Κίνημα στέγης-κίνημα ανατροπής στην Ιταλία (αναδημοσίευση)

το βρήκαμε στον barikat.gr

του Alfredo Mazzamauro* (μετάφραση: Πάνος Κορφιάτης)

«Ένα μεγάλο σχέδιο»: η έκρηξη των κοινωνικών κινημάτων στην Ιταλία

Στο πλαίσιο μιας στεγαστικής κρίσης που βαθαίνει, τα κινήματα της Ιταλίας ενώνονται όλο και περισσότερο ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό και την λιτότητα.

Αν υπάρχει μια μέρα που μπορεί συμβολικά να αναπαραστήσει τον τωρινό αγώνα ενάντια στην λιτότητα και τον νεοφιλελευθερισμό στην Ιταλία αυτή πρέπει να είναι η 19η Οκτωβρίου 2013 - η μέρα του Γενικού Ξεσηκωμού («sollevazione generale») απέναντι στην λιτότητα. Σε αυτήν την ημερομηνία, πίσω από ένα λάβαρο που έγραφε «Μόνο Ένα Μεγάλο Σχέδιο: Εισόδημα και Σπίτι για Όλους!» περίπου εκατό χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους της Ρώμης σε αυτό που θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν η πιο επιτυχημένη διαδήλωση των Ιταλικών κοινωνικών κινημάτων από όταν ξεκίνησε η οικονομική κρίση το 2007.

Η μέρα της διαδήλωσης αποτελούσε τη τελευταία μιας εβδομάδας αγώνα, δομημένου γύρω από τέσσερα εθνικής εμβέλειας γεγονότα. Το πρώτο ήταν η μέρα αγώνα ενάντια στην οικολογική καταστροφή που προκαλείται από τον καπιταλισμό στις 12 Οκτωβρίου. Το δεύτερο ήταν η Ευρωπαϊκή κοινωνική απεργία στις 15 Οκτωβρίου, που ξεκίνησε κατά τη διάρκεια του Hub meeting στην Βαρκελώνη. Η τρίτη μέρα ήταν η γενική απεργία των συνδικάτων με μια εθνική διαδήλωση στην Ρώμη και πολλές τοπικές πορείες σε διάφορα μέρη της χωράς στις 18 Οκτώβρη. Η τελική μέρα ήταν η εθνική διαδήλωση ενάντια στη λιτότητα στην Ρώμη στις 19.

Αυτή η ατζέντα δημιουργήθηκε και προωθήθηκε από το Δίκτυο Ζώντας Μέσα στην Κρίση (“rete abitare nella crisi”) - ένα δίκτυο από Ιταλικά κινήματα στέγης- μαζί με πολλά κινήματα βάσης και αυτόνομες συλλογικότητες όπως φοιτητικά κινήματα, εργατικά συνδικάτα, επισφαλώς εργαζόμενους και μετανάστες ακολουθώντας μια σειρά συνελεύσεων που οργάνωσε το κίνημα ενάντια στα τρένα υψηλής ταχύτητας (NO-TAV) στην Βαλσούσα το περασμένο καλοκαίρι. Ο σκοπός της εβδομάδας αγώνα του Οκτωβρίου ήταν να φέρει κοντά γύρω από κάποια κεντρικά γεγονότα όλα τα κινήματα βάσης και τις τοπικές συλλογικότητες που δουλεύουν κάθε μέρα στις γειτονίες τους για να αντισταθούν στην νεοφιλελεύθερη απόπειρα οι εργαζόμενοι και οι υποτελείς τάξεις να πληρώσουν την κρίση του καπιταλισμού. Συγκεκριμένα, η διαδήλωση της 19 Οκτωβρίου στόχευε να κάνει ορατή την κρίσιμη κατάσταση του στεγαστικού ζητήματος που επηρεάζει όλο και περισσότερες οικογένειες και χαμηλόμισθους στην Ιταλία.

Η κρίσιμη κατάσταση της στέγης στην Ιταλία

Λίγοι αριθμοί παρέχουν μια ζωντανή εικόνα αυτής της κρίσης. Το 2013, 68.000 οικογένειες εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους επειδή δεν πλήρωναν έγκαιρα το νοίκι. Το 2007, ο αριθμός των οικογενειών στην ίδια κατάσταση ήταν 33.500. Αυτό σημαίνει ότι, από την αρχή της κρίσης, ο αριθμός των οικογενειών που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της έξωσης διπλασιάστηκε. Αυτό που κάνει την κατάσταση ακόμα πιο εξοργιστική είναι το ότι στην Ιταλία περίπου 30.000 με 40.0000 δημοτικά σπίτια είναι τώρα κενά, μολονότι υπάρχουν 650.000 άνθρωποι που έχουν ζητήσει να μείνουν σε αυτά. Δηλαδή σε μια πόλη όπως το Μιλάνο, πάρα το γεγονός ότι κάθε χρόνο περίπου 20.000 άνθρωποι αιτούνται να ζήσουν σε ένα δημοτικό σπίτι ,μόνο 700 οικογένειες μπορούν τελικά να ωφεληθούν από αυτήν την υπηρεσία.

Ο λόγος πίσω από αυτήν την κρίση μπορεί εύκολα να κατανοηθεί εξετάζοντας το ότι το 90% αυτόν που έλαβαν ειδοποιητήριο έξωσης είναι άνθρωποι που το εισόδημα τους είναι ανεπαρκές για να πληρώσουν το νοίκι τους, είτε γιατί πρόσφατα έχασαν τη δουλειά τους είτε γιατί οι μισθοί τους είναι πολύ χαμηλοί. Με άλλα λογία, ο κύριος λόγος για τη στεγαστική κρίση στην Ιταλία είναι το ολοένα αυξανόμενο επίπεδο φτωχιάς των χαμηλού-εισοδήματος τάξεων. Η φτώχεια έχει γίνει μια πραγματική κατάσταση επίσης για πολλές οικογένειες που πριν την κρίση θεωρούνταν μέρος της μεσαίας τάξης. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη για κοινωνική συνοχή δημοσιευμένη από το Ιταλικό Ινστιτούτο για την Κοινωνική Ασφάλιση, 14.3 εκατομμύρια άνθρωποι (23,8% του σύνολου του Ιταλικού πληθυσμού) ζούσαν σε κατάσταση φτώχειας το 2012. Η αναφορά αυτή επίσης σημείωνε ότι το επίπεδο της φτώχειας χειροτέρευε ιδιαίτερα στις πλουσιότερες περιοχές του Βορρά, οπού οι περισσότερες δουλείες χάθηκαν πρόσφατα.

Ένα αυξημένο ποσοστό ανεργίας επίσης επιβεβαιώθηκε από την Ιταλική Στατιστική Υπηρεσία, η οποία κατέγραψε μέσο όρο ανεργίας 12,4% τους πρώτους έξι μήνες του 2013, απέναντι σε ένα ετήσιο μέσο όρο 10.7% το 2012. Τα δυσμενώς χαμηλά επίπεδα εργασίας χτυπούν μια κοινωνία στην οποία ακόμα και αυτοί που ακόμα δουλεύουν έχουν γίνει μάρτυρες μιας συνεχούς μείωσης της αγοραστικής δύναμης τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με μια ερευνά από την Ένωση για την Προστασία και τον Προσανατολισμό των Καταναλωτών, το κόστος ζωής στην Ιταλία αποσπά το 72% του μέσου Ιταλικού εισοδήματος, σε αντίθεση με το Ευρωπαϊκό μέσο όρο του 50,1%.

Η επιτυχία της 19 Οκτωβρίου

Στο πλαίσιο μιας τέτοιας κοινωνικής ανάγκης, η επιτυχία της διαδήλωσης του Οκτωβρίου συνίσταται κύρια σε δύο λόγους. Ο πρώτος (αν και όχι ο πιο σημαντικός) λόγος είναι ο αριθμός των ανθρώπων που κατέβηκαν στους δρόμους της Ρώμης εκείνη την μέρα. Περίπου 100.000 άνθρωποι βάδισαν ενωμένοι στο κέντρο της πρωτεύουσας, ένα αποτέλεσμα που υπερέβη ακόμα και την πιο αισιόδοξη πρόβλεψη. Τις μέρες πριν την διαδήλωση, υπήρξε μια προσπάθεια να ποινικοποιηθεί προβλέποντας ένα υψηλό κίνδυνο ανεξέλεγκτων συγκρούσεων με την αστυνομία και την δυνατότητα για ομάδες χούλιγκαν και του μαύρου μπλοκ να «παρεισφρήσουν» στην διαδήλωση και να καταστρέψουν την πόλη. Οι εικόνες των βίαιων συγκρούσεων που έλαβαν χώρα στην Ρώμη στις 15 Οκτωβρίου του 2011, ακόμα φρέσκες στο μυαλό πολλών, χρησιμοποιήθηκαν σκόπιμα από τα κυρίαρχα μέσα (όπως στην περίπτωση των άρθρων στην Λα Ρεπούμπλικα και στην Κόριερε Ντε Λα Σέρα). Ακόμα, το υψηλό επίπεδο συμμετοχής στη διαδήλωση είναι ακόμα περισσότερο αξιοσημείωτο αν ληφθεί υπόψιν ότι ούτε τα κοινοβουλευτικά κεντροαριστερά κόμματα ούτε τα κύρια εργατικά συνδικάτα πήραν μέρος στην οργάνωση της πορείας και ούτε και υποστήριξαν τη διαμαρτυρία.

Αυτή η πλευρά μας φέρνει στον δεύτερο και πιο σημαντικό λόγο για την επιτυχία της διαδήλωσης της 19 Οκτωβρίου, δηλαδή την κοινωνική και πολίτικη σύνθεση της πορείας. Για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρονιά, κινήματα βάσης και ριζοσπαστικές πολίτικες συλλογικότητες ήταν ικανές να κατεβούν στους δρόμους σε μια εθνικής εμβέλειας πορεία στο πλάι μελών των περισσοτέρων κοινωνικών στρωμάτων που συνιστούν τις χαμηλά-αμειβόμενες τάξεις στην Ιταλία. Συνεπώς οι πρωταγωνιστές αυτής της μέρας ήταν αυτοί που παλεύουν κάθε μέρα, αυτόνομα και από τα κάτω, ενάντια στα καταστροφικά αποτελέσματα του νεοφιλελευθερισμού στους εργασιακούς τους χώρους και τις γειτονίες τους.

