Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Οικονομία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Οικονομία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 3 Οκτωβρίου 2012

Σκυλεύουν και το πτώμα (η Κρίση με αριθμούς)

Πηγή το ΠΟΝΤΙΚΙ
Του Σταύρου Χριστακόπουλου
Την πρώτη δόση μέτρων και νέων επώδυνων φόρων κατέθεσε η κυβέρνηση με το προσχέδιο του προϋπολογισμού στη Βουλή. Από τα 13,5 δισ. ευρώ κατατέθηκαν ήδη 7,8, από τα οποία τα 7,3 είναι περικοπές δαπανών. Αποτέλεσμα; 5,5 δισ. μείωση του ΑΕΠ και 2,3 δισ. απώλεια εσόδων μόνο από το μισό πακέτο – οι αριθμοί αυτοί θα διπλασιαστούν με... το άλλο μισό. Και νέα μείωση των δημοσίων επενδύσεων. Πολλές οι απειλητικές εκκρεμότητες και στη φορολογία. Έχει και χειρότερα; Πολλά ακόμη.

Παράδειγμα η πρόβλεψη για ανεργία στο 24,7%, μείωση της απασχόλησης επιπλέον 3% και ύφεση 3,8% το 2013. Σε αυτό το τελευταίο πειράζει που πιστεύουμε τη Citi, η οποία προβλέπει ύφεση 10,7%; Συνήθως – και αποδεδειγμένα – οι άνθρωποι του χρήματος μετράνε καλύτερα από τους επαγγελματίες της πολιτικής παραπλάνησης.

Τα υπόλοιπα μέτρα έπονται, ενώ η πίεση της τρόικας για περισσότερα εισπρακτικού χαρακτήρα θα συνεχιστεί όσο και η διαπραγμάτευση για τα εναπομείναντα 2 δισ. ευρώ – τουλάχιστον... – που εκκρεμούν λόγω απόρριψης ισόποσων κυβερνητικών μέτρων από την τρόικα.

Παρ' όλα αυτά η κυβέρνηση απέχει πολύ από την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, αφού, όπως όλοι πια αναγνωρίζουν, η ύφεση από τα μνημονιακά μέτρα αφαιρεί πλούτο από τη χώρα, γκρεμίζει στο βάραθρο την κοινωνία και επιδεινώνει την κατάσταση του χρέους.

Ήδη αναγνωρίζεται στο χθεσινό προσχέδιο ότι η μείωση κατά 106 δισ. ευρώ του χρέους μέσω του πρόσφατου «κουρέματος» (PSI) απέφερε καθαρό όφελος μόλις... 15 δισ. ευρώ. Η δε προοπτική του για το 2013 είναι ότι θα εκτιναχθεί πάνω από το 179% του ΑΕΠ, σχεδόν 10% αυξημένο συγκριτικά με φέτος.

Και όλα αυτά ενώ τα σχέδια της κυβέρνησης για τη νέα φορολογική επέλαση είναι απολύτως ενδεικτικά της λογικής της ίδιας και της τρόικας: με την κατάργηση των φοροαπαλλαγών για μισθωτούς και συνταξιούχους με παιδιά, επιβαρύνονται όλα τα εισοδήματα κάτω από 50.000 ευρώ και ελαφρύνονται τα εισοδήματα από το όριο αυτό και πάνω.

Σωστό, από μια άποψη. Είναι και αυτό ένα κίνητρο για να τα βγάλουν οι φτωχότεροι στα φανάρια. Εξ άλλου η... «κατοχή» παιδιού, ειδικά από ανθρώπους με μεσαίο εισόδημα και φτωχούς, κακώς δεν ήταν τόσα χρόνια τεκμήριο διαβίωσης. Άσε επιπλέον που τι να το κάνεις το παιδί. Άνεργος θα σου γίνει άμα μεγαλώσει – ή μετανάστης στην καλύτερη περίπτωση. Τα σκατά της Σουηδίας δηλαδή ποιος θα τα καθαρίζει;

Όπως κακώς δεν ήταν τεκμήριο η κατοχή σπιτιού. Δικαίως λοιπόν έρχεται και ο φόρος ιδιοκατοίκησης, ανεξαρτήτως άλλων κριτηρίων. Διότι, κύριε, αφού δεν πληρώνεις ενοίκιο, πρέπει να πληρώσεις το κράτος. Διότι το κράτος είναι αυτοί: οι δανειστές, η τρόικά τους και οι ανθύπατοι εσωτερικού. Και πρέπει να τους πληρώνεις ακόμη και για να αναπνέεις.

