Τρίτη 4 Μαρτίου 2014

ΒΙΟ.ΜΕ, ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑΣ (αναδημοσίευση)


από http://2467kollontai.wordpress.com/
από την Άννα Β.

Λίγη προϊστορία…

Το εργοστάσιο της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής , στη Θεσσαλονίκη, ήταν ένα εργοστάσιο όπως πολλά άλλα: εγκαταλελειμμένο από τα αφεντικά, αφού πιστώθηκε με δάνεια και επιδοτήσεις και φυσικά με χρέη προς τους εργαζόμενους. Το εργοστάσιο της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής, όμως, δεν είναι πια σαν όλα τα άλλα. Κι αυτό γιατί οι εργαζόμενοί του δεν επέλεξαν την απλή, έστω δυναμική, διαμαρτυρία, αλλά έβαλαν στον τραπέζι μία νέα πρόταση. Μπορούμε χωρίς αφεντικά, είπαν. Είπαν, ακόμα, ότι δεν αναγνωρίζουν την ιδιοκτησία τους. Και, τέλος, έκαναν πράξη αυτή τους την στάση καταλαμβάνοντας το εργοστάσιο και διεκδικώντας να πάρουν στα δικά τους χέρια την παραγωγική μονάδα και να συνδέσουν την παραγωγή της με την κοινωνία.

Οργανωμένοι στο σωματείο τους, με αφετηρία την αγωνία της επιβίωσης, αποφάσισαν συλλογικά μέσα από τη γενική τους συνέλευση την πορεία του αγώνα τους. Επιθυμούν να δημιουργήσουν ένα κεκτημένο που θα απευθύνεται σε όλον τον κόσμο της εργασίας. Μπροστά στην ομολογία ενοχής του συστήματος για την αδυναμία και την απροθυμία να εγγυηθεί έστω τα ελάχιστα, κάποιοι οπισθοχωρούν στην αναξιοπρέπεια της δουλοπρέπειας και στην κατάθλιψη και κάποιοι λένε: Αν δεν μπορείτε εσείς, τόσο το καλύτερο, μπορούμε εμείς.

Το δίκαιο και το ηθικό
Πολλές φορές μιλάνε οι άνθρωποι για έννοιες, όπως το ηθικό και το ανήθικο ή το δίκαιο και το άδικο, σαν να ζούμε σε έναν στατικό κόσμο όπου υπάρχουν όλες οι επιλογές και ο καθένας είναι ελεύθερος να επιλέξει τη στάση του προς τη ζωή, την άποψή του περί σωστού και λάθους κ.ο.κ. Ωστόσο, οι έννοιες δεν προϋπάρχουν της ύπαρξης, όπως υποστηρίζει η κάθε είδους μεταφυσική.

Αντίθετα, το πραγματικό, όπως παγιώνεται σε συγκεκριμένες ιστορικές περιόδους, δημιουργεί μια σφαίρα ηθικής ή δικαιοσύνης και αναπαράγεται από αυτή. Κάθε αλλαγή κοινωνικού παραδείγματος έρχεται μέσα από διαδικασίες που αμφισβητούν έμπρακτα την παλιά ηθική, το παλιό καθεστώς εργασίας και κοινωνικής οργάνωσης, τους νόμους κ.ο.κ. Αντίστοιχα, οι απόψεις περί ρεαλισμού μπορούν να αναφέρονται μόνο σ’ αυτό που υπάρχει, ακόμα και αν επιχειρούν να το υπερβούν.

Ισχυριζόμαστε ότι η βασική αντίθεση είναι η αντίθεση ανάμεσα σε αυτούς που έχουν ιδιοκτησιακά δικαιώματα πάνω στα μέσα επιβίωσης (και σε εκείνους που δουλεύουν για να συνεχίσουν να τα έχουν) και σε αυτούς που πρέπει χαρίζουν τη ζωή τους στους πρώτους για να επιβιώσουν. Αυτή η σχέση που σχηματίζεται ανάμεσα στους πόλους αυτής της αντίθεσης καθορίζει και καθορίζεται ξανά από μια ηθική που συνάδει με αυτήν την πραγματικότητα.

Το να ελπίζεις σε ένα άλλο παράδειγμα ζωής, σε κάθε περίπτωση, δεν είναι παράνομο σε κανένα καθεστώς. Ίσα ίσα, η μεταφυσική ελπίδα μεσσιανικής φύσεως σε όλες τις εκφάνσεις της, θρησκευτικές και πολιτικές, είναι πάντα χρήσιμη για την καταστολή κάθε επαναστατικής διεργασίας. Τελικά, όμως, η μόνη σοβαρή εναντίωση στη μεταφυσική μπορεί να είναι αυτή που αποκαθηλώνει κάθε πραγματικότητα που εμφανίζεται ως ανίκητη. Η αίσθηση της ιστορικότητας εξαρτάται πλήρως απ’την αξιακή στάση που ο καθένας υιοθετεί απέναντι από τη δυνατότητα ή μη ν’αλλάξει το κοινωνικό παράδειγμα ζωής και ως προς το όφελος ποιας τάξης (όχι να βελτιωθεί ή να χειροτερέψει, αλλά ριζικά να αλλάξει).

Η μη αναγνώριση του αδύνατου της συνεχούς συσσώρευσης πλούτου στα χέρια όλο και λιγότερων δημιουργεί λογιών λογιών ρεύματα σκέψης. Ένα ρεύμα αγκαλιάζει αυτούς που υποστηρίζουν ότι η κατάσταση αυτή είναι η μόνη νόμιμη και άρα είναι λογικό να πεθαίνει, ας πούμε, το 1/3 το πληθυσμού (το λιγότερο άξιο) ανά τακτά χρονικά διαστήματα για να ξεπερνιούνται οι κρίσεις. Ένα άλλο, όχι τόσο διαφορετικό από το πρώτο, αγκαλιάζει αυτούς που ευαγγελίζονται έναν υψηλά ανεπτυγμένο και αυτορρυθμιζόμενο καπιταλισμό άνευ υπερβολών με ανθρώπινο πρόσωπο. Αυτή η γνήσια αντίφαση του μικροαστού εξοβελίζει την απελευθέρωση από την ετερονομία σε κάποιο μακρινό μέλλον, που δεν θα’ ρθει ποτέ, κάτι σαν τον παράδεισο των μονοθεϊστικών θρησκειών μετά την παγίωσή τους ως νόμιμες.

Σίγουρα, οι κοινωνικές σχέσεις είναι περίπλοκες. Κάποιος που είναι το αντικείμενο της εκμετάλλευσης, στον επόμενο τόνο μπορεί να γίνει ή να είναι ταυτόχρονο το υποκείμενό της. Οι εξουσιαστικές σχέσεις μπορούν να πάρουν άπειρες μορφές. Όμως, αυτό δε σημαίνει πως η βασική αντίθεση που γεννά κάθε αδικία δεν υπάρχει, πως η εξουσία δεν κατέχεται και απλώς ασκείται με κάποιο μεταφυσικό τρόπο, πως η καταπίεση είναι η φύση του ανθρώπου. Μάλλον σημαίνει πως η απουσία συμμαχίας και συνείδησης των από τα κάτω θα διαιωνίζει για πάντα τη βασική ύπαρξή της.

Η ηθική, ο ρεαλισμός, ή η δικαιοσύνη είναι λογικό, λοιπόν, να μη φτάνουν να φέρουν τον καινούργιο κόσμο, αφού όλες οι αποχρώσεις τους είναι αποτελέσματα του κόσμου που ήδη υπάρχει. Θα έμοιαζε με πραγματική σπαζοκεφαλιά αν μέσα σε όλα αυτά δεν υπήρχε η πράξη. Η επαναστατική πράξη που αμφισβητεί και ιχνηλατεί τους δρόμους προς το μέλλον. Η απουσία της μας αφήνει να νοσταλγούμε το παρελθόν.

Ένας απολυμένος, στην Ελλάδα της κρίσης, για παράδειγμα, ακόμα και αν διαδηλώσει και αν γκρινιάξει και αν παίξει ξύλο με τα ΜΑΤ έξω απ’ τα υπουργεία, κάποια στιγμή πρέπει να δει τι υπάρχει πέρα από την επίκληση στη δικαιοσύνη και τη λογική. Διότι, αυτή η επίκληση με ακρίβεια οδηγεί στην επιλογή αυτού που θα αλλάξει το πολιτικό σκηνικό και θα υποσχεθεί επιστροφή στο κοινωνικό κράτος του ’80 και ρεαλιστικές λύσεις και ποσόστωση στις απολύσεις και άλλα ωραία. Με άλλα λόγια, επιστροφή στα ίδια και συνεχής αναπαραγωγή της πραγματικότητας, με κοινό στόχο την εφαρμογή μιας «κεντρικής λύσης» ενάντια στην κρίση που το αστικό κράτος θα δώσει, υπό την πίεση του κινήματος. Μια λύση που πλασάρεται ως μόνη άμεση και ρεαλιστική (ή μόνη ρεαλιστική ως μεταβατική -sic), παρά το γεγονός ότι επιζητά να ξαναμοιράσει λίγο από τον πλούτο χωρίς να αμφισβητεί ούτε λίγο από την αστική εξουσία, τη μόνη νόμιμη και αιώνια συνθήκη.

Ξεχνούν, πως το κεφάλαιο είναι σχέση. Κάθε πράξη είναι επαναστατική μόνο αν διαρρηγνύει αυτή τη σχέση. Η αποδυνάμωσή του δεν σημαίνει παρά το γκρέμισμα της σχέσης αυτού που έχει και αυτού που δεν έχει, αυτού που αποφασίζει και αυτού που εκτελεί, αυτού που ηγείται και αυτού που ακολουθεί.

Και όμως, κινείται…
Τελικά, μόνο αν αμφισβητείς τα ιερά και τα όσια αυτού που ήδη υπάρχει, χτίζεις μια άλλη ηθική και εν τέλει κινείς την ιστορία. Γιατί, η επαναστατική ηθική μπορεί να χτίζεται μόνο συλλογικά μέσα από τους αγώνες εκείνους που συνδέουν την καθημερινή τους ύπαρξη με την κατάρρευση του συστήματος που γεννά την βαρβαρότητα, όχι σε επίπεδο διακηρύξεως, αλλά πρακτικά και υλικά. Όπως οι εργάτες της ΒιοΜε αμφισβητούν στα ίσια το δικαίωμα του αφεντικού τους στην ιδιοκτησία, αλλάζουν τον κύκλο παραγωγής και σπάνε τον αποξενωτικό καταμερισμό εργασίας, χτίζουν άλλη σχέση με το προϊόν, έχουν στόχο και χρησιμοποιούν ή αγνοούν τον νόμο για να τον πετύχουν με πλήρη αμεροληψία. Αλλάζουν παράδειγμα και μας ανοίγουν ένα παραθυράκι σε ένα δυνητικό μέλλον όπου η ηθική- άγνωστη σε μας ακόμη- χτίζεται με συντροφικότητα, αλληλεγγύη και αξιοπρέπεια- δίνοντας ακόμα και στη λέξη νόημα που ίσως ούτε οι ίδιοι δεν κατανοούν ακόμα.

Είναι παραπάνω από αυτονόητο, πρώτα από όλα από τους ίδιους τους εργαζόμενους της ΒιοΜε, που ξέρουν πολύ καλά τι σημαίνει ανέχεια, τι σημαίνει να μη βρίσκεις δουλειά έχοντας οικογένεια, τι σημαίνει να απευθύνεσαι σε δυνάμεις του κινήματος για αλληλεγγύη και αυτές να σε κατηγορούν ότι θέλεις να γίνεις μικροκαπιταλιστής, ότι η αυτοδιεύθυνση σε επιχειρήσεις που κλείνουν είναι μόνο το πρώτο από πάμπολλα βήματα μιας εξαιρετικά δύσκολης διαδικασίας. Όμως, αν δεν είναι αυτοί που παράγουν που θα κάνουν αυτό το βήμα, δεν θα είναι κανείς. Και σίγουρα δε θα είναι, μία άγια πρωτοπορία.

Συνήθως, κάθε προσπάθεια βεβήλωσης της νόρμας, που προτείνει έναν διαφορετικό τρόπο ζωής, βρίσκεται αντιμέτωπη με την κριτική που διαβλέπει την ενσωμάτωσή της. Η κριτική συνήθως μιλά για τη διαπαιδαγώγηση που χρειάζονται οι μάζες για να περάσουν πίστα και να καταλάβουν τα ανάκτορα άξαφνα μια μέρα με το άγγελμα κάποιων από αυτούς που καταγγέλουν την παραπλανημένη τάξη. Τον κίνδυνο της ήττας δεν τον αρνείται κανείς, ειδικά όσο αυτός έχει να κάνει με τη ρητορική της συμπορευόμενης «εναλλακτικής» πρότασης με τη ζούγκλα της εκμετάλλευσης, χωρίς ρήξη. Όμως, μεσσίες δεν υπάρχουν. Κι έτσι, μόνο αυτοί που εργάζονται έχουν τη δυνατότητα να βαδίσουν προς την προοπτική της αυτοδιευθυνόμενης εργασίας. Μόνο αυτοί που δε θέλουν αφεντικό πάνω απ’ το κεφάλι τους, μπορούν να κάνουν πράξη την οργάνωση της παραγωγής σαν δημιουργικό παιχνίδι. Μόνο αυτοί που βάζουν το κεφάλι τους στον τορβά, θα είναι εκεί για σένα στην επόμενη γωνία. Τελικά, ή με τα αφεντικά θα είσαι ή με τους εργάτες και την αξιοπρέπεια.