Στους δρόμους της Ρώμης οι ακτιβιστές που αντιτάσσονται στην κατασκευή της γραμμής τρένων υψηλής ταχύτητας στην Βαλσούσα (NO-TAV) ενώθηκαν με κινήματα καταλήψεων από όλες τις κύριες Ιταλικές πόλεις. Μαζί ανέδειξαν την αντίθεση ανάμεσα στην κατασκευή, που θα στοιχήσει 26 δις ευρώ δημοσίου χρήματος, μιας γραμμής τρένου που αποσταθεροποιεί ολόκληρες κοινότητες και που είναι αμφισβητήσιμη η ωφέλειά της για τις χαμηλού-εισοδηματος τάξεις της περιοχής, ενώ την ίδια στιγμή αρνείται να δημιουργήσει ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για να επιλύσει τη στεγαστική κρίση. Στους ίδιους δρόμους της Ρώμης , οι επισφαλώς εργαζόμενοι του τομέα των logistics -που τον προηγούμενο χρόνο είχαν εμπλακεί σε έναν σκληρό αγώνα για καλύτερες εργασιακές συνθήκες σε ολόκληρη την Ιταλία- και οι επιδοτούμενοι εργάτες βάδισαν ωμό με ωμό με τους άνεργους και τους μετανάστες, όλοι απαιτώντας δουλειά, κοινωνικά δικαιώματα και βασικό εισόδημα.

Η πολίτικη ενότητα και η αλληλεγγύη που εκφράστηκαν από τους συμμετέχοντες της διαδήλωσης της 19 Οκτωβρίου δεν περιορίστηκε μόνο στις πολίτικες τους ομιλίες , άλλα ήταν και πρακτική. Αυτό έγινε εμφανές στον τρόπο με τον οποίο οι διαδηλωτές ήταν ικανοί να αντισταθούν στις προσπάθειες της αστυνομίας να διαχωρίσει την πορεία σε ένα “ειρηνικό” και σε ένα “βίαιο” στρατόπεδο, μετά από κάποιες συγκρούσεις που έλαβαν χώρα μπροστά στο Υπουργείο Οικονομίας. Αφού ακύρωσαν αυτήν την προσπάθεια, το κίνημα ενώθηκε στην έκκληση του για την απελευθέρωση των έξι ακτιβιστών που συνελήφθησαν στη διάρκεια της σύγκρουσης, μέχρι που αυτοί απελευθερώθηκαν την ερχόμενη Δευτέρα. Με άλλα λόγια, η διαδήλωση της 19 Οκτωβρίου έδειξε ότι υπάρχουν ριζοσπαστικά κινήματα στην βάση της Ιταλικής κοινωνίας ικανά να συσπειρώσουν και να κινητοποιήσουν τις χαμηλού-εισοδήματος τάξεις , όχι μόνο ενάντια σε έναν κοινό πολίτικο εχθρό -το νεοφιλελευθερισμό- άλλα και να μοιραστούν επίσης πρακτικές και να αναπτύξουν δυνητικά ένα κοινό ριζοσπαστικό πολίτικο σχέδιο.

Μέτα τον «Γενικό Ξεσηκωμό»

Οι μήνες που ακολούθησαν τον «Γενικό Ξεσηκωμό» φαίνεται να επιβεβαιώνουν ότι αυτό το οποίο προδιαγραφόταν εκείνη την μέρα ήταν ένα πραγματικό και συγκεκριμένο μονοπάτι και όχι άπλα ένα πρόχειρο γεγονός. Το κίνημα πίσω από τη διαδήλωση της 19 Οκτωβρίου απέκτησε δυναμική και ήταν ικανό να οργανώσει και να υποστηρίξει άλλες σημαντικές εθνικές μέρες διαμαρτυρίας γύρω από τα ζητήματα του στεγαστικού προβλήματος, την υπεράσπιση των «κοινών» και τον αγώνα ενάντια στην επισφαλεiα -πρώτα στην Φλωρεντία, έπειτα στην Βαλσούσα και την Νάπολη , μετά στην Μπολόνια και τελικά ξανά στην Ρώμη.

Ακόμα, το Δεκέμβρη η αυτόνομη διαμαρτυρία των εργαζόμενων στις δημόσιες μεταφορές ξεσπώντας αρχικά στη Γένοβα και στη Φλωρεντία και πιο πρόσφατα σε πολλές άλλες πόλεις όπως η Ρώμη, η Νάπολη και το Τορίνο προσέφερε την ευκαιρία να μεγαλώσει το πολίτικο φάσμα και η κοινωνική σύνθεση του κινήματος της 19 Οκτωβρίου. Πίσω από το ξέσπασμα των εργαζόμενων στις δημόσιες συγκοινωνίες, υπήρξε η αποτυχία των διαπραγματεύσεων να ανανεώσουν την εθνική συλλογική σύμβαση εργασίας και η προσπάθεια σε ολόκληρη τη χωρά να ιδιωτικοποιηθούν οι τοπικές δημόσιες συγκοινωνίες. Σε αυτό το πλαίσιο, αναδείχθηκε καθαρά πόσο απαξιωμένα είχαν γίνει τα παραδοσιακά συνδικάτα ανάμεσα στους εργαζόμενους και σε ποίο βαθμό οι προσπάθειες τους να αποτρέψουν πιο ριζοσπαστικές μορφές κινητοποίησης είχαν αποτύχει.

Αντίθετα με αυτές τις προσπάθειες, οι εργαζόμενοι ξεκίνησαν ένα κύμα μαζικών απεργιών που μπλόκαραν ολόκληρες πόλεις για λίγες μέρες και δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για μια θετική συνάντηση μεταξύ της κοινωνικής σύνθεσης των κινημάτων της 19 Οκτωβρίου και των εργαζομένων στις δημόσιες συγκοινωνίες- έναν τομέα της παραδοσιακής εργατικής τάξης που είχε παραμείνει στη σκιά των κοινωνικών αγόνων στην Ιταλία μέχρι τότε. Τα πρώτα θετικά αποτελέσματα αυτής της συνάντησης έγιναν αντιληπτά στην Ρώμη στης 20 Δεκεμβρίου. Σε αυτήν την περίπτωση χιλιάδες άνθρωποι μαζεύτηκαν σε μια διαδήλωση οργανωμένη από κοινού από εργάτες και επιβάτες του δημοσίου μεταφορικού συστήματος της Ρώμης ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της τοπικής υπηρεσίας και σε υπεράσπιση του δικαιώματος στην μετακίνηση.

Αυτό που έχουμε δει μέχρι τώρα είναι η δυνατότητα για το ξεκίνημα πολύ μεγαλύτερων και πολύ πιο ριζοσπαστικών κινητοποιήσεων που είναι πιθανό να αναπτυχθούν τους επόμενους μίνες. Οι προσωρινές συμφωνίες που έφεραν τέλος στους αγώνες στη Γένοβα και στη Φλωρεντία θα πρέπει να συζητηθούν ξανά στις αρχές του 2014. Στο μεσοδιάστημα, οι εργαζόμενοι στις δημόσιες συγκοινωνίες οργανώνουν μια μεγάλη εθνικής εμβέλειας διαδήλωση στην οποία θα είναι δυνατό να παραστούν αντιπροσωπείες εργαζόμενων από όλη τη χώρα στη Ρώμη την ίδια περίοδο. Στο ίδιο διάστημα, προγραμμάτιζαν μια σειρά από τοπικές απεργίες όλον τον Ιανουάριο.

Ακόμα, ο αγώνας των εργαζόμενων στα logistics είναι ακόμα μακριά από το να καταλήξει. Διαμαρτυρίες όπως καμπάνιες μποϋκοτάζ και καθιστικές διαμαρτυρίες πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της Χριστουγεννιάτικης περιόδου και συνεχίζονται ακόμα, ιδιαίτερα στο Βορειοανατολικά της χώρας. Τελικά, η κατάσταση για τη στεγαστική κρίση χειροτέρευσε τις τελευταίες εβδομάδες. Η κυβέρνηση μόλις πέρασε ένα διάταγμα στο θέμα που, ακόμα και σύμφωνα με την εφημερίδα των Ιταλών βιομηχάνων, θα συνεισφέρει στην όξυνση της κρίσης. Απέναντι στην απαίτηση 250.000 οικογενειών η κυβέρνηση αποφάσισε να δώσει βοήθεια σε μόνο 1.000. Σε απάντηση, τα κινήματα στέγης κάλεσαν για μια εβδομάδα αγώνα από τις 15 έως τις 22 Ιανουαρίου.

Τα πάντα δείχνουν ότι στις επόμενες εβδομάδες και μήνες το σύνθημα «Μονό Ένα Μεγάλο Σχέδιο: Δουλείες, Εισόδημα και Σπίτια για Όλους» -το οποίο έγινε η πυξίδα των κοινωνικών κινημάτων της Ιταλίας από της 19 Οκτωβρίου- θα ακουστεί πολλές φόρες ξανά στους δρόμους της χωράς.

*Ο Alfredo Mazzamauro είναι διδακτορικός ερευνητής Ιστορίας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο της Φλωρεντίας.

Ούτε το όνομά τους (αναδημοσίευση)

 του Γιάννη Λαζάρου

Άλλοι τους λένε λιγόψυχους, άλλοι τους λένε δειλούς, άλλοι πάλι τους λένε εγωιστές κανείς όμως δεν χαρακτηρίζει τους αυτόχειρες ως νεκρούς στρατιώτες ενός πολέμου της “δημοκρατίας” και της "ανάπτυξης". 

Επειδή δεν τους έλαχε να κρατήσουν όπλο απέναντι στον εισβολέα ή τον εγχώριο εχθρό δεν τους πρέπει τιμή που άντεξαν μέχρι εκεί που οι ψυχικές δυνάμεις τους είχαν όριο.

Επειδή δεν πέθαναν για σένα και για μένα δεν τους πρέπει ενός λεπτού σιγή ως νεκρούς που αφήσαν τα κόκαλά τους σε αυτή την χώρα θεωρώντας ότι η ζωντανή τους παρουσία θα επιβάρυνε τους οικείους τους και κατ΄επέκταση εσένα και μένα.

Κανείς εκτός από τους οικείους τους δεν γνωρίζει το όνομά τους. Ξέρουμε την περιγραφή της αυτοκτονίας τους και διαβάζουμε ότι το αίτιο είναι ψυχολογικά προβλήματα αποδεικνύοντας ότι είναι εν τέλει θύματα ενός ψυχολογικού πολέμου που δεχόμαστε όλοι. Όλοι μας εκτός από αυτούς που έχουν την ψυχή διπλωμένη σαν την συνείδησή τους και χωμένη στην κωλότσεπη του παντελονιού τους. Για να ματώσει η ψυχή πρέπει να έχεις ψυχή.

Ο πρώτος σχολιασμός που γίνεται όταν ένας Έλληνας τινάζει τα μυαλά στο αέρα ή φουντάρει από το μπαλκόνι ή βάζει θηλιά στον λαιμό του είναι “γιατί δεν σκότωνες και καμιά δεκαριά”. Ποιους δεκαριά; Ο καθένας έχει και καμιά δεκαριά στον μυαλό του αλλά ουδείς σκέφτεται εκείνη την στιγμή ότι όποιος φθάνει να βάλει τέλος στην ψυχική του εξάντληση, τον μόνο υπαίτιο που βλέπει είναι ο ίδιος του ο εαυτός. Δικάζει τον εαυτό του ως υπαίτιο ότι δεν τα κατάφερε να φέρει μεροκάματο για άλλη μια μέρα στο σπίτι, γνωρίζει ότι στην ηλικία που είναι δουλειά δεν πρόκειται να βρει, ελπίζει ότι το δάνειο του σπιτιού που στεγάζει τα παιδιά του ίσως να μειωθεί αν αυτός αποχωρίσει και ίσως να είναι από αυτούς που δεν θέλει να δει το παρακάτω. Το παρακάτω θέλει μεγαλύτερο όγκο ψυχής από αυτόν που έχει ή ίσως γνωρίζει ότι το παρακάτω ίσως να τον αφήσει χωρίς ψυχή. Η υποταγή, η συνδιαλλαγή και η εξαθλίωση θέλει τόση ψυχή όσο θέλει και να τραβήξεις την σκανδάλη εναντίον του εαυτού σου.

