Σήμερα γινόμαστε μάρτυρες μια σημαντικής ιστορικής καμπής στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ευρωπαίοι ηγέτες, ιδίως εκείνοι της Επιτροπής, του Συμβουλίου ECOFIN και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, επωφελούνται από την τρέχουσα κρίση για να επιβάλουν μια νεοφιλελεύθερη τάξη πραγμάτων ενάντια στο ιδανικό μιας δημοκρατικής, κοινωνικής και οικολογικής Ευρώπης.
Το πρόσωπο της Ευρώπης αλλάζει με ολέθριες συνέπειες για τους πολίτες και για το μέλλον του ίδιου του ευρωπαϊκού σχεδίου. Η «σιωπηλή επανάσταση» - όπως ο ίδιος ο κ. Μπαρόζο την αποκαλεί - πραγματοποιείται μέσω ενός άνευ προηγουμένου ακτιβισμού σε νομικό-θεσμικό επίπεδο: πολλαπλασιασμός των κανόνων σε θέματα δημοσιονομικής πολιτικής και μισθών, θέσπιση όλο και περιοριστικότερων ορίων από τέτοιους κανόνες, επιβολή αυστηρότερων κυρώσεων και αυξανόμενη αυτοματοποίηση της εφαρμογή τους, υποχρεωτική εισαγωγή αυτών των κανόνων στο βασικό επίπεδο της ευρωπαϊκής αλλά και εθνικής νομοθεσίας (Συνθήκες, Συντάγματα, ...). Η «σιωπηλή επανάσταση» πραγματοποιείται επίσης με την ενίσχυση της εξουσίας της Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και το Συμβουλιού ECOFIN. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο - όπως αναγνωρίζεται τον ίδιο το νέο του πρόεδρο - αναλαμβάνει στην καλύτερη περίπτωση να βάλει απλά μια σφραγίδα στα μέτρα που έχουν ήδη προαποφασιστεί από τους αρχηγούς κρατών. Η Συνθήκη για τη "σταθερότητα, τον συντονισμό και τη διακυβέρνηση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης" που απορρέει από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 30ης Ιανουαρίου 2012, σκληραίνει τα μέτρα λιτότητας, παρόλο που η παρούσα κρίση, συγκρίσιμη με εκείνη της δεκαετίας του 1930, και συνοδευόμενη από μια άνευ προηγουμένου περιβαλλοντική κρίση, απαιτεί αντιθέτως τη διατήρηση θέσεων εργασίας και δημόσιες επενδύσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έχει το δικαίωμα να επιβάλλει την άποψή της στα κράτη πάνω σε κεντρικά προνόμια της δημοκρατικής ζωής μιας κοινωνίας, όπως στα θέματα του προϋπολογισμού, εάν θεωρεί ότι οι πολιτικές του κράτους δεν συνάδουν με τις απόψεις τις δικές της ή του ECOFIN.
Με την υιοθέτηση αυτής της Συνθήκης, οι ηγέτες της ΕΕ αρνούνται να δουν την πραγματικότητα. Οι ολοένα και συχνότερες σύνοδοι κορυφής της ΕΕ απέτυχαν παταγωδώς να επιτύχουν τους επίσημους στόχους τους, δηλαδή "την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην αγορά" και την επίλυση της κρίσης στην Ευρωζώνη. Μια δεύτερη τραπεζική κρίση αρχίζει στην Ευρώπη , ενώ πολιτικές λιτότητας διεξάγονται από κοινού σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες οδηγώντας σε εκτεταμένη ύφεση και η κοινωνική κατάσταση επιδεινώνεται ραγδαία στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, αρχής γενομένης φυσικά από τις χώρες στην περιφέρεια της Ευρωζώνης. Στην Ελλάδα, το δημόσιο χρέος, η ανεργία, ακόμη και ο αριθμός των αυτοκτονιών, αυξάνονται με ανησυχητικό ρυθμό.
Οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να ρωτήσουν αν αυτοί οι επίσημοι στόχοι δεν κρύβουν μια διαφορετική στρατηγική: να χρησιμοποιηθεί η ευκαιρία της κρίσης, ακόμα και αν έτσι επιδεινωθεί, για τη μετάβαση σε ένα εντελώς διαφορετικό μοντέλο, το οποίο θα ολοκληρώσει το νεοφιλελεύθερισμό εις βάρος των κοινωνικών και δημοκρατικών δικαιωμάτων (το δόγμα του "ποτέ μην αφήνετε μια καλή κρίση να πάει χαμένη").
Οι εξελίξεις αυτές αποτελούν για την Ευρώπη την πιο σοβαρή άρνηση της δημοκρατίας από το τέλος του Β ’Παγκοσμίου Πολέμου. Οι ευρωπαίοι πολίτες υπόκεινται σε πολιτικές τιμωρίας, όταν όλοι γνωρίζουν ότι η κρίση αυτή προέρχεται κυρίως από την απληστία των τραπεζών, από τις χρηματιστηριακές αγορές, από τη συνενοχή ή την χαλαρότητα των πολιτικών ηγετών, οι οποίοι υποτίθεται ότι έπρεπε να τους ελέγχουν, και από δύο δεκαετίες ανταγωνιστικότητας που έχουν επηρεάσει βάναυσα τους μισθούς και τη φορολογία. Αυτός ο νεοφιλελευθερισμός- τιμωρός θέτει τη δημοκρατία σε διπλό κίνδυνο : άμεσα, μέσα από το δρόμο του αυταρχισμού (όταν ο Ζαν Κλοντ Τρισέ, πρώην διοικητής της ΕΚΤ, έστειλε επιστολή στις Ιταλικές Αρχές καλώντας τες να επιταχύνουν τις περικοπές και πρότεινε τη μεταφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων από το κλαδικό στο επιχειρησιακό επίπεδο, ή όταν, με την έγκριση της Τρόικας, τεχνοκρατικές κυβερνήσεις ανέλαβαν την εξουσία σε Ελλάδα και Ιταλία...), και επίσης, έμμεσα, ενθαρρύνοντας την άνοδο ξενοφοβικού εθνικισμού, και αντιευρωπαϊκών και αντιδημοκρατικών πολιτικών κινηματων (Γαλλία, Ουγγαρία, Φινλανδία...).
Λέμε «Φτάνει πια»! Δεν μπορούμε πλέον να αποδεχθούμε αυτές τις πολιτικές. Περιφρονούν τη δημοκρατία! Έχουν ήδη βυθίσει την Ευρώπη σε μια ιδιαίτερα σοβαρή οικονομική κρίση. Ξυπνούν ξενοφοβικούς δαίμονες που η δημιουργία της Ευρώπης στόχευε να εξαλείψει. Θέλουμε να βελτιωθεί το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο και να υπερασπισθούμε το λαό, όχι τις τράπεζες, εταιρείες, και τους κύριους μετόχους τους. Αυτό απαιτεί άλλες πολιτικές, πράγμα που σημαίνει, επίσης, να επανεξεταστούν οι θεσμοί και συνθήκες, όχι προς την κατεύθυνση της σκλήρυνσης των κυρώσεων από μέρους του νεοφιλελευθερισμού, αλλά για την ανάκτηση της δημοκρατίας. Εναλλακτικές λύσεις υπάρχουν. Αυτό που λείπει σήμερα είναι ένας συσχετισμός δυνάμεων για να εφαρμόσουν εναλλακτικές λύσεις και να αναπτυχθούν πολιτικές διαδικασίες, προκειμένου να επανέλθει το ευρωπαϊκό εγχείρημα στο δρόμο της δημοκρατίας, της κοινωνικής και οικολογικής προόδου. Η εναλλακτική σύνοδος κορυφής την οποία καλούμε θα είναι το πρώτο βήμα προς την επίτευξη των στόχων αυτών.
Kάλεσμα δομών αλληλεγγύης και κοινωνικής οικονομίας
για τη συνδιαμόρφωση “Χωριού Αλληλεγγύης”
στο Alter Summit (7 και 8 Ιουνίου στην Αθήνα)
ΤΗΝ ΠΕΜΠΤΗ 23/5 & ΩΡΑ 19:00
στο κτίριο Γκίνη στο Πολυτεχνείο