Νέα για τον αγώνα στη ΒΙΟΜΕ, πληροφορίες για τα προϊόντα, στοιχεία επικοινωνίας εδώ: 

Κείμενο των εργαζομένων: Οι εργαζόμενοι της βιο.με. συνάδερφοι και συναγωνιστές είναι μια χούφτα άνθρωποι. σαν μια χούφτα που κλείνει μέσα της χιόνι. Που την κάνουμε χιονόμπαλα και την πετάμε . την πετάμε στην πλαγιά και αυτήν αρχίζει και κατρακυλάει και όσο κατρακυλάει τόσο μαζεύει χιόνι , και μαζεύει κι άλλο χιόνι , κι άλλο και όλο μεγαλώνει αυτή η μπάλα και γίνετε όλο και μεγαλύτερη !! και μαζεύει και κολλάει πάνω της εργαζόμενους ,ανέργους , νοικοκυρές, φοιτητές , αγρότες. Και φυσικά η αλληλεγγύη φροντίζει να μην χτυπήσει πουθενά και σπάσει να φτάσει στο τέλος της πλαγιάς αλώβητη και να έχει γίνει μεγάλη σαν την γη. Τότε συνάδερφοι και συναγωνιστές και μόνο τότε θα μπορέσουμε να πούμε πως νικήσαμε!!

Αμόλα καλούμπα (αναδημοσίευση)


Ιχνηλατήθηκε από Παναγιώτης Χατζημωυσιάδης*  

*Θαρρώ ότι ταιριάζει, μέρα που 'ναι, κι ας το 'χω ξανανεβάσει. Εδώ στην τελική του μορφή, με την υποσημείωση-αφιέρωση "για όλες τις σκιές που, για λίγο ακόμα, σκιάζουν τις ζωές μας"

Σκιά
Ούτε καν μορφή. Μόνο ρόλοι. Ρόλοι διοικητικοί, διεκπεραιωτικοί, τυπικοί που τους κράδαινε σαν λάβαρο πίσω από ένα σκοροφαγωμένο γραφείο μέχρι το μεσημέρι κι ύστερα τους έβγαζε νωρίς το απόγευμα βόλτα στο κέντρο της πόλης με τεντωμένο από νόμους, διατάξεις και εγκυκλίους το παράστημα σέρνοντας πίσω του μια κουστωδία από τίτλους, μεταπτυχιακά και τυχάρπαστους αυλοκόλακες. Όπως ακριβώς δένουν οι πιτσιρικάδες των φτωχογειτονιών σκουριασμένα τενεκεδάκια στο πίσω φτερό του ποδηλάτου, για να ξεσηκώνουν τον κόσμο στις ώρες κοινής ησυχίας, κι ας ήταν η δική του ησυχία καλά προστατευμένη μέσα από πόρτες ασφαλείας, ηχομονωτικά τζάμια και κατεβασμένες περσίδες, όταν αργά το βράδυ φορούσε τις ριγέ πιτζάμες και ετοιμαζόταν να ξεκουραστεί, εξασκώντας τις μαθηματικές του γνώσεις με ακριβείς υπολογισμούς της απόστασης ανάμεσα στον καναπέ και στην τηλεόραση και ξορκίζοντας με τις φωνές της οθόνης τη σιωπή που ξανά θα τον έπνιγε με ενοχλητικά όνειρα στον πιο βαθύ του ύπνο μέχρι να 'ρθει το πρωί για να τον σώσει.

Όμως κάθε φορά που τέλειωνε την καταμέτρηση των εριφίων και σήκωνε την πύλη για να τα σαλαγίσει στη νυχτερινή βοσκή τους με την αθωότητα του μικρού ποιμένα που παραφυλάει πίσω από τα βράχια ανυποψίαστες παιδούλες στο αυγουστιάτικο μπάνιο τους άκουγε μέσα στην ησυχία της νύχτας να ηχεί σαν συναγερμός το βέλασμα του ίδιου απολωλότος προβάτου. Άνοιγε τα μάτια τρομαγμένος και χωρίς να αντιλαμβάνεται αν συνεχίζει να είναι μέσα ή έξω από το όνειρο, έβρισκε τον εαυτό του να τριγυρνάει από την κρεβατοκάρα στο σαλόνι, από το σαλόνι στην κουζίνα, από την κουζίνα στην τουαλέτα, όπου πολύ νωρίς το χάραμα κατάφερνε να ανακαλύψει το πρόσωπο που αναζητούσε, αφού προηγουμένως ζεμάταγε με καυτό νερό και ξερίζωνε με κόντρα ξύρισμα όλους τους νυχτερινούς του εφιάλτες.

Ξεκινούσε μια καινούρια μέρα, όπως ακριβώς ήταν η προηγούμενη και η παραπροηγούμενη, με την ίδια τυπική καλημέρα που εκφωνούσε μπροστά στον καθρέφτη, με την ίδια λοξή ματιά που έριχνε στον ενοικιαστή του από κάτω καταστήματος και με τον ίδιο ξερό ήχο που στρίγγλιζαν τα παπούτσια του στις πλάκες του πεζοδρομίου, ενόσω κατευθυνόταν στη δουλειά με την ανάλαφρη διάθεση και με την ξέγνοιαστη χαρά μιας Καθαράς Δευτέρας που φύλαγε στη μνήμη του από το πολύ μακρινό παρελθόν, όταν κατάφερε να σηκώσει για λίγο το χαρταετό του στον αέρα, προτού καταλήξει με μπερδεμένα ζύγια πάνω στα ηλεκτροφόρα.

Αλλά τώρα, που όδευε για τη δουλειά στον ξεχαρβαλωμένο πεζόδρομο της πόλης, ένιωθε τον πιο ούριο άνεμο της ζωής του να τον ανασηκώνει από το έδαφος σαν ήταν ο ίδιος χαρταετός με το σπάγγο δεμένο στην άκρη της γραβάτας, ενώ μέσα του αντηχούσε η φωνή της συνείδησης να δίνει με ένα “αμόλα καλούμπα” το σταθερό ρυθμό στη διαδρομή μέχρι να φτάσει στην πόρτα του γραφείου.

Κι όταν τελικά έφτανε, κυριευόταν από έναν παιδιάστικο ενθουσιασμό που τον έκανε να στριφογυρνάει πάνω από τον άξονα της εργονομικής του πολυθρόνας με όλους και με όλα να στροβιλίζονται γύρω από τον εαυτό του, ώστε στο τέλος να γίνονται ένας ακατάστατος πολτός από αντικείμενα, έπιπλα, μνήμες και υφισταμένους που τα έκλεινε σε κάτι ασυνάρτητες φράσεις, όπως “το πολλαπλάσιο του μηδενός ποτέ δεν περισπάται” ή “μηδέ προ του αθροίσματος μακάριζε” ή “το αφαιρείν εστί φιλοσοφείν” ή “όταν η λήγουσα είναι μακρά, η προπαραλήγουσα ποτέ δεν διαιρείται”, χωρίς να ξέρει το νόημα ή το λόγο της σταθερής ανάκλησής τους κάθε φορά που του σερβίριζαν στις 7:39 προ μεσημβρίας έναν γλυκύ βραστό με μπόλικο καϊμάκι.

Για πέντε ολόκληρα λεπτά στεκότανε ακίνητος στην πολυθρόνα με το βλέμμα προσηλωμένο στη σκούρα επιφάνεια κι όταν πλέον βαριόταν να μετράει τις φουσκάλες, άνοιγε την ηλεκτρονική του ενημέρωση για τις αλλαγές στους νόμους, στις εγκυκλίους και τις διατάξεις ή κολακευόταν με τον πληθυντικό ευγενείας που του απηύθυναν οι συνομιλητές από το τηλέφωνο ή άφηνε τους υφισταμένους να περιμένουν σε θέση ορθοστασίας έξω από το γραφείο, ενόσω ο ίδιος αναποδογύριζε το άδειο ποτήρι με την ελπίδα ότι θα έβλεπε στα τοιχώματα έναν διάπλατο δρόμο κι ένα κεφαλαίο γράμμα που θα ταίριαζε με το όνομά του, για να σχεδιάσει το επόμενο άλμα στην ιεραρχία της διοίκησης.

Και πράγματι διέκρινε έναν διάπλατο δρόμο που οδηγούσε σε μία ορθάνοιχτη πόρτα που έκλεινε ένα μεγάλο γραφείο που διηύθυνε ένα κεφαλαίο γράμμα που σχημάτιζε το δικό του όνομα που κατείχε ανώτατη θέση, αλλά συνέχιζε παρ' όλα αυτά να ασκεί τα καθήκοντά του με την αυταπάρνηση που έδειχνε πιτσιρικάς στις αθλοπαιδιές κάθε φορά που τον έβαζαν οι φίλοι του να κάνει το διαιτητή στην μπάλα, αφού κανένας δεν τον ήθελε συμπαίκτη στην ομάδα.

Σε μια τέτοια στάση τον βρήκαν, με το χέρι τεντωμένο και τους μύες του προσώπου συσπασμένους σαν να έδειχνε κόκκινη κάρτα σε κάποιον ή σαν να ζητούσε βοήθεια από κάπου, όταν μπλέχτηκε ο χαρταετός στους βραχυκυκλωμένους νευρώνες του μυαλού του και τράκαραν τα εγκεφαλικά του κύτταρα στους δαιδαλώδεις διαδρόμους των νέων εγκυκλίων, και το μόνο που πρόλαβε να δει αφήνοντας την τελευταία του πνοή ήταν μια ξεχασμένη εικόνα από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού, που ντυμένος τσολιαδάκι εφορμούσε στην επέτειο της 28ης Οκτωβρίου εναντίον του εχθρού με μια χάρτινη ξιφολόγχη προτεταμένη στα χέρια, κραυγάζοντας με όλη τη δύναμη της ψυχής του “Α Ε Ρ Α”.

Bill Hicks: Η φωνή μιας άλλης Αμερικής (αναδημοσίευση)


του Barikat

Tι ήταν αλήθεια ο Bill Hicks; Ένας εξαιρετικός stand-up comedian, ένας ακτιβιστής, ένας βέβηλος, άθεος, άπατρις που ήταν το μαύρο πρόβατο για το συντηρητικό συρφετό στις ΗΠΑ ή μήπως απλά ήταν another dead hero, όπως αναγράφεται κάτω από την εικόνα του, στο εσώφυλλο του Ænima των Τool;

Ίσως να ήταν όλα αυτά μαζί και άλλα πολλά περισσότερα. Ο Hicks, έζησε στα χρόνια της κυριαρχίας του «αμερικάνικου ονείρου», σε μια κοινωνία που λάτρευε τους ατσαλάκωτους αστέρες του Hollywood, ακολουθούσε πιστά ηγέτες σαν το Ρήγκαν και το Μπούς (τον senior), γέλαγε με τις κρυάδες τύπων σαν τον Letterman και ταυτόχρονα κατανάλωνε σαν μανιακή.

Ο ήρωας μας, δεν άνηκε στην διαχρονική ελίτ των αντισυστημικών αστέρων που ζει και βασιλεύει στις ΗΠΑ και ανα περιόδους βγάζει μερικά αξιόλογα φυντάνια για να αυτοαναγορεύονται σε φωνές ενάντια στην εκμετάλλευση και την καταπίεση, την ίδια στιγμή που οι τραπεζικοί τους λογαριασμοί δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από αυτούς των «εχθρών» τους.

Ο Hicks, δεν διεκδίκησε ποτέ να είναι η φωνή της σιωπηρής πλειοψηφίας. Ήξερε πολύ καλά ότι η πλειοψηφία ήταν απέναντι του. Το ήξερε, δεν το υπέθετε. Το έζησε στα πρώτα του χρόνια όταν η φήμη ενός τύπου που λέει «ωραία αστεία», απλωνόταν στις επαρχιακές πολιτείες των ΗΠΑ. Οι παραστάσεις του σε μπαρ, στριπτιζάδικα, ταβέρνες και σε ελάχιστες περιπτώσεις θέατρα, του Νότου κατέληγαν σε καυγά ή ακόμα και σε προπηλακισμό όταν ο Hicks άρχιζε την ενότητα για τους rednecks. Kοινώς, όλους αυτούς τους τύπους που πίστευαν βαθιά ότι οι μαύροι δεν ανήκουν στο ανθρώπινο είδος, η γυναίκα υπάρχει μονάχα για να διαιωνιστεί το θλιβερό είδος τους και οι κομμουνιστές παραφυλάνε στα σύνορα της πολιτείας τους ή έχουν ήδη μπει ως πράκτορες στο επιτελείο των Δημοκρατικών.