Πίσω από κάθε αποχαιρετιστήριο γράμμα κάθε Έλληνα που μάς λέει αντίο, κρύβεται και μια ιστορία σαν όλων των Ελλήνων (εκτός από αυτούς που νιώθουν αθάνατοι). Ο καθένας μας θα βρει και κάτι κοινό στην δική του πορεία με την ζωή αυτού που κόπηκε αποφασιστικά και απότομα. Όσο και να μπαίνει στα μονόστηλα των εφημερίδων η αυτοκτονία δεν παύει να είναι ένα μακελειό. Ήσυχο αλλά το ίδιο αποτελεσματικό με έναν πόλεμο ή με έναν τοίχο εκτελέσεων. Το ότι δεν στηθήκαν 5,000 άνθρωποι ο ένας δίπλα στον άλλο με ένα τάγμα εκτελεστών απέναντι να τους πυροβολεί δεν σημαίνει ότι όλοι τους δεν ήταν θύματα πολέμου. Το ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δεν έχει βαρέσει ακόμα συναγερμό για την γενοκτονία στην οποία γινόμαστε μάρτυρες, δεν σημαίνει ότι όλοι αυτοί δεν ήταν άνθρωποι με δικαιώματα, απλά δεν μπόρεσαν να γίνουν Ευρωπαίοι στα μέτρα που τους όρισαν.

Αν υπήρχε η δυνατότητα δημιουργίας ενός Νεκροταφείου Αυτόχειρων Ελλήνων δεν θα μάς έφθανε μία εβδομάδα να περπατήσουμε ανάμεσα στους τάφους διαβάζοντας τα ονόματα και κοιτώντας τις φωτογραφίες τους. Δεν θα έφθανε η ψυχή μας να αντέξουμε να το περπατήσουμε όλο, διότι ο καθένας θα έβλεπε και κάτι κοινό με τον νεκρό αυτόχειρα αν αναγραφόταν ο τόπος, η δουλειά που κάποτε είχε, η ηλικία του και τα προβλήματά του. Θα ήταν το μοναδικό Νεκροταφείο της χώρας που δεν θα είχε μάντρα να το ορίζει διότι κάθε μέρα μεγαλώνει.

Οι τάφοι αυτών των πεσόντων Ειρήνης δεν είναι σαν των πεσόντων Πολέμου. Αυτοί φορολογούνται, πληρώνουν ταφία και δεν έχουν λάδι στο καντήλι. Το λάδι βγάζει το φαγητό για έναν μήνα μιας οικογένειας που όλοι τους αφήσαν πίσω.

Αλίμονο σε μας που ψάχνουμε ανάμεσα σε αυτούς τον ήρωα που θα μάς έβγαζε από την δύσκολη κατάσταση. Αυτόν που δεν ζώστηκε με δυναμίτη να μπει στην Βουλή για να σώσει το δικό μας τομάρι, αλλά προτίμησε να δώσει έναν ήσυχο θάνατο στην ήσυχη ζωή που περπάτησε. Αλίμονο σε μας που φθάσαμε στο σημείο να γνωρίζουμε και να ψηφίζουμε τον ηθικό αυτουργό και τον εκτελεστή όλων αυτών των Ελλήνων. Αλίμονο σε μας που μετά την συγκινησιακή φόρτιση του δευτερολέπτου στην ανάγνωση της είδησης, με ένα κλικ του “ποντικιού” αλλάζουμε σελίδα λες και αυτός ο θάνατος ποτέ δε συνέβη ξεχνώντας συνειδητά ότι ένα κλικ ήταν αυτό που τον πήρε από κοντά μας.

Για αυτούς τους ανώνυμους νεκρούς δεν αρμόζουν επικήδειοι και στάση προσοχής. Χαρακιά στον τοίχο της συνείδησής μας τούς πρέπει να μας υπενθυμίζει ότι κάποτε ήταν εδώ.

Προβολή ταινίας "Η ζωή της Αντέλ" στο Αυτόνομο Στέκι

Η ζωή της Αντέλ (Blue is the warmest color)

Στη ταινία αυτή ο σκηνοθέτης μεταμορφώνει μία φαινομενικά απλή ιστορία ερωτικής ενηλικίωσης σε ένα ιδιαίτερο κινηματογραφικό δημιούργημα.

Η κάμερα του αποκαλύπτει με εικαστικό τρόπο τα αισθήματα και συναισθήματα των ηρώων, αλλά και διεισδύει στις πιο σκοτεινές αποχρώσεις των ανθρώπινων σχέσεων.

Παρασκευή 28/2, 20:00, Ζωοδόχου Πηγής και Ισαύρων, Αυτόνομο Στέκι

Σπέρνοντας Όνειρα (αναδημοσίευση)

του Παναγιώτη Σαϊνατούδη

το βρήκαμε στο Καραβάνι

Είναι φανταστικό!!! Η Ελλάδα είναι μια καταπληκτική χώρα καθώς μπορεί να αναγνωριστεί η σπουδαιότητα του έργου σας. Η τιμή αυτή δεν θα μπορούσε να δοθεί ποτέ στη Γαλλία, δηλαδή ο πρόεδρος της Δημοκρατίας να τιμήσει τον Ντομινίκ Γκουλέτ για το έργο που έχει κάνει το Κοκοπελλί στη Γαλλία ή κάποιο άλλο αντίστοιχο πρόσωπο….»

(επιστολή του προέδρου της οργάνωσης “Terre Humaine”, η οποία εδρεύει στη Γαλλία και στην Ελβετία, σχετικά με τη βράβευση του Πελίτι από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας στα πλαίσια του θεσμού ΝΗΣΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 2013, που συνδιοργανώνεται από την Κίνηση Πολιτών και το Σώμα Ελληνικού Οδηγισμού,)

Όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι με τους ντόπιους σπόρους δεν γνώριζα τίποτε για το θέμα και τις προεκτάσεις που έχει. Σήμερα μετά από 22 χρόνια (1991-2013) ενασχόλησης με τους ντόπιους σπόρους, συνεχίζω να μαθαίνω τα μυστικά αυτού του καταπληκτικού πλούτου της Ελλάδας. Όλα ξεκίνησαν όταν ο Γιάννης Διαμαντόπουλος μου ζήτησε να αγοράσω ένα πακέτο με σπόρους που είχε φέρει από τη Λατινική Αμερική(Ιανουάριος 1991). Μέσα στο πακέτο υπήρχαν σπόροι από φυλές ινδιάνων. Οι φυλές είχαν ήδη εξαφανιστεί, οι σπόροι τους όμως συνέχιζαν να καλλιεργούνται. Αυτό με συγκλόνισε. Τότε μέσα από το «Εργαστήρι Οικολογικής Πρακτικής» στη Θεσσαλονίκη, οργανώνω την πρώτη δράση στην Ελλάδα σε μη κυβερνητικό επίπεδο για το θέμα των ντόπιων ποικιλιών.

Το δεύτερο μεγάλο γεγονός έγινε το 1992, στο χωριό μου στη Βαμβακούσα Σερρών μοίραζα τα προσκλητήρια γάμου του αδερφού μου, σε μια αυλή είδα ένα μαύρο κοντόροκο καλαμπόκι. Ρώτησα την ηλικιωμένη κυρία τι κάνει με τα καλαμπόκια, μου είπε ότι τα κάνει ποπ κορν για τα εγγόνια της. Της ζήτησα λίγους σπόρους που μου έδωσε πολύ ευχαρίστως, μετά μου ήρθε η ιδέα σε κάθε σπίτι που θα πηγαίνω να ρωτάω τι σπόρους έχουν και να ζητάω να μου δώσουν. Γύρισα όλο το χωριό και γέμισα μια αγκαλιά με φασόλια, κολοκύθες, πεπόνια κ.λ.π.

Το 1995 σε μια στιγμή προσωπικής αναζήτησης μου ήρθε η ιδέα να κάνω ένα κέντρο για τη σωτηρία των ντόπιων ποικιλιών. Τότε ζούσα στο Δασωτό Κ. Νευροκοπίου, μια μεγάλη βελανιδιά που είναι στο χωριό μου έδωσε το όνομα της ομάδας, «Πελίτι» που θα πει: Πελίτ στα ποντιακά βελανιδιά. Η βελανιδιά ήταν ένα σημείο συνάντησης για τους ανθρώπους του χωριού, έτσι και το δικό μου «Πελίτι» ήθελα να είναι ένα σημείο συνάντησης για όλους τους ανθρώπους.

Ξεκίνησα με τα πόδια και με ώτο-στοπ να μαζεύω σπόρους και να συναντώ ανθρώπους. Ταξίδεψα όπου μάθαινα ότι υπάρχουν άνθρωποι που κρατάνε σπόρους, δεν είχα τίποτα αλλά είχα τα πάντα, το σύμπαν μου πρόσφερε ότι χρειαζόμουν. Έζησα σε διάφορες περιοχές γι” αυτό το σκοπό τελευταίος σταθμός αυτής της περιοδείας μου (1995-2001) ήταν τα Πομακοχώρια του νομού Ροδόπης.

Τότε συνειδητοποίησα ότι έπρεπε να βγω στην κοινωνία και να μεταφέρω το μήνυμα των σπόρων στους ανθρώπους. Ως τότε ζούσα χωρίς να εργάζομαι (με οικονομικούς όρους), ζούσα χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και ταξίδευα με ώτο-στοπ.

Το 2001 οργανώνω την 4η Πανελλαδική Γιορτή Ανταλλαγής Ντόπιων Ποικιλιών στην κεντρική πλατεία των Σερρών. Αυτή η γιορτή σηματοδοτεί το άνοιγμα του Πελίτι προς την κοινωνία.

Το 2002 παντρεύομαι τη Σοφία Γίδα, ο γάμος μας δυναμώνει το έργο του Πελίτι. Μαζί με τη Σοφία στήνουμε την ίδια χρονιά το Πανελλαδικό Δίκτυο Ανταλλαγής Αγαθών και Υπηρεσιών χωρίς χρήματα. Εκδίδουμε το έντυπο «από χέρι σε χέρι και από καρδιά σε καρδιά» μια παγκόσμια πρωτοτυπία.

Την ίδια χρονιά (2002) ξεκινάμε μαζί με τον Νίκο Δομπάζη την καθιέρωση της 7ης Απριλίου ως μέρας για τους ντόπιους σπόρους στην Ελλάδα. Σήμερα πραγματοποιούνται δεκάδες γιορτές εκείνες της ημέρες, με διανομή δωρεάν σπόρων και φυτών σε όλη τη χώρα.

