Συντάκτης: Χαρά Τζαναβάρα
Mε μια συμβολική παρέμβαση στην κάτω πλευρά των Εξαρχείων εγκαινιάζει τις δράσεις της η Ανάπλαση Αθήνας, η εταιρεία του Δημοσίου που φιλοδοξεί να συνεχίσει το δημιουργικό έργο της Εταιρείας Ενοποίησης Αρχαιολογικών Χώρων (ΕΑΧΑ), η οποία έπεσε θύμα των πρώτων μνημονίων.
Το υπουργείο Υποδομών και η Αττικό Μετρό, σύμφωνα με πληροφορίες, έκαναν δεκτή την εισήγηση της νεοσύστατης εταιρείας για την τροποποίηση των σχεδίων του μελλοντικού σταθμού στην πλατεία Εξαρχείων στην υπό δημοπράτηση νέα γραμμή Αλσος Βεΐκου-Γουδή.
Η αρχική πρόταση της Ανάπλασης προέβλεπε μετατόπιση του σταθμού στη διασταύρωση των οδών Τοσίτσα και Μπουμπουλίνας, ώστε να εξυπηρετεί το Αρχαιολογικό και το Επιγραφικό Μουσείο, καθώς και το Πολυτεχνείο. Προέκυψαν όμως τεχνικές δυσκολίες που συνδέονται με την προηγούμενη και την επόμενη στάση, στη Σόνια στη λεωφόρο Αλεξάνδρας και στο Πανεπιστήμιο, που θα βρίσκεται κοντά στην οδό Ακαδημίας και θα συνδέεται απευθείας με τον σταθμό του μετρό που ήδη λειτουργεί.
Με αυτό το δεδομένο, υιοθετήθηκε σολομώντεια λύση:
◼ Ο σταθμός θα παραμείνει στην πλατεία Εξαρχείων, όπου θα γίνει προσωρινή κατάληψη για τις ανάγκες του εργοταξίου, το οποίο και θα αποσυρθεί μετά το τέλος της κατασκευής χωρίς να υπάρξει η παραμικρή αλλοίωση στην επιφάνεια και στον χαρακτήρα του ελεύθερου χώρου. Η νέα ονομασία του θα είναι σταθμός Εξαρχείων-Μουσείου.
◼ Οι δύο είσοδοι-έξοδοι του σταθμού θα μετατοπιστούν και θα κατασκευαστούν στις οδούς Τοσίτσα και Στουρνάρη, σε συνδυασμό με έργα ανάπλασης.
Η πεζοδρόμηση της Τοσίτσα θα συνεχιστεί ώς τη συμβολή με τη Χαριλάου Τρικούπη. Το πρώτο, ήδη πεζοδρομημένο τμήμα της, όπου στρατοπεδεύει σε μόνιμη βάση μια διμοιρία της ΕΛ.ΑΣ., παραμένει αναξιοποίητο.
Προβλέπεται να δημιουργηθούν προσβάσεις για το Επιγραφικό Μουσείο και να ανοίξει η πύλη του Πολυτεχνείου. Στη Στουρνάρη, όπου σήμερα κυριαρχούν τα διπλοπαρκαρισμένα οχήματα και τα λουκέτα στα καταστήματα, προτείνεται να γίνει διαπλάτυνση των πεζοδρομίων που θα βοηθήσει στο άνοιγμα των μικρών επιχειρήσεων.
Στην κυκλοφορία θα παραμείνει μία λωρίδα κυκλοφορίας, όπως στην ουσία υπάρχει και σήμερα, για να εξυπηρετεί τα λεωφορεία, τα ταξί και τα υπόλοιπα αυτοκίνητα.
Ο πράσινος δρόμος
«Η βασική ιδέα είναι η διάσωση της ιστορικής μορφής της πλατείας, η αναβίωση του ζεύγους Στουρνάρη-Τοσίτσα, η πρώτη ως δρόμος εμπορίου, φοιτητικής και νεανικής κίνησης, με κατοικία και γραφεία στους ορόφους, η δεύτερη ως πράσινος δρόμος που θα φέρνει στο Μουσείο, στο «Ακροπόλ» και στο Πολυτεχνείο, ενώ ταυτόχρονα θα ανεβάζει στον Στρέφη προστατεύοντας επάνω από την Μπουμπουλίνας την κατοικία, που είναι η κύρια χρήση του δρόμου.
Ταυτόχρονα, το Πολυτεχνείο και το Μουσείο ξανανοίγουν προς την απονεκρωμένη σήμερα Τοσίτσα», επισημαίνει ο καθηγητής Νίκος Μπελαβίλας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Ανάπλασης.
Και προσθέτει: «Η υπόθεση αυτή αποδεικνύει τη δυνατότητα και την αναγκαιότητα ενός φορέα όπως η Ανάπλαση, που μπορεί να επισπεύδει έργα μέσω συνεργιών και συντονισμού».
Την περασμένη εβδομάδα συνεδρίασε το διοικητικό συμβούλιο της Ανάπλασης με την παρουσία των συναρμόδιων υπουργών Επικρατείας Αλέκου Φλαμπουράρη και Υποδομών-Μεταφορών Χρήστου Σπίρτζη. Στη συνεδρίαση οριστικοποιήθηκε το 16μελές Επιστημονικό Γνωμοδοτικό Συμβούλιο του νέου φορέα, με συμμετοχές επιστημόνων με διεθνές κύρος και μεγάλη εμπειρία στα έργα περιβαλλοντικής διαχείρισης ιστορικών κέντρων.
Στο συμβούλιο μετέχουν τρεις πανεπιστημιακοί που διαπρέπουν σε σχολές του εξωτερικού: η Μαρία Γράβαρη-Μπάρμπα, καθηγήτρια Πολεοδομίας στη Σορβόνη, ο Γιάννης Πεπονής, καθηγητής Αρχιτεκτονικής στην Ατλάντα των ΗΠΑ, και ο Αρης Καλαντίδης, καθηγητής Πολεοδομίας στο Μάντστεστερ, γιος του Γιάννη Καλαντίδη, που ήταν ιδρυτής και «ψυχή» της ΕΑΧΑ, καθώς και ο στενότερος συνεργάτης του Αντώνη Τρίτση.
Εκπροσωπούνται οι αρχιτεκτονικές σχολές μέσω των καθηγητών Αριάδνης Βοζάνη, Σάσας Λαδά, Δημήτρη Καρύδη, Γιώργου Πετράκου και Παναγιώτη Τουρνικιώτη, καθώς και του πρύτανη της Σχολής Καλών Τεχνών Πάνου Χαραλάμπους.
Η αρχαιολογία εκφράζεται από τους διευθυντές των μουσείων, του Αρχαιολογικού, Μαρίας Λαγογιάννη, και του Επιγραφικού, Αθανάσιου Θέμου, ενώ συμμετέχουν οι επιστήμονες Μαρία Καλαντζοπούλου, πολιτικός μηχανικός-πολεοδόμος και αναπληρώτρια γενική διευθύντρια του Κτηματολογίου, Θεοδότα Νάντσου από το WWF Ελλάς, οι πολεοδόμοι Γιάννης Παπαδόπουλος και Παναγιώτης Πατσαβός και ο αρχιτέκτων Νίκος Φυντικάκης, αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ενωσης Αρχιτεκτόνων (UIA).