Χώρια που το να κατοικείς σε αυτή τη χώρα πρέπει να τιμωρείται αν δεν πληρώνεις ενοίκιο στο κράτος ή δόση στις τράπεζες. Πάρε λοιπόν των ομματιών σου και άντε στο καλό.

Στο κάτω - κάτω της γραφής τι κατάλαβες που μένεις σε αυτήν την κωλοχώρα; ακριβότερη έως και 31,5% ήταν η Ελλάδα σε σχέση με τον μέσο όρο της Ε.Ε. των 27 το 2011, ειδικά στα τρόφιμα, όπως μπορεί να μας βεβαιώσει και η Eurostat:

● Πρώτοι στην ακρίβεια σε γαλακτοκομικά και αυγών (απόκλιση 31,5% από τον μέσο όρο της Ε.Ε.).

● Δεύτεροι στον ηλεκτρικό - οπτικοακουστικό εξοπλισμό (απόκλιση 18,7%).

● Έκτοι στα ψάρια (απόκλιση 12,4%).

● Έβδομοι σε έλαια και λίπη (απόκλιση 15,7%).

● Όγδοοι σε ψωμί και δημητριακά (απόκλιση 15,8%).

● Ένατοι στην υπόδηση (απόκλιση 7,7%).

● Δέκατοι στα μη αλκοολούχα ποτά (απόκλιση 9,4%).

Φαίνεται ότι ακόμη δεν έπεσαν οι μισθοί όσο πρέπει για να φθηνύνουν και τα... προϊόντα. Μη γελάτε, τα αρμόδια υπουργεία το λένε.

Τέλος, μέσα σε όλα, συνεχίζεται ο κλαυσίγελως της δήθεν διαπραγμάτευσης της; κυβέρνησης με την τρόικα, με τους πολιτικούς αρχηγούς και τον υπουργό Οικονομικών τη μια να παρακαλάνε και την άλλη να λεονταρίζουν. Όμως το αποτέλεσμα παραμένει το ίδιο: θυσιάζουν τους φτωχούς ακόμη μια φορά και συνεχίζουν το γκρέμισμα της οικονομίας.

Την ίδια ώρα το σύστημα εξουσίας έχει ραγίσει και όσοι το αποτελούν ρίχνουν στην πυρά τους άχρηστους τέως υπηρέτες τους. Όσο για τα συνήθη αρπακτικά, αφού απομύζησαν τη χώρα έως τον θάνατό της, τώρα σκυλεύουν και το πτώμα της αρπάζοντας κοψοχρονιά ό,τι της απέμεινε. Ούτε καν ο φόβος για ένα πραξικόπημα – κι αυτό... της πιτζάμας – δεν φαίνεται ότι μπορεί να αναστήσει την οριστικά χαμένη τους αίγλη.

Σάββατο 19 Μαΐου 2012

Ανάπτυξη της κοινωνίας ή αύξηση του ΑΕΠ; (αναδημοσίευση)


Από το 8ο τεύχος της εργατικής εφημερίδας ΔΡΑΣΗ που κυκλοφορεί




 Της Μαριάννας Χούσου


Δεν έχουν περάσει ούτε τέσσερα χρόνια, από την εποχή που ζούσαμε σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, το ΑΕΠ ανέβαινε, οι αριθμοί ευημερούσαν και οι πολίτες αυτής της χώρας ατένιζαν το μέλλον με μια αφελή σιγουριά. Σπουδές, εργασία, σπίτι οικογένεια ήταν, ή πιστεύαμε ότι ήταν, μια εύκολη ( όχι απαραίτητα με αυτή την σειρά και όχι απαραίτητα επιθυμητή) επιλογή για τον κάθε ένα και την καθεμία από εμάς. Ωστόσο χρειάστηκαν λίγοι μόνο μήνες οικονομικής κρίσης, για να καταρριφθούν οι παραπάνω και οι λοιπές βεβαιότητες μας και να βρεθούμε σε ένα κυκεώνα αυστηρών οικονομικών μέτρων, καταστολής, ανεργίας, επισφάλειας και γενικευμένης ανασφάλειας.

