορώ να κινούμαι σα ζιζάνιο στο ποτάμι. 

Η αψίδα τ’ ουρανού Κι η δύναμη των καταιγίδων Με εμπεριέχει Κι αφήνομαι στον τρόμο με χαρά. 

 

Με θλίψη ανακαλώ 

Την πρώτη άνοιξη της νιότης μου

Το χιόνι που λιώνει, 

Τον πάγο που σπάει, 

Μακράν πέρα απ’ το σύνηθες. 

Οι γέροντες γυρεύουν δύναμη 

Στις νέες μέρες που λιώνουν. 

 

Μεγάλη θα ’ναι η πορεία μου στη γη

Φαίνεται σαν να μη στάθηκα 

ποτέ πέρα απ’ τα χνάρια μου… 

 

ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΤΟΥ EDMUNT CERPENTER (εισαγωγή απ’ το The Inuit Today), εκθέτουν περιεκτικά ό,τι συντελέστηκε στην κουλτούρα των Ινουίτ: «Εκτός απ’ τον αφανισμό των ανθρώπων, προκαλέσαμε ολοσχερή καταστροφή… Αδειάσαμε τάφους, απομακρύναμε ιερά αντικείμενα, μεταγράψαμε τραγούδια σε μαγνητοταινίες, αποθηκεύσαμε μύθους σε σκονισμένα αρχεία. Η ευλάβεια των άλλων μετατράπηκε σε αναφορά δική μας, το ιδιωτικό έγινε δημόσιο, το δικό τους δικό μας… 

 

Όταν η ιστορία των Ινουίτ ταξινομήθηκε ως λάφυρο, το παρελθόν ξαναγράφτηκε για να δικαιώσει το παρόν. Ξανα-ανακαλύψαμε τους Ινουίτ και μετά τους προσλάβαμε για να παίξουν το «έργο» σε ταινία. Και όχι μόνον αυτό∙ επιπλέον, «ανακαλύψαμε» την τέχνη τους και μετά τους διδάξαμε πώς να την κάνουν». 

 

ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΙΝΟΥΙΤ, ΠΑΡ’ ΟΛΑ ΑΥΤΑ, ΜΑΣ ΘΥΜΙΖΟΥΝ πώς να είμαστε άνθρωποι, χωρίς να παίζουμε στο πολιτισμένο θέατρο της ιστορίας. Ζωντανεύουν μέσα μας τα τραγούδια της πιο ήρεμης και σιωπηλής στιγμής, στρέφουν το βλέμμα μας πάλι στον ουρανό και στη γη. Εκεί που κατάλευκη, σαν τα χιονισμένα τοπία των Ινουίτ, ανατέλλει η ελευθερία. 

 

Δείτε τo κλασικό ντοκιμαντέρ για τη ζωή των Inuit Nanook of the North του Robert J. Flaherty (1922). Οι Ινουίτ ζουν στον Αρκτικό κύκλο, στην Αλάσκα, στη Γροιλανδία, στον Καναδά. Είναι απόγονοι της νομαδικής φυλής των Τούλε (Thule) που εμφανίστηκαν στην Αλάσκα το 1000 μ.Χ. Ο παραδοσιακός τρόπος ζωής τους δεν έχει «δυτικοποιηθεί». Οι Ινουίτ πιστεύουν πως καθετί στον πλανήτη έχει ψυχή και πως όλα είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους. 

 

Πηγή: Eleutheriparos

Βρήκα αυτό το κείμενο το κλαοκαίρι του 2014 αναρτημένο στο site Ελεύθερη Πάρος. Το ανακάλυψα στα αρχεία μου πριν λίγες μέρες. Ανατρέχοντας στο link της πηγής είδα ότι το site δεν λειτουργεί πια.

Δραπετσώνα 1960: Η μάχη της παράγκας και η ιστορία ενός τραγουδιού (αναδημοσίευση)

από: http://keratsinivoice.blogspot.gr/2016/12/1960.html

Τέλη του 1960… Ένα τραγούδι του Θεοδωράκη σε στίχους του Τάσου Λειβαδίτη, κατέκλυσε τις ψυχές της εργατιάς, αγαπήθηκε απ’ την φτωχολογιά και την προσφυγιά και τραγουδήθηκε από έναν λαό ολόκληρο.Η Δραπετσώνα. Ένα τραγούδι γι’ αυτούς τους ταπεινούς ανθρώπους, που ήθελαν να τους εξαναγκάσουν να εγκαταλείψουν τον τόπο που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν. Που ήθελαν να τους ξεριζώσουν οι «ειδικοί» των κυβερνήσεων. Ένα συνηθισμένο πρωινό, στέλνοντάς τους ένα κωλόχαρτο με λίγες λέξεις και πολλές σφραγίδες: κυβερνητική απόφαση.

Ένα μικρό χαρτί που ‘μοιαζε με τα λασπόνερα της ξαφνικής νεροποντής και που παρασέρνουν τα πάντα στο διάβα τους, μέσα στα μικρά κι ανήλιαγα στενά. Δεν ξέρει κανείς αν υπήρξαν ή αν υπάρχουν χείλια εργατικά που να μην έχουν, έστω, σιγοψιθυρίσει «μ’ αίμα χτισμένο κάθε πέτρα και καημός» ή το «κι όταν ερχόταν η βραδιά μες στο στενό σοκάκι ξεφαντώναν τα παιδιά», κάποιες στιγμές της ζωής τους.

«Ζήτω η Ηρωική Δραπετσώνα»

Το τραγούδι γράφτηκε με αφορμή την επονομαζόμενη «μάχη της παράγκας», που ξεκίνησε μετά από την απόφαση της κυβέρνησης του Κ. Καραμανλή, η οποία στην ουσία προσπάθησε να υλοποιήσει παλιότερα σχέδια των αστικών κυβερνήσεων και δικτατοριών, σύμφωνα με τα οποία ήθελαν τηνμετεγκατάσταση των προσφυγικών και εργατικών οικογενειών σε πολυκατοικίες χτισμένες απ’ το κράτος ή από ιδιώτες. Φυσικά και το «ενδιαφέρον» τους δεν στόχευε στην καλύτερη ποιότητα ζωής του φτωχού λαού της Δραπετσώνας, αλλά απεναντίας στόχευε στην τιμωρία τους γιατί επέλεξαν την άλλη πλευρά, την «κόκκινη», ικανοποιώντας ταυτόχρονα τις ορέξεις τόσο του Μποδοσάκη ιδιοκτήτη των λιπασμάτων όσο και των ΣΕΚ (Σιδηρόδρομοι του ελληνικού κράτους).

Στην ουσία ήδη από την Μικρασιατική τραγωδία, τα κύματα της προσφυγιάς, στοιβάχτηκαν σαν ανθρώπινα σκουπίδια, σε διάφορες περιοχές της χώρας, εγκαταλειμμένοι στην τύχη τους, μέσα από μια απάνθρωπη αντιμετώπιση, κυρίως απ’ την αστική –μικροαστική τάξη του τόπου.