Ο Hicks όμως ήταν ζιζάνιο που διάβρωνε κάθε μέρα με τα λόγια του τον βαθιά συντηρητικό ιστό της αμερικάνικης κοινωνίας των 80s. Έφτανε στα άκρα τις αναφορές του στα ναρκωτικά, το θεό, τους ρεπουμπλικάνους, τα media, τις παραδόσεις του σπουδαιότερου «έθνους των εθνών». Καμία από τις πρόζες του δεν είχε υπονοούμενα. Ήταν όλα «in your face», χωρίς καμία λογοκρισία, χωρίς καμία δεύτερη σκέψη για τη φήμη του. Μέσα σε λίγα χρόνια ο Hicks είχε γίνει ένα από τα σύμβολα της ελεύθερης σκέψης στο νεκροταφείο των ιδεών που λεγόταν Αμερική του 1980. Ας λάβουμε υπ’όψιν το γεγονός ότι τότε δεν υπήρχε youtube και φυσικά οι κασέτες από τις εμφανίσεις μπορούσαν μόνο να κυκλοφορούν χέρι με χέρι.

Κάποια στιγμή, έμπλεξε στη δίνη της αυτοκαταστροφής. Τα ναρκωτικά και το αλκόολ τον έφτασαν λίγο πριν το θάνατο. Το σοκ εκείνο, άνοιξε μια νέα περίοδο στην ιστορία του Hicks. Από την επιστροφή του και μετά, οι παραστάσεις του έγιναν ακόμα πιο αιχμηρές για την εξουσία. Τα πιο «εμπορικά» αστεία, έδωσαν τη θέση τους σε μια ακατέργαστη, αγνή και άνευ ορίων πολιτική και κοινωνική σάτιρα. Τα θέατρα πλέον γέμιζαν από κόσμο που ερχόταν να απολαύσει μια βραδιά με πρωταγωνιστή όχι απλά ένα κωμικό αλλά έναν αφάνταστα χαρισματικό άνθρωπο ο οποίος έσπερνε τον καρπό της αμφισβήτησης σε ακροατήρια που πλέον είχαν πιάσει το νόημα.

Ο George Carlin, ένας από τους πατέρες του stand-up comedy στην Αμερική είχε πεί ότι «Μπορείς να βρεις δεκάδες αστείους κωμικούς σε κάθε πολιτεία των ΗΠΑ. Κανένας όμως δεν μπορεί να είναι στ’αλήθεια επικίνδυνος σαν τον Bill Hicks». Αυτό ακριβώς ένιωσαν και τα μεγάλα κεφάλια του CBS, όταν κατάλαβαν το λάθος τους και αστραπιαία έκοψαν το μαγνητοσκοπημένο σόου του Hicks, που ήταν προγραμματισμένο για προβολή στην εκπομπή υψηλής τηλεθέασης του David Letterman.

Αυτό ήταν πάντα ο Hicks. Ένας επικίνδυνος τύπος. Ήταν επικίνδυνος όταν σατίριζε το δικαίωμα στην οπλοκατοχή, πολλά χρόνια πριν τα αμερικάνικα σχολεία γεμίσουν με πτώματα από τρελαμένους πιτσιρικάδες που απλά δανείστηκαν το όπλο του πατέρα τους. Ήταν επικίνδυνος όταν μίλαγε τον ανελέητο επεκτατισμό των ΗΠΑ ο οποίος πέρα από νεκρούς και καταστροφές ολόκληρων χωρών κόστισε και χιλιάδες ζωές νέων αμερικανών, στο όνομα (ανάλογα με τη συγκυρία) της δημοκρατίας, της ελευθερίας, του Σαντάμ ή των εχθρών του Σαντάμ. Ήταν επικίνδυνος όταν γέλαγε στα μούτρα της «πιο δημοκρατικής χώρας στον πλανήτη», πολλά χρόνια πριν το ξύλο στους διαδηλωτές του Σηάτλ, του Ουισκόνσιν, στις πόλεις του Occupy. Πολλά χρόνια πριν τον Ασάνζ και τον Σνόουντεν.

Ο Hicks, ήταν η φωνή μιας άλλης Αμερικής. Μιας Αμερικής ενάντια στο «αμερικάνικο όνειρο». Μιας Αμερικής που σιχαίνεται τον συντηρητισμό, τη θεοκρατία, τον αναχρονισμό.

Το μικρό αυτό σημείωμα, με αφορμή τα 20 χρόνια από το θάνατο του Bill Hicks γράφτηκε απλά για να θυμίσει την ιστορία ενός πολύτιμου ανθρώπου, ίσως όχι ιδιαίτερα γνωστού στα μέρη μας, που γούσταρε να ζει, να προκαλεί, να σατιρίζει, να προβληματίζει σε καιρούς πολύ ζόρικους για όποιον επέλεγε να αρνηθεί την ευθυγράμμιση στα πρότυπα της περιόδου.

Αν πέτυχε το στόχο του; Ποιός ξέρει. H πιο γνωστή φράση του μας καλεί να αγνοήσουμε το ερώτημα και να προχωρήσουμε. Έτσι κι αλλιώς... «It’s just a ride»

Δευτέρα 3 Μαρτίου 2014

Κίνημα στέγης-κίνημα ανατροπής στην Ιταλία (αναδημοσίευση)


το βρήκαμε στον barikat.gr
του Alfredo Mazzamauro* (μετάφραση: Πάνος Κορφιάτης)

«Ένα μεγάλο σχέδιο»: η έκρηξη των κοινωνικών κινημάτων στην Ιταλία

Στο πλαίσιο μιας στεγαστικής κρίσης που βαθαίνει, τα κινήματα της Ιταλίας ενώνονται όλο και περισσότερο ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό και την λιτότητα.

Αν υπάρχει μια μέρα που μπορεί συμβολικά να αναπαραστήσει τον τωρινό αγώνα ενάντια στην λιτότητα και τον νεοφιλελευθερισμό στην Ιταλία αυτή πρέπει να είναι η 19η Οκτωβρίου 2013 - η μέρα του Γενικού Ξεσηκωμού («sollevazione generale») απέναντι στην λιτότητα. Σε αυτήν την ημερομηνία, πίσω από ένα λάβαρο που έγραφε «Μόνο Ένα Μεγάλο Σχέδιο: Εισόδημα και Σπίτι για Όλους!» περίπου εκατό χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους της Ρώμης σε αυτό που θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν η πιο επιτυχημένη διαδήλωση των Ιταλικών κοινωνικών κινημάτων από όταν ξεκίνησε η οικονομική κρίση το 2007.

Η μέρα της διαδήλωσης αποτελούσε τη τελευταία μιας εβδομάδας αγώνα, δομημένου γύρω από τέσσερα εθνικής εμβέλειας γεγονότα. Το πρώτο ήταν η μέρα αγώνα ενάντια στην οικολογική καταστροφή που προκαλείται από τον καπιταλισμό στις 12 Οκτωβρίου. Το δεύτερο ήταν η Ευρωπαϊκή κοινωνική απεργία στις 15 Οκτωβρίου, που ξεκίνησε κατά τη διάρκεια του Hub meeting στην Βαρκελώνη. Η τρίτη μέρα ήταν η γενική απεργία των συνδικάτων με μια εθνική διαδήλωση στην Ρώμη και πολλές τοπικές πορείες σε διάφορα μέρη της χωράς στις 18 Οκτώβρη. Η τελική μέρα ήταν η εθνική διαδήλωση ενάντια στη λιτότητα στην Ρώμη στις 19.

Αυτή η ατζέντα δημιουργήθηκε και προωθήθηκε από το Δίκτυο Ζώντας Μέσα στην Κρίση (“rete abitare nella crisi”) - ένα δίκτυο από Ιταλικά κινήματα στέγης- μαζί με πολλά κινήματα βάσης και αυτόνομες συλλογικότητες όπως φοιτητικά κινήματα, εργατικά συνδικάτα, επισφαλώς εργαζόμενους και μετανάστες ακολουθώντας μια σειρά συνελεύσεων που οργάνωσε το κίνημα ενάντια στα τρένα υψηλής ταχύτητας (NO-TAV) στην Βαλσούσα το περασμένο καλοκαίρι. Ο σκοπός της εβδομάδας αγώνα του Οκτωβρίου ήταν να φέρει κοντά γύρω από κάποια κεντρικά γεγονότα όλα τα κινήματα βάσης και τις τοπικές συλλογικότητες που δουλεύουν κάθε μέρα στις γειτονίες τους για να αντισταθούν στην νεοφιλελεύθερη απόπειρα οι εργαζόμενοι και οι υποτελείς τάξεις να πληρώσουν την κρίση του καπιταλισμού. Συγκεκριμένα, η διαδήλωση της 19 Οκτωβρίου στόχευε να κάνει ορατή την κρίσιμη κατάσταση του στεγαστικού ζητήματος που επηρεάζει όλο και περισσότερες οικογένειες και χαμηλόμισθους στην Ιταλία.

Η κρίσιμη κατάσταση της στέγης στην Ιταλία

Λίγοι αριθμοί παρέχουν μια ζωντανή εικόνα αυτής της κρίσης. Το 2013, 68.000 οικογένειες εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους επειδή δεν πλήρωναν έγκαιρα το νοίκι. Το 2007, ο αριθμός των οικογενειών στην ίδια κατάσταση ήταν 33.500. Αυτό σημαίνει ότι, από την αρχή της κρίσης, ο αριθμός των οικογενειών που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της έξωσης διπλασιάστηκε. Αυτό που κάνει την κατάσταση ακόμα πιο εξοργιστική είναι το ότι στην Ιταλία περίπου 30.000 με 40.0000 δημοτικά σπίτια είναι τώρα κενά, μολονότι υπάρχουν 650.000 άνθρωποι που έχουν ζητήσει να μείνουν σε αυτά. Δηλαδή σε μια πόλη όπως το Μιλάνο, πάρα το γεγονός ότι κάθε χρόνο περίπου 20.000 άνθρωποι αιτούνται να ζήσουν σε ένα δημοτικό σπίτι ,μόνο 700 οικογένειες μπορούν τελικά να ωφεληθούν από αυτήν την υπηρεσία.

Ο λόγος πίσω από αυτήν την κρίση μπορεί εύκολα να κατανοηθεί εξετάζοντας το ότι το 90% αυτόν που έλαβαν ειδοποιητήριο έξωσης είναι άνθρωποι που το εισόδημα τους είναι ανεπαρκές για να πληρώσουν το νοίκι τους, είτε γιατί πρόσφατα έχασαν τη δουλειά τους είτε γιατί οι μισθοί τους είναι πολύ χαμηλοί. Με άλλα λογία, ο κύριος λόγος για τη στεγαστική κρίση στην Ιταλία είναι το ολοένα αυξανόμενο επίπεδο φτωχιάς των χαμηλού-εισοδήματος τάξεων. Η φτώχεια έχει γίνει μια πραγματική κατάσταση επίσης για πολλές οικογένειες που πριν την κρίση θεωρούνταν μέρος της μεσαίας τάξης. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη για κοινωνική συνοχή δημοσιευμένη από το Ιταλικό Ινστιτούτο για την Κοινωνική Ασφάλιση, 14.3 εκατομμύρια άνθρωποι (23,8% του σύνολου του Ιταλικού πληθυσμού) ζούσαν σε κατάσταση φτώχειας το 2012. Η αναφορά αυτή επίσης σημείωνε ότι το επίπεδο της φτώχειας χειροτέρευε ιδιαίτερα στις πλουσιότερες περιοχές του Βορρά, οπού οι περισσότερες δουλείες χάθηκαν πρόσφατα.

Ένα αυξημένο ποσοστό ανεργίας επίσης επιβεβαιώθηκε από την Ιταλική Στατιστική Υπηρεσία, η οποία κατέγραψε μέσο όρο ανεργίας 12,4% τους πρώτους έξι μήνες του 2013, απέναντι σε ένα ετήσιο μέσο όρο 10.7% το 2012. Τα δυσμενώς χαμηλά επίπεδα εργασίας χτυπούν μια κοινωνία στην οποία ακόμα και αυτοί που ακόμα δουλεύουν έχουν γίνει μάρτυρες μιας συνεχούς μείωσης της αγοραστικής δύναμης τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με μια ερευνά από την Ένωση για την Προστασία και τον Προσανατολισμό των Καταναλωτών, το κόστος ζωής στην Ιταλία αποσπά το 72% του μέσου Ιταλικού εισοδήματος, σε αντίθεση με το Ευρωπαϊκό μέσο όρο του 50,1%.