Το 2005 ο Άρης Παύλος ξεκινάει την πρώτη τοπική ομάδα του Πελίτι στην Αίγινα. Σήμερα υπάρχουν 12 τοπικές ομάδες σε όλη τη χώρα. (Ομάδα Κομοτηνής, Βασιλικών Θεσσαλονίκης, Λήμνου, Κοζάνης, Ιωαννίνων, Αλμυρού, Ευβοίας, Περατιάς, Αίγινας, Αρχαίας Ολυμπίας, Μήλου και Ηρακλείου).

Το 2009 η οργάνωση “BioversityInternational” και ο δήμαρχος της Ρώμης, με τίμησαν ως «φύλακα της βιοποικιλότητας της Μεσογείου». Μια πολύ μεγάλη ανταμοιβή και αναγνώριση.

Το 2011 το Πελίτι συμμετέχει στις Διεθνείς Ημέρες Σπόρων στις Βρυξέλλες, αυτή η συνάντηση μας ανοίγει το δρόμο και μας συνδέει με τις οργανώσεις της Ευρώπης για το θέμα των ντόπιων ποικιλιών και μας βάζει και σ” έναν πιο κινηματικό δρόμο.

Το 2012 και το 2013 μεταφέρουμε τις Διεθνείς Ημέρες Σπόρων στην Ελλάδα με τη συμμετοχή χιλιάδων ανθρώπων απ” όλο τον κόσμο. Το μικρό Μεσοχώρι Παρανεστίου των 70 κατοίκων που είναι σήμερα η έδρα του Πελίτι, γίνεται ένα παγκόσμιο κέντρο αναφοράς για της ντόπιες ποικιλίες. Ο Μισέλ και η Τζούντ Φάντομ, από την Αυστραλία από την οργάνωση seedsavers (www.seedsavers.net ) που εργάζονται από το 1986 για το θέμα των ντόπιων ποικιλιών σε όλο τον κόσμο δήλωσαν ότι οργανώσαμε τη μεγαλύτερη ανταλλαγή ντόπιων ποικιλιών παγκοσμίως, στις διεθνείς ημέρες σπόρων στις 11, 12 και 13 Μαΐου 2013.

http://www.youtube.com/watch?list=PLlS7wiwl7yw2DnyI1fUad4gtUIDWmfs1P&v=zqC1sMpGHDM

Μέσα από αυτές τις διεθνείς συναντήσεις που οργανώσαμε, το Πελίτι παίζει πλέον έναν παγκόσμιο ρόλο για τη διατήρηση της γεωργικής βιοποικιλότητας.

Στις 7 Οκτωβρίου 2013, στις εκδηλώσεις που οργανώσαμε για την ελευθερία των σπόρων σε συνεργασία με το Δήμο Αθηναίων το Υπουργείο Περιβάλλοντος και το παγκόσμιο κίνημα για την ελευθερία των σπόρων ( http://seedfreedom.in) η Δρ. Βαντάνα Σίβα, απευθυνόμενοι στους Έλληνες από την πλατεία Συντάγματος, μας λέει: ότι η Ελλάδα η χώρα που γέννησε τη δημοκρατία και η χώρα με τη μεγαλύτερη βιοποικιλότητα της Ευρώπης κινδυνεύει να πληγεί περισσότερο, από άδικους νόμους για τη βιοποικιλότητα, και είναι η χώρα που μπορεί και πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση των ντόπιων ποικιλιών της Ευρώπης.

Το βασικό περιοδικό έντυπο του Πελίτι τα «Κατά Τόπους Αγροκτήματα….», όπου παρουσιάζουμε το Πανελλαδικό Δίκτυο Διάδοσης και Διάσωσης των Ντόπιων Ποικιλιών και των Αυτόχθονων Αγροτικών Ζώων, με τη φετινή του 13η έκδοση έχει ξεπεράσει τις 22.000 αντίτυπα.

Όλα αυτά τα χρόνια έχουμε προσφέρει σπόρους σε πάνω από 120.000 καλλιεργητές ερασιτέχνες και επαγγελματίες. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι μπόρεσαν να διατηρήσουν ένα μέρος της διατροφικής τους αυτάρκεια όταν ήρθε η οικονομική κρίση στη χώρα. Είχαν τροφή και σπόρους που αναπαράγονταν ελεύθερα και είχαν τη δυνατότητα να κρατήσουν την αξιοπρέπεια τους.

Κάθε φορά που χάνεται ένας σπόρος χάνεται ένα κομμάτι από την Ιστορία μας και τη μνήμη μας. Κάθε φορά που χάνεται ένας σπόρος χάνεται ένα κομμάτι από τη Δημοκρατία και την ελευθερία μας.

Σήμερα που ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας μας απονέμει τιμητική διάκριση για τον εθελοντισμό στα πλαίσια του θεσμού ΝΗΣΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 2013 επιλέξαμε να ανακοινώσουμε τις επόμενες τέσσερις μεγάλες δράσεις μας.

1. Διεθνές Καραβάνι αλληλεγγύης για τους σπόρους. Θα ξεκινήσει από το Πελίτι στις 27 Απριλίου 2014 και θα πάει στη Γαλλία στην οργάνωση Κοκοπελλί όπου οργανώνει φέτος τις Διεθνείς Ημέρες Σπόρων. Στο καραβάνι θα συμμετέχουν σημαντικές προσωπικότητες όπως η Δρ. Βαντάνα Σίβα από την Ινδία.

2. Όχι πατέντες στη ζωή, το Πελίτι για πρώτη φορά παίρνει μέρος σε μια καμπάνια ενάντια στη πατέντα που ζητάει η εταιρία Syngenta στην πιπεριά.

3. Αυτή την περίοδο στις επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχει αρχίσει η συζήτηση για την αναθεώρηση της νομοθεσίας σχετικά με την εμπορία των σπόρων και του υπόλοιπου πολλαπλασιαστικού υλικού. Το Πελίτι μαζί με τις οργανώσεις της Ευρώπης λέει όχι σε άδικους νόμους που είναι κομμένοι και ραμμένοι στα μέτρα της βιομηχανίας σπόρων, (Ανοιχτή επιστολή του Πελίτι προς τους Έλληνες Ευρωβουλευτές που είναι μέλη της επιτροπής περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου).

4. Αν χάσουμε τη γη μας δεν έχουν κανένα νόημα οι σπόροι μας. Έτσι θέλουμε να ζητήσουμε από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας να μην υπογράψει νόμους που θα οδηγήσουν στην αρπαγή Ελληνικής γης.

Η χώρα μας κατέχει τη μεγαλύτερη βιοποικιλότητα της Ευρώπης. Ο κάθε ένας από τη θέση που βρίσκεται θα πρέπει να την υπερασπιστεί. Η βιοποικιλότητα είναι ένα ελεύθερο αγαθό στο οποίο θα πρέπει να έχουν ελεύθερη πρόσβαση όλοι οι πολίτες.

Κλείνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους ανθρώπους παππούδες και γιαγιάδες, άντρες γυναίκες και παιδιά που στήριξαν το έργο του Πελίτι όλα αυτά τα χρόνια. Θέλω να ευχαριστήσω τους ανθρώπους της ΕΡΤ που ανέδειξαν το έργο του Πελίτι και το έκαναν γνωστό σε όλη την Ελλάδα.

«Είμαι ένας κόκκος σταριού, κράτα με στα χέρια σου

κλείσε τα μάτια σου και άφησε με να σου διηγηθώ την ιστορία της ζωής μου»

Καθημερινά τρώμε. Τί τρώμε, τί βάζουμε στο τραπέζι μας, από πια περιοχή έρχεται η τροφή μας, τί στηρίζουμε με το πιρούνι μας;

Είμαστε σημαντικοί και σπουδαίοι ανεξάρτητα από την πολιτική οικονομική και κοινωνική μας θέση. Ας ονειρευτούμε έναν καλύτερο κόσμο και ας βαδίσουμε κάθε μέρα προς αυτή την κατεύθυνση.

Σπέρνοντας τα όνειρα μας και φροντίζοντας τα σε καθημερινή βάση, μια μέρα θα βλαστήσουν και θα καρποφορήσουν.

Το κείμενο γράφτηκε από τον Παναγιώτη Σαϊνατούδη, εμπνευστή και γενικό συντονιστή του Πελίτι, με αφορμή της βράβευσης του Πελίτι από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας για την εθελοντική προσφορά του στην Ελληνική κοινωνία στα πλαίσια του θεσμού ΝΗΣΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 2013- βραβεία εθελοντισμού-19 Νοεμβρίου 2013.

To συνεχές Θαύμα (Άσκηση Φυσικής) - αναδημοσίευση

του Γιάννη Μακριδάκη

Από τη γη ερχόμαστε και στη γη καταλήγουμε. Γεννιόμαστε ως πλάσματα φυσικά, γι’ αυτό και μας διέπουν απόλυτα οι νόμοι και οι ρυθμοί του Οικοσυστήματος. Η ύπαρξή μας, κάθε μας κίνηση, δράση ή επέμβασή μας είναι μέρος και συνιστώσα του Χάους που δημιούργησε το Οικοσύστημα και το βαστάει κάθε στιγμή σε ισορροπία.

Όλο αυτό το διάστημα ανάμεσα στον ερχομό και την κατάληξή μας είναι ένα δώρο πολύτιμο, μοναδικό και λέγεται Ζωή, έχει δε ως Λόγο ύπαρξης επίσης έναν, μοναδικό και απόλυτο: Να βλέπουμε, να αγγίζουμε, να ακούμε, να οσφραινόμαστε, να γευόμαστε, να ψυχανεμιζόμαστε, να λογιζόμαστε και να νιώθουμε κάθε στιγμή μέχρι βαθιά μέσα στο κουκούτσι μας το προαιώνιο και συνεχές Θαύμα της Δημιουργίας, τον Κόσμο, αναπόσπαστο μέρος του οποίου είμαστε κι εμείς οι ίδιοι, κόσμημα και η ύπαρξή μας για τα άλλα όντα ολόγυρα. Για κανέναν απολύτως άλλο Λόγο δεν έχουμε γεννηθεί παρά μονάχα για Αυτόν.

Για να μπορέσουμε λοιπόν να είμαστε κάθε στιγμή αντάξιοι του δώρου της Ζωής που μας προσφέρθηκε από τη Φύση, έχουμε ένα Χρέος μοναδικό και απόλυτο: Το Είναι μας ολόκληρο, το σώμα, ο νους και η ψυχή μας να αποτελούν κάθε στιγμή κρίκο της αλυσίδας της Ζωής. Ζωή να μπαίνει μέσα μας ως ύλη, ως σκέψη και ως αίσθηση και πάλι Ζωή να βγαίνει ως ύλη, ως λόγος και ως πράξη. Έχουμε Χρέος απόλυτο και μοναδικό να μην την σταματούμε με το φθαρτό σαρκίο μας την αέναη συνέχεια των κύκλων της Ζωής, να μην «καταναλώνουμε» Ζωή αφοδεύοντας υλικά, νοητικά και ψυχικά τον Θάνατο.

