Ακρίβεια, κρίση και αλληλέγγυοι κοινωνικοί καταναλωτικοί συνεταιρισμοί

Από εφημερίδα Δράση (http://efimeridadrasi.blogspot.gr/)

του Κώστα Νικολάου

Πάμε σαν άλλοτε...

«Φρούτα και λαχανικά, που τα αγοράζουν οι μεσάζοντες από τον παραγωγό λίγα λεπτά του ευρώ, πουλιούνται στον καταναλωτή 2,3 ή και 4 ευρώ, αποφέρουν δηλαδή κέρδη της τάξεως των 500% έως 900%. Παρόμοια ασυδοσία στην κερδοφορία μονάχα με τη μαύρη αγορά της Κατοχής μπορεί να συγκριθεί ..... και η άλλη Αντίσταση μη θαρρείτε πως άρχισε με τα ντουφέκια .... Η Αντίσταση άρχισε αυθόρμητα και αθόρυβα, με πράξεις καθόλου ηρωικές, αλλά απολύτως αποτελεσματικές. Το πρώτο μέλημά της ήταν η αντιμετώπιση του λιμού, που στοίχισε στον ελληνικό λαό χιλιάδες νεκρούς. Οργανώθηκαν παντού, σε σχολεία, σε εργοστάσια σε γειτονιές, συσσίτια, συγκροτήθηκαν ομοίως καταναλωτικοί συνεταιρισμοί, που φέρνανε τρόφιμα απ’ ευθείας από τους παραγωγούς, παρακάμπτοντας τους μεσάζοντες και τους μαυραγορίτες .... Είναι χαρακτηριστικό πως η Εθνική Αλληλεγγύη ιδρύθηκε στις 28 Μαΐου 1941, τρεις μήνες πριν ιδρυθεί ο βασικός κορμός της Αντίστασης, το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο. Και αναρωτιέμαι. Ξεχάσαμε τι κάναμε τότε; Γιατί δεν οργανώνονται καταναλωτικοί συνεταιρισμοί σε κάθε γειτονιά, σε κάθε υπηρεσία, σε κάθε εργοστάσιο; Συνεταιρισμοί που θα έρχονται σε άμεση επαφή με τους παραγωγούς και θα αγοράζουν τα προϊόντα τους σε πολύ καλύτερες τιμές για αυτούς, αλλά απείρως χαμηλότερες για τους καταναλωτές. Το ζητούμενο είναι σήμερα να αναπτυχθεί η κοινωνική αλληλεγγύη, όχι όμως φιλανθρωπικές οργανώσεις. Δεν μπαίνει θέμα φιλανθρωπίας και ελεημοσύνης, αλλά θέμα κοινωνικής αλληλεγγύης και αντίστασης. Έτσι πρέπει να το δούμε» [1].

Είναι κορυφαίας σημασίας σήμερα να υπογραμμίσουμε ότι μια από τις πρώτες δράσεις που ανέλαβε το ΕΑΜ διαμέσου της οργάνωσης «Εθνική Αλληλεγγύη», ήταν η ανακούφιση του λιμοκτονούντος πληθυσμού και με το σύνθημα «Κανείς άλλος Έλληνας να μην πεθάνει από την πείνα» δημιούργησε δίκτυα κοινωνικής αλληλεγγύης στην ύπαιθρο και στις πόλεις. Οι συνεργατικές μορφές (συνεταιρισμοί παραγωγών ή καταναλωτών κ.ά.) ιεραρχούνται σε περίοπτη θέση μέσα στις αντιστασιακές διακηρύξεις. Οι συνεταιρισμοί προβάλλονται ως οι καταλληλότεροι θεσμοί, εφόσον εφαρμόζονται οι αρχές της ελεύθερης, συλλογικής και δημοκρατικής οργάνωσης και δράσης. Στην Πράξη 60 της ΠΕΕΑ (Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης) με τίτλο «Προσωρινές διατάξεις για τη σύσταση και λειτουργία των Συνεταιρισμών», γίνεται λόγος για «διεύρυνση του σκοπού τους», «απεριόριστη δυνατότητα της σύνδεσης των συνεταιρισμών σε δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες οικονομικές οργανώσεις», «δημοκρατική λειτουργία» κλπ και ανάγονται οι συνεταιρισμοί σε εκπαιδευτήρια δημοκρατίας [2].

Έχοντας αυτές τις παρακαταθήκες, ποια είναι η σημερινή πραγματικότητα και τι μπορούμε να κάνουμε;

Με τη μισή αγοραστική δύναμη…

Η αγοραστική δύναμη των εργαζομένων στην Ελλάδα συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχει φθάσει σε απελπιστικά επίπεδα (πόσο μάλλον των ανέργων). Ένα βασικό «καλάθι» 39 τροφίμων κοστίζει στην Αθήνα 298 ευρώ (όσο και στο Βερολίνο) και το μέσο μηνιαίο κόστος ενός «καλαθιού» 122 προϊόντων και υπηρεσιών είναι 1.990,69 ευρώ στην Αθήνα (στο Βερολίνο είναι 2.175,62 ευρώ). Όμως με βάση το επίπεδο μισθών, για να αγοράσει κανείς στην Αθήνα ένα σάντουιτς πρέπει να εργασθεί το διπλάσιο χρόνο απ’ ότι στη Φρανκφούρτη, για ένα κιλό ψωμί πρέπει να εργασθεί το διπλάσιο χρόνο απ’ ότι στο Λονδίνο, ενώ για να αγοράσει ένα κιλό ρύζι χρειάζεται να εργασθεί το διπλάσιο χρόνο απ’ ότι στο Όσλο (που είναι η πιο ακριβή πόλη του κόσμου). Με άλλα λόγια, οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα έχουν συγκριτικά τη μισή αγοραστική δύναμη [3].

Η θέση των εργαζομένων στην Ελλάδα δεν είναι δεινή μόνο σε σύγκριση με τις θεωρούμενες ισχυρές ευρωπαϊκές οικονομίες, αλλά και σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, που βρίσκονται σε κρίση. Για παράδειγμα, το καθαρό ωρομίσθιο στην Αθήνα είναι 7,72 ευρώ ενώ στη Λισσαβόνα είναι 8,18 ευρώ, στη Μαδρίτη 11,16 ευρώ και στο Δουβλίνο 15,13 ευρώ [3].

Διαρκής άνοδος τιμών με παράλληλη κάθοδο μισθών σε περίοδο κρίσης

Σύμφωνα με έρευνα της ΠΑΣΕΓΕΣ, η "ψαλίδα" τιμών παραγωγού - καταναλωτή μεγάλωσε στα περισσότερα είδη διατροφής κατά την περίοδο 2008-2010. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η “ψαλίδα” στα ζυμαρικά είναι 760%, στα δημητριακά από 500 έως 1550%, στο ρύζι 660%, στο κρασί 750% και σε μία σειρά προϊόντων από 170 έως 530% [4].

Από τότε, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Τιμών του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας προκύπτει ότι οι τιμές στις περισσότερες κατηγορίες βασικών προϊόντων είναι αυξημένες το 2012 σε σχέση με το 2011. Οι ανατιμήσεις (φτάνουν το 18%) διαπιστώνονται στις τιμές πολλών προϊόντων στα ράφια των σούπερ μάρκετ, παρά την πτώση της κατανάλωσης και την πρωτοφανή πτώση μισθών στη διάρκεια της σημερινής κρίσης. Ενδεικτικά, τα αναψυκτικά πωλούνται σήμερα ακριβότερα σε σχέση με το 2011 κατά 10%, οι μαρμελάδες 8%, τα κατεψυγμένα ψάρια 7,87%, οι χυμοί φρούτων 7,1%, η μαργαρίνη 7,29%, το αλάτι και τα μπαχαρικά 6,9%, τα αλλαντικά 6,3% και το γάλα 6% [5].

Κρίση: ευκαιρία για κερδοσκοπία

«Το μοντέλο της σημερινής πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής οργάνωσης χαρακτηρίζεται από την απληστία, τον ανταγωνισμό και τον ατομικισμό, και τη βία κατά των προσώπων ….. Αρνούμαστε (απορρίπτουμε) τις αιτίες και τις συνέπειες της τρέχουσας κρίσης. Αυτή βασίζεται στην κερδοσκοπία των ανεξέλεγκτων χρηματοοικονομικών ροών και σε ένα άγριο οικονομικό μοντέλο που φτωχαίνει και αποκλείει έναν αυξανόμενο αριθμό ανθρώπων και εδαφών, καταστρέφοντας την πολιτιστική και φυσική κληρονομιά ολόκληρου του κόσμου» διακηρύσσεται στο Μανιφέστο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας [6].