Η επιτυχία της 19 Οκτωβρίου
Στο πλαίσιο μιας τέτοιας κοινωνικής ανάγκης, η επιτυχία της διαδήλωσης του Οκτωβρίου συνίσταται κύρια σε δύο λόγους. Ο πρώτος (αν και όχι ο πιο σημαντικός) λόγος είναι ο αριθμός των ανθρώπων που κατέβηκαν στους δρόμους της Ρώμης εκείνη την μέρα. Περίπου 100.000 άνθρωποι βάδισαν ενωμένοι στο κέντρο της πρωτεύουσας, ένα αποτέλεσμα που υπερέβη ακόμα και την πιο αισιόδοξη πρόβλεψη. Τις μέρες πριν την διαδήλωση, υπήρξε μια προσπάθεια να ποινικοποιηθεί προβλέποντας ένα υψηλό κίνδυνο ανεξέλεγκτων συγκρούσεων με την αστυνομία και την δυνατότητα για ομάδες χούλιγκαν και του μαύρου μπλοκ να «παρεισφρήσουν» στην διαδήλωση και να καταστρέψουν την πόλη. Οι εικόνες των βίαιων συγκρούσεων που έλαβαν χώρα στην Ρώμη στις 15 Οκτωβρίου του 2011, ακόμα φρέσκες στο μυαλό πολλών, χρησιμοποιήθηκαν σκόπιμα από τα κυρίαρχα μέσα (όπως στην περίπτωση των άρθρων στην Λα Ρεπούμπλικα και στην Κόριερε Ντε Λα Σέρα). Ακόμα, το υψηλό επίπεδο συμμετοχής στη διαδήλωση είναι ακόμα περισσότερο αξιοσημείωτο αν ληφθεί υπόψιν ότι ούτε τα κοινοβουλευτικά κεντροαριστερά κόμματα ούτε τα κύρια εργατικά συνδικάτα πήραν μέρος στην οργάνωση της πορείας και ούτε και υποστήριξαν τη διαμαρτυρία.

Αυτή η πλευρά μας φέρνει στον δεύτερο και πιο σημαντικό λόγο για την επιτυχία της διαδήλωσης της 19 Οκτωβρίου, δηλαδή την κοινωνική και πολίτικη σύνθεση της πορείας. Για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρονιά, κινήματα βάσης και ριζοσπαστικές πολίτικες συλλογικότητες ήταν ικανές να κατεβούν στους δρόμους σε μια εθνικής εμβέλειας πορεία στο πλάι μελών των περισσοτέρων κοινωνικών στρωμάτων που συνιστούν τις χαμηλά-αμειβόμενες τάξεις στην Ιταλία. Συνεπώς οι πρωταγωνιστές αυτής της μέρας ήταν αυτοί που παλεύουν κάθε μέρα, αυτόνομα και από τα κάτω, ενάντια στα καταστροφικά αποτελέσματα του νεοφιλελευθερισμού στους εργασιακούς τους χώρους και τις γειτονίες τους.

Στους δρόμους της Ρώμης οι ακτιβιστές που αντιτάσσονται στην κατασκευή της γραμμής τρένων υψηλής ταχύτητας στην Βαλσούσα (NO-TAV) ενώθηκαν με κινήματα καταλήψεων από όλες τις κύριες Ιταλικές πόλεις. Μαζί ανέδειξαν την αντίθεση ανάμεσα στην κατασκευή, που θα στοιχήσει 26 δις ευρώ δημοσίου χρήματος, μιας γραμμής τρένου που αποσταθεροποιεί ολόκληρες κοινότητες και που είναι αμφισβητήσιμη η ωφέλειά της για τις χαμηλού-εισοδηματος τάξεις της περιοχής, ενώ την ίδια στιγμή αρνείται να δημιουργήσει ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για να επιλύσει τη στεγαστική κρίση. Στους ίδιους δρόμους της Ρώμης , οι επισφαλώς εργαζόμενοι του τομέα των logistics -που τον προηγούμενο χρόνο είχαν εμπλακεί σε έναν σκληρό αγώνα για καλύτερες εργασιακές συνθήκες σε ολόκληρη την Ιταλία- και οι επιδοτούμενοι εργάτες βάδισαν ωμό με ωμό με τους άνεργους και τους μετανάστες, όλοι απαιτώντας δουλειά, κοινωνικά δικαιώματα και βασικό εισόδημα.

Η πολίτικη ενότητα και η αλληλεγγύη που εκφράστηκαν από τους συμμετέχοντες της διαδήλωσης της 19 Οκτωβρίου δεν περιορίστηκε μόνο στις πολίτικες τους ομιλίες , άλλα ήταν και πρακτική. Αυτό έγινε εμφανές στον τρόπο με τον οποίο οι διαδηλωτές ήταν ικανοί να αντισταθούν στις προσπάθειες της αστυνομίας να διαχωρίσει την πορεία σε ένα “ειρηνικό” και σε ένα “βίαιο” στρατόπεδο, μετά από κάποιες συγκρούσεις που έλαβαν χώρα μπροστά στο Υπουργείο Οικονομίας. Αφού ακύρωσαν αυτήν την προσπάθεια, το κίνημα ενώθηκε στην έκκληση του για την απελευθέρωση των έξι ακτιβιστών που συνελήφθησαν στη διάρκεια της σύγκρουσης, μέχρι που αυτοί απελευθερώθηκαν την ερχόμενη Δευτέρα. Με άλλα λόγια, η διαδήλωση της 19 Οκτωβρίου έδειξε ότι υπάρχουν ριζοσπαστικά κινήματα στην βάση της Ιταλικής κοινωνίας ικανά να συσπειρώσουν και να κινητοποιήσουν τις χαμηλού-εισοδήματος τάξεις , όχι μόνο ενάντια σε έναν κοινό πολίτικο εχθρό -το νεοφιλελευθερισμό- άλλα και να μοιραστούν επίσης πρακτικές και να αναπτύξουν δυνητικά ένα κοινό ριζοσπαστικό πολίτικο σχέδιο.

Μέτα τον «Γενικό Ξεσηκωμό»
Οι μήνες που ακολούθησαν τον «Γενικό Ξεσηκωμό» φαίνεται να επιβεβαιώνουν ότι αυτό το οποίο προδιαγραφόταν εκείνη την μέρα ήταν ένα πραγματικό και συγκεκριμένο μονοπάτι και όχι άπλα ένα πρόχειρο γεγονός. Το κίνημα πίσω από τη διαδήλωση της 19 Οκτωβρίου απέκτησε δυναμική και ήταν ικανό να οργανώσει και να υποστηρίξει άλλες σημαντικές εθνικές μέρες διαμαρτυρίας γύρω από τα ζητήματα του στεγαστικού προβλήματος, την υπεράσπιση των «κοινών» και τον αγώνα ενάντια στην επισφαλεiα -πρώτα στην Φλωρεντία, έπειτα στην Βαλσούσα και την Νάπολη , μετά στην Μπολόνια και τελικά ξανά στην Ρώμη.

Ακόμα, το Δεκέμβρη η αυτόνομη διαμαρτυρία των εργαζόμενων στις δημόσιες μεταφορές ξεσπώντας αρχικά στη Γένοβα και στη Φλωρεντία και πιο πρόσφατα σε πολλές άλλες πόλεις όπως η Ρώμη, η Νάπολη και το Τορίνο προσέφερε την ευκαιρία να μεγαλώσει το πολίτικο φάσμα και η κοινωνική σύνθεση του κινήματος της 19 Οκτωβρίου. Πίσω από το ξέσπασμα των εργαζόμενων στις δημόσιες συγκοινωνίες, υπήρξε η αποτυχία των διαπραγματεύσεων να ανανεώσουν την εθνική συλλογική σύμβαση εργασίας και η προσπάθεια σε ολόκληρη τη χωρά να ιδιωτικοποιηθούν οι τοπικές δημόσιες συγκοινωνίες. Σε αυτό το πλαίσιο, αναδείχθηκε καθαρά πόσο απαξιωμένα είχαν γίνει τα παραδοσιακά συνδικάτα ανάμεσα στους εργαζόμενους και σε ποίο βαθμό οι προσπάθειες τους να αποτρέψουν πιο ριζοσπαστικές μορφές κινητοποίησης είχαν αποτύχει.

Αντίθετα με αυτές τις προσπάθειες, οι εργαζόμενοι ξεκίνησαν ένα κύμα μαζικών απεργιών που μπλόκαραν ολόκληρες πόλεις για λίγες μέρες και δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για μια θετική συνάντηση μεταξύ της κοινωνικής σύνθεσης των κινημάτων της 19 Οκτωβρίου και των εργαζομένων στις δημόσιες συγκοινωνίες- έναν τομέα της παραδοσιακής εργατικής τάξης που είχε παραμείνει στη σκιά των κοινωνικών αγόνων στην Ιταλία μέχρι τότε. Τα πρώτα θετικά αποτελέσματα αυτής της συνάντησης έγιναν αντιληπτά στην Ρώμη στης 20 Δεκεμβρίου. Σε αυτήν την περίπτωση χιλιάδες άνθρωποι μαζεύτηκαν σε μια διαδήλωση οργανωμένη από κοινού από εργάτες και επιβάτες του δημοσίου μεταφορικού συστήματος της Ρώμης ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της τοπικής υπηρεσίας και σε υπεράσπιση του δικαιώματος στην μετακίνηση.

Αυτό που έχουμε δει μέχρι τώρα είναι η δυνατότητα για το ξεκίνημα πολύ μεγαλύτερων και πολύ πιο ριζοσπαστικών κινητοποιήσεων που είναι πιθανό να αναπτυχθούν τους επόμενους μίνες. Οι προσωρινές συμφωνίες που έφεραν τέλος στους αγώνες στη Γένοβα και στη Φλωρεντία θα πρέπει να συζητηθούν ξανά στις αρχές του 2014. Στο μεσοδιάστημα, οι εργαζόμενοι στις δημόσιες συγκοινωνίες οργανώνουν μια μεγάλη εθνικής εμβέλειας διαδήλωση στην οποία θα είναι δυνατό να παραστούν αντιπροσωπείες εργαζόμενων από όλη τη χώρα στη Ρώμη την ίδια περίοδο. Στο ίδιο διάστημα, προγραμμάτιζαν μια σειρά από τοπικές απεργίες όλον τον Ιανουάριο.

Ακόμα, ο αγώνας των εργαζόμενων στα logistics είναι ακόμα μακριά από το να καταλήξει. Διαμαρτυρίες όπως καμπάνιες μποϋκοτάζ και καθιστικές διαμαρτυρίες πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της Χριστουγεννιάτικης περιόδου και συνεχίζονται ακόμα, ιδιαίτερα στο Βορειοανατολικά της χώρας. Τελικά, η κατάσταση για τη στεγαστική κρίση χειροτέρευσε τις τελευταίες εβδομάδες. Η κυβέρνηση μόλις πέρασε ένα διάταγμα στο θέμα που, ακόμα και σύμφωνα με την εφημερίδα των Ιταλών βιομηχάνων, θα συνεισφέρει στην όξυνση της κρίσης. Απέναντι στην απαίτηση 250.000 οικογενειών η κυβέρνηση αποφάσισε να δώσει βοήθεια σε μόνο 1.000. Σε απάντηση, τα κινήματα στέγης κάλεσαν για μια εβδομάδα αγώνα από τις 15 έως τις 22 Ιανουαρίου.

Τα πάντα δείχνουν ότι στις επόμενες εβδομάδες και μήνες το σύνθημα «Μονό Ένα Μεγάλο Σχέδιο: Δουλείες, Εισόδημα και Σπίτια για Όλους» -το οποίο έγινε η πυξίδα των κοινωνικών κινημάτων της Ιταλίας από της 19 Οκτωβρίου- θα ακουστεί πολλές φόρες ξανά στους δρόμους της χωράς.

*Ο Alfredo Mazzamauro είναι διδακτορικός ερευνητής Ιστορίας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο της Φλωρεντίας.

Ούτε το όνομά τους (αναδημοσίευση)


Άλλοι τους λένε λιγόψυχους, άλλοι τους λένε δειλούς, άλλοι πάλι τους λένε εγωιστές κανείς όμως δεν χαρακτηρίζει τους αυτόχειρες ως νεκρούς στρατιώτες ενός πολέμου της “δημοκρατίας” και της "ανάπτυξης". 

Επειδή δεν τους έλαχε να κρατήσουν όπλο απέναντι στον εισβολέα ή τον εγχώριο εχθρό δεν τους πρέπει τιμή που άντεξαν μέχρι εκεί που οι ψυχικές δυνάμεις τους είχαν όριο.

Επειδή δεν πέθαναν για σένα και για μένα δεν τους πρέπει ενός λεπτού σιγή ως νεκρούς που αφήσαν τα κόκαλά τους σε αυτή την χώρα θεωρώντας ότι η ζωντανή τους παρουσία θα επιβάρυνε τους οικείους τους και κατ΄επέκταση εσένα και μένα.

Κανείς εκτός από τους οικείους τους δεν γνωρίζει το όνομά τους. Ξέρουμε την περιγραφή της αυτοκτονίας τους και διαβάζουμε ότι το αίτιο είναι ψυχολογικά προβλήματα αποδεικνύοντας ότι είναι εν τέλει θύματα ενός ψυχολογικού πολέμου που δεχόμαστε όλοι. Όλοι μας εκτός από αυτούς που έχουν την ψυχή διπλωμένη σαν την συνείδησή τους και χωμένη στην κωλότσεπη του παντελονιού τους. Για να ματώσει η ψυχή πρέπει να έχεις ψυχή.

