Όλη η κοινωνία άρχισε ξαφνικά να μιλάει για το φασισμό. Όχι ακριβώς για αυτό, αλλά για την Χρυσή Αυγή. Δεν είναι καθόλου το ίδιο.
Αφορμή για τις σκέψεις αυτές η περίπτωση της δουλεμπορίας και σεξουαλικής εκμετάλλευσης μιας 35χρονης από την Ουκρανία, που ανέδειξε καθημερινή εφημερίδα. Δεν εντυπωσιάζει αυτό καθαυτό το γεγονός.
Στις συνθήκες όμως της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και της αγοραίας εμπορευματοποίησης των πάντων, η βιομηχανία του σεξ έχει προσλάβει μαζικές διαστάσεις.4.000.000 περίπου γυναίκες -σύμφωνα με τα στοιχεία του OHE- αλλά και 1.000.000. παιδιά είναι τα θύματα εμπορίας κάθε χρόνο....Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ο τζίρος, σε παγκόσμιο επίπεδο, από την εμπορία γυναικών ανέρχεται περίπου σε 7 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Σύμφωνα με την Interpol, ένας σωματέμπορος εγκατεστημένος στην Ευρώπη κερδίζει 110.000 ευρώ ετησίως, από μια «γυναίκα-θύμα » της διεθνικής σωματεμπορίας. Αξίζει να σημειώσουμε ότι το δουλεμπόριο πλήττει περί τις 120.000-500.000 γυναίκες κυρίως στην Ευρώπη. Καλά διαβάσατε. Στην Ευρώπη, που μαζί με τις ΗΠΑ πουλάνε πολιτισμό, δημοκρατία και αγνό καπιταλισμό, μέσω του πολέμου φυσικά και της προπαγάνδας, στους ιθαγενείς όπου γής.
Άλλο είναι αυτό που συγκλονίζει πολλούς και παρατίθεται στο σχετικό δημοσίευμα:
‘’Στο ακροατήριο, όλο το χωριό. Και το πιο εντυπωσιακό: οι γυναίκες του χωριού. Μάρτυρες υπεράσπισης ο ιερέας του χωριού, ο εκπρόσωπος της τοπικής αυτοδιοίκησης, ο δημοσιογράφος του μεγάλου τηλεοπτικού καναλιού, ο εργολάβος οικοδομών και άλλοι. Όλοι διαρρήγνυαν τα ιμάτιά τους για τα χρηστά ήθη του κατηγορούμενου και την εξαιρετική ποιότητα του χαρακτήρα του’’.
Αυτό ακριβώς είναι η ουσία του προβλήματος.
Ο φασισμός, που σήμερα εκφράζεται πολιτικά από τη ναζιστική συμμορία της ΧΑ και αύριο πιθανά από κάποιο άλλο, δεν ήρθε από τον ουρανό. Τράφηκε σε ένα ευρύτερο περιβάλλον εκφασισμού. Σε μια νοσηρή κατάσταση αποδοχής της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, στο όνομα των ‘’δικών’’ μας προβλημάτων και σε αποσία του αναγκαίου συλλογικού αγώνα ενάντια στα πραγματικά αφεντικά και στους κυβερνητικούς και ευρωπαϊκούς γεννήτορες της κοινωνικής εξαθλίωσης στην πόλη και το χωριό. Πακιστανοί και άλλοι μετανάστες...Στο μάζεμα της δουλειάς, στο οικοδομικό συνεργείο, στην επισκευή στα καράβια, στις οικιακές δουλειές, στην καθαριότητα των δημοσίων κτιρίων, στην επεξεργασία των σκουπιδιών. Με μισά μεροκάματα, χωρίς ασφάλιση και με απίστευτη ταπείνωση.
Ο φασισμός της Χρυσής Αυγής έχει αρχηγούς το Μιχαλολιάκο και τη συμμορία του. Ο εκφασισμός έχει όμως πολλούς περισσότερους και πολύ πιο ευυπόληπτους, καθημερινούς και αποδεκτούς πατεράδες.
Μη ρωτήσει κανείς αν υπήρχαν χρυσαυγίτες στο συγκεκριμένο χωριό. Ασφαλώς και θα υπήρχαν. Αλλά να μην ξεκινήσουμε και να μη περιοριστούμε στο φίδι που βγήκε. Ούτε στο αυγό που το γέννησε. Ας ψάξουμε και τη φωλιά. Και τα πολλά, πάμπολλα φτερά που έκλωσαν την τερατογένεση.
Και τότε ας πάψει η κλάψα και ή έκπληξη του τύπου: ‘’Μα πως γίνονται αυτά στην Ελλάδα του αντιφασιστικού αγώνα και της μετανάστευσης;’’
Ναι, ‘’γίνονται’’ και παραγίνονται.