Και για να φέρνουμε εις πέρας κάθε στιγμή το Χρέος μας τούτο, μία, μοναδική και απόλυτη είναι η Ευθύνη μας: Να αφοδεύουμε σπόρους ζωντανούς καθημερινά στη γη. Είναι η πλέον τρανή απόδειξη Πολιτισμού αυτή αλλά και η μόνη ασφαλείς ένδειξη προσωπικής Υγείας.

Αν φτάσεις στο σημείο αυτό, να παράγεις Ζωή ως ύλη, ως πνεύμα και ως αίσθηση, να την προσλαμβάνεις από τη Φύση γύρω σου, να τρέφεσαι μ’ αυτήν σωματικά, πνευματικά και ψυχικά, να την μεταβολίζεις εντός του φυσικού και ταπεινού σαρκίου σου και να Την αφοδεύεις εν τέλει πάλι πίσω στη γη ως ύλη, λόγους, πράξεις και συναίσθημα, ανταποδίδοντάς της ό,τι αυτή σου πρόσφερε και αναπαράγοντας Ζωή, ανοίγοντας έτσι, άλλους και πάλι κύκλους Της, τότε τελείς πλέον εν Αρμονία απόλυτη με το Σύμπαν και δεν έχεις παρά να εμπιστεύεσαι απόλυτα το Χάος του το Δημιουργικό.

Η μέθοδος για να μπορείς ως Άνθρωπος, ον φυσικό να αντεπεξέλθεις στην Ευθύνη σου, να φέρεις εις πέρας το Χρέος σου, να ζεις κάθε στιγμή τη Ζωή σου τιμώντας τον Λόγο που σού δόθηκε ως δώρο, είναι κι αυτή μία, μοναδική και απόλυτη: Η Φυσική Ζωή. Η Ζωή η βασισμένη στην φιλοσοφία της Μη Επέμβασης, της Ανεπαίσθητης Ύπαρξής σου επί της γης, της Μη Εκβίασης ουδέ στο ελάχιστο των φυσικών ρυθμών και νόμων, της συνύπαρξης και της συνεργασίας σου με τα άλλα πλάσματα, με τα οποία συναποτελείς ισότιμα τον Κόσμο.

Κάθε άλλος τρόπος να ζει ένα φυσικό πλάσμα Άνθρωπος, κυρίως δε αυτός ο σύγχρονος καταναλωτικός βίος, ουδεμίαν σχέση έχει με Ζωή, αποτελεί Ύβρη και οδηγεί μόνο σε Έντρομο Ατομικό Θάνατο, ο οποίος έρχεται ξαφνικά και πρόωρα ως Νέμεσις. Όπως ακριβώς σταματάει την Ζωή κάθε στιγμή με το σαρκίο του ο καταναλωτής της, έτσι ακριβώς και ο Θάνατός του δεν οδηγεί ξανά σε Ζωή, εξ ου και ο Τρόμος που τον συνοδεύει.

Μοναχά κατανοώντας και νιώθοντας ο άνθρωπος ότι οι φυσικοί Νόμοι και οι Ρυθμοί είναι απαράβατοι και απαραβίαστοι από τον ίδιον αφού δημιουργήθηκε, ορίζεται, οριοθετείται και διέπεται από Αυτούς, ότι όλα είναι Ενέργεια και όλα μεταβολές Της, τίποτε δηλαδή δεν κερδίζεται δίχως να χάνεται κάτι ανάλογο κάθε στιγμή, γεγονός που συνεπάγεται ότι κανενός είδους τεχνητή από τον καταναλωτή ζωή, ανάπτυξη, ευφορία, άνεση, βολή, πρόοδος, πολιτισμός και τα λοιπά παρόμοια δεν υφίστανται καν ως έννοιες, ή τουλάχιστον ότι όλα αυτά είναι απολύτως πρόσκαιρα και ουτοπικά, όπως το τεχνητό και χωλό σύστημα εντός του οποίου ορίζονται, αφού στην διάρκεια του χρόνου οι συνέπειές τους, πολλαπλασιάζονται μέσα στο Χάος του μόνου ρεαλιστικού, ως αυθύπαρκτου συστήματος, του Οικοσυστήματος και επιστρέφουν με τη μορφή “θεομηνιών”, ασθενειών και θανάτου σε αυτόν και σε όλα τα άλλα πλάσματα, μονάχα τότε ο άνθρωπος θα αποκτήσει την συνειδητότητα να Ζει κάθε στιγμή.

Θα σταματήσει ίσως τότε να κυβερνά τον Κόσμο και να τον οδηγεί σε μη ζωογόνο θάνατο η απύθμενη ηλιθιότητα του απονεκρωμένου καταναλωτή, του θλιβερού μέλλοντα ανίατα ασθενή ή θύματος θεομηνιών και δυστυχημάτων, που θα πεθάνει έντρομος βίαια και επώδυνα αλλά προσωρινά περνιέται για σπουδαίος, σπουδαγμένος, πολιτισμένος και κύριος των πάντων…

σημείωση: ο αρχικός τίτλος είναι "Άσκηση Φυσικής"

ΚΙΜΠΙ: Η καρδιά της Ευρώπης (αναδημοσίευση)

από: http://kibi-blog.blogspot.gr

Αν σας ρωτούσαν ποια χώρα θεωρείτε καρδιά της Ευρώπης, τι θα απαντούσατε; Υποθέτω ότι οι περισσότεροι θα επιλέγατε το Βέλγιο, για λόγους θεσμικούς. Εκεί βρίσκονται οι Βρυξέλλες, το σκοτεινό εργαστήριο του δόκτορος Καλιγκάρι όπου πραγματοποιούνται τα πιο τολμηρά και ακραία πειράματα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Μερικοί, οι πιο αθώοι και καλών προθέσεων Ευρωπαίοι, ίσως επιλέγατε τη Γαλλία, όχι για το Παρίσι της, αλλά για το Στρασβούργο της, όπου συνεδριάζει το Ευρωκοινοβούλιο εν ολομελεία κάθε μήνα. Υπάρχει όμως αυτό το μπέρδεμα , με τις έκτακτες συνόδους του που πραγματοποιούνται στις Βρυξέλλες και με τη γραμματεία του, που είναι στο Λουξεμβούργο. Ποιο σώμα αντέχει μια καρδιά μεταμοσχευόμενη κάθε τόσο; Οι πιο ψυλλιασμένοι θα απαντούσατε πως καρδιά της Ευρώπης είναι η Γερμανία, έχοντας κατά νου είτε την καγκελαρία του Βερολίνου, που έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο σε ό,τι συμβαίνει στην Ευρώπη, είτε τη Φρανκφούρτη, την έδρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που αντιστοιχεί πιο πολύ σ’ αυτό που κυρίως είναι η Ευρωπαϊκή και η Νομισματική Ένωση, ένα τραπεζικό καρτέλ.Κι όμως, θα σας πρότεινα να το ξανασκεφτείτε, ξεφεύγοντας από τα προφανή. Η καρδιά της Ευρώπης μπορεί να πάλλεται στην Ελβετία, κι ας μην είναι αυτή μέλος της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης, ή στην Ολλανδία, που ανήκει και στις δυο. Δυο πρόσφατα γεγονότα συνηγορούν υπέρ αυτής της επιλογής. Το πρώτο είναι το δημοψήφισμα των Ελβετών που αποφάσισαν, έστω και με οριακή πλειοψηφία, να θεσπίσουν περιορισμούς στην μετανάστευση υπηκόων της Ε.Ε. Και το δεύτερο είναι ο όρκος που θα δίνουν στο εξής τα στελέχη και οι υπάλληλοι των ολλανδικών τραπεζών σε όποιον θεό πιστεύουν ότι θα φυλάσσουν ως κόρη οφθαλμού τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Δεν ξέρω ποιοι είναι οι λόγοι που η συγκεκριμένη ετυμηγορία των Ελβετών προκαλεί δυσφορία στα ευρωπαϊκά κέντρα εξουσίας τα οποία απειλούν με συνολική αναδιαπραγμάτευση της εταιρικής σχέσης της Ελβετίας με την Ε.Ε. Στην πραγματικότητα αυτή η ξενοφοβική απόφαση είναι ίσως η πιο αυθεντική έκφραση του «ευρωπαϊκού ιδεώδους», τουλάχιστον αυτού που θεωρούν «ευρωπαϊκό ιδεώδες» οι κατασκευαστές της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης. 

Η Ελβετία υπήρξε για πολλές δεκαετίες αυτό που θα ήθελε σήμερα να είναι η Ευρωζώνη. Η μεγάλη δεξαμενή του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος, το θησαυροφυλάκιο του έξυπνου χρήματος, καθαρού ή βρόμικου, δηλωμένου ή αδήλωτου, φορολογημένου ή αφορολόγητου, ματωμένου ή αμόλυντου. Η ελευθερία κίνησης του κεφαλαίου, πολύ πριν επινοηθεί η ευρωπαϊκή ενοποίηση, στην Ελβετία έγινε κυριολεξία σε πείσμα των παγκοσμίων πολέμων και των αιματηρών διαιρέσεων της υπόλοιπης Ευρώπης. Η Ελβετία υπήρξε καρδιά της Ευρώπης και για τους ναζί και για τους συμμάχους, και για ιμπεριαλιστές και για «απελευθερωτές», και για μαφιόζους και για ιεράρχες, και για κεφαλαιοκράτες και για ολιγάρχες, και για διεφθαρμένους και για διαφθορείς. Ήταν ο απόλυτος χώρος ελευθερίας για το χρήμα και για τους κατόχους του. Εκεί, ο όρκος πίστης στην Πίστη (την τραπεζική) δεν χρειάστηκε να είναι ρητά διατυπωμένος, γιατί εμπεριέχεται και υπονοείται στην ιδρυτική συνθήκη του κράτους που καμουφλάρει πίσω από την ουδετερότητά του την εξυπηρέτηση των πιο απεχθών καθεστώτων και μηχανισμών καταπίεσης, εκμετάλλευσης και εξευτελισμού της ανθρώπινης ύπαρξης. «Εις το όνομα του Παντοδύναμου Θεού» ομνύει το σύνταγμα της «άμεσης ελβετικής δημοκρατίας», κι είναι μάλλον δεδομένο πια ποιος είναι αυτός ο παντοδύναμος θεός που καθιστά όλες τις άλλες ελευθερίες πλην της ελευθερίας του κεφαλαίου γελοία προσχήματα.