Ο πρώτος σχολιασμός που γίνεται όταν ένας Έλληνας τινάζει τα μυαλά στο αέρα ή φουντάρει από το μπαλκόνι ή βάζει θηλιά στον λαιμό του είναι “γιατί δεν σκότωνες και καμιά δεκαριά”. Ποιους δεκαριά; Ο καθένας έχει και καμιά δεκαριά στον μυαλό του αλλά ουδείς σκέφτεται εκείνη την στιγμή ότι όποιος φθάνει να βάλει τέλος στην ψυχική του εξάντληση, τον μόνο υπαίτιο που βλέπει είναι ο ίδιος του ο εαυτός. Δικάζει τον εαυτό του ως υπαίτιο ότι δεν τα κατάφερε να φέρει μεροκάματο για άλλη μια μέρα στο σπίτι, γνωρίζει ότι στην ηλικία που είναι δουλειά δεν πρόκειται να βρει, ελπίζει ότι το δάνειο του σπιτιού που στεγάζει τα παιδιά του ίσως να μειωθεί αν αυτός αποχωρίσει και ίσως να είναι από αυτούς που δεν θέλει να δει το παρακάτω. Το παρακάτω θέλει μεγαλύτερο όγκο ψυχής από αυτόν που έχει ή ίσως γνωρίζει ότι το παρακάτω ίσως να τον αφήσει χωρίς ψυχή. Η υποταγή, η συνδιαλλαγή και η εξαθλίωση θέλει τόση ψυχή όσο θέλει και να τραβήξεις την σκανδάλη εναντίον του εαυτού σου.

Πίσω από κάθε αποχαιρετιστήριο γράμμα κάθε Έλληνα που μάς λέει αντίο, κρύβεται και μια ιστορία σαν όλων των Ελλήνων (εκτός από αυτούς που νιώθουν αθάνατοι). Ο καθένας μας θα βρει και κάτι κοινό στην δική του πορεία με την ζωή αυτού που κόπηκε αποφασιστικά και απότομα. Όσο και να μπαίνει στα μονόστηλα των εφημερίδων η αυτοκτονία δεν παύει να είναι ένα μακελειό. Ήσυχο αλλά το ίδιο αποτελεσματικό με έναν πόλεμο ή με έναν τοίχο εκτελέσεων. Το ότι δεν στηθήκαν 5,000 άνθρωποι ο ένας δίπλα στον άλλο με ένα τάγμα εκτελεστών απέναντι να τους πυροβολεί δεν σημαίνει ότι όλοι τους δεν ήταν θύματα πολέμου. Το ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δεν έχει βαρέσει ακόμα συναγερμό για την γενοκτονία στην οποία γινόμαστε μάρτυρες, δεν σημαίνει ότι όλοι αυτοί δεν ήταν άνθρωποι με δικαιώματα, απλά δεν μπόρεσαν να γίνουν Ευρωπαίοι στα μέτρα που τους όρισαν.

Αν υπήρχε η δυνατότητα δημιουργίας ενός Νεκροταφείου Αυτόχειρων Ελλήνων δεν θα μάς έφθανε μία εβδομάδα να περπατήσουμε ανάμεσα στους τάφους διαβάζοντας τα ονόματα και κοιτώντας τις φωτογραφίες τους. Δεν θα έφθανε η ψυχή μας να αντέξουμε να το περπατήσουμε όλο, διότι ο καθένας θα έβλεπε και κάτι κοινό με τον νεκρό αυτόχειρα αν αναγραφόταν ο τόπος, η δουλειά που κάποτε είχε, η ηλικία του και τα προβλήματά του. Θα ήταν το μοναδικό Νεκροταφείο της χώρας που δεν θα είχε μάντρα να το ορίζει διότι κάθε μέρα μεγαλώνει.

Οι τάφοι αυτών των πεσόντων Ειρήνης δεν είναι σαν των πεσόντων Πολέμου. Αυτοί φορολογούνται, πληρώνουν ταφία και δεν έχουν λάδι στο καντήλι. Το λάδι βγάζει το φαγητό για έναν μήνα μιας οικογένειας που όλοι τους αφήσαν πίσω.

Αλίμονο σε μας που ψάχνουμε ανάμεσα σε αυτούς τον ήρωα που θα μάς έβγαζε από την δύσκολη κατάσταση. Αυτόν που δεν ζώστηκε με δυναμίτη να μπει στην Βουλή για να σώσει το δικό μας τομάρι, αλλά προτίμησε να δώσει έναν ήσυχο θάνατο στην ήσυχη ζωή που περπάτησε. Αλίμονο σε μας που φθάσαμε στο σημείο να γνωρίζουμε και να ψηφίζουμε τον ηθικό αυτουργό και τον εκτελεστή όλων αυτών των Ελλήνων. Αλίμονο σε μας που μετά την συγκινησιακή φόρτιση του δευτερολέπτου στην ανάγνωση της είδησης, με ένα κλικ του “ποντικιού” αλλάζουμε σελίδα λες και αυτός ο θάνατος ποτέ δε συνέβη ξεχνώντας συνειδητά ότι ένα κλικ ήταν αυτό που τον πήρε από κοντά μας.

Για αυτούς τους ανώνυμους νεκρούς δεν αρμόζουν επικήδειοι και στάση προσοχής. Χαρακιά στον τοίχο της συνείδησής μας τούς πρέπει να μας υπενθυμίζει ότι κάποτε ήταν εδώ.

Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2014

Προβολή ταινίας "Η ζωή της Αντέλ" στο Αυτόνομο Στέκι


Η ζωή της Αντέλ (Blue is the warmest color)

Στη ταινία αυτή ο σκηνοθέτης μεταμορφώνει μία φαινομενικά απλή ιστορία ερωτικής ενηλικίωσης σε ένα ιδιαίτερο κινηματογραφικό δημιούργημα.

Η κάμερα του αποκαλύπτει με εικαστικό τρόπο τα αισθήματα και συναισθήματα των ηρώων, αλλά και διεισδύει στις πιο σκοτεινές αποχρώσεις των ανθρώπινων σχέσεων.

Παρασκευή 28/2, 20:00, Ζωοδόχου Πηγής και Ισαύρων, Αυτόνομο Στέκι

Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου 2014

Σπέρνοντας Όνειρα (αναδημοσίευση)


του Παναγιώτη Σαϊνατούδη
το βρήκαμε στο Καραβάνι

Είναι φανταστικό!!! Η Ελλάδα είναι μια καταπληκτική χώρα καθώς μπορεί να αναγνωριστεί η σπουδαιότητα του έργου σας. Η τιμή αυτή δεν θα μπορούσε να δοθεί ποτέ στη Γαλλία, δηλαδή ο πρόεδρος της Δημοκρατίας να τιμήσει τον Ντομινίκ Γκουλέτ για το έργο που έχει κάνει το Κοκοπελλί στη Γαλλία ή κάποιο άλλο αντίστοιχο πρόσωπο….»

(επιστολή του προέδρου της οργάνωσης “Terre Humaine”, η οποία εδρεύει στη Γαλλία και στην Ελβετία, σχετικά με τη βράβευση του Πελίτι από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας στα πλαίσια του θεσμού ΝΗΣΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 2013, που συνδιοργανώνεται από την Κίνηση Πολιτών και το Σώμα Ελληνικού Οδηγισμού,)

Όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι με τους ντόπιους σπόρους δεν γνώριζα τίποτε για το θέμα και τις προεκτάσεις που έχει. Σήμερα μετά από 22 χρόνια (1991-2013) ενασχόλησης με τους ντόπιους σπόρους, συνεχίζω να μαθαίνω τα μυστικά αυτού του καταπληκτικού πλούτου της Ελλάδας. Όλα ξεκίνησαν όταν ο Γιάννης Διαμαντόπουλος μου ζήτησε να αγοράσω ένα πακέτο με σπόρους που είχε φέρει από τη Λατινική Αμερική(Ιανουάριος 1991). Μέσα στο πακέτο υπήρχαν σπόροι από φυλές ινδιάνων. Οι φυλές είχαν ήδη εξαφανιστεί, οι σπόροι τους όμως συνέχιζαν να καλλιεργούνται. Αυτό με συγκλόνισε. Τότε μέσα από το «Εργαστήρι Οικολογικής Πρακτικής» στη Θεσσαλονίκη, οργανώνω την πρώτη δράση στην Ελλάδα σε μη κυβερνητικό επίπεδο για το θέμα των ντόπιων ποικιλιών.

Το δεύτερο μεγάλο γεγονός έγινε το 1992, στο χωριό μου στη Βαμβακούσα Σερρών μοίραζα τα προσκλητήρια γάμου του αδερφού μου, σε μια αυλή είδα ένα μαύρο κοντόροκο καλαμπόκι. Ρώτησα την ηλικιωμένη κυρία τι κάνει με τα καλαμπόκια, μου είπε ότι τα κάνει ποπ κορν για τα εγγόνια της. Της ζήτησα λίγους σπόρους που μου έδωσε πολύ ευχαρίστως, μετά μου ήρθε η ιδέα σε κάθε σπίτι που θα πηγαίνω να ρωτάω τι σπόρους έχουν και να ζητάω να μου δώσουν. Γύρισα όλο το χωριό και γέμισα μια αγκαλιά με φασόλια, κολοκύθες, πεπόνια κ.λ.π.

Το 1995 σε μια στιγμή προσωπικής αναζήτησης μου ήρθε η ιδέα να κάνω ένα κέντρο για τη σωτηρία των ντόπιων ποικιλιών. Τότε ζούσα στο Δασωτό Κ. Νευροκοπίου, μια μεγάλη βελανιδιά που είναι στο χωριό μου έδωσε το όνομα της ομάδας, «Πελίτι» που θα πει: Πελίτ στα ποντιακά βελανιδιά. Η βελανιδιά ήταν ένα σημείο συνάντησης για τους ανθρώπους του χωριού, έτσι και το δικό μου «Πελίτι» ήθελα να είναι ένα σημείο συνάντησης για όλους τους ανθρώπους.

Ξεκίνησα με τα πόδια και με ώτο-στοπ να μαζεύω σπόρους και να συναντώ ανθρώπους. Ταξίδεψα όπου μάθαινα ότι υπάρχουν άνθρωποι που κρατάνε σπόρους, δεν είχα τίποτα αλλά είχα τα πάντα, το σύμπαν μου πρόσφερε ότι χρειαζόμουν. Έζησα σε διάφορες περιοχές γι” αυτό το σκοπό τελευταίος σταθμός αυτής της περιοδείας μου (1995-2001) ήταν τα Πομακοχώρια του νομού Ροδόπης.

Τότε συνειδητοποίησα ότι έπρεπε να βγω στην κοινωνία και να μεταφέρω το μήνυμα των σπόρων στους ανθρώπους. Ως τότε ζούσα χωρίς να εργάζομαι (με οικονομικούς όρους), ζούσα χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και ταξίδευα με ώτο-στοπ.

Το 2001 οργανώνω την 4η Πανελλαδική Γιορτή Ανταλλαγής Ντόπιων Ποικιλιών στην κεντρική πλατεία των Σερρών. Αυτή η γιορτή σηματοδοτεί το άνοιγμα του Πελίτι προς την κοινωνία.

Το 2002 παντρεύομαι τη Σοφία Γίδα, ο γάμος μας δυναμώνει το έργο του Πελίτι. Μαζί με τη Σοφία στήνουμε την ίδια χρονιά το Πανελλαδικό Δίκτυο Ανταλλαγής Αγαθών και Υπηρεσιών χωρίς χρήματα. Εκδίδουμε το έντυπο «από χέρι σε χέρι και από καρδιά σε καρδιά» μια παγκόσμια πρωτοτυπία.

Την ίδια χρονιά (2002) ξεκινάμε μαζί με τον Νίκο Δομπάζη την καθιέρωση της 7ης Απριλίου ως μέρας για τους ντόπιους σπόρους στην Ελλάδα. Σήμερα πραγματοποιούνται δεκάδες γιορτές εκείνες της ημέρες, με διανομή δωρεάν σπόρων και φυτών σε όλη τη χώρα.

Το 2005 ο Άρης Παύλος ξεκινάει την πρώτη τοπική ομάδα του Πελίτι στην Αίγινα. Σήμερα υπάρχουν 12 τοπικές ομάδες σε όλη τη χώρα. (Ομάδα Κομοτηνής, Βασιλικών Θεσσαλονίκης, Λήμνου, Κοζάνης, Ιωαννίνων, Αλμυρού, Ευβοίας, Περατιάς, Αίγινας, Αρχαίας Ολυμπίας, Μήλου και Ηρακλείου).

Το 2009 η οργάνωση “BioversityInternational” και ο δήμαρχος της Ρώμης, με τίμησαν ως «φύλακα της βιοποικιλότητας της Μεσογείου». Μια πολύ μεγάλη ανταμοιβή και αναγνώριση.