Σε όλο αυτό το διάστημα, ζήσαμε πολλά και καταλάβαμε ακόμη περισσότερα. Ένα από τα πράγματα που καταλάβαμε, αν όχι το σύνολο σίγουρα ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού, είναι ότι και πριν τα πράγματα μάλλον δεν πήγαιναν και τόσο καλά. Η ψευδαίσθηση ευημερίας που είχαμε, είχε ήδη δείξει την σαπίλα της στην κοινωνική μας ζωή. Αυτή η διαπίστωση, δεν ήταν μόνο κτήμα κάποιων υποψιασμένων, καθώς η κοινωνική πραγματικότητα το έδειχνε μέσα από την ασημαντότητα της καθημερινής διαβίωσης. Την κατάθλιψη, την έλλειψη νοηματοδότησης, την μιζέρια και την μοιρολατρία, στοιχεία που χαρακτήριζαν τον τρόπο ζωής πολλών συνανθρώπων μας τα ζούσαμε, άσχετως αν είχαμε ή όχι το θάρρος να τα αναγνωρίσουμε. Η μοναξιά, ο ατομισμός, η κρίση αξιών, ήταν εδώ πριν την οικονομική κρίση, και όσο και αν προσπαθούσαμε να την καλύψουμε στην καταναλωτική μας φιέστα, όταν έσβηναν τα φώτα, ήταν εκεί. 

Το προηγούμενο μοντέλο είχε ήδη φθάσει σε αδιέξοδο. Το στοίχημα είναι πόσος χρόνος θα χρειαστεί για να το ξεχάσουμε και να ξαναπιστέψουμε στο φαύλο του κύκλου της παραγωγής για την παραγωγή, της κατανάλωσης για την κατανάλωση, της ανάπτυξης για την ανάπτυξη. Πόσος χρόνος θα χρειαστεί για να πιστέψουμε ξανά ότι το πρόβλημα δεν είναι ότι δεν γίνονται επενδύσεις σε αυτόν τον τόπο, ότι δεν είμαστε νεοφιλελεύθεροι αρκετά, αποτελεσματικοί αρκετά, εργατικοί αρκετά, ανταγωνιστικοί αρκετά, συνεπείς και όλα τα άλλα, που με τόση προθυμία μας βαφτίζουνε, κάθε φορά που σηκώνουμε το κεφάλι και αμφισβητούμε την κυρίαρχη ιδεολογία. 

Η ύφεση που ζούμε σήμερα παρουσιάζεται ως μητέρα όλων των δεινών, ενώ δεν είναι παρά το μοναδικό παιδί του μοντέλου της οικονομικής ανάπτυξης και της καπιταλιστικής συσσώρευσης. Από τα μεταλλεία του χρυσού στην Χαλκιδική έως τα σχέδια αξιοποίησης του Ελληνικού το μοντέλο που προτείνεται είναι το ίδιο: εντατικοποίηση, εκμετάλλευση και καταστροφή του περιβάλλοντος, υποβάθμιση της ζωής, κέρδη για πολυεθνικές και εταιρίες κολοσσούς, παραγκωνισμός της τοπικής κοινωνίας. Α, και θέσεις εργασίας... Το γνωστό καρότο, που μπορεί να μετατρέψει έναν εργαζόμενο (με την στολή μάλιστα ης εταιρίας που εργάζεται) σε τραμπούκο. Το είδαμε και αυτό... Η διέξοδος από την σημερινή, αληθινά ζοφερή κατάσταση, δεν μπορεί να βρίσκεται στην καραμέλα της ανάπτυξης, που αλλάζοντας το περιτύλιγμα, μας παρουσιάζουν όλοι οι επίδοξοι διαχειριστές της ζωής μας. Ούτε στη νοσταλγία ενός παρελθόντος που στην ουσία δεν υπήρξε. Δεν μπορεί να βρίσκεται στο ξεπούλημα του δημοσίου πλούτου και της αξιοπρέπειας μας... 

Σήμερα αναδεικνύεται ένα άλλο μοντέλο, το οποίο το φτιάχνουν οι ίδιοι οι πολίτες. Μικροί αγροτικοί συνεργατισμοί, κολλεκτίβες εργασίας, αχρήματα δίκτυα ανταλλαγής υπηρεσιών και προϊόντων, κοινωνικά ιατρεία, αλληλέγγυο εμπόριο, αυτοοργανωμένοι κοινωνικού χώροι. Ένα μέρος της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας αποκεντροποιείται, η έννοια της εγγύτητας επαναπροσεγγίζεται. Κάτι νέο γίνεται από εμάς για εμάς. Σε αυτό το δρόμο μπορούμε να κάνουμε και το επόμενο βήμα. Έναν επαναπροσδιορισμό των αναγκών, όχι για να μάθουμε να ζούμε με τα λίγα και έτσι να επιβιώσουμε, αλλά για να ζούμε πιο ουσιαστικά. 