Περιοχές όπως η Δραπετσώνα, οι Τζιτζιφιές, η Κοκκινιά γέμισαν με «δυο ξύλινα δοκάρια, τρείς λαμαρίνες, ένα σκέπαστρο και μια κουρελού για πόρτα» και μέσα σ’ αυτά οι πρόσφυγες, προσπαθούσαν να ξαναστήσουν τα όνειρά τους για μια «πιθαμή ουρανό» και μια ηλιαχτίδα στο σκοτάδι του ξεριζωμού. Ανθρώπινα κλουβιά από λαμαρίνα, ξύλα και πισσόχαρτο…

Σ’ αυτήν τη Δραπετσώνα, από τον σταθμό του Αγίου Διονύση, το Καστράκι, τον όρμο Κρεμμυδαρού μέχρι την Γούβα που βρισκόταν ανάμεσα στα εργοστάσια της ΑΓΕΤ, το γυψάδικο και τα ταμπάκικα, προσφυγιά απ’ την Μικρά Ασία και τον Πόντο, κομμουνιστές της επαρχίας, κυνηγημένοι απ’ τα τάγματα ασφαλείας και απ’ τον κρατικό μηχανισμό, είχαν βρει το απάγκιο τους και προσπαθούσαν να ξαναφέρουν στα ίσια την ζωή τους.
Στη πράξη είχαμε έναν από τους μεγαλύτερους πυρήνες συγκεντρωμένων προσφυγικών σπιτιών.
Σε μια περιοχή, που οι εργάτες της παρήγαν τόσο πολύ τσιμέντο, που κάλυπτε όλη την αγορά της ανατολικής Μεσογείου και που οι ίδιοι δεν είχαν ούτε ένα τσουβάλι να χτίσουν τα σπίτια τους.

Η μεγάλη πλειοψηφία ανήκε στην εργατική τάξη: εργάτες στο κάτεργο των Λιπασμάτων τού Κανελλόπουλου και μετέπειτα του Μποδοσάκη, στο τσιμεντάδικο της ΑΓΕΤ, στο Γυψάδικο και στα διπλανά Ταμπάκικα (βυρσοδεψεία), εργάτες στο λιμάνι, στα μηχανουργεία και στα σαβουρατζίδικα, μικροπωλητές, όλοι με ένα κοινό χαρακτηριστικό γνώρισμα: την αριστερή πολιτική προτίμηση.
Ήδη πολύ πριν απ’ την μάχη της παράγκας, ο φασίστας Μεταξάς, επιχείρησε να μετονομάσει πολλές φορές, μάταια όμως, την «κόκκινη» Δραπετσώνα σε «Συνοικισμό της 4ης Αυγούστου».

Και μετά τον πόλεμο και την ήττα του ΔΣΕ, οι πάνω από 3.500 οικογένειες της Δραπετσώνας, που ζούσαν σε παραπήγματα, μπήκαν στο στόχαστρο των μεταπολεμικών αστικών κυβερνήσεων που ήθελαν να εκδιώξουν τους πρόσφυγες απ’ την περιοχή και να τους αναγκάσουν να μετεγκατασταθούν σε άλλες περιοχές.

Τα ντουβάρια τα γεμάτα με συνθήματα ΕΛΑΣ-ΕΠΟΝ ήταν μια μόνιμη πρόκληση για την αστική τάξη.

Τα μεγάλα ποσοστά που έδωσε η Δραπετσώνα στην ΕΔΑ στις εκλογές του 1958 ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το αστικό ποτήρι του Καραμανλή. Κι αφού κάποιο εργοστάσιο θέλει να επεκταθεί, κάποιος οικοπεδοφάγος να ωφεληθεί, το φιρμάνι βγήκε: «Θα σας χτίσουμε ωραία σπίτια. Μα πρώτα να γκρεμίσουμε αυτά. Μέχρι τότε πάρτε αυτά τα λίγα λεφτά. Τόσο εκτίμησαν την αξία τους οι ειδικοί».

Και πού θα πάμε, κύριε υπουργέ; «Πού θα πάτε; Θα δούμε! Ας αρχίσει πρώτα το γκρέμισμα!»
Το 1960 έδωσε στην δημοσιότητα τα σχέδια για μετεγκατάσταση των προσφύγων της Δραπετσώνας σε κτίρια που θα κατασκεύαζε (!) χρόνια αργότερα…

Μάλιστα τα σχέδια μίλαγαν για 1200 κατοικίες που θα χτιζόντουσαν στο μακρινό – όπως θα δούμε – μέλλον.

Ένα ακόμα ερώτημα που χρήζει «μαθηματικής εξήγησης» είναι πώς -ενώ το κυβερνητικό πρόγραμμα μιλούσε για «στέγαση για όλους»-, και με ποιον τρόπο θα χωρούσαν 3.500 οικογένειες σε 1.200 σπίτια.

Η απάντηση των κατοίκων ήταν απόρριψη του σχεδίου και έβαλαν σαν αίτημα το «αυτοστέγαση για όλους». Αξίζει να σημειωθεί πως οι περισσότεροι είχαν ήδη από τα προηγούμενα χρόνια αγοράσει τα οικόπεδα που ήταν στημένα τα παραπήγματα.

Ταυτόχρονα στις 11 Αυγούστου του 1960 όλοι οι κάτοικοι της περιοχής, οι καταστηματάρχες και οι εργάτες των εργοστασίων συμμετείχαν σε απεργία που κάλεσε η συντονιστική επιτροπή των κατοίκων.

Αμέσως μετά την απεργία, η κυβέρνηση απάντησε με την αποστολή εντολής σε 499 παραπηγματούχους, να εγκαταλείψουν την στέγη τους μέχρι τις 15 του Σεπτέμβρη. Οι μέρες κύλισαν μέσα σε εντάσεις με το κράτος, γενικές συνελεύσεις κατοίκων και επισκέψεις πολιτικών της αντιπολίτευσης.

Η μεγάλη σύγκρουση έγινε το πρωί στις 14 του Νοέμβρη, όταν ο Διευθυντής της αστυνομίας Πειραιά με πάνω από 1000 αστυνομικούς και συνοδεία εργατών και εκσκαφέων εισέβαλαν στη Δραπετσώνα και άρχισαν να ξυλοκοπούν γυναίκες, παιδιά και γέροντες και να γκρεμίζουν τις παράγκες.

Την απουσία των ανδρών στα εργοστάσια και στα μηχανουργεία καθώς και τον πρώτο αιφνιδιασμό απ’ την εισβολή την αντικατέστησε η οργή και σε ελάχιστο χρόνο οι γέροντες και τα γυναικόπαιδα αντεπιτέθηκαν με ξύλα και πέτρες σε αστυνομικούς και συνεργεία, αρνούμενοι να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.

Η συμπλοκή γενικεύτηκε με αποτέλεσμα τον τραυματισμό πολλών κατοίκων, κάτι που εξανάγκασε τον εισαγγελέα Πειραιά Ευγενικό να ανακαλέσει την απόφαση. Μετά την αποχώρηση των κρατικών εισβολέων οι κάτοικοι έχτισαν όλοι μαζί τις παράγκες που πρόλαβαν να κατεδαφίσουν.

Οι περισσότεροι τραυματίες ήταν γυναίκες και ηλικιωμένοι και υπήρξαν πάνω από 120 καταγγελίες για τον «ζήλο» που επέδειξαν οι αστυνομικοί.

