Αθηνά Τσάκαλου: “Κάθε εξεγερτική πράξη εκφράζει τη νοσταλγία για την αθωότητα και την έκκληση για την ουσία της ύπαρξης” (αναδημοσίευση)

Pieter Bruegel "the Elder" – Τοπίο με την πτώση του Ίκαρου, 1558

από το Άλφα Στερητικό

Στις 20/4/2012 το τρομοδικείο Κορυδαλλού είχε καλέσει για να καταθέσει ως μάρτυρας την Αθηνά Τσάκαλου, μητέρα των Χρήστου και Γεράσιμου Τσάκαλου. Τότε, με περηφάνια και αγωνιστικό σθένος η Αθηνά Τσάκαλου αποστέλλοντας επιστολή είχε αρνηθεί να καταθέσει στο δικαστήριο, στο οποίο δικαστήριο όμως ήταν παρούσα στη δικαστική αίθουσα, ώστε να μην τολμήσει κανένας να την κατηγορήσει για δειλία. Μολονότι δεν διαβάστηκε, η επιστολή της κατατέθηκε από το συνήγορο υπεράσπισης και ο πρόεδρος ανακοίνωσε ότι η επιστολή κατατίθεται στα πρακτικά ενώ δεν τόλμησε να διατυπώσει καμιά απειλή εναντίον της. Ολόκληρη η επιστολή:

ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

18-4-2012

«Κάθε εξεγερτική πράξη εκφράζει τη νοσταλγία για την αθωότητα και την έκκληση για την ουσία της ύπαρξης»

Αναρωτιέμαι για ποιο λόγο καλούνται στο δικαστήριο, οι γονείς των αναρχικών-επαναστατών της Συνωμοσίας Πυρήνων της Φωτιάς; Αναρωτιέμαι γιατί με καλείτε; Να με ρωτήσετε αν γνωρίζω κάτι για αυτήν την οργάνωση; Να μου κάνετε ερωτήσεις για την προσωπική ζωή των παιδιών μου, να κάνετε το ψυχολογικό πορτραίτο τους, να σχηματίσετε άποψη για το οικογενειακό τους περιβάλλον; Να με ρωτήσετε αν συμφωνώ με τις δράσεις των παιδιών μου και της οργάνωσης γενικά; Να με βάλετε να σταθώ μπροστά σ’ αυτό το βήμα, όπου έχετε ακουμπήσει ένα μικρό βιβλιαράκι, και να με βάλετε να ορκιστώ σ’ αυτόν τον θεό που τον έχετε θέσει στην υπηρεσία της εξουσίας; Να φέρετε τους αναρχικούς επαναστάτες σε αμηχανία καθώς θα θέτετε στους γονείς ανούσιες ερωτήσεις; Να χαρείτε που μπορείτε να μας κάνετε να πιστέψουμε, όπως εσείς νομίζετε, πως είμαστε υπόλογοι και πρέπει να απολογηθούμε;

Δηλώνω για μία ακόμα φορά πως δεν πρόκειται να ανταποκριθώ στο κάλεσμά σας. Και επειδή, όπως όλα δείχνουν, θα ακολουθήσει μια σειρά τέτοιων δικαστηρίων, λέω να μην ξανακάνετε τον κόπο να μου στείλετε κλήση γιατί η στάση μου θα παραμείνει ίδια. Δεν πρόκειται να παραστώ σ’ αυτό το δικαστήριο. Δεν πρόκειται να απαντήσω ποτέ σε καμία ερώτησή σας. Η δράση των παιδιών μου και των συντρόφων τους είναι και ήταν καθαρά πολιτική, αναρχική-επαναστατική και γι’ αυτό δεν χρειάζεται η διερεύνηση των παραμέτρων της προσωπικής τους ζωής. Η οργάνωση στην οποία ανέλαβαν την πολιτική ευθύνη ότι ανήκουν, έχει διατυπώσει με απόλυτη σαφήνεια, καθαρότητα και τόλμη τις θέσεις της. Ο οποιοσδήποτε λόγος δικός μου θα είναι μικρός και ανάξιος. Και επειδή θέλω να κρατηθούν κάποια πράγματα καθαρά και δυνατά και επειδή δε θέλω να δώσω σε κανέναν την ικανοποίηση να ευτελίζει τα πάντα με ανόητες και περιττές ερωτήσεις γι’ αυτό διαλέγω τη θέση της μη παρουσίας μου.