Τα πράγματα είναι απλά. Για πολλές δεκαετίες η Ελβετία διατηρούσε το παγκόσμιο μονοπώλιο του χρηματοπιστωτικού πλυντηρίου κι αυτό της επέτρεπε (και της επέβαλλε) να προσελκύει και να απασχολεί πολλές χιλιάδες μεταναστών, κυρίως Ευρωπαίων. Τώρα, το μονοπώλιο αυτό έχει χαθεί, μπορεί η Ελβετία να διατηρεί κάποια από τα συμβολικά προνόμια- παραμένει, για παράδειγμα, έδρα της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS) και εργαστήριο επεξεργασίας των κανόνων της διεθνούς τοκογλυφίας (συμφωνίες της Βασιλείας)-, αλλά ταυτόχρονα πολιορκείται φορολογικά και κανονιστικά από μια Ε.Ε. που εξελίσσεται η ίδια σε τραπεζική ένωση και δεν ανέχεται κανόνες αυτοεξαίρεσης στην ελβετική νησίδα. Και η «νησίδα», με τη σειρά της, προσπαθεί να περισώσει ό,τι μπορεί από το παγκόσμιο προνόμιό της, πετώντας «σαβούρα» στη θάλασσα που δεν διαθέτει: μετανάστες, έστω κι αν αυτοί δεν είναι ρακένδυτοι, πεινασμένοι και ταλαιπωρημένοι ασιάτες, αλλά Ευρωπαίοι με λευκά και μπλε κολάρα, γκρι κουστούμια και γραβάτες.

Η ευρωκρατία προσποιείται την τσατισμένη με την απόφαση των Ελβετών, αλλά είναι δύσκολο να κρύψει ότι εδώ και πολύν καιρό πάλλεται στα σωθικά της μια αυθεντική ελβετική καρδιά, τρυφερή και γλυκιά σαν σοκολάτα όταν πρόκειται για την υγεία και τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού Λεβιάθαν, σκληρή κι αναίσθητη όταν πρόκειται για την υγεία των κοινωνιών, την ελευθερία των ανθρώπων, την υποδοχή των απελπισμένων μεταναστών από την Ασία ή την Αφρική. Η ελβετική καρδιά της Ευρώπης κτυπά προ πολλού με την ακρίβεια ελβετικού ρολογιού στη Λαμπεντούζα ή στο Φαρμακονήσι. Και, δυστυχώς, απέδειξε ότι μπορεί να είναι ελβετική, παραμένοντας ταυτόχρονα ελληνική, ιταλική ή βρετανική.

Και από τούδε και στο εξής, η καρδιά της Ευρώπης μπορεί να είναι ολλανδική. Η ειρωνεία της ιστορίας είναι ότι οι Ολλανδοί, που με το σύστημα της δημόσιας πίστης πριν τέσσερις αιώνες εδραίωσαν την αποικιοκρατία τους και κατά κάποιο τρόπο έγιναν το πρώτο καπιταλιστικό κράτος στον κόσμο, κλείνουν τον ιστορικό κύκλο επινοώντας έναν όρκο εδραίωσης και της ιδιωτικής πίστης. Αφού αποφάσισαν πρώτοι να σπάσουν το ταμπού της μεταφυσικής, να ξεπεράσουν τα προσχήματα του ορθολογισμού και του πραγματισμού και να ενστερνιστούν το credo του κεφαλαίου σ’ ένα αυθεντικό Σύμβολο Τραπεζικής Πίστεως, δικαιούνται να διεκδικήσουν αυτοί την καρδιά της Ευρώπης. Να ομνύουν εις ένα θεό πατέρα ευρωκράτορα, ποιητήν δημόσιας και ιδιωτικής πίστης, που με την πρώτη ποδηγετεί κράτη, κοινωνίες, συλλογικά δικαιώματα και με τη δεύτερη απαλλοτριώνει άτομα, ιδιωτικές περιουσίες, αποταμιεύσεις και ατομικά δικαιώματα.

Ωστόσο, είτε ελβετική είτε ολλανδική είναι η καρδιά της Ευρώπης, εκείνο που δεν μπορεί να αποφύγει ποτέ είναι το έμφραγμα. Αργά ή γρήγορα θα το πάθει.

Υ.Γ. Απίστευτο! Πέρασε πάνω από μήνας από την προηγούμενη ανάρτηση. Η καρδιά του μπλογκ πάσχει από αρρυθμία…

ΚΙΜΠΙ 

ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΞΙΑ

Το σύστημα της δημόσιας πίστης, δηλαδή των κρατικών χρεών, που τις αρχές του τις ανακαλύπτουμε κιόλας στο μεσαίωνα στη Γένουα και στη Βενετία, διαδόθηκε σ’ όλη την Ευρώπη στη διάρκεια της περιόδου της μανουφακτούρας. Το αποικιακό σύστημα με το θαλάσσιο εμπόριό του και με τους εμπορικούς του πολέμους του χρησίμευσε σαν θερμοκήπιο. Έτσι στέριωσε πρώτα στην Ολλανδία. Το δημόσιο χρέος, δηλ. το ξεπούλημα του κράτους –αδιάφορο αν είναι απολυταρχικό, συνταγματικό ή δημοκρατικό κράτος– βάζει τη σφραγίδα του στην κεφαλαιοκρατική εποχή. Το μοναδικό κομμάτι τού λεγόμενου εθνικoύ πλούτου, που στoυς σύγχρονους λαούς ανήκει πραγματικά στο σύνολο του λαού είναι το δημόσιο χρέος τους. Γι’ αυτό είναι πέρα για πέρα συνεπής η σύγχρονη θεωρία που λέει πως ένας λαός γίνεται τόσο πιο πλούσιος, όσο πιο βαθιά βουτιέται στα χρέη. Το δημόσιο χρέος γίνεται το credo [πιστεύω] του κεφαλαίου. Κι από τη στιγμή που εμφανίζεται η χρέωση του δημοσίου, τη θέση του αμαρτήματoς ενάντια στο άγιο πνεύμα, για το οποίο δεν υπάρχει άφεση, την παίρνει η καταπάτηση της πίστης απέναντι στο δημόσιο χρέος.

Καρλ Μαρξ, «Το Κεφάλαιο, τόμος Α΄»

Ντέϊβιντ Γκρέϊμπερ: Το χρέος ως εργαλείο κυριαρχίας (αναδημοσίευση)

από την Εφημερίδα των Συντακτών

(Σάββατο 15 Φλεβάρη)

του Θανάση Γιαλκέτση

Μια συνέντευξη του Ντέϊβιντ Γκρέϊμπερ στο γαλλικό περιοδικό Le Nouvel Observateur.

πρόλογος-βιογραφικό

Η Ιστορία καταδεικνύει ότι το καλύτερο μέσο για να δικαιολογούν σχέσεις που βασίζονται στη βία, για να τις κάνουν να θεωρούνται ηθικές, είναι να τις μεταφράζουν με όρους χρεών. Ετσι δημιουργείται η αυταπάτη ότι είναι το θύμα εκείνο που διαπράττει το αδίκημα. Το χρέος είναι το πιο αποτελεσματικό πολιτικό εργαλείο που επινοήθηκε ποτέ από τους πλούσιους και τους ισχυρούς: διακοσμεί τις πιο βίαιες ανισότητες μεταξύ πιστωτών και οφειλετών με ένα επίστρωμα ηθικότητας και φιλοδωρεί τα θύματα, τους οφειλέτες, με το συναίσθημα ότι είναι ένοχοι. Είναι η γλώσσα που χρησιμοποιούσαν πάντοτε οι κατακτητικοί στρατοί: μας χρωστάτε τη ζωή επειδή σας έχουμε δανείσει και, καθώς είμαστε γενναιόδωροι, δεν θα οφείλετε τίποτα τον πρώτο χρόνο, αλλά θα πληρώνετε στη συνέχεια.

Κυκλοφόρησε πρόσφατα και στη γλώσσα μας το βιβλίο του Αμερικανού ανθρωπολόγου Ντέιβιντ Γκρέιμπερ «Χρέος. Τα πρώτα 5.000 χρόνια» (Στάσει Εκπίπτοντες, 2013). Γεννημένος το 1961, ο Γκρέιμπερ ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ από το 1998 ώς το 2007, ενώ σήμερα διδάσκει στο London School of Economics. Παραγωγικός συγγραφέας, πολιτικός ακτιβιστής και θεωρητικός του αναρχισμού, ο Γκρέιμπερ συμμετείχε ενεργά στο κίνημα Occupy Wall Street.  

η συνέντευξη

- Στο βιβλίο σας «Χρέος. Τα πρώτα 5.000 χρόνια» αμφισβητείτε την ιδέα –που διατηρείται μέσα στους αιώνες–ότι η αδυναμία να εξοφλήσουμε ένα χρέος είναι ανήθικη, καθώς η Ιστορία και οι θρησκείες μάς διδάσκουν ότι το να πληρώνουμε τα χρέη μας είναι μια επιτακτική υποχρέωση.

- Το χρέος είναι μια υπόσχεση που δίνεται από έναν οφειλέτη σε έναν πιστωτή. Βεβαίως, όταν κάποιος υπόσχεται κάτι σε κάποιον, οφείλει να προσπαθήσει να τιμήσει αυτήν την υπόσχεση όσο καλύτερα μπορεί. Αυτό όμως που με κέντρισε είναι το σημαντικό ηθικό βάρος που αποδίδουμε σε αυτόν τον τύπο οικονομικής υπόσχεσης. Οταν ένας πολιτικός στη διάρκεια μιας προεκλογικής εκστρατείας υπόσχεται λαγούς με πετραχήλια όταν θα εκλεγεί και όταν μια κυβέρνηση υπόσχεται στις τράπεζες να τις πληρώσει με ένα προκαθορισμένο επιτόκιο, τείνουμε να θεωρούμε ότι η πρώτη υπόσχεση δεν πρόκειται να τηρηθεί ενώ η δεύτερη μας φαίνεται απολύτως ιερή. Αυτό το βιβλίο ξεκινάει με μια συζήτηση που έκανα στο Λονδίνο με μιαν αριστερή δικηγόρο σχετικά με την παρέμβαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στη Μαδαγασκάρη, όπου είχα ζήσει για περίπου δύο χρόνια. Είχαν συμβεί φοβερά πράγματα σ’ αυτή τη χώρα όταν τα μέτρα οικονομικής λιτότητας που απαιτούσε το ΔΝΤ εφαρμόστηκαν, ιδίως όταν μια επιδημία ελονοσίας εξόντωσε χιλιάδες παιδιά, εξαιτίας των περικοπών στις κρατικές δαπάνες. Της είπα ότι η κατάργηση του χρέους θα ήταν καλό πράγμα, καθώς οι κάτοικοι της Μαδαγασκάρης είχαν ήδη πληρώσει πολλά. Αυτή μού απάντησε: «Μα τα δανείστηκαν τα χρήματα. Σε κάθε περίπτωση, οφείλει κάποιος να εξοφλεί τα χρέη του». Δεν ήταν μια οικονομική διαπίστωση αλλά μια ηθική κρίση. Γιατί η ηθική του χρέους φαίνεται ανώτερη από όλες τις άλλες μορφές ηθικής; Ποια είναι όμως αυτή η επιτακτική ηθική υποχρέωση που θα μπορούσε να δικαιολογήσει τον θάνατο χιλιάδων παιδιών; Αυτό το βιβλίο γεννήθηκε από αυτό το ερώτημα και από αυτήν την εξέγερση.