Το 2011 το Πελίτι συμμετέχει στις Διεθνείς Ημέρες Σπόρων στις Βρυξέλλες, αυτή η συνάντηση μας ανοίγει το δρόμο και μας συνδέει με τις οργανώσεις της Ευρώπης για το θέμα των ντόπιων ποικιλιών και μας βάζει και σ” έναν πιο κινηματικό δρόμο.

Το 2012 και το 2013 μεταφέρουμε τις Διεθνείς Ημέρες Σπόρων στην Ελλάδα με τη συμμετοχή χιλιάδων ανθρώπων απ” όλο τον κόσμο. Το μικρό Μεσοχώρι Παρανεστίου των 70 κατοίκων που είναι σήμερα η έδρα του Πελίτι, γίνεται ένα παγκόσμιο κέντρο αναφοράς για της ντόπιες ποικιλίες. Ο Μισέλ και η Τζούντ Φάντομ, από την Αυστραλία από την οργάνωση seedsavers (www.seedsavers.net ) που εργάζονται από το 1986 για το θέμα των ντόπιων ποικιλιών σε όλο τον κόσμο δήλωσαν ότι οργανώσαμε τη μεγαλύτερη ανταλλαγή ντόπιων ποικιλιών παγκοσμίως, στις διεθνείς ημέρες σπόρων στις 11, 12 και 13 Μαΐου 2013.

http://www.youtube.com/watch?list=PLlS7wiwl7yw2DnyI1fUad4gtUIDWmfs1P&v=zqC1sMpGHDM

Μέσα από αυτές τις διεθνείς συναντήσεις που οργανώσαμε, το Πελίτι παίζει πλέον έναν παγκόσμιο ρόλο για τη διατήρηση της γεωργικής βιοποικιλότητας.

Στις 7 Οκτωβρίου 2013, στις εκδηλώσεις που οργανώσαμε για την ελευθερία των σπόρων σε συνεργασία με το Δήμο Αθηναίων το Υπουργείο Περιβάλλοντος και το παγκόσμιο κίνημα για την ελευθερία των σπόρων ( http://seedfreedom.in) η Δρ. Βαντάνα Σίβα, απευθυνόμενοι στους Έλληνες από την πλατεία Συντάγματος, μας λέει: ότι η Ελλάδα η χώρα που γέννησε τη δημοκρατία και η χώρα με τη μεγαλύτερη βιοποικιλότητα της Ευρώπης κινδυνεύει να πληγεί περισσότερο, από άδικους νόμους για τη βιοποικιλότητα, και είναι η χώρα που μπορεί και πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση των ντόπιων ποικιλιών της Ευρώπης.

Το βασικό περιοδικό έντυπο του Πελίτι τα «Κατά Τόπους Αγροκτήματα….», όπου παρουσιάζουμε το Πανελλαδικό Δίκτυο Διάδοσης και Διάσωσης των Ντόπιων Ποικιλιών και των Αυτόχθονων Αγροτικών Ζώων, με τη φετινή του 13η έκδοση έχει ξεπεράσει τις 22.000 αντίτυπα.

Όλα αυτά τα χρόνια έχουμε προσφέρει σπόρους σε πάνω από 120.000 καλλιεργητές ερασιτέχνες και επαγγελματίες. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι μπόρεσαν να διατηρήσουν ένα μέρος της διατροφικής τους αυτάρκεια όταν ήρθε η οικονομική κρίση στη χώρα. Είχαν τροφή και σπόρους που αναπαράγονταν ελεύθερα και είχαν τη δυνατότητα να κρατήσουν την αξιοπρέπεια τους.

Κάθε φορά που χάνεται ένας σπόρος χάνεται ένα κομμάτι από την Ιστορία μας και τη μνήμη μας. Κάθε φορά που χάνεται ένας σπόρος χάνεται ένα κομμάτι από τη Δημοκρατία και την ελευθερία μας.

Σήμερα που ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας μας απονέμει τιμητική διάκριση για τον εθελοντισμό στα πλαίσια του θεσμού ΝΗΣΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 2013 επιλέξαμε να ανακοινώσουμε τις επόμενες τέσσερις μεγάλες δράσεις μας.

1. Διεθνές Καραβάνι αλληλεγγύης για τους σπόρους. Θα ξεκινήσει από το Πελίτι στις 27 Απριλίου 2014 και θα πάει στη Γαλλία στην οργάνωση Κοκοπελλί όπου οργανώνει φέτος τις Διεθνείς Ημέρες Σπόρων. Στο καραβάνι θα συμμετέχουν σημαντικές προσωπικότητες όπως η Δρ. Βαντάνα Σίβα από την Ινδία.

2. Όχι πατέντες στη ζωή, το Πελίτι για πρώτη φορά παίρνει μέρος σε μια καμπάνια ενάντια στη πατέντα που ζητάει η εταιρία Syngenta στην πιπεριά.

3. Αυτή την περίοδο στις επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχει αρχίσει η συζήτηση για την αναθεώρηση της νομοθεσίας σχετικά με την εμπορία των σπόρων και του υπόλοιπου πολλαπλασιαστικού υλικού. Το Πελίτι μαζί με τις οργανώσεις της Ευρώπης λέει όχι σε άδικους νόμους που είναι κομμένοι και ραμμένοι στα μέτρα της βιομηχανίας σπόρων, (Ανοιχτή επιστολή του Πελίτι προς τους Έλληνες Ευρωβουλευτές που είναι μέλη της επιτροπής περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου).

4. Αν χάσουμε τη γη μας δεν έχουν κανένα νόημα οι σπόροι μας. Έτσι θέλουμε να ζητήσουμε από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας να μην υπογράψει νόμους που θα οδηγήσουν στην αρπαγή Ελληνικής γης.

Η χώρα μας κατέχει τη μεγαλύτερη βιοποικιλότητα της Ευρώπης. Ο κάθε ένας από τη θέση που βρίσκεται θα πρέπει να την υπερασπιστεί. Η βιοποικιλότητα είναι ένα ελεύθερο αγαθό στο οποίο θα πρέπει να έχουν ελεύθερη πρόσβαση όλοι οι πολίτες.

Κλείνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους ανθρώπους παππούδες και γιαγιάδες, άντρες γυναίκες και παιδιά που στήριξαν το έργο του Πελίτι όλα αυτά τα χρόνια. Θέλω να ευχαριστήσω τους ανθρώπους της ΕΡΤ που ανέδειξαν το έργο του Πελίτι και το έκαναν γνωστό σε όλη την Ελλάδα.

«Είμαι ένας κόκκος σταριού, κράτα με στα χέρια σου
κλείσε τα μάτια σου και άφησε με να σου διηγηθώ την ιστορία της ζωής μου»

Καθημερινά τρώμε. Τί τρώμε, τί βάζουμε στο τραπέζι μας, από πια περιοχή έρχεται η τροφή μας, τί στηρίζουμε με το πιρούνι μας;

Είμαστε σημαντικοί και σπουδαίοι ανεξάρτητα από την πολιτική οικονομική και κοινωνική μας θέση. Ας ονειρευτούμε έναν καλύτερο κόσμο και ας βαδίσουμε κάθε μέρα προς αυτή την κατεύθυνση.

Σπέρνοντας τα όνειρα μας και φροντίζοντας τα σε καθημερινή βάση, μια μέρα θα βλαστήσουν και θα καρποφορήσουν.

Το κείμενο γράφτηκε από τον Παναγιώτη Σαϊνατούδη, εμπνευστή και γενικό συντονιστή του Πελίτι, με αφορμή της βράβευσης του Πελίτι από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας για την εθελοντική προσφορά του στην Ελληνική κοινωνία στα πλαίσια του θεσμού ΝΗΣΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 2013- βραβεία εθελοντισμού-19 Νοεμβρίου 2013.

Τρίτη 25 Φεβρουαρίου 2014

To συνεχές Θαύμα (Άσκηση Φυσικής) - αναδημοσίευση



Από τη γη ερχόμαστε και στη γη καταλήγουμε. Γεννιόμαστε ως πλάσματα φυσικά, γι’ αυτό και μας διέπουν απόλυτα οι νόμοι και οι ρυθμοί του Οικοσυστήματος. Η ύπαρξή μας, κάθε μας κίνηση, δράση ή επέμβασή μας είναι μέρος και συνιστώσα του Χάους που δημιούργησε το Οικοσύστημα και το βαστάει κάθε στιγμή σε ισορροπία.

Όλο αυτό το διάστημα ανάμεσα στον ερχομό και την κατάληξή μας είναι ένα δώρο πολύτιμο, μοναδικό και λέγεται Ζωή, έχει δε ως Λόγο ύπαρξης επίσης έναν, μοναδικό και απόλυτο: Να βλέπουμε, να αγγίζουμε, να ακούμε, να οσφραινόμαστε, να γευόμαστε, να ψυχανεμιζόμαστε, να λογιζόμαστε και να νιώθουμε κάθε στιγμή μέχρι βαθιά μέσα στο κουκούτσι μας το προαιώνιο και συνεχές Θαύμα της Δημιουργίας, τον Κόσμο, αναπόσπαστο μέρος του οποίου είμαστε κι εμείς οι ίδιοι, κόσμημα και η ύπαρξή μας για τα άλλα όντα ολόγυρα. Για κανέναν απολύτως άλλο Λόγο δεν έχουμε γεννηθεί παρά μονάχα για Αυτόν.

Για να μπορέσουμε λοιπόν να είμαστε κάθε στιγμή αντάξιοι του δώρου της Ζωής που μας προσφέρθηκε από τη Φύση, έχουμε ένα Χρέος μοναδικό και απόλυτο: Το Είναι μας ολόκληρο, το σώμα, ο νους και η ψυχή μας να αποτελούν κάθε στιγμή κρίκο της αλυσίδας της Ζωής. Ζωή να μπαίνει μέσα μας ως ύλη, ως σκέψη και ως αίσθηση και πάλι Ζωή να βγαίνει ως ύλη, ως λόγος και ως πράξη. Έχουμε Χρέος απόλυτο και μοναδικό να μην την σταματούμε με το φθαρτό σαρκίο μας την αέναη συνέχεια των κύκλων της Ζωής, να μην «καταναλώνουμε» Ζωή αφοδεύοντας υλικά, νοητικά και ψυχικά τον Θάνατο.

Και για να φέρνουμε εις πέρας κάθε στιγμή το Χρέος μας τούτο, μία, μοναδική και απόλυτη είναι η Ευθύνη μας: Να αφοδεύουμε σπόρους ζωντανούς καθημερινά στη γη. Είναι η πλέον τρανή απόδειξη Πολιτισμού αυτή αλλά και η μόνη ασφαλείς ένδειξη προσωπικής Υγείας.

Αν φτάσεις στο σημείο αυτό, να παράγεις Ζωή ως ύλη, ως πνεύμα και ως αίσθηση, να την προσλαμβάνεις από τη Φύση γύρω σου, να τρέφεσαι μ’ αυτήν σωματικά, πνευματικά και ψυχικά, να την μεταβολίζεις εντός του φυσικού και ταπεινού σαρκίου σου και να Την αφοδεύεις εν τέλει πάλι πίσω στη γη ως ύλη, λόγους, πράξεις και συναίσθημα, ανταποδίδοντάς της ό,τι αυτή σου πρόσφερε και αναπαράγοντας Ζωή, ανοίγοντας έτσι, άλλους και πάλι κύκλους Της, τότε τελείς πλέον εν Αρμονία απόλυτη με το Σύμπαν και δεν έχεις παρά να εμπιστεύεσαι απόλυτα το Χάος του το Δημιουργικό.

Η μέθοδος για να μπορείς ως Άνθρωπος, ον φυσικό να αντεπεξέλθεις στην Ευθύνη σου, να φέρεις εις πέρας το Χρέος σου, να ζεις κάθε στιγμή τη Ζωή σου τιμώντας τον Λόγο που σού δόθηκε ως δώρο, είναι κι αυτή μία, μοναδική και απόλυτη: Η Φυσική Ζωή. Η Ζωή η βασισμένη στην φιλοσοφία της Μη Επέμβασης, της Ανεπαίσθητης Ύπαρξής σου επί της γης, της Μη Εκβίασης ουδέ στο ελάχιστο των φυσικών ρυθμών και νόμων, της συνύπαρξης και της συνεργασίας σου με τα άλλα πλάσματα, με τα οποία συναποτελείς ισότιμα τον Κόσμο.

Κάθε άλλος τρόπος να ζει ένα φυσικό πλάσμα Άνθρωπος, κυρίως δε αυτός ο σύγχρονος καταναλωτικός βίος, ουδεμίαν σχέση έχει με Ζωή, αποτελεί Ύβρη και οδηγεί μόνο σε Έντρομο Ατομικό Θάνατο, ο οποίος έρχεται ξαφνικά και πρόωρα ως Νέμεσις. Όπως ακριβώς σταματάει την Ζωή κάθε στιγμή με το σαρκίο του ο καταναλωτής της, έτσι ακριβώς και ο Θάνατός του δεν οδηγεί ξανά σε Ζωή, εξ ου και ο Τρόμος που τον συνοδεύει.