Αυτή την περίοδο ελλοχεύει ένας διττός κίνδυνος. Ένα μεγάλο μέρους του πληθυσμού αντιμετωπίζει προβλήματα επιβίωσης, και από την άλλη, ακριβώς αυτή η οικονομική αδυναμία αναπαράγει τον οικονομισμό ως καθοριστικό παράγοντα της κοινωνικής και πολιτικής μας ζωής. Το ζητούμενο ωστόσο, για όσους και όσες με κάποιο τρόπο οραματιζόμαστε την ανάκτηση της ζωής μας, είναι η αποδόμηση του διπόλου παραγωγισμός-καταναλωτισμός. Αν πρέπει κάτι να αναπτυχθεί είναι η δημιουργικότητά μας, η φαντασία μας και η προσήλωσή μας σε αυτό που επιθυμούμε να φτιάξουμε.
σ.δ. οι υπογραμμίσεις έγιναν με ευθύνη του διαχειριστή

Τετάρτη 28 Μαρτίου 2012

Robert Neuwirth: «Η παραοικονομία είναι μια παγκόσμια υπερδύναμη με 10 τρισ. δολάρια ΑΕΠ τον χρόνο» (αναδημοσίευση)


 – Συνέντευξη στον Γιάννη Μπαμπούλια, από το περιοδικό ΜΟΝΟ #3 ΜΑΡΤΊΟΥ 21, 2012


Τα τελευταία τρία χρόνια, όλοι μας έχουμε έχουμε στρέψει το βλέμμα στην οικονομία, τις οικονομικές εφημερίδες, τους δείκτες τους χρηματιστηρίου και μάθαμε απ’ έξω τι είναι τα CDS και ποια η διαφορά τους από τα «γυμνά». Τρέμουμε στο άκουσμα του ύψους του επιτοκίου με το οποίο δανείστηκε η Ιταλία ή η Γαλλία και πνιγήκαμε από την φοροκαταιγίδα εμπνεύσεως της κυβέρνησης Παπανδρέου. Ωστόσο, ξεχάσαμε να κοιτάξουμε στον δρόμο, δίπλα μας. Αντιμετωπίσαμε στην αρχή με φόβο και μετά με περιέργεια τους μετανάστες με τα καροτσάκια που στήσανε το μόνο ουσιαστικό σύστημα ανακύκλωσης αυτή τη στιγμή στην Αθήνα. Τους αγρότες που κάνουν ειλικρινείς προσπάθειες να πουλήσουν τα προϊντα τους οι ίδιοι παρακάμπτοντας τα καρτέλ των τροφίμων και των σούπερ μάρκετ που σπρώχνουν τις τιμές των βασικών αγαθών δύο και τρεις φορές προς τα πάνω. Ξεχάσαμε να κοιτάμε πως επιβιώνουν όσοι ζουν στη σκιά αυτής της επίσημης, ασθμαίνουσας, οικονομίας. 

Ένας άνθρωπος όμως, ο Αμερικανός δημοσιογράφος Robert Neuwirth, έχει αφιερώσει την τελευταία δεκαετία της ζωής του, στη μελέτη ακριβώς αυτής της παραοικονομίας. Έζησε για μήνες σε φαβέλες σε όλο το κόσμο, ταξίδεψε σε όλες τις ηπείρους, και έμαθε για τις ιστορίες και τα πολύπλοκα επιχειρηματικά μοντέλα που κινούν ένα τεράστιο μέρος της παγκόσμιας οικονομίας (10 τρις δολάρια το χρόνο όπως λέει και ο ίδιος στη συνέχεια).

Αποτέλεσμα αυτής της τεράστιας έρευνας, είναι δύο βιβλία: Το Shadow Cities που κυκλοφόρησε το 2005 και μιλάει για την εσωτερική οργάνωση τέτοιων κοινοτήτων και για το οποίο έδωσε μια διάλεξη στο γνωστό τοις πάση συνέδριο TED το 2006 και το Stealth of Nations τον Οκτώβριο του 2011 που μιλάει για τα περίπλοκα οικονομικά συστήματα που αυτές οι κοινότητες αναπτύσσουν για να επιβιώσουν, το System D όπως το έχει ονομάσει ο ίδιος.

Επικοινώνησα μαζί του και ήταν από την πρώτη στιγμή πολύ θετικός να μιλήσει δεδομένων των συγκυριών, όμως υπό έναν όρο: Να τον ενημερώσω όσο μπορώ για τι συμβαίνει στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή, γιατί βαρέθηκε να διαβάζει τα «τουριστικά» άρθρα που κατά καιρούς δημοσιεύουν εφημερίδες όπως οι New York Times. Έτσι, μέσα από μια σειρά e-mails, μιλήσαμε τόσο για τη σημασία αυτής της σκιώδους οικονομίας όσο και γιατί οι κυβερνήσεις πρέπει να την αφήσουν ήσυχη για το καλό κάθε κοινωνίας – και όσο μπορούν να την ενθαρρύνουν.