Όχι, δεν ‘’γίνονται’’ μόνα τους. Ωριμάζουν, όσο ‘’δεν κάνουμε’’ αυτό που οφείλουμε και στο βαθμό που πρέπει. Δεν είναι ηθικό μόνο το ζήτημα. Τα πολιτικά φαινόμενα συμπυκνώνουν υλικές αντικειμενικές καταστάσεις, αλλά και την βαρύτητα βαθύτερων εμπεδωμένων αξιών.
Η καταγγελία του φασισμού, χωρίς την καταγγελία, αλλά και την οργάνωση της μάχης ενάντια στην εκμετάλλευση του ανθρώπου, αν δεν είναι υποκριτική, είναι σίγουρα μισή και ανάπηρη.
Η έκφραση αποτροπιασμού για τους φασίστες χωρίς τον πόλεμο για τον εγγενή φασισμό που περικλείουν ο κοινωνικός δαρβινισμός, η εθνική και φυλετική καθαρότητα και η λογική ‘’ο θάνατός σου, η ζωή μου’’, φαντάζει σα να θέλει κανείς να καταδικάσει τη βουή του ανέμου, μέσα στην πιο κολασμένη καταιγίδα.
Ποιος Δένδιας λοιπόν και ποιο φασισμό θα ξεριζώσει; Παραλογίσαμε; Ξεχαστήκαμε τόσο;
Ο φασισμός μπορεί να ξεριζωθεί μόνο από τους κάτω. Μόνο από ένα εργατικό κίνημα και μια αριστερά, που όχι μόνο για λόγους αλληλεγγύης αλλά και με αντίληψη κοινωνικής απελευθερωτικής προοπτικής, θα γράφει στις σημαίες του: ‘’Οικονομικά, κοινωνικά και δημοκρατικά δικαιώματα, ίσα, πλήρη και καθολικά για όλους’’. Μια άλλη ζωή για όλους, ενάντια στον καθημερινό θάνατο της ταπείνωσης. Σαρώνοντας και την εκμετάλλευση και την υποκρισία…
Μια ξένη μόνη απέναντι σε όλο το χωριό
από την Μαρια Δεληθαναση
Η κατάθεση της γυναίκας στην κατάμεστη αίθουσα κράτησε πεντέμισι ώρες. Στο ακροατήριο, όλο το χωριό. Και το πιο εντυπωσιακό: οι γυναίκες του χωριού. Μάρτυρες υπεράσπισης ο ιερέας του χωριού, ο εκπρόσωπος της τοπικής αυτοδιοίκησης, ο δημοσιογράφος του μεγάλου τηλεοπτικού καναλιού, ο εργολάβος οικοδομών και άλλοι. Ολοι διαρρήγνυαν τα ιμάτιά τους για τα χρηστά ήθη του κατηγορούμενου και την εξαιρετική ποιότητα του χαρακτήρα του.
Τι κι αν η γυναίκα, θύμα σωματεμπορίας, αναγκάσθηκε να περιγράψει κατά την ακροαματική διαδικασία ανατριχιαστικές λεπτομέρειες: Πώς την έδεσε με χειροπέδες στο καλοριφέρ, την άφησε χωρίς νερό και τροφή και τη βίασε, διότι ζήτησε από έναν πελάτη να τη βοηθήσει να δραπετεύσει… Και ο πελάτης, φυσικά, είχε πληροφορήσει αμέσως τον σωματέμπορο, φίλο και συντοπίτη του, για να τον «προστατέψει» από την ανυπακοή της… Πώς την εξανάγκαζε να κάνει έρωτα με τους πελάτες όλες τις ημέρες του μήνα. «Και τις ημέρες της έμμηνου ρύσης»; «Ναι, μ’ ένα ειδικό ταμπόν» απάντησε το θύμα στην ερώτηση του προέδρου του δικαστηρίου… Τι κι αν την έδερνε, αλλά όχι στο πρόσωπο… Τι κι αν της επαναλάμβανε πως «Αμα προσπαθήσεις να ξεφύγεις, θα πω στο κύκλωμα να σκοτώσει τα παιδιά σου στην Ουκρανία» ή ότι διατηρούσε στενές σχέσεις με την αστυνομία…
Οταν κάποια στιγμή ο πρόεδρος του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου ρώτησε ποιοι ήταν πελάτες της κοπέλας, σχεδόν όλοι οι άνδρες που παρευρίσκονταν στην αίθουσα σήκωσαν το χέρι. Κανέναν δεν απασχολούσε το γεγονός ότι το θύμα προέβαινε σε ικανοποίησή τους υπό καθεστώς βίας, εκφοβισμού και ξυλοδαρμού. Μέχρι και ο ιερέας ρωτήθηκε εάν είχε υπάρξει πελάτης της. «Οχι, για όνομα του Θεού», απάντησε έντρομος. Οταν, όμως, μια ένορκος τον ρώτησε: «Αυτές οι γυναίκες εκεί, έκαναν τουλάχιστον κονσομασιόν. Αυτό δεν σας απασχόλησε;» ο ιερέας, που είχε προστρέξει σε υπεράσπιση του σωματεμπόρου, απάντησε: «Εγώ κοιτάζω την ενορία μου. Δεν με νοιάζει τι γίνεται πέρα από την εκκλησία μου»…