Μοναχά κατανοώντας και νιώθοντας ο άνθρωπος ότι οι φυσικοί Νόμοι και οι Ρυθμοί είναι απαράβατοι και απαραβίαστοι από τον ίδιον αφού δημιουργήθηκε, ορίζεται, οριοθετείται και διέπεται από Αυτούς, ότι όλα είναι Ενέργεια και όλα μεταβολές Της, τίποτε δηλαδή δεν κερδίζεται δίχως να χάνεται κάτι ανάλογο κάθε στιγμή, γεγονός που συνεπάγεται ότι κανενός είδους τεχνητή από τον καταναλωτή ζωή, ανάπτυξη, ευφορία, άνεση, βολή, πρόοδος, πολιτισμός και τα λοιπά παρόμοια δεν υφίστανται καν ως έννοιες, ή τουλάχιστον ότι όλα αυτά είναι απολύτως πρόσκαιρα και ουτοπικά, όπως το τεχνητό και χωλό σύστημα εντός του οποίου ορίζονται, αφού στην διάρκεια του χρόνου οι συνέπειές τους, πολλαπλασιάζονται μέσα στο Χάος του μόνου ρεαλιστικού, ως αυθύπαρκτου συστήματος, του Οικοσυστήματος και επιστρέφουν με τη μορφή “θεομηνιών”, ασθενειών και θανάτου σε αυτόν και σε όλα τα άλλα πλάσματα, μονάχα τότε ο άνθρωπος θα αποκτήσει την συνειδητότητα να Ζει κάθε στιγμή.

Θα σταματήσει ίσως τότε να κυβερνά τον Κόσμο και να τον οδηγεί σε μη ζωογόνο θάνατο η απύθμενη ηλιθιότητα του απονεκρωμένου καταναλωτή, του θλιβερού μέλλοντα ανίατα ασθενή ή θύματος θεομηνιών και δυστυχημάτων, που θα πεθάνει έντρομος βίαια και επώδυνα αλλά προσωρινά περνιέται για σπουδαίος, σπουδαγμένος, πολιτισμένος και κύριος των πάντων…

σημείωση: ο αρχικός τίτλος είναι "Άσκηση Φυσικής"

Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2014

ΚΙΜΠΙ: Η καρδιά της Ευρώπης (αναδημοσίευση)


Αν σας ρωτούσαν ποια χώρα θεωρείτε καρδιά της Ευρώπης, τι θα απαντούσατε; Υποθέτω ότι οι περισσότεροι θα επιλέγατε το Βέλγιο, για λόγους θεσμικούς. Εκεί βρίσκονται οι Βρυξέλλες, το σκοτεινό εργαστήριο του δόκτορος Καλιγκάρι όπου πραγματοποιούνται τα πιο τολμηρά και ακραία πειράματα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Μερικοί, οι πιο αθώοι και καλών προθέσεων Ευρωπαίοι, ίσως επιλέγατε τη Γαλλία, όχι για το Παρίσι της, αλλά για το Στρασβούργο της, όπου συνεδριάζει το Ευρωκοινοβούλιο εν ολομελεία κάθε μήνα. Υπάρχει όμως αυτό το μπέρδεμα , με τις έκτακτες συνόδους του που πραγματοποιούνται στις Βρυξέλλες και με τη γραμματεία του, που είναι στο Λουξεμβούργο. Ποιο σώμα αντέχει μια καρδιά μεταμοσχευόμενη κάθε τόσο; Οι πιο ψυλλιασμένοι θα απαντούσατε πως καρδιά της Ευρώπης είναι η Γερμανία, έχοντας κατά νου είτε την καγκελαρία του Βερολίνου, που έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο σε ό,τι συμβαίνει στην Ευρώπη, είτε τη Φρανκφούρτη, την έδρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που αντιστοιχεί πιο πολύ σ’ αυτό που κυρίως είναι η Ευρωπαϊκή και η Νομισματική Ένωση, ένα τραπεζικό καρτέλ.Κι όμως, θα σας πρότεινα να το ξανασκεφτείτε, ξεφεύγοντας από τα προφανή. Η καρδιά της Ευρώπης μπορεί να πάλλεται στην Ελβετία, κι ας μην είναι αυτή μέλος της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης, ή στην Ολλανδία, που ανήκει και στις δυο. Δυο πρόσφατα γεγονότα συνηγορούν υπέρ αυτής της επιλογής. Το πρώτο είναι το δημοψήφισμα των Ελβετών που αποφάσισαν, έστω και με οριακή πλειοψηφία, να θεσπίσουν περιορισμούς στην μετανάστευση υπηκόων της Ε.Ε. Και το δεύτερο είναι ο όρκος που θα δίνουν στο εξής τα στελέχη και οι υπάλληλοι των ολλανδικών τραπεζών σε όποιον θεό πιστεύουν ότι θα φυλάσσουν ως κόρη οφθαλμού τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Δεν ξέρω ποιοι είναι οι λόγοι που η συγκεκριμένη ετυμηγορία των Ελβετών προκαλεί δυσφορία στα ευρωπαϊκά κέντρα εξουσίας τα οποία απειλούν με συνολική αναδιαπραγμάτευση της εταιρικής σχέσης της Ελβετίας με την Ε.Ε. Στην πραγματικότητα αυτή η ξενοφοβική απόφαση είναι ίσως η πιο αυθεντική έκφραση του «ευρωπαϊκού ιδεώδους», τουλάχιστον αυτού που θεωρούν «ευρωπαϊκό ιδεώδες» οι κατασκευαστές της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης. 

Η Ελβετία υπήρξε για πολλές δεκαετίες αυτό που θα ήθελε σήμερα να είναι η Ευρωζώνη. Η μεγάλη δεξαμενή του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος, το θησαυροφυλάκιο του έξυπνου χρήματος, καθαρού ή βρόμικου, δηλωμένου ή αδήλωτου, φορολογημένου ή αφορολόγητου, ματωμένου ή αμόλυντου. Η ελευθερία κίνησης του κεφαλαίου, πολύ πριν επινοηθεί η ευρωπαϊκή ενοποίηση, στην Ελβετία έγινε κυριολεξία σε πείσμα των παγκοσμίων πολέμων και των αιματηρών διαιρέσεων της υπόλοιπης Ευρώπης. Η Ελβετία υπήρξε καρδιά της Ευρώπης και για τους ναζί και για τους συμμάχους, και για ιμπεριαλιστές και για «απελευθερωτές», και για μαφιόζους και για ιεράρχες, και για κεφαλαιοκράτες και για ολιγάρχες, και για διεφθαρμένους και για διαφθορείς. Ήταν ο απόλυτος χώρος ελευθερίας για το χρήμα και για τους κατόχους του. Εκεί, ο όρκος πίστης στην Πίστη (την τραπεζική) δεν χρειάστηκε να είναι ρητά διατυπωμένος, γιατί εμπεριέχεται και υπονοείται στην ιδρυτική συνθήκη του κράτους που καμουφλάρει πίσω από την ουδετερότητά του την εξυπηρέτηση των πιο απεχθών καθεστώτων και μηχανισμών καταπίεσης, εκμετάλλευσης και εξευτελισμού της ανθρώπινης ύπαρξης. «Εις το όνομα του Παντοδύναμου Θεού» ομνύει το σύνταγμα της «άμεσης ελβετικής δημοκρατίας», κι είναι μάλλον δεδομένο πια ποιος είναι αυτός ο παντοδύναμος θεός που καθιστά όλες τις άλλες ελευθερίες πλην της ελευθερίας του κεφαλαίου γελοία προσχήματα.

Τα πράγματα είναι απλά. Για πολλές δεκαετίες η Ελβετία διατηρούσε το παγκόσμιο μονοπώλιο του χρηματοπιστωτικού πλυντηρίου κι αυτό της επέτρεπε (και της επέβαλλε) να προσελκύει και να απασχολεί πολλές χιλιάδες μεταναστών, κυρίως Ευρωπαίων. Τώρα, το μονοπώλιο αυτό έχει χαθεί, μπορεί η Ελβετία να διατηρεί κάποια από τα συμβολικά προνόμια- παραμένει, για παράδειγμα, έδρα της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS) και εργαστήριο επεξεργασίας των κανόνων της διεθνούς τοκογλυφίας (συμφωνίες της Βασιλείας)-, αλλά ταυτόχρονα πολιορκείται φορολογικά και κανονιστικά από μια Ε.Ε. που εξελίσσεται η ίδια σε τραπεζική ένωση και δεν ανέχεται κανόνες αυτοεξαίρεσης στην ελβετική νησίδα. Και η «νησίδα», με τη σειρά της, προσπαθεί να περισώσει ό,τι μπορεί από το παγκόσμιο προνόμιό της, πετώντας «σαβούρα» στη θάλασσα που δεν διαθέτει: μετανάστες, έστω κι αν αυτοί δεν είναι ρακένδυτοι, πεινασμένοι και ταλαιπωρημένοι ασιάτες, αλλά Ευρωπαίοι με λευκά και μπλε κολάρα, γκρι κουστούμια και γραβάτες.

Η ευρωκρατία προσποιείται την τσατισμένη με την απόφαση των Ελβετών, αλλά είναι δύσκολο να κρύψει ότι εδώ και πολύν καιρό πάλλεται στα σωθικά της μια αυθεντική ελβετική καρδιά, τρυφερή και γλυκιά σαν σοκολάτα όταν πρόκειται για την υγεία και τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού Λεβιάθαν, σκληρή κι αναίσθητη όταν πρόκειται για την υγεία των κοινωνιών, την ελευθερία των ανθρώπων, την υποδοχή των απελπισμένων μεταναστών από την Ασία ή την Αφρική. Η ελβετική καρδιά της Ευρώπης κτυπά προ πολλού με την ακρίβεια ελβετικού ρολογιού στη Λαμπεντούζα ή στο Φαρμακονήσι. Και, δυστυχώς, απέδειξε ότι μπορεί να είναι ελβετική, παραμένοντας ταυτόχρονα ελληνική, ιταλική ή βρετανική.

Και από τούδε και στο εξής, η καρδιά της Ευρώπης μπορεί να είναι ολλανδική. Η ειρωνεία της ιστορίας είναι ότι οι Ολλανδοί, που με το σύστημα της δημόσιας πίστης πριν τέσσερις αιώνες εδραίωσαν την αποικιοκρατία τους και κατά κάποιο τρόπο έγιναν το πρώτο καπιταλιστικό κράτος στον κόσμο, κλείνουν τον ιστορικό κύκλο επινοώντας έναν όρκο εδραίωσης και της ιδιωτικής πίστης. Αφού αποφάσισαν πρώτοι να σπάσουν το ταμπού της μεταφυσικής, να ξεπεράσουν τα προσχήματα του ορθολογισμού και του πραγματισμού και να ενστερνιστούν το credo του κεφαλαίου σ’ ένα αυθεντικό Σύμβολο Τραπεζικής Πίστεως, δικαιούνται να διεκδικήσουν αυτοί την καρδιά της Ευρώπης. Να ομνύουν εις ένα θεό πατέρα ευρωκράτορα, ποιητήν δημόσιας και ιδιωτικής πίστης, που με την πρώτη ποδηγετεί κράτη, κοινωνίες, συλλογικά δικαιώματα και με τη δεύτερη απαλλοτριώνει άτομα, ιδιωτικές περιουσίες, αποταμιεύσεις και ατομικά δικαιώματα.

Ωστόσο, είτε ελβετική είτε ολλανδική είναι η καρδιά της Ευρώπης, εκείνο που δεν μπορεί να αποφύγει ποτέ είναι το έμφραγμα. Αργά ή γρήγορα θα το πάθει.

Υ.Γ. Απίστευτο! Πέρασε πάνω από μήνας από την προηγούμενη ανάρτηση. Η καρδιά του μπλογκ πάσχει από αρρυθμία…
ΚΙΜΠΙ 

ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΞΙΑ

Το σύστημα της δημόσιας πίστης, δηλαδή των κρατικών χρεών, που τις αρχές του τις ανακαλύπτουμε κιόλας στο μεσαίωνα στη Γένουα και στη Βενετία, διαδόθηκε σ’ όλη την Ευρώπη στη διάρκεια της περιόδου της μανουφακτούρας. Το αποικιακό σύστημα με το θαλάσσιο εμπόριό του και με τους εμπορικούς του πολέμους του χρησίμευσε σαν θερμοκήπιο. Έτσι στέριωσε πρώτα στην Ολλανδία. Το δημόσιο χρέος, δηλ. το ξεπούλημα του κράτους –αδιάφορο αν είναι απολυταρχικό, συνταγματικό ή δημοκρατικό κράτος– βάζει τη σφραγίδα του στην κεφαλαιοκρατική εποχή. Το μοναδικό κομμάτι τού λεγόμενου εθνικoύ πλούτου, που στoυς σύγχρονους λαούς ανήκει πραγματικά στο σύνολο του λαού είναι το δημόσιο χρέος τους. Γι’ αυτό είναι πέρα για πέρα συνεπής η σύγχρονη θεωρία που λέει πως ένας λαός γίνεται τόσο πιο πλούσιος, όσο πιο βαθιά βουτιέται στα χρέη. Το δημόσιο χρέος γίνεται το credo [πιστεύω] του κεφαλαίου. Κι από τη στιγμή που εμφανίζεται η χρέωση του δημοσίου, τη θέση του αμαρτήματoς ενάντια στο άγιο πνεύμα, για το οποίο δεν υπάρχει άφεση, την παίρνει η καταπάτηση της πίστης απέναντι στο δημόσιο χρέος.