- Πολλές θρησκείες, γράφετε, βασίζονται στην ιδέα ενός αρχέγονου χρέους του ανθρώπου προς τον Θεό, τις θεότητες, τη φύση… Ο άνθρωπος θα ήταν ένας αιώνιος οφειλέτης;

- Τα περισσότερα θρησκευτικά κείμενα που αναφέρονται σ’ αυτό το ζήτημα λένε ότι η ηθική είναι υπόθεση χρεών που πρέπει να πληρώσουμε. Η βραχμανική θρησκεία διδάσκει ότι η ζωή είναι ένα χρέος που χρωστάμε στους θεούς, αλλά με το να γίνεται κάποιος ο ίδιος σοφός εξοφλεί αυτό που χρωστάει σε εκείνους που επινόησαν τη σοφία.

- Ένα χρέος που εξοφλούν και με τις θυσίες....

- Ναι, η θυσία είναι μια προκαταβολή και ο διακανονισμός του υπόλοιπου χρέους γίνεται όταν πεθαίνει κάποιος. Η ιδέα της ηθικής του χρέους προσκρούει όμως στο γεγονός ότι πρέπει να γίνεις εσύ ο ίδιος σοφός για να πληρώσεις το χρέος σου στις θεότητες, πρέπει να αποκτήσεις παιδιά για να εξοφλήσεις το χρέος σου προς τους γονείς σου. Στα αραμαϊκά η ίδια λέξη σημαίνει χρέος και αμαρτία ή ενοχή. Στη Βίβλο, οι αμαρτωλοί καλούνται να εξοφλήσουν το ηθικό χρέος τους προς τον Θεό, αλλά η ίδια η Βίβλος μάς εξηγεί στη συνέχεια ότι αυτό το χρέος δεν έχει στο βάθος τίποτα το ιερό και ότι σε τελική ανάλυση ο Θεός θα το σβήσει. Στα βιβλικά κείμενα η «λύτρωση» σημαίνει την απαλλαγή από τις συνέπειες του χρέους, την τελική εξόφληση. Ενας πολύ παλαιός εβραϊκός νόμος της εποχής του Μωυσή ήταν εκείνος του Ιωβηλαίου. Οριζε ότι όλα τα χρέη θα καταργούνταν αυτόματα «το Σάββατο έτος» (δηλαδή μετά το πέρασμα επτά χρόνων) και ότι όλοι όσοι είχαν γίνει σκλάβοι εξαιτίας αυτών των χρεών θα απελευθερώνονταν. Η παραίτηση από τις απαιτήσεις είναι, όπως βλέπουμε, μια πολύ παλιά ιδέα.

- Υποστηρίζετε ότι το χρέος υπήρξε πάντοτε ένα εργαλείο στην υπηρεσία της εξουσίας και της βίας.

- Η Ιστορία καταδεικνύει ότι το καλύτερο μέσο για να δικαιολογούν σχέσεις που βασίζονται στη βία, για να τις κάνουν να θεωρούνται ηθικές, είναι να τις μεταφράζουν με όρους χρεών. Ετσι δημιουργείται η αυταπάτη ότι είναι το θύμα εκείνο που διαπράττει το αδίκημα. Το χρέος είναι το πιο αποτελεσματικό πολιτικό εργαλείο που επινοήθηκε ποτέ από τους πλούσιους και τους ισχυρούς: διακοσμεί τις πιο βίαιες ανισότητες μεταξύ πιστωτών και οφειλετών με ένα επίστρωμα ηθικότητας και φιλοδωρεί τα θύματα, τους οφειλέτες, με το συναίσθημα ότι είναι ένοχοι. Είναι η γλώσσα που χρησιμοποιούσαν πάντοτε οι κατακτητικοί στρατοί: μας χρωστάτε τη ζωή επειδή σας έχουμε δανείσει και, καθώς είμαστε γενναιόδωροι, δεν θα οφείλετε τίποτα τον πρώτο χρόνο, αλλά θα πληρώνετε στη συνέχεια.

- Αναφέρετε τα δύο απίστευτα γαλλικά παραδείγματα της αποικιοποίησης της Μαδαγασκάρης και της ανεξαρτησίας της Αϊτής.

- Ναι, είναι τρομερό. Το 1885, η Γαλλία εισέβαλε στη Μαδαγασκάρη και ανακήρυξε τη χώρα γαλλική αποικία. Μετά την «ειρήνευση», ο στρατηγός Γκαλιενί είχε τη διεστραμμένη ιδέα να απαιτήσει από τον πληθυσμό του νησιού να πληρώσει τα κόστη που προκλήθηκαν από την εισβολή και την κατοχή. Το παράδειγμα της Αϊτής είναι ακόμα πιο τρελό. Το 1825, η νέα Δημοκρατία της Αϊτής, η οποία είχε κερδίσει την ανεξαρτησία της χάρη στην εξέγερση των σκλάβων, υποχρεώθηκε από τον Κάρολο τον 10ο να δανειστεί από τη Γαλλία 150 εκατομμύρια φράγκα, προκειμένου να «αποζημιωθούν» οι παλιοί δουλοκτήτες άποικοι που εκδιώχθηκαν μετά την κατάκτηση της ανεξαρτησίας. Η λέξη «Αϊτή» παρέμεινε από εκείνη την εποχή το συνώνυμο του χρέους, της φτώχειας και της εξαθλίωσης.

- Η χρέωση, γράφετε, προκαλούσε πάντοτε εξεγέρσεις.

- Οι περισσότερες εξεγέρσεις στην Ιστορία έγιναν από λαούς χρεωμένους. Επί πολλές χιλιετίες, η πάλη μεταξύ πλούσιων και φτωχών έπαιρνε τη μορφή συγκρούσεων μεταξύ πιστωτών και οφειλετών. Όλες οι λαϊκές εξεγέρσεις άρχισαν με τον ίδιο τρόπο: με την τελετουργική καταστροφή των κατάστιχων στα οποία καταγράφονταν τα χρέη και των λογιστικών βιβλίων των πιστωτών.

- Η κατάργηση του χρέους σήμερα είναι για σας, που είστε αγωνιστής του κινήματος Occupy Wall Street, μια ουτοπία; Είναι εφικτή;

- Είναι αναπόφευκτη. Το τωρινό επίπεδο του χρέους καθιστά ανέφικτη την εξόφλησή του. Η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να εξοφλήσει το δικό της, οι υπερχρεωμένοι πολίτες –όπως οι Αμερικανοί φοιτητές, χρεωμένοι -ώς τον λαιμό για τις σπουδές τους και χωρίς προοπτική να βρουν εργασία– δεν θα μπορέσουν να πληρώσουν τα χρέη τους. Το μεγάλο βιβλικό Ιωβηλαίο που θα αφορούσε την κατάργηση του διεθνούς χρέους και ταυτόχρονα του χρέους των καταναλωτών θα ήταν σωτήριο, γιατί θα μείωνε τα ανθρώπινα βάσανα και θα υπενθύμιζε ότι το χρήμα δεν είναι ιερό και ότι το να πληρώνεις τα χρέη σου δεν είναι η ουσία της ηθικής.

Η τελευταία μας ευκαιρία (αναδημοσίευση)

του Γιάννη Μακριδάκη

Πρωί κινήσαμε παρέα με τον μπάρμπα Θωμά να σημαδέψουμε τις ελιές για το κλάδεμα. Δικό του ήτανε το χωράφι, χρόνια πολλά το φρόντιζε, το καθάριζε, το φρεζάριζε για να ‘ναι το χώμα αφράτο, μάζευε τον καρπό, μπόλιαζε και τα δέντρα ύστερα από καμιά καλοκαιρινή πυρκαγιά που λάχαινε να περάσει από μέσα του, να κάψει τις ελιές και να ξανασκάσουνε αγρέλοι από τα αποκαϊδια. Χρόνια πολλά τον έθρεψε τον Θωμά το χωράφι εκείνο με το λάδι που του ‘δινε μα τώρα πια εκείνος γέρασε και δε μπορεί να το ‘χει, αγριέψανε τα δέντρα, φουντώσανε και έτσι, μιας και η ελιά θέλει λωλό αφεντικό, όπως λένε στα χωριά μας, το πήρα του λόγου μου για να του πάω παρακάτω το βίο του, μαζί και τον δικό μου. 

Πήγαμε λοιπόν σήμερα πρωί πρωί να κάνουμε το σχέδιο. Με κόκκινη μπογιά ανά χείρας σημάδευα τα κλαδιά που μου υποδείκνυε ο Θωμάς πως πρέπει να κλαδέψω. Να καθαρίσω τις ελιές, να τις κάνω νυφούλες, να χαίρεσαι να τις βλέπεις. Να καθαρίσω και τους αγρέλους για να τους μπολιάσουμε παρέα τον Μάρτη, να μαθαίνω. Γυρνούσαμε εδώ κι εκεί και παρακεί και σημαδεύαμε λοιπόν, μπρος ο Θωμάς και από πίσω εγώ να βλέπω και ν’ ακούω, μα αντιλήφθηκα άξαφνα πως με κάποια δέντρα που ήτανε καταφανώς μες στο δικό μας κτήμα δεν ασχολιότανε καθόλου, τα προσπερνούσε κι έφευγε δίχως να τα κοιτάζει. 

Αυτά δεν είναι δικά μας, μου είπε σαν τον ρώτησα και έμεινα να τον κοιτώ γεμάτος απορία. Είδε τα μάτια μου που είχανε γραμμένο ξεκάθαρα το ερώτημα και μου ‘δειξε μια πέτρα. Μια κοτρόνα ήτανε στα ριζά μιας παλιάς ελιάς που έδειχνε τα όρια. Κι άλλη μια στην άλλη άκρη του αγρού. Κι ένας δρυς στην παραπέρα άκρη, εκεί που το σύνορο ήτανε για μένα πια ξεκάθαρο αφού υπήρχε και ξερολιθιά πέρα πέρα να το ορίζει. 

Και τίνος είναι οι ελιές που δεν είναι δικές μας, τον ρώτησα. 

Αλλονών, απάντησε ξερά, πεθαμένοι είναι πια όλοι. Τα παιδιά, τα εγγόνια τους, τα ανίψια τους, όλοι οι κληρονόμοι δεν έχουνε φανεί ποτές τόσα χρόνια εδώ, ούτε και ξέρουνε τα χωράφια των παππούδων τους. 

Δηλαδή περιτριγυριζόμαστε από πεθαμένους, συνέχισα και το μυαλό μου δούλευε προς ύπουλη κατεύθυνση. 

Ναι, μου απάντησε το ίδιο ξερά. 

Κι άμα πεθάνουμε κι εμείς οι δυο μπάρμπα Θωμά, ποιος θα ξέρει τότε τίνος είναι τα χωράφια και τα δέντρα; 

Κανένας. Τώρα μονάχα εγώ τα ξέρω πια, και όχι όλα. Να, έχει ένα χωράφι από κει, που συνορεύει με το δικό μας και δεν ξέρω τίνος είναι. Πενήντα χρόνια δεν έχω δει κανέναν να ‘ρθει. Ζούγκλα έγινε. 