Ο δρόμος προς τον εφιάλτη
Το θύμα στη συγκεκριμένη δίκη είναι μια «τυπική» περίπτωση. Μια γυναίκα 35 ετών από την Ουκρανία, μητέρα τριών παιδιών, που λόγω των άθλιων οικονομικών συνθηκών στην πατρίδα της και προκειμένου να συντηρήσει την οικογένειά της, αποφάσισε να έρθει στην Ελλάδα για να εργασθεί ως μαγείρισσα. Η γυναίκα που ανέλαβε να τη βοηθήσει ήταν μια συμπατριώτισσα και οικογενειακή της φίλη. Αρχικά πέρασε στη Βουλγαρία, όπου παρέμεινε στην οικία κάποιου άγνωστου άνδρα. Στη συνέχεια, οδηγήθηκε από ένα συνεργάτη του άγνωστου άνδρα, μέσω αφύλακτης διάβασης των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, σε σημείο από το οποίο την παρέλαβε άλλος άγνωστος άνδρας και τη μετέφερρε στη Θεσσαλονίκη. Εκεί παρέμεινε για λίγες ώρες στην οικία αγνώστου και στη συνέχεια κάποιοι άλλοι τη μετέφεραν στην πόλη, όπου υποτίθεται ότι θα εργαζόταν ως μαγείρισσα.
Οταν κατάλαβε ποιο ήταν το είδος δουλειάς για το οποίο προοριζόταν, ήταν πλέον πολύ αργά γι’ αυτήν. Οι σωματέμποροι με βία και απειλές για τη ζωή της και τη ζωή των παιδιών της την εξανάγκασαν να εκδίδεται σε πελάτες του μαγαζιού. Της είπαν, μάλιστα, ότι είχε αποτελέσει αντικείμενο εμπορικής συναλλαγής. Την αγόρασαν από τους μεταφορείς αντί 3.000 ευρώ και της είπαν ότι προκειμένου να εξαγοράσει την ελευθερία της θα έπρεπε να εργασθεί μέχρι να συγκεντρώσει το «οφειλόμενο» ποσό. Κάθε φορά που εκδιδόταν πληρωνόταν 60 ευρώ. Από αυτά τα 45 κρατούσε ο σωματέμπορος και τα 15 η ίδια. Ομως, ποτέ δεν πήρε χρήματα στα χέρια της. Το βράδι την κρατούσαν κλειδωμένη στο μπαρ και τη φρουρούσαν…
Κάποια στιγμή η αστυνομία διενήργησε αιφνιδιαστική επιχείρηση. Αστυνομικός υποδύθηκε πελάτη και στη συνέχεια εισέβαλαν οι συνάδελφοί του. Τη μετέφεραν με άλλες κοπέλες στην ομάδα αντι-trafficking της Ελληνικής Αστυνομίας στη Θεσσαλονίκη. Αστυνομικοί τους μοίρασαν ειδικό υλικό για να συμπληρώσουν, με ερωτήματα όπως «Σας έχουν παρακρατήσει τα διαβατήρια;» και «Σας εκβίασαν ποτέ;», που συνιστούν πρώτες ενδείξεις ότι είναι θύματα εμπορίας. Μεταφέρθηκε στον εισαγγελέα ο οποίος κάλεσε ψυχίατρο ειδικό στην κακοποίηση και τα βασανιστήρια θυμάτων διακίνησης. Αυτός τη χαρακτήρισε θύμα και τέθηκε υπό καθεστώς προστασίας.
«Εσύ με πιστεύεις;»
Στη δίκη ήταν μόνη με τη δικηγόρο και ως μοναδικό μάρτυρα είχε τον αστυνόμο. Απέναντί της είχε αντιμέτωπο σύσσωμο το χωριό. Την παραμονή της δίκης, η δικηγόρος τη ρώτησε για τελευταία φορά εάν είναι αποφασισμένη να υποστεί την επώδυνη διαδικασία της διεξοδικής, δημόσιας ανάκρισης. «Εσύ με πιστεύεις;» ρώτησε τη δικηγόρο. «Ναι, σε πιστεύω». «Ε, τότε θα πάμε»… Κέρδισαν τη δίκη σε πρώτο βαθμό, αλλά υπήρξε και συνέχεια.