- Πες μου λίγα λόγια για το τι λέει το καινούργιο σου βιβλίο.
Το Stealth Of Nations αναφέρεται σε αυτό που ονομάζω Σύστημα D (System D) και σχεδόν όλοι οι άλλοι ονομάζουν μαύρη αγορά ή υπόγεια ή ανεπίσημη οικονομία. Πρόκειται για την οικονομική δραστηριότητα που κινείται κάτω από τα «ραντάρ», λειτουργεί χωρίς άδειες ή κυβερνητική έγκριση, πληρώνεται με μετρητά και συχνά δεν αποδίδει φόρους, αν και παρολαυτά δεν σχετίζεται με την ξεκάθαρη εγκληματικότητα. Το βιβλίο αφορά την επιχειρηματική οιονεί «νόμιμη» μαύρη αγορά και όχι το έγκλημα. Το παράνομο εμπόριο υπολογιστών παρείχε κάποτε το 70% των υπολογιστών σε όλη τη Βραζιλία. Κι αυτό δεν είναι κακό. Αντίθετα, έχει βελτιώσει τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων.

- Είναι σαν ένα φυσικό επακόλουθο του προηγούμενου βιβλίου σου, του Shadow Cities, στο οποίο αναφερόσουν στον προ του 2008 κόσμο. Τι αλλαγές παρατήρησες από τότε, σε αυτά τα πλαίσια;
Ναι, ένας επιχειρηματίας θα μπορούσε να αποκαλέσει το καινούργιο βιβλίο επέκταση του «brand» μου. Είναι αλήθεια ότι το Shadow Cities κυκλοφόρησε το 2005, πριν την παγκόσμια οικονομική κρίση του ’08. Αλλά οι παραγκουπόλεις και οι κοινότητες καταληψιών, για τις οποίες έγραψα στο βιβλίο, υπήρχαν κατά τα τα χρόνια της «άνοιξης» και συνεχίζουν να υπάρχουν και σήμερα που η οικονομία διαλύεται. Είναι δομικό θέμα του ύστερου καπιταλισμού. Οι άνθρωποι μπορούν να κερδίσουν χρήματα στις μεγάλες πόλεις αλλά δεν μπορούν να πληρώσουν τα συνεχώς αυξανόμενα ενοίκια. Έτσι αναγκάζονται να καταφύγουν στις καταλήψεις. Οι αγορές του δρόμου και η υπόγεια οικονομία, πλήττονται πολύ περισσότερο από την παγκόσμια οικονομική ύφεση, επειδή ευδοκιμούν στις ρωγμές της επίσημης. Όταν η επίσημη οικονομία συμπιέζεται, γίνονται πιο δύσκολα τα πράγματα για την ανεπίσημη. Και, υπολογίζοντας σε μετρητά, το μέγεθος της ανεπίσημης επιχειρηματικής δραστηριότητας του δρόμου μάλλον έχει ελαττωθεί μετά το ’08, γιατί κυκλοφορεί λιγότερο ρευστό και η ισορροπία των τιμών συναλλάγματος έχει διαταραχθεί. Αλλά ταυτόχρονα, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται σ’ αυτού του είδους το εμπόριο. Είναι ένας τρόπος οι άνθρωποι να επιβιώνουν σε «σκοτεινούς» οικονομικούς καιρούς.

- Δώσε μας μια περιγραφή αυτού του συστήματος D λοιπόν.
Το Σύστημα D αναφέρεται σε όλες τις οικονομικές δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα εκτός του οπτικού πεδίου και του ελέγχου της κυβέρνησης. Έκλεψα τον όρο από τις πρώην Γαλλικές αποικίες.
Στα γαλλικά, η λέξη debrouillard(e) χρησιμοποιείται για να δηλώσει έναν άντρα ο οποίος είναι ιδιοφυής και μπορεί να επιβιώνει με την πονηριά και τη θέλησή του. Και όλη η παράνομη οικονομική δραστηριότητα ονομάζεται “L’economie de la debrouillardise” ή “Systeme D”. Οι μικροπωλητές του δρόμου είναι μέρος της. Το ίδιο και οι εργάτες που δέχονται να πάρουν μειωμένες αμοιβές αρκεί να πληρωθούν άμεσα σε μετρητά. Αλλά και οι επιχειρήσεις που λειτουργούν σε σπίτια χωρίς να δηλώνονται τα έσοδά τους. Σήμερα, το σύστημα D είναι ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι επιβιώνουν. Ήδη οι μισοί εργάτες σε όλο τον κόσμο είναι μέρος αυτού του συστήματος και αν ήταν πολίτες της ίδιας χώρας, αυτή θα ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στη γη, με ΑΕΠ 10 τρις δολάρια. Με άλλα λόγια, με τη στοιχειώδη πολιτική ένωση, το σύστημα D θα ήταν μία υπερδύναμη.