Αμέσως μετά την αποκατάσταση των ζημιών οι γυναίκες φορώντας μαύρα ρούχα και τσεμπέρια, μαζί με τα παιδιά τους, ξεκίνησαν πορεία διαμαρτυρίας για το υπουργείο Πρόνοιας στον Πειραιά. Όμως στον σταθμό του ΗΣΑΠ τους περίμεναν μεγάλες αστυνομικές δυνάμεις, που διέλυσαν μέσα σε άγριους ξυλοδαρμούς την πορεία.

Τελικά τον Νοέμβρη του 1962 ξεκίνησαν να χτίζονται οι πρώτες τετραώροφες πολυκατοικίες στην Δραπετσώνα με απαλλοτρίωση υπέρ του δημοσίου της περιοχής που ήταν οι παράγκες, με υποχρέωση του κράτους για αποκατάσταση των δικαιούχων.

Το θέμα έκλεισε οριστικά με την χούντα και τον Παττακό που ισοπέδωσαν κυριολεκτικά την περιοχή, ικανοποιώντας τόσο τον Μποδοσάκη όσο και τον Σιδηρόδρομο.

Μπορεί η Οδύσσεια των προσφύγων να τελείωσε το 1986 -όταν μετά από 25 και πλέον χρόνια παραδόθηκαν οι πολυκατοικίες στην περιοχή και μπόρεσαν να εγκατασταθούν τουλάχιστον τα παιδιά τους- όμως ο αστικός κρατικός μηχανισμός πέτυχε τον βασικό στόχο του:

Περιοχές όπως η Δραπετσώνα, η Καισαριανή, η Κοκκινιά, ο Υμηττός, το Κερατσίνι, η Νέα Ιωνία, του Χαροκόπου, το Περιστέρι, το Δουργούτι, το Αιγάλεω κλπ, που λειτούργησαν σαν τα βασικά κέντρα αντίστασης και ήταν τα κύρια στηρίγματα του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ και λίγο μετά του ΔΣΕ, περιοχές που μετέπειτα οι προσφυγικοί συνοικισμοί υπήρξαν ισχυρά προπύργια της ΕΔΑ, το κράτος με το απλό και αποτελεσματικό σχέδιο «της παροχής σωστής στέγης στους πρόσφυγες», διέλυσε τον κοινωνικό ιστό, είτε διασκορπίζοντας τους κατοίκους από δω κι από κει (είναι χαρακτηριστικό, ότι κατά την «εξυγίανση» προσφυγικών συνοικισμών που πραγματοποιήθηκε το 1968-71 από τη δικτατορία, οι πρόσφυγες και παραπηγματούχοι της κάθε περιοχής δεν επαναστεγάστηκαν στην ίδια γειτονιά: Από τη Δραπετσώνα, πολλοί στάλθηκαν στο Δουργούτι. Από το Δουργούτι, στον Ταύρο. Από τον συνοικισμό Κουντουριώτη στο Δουργούτι και αλλού, και πάει λέγοντας), είτε εγκλωβίζοντάς τους μέσα σε απρόσωπα συγκροτήματα στην ίδια τους την περιοχή, εμποδίζοντας έτσι την επανασυγκρότηση της παλιάς τους κοινωνικής ομοιογένειας και συνοχής.

Απ’ όλες τις περιοχές δυστυχώς μόνο η Δραπετσώνα αντιστάθηκε σ’ αυτό και πάλι όχι μέχρι το τέλος. Το σχέδιο της αστικής τάξης «ανοικοδόμηση βάσει σχεδίου κοινωνικής αποδιοργάνωσης» πέτυχε με τον καλύτερο- γι’ αυτή- τρόπο.
Μόνο που εμείς σήμερα στην κάθε εργατική Δραπετσώνα διαπιστώνουμε πως όσο εξουσιάζουν οι αστοί, «στη Δραπετσώνα πια δεν έχουμε ζωή».

Διαγραφή χρέους: μια αρχαία ιστορία (αναδημοσίευση)

πηγή: Ελληνική Επιτροπή ενάντια στο Χρέος

Μέρος 1ο: Η μακρά παράδοση της ακύρωσης του χρέους στην Μεσοποταμία και την Αίγυπτο, από την 3η έως την 1η χιλιετία π.Χ.

του Ερίκ Τουσέν*

Είναι καθοριστικής σημασίας να διαλύσουμε το παραπέτασμα καπνού της ιστορικής αφήγησης που κατασκευάζουν οι δανειστές και να αποκαταστήσουμε την ιστορική αλήθεια. Γενικευμένες διαγραφές χρεών έχουν συμβεί επανειλημμένα κατά τη διάρκεια της ιστορίας.

Ο βασιλιάς της Βαβυλώνας Χαμουραμπί και οι διαγραφές χρέους
Ο Κώδικας του Χαμουραμπί βρίσκεται σήμερα στο μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι. Αλλά ο όρος “κώδικας” είναι μάλλον ακατάλληλος, αφού ο Χαμουραμπί μας κληροδότησε στην ουσία ένα σύνολο κανόνων και αποφάσεων που αφορούν τις σχέσεις μεταξύ των δημόσιων αρχών και των πολιτών. Η βασιλεία του Χαμουραμπί, «βασιλιά» της Βαβυλώνας (σημερινό Ιράκ), ξεκίνησε το 1792 π.Χ. και διήρκησε 42 χρόνια. Αυτό που δεν αναφέρουν όμως τα περισσότερα εγχειρίδια ιστορίας, είναι πως ο Χαμουραμπί, όπως και άλλοι κυβερνήτες των κρατών-πόλεων της Μεσοποταμίας, ανακήρυξε επανειλημμένα τη γενική διαγραφή των χρεών των πολιτών προς τις δημόσιες αρχές, τους ανώτερους διοικητικούς υπαλλήλους και τους αξιωματούχους τους. Ο αποκαλούμενος “Κώδικας του Χαμουραμπί” συντάχθηκε κατά πάσα πιθανότητα το 1762 π.Χ. Ο επίλογος του διακηρύσσει πως “ο ισχυρός δεν μπορεί να καταπιέζει τον αδύναμο, η δικαιοσύνη πρέπει να προστατεύει την χήρα και το ορφανό… έτσι ώστε να αποδίδεται δικαιοσύνη στους καταπιεσμένους”. Χάρη στην αποκρυπτογράφηση πολλών εγγράφων σε σφηνοειδή γραφή, οι ιστορικοί ανακάλυψαν αδιαμφισβήτητες αποδείξεις για τέσσερις γενικές διαγραφές χρέους κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Χαμουραμπί (το 1792, 1780, 1771 και 1762 π.Χ.).