Βιώνουμε σήμερα τη φάση όξυνσης μιας κρίσης, που ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του ’80, τότε που έσπασε το δίπολο της τριαντάχρονης μεταπολεμικής ευφορίας, δηλαδή, το «παράγουμε πολύ – καταναλώνουμε πολύ». Τότε, που το συσσωρευμένο κεφάλαιο της χρυσής τριακονταετίας του καπιταλισμού άρχισε να επενδύεται κυρίως σε χρηματοπιστωτικά προϊόντα, κατάλληλα σχεδιασμένα, έτσι ώστε να δίνουν πολύ μεγαλύτερα κέρδη και να είναι αφορολόγητα.

Όλη αυτή η οικονομική μεγέθυνση (που είναι ψευδο-ανάπτυξη και όχι ανάπτυξη, όπως διαστρεβλωμένα αποκαλείται) στηρίχθηκε στην προϋπάρχουσα κοινωνική ανισότητα, την οποία αναπαρήγαγε και ενίσχυσε περαιτέρω και έφθασε σήμερα σε τέτοια ακραία όρια, όπου το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο κατέχει σε «χαρτιά» (και όχι σε πραγματικά χρήματα) πάνω από 10 φορές το ΑΕΠ του πλανήτη. Ο κόσμος όλος «τους χρωστάει» πάνω από 10 φορές αυτό που παράγει! Το σύστημα λοιπόν δεν περνάει απλά κάποια κρίση, αλλά βρίσκεται σε κατάσταση αταξίας και χάους με την επιστημονική έννοια του όρου, δηλαδή, «μακράν της ισορροπίας» [7].

Ο νεοφιλελευθερισμός, ως η σύγχρονη έκφραση του καπιταλιστικού συστήματος απέτυχε παταγωδώς παγκόσμια και προφανώς, και στην Ελλάδα. Αυτό το παραδέχονται πλέον – εμμέσως πλην σαφώς - και οι ίδιοι οι υποστηρικτές του. Όσο περισσότερο συνεχίζεται σε πλάτος και σε βάθος η εφαρμογή νεοφιλελεύθερων επιλογών, τόσο περισσότερο βαθαίνει και οξύνεται η κρίση του συστήματος. Η όξυνση όμως της κρίσης δεν ενοχλεί τους πάντες. Για μερικούς είναι ευκαιρία για κερδοσκοπία.

Συγκεκριμένα, επειδή τα προαναφερόμενα άυλα χρηματοπιστωτικά «χαρτιά» κινδυνεύουν κάποια στιγμή να οδηγηθούν στην ανακύκλωση, είτε γιατί δεν υπάρχει καμία πιθανότητα η κοινωνία να μπορεί να βρει τέτοια ποσά για να τα πληρώσει είτε γιατί μπορεί και να αρνηθεί να τα πληρώσει, ο μόνος δρόμος εξασφάλισης της αξίας τους είναι η «αντικατάστασή» τους με κάτι υλικό. Ένα πρώτο υλικό κομμάτι - μικρό όμως – επιχειρείται να καλυφθεί από τη γνωστή νεοφιλελεύθερη πολιτική λιτότητας με την επίθεση σε μισθούς, συντάξεις, κοινωνικό κράτος (υγεία, παιδεία, ασφάλιση κλπ) με τις απολύσεις κλπ. Θεωρητικά, το μεγαλύτερο κομμάτι θα μπορούσε να καλυφθεί διαμέσου ανάληψης νέων ιδιωτικών παραγωγικών επενδύσεων. Ένας «ηθικός» καπιταλισμός δηλαδή. Αυτό όμως είναι αυταπάτη, γιατί ο νεοφιλελευθερισμός είναι η σημερινή επιλογή επιβίωσης του συστήματος και γιατί το δίπολο «παράγουμε πολύ – καταναλώνουμε πολύ» έχει σπάσει προ πολλού και η ασκούμενη νεοφιλελεύθερη πολιτική λιτότητας το επιβεβαιώνει. Απομένει ένα σπουδαίο υλικό κομμάτι (το μεγαλύτερο): η μέγιστη δυνατή αποκόμιση κερδών με την ιδιωτικοποίηση (όπου αυτή δεν υπάρχει ακόμα) των βασικών αγαθών και υπηρεσιών διαβίωσης και κοινής ωφέλειας και των φυσικών πόρων.

Μεταξύ αυτών των βασικών αγαθών, υπηρεσιών και πόρων, που δέχονται την επίθεση της ιδιωτικοποίησης, κυρίαρχη θέση έχουν 4 τομείς προτεραιότητας (καθόλου τυχαία), συναρθρωμένοι σ’ ένα ενιαίο σύνολο: το Νερό, η Ενέργεια, η Τροφή και τα Απόβλητα (Ν.Ε.Τ.Α.). Τα λεγόμενα καταναλωτικά αγαθά αποτελούν κεντρικό στόχο των επιθέσεων της ιδιωτικοποίησης και της κερδοσκοπίας στη σημερινή περίοδο κρίσης.

Υπάρχει εναλλακτική έξοδος και είναι καλύτερη: κοινωνική και αλληλέγγυα!

Η ιδιωτικοποίηση παρουσιάζεται ως μονόδρομος από τον νεοφιλελευθερισμό, υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση. Κι όμως, υπάρχει εναλλακτική λύση και είναι και καλύτερη: η αυτοδιαχείριση, ο συνεργατισμός, η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία με άμεση δημοκρατία [8]. Έχει βέβαια ένα τρομερό ελάττωμα: δεν αφήνει χώρο για την κερδοσκοπία, δεν προβλέπει θέσεις για αφεντικά και όλα τα οφέλη πάνε στους πολίτες! Επιπλέον είναι και επικίνδυνη: αποτελεί σχολείο εκπαίδευσης στην άμεση δημοκρατία!

«Η αλληλέγγυα οικονομία οικοδομεί μοντέλα παραγωγής και υπηρεσιών μαζί με όλους και για όλους. Αυτές οι πρωτοβουλίες δεν μπορούν να θεωρηθούν ως απλά “προγράμματα επιδιόρθωσης και καταπολέμησης της φτώχειας”. Αντίθετα, εγγυώνται από τη φύση τους τη δικαιοσύνη σε όλες τις διαστάσεις της, παράλληλα με την ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων, χωρίς τη συγκέντρωση πλούτου υλικού και οικονομικού και χωρίς δημιουργία φτώχειας» [9].

Είναι απόλυτα απαραίτητο να ξεκαθαρισθεί ότι κάθε ονομαζόμενος συνεταιρισμός δεν σημαίνει ότι αυτόματα ανήκει στην κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, αν δεν στηρίζεται σε συγκεκριμένες βασικές αρχές. Η συζήτηση περί συνεταιρισμών έχει αξία εφόσον αυτοί είναι ανεξάρτητο δημιούργημα των πολιτών και δεν έχουν εξαρτήσεις από το κράτος, τις κυβερνήσεις και τα επιχειρηματικά συμφέροντα [10]. Ακόμα, οι συνεταιρισμοί, που λειτουργούν με βάση το οικονομικό μοντέλο παραγωγής και διανομής της κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας, αντιστρατεύονται τον καπιταλιστικό ανταγωνισμό, διότι δεν στηρίζονται στην κερδοσκοπία, αλλά στην ικανοποίηση των πραγματικών ανθρώπινων αναγκών, υλικών και άυλων. Όταν προκύπτει πλεόνασμα, αυτό συμβαίνει γιατί το πλήρωσε το κοινωνικό σύνολο. Σε αυτό λοιπόν πρέπει να επιστρέψει. Αυτό μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους καλύπτοντας πραγματικές ανάγκες που υπάρχουν τη δεδομένη ιστορική συγκυρία: με δραστηριότητες για να αντιμετωπισθεί η ανεργία, με δαπάνες για υγεία, εκπαίδευση, πρόνοια κλπ. Αυτό σημαίνει κοινωνική αλληλεγγύη και όχι φιλανθρωπία ή ελεημοσύνη.

Η ιδέα της συνεργατικής αυτοδιαχείρισης των επιχειρήσεων, των συνεταιρισμών καταναλωτών ή/και των συνεταιρισμών παραγωγών-καταναλωτών, που παραμερίζουν τους μεσάζοντες, καταργούν και αντικαθιστούν τους καπιταλιστές στη θέση του καρπωτή της υπεραξίας που οι ίδιοι παράγουν, αποτελεί παράδειγμα μιας γενικότερης προσέγγισης, σύμφωνα με την οποία η απουσία της ήταν η καθοριστική αιτία, που ανέτρεψε τις κοινωνικές πολιτικές και το κράτος πρόνοιας στις καπιταλιστικές χώρες [11]. Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι αυτή η προσέγγιση είναι η λογική συνέπεια των διαθέσιμων - εδώ και ενάμιση αιώνα - επιστημονικών αναλύσεων και θεωριών για την υπεραξία [12].