– Σου έδωσα μια περιγραφή για το τι συμβαίνει εδώ στην Ελλάδα με αυτό το σύστημα, ποια είναι η άποψή σου γι’ αυτό; Τι πιστεύεις για την επίδρασή του στην τοπική οικονομία;
Μπορεί να ανοίξει ένα παράθυρο για αυτούς που πνίγονται από την παγκόσμια ύφεση. Μπορεί να υποστηρίξει γειτονιές και πόλεις διατηρώντας την κυκλοφορία του χρήματος σε τοπικό επίπεδο. Στη ουσία, οι μεγαλύτερες δυνάμεις στην Ευρώπη φαίνεται να θέλουν να «λιώσουν» τους μέσους Έλληνες. Τραπεζίτες και αγοραστές ομολόγων που αγόρασαν το ελληνικό χρέος φθηνά, θα βγούν κερδισμένοι. Αλλά η πλειοψηφία της χώρας, θα βγει εξουθενωμένη. Ένα έξυπνο, επιχειρηματικό σύστημα D ή η ανεπίσημη οικονομία θα είναι επικερδείς και θα δημιουργήσει ευκαιρίες για αυτούς που παραδοσιακά τις στερούνται. Στην περίπτωση των αλλοδαπών που μένουν στο κέντρο της Αθήνας, όσο καταφέρουν να διατηρούν τις κατοικίες τους σε καλή κατάσταση, μπορούν να υποστηρίξουν τη δυνατότητα για ένα καλύτερο μέλλον.

- Ορισμένες φορές φαίνεται σαν να είναι αυτή η υπόγεια οικονομία να είναι ένα από τα λίγα πράγματα που κρατάει ακόμα την Ελλάδα όρθια. Πιστεύεις ότι αυτή η αποστασιοποίηση μιας χώρας από τους θεσμούς και την ρυθμισμένη αγορά είναι καλό πράγμα;
Μπορεί να γίνει. Το «κλειδί» στην τοπική κυκλοφορία του χρήματος είναι να λειτουργεί σαν κοινότητα. Να καθοδηγείται τοπικά και με έμφαση στο να κυκλοφορεί το χρήμα πάλι τοπικά. Αν το καταφέρουν αυτό, γίνονται ο δρόμος για να πάει η χώρα πιο μπροστά. Λαμβάνοντας υπόψη τι επιφυλάσσει το μέλλον για την Ελλάδα -λιτότητα, σφιγμένο ζωνάρι, μηδενική ανάπτυξη- το σύστημα D έχει πολύ καλές προοπτικές να λειτουργήσει ως μοχλός που θα οδηγήσει στην ανάπτυξη.

- Και τι είδους αντίκτυπο βλέπεις να έχει αυτή η παραοικονομία σε διεθνές επίπεδο;
Σε πολιτικό επίπεδο, η παραοικονομία δεν έχει παίξει σχεδόν κανέναν ρόλο στο παγκόσμιο σκηνικό. Αλλά, γενικά, είναι ζωτικής σημασίας. Οι πολιτικοί μερικές φορές τη χρησιμοποιούν σαν βαλβίδα εκτόνωσης της πίεσης. Για παράδειγμα στη Βραζιλία, αν ήθελαν πραγματικά να σταματήσουν το λαθρεμπόριο στα σύνορα τους με την Παραγουάη, θα δημιουργούσαν ένα τεράστιο κύμα δυσαρέσκειας και στις δύο πλευρές των συνόρων. Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς ως προς τη σημασία που έχει για τις ζωές των απλών ανθρώπων. Φέρνει προϊόντα που αλλιώς αυτοί οι άνθρωποι δεν θα μπορούσαν να αγοράσουν. Για παράδειγμα, το παράνομο εμπόριο φθηνών, «σπασμένων» κινητών τηλεφώνων, τροφοδότησε την αλματώδη ανάπτυξη της κινητής τεχνολογίας σε Αφρική, Νότια Αμερική και Ασία. Το παράνομο εμπόριο υπολογιστών παρείχε κάποτε το 70% των υπολογιστών σε όλη τη Βραζιλία. Κι αυτό δεν είναι κακό. Αντίθετα, έχει βελτιώσει τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων. Αν οι έμποροι που αποτελούν μέρος αυτής της παραοικονομίας (δεν μιλάω για εμπόρους ναρκωτικών και όπλων) οργανωθούν και δημιουργήσουν συνεργατικές κοινότητες, μπορούν να έχουν έναν τεράστια θετικό ρόλο στην παγκόσμια οικονομία.