Στην εποχή της βασιλείας του Χαμουραμπί, η οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή διαρθρωνόταν γύρω από τον ναό και το παλάτι, που συναποτελούσαν τον κρατικό μηχανισμό, ό,τι αντιστοιχεί στις σημερινές δημόσιες αρχές. Αυτοί οι δύο άρρηκτα συνδεδεμένοι μεταξύ τους θεσμοί εξασφάλιζαν στέγη και τροφή σε όσους εργάζονταν εκεί. Έτσι λοιπόν οι τεχνίτες, οι εργάτες όπως και οι γραφείς δικαιούνταν μερίδες φαγητού που αντιστοιχούσαν σε δύο γεύματα ημερησίως.
Οι αξιωματούχοι και οι εργαζόμενοι του παλατιού τρέφονταν χάρη στη δραστηριότητα του αγροτικού πληθυσμού στον οποίο οι δημόσιες αρχές χορηγούσαν (νοίκιαζαν) γη, αγροτικά εργαλεία, νερό για άρδευση, ζώα οικόσιτα και ζώα έλξης. Οι αγρότες παρήγαγαν κυρίως κριθάρι (τα βασικά σιτηρά), λάδι, φρούτα και λαχανικά. Μετά τη συγκομιδή όφειλαν να καταβάλουν ένα μέρος της σοδειάς στο κράτος αντί ενοικίου. Σε περιστάσεις κακής σοδειάς, συσσώρευαν χρέη. Εκτός της εργασίας στη γη του παλατιού και του ναού, οι αγρότες ήταν ιδιοκτήτες: είχαν δική τους κατοικία, γη, οικόσιτα ζώα και αγροτικά εργαλεία. Μία άλλη πηγή χρεών ήταν τα ιδιωτικά δάνεια που χορηγούσαν στους αγρότες οι ανώτεροι υπάλληλοι και οι αξιωματούχοι επιδιώκοντας να πλουτίσουν και να οικειοποιηθούν τα αγαθά τους σε περίπτωση μη εξόφλησης των χρεών. Η αδυναμία αποπληρωμής του χρέους μπορούσε επίσης να οδηγήσει στην υποδούλωση των ίδιων των αγροτών αλλά και μελών της οικογένειάς τους. Μεριμνώντας για τη διασφάλιση της κοινωνικής ειρήνης, κατά κύριο λόγο μέσω της μη επιδείνωσης των συνθηκών ζωής των αγροτών, η εκάστοτε κυβέρνηση διέγραφε ανά διαστήματα όλα τα χρέη τους |1| και αποκαθιστούσε τα δικαιώματα τους.

Οι γενικές διαγραφές χρέους στη Μεσοποταμία εκτείνονται σε ένα διάστημα 1000 ετών.
Oι ανακηρύξεις γενικής διαγραφής χρεών δεν περιορίζονται χρονικά στη βασιλεία του Χαμουραμπί, αλλά και προηγούνται και έπονται αυτής. Τα ευρήματα αποδεικνύουν πως οι παλαιότερες σεισάχθειες χρονολογούνται το 2.400 π.Χ., άρα έξι αιώνες πριν τη βασιλεία του Χαμουραμπί, στην πόλη Λαγκάς (Σουμερία), ενώ οι νεότερες το 1.400 π.Χ. στην πόλη Νούζι. Οι ιστορικοί επιβεβαιώνουν με ακρίβεια συνολικά τριάντα γενικές διαγραφές χρέους στη Μεσοποταμία κατά την περίοδο ανάμεσα στο 2.400 και 1.400 π.Χ. Ο MichaelHudson |2| μάλιστα διαπιστώνει πως οι γενικές διαγραφές χρέους αποτελούσαν ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά των κοινωνιών της Εποχής του Χαλκού στη Μεσοποταμία. Άλλωστε σε διαφορετικές γλώσσες της Μεσοποταμίας μπορούμε να εντοπίσουμε εκφράσεις που αναφέρονται σε αυτές τις ακυρώσεις, σχετικά με τη διαγραφή των πινακίδων και τον μηδενισμό των λογαριασμών: amargi στην πόλη Λάγκας (Σουμερία), nig-sisa στην Ουρ, andurarum στην Aσσυρία, misharum στη Βαβυλώνα, shudutu στη Νούζι.

Με την ευκαιρία τέτοιων ανακηρύξεων ακύρωσης χρέους τελούνταν μεγάλοι εορτασμοί, συχνά κατά την ετήσια γιορτή της άνοιξης. Επί της δυναστείας της οικογένειας του Χαμουραμπί καθιερώθηκε για πρώτη φορά η καταστροφή των πινακίδων όπου αναγράφονταν τα χρέη. Πράγματι, οι δημόσιες αρχές τηρούσαν αναλυτικούς λογαριασμούς των χρεών πάνω σε πινακίδες οι οποίες φυλάσσονταν μέσα στον ναό. Ο Χαμουραμπί πέθανε το 1749 π.Χ. μετά από 42 χρόνια βασιλείας. Ο διάδοχός του Samsuiluna, διέγραψε όλα τα χρέη προς το κράτος (τα δημόσια) και επέβαλε με διάταγμα την καταστροφή κάθε πινακίδας όπου αναγράφονταν χρέη εξαιρώντας μόνο όσες αφορούσαν εμπορικά χρέη.

Όταν ο Ammisaduqa, ο τελευταίος κυβερνήτης της δυναστείας των Χαμουραμπί, ανέβηκε στο θρόνο το 1646 π.Χ., προκήρυξε μία πολύ λεπτομερή γενική διαγραφή χρεών. Είναι προφανές πως πρόκειται για μία προσπάθεια να καλυφθούν ελλείψεις του συστήματος που εκμεταλλεύονταν οι δανειστές. Το εν λόγω διάταγμα διευκρινίζει πως όσοι επίσημοι δανειστές και συλλέκτες φόρων έχουν εκδιώξει αγρότες από τη γη τους, οφείλουν να τους αποζημιώσουν και να τους επιστρέψουν τα αγαθά τους, επί ποινή εκτέλεσης. Αν δηλαδή ένας πιστωτής είχε οικειοποιηθεί ένα αγαθό μέσω εξαναγκασμού, υποχρεούταν να το επιστρέψει ή/και να δώσει αποζημίωσηγια το σύνολο της αξίας του, υπό την απειλή θανατικής ποινής.

Σε συμφωνία με το διάταγμα, ακολούθησε η σύσταση επιτροπών με έργο την εξέταση όλων των συμβολαίων ακίνητης περιουσίας και στόχο τη διαλογή και ακύρωση όσων συμβολαίων υπόκεινται στην προκήρυξη της ακύρωσης χρέους και αναστήλωσης της προηγούμενης κατάστασης, του status quo ante. Η εφαρμογή αυτού του διατάγματος διευκολύνθηκε από το γεγονός πως στις περισσότερες περιπτώσεις οι αγρότες που είχαν εξαπατηθεί από τους δανειστές, εξακολουθούσαν να εργάζονται στις πρώην γαίες τους, ακόμα και αν αυτές αποτελούσαν πλέον ιδιοκτησία του δανειστή. Από εδώ και στο εξής οι δημόσιες αρχές, ακυρώνοντας τα συμβόλαια και επιβάλλοντας στους δανειστές την αποζημίωση των θυμάτων, αποκαθιστούσαν τα δικαιώματα των αγροτών. Λίγο παραπάνω από δύο αιώνες αργότερα, η κατάσταση θα επιδεινωνόταν ξανά.

Τα όρια των μέτρων για την ακύρωση χρεών
Κατά την Εποχή του Χαλκού στην περιοχή της Μεσοποταμίας ελευθερώνονταν όσοι είχαν υποδουλωθεί λόγω χρεών, δεν ίσχυε όμως το ίδιο για τις υπόλοιπες κατηγορίες σκλάβων (κυρίως για τους αιχμάλωτους πολέμου). Τα διατάγματα για την ακύρωση του χρέους δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως αποφάσεις με γνώμονα την κοινωνική χειραφέτηση, αλλά ως μέτρα με στόχο την επαναφορά μίας προηγούμενης τάξης πραγμάτων, η οποία όμως συμπεριλάμβανε πολλές άλλες μορφές κοινωνικής καταπίεσης. Παρ’ όλα αυτά, χωρίς να εξωραΐζεται η οργάνωση κοινωνιών που απέχουν τρεις με τέσσερις χιλιάδες χρόνια από την εποχή μας, αξίζει να τονιστεί πως οι ηγεμόνες επιδίωκαν τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, αποτρέποντας τη δημιουργία μεγάλων ιδιωτικών ιδιοκτησιών, λαμβάνοντας μέτρα έτσι ώστε οι αγρότες να έχουν άμεση πρόσβαση στη γη, περιορίζοντας την επίταση των ανισοτήτων, μεριμνώντας για την συντήρηση και την ανάπτυξη των συστημάτων άρδευσης. Ο Michael Hudson υπογραμμίζει άλλωστε πως “ο βασιλιάς” δεν είχε το δικαίωμα να αποφασίσει μόνος την κήρυξη του πολέμου αλλά το ζήτημα επανερχόταν στη γενική συνέλευση των πολιτών.

Φαίνεται πως σύμφωνα με την κοσμοθεωρία των κατοίκων της Μεσοποταμίας της Εποχής του Χαλκού, o κόσμος δε δημιουργήθηκε από κάποιον θεό. Αντιθέτως, ο Κυβερνήτης (ruler), αντιμέτωπος με το χάος, αναδιοργάνωσε τον κόσμο για να αποκαταστήσει την τάξη και τη δικαιοσύνη.

Μετά το 1400 π.Χ. δεν εντοπίζουμε πλέον καμία ακύρωση χρέους. Οι κοινωνικές ανισότητες εντάθηκαν και επεκτάθηκαν σε μεγάλο βαθμό. Οι γαίες έγιναν βορά της μεγάλης ιδιοκτησίας και η υποδούλωση λόγω χρεών εδραιώθηκε. Ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού μετανάστευσε Νοτιοδυτικά προς την Χαναάν, κάνοντας επιδρομές προς την Αίγυπτο και προκαλώντας τη διαμαρτυρία των Φαραώ. Οι αιώνες που ακολούθησαν, αποκαλούμενοι από τους ιστορικούς “Σκοτεινοί Χρόνοι” (Dark Ages) - λόγω του μικρού αριθμού των γραπτών πηγών - άφησαν πίσω τους παρ’ όλα αυτά τα ίχνη που αποδεικνύουν την ύπαρξη σφοδρών κοινωνικών αγώνων των χρεωμένων έναντι των δανειστών.

Η στήλη της Ροζέτας επιβεβαιώνει την παράδοση της ακύρωσης χρέους
Η στήλη της Ροζέτας που αρπάχθηκε από μέλη του ναπολεόντειου στρατού το 1799 κατά τη διάρκεια της εκστρατείας στην Αίγυπτο, αποκωδικοποιήθηκε το 1822 από τον Ζαν-Φρανσουά Σαμπολιόν. Σήμερα βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο. Το ίδιο κείμενο αναγράφεται στην πέτρα σε τρεις διαφορετικές γλώσσες: τα αρχαία αιγυπτιακά, τα λαϊκά αιγυπτιακά και την Κοινή, τα ελληνικά της εποχής του Μεγάλου Αλεξάνδρου, γεγονός που διευκόλυνε τη μετάφρασή του. Το περιεχόμενο της στήλης επιβεβαιώνει την παράδοση ακύρωσης χρεών, όπως είχε εγκαινιαστεί στην Αίγυπτο των Φαραώ ήδη από τον 8ο αιώνα π.Χ., πριν την κατάκτησή της χώρας από τον Μεγάλο Αλέξανδρο τον 4ο αιώνα π.Χ. Το συγκεκριμένο κείμενο περιγράφει πως ο Φαραώ Πτολεμαίος ο 5ος διέγραψε το 196 π.Χ., τα χρέη προς τον θρόνο του λαού της Αιγύπτου αλλά και εκτός αυτής.

Ακόμα και αν η αιγυπτιακή κοινωνία της εποχής των Φαραώ υπήρξε πολύ διαφορετική από την κοινωνία της Μεσοποταμίας της Εποχής του Χαλκού, εντοπίζουμε ξανά το ίχνος μιας παράδοσης με προκηρύξεις αμνηστίας που προηγούνται των γενικών διαγραφών χρέους. Ο Ραμσής ο 4ος (1153-1146 π.Χ.) ανακήρυξε πως, όσοι είχαν δραπετεύσει από τη χώρα, μπορούσαν να επιστρέψουν. Ενώ όσοι είχαν φυλακιστεί ελευθερώθηκαν. Ο πατέρας του, ο Ραμσής ο 3ος (1884-1153 π.Χ.) είχε πράξει αναλόγως. Αξιοσημείωτο είναι πως κατά τη 2η χιλιετία στην Αίγυπτο, φαίνεται πως δεν υφίστατο υποδούλωση λόγω χρεών: οι σκλάβοι ήταν αποκλειστικά αιχμάλωτοι πολέμου. Οι ανακηρύξεις αμνηστίας του Ραμσή του 3ου και του 4ου αφορούσαν στην ουσία την ακύρωση των οφειλόμενων στον Φαραώ φόρων, την απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων, όπως και τη δυνατότητα επιστροφής στην πατρίδα όσων είχαν καταδικαστεί σε εξορία.

Από τον 8ο αιώνα π.Χ. και μετά συναντάμε στην Αίγυπτο προκηρύξεις ακύρωσης χρεών και απελευθέρωσης όσων υποδουλώθηκαν λόγω χρέους. Πρόκειται για την περίοδο της βασιλείας του φαραώ Bocchoris (717-11 π.Χ.), του οποίου το όνομα είχε εξελληνιστεί.

Βασικό κίνητρο του Φαραώ για την ακύρωση χρέους αποτελούσε η ανάγκη ενός αγροτικού πληθυσμού αφενός ετοιμοπόλεμου σε περίπτωση εκστρατείας και αφετέρου ικανού να παράγει προϊόντα επαρκή για τον επισιτισμό ολόκληρου του πληθυσμού. Κάτι τέτοιο προϋπέθετε να μην εκδιώκονται οι αγρότες από τις γαίες τους εξαιτίας των δανειστών.

Σε ένα άλλο τμήμα της ευρύτερης περιοχής, διαπιστώνουμε πως οι Ασσύριοι αυτοκράτορες της 1ης χιλιετίας π.Χ. είχαν υιοθετήσει κι αυτοί μια παράδοση ακύρωσης των χρεών. Το ίδιο συνέβη και στην Ιερουσαλήμ, τον 5ο αιώνα π.Χ. Τεκμήριο αποτελεί η διαγραφή των χρεών των Εβραίων προς τους πλούσιους συμπατριώτες τους όπως την προκήρυξε ο Νεεμίας το 432 π.Χ., αναμφίβολα επηρεασμένος από την αρχαία παράδοση της Μεσοποταμίας. Την ίδια εποχή ολοκληρώνεται η σύνταξη της Τορά |3|. Η παράδοση των γενικευμένων ακυρώσεων χρέους θα αποτελέσει μέρος της εβραϊκής θρησκείας και των πρωτοχριστιανικών κειμένων μέσω του Δευτερονομίου που προκηρύσσει την υποχρέωση ακύρωσης των χρεών κάθε εφτά χρόνια και μέσω του Λευιτικού που την επιβάλλει σε κάθε ιωβηλαίο, δηλαδή κάθε πενήντα χρόνια.