Το συνεργατικό κίνημα αποτελεί «μια ακόμα μεγαλύτερη νίκη της πολιτικής οικονομίας της εργασίας επί της πολιτικής οικονομίας της ιδιοκτησίας» [13]. Βέβαια, θα πρέπει να ομολογήσουμε ότι παρουσιάζει ένα φοβερό πρόβλημα, που εντοπίσθηκε εδώ και 150 χρόνια περίπου: «οι ενώσεις των εργατών μπορούσαν να διαχειρίζονται καταστήματα, μύλους και σχεδόν κάθε είδους δραστηριότητα με επιτυχία και αμέσως βελτίωναν τις συνθήκες ζωής των ανθρώπων. Αλλά δεν άφηναν μια διακριτή θέση για αφεντικά. Τρομερό!» [14].

Τα ιδεολογικά και αξιακά θεμέλια λειτουργίας ενός αλληλέγγυου κοινωνικού καταναλωτικού συνεταιρισμού

Τα ιδεολογικά και αξιακά θεμέλια λειτουργίας ενός αλληλέγγυου κοινωνικού καταναλωτικού συνεταιρισμού προσδιορίζονται από το ανθρώπινο δικαίωμα του καθένα στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι [15], τις ιδέες της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας και της Άμεσης Δημοκρατίας, όπως αυτές αναδεικνύονται από τα σχετικά παγκόσμια κινήματα, καθώς και τις Διεθνείς Συνεταιριστικές Αξίες και Αρχές όπως αυτές υιοθετήθηκαν διεθνώς [16].

Οι βασικές ιδέες της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας περιλαμβάνουν:

1. συλλογική ιδιοκτησία του Συνεταιρισμού (ένας πολίτης - μία ψήφος)

2. ανατροπή της καπιταλιστικής σχέσης κεφαλαίου – εργασίας

3. μη αποξένωση του εργαζόμενου στο Συνεταιρισμό από το προϊόν της εργασίας του

4. δημιουργία ισότητας από τον πλούτο που παράγεται και όχι ανισότητας όπως στο κυρίαρχο οικονομικό μοντέλο

5. κοινωνική δικαιοσύνη και αλληλεγγύη

6. προστασία του περιβάλλοντος σε όλες τις δραστηριότητες του Συνεταιρισμού με την υιοθέτηση επιλογών και πρακτικών, που έχουν τις ελάχιστες περιβαλλοντικές επιπτώσεις σε όλες τις διαδικασίες παραγωγής – διανομής – κατανάλωσης προϊόντων και παροχής υπηρεσιών

7. δημιουργία συνθηκών όπου η ελεύθερη ανάπτυξη του καθενός είναι προϋπόθεση για την ελεύθερη ανάπτυξη όλων

8. μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στη διαχείριση της συνεργατικής επιχείρησης σε σχέση με την καπιταλιστική

9. διαρκής απόδειξη της ικανότητας της ανθρώπινης φύσης να διαχειρίζεται περίπλοκες κοινωνικές σχέσεις με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες.

Η λειτουργία του συνεταιρισμού με βάση τις ιδέες της Άμεσης Δημοκρατίας σημαίνει ότι ο συνεταιρισμός διοικείται και ελέγχεται από τα μέλη του, τα οποία αποφασίζουν στις Γενικές Συνελεύσεις και με τις αποφάσεις τους δεσμεύουν το Συνεταιρισμό. Τα μέλη συμμετέχουν και αποφασίζουν με βάση τη συνεργατική και αμεσοδημοκρατική αρχή «ένα μέλος – μία ψήφος», ανεξάρτητα από τον αριθμό μερίδων, που κατέχει το κάθε μέλος. Οι αποφάσεις λαμβάνονται από τις συνελεύσεις και όχι από αντιπροσώπους στη διοίκηση. Το Διοικητικό Συμβούλιο υλοποιεί τις αποφάσεις των Γενικών Συνελεύσεων και λειτουργεί με βάση αυτές, το καταστατικό και τον κανονισμό λειτουργίας και ανακαλείται από τη Γενική Συνέλευση.

Η καταστατική εξασφάλιση της άμεσης δημοκρατίας με τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων και ελέγχου του Συνεταιρισμού από τα μέλη του στις γενικές συνελεύσεις δεν αρκεί για την υλοποίηση της άμεσης δημοκρατίας. Αυτή εξαρτάται από την ενεργό συμμετοχή των μελών τόσο στις γενικές συνελεύσεις, όσο και στις διάφορες ομάδες εργασίας, επιτροπές και γενικά στις δραστηριότητες του Συνεταιρισμού. Η υλοποίηση της άμεσης δημοκρατίας είναι υπόθεση των ίδιων των μελών.

Οι διεθνείς συνεταιριστικές αξίες λειτουργίας του συνεταιρισμού είναι:

· της αυτοβοήθειας

· της αυτοευθύνης

· της δημοκρατίας

· της ισότητας

· της δικαιοσύνης

· της αλληλεγγύης.

και οι ηθικές αξίες της συνεταιριστικής παράδοσης, που οφείλουν να υιοθετούν τα μέλη είναι:

· της εντιμότητας

· της ειλικρίνειας

· της κοινωνικής ευθύνης

· της μέριμνας για τους άλλους.

Οι διεθνείς συνεταιριστικές αρχές λειτουργίας ενός συνεταιρισμού περιλαμβάνουν:

1. Εθελοντική και ανοικτή συμμετοχή

Ο συνεταιρισμός είναι εθελοντική οργάνωση, ανοικτή σε όλα τα πρόσωπα, τα οποία είναι ικανά να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες τους και να αποδεχτούν με προθυμία τις ευθύνες των μελών, χωρίς εθνικές, κοινωνικές, φυλετικές, πολιτικές ή θρησκευτικές διακρίσεις.

2. Δημοκρατικός έλεγχος των μελών

Ο συνεταιρισμός είναι δημοκρατική οργάνωση, που ελέγχεται από τα μέλη της, τα οποία συμμετέχουν στη διαμόρφωση της πολιτικής και στη λήψη των αποφάσεων τους. Οι άνδρες και οι γυναίκες που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους ως αιρετοί αντιπρόσωποι είναι υπόλογοι στα μέλη. Όλα τα μέλη έχουν ίσα εκλογικά δικαιώματα (ένα μέλος, μία ψήφος)

3. Οικονομική συμμετοχή των μελών

Τα μέλη συμμετέχουν δίκαια στο κεφάλαιο του συνεταιρισμού και στον έλεγχό του με δημοκρατικές μεθόδους. Μέρος, τουλάχιστον, αυτού του κεφαλαίου είναι η κοινή περιουσία του συνεταιρισμού. Τα μέλη λαμβάνουν περιορισμένη αποζημίωση για το κεφάλαιο το οποίο καταβάλλουν ως προϋπόθεση της συμμετοχής τους. Τα μέλη διαθέτουν τα πλεονάσματα για σκοπούς, όπως: για ανάπτυξη του συνεταιρισμού (πχ με τη δημιουργία αποθεματικών, μέρος των οποίων τουλάχιστον είναι αδιαίρετο), για την παραχώρηση ωφελημάτων στα μέλη, ανάλογα με τις συναλλαγές που είχαν με τον συνεταιρισμό, για προώθηση άλλων δραστηριοτήτων που εγκρίνονται από τα μέλη.

4. Αυτονομία και ανεξαρτησία

Ο Συνεταιρισμός είναι αυτόνομη, αυτοβοηθούμενη οργάνωση, ελεγχόμενη από τα μέλη του. Η σύναψη συμφωνιών με άλλους φορείς ή η εξασφάλιση κεφαλαίων από εξωτερικές πηγές γίνεται με όρους, οι οποίοι διασφαλίζουν το δημοκρατικό έλεγχο που ασκείται από τα μέλη και συνάδουν με τη αυτονομία και ανεξαρτησία του Συνεταιρισμού.

5. Εκπαίδευση, κατάρτιση και πληροφόρηση

Ο Συνεταιρισμός εξασφαλίζει εκπαίδευση και κατάρτιση για τα μέλη, τους αιρετούς αντιπροσώπους και τους εργαζόμενους, έτσι ώστε να μπορούν να συμβάλλουν ενεργά στην ανάπτυξή του. Ο Συνεταιρισμός ενημερώνει τους πολίτες για τη φύση του συνεργατισμού και τα ωφελήματα που προσφέρει.

6. Συνεργασία μεταξύ συνεταιρισμών

Ο Συνεταιρισμός για την αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των μελών του και για την ενδυνάμωση του συνεταιριστικού κινήματος, συνεργάζεται με άλλους συνεταιρισμούς σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο.

7. Κοινοτικό ενδιαφέρον

Ο Συνεταιρισμός εργάζεται για την κοινωνική ανάπτυξη σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, τη δίκαιη αναδιανομή του εισοδήματος και του πλούτου και την προώθηση προγραμμάτων κοινωνικού χαρακτήρα, εφαρμόζοντας την πολιτική που αποφασίζεται από τα μέλη του.

Το παράδειγμα του συνεταιρισμού “Βίος Coop”

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το εγχείρημα του Κοινωνικού Καταναλωτικού Συνεταιρισμού Θεσσαλονίκης “Βίος Coop”, που ιδρύθηκε έπειτα από πρωτοβουλία της ΠΡΩ.Σ.Κ.ΑΛ.Ο. (Πρωτοβουλία Συνεργασίας για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία) και συνέχισε με τη συγκρότηση μιας ευρύτερης ομάδας πρωτοβουλίας για το συνεταιρισμό με πρώτο αντικείμενο τη δημιουργία ενός συνεταιριστικού Super Market στη Θεσσαλονίκη [17].

Σκοπός του Συνεταιρισμού είναι η άσκηση δραστηριοτήτων με βάση τις αρχές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και της άμεσης δημοκρατίας. Ειδικότερα είναι προσανατολισμένος στην προμήθεια τοπικών και εγχώριων, κατά προτίμηση, προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής ποιότητας και χαμηλής τιμής, προκειμένου να συμβάλλει στην ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό της αντίστοιχης παραγωγής, ταυτόχρονα με την κάλυψη των αναγκών των μελών του και όλων των πολιτών σε αγαθά και υπηρεσίες με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης. Η συνεργασία με τοπικούς παραγωγούς συμβάλλει επίσης, στη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος από τη μεταφορά των προϊόντων [18].

Οι χαμηλότερες τιμές των προϊόντων αυτών βασίζονται στο γεγονός ότι δεν υπάρχουν οι χονδρέμποροι μεσάζοντες ούτε τα ακριβοπληρωμένα ράφια στη συνεργασία με τις πρωτογενείς παραγωγικές μονάδες. Βασικό σύνθημα είναι η ποιότητα του προσφερόμενου προϊόντος να έρχεται σε λογική τιμή “από το χωράφι στο ράφι”.

Ο συνεταιρισμός λειτουργεί μη κερδοσκοπικά και το όφελος από την κατάργηση των μεσαζόντων μοιράζεται σε τρία μέρη: στους παραγωγούς, στους καταναλωτές και στη λειτουργία και περαιτέρω ανάπτυξη του συνεταιρισμού.

Η δομή και η λειτουργία του Συνεταιρισμού εφαρμόζουν την συνεργατική-συνεταιριστική δημοκρατική αρχή «ένα πρόσωπο-μια ψήφος». Το κάθε μέλος του Συνεταιρισμού έχει δικαίωμα συμμετοχής στις Γενικές Συνελεύσεις με μία ψήφο ανεξάρτητα από τις συνεταιριστικές μερίδες που κατέχει, καθώς και να εκλέγει και εκλέγεται. Η διοίκηση και ο έλεγχος του Συνεταιρισμού είναι υπόθεση των μελών του. Το Διοικητικό Συμβούλιο και το Εποπτικό Συμβούλιο εκλέγονται και ανακαλούνται από τη Γενική Συνέλευση, η οποία είναι το ανώτατο όργανο του Συνεταιρισμού και αποφασίζει για όλα τα θέματα που τον αφορούν. Τα μέλη και οι εργαζόμενοι εκπαιδεύονται πάνω στις συνεταιριστικές αρχές και τις αξίες της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας. [19].

Η συνεχής πτώση των εισοδημάτων σε συνδυασμό με τη συνεχή άνοδο των τιμών βασικών προϊόντων και με την αμφιβολία για την ποιότητά τους όλο και να μεγαλώνει (ένεκα ασύδοτης κερδοσκοπίας), καθιστά το εγχείρημα αυτό εξαιρετικά αναγκαίο, επίκαιρο και πρώτης προτεραιότητας.

Επίλογος

Παράλληλα με την ανάδειξη της αναγκαιότητας και σημασίας της δημιουργίας αλληλέγγυων κοινωνικών συνεταιρισμών είναι απαραίτητη και μια διευκρίνιση: «η αξία αυτών των μεγάλων κοινωνικών πειραμάτων δεν μπορεί να υπερεκτιμάται» [13]. Οι συνεταιρισμοί της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας δεν μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο από μόνοι τους. Αποτελούν μια βάση και ένα υπαρκτό πρότυπο, που μπορεί να προβληθεί στο μέλλον, μια «ρωγμή» και όχι ένα «σοβάτισμα» του συστήματος, αλλά χρειάζεται πολιτική για την κοινωνική αλλαγή. Οι αλληλέγγυοι συνεταιρισμοί αποτελούν από τη μια μεριά, μια μορφή άμυνας των εργαζομένων και όλων των πολιτών στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και από την άλλη, ένα σχολείο δημοκρατίας, αυτοδιαχείρισης και συλλογικής διακυβέρνησης, όπου συσσωρεύεται γνώση και εμπειρία στους εργαζόμενους και στους πολίτες, εξαιρετικά σημαντικές για την οικοδόμηση μιας άλλης κοινωνίας, δίκαιης και αλληλέγγυας.

Κάθε μέρα που περνάει, αποδεικνύεται ότι όχι μόνον ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός, αλλά είναι επίσης, όλο και πιο αναγκαίος.

Βιβλιογραφία

[1] Σαραντάκος Δ., Να θυμηθούμε τι κάναμε τότε, Εφημερίδα Εμπρός της Μυτιλήνης, 30.8.2011

[2] Τυροβούζης Χ., H αντιστασιακή ιδεολογία. Μια πρώτη συστηματοποίηση, Θέσεις, τ.23-24, 1988

[3] Aisslinger M., Kutz R., Prices and earnings. A comparison of purchasing power around the globe. Edition 2012, UBS, Zurich, Switzerland, 2012

[4] ΠΑΣΕΓΕΣ, Διεύρυνση της "ψαλίδας" τιμών παραγωγού – καταναλωτή για τα βασικά είδη διατροφής, 22.12.2010, http://www.paseges.gr

[5] Τα Νέα, Ακριβότερο κατά 18% το καλάθι της νοικοκυράς παρά την πρωτοφανή οικονομική κρίση, 16.6.2012, http://news.in.gr

[6] RIPESS EUROPE, Η παγκοσμιοποίηση της αλληλεγγύης, Μανιφέστο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας - Βαρκελώνη 2011, 3.9.2012, www.dialektika.gr

[7] Νικολάου Κ., Επιστήμη και κρίση: Προσεγγίζοντας την κοινωνικά δίκαιη έξοδο, Διαλεκτικά, 10.12.2011, www.dialektika.gr

[8] Νικολάου Κ., Η κρίση και η κοινωνική αλληλέγγυα οικονομία, Διαλεκτικά, 27.6.2011,www.dialektika.gr

[9] RIPESS, Η Οικονομία που χρειαζόμαστε, Διακήρυξη του κινήματος της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στο Rio+20, 3.9.2012, www.dialektika.gr

[10] Marx K., Κριτική του προγράμματος της Γκότα, Εκδ. Καμπίτση, Αθήνα

[11] Wolff R., Workers self directed enterprises, Lecture, Berlin, 5.11.11

[12] Marx K., Grundrisse – Fondements de la critique de l’ économie politique, Ed. Anthropos, Paris, 1968

[13] Marx K., Inaugural Address of the International Working Men’s Association “The First International”, 1864, Marxists Org.

[14] Marx K., The Capital. A critique of political economy, Ed. Lawrence and Wishart, London, 1954

[15] ΟΗΕ, Οικουμενική Διακήρυξη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Άρθρο 20, 1948

[16] I.C.A., Συνέδριο της Διεθνούς Συνεταιριστικής Συμμαχίας, Manchester, UK, 1995

[17] ΠΡΩ.Σ.Κ.ΑΛ.Ο., Δημιουργία Κοινωνικού Καταναλωτικού Συνεταιρισμού στη Θεσσαλονίκη, ΠΡΩ.Σ.Κ.ΑΛ.Ο. – Πρωτοβουλία Συνεργασίας για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία, 8.2.2012, www.proskalo.net

[18] Νικολάου Κ., Κοινωνικός Καταναλωτικός Συνεταιρισμός στη Θεσσαλονίκη, Τα εν Οίκω εν Δήμω, τ.91, σ.3, 2012

[19] Βιος Coop, Το Καταστατικό του Κοινωνικού Καταναλωτικού Συνεταιρισμού Θεσσαλονίκης,www.bioscoop.gr

Εξάρχεια, η πολιορκία

φωτογραφία Δέσποινας Καλογεροπούλου από:http://exarchia.pblogs.gr

Για μένα τα Εξάρχεια δεν αποτελούν μια ξεχωριστή γωνιά της πόλης. Δεν διεκδικούν καμμία πρωτοκαθεδρία στις ανάγκες, τον πολιτισμό, την καθημερινότητα. Στην ίδια πόλη ζούμε όλοι μας, στην ίδια χώρα. Τα προβλήματα και οι προβληματισμοί κοινοί, οι αγώνες στον ίδιο εχθρό στοχεύουν. Εμείς οι εξαρχιώτες ζούμε τις ίδιες αγωνίες με κάθε πολίτη της χώρας, υφιστάμεθα την ίδια καταστολή, βιώνουμε την ίδια δυστυχία που η εξουσία επιβάλλει.

Όμως τα Εξάρχεια έχουν μπεί στο μάτι της εξουσίας εδώ και καιρό. Και αυτό εκφράζεται είτε με την προσπάθεια αλλοίωσης του χαρακτήρα της γειτονιάς, είτε με την καταστολή. Γιατί άραγε ;

Παληότερα είχαμε συνεχείς και συστηματικές προσπάθειες-σταυροφορίες της εξουσίας να "ισοπεδωθούν" τα Εξάρχεια, να διαγραφεί η ιστορία τους, να συκοφαντηθεί ο χώρος και οι άνθρωποί τους. Χάρη στον αγώνα των κατοίκων τα σχέδια της εξουσίας ναυάγησαν. Τον τελευταίο καιρό ο φασισμός, προκλητικός όσο ποτέ, ζητάει να πάρει τη ρεβάνς. Θέλει να βγάλει από το σώμα της πόλης -έτσι όπως την "ονειρεύεται" - το "αγκάθι" που τον πληγώνει, που αντιστέκεται στα σχεδιά του.

Τόσο η επιχείρηση εισβολής και καταστολής  την ημέρα της απεργίας, όσο και τα γεγονότα που ακολούθησαν την αντιφασιστική μοτοπορεία, δείχνουν το μένος της κυβέρνησης Σαμαρά και των συμμάχων της χρυσαυγιτών ενάντια σε αυτό που τα Εξάρχεια συμβολίζουν: Την ελευθερία σκέψης, τη διαφορετικότητα, τη συνύπαρξη, την αλληλεγγύη.

Και δεν είναι μόνο οι "πολεμικές επιχειρήσεις" κάθε τρείς και λίγο στη γειτονιά. Είναι και η συστηματική εισβολή της εγκληματικότητας με τη χορηγεία του μηχανισμού του υποκόσμου της χρυσής αυγής. 

Στα Εξάρχεια ξεφύτρωσαν και δοκιμάζονται δεκάδες εγχειρήματα παιδείας, πολιτισμού, αυτοδιάθεσης, αλληλεγγύης. Στόχος της εξουσίας είναι αυτά τα εγχειρήματα να καταπνιγούν. 

Ας μην έχουμε αυταπάτες. Στόχος μπορεί να φαίνεται ότι είναι σήμερα οι αντεξουσιαστές,  και είναι, αλλά πέραν αυτού, απώτερος στόχος είναι αυτό που τα Εξάρχεια θέλουν και μπορούν να διεκδικήσουν: την ανθρώπινη Ζωή.

Θ.

Η αλισίβα

Αναδημοσίευση από εφημερίδα Δράση (http://efimeridadrasi.blogspot.gr/)

Βρήκα χτες το βράδυ στην ταβέρνα την Κατερίνα (του Πιάμπα). Έπινε το ποτηράκι της με τον άντρα της.

Την ρωτάω πως φτιάχνανε παλιά την Αλισίβα.

Δεν πρόλαβε να ανοίξει το στόμα της και πετάγεται να μου δώσει την απάντηση ένας συνομήλικος της από ένα διπλανό τραπέζι.

Τα παίρνω και γίνομαι απότομος.

-«Δε ρώτησα εσένα . Εσύ δεν αξιώθηκες μια φορά στη ζωή σου να πλύνεις το σώβρακο σου.»

Το χάρηκε η Κατερίνα.

Σώπασαν και οι άλλοι και άρχισε να μου εξηγεί.

Η Αλισίβα (Lisciva) είναι ο τρόπος με τον οποίο έπλεναν τα ρούχα την μακράν και προ πλυντηρίων εποχή. Πρώτα κουβαλούσαν στην πλάτη το νερό από την άλλη άκρη του Θεού. Άναβαν φωτιά . Έβραζαν το νερό και μέσα στο καζάνι έριχναν στάχτη και φύλλα δάφνης. Έβαζαν τα ρούχα μέσα σε κάνιστρες . Τα σκέπαζαν με ένα κομμάτι κατάλληλο πανί για σούρωμα . Έριχναν το σταχτόνερο από πάνω. Στη συνέχεια έπλεναν τα ρούχα στο μαστέλο με πράσινο σαπούνι που έφτιαχναν οι ίδιες από λάδι ελιάς. Έπαιρναν τέλος τα ρούχα και τα πήγαιναν στο ποτάμι η στις βρύσες (που ήταν μακριά) και τα ξέβγαζαν.

Τα ρούχα γινόταν κατάλευκα . Καμιά σύγκριση με τα σημερινά απορρυπαντικά. Εδώ ο αναγνώστης πρέπει να λάβει υπόψη του ότι μιλάμε για τα ρούχα πολυμελών οικογενειών που ζούσαν σε περιβάλλον απόλυτης λασπουριάς. Ακόμα και το πάτωμα της κουζίνας ήταν χωμάτινο και λασπωμένο.

Αυτή ήταν η μια από τις γυναικείες δουλειές της καθημερινότητας. Πρέπει να προσθέσουμε τη δουλειά στα χωράφια , το τάισμα των παιδιών και πολλά άλλα.

Ακόμα και το βράδυ στο κρεβάτι με τον «αγαπημένο τους άντρα» έδεναν δύο σχοινιά από το ταβάνι ( τα λεγόμενα αναπαψώλια) για να κρατιούνται τα πόδια τους ψηλά . Ήταν αδύνατο να το αντέξουν και αυτό μετά την κούραση της ημέρας.

Αυτές οι γυναίκες δεν χάρηκαν ποτέ το φαΐ τον ύπνο και τον έρωτα. Αισθάνονταν ενοχές αν είχαν μια ώρα ελεύθερη.

Δεν μιλάμε για τη νεολιθική εποχή αλλά για πριν το εξήντα.

Μιλάμε για τις μανάδες μας.

Δεν μιλάμε για μεγάλες γυναίκες .

Μιλάμε για ηλικίες των είκοσι έως τριάντα.

Στην Pavia, δίπλα στο φημισμένο Ponte Coperto βρίσκεται το άγαλμα μιας άγνωστης πλύστρας .

Πλένει δίπλα στο ποτάμι όλες τις εποχές του χρόνου .

Έχω και μια φωτογραφία με χιόνια στην πλάτη της.

Φτάνει πια με τα αγάλματα των σπουδαίων δολοφόνων , των διάσημων απατεώνων και των αδίστακτων κακοποιών.

Δεν χρειάζονται ούτε καν τα αγάλματα των μεγάλων ποιητών , κάνουν κακό στα ποιήματα μας.

Ονειρεύομαι μια Πόλη που στις πλατείες και στα σταυροδρόμια θα έχουμε στήσει το άγαλμα του άγνωστου φίλου μου οδοκαθαριστή που πέθανε τις προάλλες και που μάζευε τα σκουπίδια υπό καταρρακτώδη βροχή χωρίς ούτε νιτσεράδα.

Θέλω να περνάω και να βλέπω το άγαλμα εκείνης της δασκαλίτσας που μου έλεγε ότι δεν μπορεί να κοιμηθεί τα βράδια γιατί κουβαλάει μαζί της το οικογενειακό δράμα του μικρού της μαθητή.

Αν πέρναγε από το χέρι μου θα έστηνα το άγαλμα της πλύστρας στη πάνω πλατεία. Αυτοί δεν το χρειάζονται. Θα χρειαστούν, όμως, οι επόμενες γενεές ένα μέρος που να αξίζει τον κόπο , για την κατάθεση των στεφάνων.

Αυτό θέλω. Όλα τα άλλα τα συζητάμε.

Έρικ Χομπσμπάουμ, in Memoriam

Έρικ Χομπσμπάουμ (9 Ιουνίου 1917 – 1 Οκτωβρίου 2012)

Τι να πρωτοπεί κανείς για τη ζωή και το έργο του Χόμπσμπάουμ; Ούτε αγιογραφίες μας πρέπουν ούτε όμως και η θλιβερή υποτίμηση της μεγάλης σημασίας της ανάδειξης και κατάκτησης του μαρξικού έργου, ακόμη και μεταξύ των κύκλων που επικαλούνται το μαρξισμό ως θεωρία και πρακτική.

Κάθε φορά που χάνουμε έναν άνθρωπο σαν το Χόμπσμπάουμ καλούμαστε να συμβάλλουμε στη μνήμη του χωρίς να ξεχνάμε πως σήμερα δεν κινδυνεύουμε τόσο από τις αγιογραφίες. Περισσότερο κινδυνεύουμε από τις μετανεωτερικές σειρήνες της απώλειας κάθε ιστορικού στοχασμού και της αμφισβήτησης γενικών εννοιών κατακτημένων σε μια ολόκληρη πορεία της ανθρωπότητας. Η γραφή του Χόμπσμπάουμ αποτελεί μια ανεκτίμητη συμβολή σε μια ιστορική ματιά που δεν είναι «είναι του γούστου της εποχής μας». Όσοι/ες έχουμε διαβάσει έστω κι ένα βιβλίο του, του χρωστάμε πολλά για μια μοναδική εισαγωγή στη μαχόμενη ιστορική επιστήμη. Οι μέλλουσες γενιές μπροστά στις τεράστιες προκλήσεις που θα χουν να αντιμετωπίσουν, θα έχουν έναν πολύτιμο σύντροφο ∙ τα έργα ενός ανθρώπου που γεννήθηκε τη χρονιά της Οκτωβριανής Επανάστασης και περπάτησε στο σύντομο εικοστό αιώνα με τη ματιά στραμμένη στο παρελθόν και το μέλλον του αγώνα για την αλλαγή του κόσμου.

Γεννήθηκε στης Αλεξάνδρεια το 1917, από πατέρα βρετανό πολωνικής καταγωγής και μητέρα αυστριακή εβραϊκής καταγωγής, και σπούδασε στη Βιέννη, το Βερολίνο, το Λονδίνο και το Καίμπριτζ. Είναι μέλος της Βρετανικής Ακαδημίας και της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών, επίτιμο μέλος του Kings College στο Καίμπριτζ και επίτιμος διδάκτωρ πολλών πανεπιστημίων σε αρκετές χώρες. Δίδαξε ως τη συνταξιοδότησή του στο Birkbeck College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου -ένα περιβάλλον/ έμπνευση και κίνητρο για το ιστορικό του έργο, ομολογεί ο ίδιος- και κατόπιν στο New School for Social Research της Νέας Υόρκης. Εκτός από τα διάσημα βιβλία του “The Age of Revolution, 1789-1848″ (“Η εποχή των επαναστάσεων, 1789-1848″, μτφρ. Μαριέτα Οικονομοπούλου, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ.), “The Age of Capital, 1848-1875″ (“Η εποχή του κεφαλαίου, 1848-1875″, μτφρ. Δημοσθένης Κούρτοβικ, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ.), “The Age of Empire, 1875-1914″ (“Η εποχή των αυτοκρατοριών, 1875-1914″, μτφρ. Κωστούλα Σκλαβενίτη, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ.) και “Age of Extremes: The Short Twentieth Century 1914-1991″ (“Η εποχή των άκρων: ο σύντομος 20ος αιώνας 1914-1991″, μτφρ. Βασίλης Καπετανγιάννης, εκδ. Θεμέλιο), έχει συγγράψει και τα βιβλία: “Primitive Rebels”, “Labouring Man and Worlds of Labour”, “Industry and Empire”, “Nations and Nationalism Since 1780″, “The Invention of Tradition” (“Η επινόηση της παράδοσης”, μτφρ. Θανάσης Αθανασίου, εκδ. Θεμέλιο), “The Jazz Scene” (“Η σκηνή της τζαζ”, μτφρ. Τάκης Τσήρος, εκδ. Εξάντας), “Uncommon People” (“Ξεχωριστοί άνθρωποι”, μτφρ. Παρασκευάς Ματάλας, εκδ. Θεμέλιο), “Bandits” (“Ληστές”) και “Globalisation, Democracy and Terrorism” (“Παγκοσμιοποίηση, δημοκρατία και τρομοκρατία”, μτφρ. Νίκος Κούρκουλος, εκδ. Θεμέλιο), τα οποία έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, καθώς και την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα αυτοβιογραφία του “Interesting Times: A Twentieth-century Life” (“Συναρπαστικά χρόνια: μια ζωή στον 20ο αιώνα”, μτφρ. Σταματίνα Μανδηλαρά, εκδ. Θεμέλιο).

Η Λέσχη τον αποχαιρετά κάνοντας κάλεσμα σε φίλους και φίλες πρώτα και κύρια να τον μελετήσουμε. Θα χαρούμε πολύ να μας στείλετε κείμενα και να συνδιαμορφώσουμε ένα αφιέρωμα, αλλά κι έναν ανοικτό διάλογο γύρω από το ιστορικό και πολιτικό έργο του, τη στράτευσή του από νεαρή ηλικία στο κομμουνιστικό κίνημα και τη στάση του στις κρίσιμες καμπές της ιστορίας του εικοστού αιώνα. Μέσα από τις διάφορες κριτικές προσεγγίσεις, στοχεύουμε να αναρωτηθούμε ξανά και τολμηρά:

Η εποχή των άκρων είναι εδώ. Επιστρέφει – και μέσα από ποιούς δρόμους – η εποχή των επαναστάσεων;

Αναδημοσίευση από Λέσχη (http://ilesxi.wordpress.com/)

Ο Κώστας θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε από εμάς…

από "Εφημερίδα Δράση"

Κώστας είναι ένας από τους πολλούς και πολλές που την Κυριακή 9 Σεπτέμβρη ανεβήκαμε στο δάσος των Σκουριών για να υπερασπιστούμε τη γη και την ελευθερία από το χρυσό θάνατο και το αδηφάγο τέρας των πολυεθνικών.

Ο Κώστας τραυματίστηκε από τα δεκάδες χημικά που έριχναν σε ευθεία βολή οι δυνάμεις καταστολής ενάντια στους διαδηλωτές και τις διαδηλώτριες. Δεν ήταν ο μόνος, αλλά ήταν αυτός που τραυματίστηκε βαρύτερα, καθώς υπέστη ρήξη σπλήνας και αφαίρεσή της μετά από εγχείρηση.

Ο Κώστας εξακολουθεί να νοσηλεύεται, καθώς υποβλήθηκε σε δεύτερη εγχείρηση για αφαίρεση υγρού.

Δεν περιμένουμε την «ευαισθητοποίηση» κάποιου εισαγγελέα για τη δολοφονική επίθεση με πρόθεση που συνιστούν οι συστηματικές ριπές από τις δυνάμεις καταστολής με ευθείες βολές ενάντια σε διαδηλωτές και προς το δάσος με εξοπλισμό ο οποίος από τους κατασκευαστές του αναφέρεται σαφώς ότι επιτρέπεται να χρησιμοποιείται μόνο σε βολές υπό γωνία (γιατί αλλιώς μπορεί να προκαλέσει βαρύτατους τραυματισμούς) και σε συγκεκριμένα πεδία (καθώς μπορεί να προκαλέσει πυρκαγιές).

Είναι πλέον σαφές ότι όταν ο κύριος Δένδιας έλεγε ότι στη Χαλκιδική θα επιβληθεί η νομιμότητα, εννοούσε την επιβολή του νόμου της μαφίας των πολυεθνικών. Η βία που ασκήθηκε από τις δυνάμεις καταστολής βρίσκεται σε πλήρη δυσαναλογία με οτιδήποτε συνέβαινε από την πλευρά των διαδηλωτών.

Η βία που ασκήθηκε από τις δυνάμεις καταστολής είναι ανάλογη μόνο της βίας με την οποία η πολυεθνική Eldorado θέλει να καταστρέψει ζωές και το περιβάλλον.

Ο Κώστας είμαστε όλοι εμείς

Οι πολυεθνικές και τα τσιράκια τους νομίζουν ότι με την επίδειξη του αγριανθρωπισμού τους θα κάμψουν την αντίσταση. Νομίζουν ότι είμαστε ανθρωπάκια, σαν αυτούς και το σινάφι τους. Επειδή οι θιασώτες του χρυσού θανάτου συναναστρέφονται μόνο με ομοίους τους, νομίζουν ότι κι εμείς είμαστε ανθρωπάκια που σέρνονται στη γη όπως αυτοί, «ανθρωπάκια που σέρνονται στη γη» όσο καλύπτονται από την προστασία της μαφίας των πολυεθνικών, όσο καλύπτονται από την ασυλία της δικαιοσύνης των αφεντικών, όσο καλύπτονται από τις θωρακισμένες στολές των δυνάμεων καταστολής και τις κουκούλες των σεκιουριτάδων.

Δεν καταλαβαίνουν ότι οι αγώνες για τη γη και την ελευθερία όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με τη βαρβαρότητα γιγαντώνονται σε αγώνες για την αξιοπρέπεια. Αλλά δεν καταλαβαίνουν τι έχουνε απέναντί τους, γιατί δεν ξέρουν τι θα πει ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Γι’ αυτό έχουνε ήδη ηττηθεί…

Ο Κώστας είμαστε όλοι εμείς

Ανοιχτό Συντονιστικό Θεσσαλονίκης ενάντια στα μεταλλεία χρυσού

nogoldthess.espivblogs.net

Νεο-ναζί επιτέθηκαν στην δικηγόρο Γ. Κούρτοβικ

Xτες το βράδυ και ενώ η δικηγόρος Γ. Κούρτοβικ επισκέφθηκε το τμήμα του Αγ. Παντελεήμονα για να καταθέσει μια μήνυση πελάτη της, μπάτσοι ειδοποίησαν τους φίλους τους ναζί της περιοχής οι οποίοι συγκεντρώθηκαν έξω από το τμήμα, και οι μπάτσοι φίλοι τους φυσικά το επέτρεψαν, σε σημείο να υβρίζουν χυδαία την Γιάννα. 

Τελικά έγιναν 1 σύλληψη και 10 προσαγωγές νεοναζί, οι οποίοι θα οδηγηθούν στο αυτόφωρο της Ευελπίδων σήμερα το μεσημέρι μετά απο μηνύσεις που κατέθεσε η ίδια η δικηγόρος. 

Παράλληλα μερικά στενά πιο πέρα είχαν συγκεντρωθεί δεκάδες αντιφασίστες, από τον χώρο της αριστεράς και της αναρχίας, έτοιμοι να επέμβουν αν χρειαζόταν. 

Υ.Σ.: Θα πρέπει να σημειωθεί ότι παρών ήταν και πάλι τυχοδιώκτης δημοσιογράφος της κακιάς ώρας ο οποίος τελευταία έχει γίνει κολητάρι των νεοναζί. 

Πηγή: https://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=1424931

Τζήμερος στα ...κεραμίδια

Τζήμερος σε δημοσίους υπαλλήλους: Παραιτηθείτε, 1,5 εκατ. κόσμος λιμοκτονεί για σας...

Αυτά έγραψε στο τουϊτερ το πουλέν του νεοφολελευθερισμού. Ο άσπιλος  πολιτικάντης διαφημιστής που θέλει να μας σώσει. Τον έπιασε ο πόνος για τους λιμοκτονούντες και ξεσπάθωσε κατά των δημοσίων υπαλλήλων. Γνωστή συνταγή, απηρχαιομένη.

Δεν ξέρω ποιά σάλια καταπίνει αυτή τη φορά, αλλά σίγουρα τα φτυσίματα δεν τον συνέτισαν παρά για λίγους μήνες. Άλλωστε το ξέρει από πρώτο χέρι. Όταν φτύνεις και όταν σε φτύνουν ξεχνιέται σε λίγες μέρες. Κεί που έφτυνε τον Μάνο, κεί τον έγλυφε λίγες μέρες μετά. Διαφημιστής είναι ο άνθρωπος, όχι νανοπίθηκος.  

Πάντως ας έχουμε κατά νού ότι θέλει να μας σώσει ο άνθρωπος. Όπως και τόσοι άλλοι. 

Η σημερινή πορεία και τα φρεσκο-ληγμένα χημικά του κυρ-Φώτη

Πήγαμε κι' εμείς στη διαδήλωση, όχι που θα καθόμαστε. Σαν Δι.Κ.Α εννοώ. Με το πανώ μας και με τους πιστούς μας. 

Οι πιο πολλοί μάς απάτησαν με άλλες "αγάπες" τους. Δεν πειράζει, ένας είναι ο σκοπός, ένα είναι το "κόμμα".

Ο κόσμος πολύς. Το διέκρινα στην ικανοποίηση όλων. Και το άκουσα και στα ΜΜΕ. Και όπως πάντα οι γνωστοί-"άγνωστοι" που, αφού συγκεντρώθηκαν στα πέριξ του Μουσείου, ξεκίνησαν οργανωμένοι για το σχέδιό τους, για το "μεροκάματο". Πέρασαν μπροστά από χιλιάδες από εμάς, έτρεξαν μπροστά, θέλοντας να μπούν επικεφαλής της πορείας για να την διαλύσουν ολόκληρη και να μη φθάσει κανείς στο Σύνταγμα. Κάπου στη Σταδίου τους στάμπαραν οι δεητζήδες της ΓΕΝΟΠ και προσωρινά ανέκοψαν τη φόρα τους.

(Μια απορία: καλά, κανείς δεν έχει τις ελάχιστες γνώσεις σημειολογίας να διακρίνει αυτά τα άτομα πριν επιδοθούν στο έργο τους ; Τους βλέπεις, φυσιογνωμικά κάνουνε μπαμ. Και δεν αναφέρομαι στους συνήθως αφελείς μπαχαλάκηδες που τους ακολουθούν, αλλά σε πιο πολιτικά νοήμονες: οργανώσεις, συνδικάτα, συλλογικότητες που βαδίζουν πλάϊ τους). Πάντως μια αρχή έγινε από τη ΓΕΝΟΠ.).

Και βέβαια πολλά τα "βαρελότα" :κροτίδες, ασφυξιογόνα, δακρυγόνα. Που πέφταν ανάμεσα στον κόσμο από τους μπάτσους.  

Σταδίου και Βουκουρεστίου, και ενώ τα μπλόκ του ΣΥΡΙΖΑ έκαναν μεταξύ τους ένα μικρό κενό 5 μέτρων, οι μπάτσοι έρριξαν δύο "δυναμίτες" που μας ξεκούφαναν. Σκοπός ήταν να σπάσουν το μπλόκ στα δύο για να το διαλύσουν. Κατάλαβαν τί έκαναν και σε ποιούς και μετά συνιστούσαν ..ψυχραιμία.

Τα ξενοδοχεία, πίσω η Βασ. Σοφίας  φυλάγονταν από δεκάδες διμοιρίες "αστακών".

Σε πείσμα όλων η πορεία συνεχίστηκε περνώντας κάτω από την μπαρουτοκαπνισμένη πλατεία Συντάγματος, συνέχισε Φιλελλήνων και μέσω Ξενοφώντος και Αμαλίας, φθάσαμε μπροστά από τον άγνωστο στρατιώτη.  Θάλαμος αερίων. Και δεν είχες που να πατήσεις από τα χημικά. Ευτυχώς που είχαμε οργανωθεί. Μάσκες, μάλοξ μαντήλια και τα τοιαύτα.

Κείνο που δεν μ' άρεσε ήταν τα συνθήματα για τον κυρ-Φώτη Κουβέλη. Εξέφραζαν την αχαριστία των διαδηλωτών, κάτι που με εξόργισε.  Ιδού ο λόγος, ιδού και η απόδειξη:

Σκύβω προσεκτικά πάνω σ' αυτό το κουτί και διαβάζω την ημερομηνία λήξης: Ιούνιος 2012, (κρίμα που η φωτογραφική μου μηχανή με πρόδωσε και δεν φαίνεται καθαρά η ημερομηνία). Φρεσκοληγμένο πράμα. Είναι μια πρόοδος κι' αυτό, ας μην είμαστε αχάριστοι προς τον κυρ-Φώτη. Τόσα χρόνια μας είχανε ρημάξει στη μπαγιατίλα.

Πιο αισιόδοξοι προχωράμε, πολλοί, μαζί, οργανωμένα. (δεν μας τρομάζουν των μπάτσων τα βόλια, τραγούδαγα).

Έως κάτω, στο πανεπιστήμιο. Εμείς στρίψαμε κατά τα μέρη μας. Στην πλατεία οι "μεροκαματιάρηδες" χτυπάνε υπερωρίες. Χαμός.

υγ. Μου έμεινε μια θλίψη, βλέποντας τους μπάτσους 10 μέτρα από την πλατεία.
Θ.

Όλοι στους δρόμους, Άξιον Εστί !

Τις ημέρες εκείνες έκαναν σύναξη μυστική τα παιδιά και λάβανε την

απόφαση, επειδή τα κακά μαντάτα πλήθαιναν στην πρωτεύουσα, να

βγουν έξω σε δρόμους και σε πλατείες, με το μόνο πράγμα που τους

είχε απομείνει: μια παλάμη τόπο κάτω από τ' ανοιχτό πουκάμισο, με

τις μαύρες τρίχες και το σταυρουδάκι του ήλιου. 

Όπου είχε κράτος κι εξουσία η Άνοιξη.

........

Και επειδή σίμωνε η μέρα που το Γένος 

είχε συνήθειο να γιορτάζει τον άλλο Σηκωμό, 

τη μέρα πάλι εκείνη ορίσανε για την Έξοδο.

Και νωρίς εβγήκανε καταμπροστά στον ήλιο, 

με πάνου ως κάτου απλωμένη την αφοβιά σαν σημαία, 

οι νέοι με τα πρησμένα πόδια που τους έλεγαν αλήτες. 

Και ακολουθούσανε άντρες πολλοί, και γυναίκες, 

και λαβωμένοι με τον επίδεσμο και τα δεκανίκια. 

Όπου έβλεπες άξαφνα στην όψη τους τόσες χαρακιές, 

που 'λεγες είχανε περάσει

μέρες πολλές μέσα σε λίγην ώρα.