Και γιατί δεν τις κλαδεύουμε και τις ελιές των πεθαμένων, να τις μπολιάσουμε, να δώσουνε καρπό, βγήκε από μέσα μου τελικά η πονηρή μου σκέψη. 

Δεν είναι δικές μας σου λέω. Ποτέ δεν θα αγγίζεις ότι δεν είναι δικό σου, κατάλαβες; 

Κατάλαβα, πώς δεν κατάλαβα. Αφού είδα τις δυο πέτρες που ορίζανε τα σύνορα απείραχτες για χρόνια. Ο αφέντης άνθρωπος δεν υπήρχε πια ούτε ως ανάμνηση αλλά τα όρια που είχε συμφωνημένα με τους διπλανούς του μαρτυρούσανε ακόμα πως κάποτε υπήρξε. Κι όσοι απομείνανε πίσω, τον περιμένουνε, δεν αγγίζουνε τίποτα δικό του. Μήπως ξαναϋπάρξει περιμένουνε ή φοβούνται πως όταν σαν θα πάνε κι αυτοί να τον βρούνε κάποτε, θα τους ζητήσει εκεί απάνω την ευθύνη για την κλεψιά. 

Δεν ξαναμίλησα. Ακολουθούσα τον Θωμά και σημάδευα με την μπογιά όποιο κλαδί μου έδειχνε πως πρέπει να κοπεί, για να ρθω άλλη μέρα με το αλυσσοπρίονο να κάνω τη δουλειά. Ώσπου φτάσαμε στον δρυ και στην ξερολιθιά που χώριζε το κτήμα μας από του αποθαμένου. 

Ο άγραφτος νόμος της αγροτικής ζωής λέει πως ο όποιο χωράφι είναι πιο ψηλά από το άλλο, σ’ αυτό ανήκει ο τοίχος, είπε ο Θωμάς και μου τον έδειξε πέρα πέρα με το δάχτυλο. 

Κούνησα το κεφάλι μου πως κατάλαβα και χαμογέλασα με ικανοποίηση επειδή ο τοίχος θεωρούνταν δικός μας. Μα πάλι προς το συμφέρον μου τα είχα καταλάβει. Πρώην αστός, μεγαλωμένος μες στην σύγχρονη κοινωνία των συμφερόντων και της ιδιώτευσης. Δεν πρόλαβα να χαρώ όμως για πολύ την ιδιοκτησία μου. 

Άμα ο διπλανός σού πει “μάζεψε τον τοίχο σου που γκρέμισε κι έπεσε μες στο χωράφι μου”, είσαι υποχρεωμένος δίχως δεύτερη κουβέντα να πας να τον φτιάξεις, συνέχισε το σκεπτικό του ο Θωμάς σαν να μην είχε τελειώσει τα λόγια του τα πρώτερα και έμεινα πάλι ενεός με τη σοφία των παλιών ανθρώπων αλλά κυρίως με τη διαφορά νοοτροπίας μεταξύ εμού και του γηραιού μου φίλου. Μεταξύ των ανθρώπων της γης και των ανθρώπων της πόλης. 

Γύρω μας όλοι νεκροί, τα δέντρα τους παρατημένα για μισόν αιώνα και βάλε, παρ’ όλα αυτά εγώ, ο νέος αφέντης του χωραφιού, έπαιρνα μαθήματα καλής γειτονίας από τον παλιό, που έλεγε ό,τι είχε να πει για να αποσυρθεί με τη συνείδησή του ήσυχη, να μη φέρει ευθύνη. 

Αφού τελειώσαμε μετά από λίγη ώρα τη δουλειά, κινήσαμε να φύγουμε για το χωριό. Περνώντας από την Κοινοτική γεώτρηση, μου ‘δειξε το ρολόι. Εδώ θα ‘ρχεσαι κάθε φορά πριν βάλεις μπρος να ποτίσεις άμα τύχει και βάλεις ποτέ μπαχτσέ μες στο χωράφι, μου είπε, θα γράφεις το νούμερο, θα πηγαίνεις ύστερα να ανοίγεις το νερό, θα κάνεις τη δουλειά σου, θα ποτίζεις τον κήπο σου και όταν τελειώνεις θα ξανάρχεσαι να γράφεις το νέο νούμερο για να πεις στην υπηρεσία της κοινότητας πόσο νερό έκαψες, κατάλαβες; 

Τώρα πια είχα μείνει τελείως εμβρόντητος. Όλα επαφείονταν εδώ και χρόνια στον λόγο των ανθρώπων κι ακόμα αυτή η κατάσταση δεν είχε αλλάξει διόλου στο χωριό. 

Κι άμα κάποιος δεν πάει να σημειώσει πόσο νερό έκαψε, τον ρώτησα μόνο και μόνο για ν’ ακούσω την απάντηση. 

Ε, αυτός θα κλέψει το νερό, αλλά κανένας δεν το κάνει αυτό το πράμα, αποκρίθηκε πάλι κοφτά και με μια βεβαιότητα που δεν χωρούσε αντίρρηση. 

Τον πήγα με το τζιπ ως το σπίτι του. 

Πού πήγε αυτή η Ελλάδα, πού πήγε αυτός ο λεβέντης λαός που ο λόγος του ήτανε συμβόλαιο, που έβαζε μια πέτρα πανω στην άλλη και μένανε κι οι δυο εκεί για αιώνες να ορίζουνε, αναρωτήθηκα καθώς οδηγούσα μόνος μετά από λίγα λεπτά. Πώς καταντήσαμε έτσι εμείς οι νεώτεροι; Πως μας μετάλλαξε μέσα σε δυο γενιές η θεωρεία της ιδιώτευσης και η πρακτική της κατανάλωσης, η ευκολία με την οποία μάθαμε να κατακτούμε τον βίο μας. 

Μα καθώς είχα απομείνει έτσι συνοφρυωμένος και σκεπτικός, μια λάμψη ξαφνικά διαπέρασε τα μάτια μου. Εδώ είναι ακόμα αυτός ο λαός, αυτή η Ελλάδα. Μόλις την είχα συναντήσει και με δίδαξε τόσα πράγματα μέσα σε μισή ώρα! Πνέει τα λοίσθια αλλά υπάρχει ακόμα, χαμογέλασα. Το μόνο που έχουμε να κάνουμε εμείς, τα θύματα μιας κατασκευασμένης κρίσης καπιταλισμού, είναι να ξαναβρούμε σύντομα τους τελευταίους εκπροσώπους της και να είμαστε δεκτικοί σ’ αυτά που θα μας δείξουν. Δεν είναι αργά για να το πράξουμε αυτό, είναι όμως η τελευταία μας ευκαιρία για να σωθούμε. Διότι, όταν σε λίγο καιρό αποδημήσουν κι οι τελευταίοι εκπρόσωποί του τσαγανού μας, τότε θα απομείνουμε πια ορφανοί. Θ’ απομείνουμε να παλεύουμε δίχως κανένα παρελθόν με τα νύχια των αρπακτικών της νέας τάξης. Τότε θα πάμε χαμένοι. Γρηγορείτε λοιπόν. 

Κυριακή 16/2 στις 12.00, Φανταζόμαστε – Σχεδιάζουμε – Δημιουργούμε το Περιβόλι του Πάρκου Ναυαρίνου

 

Μετά από την κουβέντα μας στο θέατρο Εξαρχείων και ενώ κοντεύουμε να τελειώσουμε το χτίσιμο της πέτρινης βρύσης, οργανώνουμε μία πρώτη συνάντηση στο πάρκο Ναυαρίνου, όλοι-ες όσοι-ες έχουμε ιδέες και όρεξη για την καλλιέργεια του περιβολιού.

Μαζευόμαστε λοιπόν αυτή την Κυριακή 16/2 στις 12:00 (μετά τις δουλειές στο Πάρκο), όσοι-ες έχουμε ήδη εκφράσει ενδιαφέρον για συμμετοχή μας στην ομάδα περιβολιού, αλλά και όποιος-α άλλος-η θέλει, ώστε να συζητήσουμε και να γνωριστούμε. Υπάρχουν ήδη κάποιες ιδέες για καλλιέργεια σπόρων παραδοσιακών ποικιλιών, για φυσική καλλιέργεια, για συλλογικότητες που ενδιαφέρονται να καλλιεργήσουν στο χώρο ή για ανθρώπους που θα ήθελαν να καλλιεργήσουν μαζί με φίλους τους. Όποια άλλη ιδέα ή σκέψη έχετε, φέρτε την μαζί με καλή διάθεση.

Στο τέλος της συνάντησης, φίλοι από την τράπεζα σπόρων Δρυάδες θα μας προσφέρουν φυντάνια από σπόρους παραδοσιακών ποικιλιών!

Πρώτη επιτυχημένη αναβολή πλειστηριασμού στο Μεσολόγγι

πηγή: Ηλεκτρονική εφημερίδα Αιχμή

http://www.aixmi-news.gr/μεσολόγγι/μεσολόγγι/πρώτη-επιτυχημένη-αναβολή-πλειστηριασμού-στο-μεσολόγγι

Επιτυχής ήταν η κίνηση αλληλεγγύης με σκοπό την αναβολή πλειστηριασμού ακινήτου συμπολίτη μας, την Τετάρτη το απόγευμα, έξω από το Πρωτοδικείο Μεσολογγίου.

Ήταν η πρώτη προσπάθεια που έγινε στην πόλη και η ανταπόκριση του κόσμου ήταν ενθαρρυντική, ωστόσο όχι μαζική, κάτι που θα χρειαστεί για τις επόμενες φορές. Σημαντική, όμως, ήταν η παρουσία ανθρώπων από τις αντίστοιχες ομάδες Αγρινίου και Ναυπάκτου. Το παρών και την στήριξή τους έδωσαν και η βουλευτής Αιτ/νίας Μ.Τριανταφύλλου και ο υποψήφιος δήμαρχος Μεσολογγίου Π. Παπαδόπουλος.

Οι «Πολίτες σε Κίνηση Ενάντια στους Πλειστηριασμούς» δηλώνουν ευχαριστημένοι από την προσωρινή έκβαση της υπόθεσης. Όπως αναφέρουν, ο δανειολήπτης, που έχει πληγεί από την οικονομική κρίση και αδυνατεί να ανταπεξέλθει, κερδίζει μια παράταση, περίπου 3 μηνών, κατά την διάρκεια της οποίας ευελπιστούν ότι οι πολιτικές συνθήκες θα έχουν αλλάξει προς το καλύτερο. Επίσης, το κέρδος του χρόνου γεννά νέες δυνατότητες νομικής άμυνας που ενδεχομένως σήμερα δεν υπάρχουν. Το κεντρικό αίτημά τους είναι ότι την κρίση πρέπει να την πληρώσουν αυτοί που την δημιούργησαν και ότι οι συνέπειές της δεν πρέπει να πέσουν στις πλάτες των θυμάτων της.

Στο επόμενο διάστημα οι κινήσεις αυτές των πολιτών θα οργανωθούν ακόμα καλύτερα ώστε να υπάρχει καλύτερη και πιο άμεση ενημέρωση.

ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΡΑΝΙΚΟΛΑ