Εισήγηση του Δι.Κ.Α. Εξαρχείων στην εκδήλωση για το θέμα "Στέγη"

Γείτονες, Φίλοι και Συναγωνιστές,

Καλώς ήλθατε στην εκδήλωσή μας.

 Για να αντιληφθούμε την υφή και το μέγεθος του προβλήματος θα πρέπει αφ' ενός να πάμε μερικά χρόνια πίσω, και αφ' ετέρου να δούμε τί έχει συμβεί σε άλλες χώρες όπου η λεγόμενη φούσκα των ακινήτων (όπως και κάθε φούσκα -όπως το χρηματιστήριο ή το λεγόμενο χρέος) αναδιάταξε δομές της οικονομίας, επέβαλλε μια ακόμη βίαιη συσώρευση κερδών (πάντα η συσώρευση οδηγεί τον πλούτο-όχι μόνο το χρήμα) στα χέρια ολίγων και οδήγησε μεγάλα στρώματα πληθυσμών στην φτωχοποίηση. 

Από τη μια υπερσυσώρευση από την άλλη φτωχοποίηση. Οι δύο όψεις του νομίσματος κρίση. Η μείωση μισθών, η ακρίβεια, η υπερφορολόγηση των κατώτερων οικονομικά στρωμάτων, η αποδόμηση του κοινωνικού κράτους, η καταστολή, αποτελούν την ουσία της φτωχοποίησης.

Πριν την ανάληψη των Ολυμπιακών αγώνων ένα διαμέρισμα σε μια "μέση" συνοικία της Αθήνας "ηλικίας" 20 ετών κόστιζε 15 εκατομμύρια δραχμές, ήτοι 44.000 ευρώ. Σήμερα το ίδιο διαμέρισμα κοστίζει 120.000 ευρώ (τιμή που μπορεί να πουληθεί).

Οι τράπεζες και η κυβέρνηση ενεθάρρυναν και επιδότησαν τη φούσκα των ακινήτων, εκτρέφοντας παράλληλα τον κερδοσκοπικό πληθωρισμό όχι μόνο στα ακίνητα αλλά και σε όλα τα βασικά αγαθά. Αντίθετα, οι μισθοί, η αξία της εργασίας μέσα σε μια δεκαετία έχει υποτιμηθεί σχεδόν κατά 50%. 

Η οργανωμένη αυτή αναντιστοίχηση της αξίας της εργασίας με την αξία των ακινήτων αλλά και των εμπορευμάτων απέβλεπε στην αφαίμαξη της συσωρευμένου πλούτου που είχε απομείνει στα χέρια των εργαζομένων από δεκαετίες πριν. Και όπως έγινε με το χρηματιστήριο, ή το κούρεμα των αποθεματικών, το ίδιο θα συμβεί  και με τις ακίνητες περιουσίες των πολιτών ή γενικά τον υπάρχοντα ακόμη αποταμιευμένο πλούτο τους.

Η ολοκλήρωση του σχεδίου απαλλοτρίωσης των περιουσιών προσβλέπει τώρα στην απαξίωσή τους είτε έμμεσα, μέσω της υποβάθμισης της ζωής σε συγκεκριμένα προάστεια, είτε άμεσα μέσω της πτώσης των τιμών. Το δεύτερο προσκρούει στις δημοσιονομικές ανάγκες του κράτους και δεν μπορεί να υλοποιηθεί σε μαζική κλίμακα, παρά υπογείως δηλαδή μέσω του "σκοτώματος" λόγω της ανάγκης κάθε πολίτη να μαζέψει χρήμα, ή να σώσει το ακίνητό του από τους φόρους και τα χαράτσια, από την αρπαχτικότητα δηλαδή του κράτους.

Είναι δηλωμένο και διατυπωμένο στο μεσοπρόθεσμο που ψηφίσθηκε μαζί με το PSi πως όλες οι κατασχέσεις υπέρ δημοσίου γεμίζουν το ταμείο εξυπηρέτησης του χρέους. Αντίστοιχα, όλες οι κατασχέσεις, υποθήκες, προσημειώσεις λόγω δανείων ή αδυναμίας εξυπηρέτησης των δανείων γεμίζουν με εμπράγματες ασφάλειες τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, προκειμένου αυτές να καλυφθούν για τα δάνεια που έχουν δώσει σε πρώτη φάση, σε δεύτερη δε για να εκχωρήσουν μαζί με τις απαιτήσεις τους τις εμπράγματες αυτές ασφάλειες σε ξένες τράπεζες έναντι των δανείων που έχουν πάρει ή θα πάρουν.

Σε μια μεγαλύτερη κλίμακα το ίδιο συμβαίνει σε παγκόσμιο επίπεδο. Από τη στιγμή που το νόμισμα (το χρήμα) κατέστη εμπόρευμα, αποκτώντας παράλληλα πολλά προσωνύμια (μετοχές, ομόλαγα, έντοκα γραμμάτια, swaps) προκειμένου να χωρέσει μέσα σε αυτά όλο και περισσότερος αέρας, έπρεπε νάχει ένα αντίκρυσμα, μιας και είχε απελευθερωθεί από τον κανόνα του χρυσού (επιβαλλόμενο αντίκρυσμα σε χρυσό). Ο μηχανισμός δανεισμού επέλεξε σαν αντίκρυσμα τη γή, το ακίνητο. Και αν αυτό το αντίκρυσμα είχε και υπόγειες χάρες (βλέπε ορυκτό ή φυσικό πλούτο) εξήπτε ακόμη περισσότερο τη φαντασία των δανειστών. Ο μηχανισμός κερδοσκοπίας λ.χ. πάνω στο ζήν επέλεξε τον έλεγχο παραγωγής εμπορευμάτων, βασικών για τη διατροφή, κ.ο.κ.

Και επιστρέφουμε στο θέμα μας.

Υπάρχει σε πολλούς η εσφαλμένη αντίληψη πως αν εξοφλούν το στεγαστικό τους δάνειο και είναι συνεπείς δεν κινδυνεύουν. Και σε άλλους, κατόχους ακίνητης περιουσίας, που, μη έχοντας δάνεια στο παθητικό τους, νομίζουν ότι η λαίλαπα που έρχεται δεν θα τους θίξει. Λάθος ! Πρώτον τους έχει ήδη θίξει με την υποβόσκουσα υποτίμηση της αξίας του ακινήτου τους. Δεύτερο με την ολοένα και μεγαλύτερη επιβάρυνσή του από φόρους και χαράτσια, των οποίων η οποιαδήποτε αδυναμία εξόφλησης φέρνει πιο κοντά την απειλή της κατάσχεσης από το κράτος. Τρίτον με την κατευθυνόμενη υποτίμηση της εργασίας τους ή της σύνταξής τους ώστε να έρχονται ολοένα και περισσότερο σε δεινή οικονομική θέση, κάτι που θα τους αναγκάσει κάποια στιγμή να σκοτώσουν το ακίνητό τους για ένα κομμάτι ψωμί. Αυτοί λοιπόν κινδυνεύουν πιο πολύ από όλους και θάλεγα πως αυτούς ακριβώς έχει βάλει στο μάτι τόσο το κράτος όσο και η κερδοσκοπία του real estate.

Ο αγώνας επομένως ενάντια στη φτωχοποίηση είναι παράλληλα και αγώνας ενάντια στην απαλλοτρίωση των περιουσιών μας.

Λέω λοιπόν. Υποψήφιοι άστεγοι είμαστε όλοι μας, Οπως είμαστε και υποψήφιοι άνεργοι, υποψήφιοι προς χρεωκοπία και πτώχευση. Είτε χρωστάμε, είτε δεν χρωστάμε σε τράπεζες. Είτε έχουμε δική μας στέγη, είτε είμαστε ενοικιαστές. Για τους δεύτερους επιφυλλάσεται η ίδια με των μικροϊδιοκτητών τύχη. Η αδυναμία τους να πληρώσουν το νοίκι δεν διαφέρει σε τίποτα από την αδυναμία να πληρωθούν οι δόσεις του δανείου, οι φόροι, τα χαράτσια. 

Ζητάμε λοιπόν την επιδότηση του ενοικίου σε αυτούς που έχουν επέλθει σε δεινή οικονομική θέση. Μοιάζει σαν ανέκδοτο, αφού οι ήδη μέχρι πρόσφατα επιδοτούμενοι κινδυνεύουν να μη δούν ποτέ ξανά την ήδη θεσμοθετημένη επιδότηση ενοικίου. Παράλληλα ζητάμε τον έλεγχο των τιμών των ενοικίων και την πάταξη της κερδοσκοπίας εις βάρος των ενοικιαστών. Ακόμη ζητάμε την επανασύσταση του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ) με έργο την ανέγερση εργατικών κατοικιών. Τέλος ζητάμε την παραχώρηση από το κράτος και τους δήμους των κενών κατοικιών (χιλιάδες είναι τα άδεια ακίνητα δήμων, εκκλησιών, φορέων του δημοσίου) και παράλληλα τη δήμευση κατοικιών που χτίσθηκαν πάνω σε καταπατημένες δημόσιες εκτάσεις.

Αντιτιθέμεθα στις εξώσεις και εννοείται σε εκείνες που η αδυναμία του ενοικιαστή είναι πραγματική. Παράλληλα η προστασία του μικροϊδιοκτήτη είναι για μας εξίσου σημαντική παράμετρος, και μπορεί να αποκτήσει ουσία με την επιδότηση του ενοικίου, με το κοινωνικό ενοίκιο. 

Δίπλα μας βρίσκονται οι άστεγοι, βρίσκονται και τα άδεια κτήρια και τα διαμερίσματα. Δεν μπορούμε να κλείνουμε άλλο τα μάτια μας σ΄αυτή την αδικία, δε μπορούμε να αποδεχόμαστε αυτή τη βαρβαρότητα. Είμαστε αλληλέγγυοι και στηρίζουμε έμπρακτα όσους αστέγους/ες επιλέξουν αυτοοργανωμένα να καταλάβουν, να επισκευάσουν και να κατοικήσουν σε οποιοδήποτε άδειο κτήριο που σήμερα ρημάζει αναξιοποίητο (πολλά αποτελούν πλέον και πηγές κινδύνων και εστίες μόλυνσης, λόγω της σκόπιμης εγκατάλειψης). Πάνω από τις προσδοκίες μεγαλύτερων κερδών για τους μεγαλοϊδιοκτήτες, βάζουμε την επιβίωση των αστέγων με αξιοπρέπεια και όχι με ψίχουλα φιλανθρωπίας.

Πως μπορούμε να σταματήσουμε όλα αυτά ;

Ήλθαμε εδώ ακριβώς για να οργανώσουμε την αντίστασή μας στη θύελα που έρχεται. Ήδη η κυβέρνηση σε σύμπνοια με τους τραπεζίτες προσπαθούν να παρακάμψουν και αυτό τον νόμο Κατσέλη για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Οι εξαγγελίες προ ημερών του Χατζηδάκη αποτελούν παγίδα αλλά και προετοιμάζουν το έδαφος για την κατάργηση του νόμου Κατσέλη. Επίσης με διαδικασίες εξπρές τον Αύγουστο ψηφίστηκε νόμος που απλουστεύει τη διαδικασία έξωσης.

Μπροστά σε αυτή την εξέλιξη στεκόμαστε ενάντια στις εξώσεις οικογενειών που αδυνατούν να πληρώσουν το ενοίκιο, στεκόμαστε ενάντια σε κάθε κατάσχεση σπιτιού λαϊκής οικογένειας. Σε κάθε γειτονιά, πόλη, χωριό θα πρέπει να υπάρξουν δίκτυα πολιτών που θα αποτρέπουν κάθε κατάσχεση, κάθε έξωση. Η πείρα παρόμοιων κινημάτων στην Ευρώπη και αλλού μας έχει διδάξει ότι μόνο ένας οργανωμένος και αποφασιστικός αγώνας μπορεί να έχει αποτελέσματα. Από το να αποτρέψει μια έξωση ή μια κατάσχεση μέχρι στο να εξαναγκάσει το κράτος να συμμορφωθεί στο ελάχιστο των υποχρεώσεών του που προβλέπονται στο Σύνταγμα. 

Δίκτυα αντίστασης που θα στέκονται απέναντι και στους σύγχρονους μαυραγορίτες, τους μεγαλοϊδιοκτήτες και εργολάβους ακινήτων, που προτιμούν να κρατούν κλειστά τα κτήρια και διαμερίσματα που έχουν, «για να μην πέσουν οι τιμές», ενώ την ίδια ώρα άστεγοι υποφέρουν και πεθαίνουν λίγο λίγο κάθε μέρα στους δρόμους. 

Μπαίνει επιτακτικά το καθήκον της οργάνωσης. Όσοι είμαστε εδώ αλλά και όσοι θα μας συναντήσουν σε αυτό τον αγώνα πρέπει να είμαστε σε ετοιμότητα κάθε φορά που θα χρειασθεί να σταματήσουμε κάποιον πλειστηριασμό ή κάποια έξωση. Όπως ακριβώς έγινε με το χαράτσι της ΔΕΗ και τις διακοπές ρεύματος. Σε πολλές περιπτώσεις η άμεση κινητοποίησή μας απέτρεψε τις διακοπές. Αλλά και η διεθνής εμπειρία παρόμοιων κινημάτων αυτό δείχνει. Οι Ισπανοί αλλά και οι Ιταλοί παληότερα είχαν δείξει το δρόμο. Για το τί γίνεται στην Ισπανία και το κίνημα εκεί θα μας ενημερώσει ο Βαγγέλης.

Θα μου πείτε κατά πόσο είναι ρεαλιστικό αυτό. Ο αγώνας αυτός είναι δύσκολος. Απαιτείται μαζικότητα, ευσυνείδηση κοινωνικής ευθύνης, αντανακλαστικά αλληλεγγύης. Τότε παύει να είναι ανηφορικός ο δρόμος του καθενός μας, παύει η απαισιοδοξία να λειτουργεί κατά της ίδιας μας της ζωής. Θυμίζω πως αν είχαμε αδρανήσει στα τρία αυτά χρόνια των μνημονίων, αν είχαμε παψει να υπάρχουμε σαν ενεργοί πολίτες τότε θα μας είχαν ισοπεδώσει. Με αυτή την έννοια δεν πάει χαμένος κανένας αγώνας.   

Κλείνω λέγοντας: Το δύσκολο δεν είναι να πέσουν αυτοί αλλά να σηκωθούμε εμείς.