Συμπέρασμα
Στις μέρες μας η αποπληρωμή του χρέους αποτελεί αναμφισβήτητα ένα ταμπού. Παρουσιάζεται από τους αρχηγούς των κρατών και των κυβερνήσεων, τις κεντρικές τράπεζες, το ΔΝΤ και τον κυρίαρχο αστικό Τύπο ως αναπόφευκτη, αδιαπραγμάτευτη, υποχρεωτική. Οι πολίτες οφείλουν να υποκύψουν στην πληρωμή του χρέους. Η μοναδική δυνατότητα διαπραγμάτευσης αφορά μονάχα στην κατανομή των δεδομένων και απαραίτητων θυσιών που θα εξασφαλίσουν οικονομικά μέσα επαρκή για την ικανοποίηση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει το χρεωμένο έθνος. Οι κυβερνήσεις που έχουν δανειστεί, εκλέχθηκαν δημοκρατικά, επομένως τα μέτρα που έχουν επιβάλει είναι θεμιτά και νόμιμα. 

Πρέπει να πληρώσουμε.
Είναι καθοριστικής σημασίας να διαλύσουμε το παραπέτασμα καπνού της ιστορικής αφήγησης που κατασκεύασαν οι δανειστές και να αποκαταστήσουμε την ιστορική αλήθεια. Γενικευμένες διαγραφές χρεών έχουν συμβεί επανειλημμένα κατά τη διάρκεια της ιστορίας. Ανά εποχές, τα πλαίσια μέσα στα οποία συνέβησαν οι ακυρώσεις χρέους ποικίλλουν. Όσο αφορά τις περιπτώσεις που μόλις ανακαλέσαμε, οι διακηρύξεις γενικής διαγραφής χρέους αποτελούν πρωτοβουλία ηγεμόνων που μεριμνούσαν για τη διατήρηση της κοινωνικής ειρήνης. Σε άλλες περιπτώσεις, οι ακυρώσεις ήταν αποτέλεσμα κοινωνικών αγώνων που οξύνονταν από την κρίση και την αύξηση των ανισοτήτων. Αυτό ισχύει για την αρχαία Ελλάδα και την αρχαία Ρώμη. Και άλλες όμως διεργασίες αξίζει να λάβουμε υπόψη: η απόφαση χρεωμένων χωρών να ακυρώσουν το χρέος του με βάση μία μονομερή πράξη άσκησης κυριαρχίας, η ακύρωση χρέους που παραχωρούν οι νικητές στην ηττημένη ή/και σύμμαχο χώρα…Πάντως ένα μόνο είναι σίγουρο: σε ιστορικό επίπεδο, το χρέος αποτελεί κινητήρια δύναμη για πολλές κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές.

Σημειώσεις
|1| Οι ακυρώσεις αυτές δεν ίσχυαν για χρέη μεταξύ εμπόρων.
|2| Αυτό το άρθρο βασίζεται κυρίως στην ιστορική σύνθεση του Michael Hudson, Διδάκτορα Οικονομολογίας, όπως αυτή εκθέτεται σε πολλά ενδιαφέροντα άρθρα και βιβλία του: «Η Χαμένη Παράδοση των Βιβλικών Ακυρώσεων του Χρέους», 1993, «Η Αρχαιολογία του Χρήματος», 2004. Ο Michael Hudson είναι μέλος μιας διεπιστημονικής ομάδας (ISCANEE, Διεθνές Συνέδριο Υποτρόφων για τις αρχαίες κοινωνίες και οικονομίες της Εγγύς Ανατολής), στην οποία συμμετέχουν φιλόλογοι, αρχαιολόγοι, ιστορικοί, οικονομολόγοι που μελετούν τις κοινωνίες και οικονομίες της Εγγύς Ανατολής στηναρχαιότητα. Το έργο τους δημοσιεύεται από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Ο Michael Hudson συντάσσει το έργο του ως επέκταση της έρευνας του Karl Polanyi, ενώ γράφει και αναλύσεις για τη σύγχρονη κρίση. Βλέπετε ειδικά «Ο Δρόμος για τον Αποπληθωρισμό του χρέους, την Υπερχρέωση και τον Νεοφιλελευθερισμό», Φεβρουάριος 2012.
Μεταξύ των έργων άλλων συγγραφέων οι οποίοι, μετά την οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση που ξεκίνησε το 2007-2008, έγραψαν για τη μακρά παράδοση της διαγραφής του χρέους, συνάδει να διαβάσετε: David Graeber, «Χρέος: Τα πρώτα 5.000 Χρόνια», Melvillehouse, Νέα Υόρκη, 2011.
|3| Η Toρά (εβραϊκός θρησκευτικός νόμος, στα ελληνικά Πεντάτευχος) είναι η συλλογή κειμένων που αποτελούν τα πέντε πρώτα βιβλία της Βίβλου: Γένεσις, Έξοδος, Λευιτικό, Αριθμοί και το Δευτερονόμιον. Δεν έχουν συνταχθεί με τη σειρά που τα γνωρίζουμε σήμερα.

*Ερίκ Τουσέν
Διδάκτωρ πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο της Λιέγης και στο ParisVIII, εκπρόσωπος του CADTMκαι μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου της ATTACΓαλλίας. Συγγραφέας των βιβλίων Bancocracy ADEN, Bρυξέλλες, 2014, The Life and Crimes of an Exemplary Man Eκδόσεις Al Dante, Μασσαλία, 2013 ; Glance in the Rear View Mirror. Neoliberal Ideology From its Origins to the Present, Le Cerisier, Μονς , 2010. Συγγραφέας μαζί με τον Damien Millet του βιβλίου AAA, Audit, Annulation, Autrepolitique, Le Seuil, Paris, 2012 ; La dette ou la vie, Aden/CADTM,Βρυξέλλες , 2011, που απέσπασε το Βραβείο πολιτικού βιβλίου της Έκθεσης πολιτικού βιβλίουτης Λιέγης. Επιστημονικός συντονιστής των εργασιών της Επιτροπής Αλήθειας Δημοσίου Χρέους που συστάθηκε με πρωτοβουλία της Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων Ζ. Κωνσταντοπούλου, που λειτούργησε υπό την αιγίδα της Βουλής από τον Απρίλιο ως των Οκτώβριο του 2015.Μετά την ανακοίνωση της διάλυσής της από τον νέο Πρόεδρο της Βουλήςτον Οκτώβρη του 2015, η Επιτροπή συνέχισε το έργο της ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός και πλέων σαν σωματείο.

Mετάφραση: Ελένη Τσέκερη

Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ (αναδημοσίευση)

ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗ ΣΤΕΝΤΟΡΕΙΑ ΣΙΩΠΗ
Mε αφορμή το «Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ» του Κεν Λόουτς

ένα κείμενο από τον Old Boy

Ο Ντάνιελ Μπλέικ είναι ένας ξυλουργός κοντά εξήντα χρονών, που εργαζόταν και έβγαζε μόνος του τα προς το ζην, μέχρι που έπαθε καρδιακό επεισόδιο πάνω στις σκαλωσιές και κόντεψε να πεθάνει. Οι γιατροί τού έχουν απαγορεύσει να δουλεύει λόγω της καρδιάς του. Και τώρα που έχει αντικειμενικά την ανάγκη του κράτους για να συντηρηθεί, μέσω ενός επιδόματος ασθενείας, η υπάλληλος της ιδιωτικής εταιρίας που εξετάζει τα αιτήματα των υποψηφίων για να δει αν μπορούν να εργαστούν ή όχι -γιατί το κράτος έχει παραχωρήσει αυτόν τον τομέα σε ιδιώτες-, του φέρεται λες και την ενοχλεί το αίτημά του και στα κουτάκια που έχει η προδιατυπωμένη φόρμα που πρέπει να συμπληρώσει, τικάρει αν μπορεί να σηκώσει τα χέρια του πάνω από το κεφάλι του.