Καρλ Μαρξ, «Το Κεφάλαιο, τόμος Α΄»

Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2014

Ντέϊβιντ Γκρέϊμπερ: Το χρέος ως εργαλείο κυριαρχίας (αναδημοσίευση)


(Σάββατο 15 Φλεβάρη)
του Θανάση Γιαλκέτση
Μια συνέντευξη του Ντέϊβιντ Γκρέϊμπερ στο γαλλικό περιοδικό Le Nouvel Observateur.

πρόλογος-βιογραφικό
Η Ιστορία καταδεικνύει ότι το καλύτερο μέσο για να δικαιολογούν σχέσεις που βασίζονται στη βία, για να τις κάνουν να θεωρούνται ηθικές, είναι να τις μεταφράζουν με όρους χρεών. Ετσι δημιουργείται η αυταπάτη ότι είναι το θύμα εκείνο που διαπράττει το αδίκημα. Το χρέος είναι το πιο αποτελεσματικό πολιτικό εργαλείο που επινοήθηκε ποτέ από τους πλούσιους και τους ισχυρούς: διακοσμεί τις πιο βίαιες ανισότητες μεταξύ πιστωτών και οφειλετών με ένα επίστρωμα ηθικότητας και φιλοδωρεί τα θύματα, τους οφειλέτες, με το συναίσθημα ότι είναι ένοχοι. Είναι η γλώσσα που χρησιμοποιούσαν πάντοτε οι κατακτητικοί στρατοί: μας χρωστάτε τη ζωή επειδή σας έχουμε δανείσει και, καθώς είμαστε γενναιόδωροι, δεν θα οφείλετε τίποτα τον πρώτο χρόνο, αλλά θα πληρώνετε στη συνέχεια.

Κυκλοφόρησε πρόσφατα και στη γλώσσα μας το βιβλίο του Αμερικανού ανθρωπολόγου Ντέιβιντ Γκρέιμπερ «Χρέος. Τα πρώτα 5.000 χρόνια» (Στάσει Εκπίπτοντες, 2013). Γεννημένος το 1961, ο Γκρέιμπερ ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ από το 1998 ώς το 2007, ενώ σήμερα διδάσκει στο London School of Economics. Παραγωγικός συγγραφέας, πολιτικός ακτιβιστής και θεωρητικός του αναρχισμού, ο Γκρέιμπερ συμμετείχε ενεργά στο κίνημα Occupy Wall Street.  

η συνέντευξη

- Στο βιβλίο σας «Χρέος. Τα πρώτα 5.000 χρόνια» αμφισβητείτε την ιδέα –που διατηρείται μέσα στους αιώνες–ότι η αδυναμία να εξοφλήσουμε ένα χρέος είναι ανήθικη, καθώς η Ιστορία και οι θρησκείες μάς διδάσκουν ότι το να πληρώνουμε τα χρέη μας είναι μια επιτακτική υποχρέωση.

- Το χρέος είναι μια υπόσχεση που δίνεται από έναν οφειλέτη σε έναν πιστωτή. Βεβαίως, όταν κάποιος υπόσχεται κάτι σε κάποιον, οφείλει να προσπαθήσει να τιμήσει αυτήν την υπόσχεση όσο καλύτερα μπορεί. Αυτό όμως που με κέντρισε είναι το σημαντικό ηθικό βάρος που αποδίδουμε σε αυτόν τον τύπο οικονομικής υπόσχεσης. Οταν ένας πολιτικός στη διάρκεια μιας προεκλογικής εκστρατείας υπόσχεται λαγούς με πετραχήλια όταν θα εκλεγεί και όταν μια κυβέρνηση υπόσχεται στις τράπεζες να τις πληρώσει με ένα προκαθορισμένο επιτόκιο, τείνουμε να θεωρούμε ότι η πρώτη υπόσχεση δεν πρόκειται να τηρηθεί ενώ η δεύτερη μας φαίνεται απολύτως ιερή. Αυτό το βιβλίο ξεκινάει με μια συζήτηση που έκανα στο Λονδίνο με μιαν αριστερή δικηγόρο σχετικά με την παρέμβαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στη Μαδαγασκάρη, όπου είχα ζήσει για περίπου δύο χρόνια. Είχαν συμβεί φοβερά πράγματα σ’ αυτή τη χώρα όταν τα μέτρα οικονομικής λιτότητας που απαιτούσε το ΔΝΤ εφαρμόστηκαν, ιδίως όταν μια επιδημία ελονοσίας εξόντωσε χιλιάδες παιδιά, εξαιτίας των περικοπών στις κρατικές δαπάνες. Της είπα ότι η κατάργηση του χρέους θα ήταν καλό πράγμα, καθώς οι κάτοικοι της Μαδαγασκάρης είχαν ήδη πληρώσει πολλά. Αυτή μού απάντησε: «Μα τα δανείστηκαν τα χρήματα. Σε κάθε περίπτωση, οφείλει κάποιος να εξοφλεί τα χρέη του». Δεν ήταν μια οικονομική διαπίστωση αλλά μια ηθική κρίση. Γιατί η ηθική του χρέους φαίνεται ανώτερη από όλες τις άλλες μορφές ηθικής; Ποια είναι όμως αυτή η επιτακτική ηθική υποχρέωση που θα μπορούσε να δικαιολογήσει τον θάνατο χιλιάδων παιδιών; Αυτό το βιβλίο γεννήθηκε από αυτό το ερώτημα και από αυτήν την εξέγερση.

- Πολλές θρησκείες, γράφετε, βασίζονται στην ιδέα ενός αρχέγονου χρέους του ανθρώπου προς τον Θεό, τις θεότητες, τη φύση… Ο άνθρωπος θα ήταν ένας αιώνιος οφειλέτης;

- Τα περισσότερα θρησκευτικά κείμενα που αναφέρονται σ’ αυτό το ζήτημα λένε ότι η ηθική είναι υπόθεση χρεών που πρέπει να πληρώσουμε. Η βραχμανική θρησκεία διδάσκει ότι η ζωή είναι ένα χρέος που χρωστάμε στους θεούς, αλλά με το να γίνεται κάποιος ο ίδιος σοφός εξοφλεί αυτό που χρωστάει σε εκείνους που επινόησαν τη σοφία.

- Ένα χρέος που εξοφλούν και με τις θυσίες....

- Ναι, η θυσία είναι μια προκαταβολή και ο διακανονισμός του υπόλοιπου χρέους γίνεται όταν πεθαίνει κάποιος. Η ιδέα της ηθικής του χρέους προσκρούει όμως στο γεγονός ότι πρέπει να γίνεις εσύ ο ίδιος σοφός για να πληρώσεις το χρέος σου στις θεότητες, πρέπει να αποκτήσεις παιδιά για να εξοφλήσεις το χρέος σου προς τους γονείς σου. Στα αραμαϊκά η ίδια λέξη σημαίνει χρέος και αμαρτία ή ενοχή. Στη Βίβλο, οι αμαρτωλοί καλούνται να εξοφλήσουν το ηθικό χρέος τους προς τον Θεό, αλλά η ίδια η Βίβλος μάς εξηγεί στη συνέχεια ότι αυτό το χρέος δεν έχει στο βάθος τίποτα το ιερό και ότι σε τελική ανάλυση ο Θεός θα το σβήσει. Στα βιβλικά κείμενα η «λύτρωση» σημαίνει την απαλλαγή από τις συνέπειες του χρέους, την τελική εξόφληση. Ενας πολύ παλαιός εβραϊκός νόμος της εποχής του Μωυσή ήταν εκείνος του Ιωβηλαίου. Οριζε ότι όλα τα χρέη θα καταργούνταν αυτόματα «το Σάββατο έτος» (δηλαδή μετά το πέρασμα επτά χρόνων) και ότι όλοι όσοι είχαν γίνει σκλάβοι εξαιτίας αυτών των χρεών θα απελευθερώνονταν. Η παραίτηση από τις απαιτήσεις είναι, όπως βλέπουμε, μια πολύ παλιά ιδέα.

- Υποστηρίζετε ότι το χρέος υπήρξε πάντοτε ένα εργαλείο στην υπηρεσία της εξουσίας και της βίας.

- Η Ιστορία καταδεικνύει ότι το καλύτερο μέσο για να δικαιολογούν σχέσεις που βασίζονται στη βία, για να τις κάνουν να θεωρούνται ηθικές, είναι να τις μεταφράζουν με όρους χρεών. Ετσι δημιουργείται η αυταπάτη ότι είναι το θύμα εκείνο που διαπράττει το αδίκημα. Το χρέος είναι το πιο αποτελεσματικό πολιτικό εργαλείο που επινοήθηκε ποτέ από τους πλούσιους και τους ισχυρούς: διακοσμεί τις πιο βίαιες ανισότητες μεταξύ πιστωτών και οφειλετών με ένα επίστρωμα ηθικότητας και φιλοδωρεί τα θύματα, τους οφειλέτες, με το συναίσθημα ότι είναι ένοχοι. Είναι η γλώσσα που χρησιμοποιούσαν πάντοτε οι κατακτητικοί στρατοί: μας χρωστάτε τη ζωή επειδή σας έχουμε δανείσει και, καθώς είμαστε γενναιόδωροι, δεν θα οφείλετε τίποτα τον πρώτο χρόνο, αλλά θα πληρώνετε στη συνέχεια.

- Αναφέρετε τα δύο απίστευτα γαλλικά παραδείγματα της αποικιοποίησης της Μαδαγασκάρης και της ανεξαρτησίας της Αϊτής.

- Ναι, είναι τρομερό. Το 1885, η Γαλλία εισέβαλε στη Μαδαγασκάρη και ανακήρυξε τη χώρα γαλλική αποικία. Μετά την «ειρήνευση», ο στρατηγός Γκαλιενί είχε τη διεστραμμένη ιδέα να απαιτήσει από τον πληθυσμό του νησιού να πληρώσει τα κόστη που προκλήθηκαν από την εισβολή και την κατοχή. Το παράδειγμα της Αϊτής είναι ακόμα πιο τρελό. Το 1825, η νέα Δημοκρατία της Αϊτής, η οποία είχε κερδίσει την ανεξαρτησία της χάρη στην εξέγερση των σκλάβων, υποχρεώθηκε από τον Κάρολο τον 10ο να δανειστεί από τη Γαλλία 150 εκατομμύρια φράγκα, προκειμένου να «αποζημιωθούν» οι παλιοί δουλοκτήτες άποικοι που εκδιώχθηκαν μετά την κατάκτηση της ανεξαρτησίας. Η λέξη «Αϊτή» παρέμεινε από εκείνη την εποχή το συνώνυμο του χρέους, της φτώχειας και της εξαθλίωσης.

- Η χρέωση, γράφετε, προκαλούσε πάντοτε εξεγέρσεις.

Οι περισσότερες εξεγέρσεις στην Ιστορία έγιναν από λαούς χρεωμένους. Επί πολλές χιλιετίες, η πάλη μεταξύ πλούσιων και φτωχών έπαιρνε τη μορφή συγκρούσεων μεταξύ πιστωτών και οφειλετών. Όλες οι λαϊκές εξεγέρσεις άρχισαν με τον ίδιο τρόπο: με την τελετουργική καταστροφή των κατάστιχων στα οποία καταγράφονταν τα χρέη και των λογιστικών βιβλίων των πιστωτών.

- Η κατάργηση του χρέους σήμερα είναι για σας, που είστε αγωνιστής του κινήματος Occupy Wall Street, μια ουτοπία; Είναι εφικτή;

- Είναι αναπόφευκτη. Το τωρινό επίπεδο του χρέους καθιστά ανέφικτη την εξόφλησή του. Η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να εξοφλήσει το δικό της, οι υπερχρεωμένοι πολίτες –όπως οι Αμερικανοί φοιτητές, χρεωμένοι -ώς τον λαιμό για τις σπουδές τους και χωρίς προοπτική να βρουν εργασία– δεν θα μπορέσουν να πληρώσουν τα χρέη τους. Το μεγάλο βιβλικό Ιωβηλαίο που θα αφορούσε την κατάργηση του διεθνούς χρέους και ταυτόχρονα του χρέους των καταναλωτών θα ήταν σωτήριο, γιατί θα μείωνε τα ανθρώπινα βάσανα και θα υπενθύμιζε ότι το χρήμα δεν είναι ιερό και ότι το να πληρώνεις τα χρέη σου δεν είναι η ουσία της ηθικής.