- Στην Ελλάδα συζητούνται πολύ οι ομοιότητές μας με την Αργεντινή των αρχών της προηγούμενης δεκαετίας. Εσύ έχεις μελετήσει τη Νότια Αμερική, τι είδους εναλλακτικές οικονομίες είδες να γεννιούνται εκεί μετά την χρεοκοπία του κράτους;
Δεν ήμουν στην Αργεντινή εκείνη την εποχή, οπότε δεν έχω και λεπτομερή γνώση του τι ακολούθησε. Αυτό που ξέρω σίγουρα και είδα μετά, είναι ότι όταν ιδιοκτήτες εργοστασίων τα εγκατέλειψαν, οι εργάτες δημιούργησαν συνεταιρισμούς, τα κατέλαβαν και συνέχισαν να τα λειτουργούν.

- Έχεις δει τέτοια δίκτυα και πρωτοβουλίες να γεννιούνται και σε χώρες με πιο ελεγχόμενα επιχειρηματικά περιβάλλοντα; Ξέρεις καθόλου παραδείγματα από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ;
Υπάρχουν δίκτυα που διανέμουν προϊόντα σε αγορές του δρόμου, ανταλλακτικές αγορές, και παζάρια κάθε είδους. Και υπάρχουν τεράστιες πολυεθνικές που χρησιμοποιούν αυτά τα δίκτυα σαν επενδυτικές ευκαιρίες. Για παράδειγμα, εταιρίες που παράγουν αγαθά καθημερινής χρήσης, όπως η Proctor & Gamble και η Unilever, έχουν καταλάβει ότι τα προϊόντα τους πρέπει να βρίσκονται σε κάθε μη αδειοδοτημένο πάγκο και αγορά του δρόμου στον κόσμο, γιατί εκεί ψωνίζουν οι περισσότεροι. Μάλιστα, από την Proctor & Gamble μου είπαν ότι το 1/5 των παγκόσμιων πωλήσεών τους γίνεται σε τέτοιες αγορές. Αυτό είναι τεράστιος αριθμός και αυτός είναι ο λόγος που τεράστιες εταιρίες σαν την P&G συνειδητοποιούν ότι πρέπει να έχουν παρουσία εκεί.
Η εταιρία ρούχων Zara προσφέρει άλλο ένα παράδειγμα για το πώς η επίσημη οικονομία χρησιμοποιεί την παραοικονομία. Τα Zara, που είναι κομμάτι της Ισπανικής πολυεθνικής Inditex, ουσιαστικά «κλέβει» επώνυμα σχέδια. Αλλά δεν βάζει πειρατική ταμπέλα πάνω τους. Αντιθέτως, δημιουργεί παρόμοια αντίγραφα και τα πουλάει κάτω από το δικό της label πολύ φτηνότερα από τα αυθεντικά. Τα Zara κρατάνε τις τιμές τους χαμηλά μισθώνοντας εργοστάσια και εργαστήρια χωρίς άδεια, σε όλο το κόσμο. Και είναι μια αποδεκτή και σεβαστή επιχείρηση. Μάλιστα, έχουν κέρδη επειδή εν μέρει μπορούν να κρατούν χαμηλά το κόστος χρησιμοποιώντας αυτές ανεπίσημες «εταιρίες».

- Και τι ρόλο θα παίξουν αυτά τα δίκτυα και η παραοικονομία στους καιρούς μας;
Έχουν τεράστια δυναμική, επειδή αντιπροσωπεύουν μια πιο ισότιμη, δίκαιη, αποδοτική και δημοκρατική διανομή της οικονομικής ευκαιρίας. Στις σκιές της οικονομίας, μπορείς να είσαι το αφεντικό του εαυτού σου και να παίρνεις εσύ τις αποφάσεις. Μπορείς να λειτουργείς την επιχείρησή σου σύμφωνα με τις δικές σου αρχές. Και μπορείς να βεβαιώσεις ότι θα κυκλοφορεί το χρήμα στην κοινότητα σου. Τέτοιες δράσεις αντιπροσωπεύουν στρατηγικές επιβίωσης στη σημερινή παγκόσμια κρίση.

Διαβάστε περισσότερα:
- Το βιβλίο του Robert Neuwirth “Stealth Of Nations” κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2011.