Της εξηγεί ξανά και ξανά ότι το πρόβλημά του είναι στην καρδιά του, εκείνη συμπληρώνει τα άσχετα κουτάκια. Κακώς του στερεί το επίδομα και τον αφήνει χωρίς εισόδημα; Προφανέστατα. Αλλά είτε το λάθος έγινε επειδή δεν έκανε σωστά τη δουλειά της, είτε επειδή η δουλειά της είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε τα όποια λάθη γίνονται να είναι προς την πλευρά της απόρριψης και όχι της έγκρισης των αιτημάτων, από εκεί πέρα ο Ντάνιελ έχει να έρθει αντιμέτωπος με τη λογική «αν λες ότι το σύστημα έκανε κάπου λάθος, θα χρειαστεί να αντέξεις πολλά μέχρι να σου δώσουμε το δικαίωμα να το αποδείξεις». Γιατί έχει όντως δικαίωμα να κάνει ένσταση. Μόνο που μέχρι να εξεταστεί μεσολαβεί ο Κάφκα. Και πρέπει να ζήσει και κάπως. Οπότε του λένε να κάνει παράλληλα αίτηση για επίδομα προσπάθειας ανεύρεσης εργασίας. Το οποίο δεν απαιτεί μόνο να ψάχνει 35 ώρες την εβδομάδα για δουλειά, αλλά με κάποιο μεταφυσικό τρόπο να το αποδεικνύει κιόλας. Αν και ακόμη κι αν βρει κάποια δουλειά, πάλι δεν κάνει να την κάνει, αν δεν θέλει να τον εγκαταλείψει τελείως η καρδιά του.

Ο Ντάνιελ έρχεται αντιμέτωπος με μια γραφειοκρατία που έχει καφκικά στοιχεία, αλλά που η διάστασή της δεν είναι υπαρξιακή όπως στον Κάφκα, αλλά κυρίως πολιτική. Λέγεται και ξαναλέγεται στην ταινία -γιατί όσα θέλει να πει η ταινία, τα φωνάζει δυνατά- ότι όλος αυτός ο μηχανισμός δεν στήθηκε κατά λάθος, ότι η αποθάρρυνση και η εξάντληση των υποψηφίων δε συμβαίνει επειδή δεν υπολογίστηκαν καλά κάποιοι παράμετροι στο σχεδιασμό του, αλλά αντίθετα συμβαίνει ακριβώς επειδή ο μηχανισμός σχεδιάστηκε ώστε να λειτουργεί έτσι και η αποθάρρυνση είναι ακριβώς ένα από τα σκοπούμενα αποτελέσματά του. Βλέπουμε ότι ακόμη και όταν οι υπάλληλοι ή οι ίδιοι οι ενδιαφερόμενοι προσπαθούν να εξανθρωπίσουν τη διαδικασία και να κάνουν το σύστημα να λειτουργήσει, υπάρχει αμέσως αντίδραση από τους ανωτέρους: το σύστημα πρέπει να παραμείνει δυσπρόσιτο, άκαμπτο και αποτρεπτικό.

Σε κάθε τομέα της ανθρώπινης δραστηριότητας που λειτουργεί βάσει ορισμένων κανόνων και διαδικασιών, οι οποίες έχουν σχεδιαστεί και καταγραφεί στο χαρτί, υπάρχει μια απόσταση ανάμεσα σε αυτό που προβλέπεται ότι συμβαίνει και σε αυτό που συμβαίνει στην πράξη. Το πρόσημο αυτής της απόστασης μπορεί να είναι άλλοτε θετικό κι άλλοτε αρνητικό, πάντως η απόσταση πάντα υπάρχει. Αρνητικό είναι, ας πούμε, το πρόσημο όταν οι διαδικασίες παρακάμπτονται προκειμένου οι εμπλεκόμενοι να λουφάρουν ή να ευνοήσουν χαριστικά κάποιους ή και να παρανομήσουν, θετικό είναι όταν οι άνθρωποι που η δουλειά τους απαιτεί να έρχονται σε επαφή με άλλους ανθρώπους διαπιστώνουν στην πράξη ότι για να μην είναι το σύστημα δογματικό αλλά λειτουργικό, θα πρέπει να παρεκκλίνουν κάπως από τα προβλεπόμενα, προκειμένου να εξυπηρετείται ο άνθρωπος απέναντί τους και όχι μηχανικά η διαδικασία ως θεότητα.

Κεντρική, αλλά παντελώς αόρατη φιγούρα, σε αυτό το καφκικό σύστημα, ο οργουελιανός decision maker, ο άνθρωπος (;) που παίρνει τις αποφάσεις. Ο decision maker όμως κατά πάσα πιθανότητα δε βρίσκεται καν μέσα σε αυτό το σύστημα, είναι κάποιος που έχει χτίσει αυτό το μικροσύστημα και το μεγαλύτερο σύστημα μέσα στο οποίο βρίσκεται, ο decision maker δεν είναι πια (και ως ένα βαθμό μάλλον δεν ήταν και ποτέ) ο κάθε ένας από εμάς και η συλλογική βούληση των λαών, οι αποφάσεις παίρνονται σε επίπεδα αυτονομημένα από τον κάθε απλό άνθρωπο, από τον κάθε Nτάνιελ Μπλέικ, decision maker μπορεί να είναι η οικονομία, οι αγορές, η ιδεολογία που τις μετατρέπει σε εκτός αμφισβήτησης αυθεντικούς και αποκλειστικούς ρυθμιστές ενός κόσμου που χωράει και νομιμοποιεί εξίσου τον πάμπλουτο με τον πάμφτωχο.

Τηλέφωνα με αναμονές ωρών, νουμεράκια, ιντερνετικές αιτήσεις. Οι ούτως ή άλλως ψυχοφθόρες διαδικασίες έχουν, για ανθρώπους της ηλικίας του Ντάνιελ, ένα πρόσθετο στοιχείο αποκλεισμού: ο Ντάνιελ μεγάλωσε σε εποχή χωρίς κομπιούτερ και στη δουλειά του δεν υπήρξε ανάγκη να μάθει να τα χρησιμοποιεί. Για να αποφύγουν ίσως τις κατηγορίες για τεχνοφοβία ή και για να δείξουν την άλλη όψη του πράγματος, ο Λόουτς και ο σταθερός συνεργάτης του, σεναριογράφος Πολ Λάβερτι δείχνουν ένα νεαρής ηλικίας γείτονα του Ντάνιελ που κάνει δουλειές μέσω ίντερνετ κι ενός Κινέζου εργάτη, με τον οποίο και συνομιλούν μέσω Skype. Αντί για αποκλεισμός, η τεχνολογία ως άνοιγμα στον κόσμο. Βέβαια, οι δουλειές που κάνει ο γείτονας είναι παράνομες, αφού οργανώνει μια αυτοσχέδια μικρού βεληνεκούς μαύρη αγορά. Στην παρανομία του αντιπαρατίθεται το άδικο της νομιμότητας, τα εξευτελιστικά λεφτά που τον πληρώνουν για χειρωνακτική εργασία ή και το ποσοστό κέρδους των εμπόρων που πουλούν τα ίδια πράγματα στα καταστήματα.