(Ελύτης, Άξιον Εστί)

Eναλλακτικοί τρόποι θέρμανσης-παρουσίαση κόστους

Δείτε ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ πόσο κοστίζουν και τι αποδίδουν οι εναλλακτικοί τρόποι θέρμανσης

Eναλλακτικούς τρόπους θέρμανσης αναζητούν οι καταναλωτές, καθώς η εκτόξευση της τιμής του πετρελαίου στο 1,40 με 1,60 ευρώ το λίτρο καθιστά το κόστος δυσβάσταχτο.

Kαυσόξυλα, πέλετ, φυσικό αέριο για όσους… έχουν δυνατότητα σύνδεσης, κλιματιστικά και κάθε άλλου είδους ηλεκτρική συσκευή επιστρατεύονται ως οικονομικότερες λύσεις για να βγει ο χειμώνας που όλοι εύχονται να αργοπορήσει και να είναι ήπιος. Tι εξοικονόμηση όμως προσφέρουν οι εναλλακτικές πηγές για θέρμανση;

H δαπάνη για θέρμανση, λένε οι ειδικοί εξαρτάται πρωτίστως από τη μόνωση της κατοικίας, οπότε οι πρώτες παρεμβάσεις σε ό,τι αφορά την εξοικονόμηση θα πρέπει να ξεκινήσουν από εκεί. Tα στοιχεία που δίνουν είναι άκρως πειστικά, για να θερμανθεί μια μονοκατοικία με μόνωση θα πρέπει να καταναλώσει 55kWh/m2/έτος, ενώ μια μονοκατοικία στην Kεντρική Eλλάδα, χωρίς μόνωση θα χρειαστεί 185 kWh/m2/έτος.

Aντιστοίχως μια πολυκατοικία με μόνωση θα χρειασθεί 45kWh/m2/έτος και μια χωρίς μόνωση 145 kWh/m2/έτος. Tα κλιματιστικά αντικατέστησαν από πέρυσι σε πολλές περιπτώσεις το πετρέλαιο θέρμανσης και φέτος η χρήση τους αναμένεται να γενικευθεί, σε περιοχές που δεν χαρακτηρίζονται από πολύ υψηλές θερμοκρασίες.

H χρήση τους, ειδικά φέτος με την τιμή του πετρελαίου στο 1,40, είναι σύμφωνα με τους ειδικούς σίγουρα πιο συμφέρουσα. Για να ζεσταθεί ένα τυπικό τριάρι διαμέρισμα με τα κλασικά σώματα, η κατανάλωση πετρελαίου φτάνει μέχρι 2 ευρώ την ώρα.

Mε κλιματιστικά τύπου inverter σε όλα τα δωμάτια εκτός του μπάνιου όπου ταιριάζει καλύτερα ένα αερόθερμο η κατανάλωση δεν ξεπερνά τα 0,50 ευρώ την ώρα, με τις ισχύουσες τιμές ρεύματος. Στην πράξη, η εξοικονόμηση είναι μεγαλύτερη, δεδομένου ότι δεν χρειάζεται να λειτουργούν τα κλιματιστικά στα άδεια δωμάτια.

O καταναλωτής θα πρέπει να έχει στο μυαλό του ότι η απόδοση ενός κλιματιστικού εξαρτάται αισθητά από τις ειδικές καιρικές συνθήκες και τις διαφορές θερμοκρασίας που καλείται να καλύψει αλλά και τη χαμηλή ποιότητα θέρμανσης που προσφέρει (ξηρός αέρας, μη διατηρήσιμη, θόρυβος κ.λπ.).

Tο φυσικό αέριο, αισθητά φθηνότερο από το πετρέλαιο, αλλά όχι διαθέσιμο σε όλους τους καταναλωτές. Δίκτυο φυσικού αερίου υπάρχει μόνο στον N. Θεσσαλονίκης, στη Θεσσαλία και στην Aττική και δεν καλύπτει ακόμη όλες τις περιοχές.

Tην περσινή σεζόν (Oκτ. 2001-Aπρ. 2012) πρόσφερε μια εξοικονόμηση της τάξης του 19% κατά μέσο όρο, η οποία φέτος με την αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης εκτιμάται ότι θα φτάσει στο 35%.

Mια κατοικία 100 τ.μ. στην Aττική για να καλύψει τις ανάγκες της σε θέρμανση φέτος θα χρειασθεί 1.800 με 1.900 ευρώ περίπου, ενώ με το φυσικό αέριο (με την τρέχουσα τιμή) το αντίστοιχο κόστος περιορίζεται στα 1.050 ευρώ.

Tο κόστος εγκατάστασης εξοπλισμού φυσικού αερίου για μια μέση πολυκατοικία κυμαίνεται από 3.500- 4.000 ευρώ, πολύ συχνά όμως οι εταιρείες παροχής παρέχουν ειδικές προσφορές. Tα πέλετ προσφέρονται ως ένα ακόμη εναλλακτικό καύσιμο που κερδίζει όλο και περισσότερο τους καταναλωτές.

Tα σύμπηκτα ξύλου, όπως είναι η επίσημη ονομασία του πέλετ, έχουν ως πρώτη ύλη αγροτικά υπολείμματα από καθαρό ξερό ξύλο, χωρομολυντές και πρόσθετα. H τιμή του εξαρτάται σημαντικά από την ποιότητά του, ενώ λόγω της κατασκευής του έχει υψηλή ενεργειακή πυκνότητα σε σχέση με τα καυσόξυλα. Eχουν τυποποιημένες διαστάσεις για εύκολη χρήση και αποθήκευση και διατίθενται σε σακούλες των 15 ή 50 κιλών και χύμα.

Mπορεί να χρησιμοποιηθεί σε τζάκι, όπου όμως η απόδοσή του είναι χαμηλή (20%), σε σόμπα για ξύλο ή πέλετ, σε ενεργειακό τζάκι (απόδοση 60%) και σε ειδικούς καυστήρες.

Oι σόμπες για πέλετ έχουν απόδοση 80-90%, έχουν ευκολία στον προγραμματισμό και απαιτούν πολύ απλή συντήρηση. Oι λέβητες για πέλετ μπορούν να συνδεθούν με θερμαντικά σώματα ή και να λειτουργούν συνδυαστικά με αέριο ή πετρέλαιο. H απόδοσή τους ξεπερνά το 90%, αλλά προϋποθέτουν χωριστό χώρο για τοποθέτηση.

H συντήρησή τους είναι απαιτητική, καθώς χρειάζεται να γίνεται 4 φορές τον χρόνο για κάθε εστία και 1 φορά τον χρόνο για τον λέβητα και την καμινάδα.

Σε ό,τι αφορά το κόστος, 1 κιλό πέλετ κοστίζει περίπου 0,30 ευρώ. Mε τα σημερινά δεδομένα ένα λίτρο πετρελαίου σε ένα καλοσυντηρημένο καυστήρα αποδίδει 8.500 Kcal, ενώ ένα κιλό πέλετ 4.000 Kcal, που σημαίνει ότι ένα λίτρο πετρελαίου ισοδυναμεί σχεδόν με 2 κιλά πέλετ.

H εξοικονόμηση είναι προφανής, αφού για την ίδια ποσότητα θέρμανσης απαιτούνται 1,40 ευρώ για την περίπτωση του πετρελαίου και μόλις 0,60 ευρώ για το πέλετ. Eνας καυστήρας πέλετ κοστίζει από 1.700 έως 4.000 ευρώ ενώ μια σόμπα πέλετ κοστίζει λιγότερο από 2.000 ευρώ και ένα ενεργειακό τζάκι μεταξύ 2.200 -4.500 ευρώ.

Tα παραδοσιακά για τη θέρμανση των Eλληνων καυσόξυλα διεκδικούν το δικό τους μερίδιο ως εναλλακτικό πλέον καύσιμο. H ζήτησή τους έχει αυξηθεί από πέρυσι κατακόρυφα και μαζί η παράνομη υλοτομία και διακίνηση και διάφορες μορφές εξαπάτησης του καταναλωτή, όπως το να τα βρέχουν για να αυξάνεται το βάρος τους.

Για την προστασία των καταναλωτών τέθηκε σε διαβούλευση νέος Aγορανομικός Kώδικας που προβλέπει τη διακίνησή τους υποχρεωτικά ανά μονάδα όγκου (κυβικό μέτρο) αντί για βάρος (κιλά, τόνοι). Τα καυσόξυλα πέρυσι κόστιζαν κατά μέσον όρο 0,20 ευρώ το κιλό.

Eάν φέτος δεν υπάρξει σημαντική μεταβολή της τιμής τους, θα είναι κατά 60% φθηνότερα από το πετρέλαιο. Για το τρίμηνο Δεκέμβριος – Φεβρουάριος το κόστος με χρήση σόμπας με καυσόξυλα είναι κατά μέσο όρο 500 ευρώ έναντι 1.500 ευρώ που θα απαιτούσε για το ίδιο χρονικό διάστημα το πετρέλαιο θέρμανσης με τη φετινή τιμή.

πηγή:marketbeast