- Μπορείτε να βρείτε πολλά απο τα σχετικά του άρθρα στα blog του Squatter City & Stealth of Nations.
- Μια συνέντευξη του Robert Neuwirth στο περιοδικό Wired.
- Μια κριτική του Stealth of Nations απο την Wall Street Journal.

Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2012

Διεγράφησαν χρέη των Ισλανδών πολιτών (αναδημοσίευση)


Οι τράπεζες της Ισλανδίας διέγραψαν δάνεια των νοικοκυριών που αντιστοιχούν στο 13% του ΑΕΠ της χώρας, μειώνοντας το βάρος χρέους για περισσότερο από το ένα τέταρτο του πληθυσμού της, σε μία εκπληκτική ενέργεια που καταδεικνύει ότι οι χρεοκοπημένες οικονομίες μόνο με την διαγραφή χρεών μπορούν να διασωθούν (και ειδικά όταν πρόκειται για χρέη όπως τόκοι από κεφάλαια που έχουν πληρωθεί εις διπλούν ή και τριπλούν όπως στην περίπτωση της Ελλάδας) και όχι με το να φορτωθούν νέα δάνεια.

Την ώρα που στις Βρυξέλλες η Ελλάδα θα φορτωθεί ένα ακόμα δάνειο 130 δισ. Ευρώ για να φτάσει το 2020 να χρωστά όσα το 2009 (!) η Ισλανδική Ένωση Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών ανακοίνωσε ότι με την διαγραφή των χρεών θα επανέλθει σταδιακά στην ανάπτυξη το αργότερο σε δύο χρόνια και ότι τα μέτρα που έλαβε η Ισλανδία για να αναγεννηθεί από την κρίση του 2008 αποδεικνύονται αποτελεσματικά. Μάλιστα τώρα οι περισσότερες δημοσκοπήσεις δείχνουν τώρα ότι οι Ισλανδοί δεν επιθυμούν να ενταχθούν στην ΕΕ, γιατί θεωρούν ότι αποτελείται από χρεοκοπημένες προβληματικές οικονομίες!

«Μπορείτε να πείτε με βεβαιότητα ότι η Ισλανδία κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ στη διαγραφή χρέους νοικοκυριών. Η χώρα έκανε ό,τι χρειαζόταν σε μία κρίση, ακολουθώντας τα εγχειρίδια. Οποιοσδήποτε οικονομολόγος θα συμφωνούσε» δηλώνει ο Λαρς Κρίστενσεν, επικεφαλής οικονομολόγος αναδυόμενων αγορών στην τράπεζα Danske στην Κοπεγχάγη.

Το δημοσίευμα τονίζει ότι αποδεικνύονται αποτελεσματικά τα μέτρα που πήρε η Ισλανδία για να αναγεννηθεί από την κρίση του 2008, όταν οι τράπεζές της προχώρησαν σε χρεοκοπία για το ποσό των 85 δισ. δολαρίων.

Βέβαια, για να γίνουν όλα αυτά η Ισλανδία έπαιξε πολύ έξυπνα το γεωστρατηγικό της «χαρτί»: Όταν πτώχευσε και άρχισαν οι ταραχές στην φιλήσυχη χώρα και κανείς δεν της από τους δυτικούς της συμμάχους δεν έδινε βοήθεια (η Ισλανδία ανήκει στο ΝΑΤΟ) “φλερτάρισε” επί ένα μήνα με την Ρωσία. Μόλις ο πρωθυπουργός της Ρωσίας Β.Πούτιν εξήγγειλε πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας ύψους δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων για την διάσωση της ισλανδικής οικονομίας» αμέσως σε 24 ώρες η Βρετανία και η Νορβηγία δήλωσαν ότι «Θα βοηθήσουνε άμεσα την Ισλανδία», όπως και έγινε.

Εμείς τρέχουμε για να συνάψουμε ένα ακόμα δάνειο, το μόνο βέβαιο για το οποίο είναι ότι δεν θα αποπληρωθεί ποτέ, αφού προβλέπει ρυθμούς ανάπτυξης 4-7% σε μία χώρα με ύφεση 6,8%!

Α, και κάτι άλλο: Στην Ισλανδία οι τράπεζες κρατικοποιήθηκαν αμέσως μετά την χρεοκοπία. Στην Ελλάδα το κράτος «τραπεζοποιήθηκε» με τον διορισμό τραπεζίτη ως πρωθυπουργού και την πληρωμή των χρεών των τραπεζών από του κούρεμα, από τους πολίτες!
Υπάρχει ελπίδα; 

αναδημοσίευση από: http://epam-ir.blogspot.com/