Αναφερόμενη σ’ αυτό το δικαστήριο, δε θέλω ν’ αφήσω μια φράση που συνεχώς με θέρμη και ένταση επαναλαμβάνεται, να αιωρείται στον αέρα ως πιθανή ένδειξη τόλμης και ευθύτητας. Είναι η φράση: Εμείς θα δικάσουμε διερευνώντας σε βάθος την υπόθεση. Που σημαίνει, ότι λέτε πως θα δικάσετε, αν μη τι άλλο, σύμφωνα με τις διατάξεις των νόμων σας, που σημαίνει ότι θα δικάσετε βάσει αποδείξεων και όχι συμπερασματικών ενδείξεων και με τη λογική της συλλογικής ευθύνης. Και αν αναφέρω αυτή τη φράση δεν είναι γιατί ελπίζω ξαφνικά σε θαύματα, αλλά γιατί κάποτε και ιδιαίτερα σε υποθέσεις όπως η επαναστατική δράση των ανθρώπων οι λέξεις πρέπει να έχουν βαρύτητα και ευθύνη. Παρ’ όλο που η μέχρι τώρα διαδικασία δεν προμηνύει τίποτα τέτοιο. Όλες οι ενστάσεις βασισμένες στην κοινή λογική, όπως η αναγνώριση των Κρατουμένων ως πολιτικών κρατουμένων, όπως το ορίζει το ίδιο το σύνταγμά σας, και με τον ίδιο ακριβώς τρόπο αναγράφεται και στο κατηγορητήριο, έχουν απορριφτεί έτσι απλά χωρίς λογικό υπόβαθρο. Η έννοια της πολιτικής ανάληψης ευθύνης συγχέεται με την ποινική ευθύνη κι αυτό βέβαια όχι από άγνοια και καθόλου τυχαία. Επισημαίνω λοιπόν αυτή τη φράση και θα φανεί στο τέλος της διαδικασίας αν το εννοείτε αυτό που λέτε.

Η αλήθεια είναι πως από τότε που άρχισε η δίωξη των σύγχρονων αναρχικών επαναστατών, ανακάλυψα και πρόσεξα με ιδιαίτερη προσοχή έναν πίνακα. Είναι ο πίνακας του Bruegel, Τοπίο με την πτώση του Ίκαρου. Το πέταγμα του Ίκαρου έχει να κάνει με την επιθυμία του ανθρώπου να ξεφύγει από την έλξη του χώματος, να πετάξει. Να κυριαρχήσει και στον αέρα, να τον περπατήσει κι αυτόν …

Είναι περηφάνια, αλαζονεία, ανυπακοή και διάθεση ν” αποδείξει πως ο άνθρωπος όλα τα μπορεί. Κι έρχεται τώρα ο ζωγράφος και βάζει σε πρώτο κυρίαρχο πλάνο τον γεωργό. Αφοσιωμένος στο όργωμα, στο χώμα, δεν τον ενδιαφέρει τίποτα άλλο και σε δεύτερο πλάνο ο βοσκός κάπως πιο περίεργος αλλά κι αυτός κοιτάζει σε λάθος κατεύθυνση. Μετά το καράβι επιβλητικό να συνεχίζει το ταξίδι, κι εκεί στη γωνία ένα μικρό φτωχό ποδάρι του πνιγμένου Ίκαρου. Τέτοια αποκαθήλωση του Ικάριου εγχειρήματος δεν έχω ξαναδεί. Και μάλλον δεν είναι τυχαίο, δεν ξέρω τη φιλοσοφία του ζωγράφου ίσως να σημαίνει πως οι άνθρωποι οι σύγχρονοι ενός τολμηρού πειράματος είναι τόσο προσηλωμένοι στις συνήθειές τους, φοβούνται τόσο την αλλαγή και δεν τολμούν να αναγνωρίσουν ή να δοκιμάσουν κάτι καινούργιο.

Κοιτώντας τον πίνακα δεν δέχομαι αυτή την αποκαθήλωση. Τώρα που στη χώρα μας δικάζονται άνθρωποι που τολμούν ακόμα να πιστεύουν πως αν κάτι αξίζει σ’ αυτή τη ζωή είναι τα Ικάρια εγχειρήματα, όσο πόνο κι αν επιφυλάσσουν, όσος εγκλεισμός και καταδίκες κι αν τους επιβληθούν, θέλω να ελπίζω και να πιστεύω πως κάποτε οι άνθρωποι, οι σύγχρονοι αυτών των εξεγέρσεων θα βάλουν κάποια στιγμή σε πρώτο πλάνο και θα αναγνωρίσουν την αναγκαιότητα του πετάγματος.

Αθηνά Τσάκαλου