Η δικηγόρος τη ρώτησε και πάλι εάν θέλει να επιστρέψει στην Ουκρανία και να τελειώσουν όλα… «Θα πάω όταν τελειώσει η δίκη» απάντησε η νεαρή γυναίκα. «Θέλω να μείνω για τον αστυνόμο (σ.σ. που την έσωσε), την κοπέλα (σ.σ. που τη φιλοξενεί), τον εισαγγελέα (σ.σ. στην πρώτη δίκη) κι εσένα γιατί προσπάθησες». «Μπορεί να χάσουμε» είπε η δικηγόρος…
Αυτή ακριβώς η δικηγόρος, η κ. Ελένη Γκλεγκλέ, που αναλαμβάνει εθελοντικά υποθέσεις εμπορίας ανθρώπων (trafficking) για λογαριασμό της ελληνικής αποστολής του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, εξιστορεί την υπόθεση στην «Κ». «Συγχωριανοί, εκπρόσωποι Τοπικών Αρχών, όλοι γνώριζαν τις συνθήκες διαβίωσης του θύματος», λέει η κ. Γκλεγκλέ. «Κανείς τους, όμως, δεν αναρωτήθηκε εάν ο τρόπος ζωής του είχε στοιχεία εξαναγκασμού, εάν η συναίνεση να ζεί με αυτόν τον τρόπο ήταν αληθής, καθώς όλοι τους ήταν «ταγμένοι» υπέρ των συγχωριανών τους. Πολλοί από το ακροατήριο ήταν πελάτες του θύματος. Το θύμα πάλεψε ενάντια σε μια ολόκληρη κοινωνία που την κακοποιούσε ξανά και ξανά χωρίς έλεος και χωρίς δισταγμό, χωρίς αμφιβολία και χωρίς ενδοιασμούς».
Αρχικά οι μάρτυρες έλεγαν ότι η γυναίκα δεν εκδιδόταν και ότι απλώς έκανε «κονσομασιόν». Στη συνέχεια, όταν συγκεντρώθηκαν ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία, υποστήριξαν ότι εκδιδόταν με τη θέλησή της. Στην άποψη συνηγόρησαν και οι γυναίκες του χωριού. Μάλιστα, μια μάρτυρας -ομογενής από την πρώην ΕΣΣΔ, που διατηρεί καφετέρια στην περιοχή και πουλάει καλλυντικά σε «καλές τιμές» στις «κοπέλες»- διαβεβαίωσε ότι το θύμα είχε απόλυτη ελευθερία κινήσεων…
Οικογενειακή επιχείρηση
Ο σωματέμπορος επισήμως είναι ιδιοκτήτης μπαρ. Ακόμη, με χρηματοδότηση από ευρωπαϊκό πρόγραμμα έκτισε ξενοδοχείο. Στον β’ όροφο εξέδιδε τις γυναίκες. Στο ίδιο οίκημα διαμένει η οικογένειά του – η σύζυγός του και το εξάχρονο σήμερα παιδί τους. Η επιχείρηση του «εντίμου» πολίτη ήταν οικογενειακή: τρίτη συνεργός ήταν η κουνιάδα του. Αυτή μοίραζε τα προφυλακτικά στους πελάτες και έπαιρνε τα χρήματα…
Ο κατηγορούμενος τελικά καταδικάσθηκε για σωματεμπορία (12 χρόνια και οκτώ μήνες φυλακή) και οι δυο συγκατηγούμενοί του για συνέργεια. Το δικαστήριο είχε τέσσερεις ενόρκους, εκ των οποίων οι δύο δικηγόροι. Αυτοί οι δύο μειοψήφησαν. Κατά τη γνώμη τους, η γυναίκα δεν ήταν θύμα σωματεμπορίας. Απορίας άξιο, αφού οι δικηγόροι -αν μη τι άλλο- γνωρίζουν τη φύση των αδικημάτων.
Επειτα από τρεις μήνες, ο σωματέμπορός κατέβαλε 27.000 ευρώ εγγύηση και αποφυλακίστηκε με περιοριστικούς όρους. Πριν από τρεις μήνες συνελήφθη πάλι για σωματεμπορία. Αυτή τη φορά τα θύματα ήταν τέσσερεις Μολδαβές. Κυκλοφορεί και πάλι ελεύθερος. Ασκησε έφεση στην απόφαση του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου που τον καταδίκασε για σωματεμπορία. Αυτή τη φορά ως δικηγόρο υπεράσπισης έχει ένα από τα «τρανταχτά» ονόματα των Αθηνών. Και στο Μικτό Ορκωτό, όπου καταδικάσθηκε πρωτοβαθμίως, είχε άνω του ενός δικηγόρου υπεράσπισης.