Και δε μιλήσαμε ως τώρα καθόλου για την Κέιτ. Νεαρή μητέρα που προσπαθεί να μεγαλώσει μόνη της δυο μικρά παιδιά. Ζούσε στο Λονδίνο, το κράτος πρόνοιας νοιάστηκε γι’ αυτήν και της βρήκε διαμέρισμα στο Νιούκαστλ. Και την οικογένειά της δηλαδή βοήθησε και το Λονδίνο ξεβρώμισε λίγο ακόμη από ανθρώπους πάμφτωχους. Η Κέιτ μάχεται με την ακραία ανέχεια και προσπαθεί να ορθοποδήσει. Συναντιούνται με τον Ντάνιελ στην καρδιά της γραφειοκρατικής Σκύλλας και Χάρυβδης, δένεται με αυτήν και τα παιδιά της, τους βοηθάει σε ένα σωρό δουλειές που χρειάζεται το διαμέρισμα, τα χέρια του πιάνουν και με το παραπάνω.

Κι από εκεί και ύστερα, όσο προχωράμε, η ταινία θα αρχίσει να φορτώνεται με γεγονότα που υπό μία έννοια είναι τα SOS κάθε μελό. Μπορεί ο χειρισμός των γεγονότων από τον Λόουτς και τον Λάβερτι να μην είναι μελό, αλλά αυτά καθαυτά τα γεγονότα και ιδιαίτερα η συσσώρευσή τους είναι και με το παραπάνω. Και δίπλα σε αυτά θα έρθει να προστεθεί κι ένα κυριολεκτικό μανιφέστο. Που ναι, ξανά, όπως τα δραματικά γεγονότα δεν φιλμάρονται με τρόπο χειραγωγικό και συναισθηματικά εκβιαστικό, έτσι και το μανιφέστο δεν εκφέρεται με τρόπο επικό.

Αλλά η ταινία στο σύνολό της δεν προσπαθεί να κρύψει τις προθέσεις της: δεν είναι απλώς πολιτικά στοχευμένη, είναι εντελώς στρατευμένη. Ο σκοπός της αγιάζει τα μέσα της, ο Ντάνιελ και η Κέιτ και όλα όσα συμβαίνουν στην ταινία είναι τα μέσα για να βγει με στεντόρεια φωνή μια κραυγή διαμαρτυρίας.

Αν λοιπόν θα πρέπει να κρίνω αυτόνομα το «Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ», θα βρω μέσα του πολλά πράγματα που δε μου πάνε, θα πω ότι δεν είναι αυτό το σινεμά που μου αρέσει και που προτιμώ, ότι είμαι κατά του άσπρου – μαύρου και υπέρ των αποχρώσεων, ότι είμαι υπέρ των υπαινιγμών και κατά των φωνών. Αλλά αν κρίνω την ταινία σε σχέση με το περιβάλλον το κοινωνικό και το περιβάλλον του υπόλοιπου κινηματογραφικού και τηλεοπτικού σύμπαντος, θα πω ότι η συνειδητή στράτευση του Λόουτς έρχεται να αντιπαρατεθεί σε μια στεντόρεια σιωπή. Αν ο Λόουτς δείχνει όχι με τον πιο κομψό τρόπο προς μια πλευρά της πραγματικότητας, πολύ περισσότερο άκομψο είναι ότι αυτή την πλευρά τη βλέπουμε σπάνια στις οθόνες μας.

Υπάρχει μία σκηνή στην ταινία, η οποία σε πιάνει εντελώς απροετοίμαστο, με τις άμυνές σου όλες ριγμένες, μια σκηνή που κινηματογραφείται εντελώς αποτελεσματικά και εντελώς καταλυτικά, μια σκηνή που πολύ δύσκολα να την ξεχάσεις, μια σκηνή που ενδεχομένως θα αρκούσε από μόνη της και θα περίσσευε για να πει η ταινία όσα δεν τολμά κανείς να πει, όσα δεν τολμά κανείς να δείξει, όσα εφόσον δε συμβαίνουν προσωπικά στον ίδιο, δεν τολμά μάλλον ούτε καν να σκεφτεί πως συμβαίνουν στον ίδιο χρόνο και στον ίδιο τόπο που αυτός ζει, με ανθρώπους ακριβώς σαν αυτόν. Γιατί αν η ταινία είχε ως ήρωες πρόσφυγες και μετανάστες, ανθρώπους που έχουν έρθει από αλλού, δυστυχώς πολλοί από εμάς έχουμε μάθει -ή πάντως υποσυνείδητα αποδεχτεί- ότι οι ακραίες συνθήκες διαβίωσης έχουν εν μέρει μια εξήγηση, ότι αυτές δεν είναι δικό μας πρόβλημα, ότι τελικά τελικά αυτοί είναι ξένοι και κάτι διαφορετικό από εμάς. Ενώ τώρα ο Λόουτς δείχνει συνθήκες που στο μυαλό μας υπήρχαν, αν υπήρχαν, σε χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού. Εδώ στη Δύση απόκληροι είναι μόνο τα πρεζάκια. Εδώ στη Δύση κι εδώ στον καπιταλισμό έχουμε τουλάχιστον όλοι ένα πιάτο φαΐ κι ένα τραπέζι σε ένα σπίτι να τα βάλουμε. Νικήσαμε στον ψυχρό πόλεμο, όχι μόνο γιατί έχουμε δημοκρατία, αλλά και γιατί έχουμε ευημερία. Και η οπτικοακουστική μας βιομηχανία αυτή την ευημερία προβάλλει, με την πλευρά αυτής της απεικόνισης στρατεύεται. Αλλά δεν έχουμε πια 1989, έχουμε 2016.

Ναι, θα προτιμούσα η συγκλονιστική σκηνή για την οποία μιλάω να έστεκε μόνη της, να μην υπήρχαν μετά από αυτήν και άλλα βαριά γεγονότα και μανιφέστα. Αλλά θα προτιμούσα ακόμη περισσότερο να αναρωτηθούμε δύο πράγματα: τι είδους κινηματογραφικό σύμπαν είναι αυτό που στρέφει τόσο σπάνια τη ματιά του στην εξαθλίωση και την εξαχρείωση της κοινωνίας, στη διάλυση του κοινωνικού ιστού; Γιατί δεν κοιτούν προς τα εκεί συχνότερα οι σκηνοθέτες και οι σεναριογράφοι; Δε βρίσκουν χρηματοδότηση για τέτοιου είδους ταινίες, ή και οι ίδιοι προτιμούν να φτιάξουν ταινίες για ήρωες που δεν πεινούν, οι οποίες προορίζονται για θεατές που δεν πεινούν; Ε, όταν οι άνθρωποι πεινάνε δίπλα μας, σινεμά που δεν μας τους δείχνει ποτέ, είναι ένα σινεμά προπαγανδιστικό.