Guanyem Barcelona: φόρος τιμής στην (εφικτή;) ουτοπία (αναδημοσίευση)

Από τη Δημοτοπία

«Ζούμε σε μια εξαιρετική εποχή που απαιτεί γενναίες, δημιουργικές πρωτοβουλίες. Αν είμαστε ικανοί να φανταστούμε μια άλλη πόλη, τότε έχουμε τη δύναμη να την μεταμορφώσουμε..»

Μια πολύ ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία για τη διεκδίκηση του δήμου Βαρκελώνης έκανε πρόσφατα την εμφάνιση της μέσω μιας πλατφόρμας που ονομάζεται GuanyemBarcelona [Ας νικήσει η Βαρκελώνη], η οποία ξεκίνησε από μια ομάδα ανθρώπων της πόλης αποτελούμενη από διανοούμενους, εργαζόμενους και ακτιβιστές στα τοπικά κινήματα. Μεταξύ των τελευταίων και η Ada Colau, που είναι γνωστή στην Ισπανία ως η εκπρόσωπος της PAH ένα κίνημα σε όλη τη χώρα που βοηθά τα θύματα των εξώσεων από τις τράπεζες. Ακόμα κι αν στόχος της GuanyemBarcelona είναι να κερδίσει τις επόμενες δημοτικές εκλογές, το Μάιο του 2015, δεν πρόκειται για ένα πολιτικό κόμμα ως τέτοιο. Μάλλον, είναι μια πρόσκληση σε υφιστάμενα κοινωνικά κινήματα και πολιτικές οργανώσεις καθώς και σε απλούς πολίτες να επιστρέψουν την πολιτική στους πολίτες και να συσπειρωθούν γύρω από τέσσερις βασικούς στόχους:

-Να διασφαλιστούν τα βασικά δικαιώματα και μια αξιοπρεπή ζωή για όλους.

-Να προωθηθεί μια οικονομία η οποία δίνει προτεραιότητα στην κοινωνική και περιβαλλοντική δικαιοσύνη.

-Να εκδημοκρατιστούν οι θεσμοί και να δοθεί η δυνατότητα στους ανθρώπους να αποφασίσουν σε τι είδους πόλη θέλουν να ζήσουν.

-Να δεσμευτεί από ένα νέο ηθικό συμβόλαιο η σχέση μεταξύ των πολιτών και των αντιπροσώπων.

Σε επίπεδο αυτοδιοίκησης έχουν ήδη ξεκινήσει σε πολλές ισπανικές πόλεις δικές τους “ας κερδίσει” πρωτοβουλίες, συμπεριλαμβανομένων των GanemosMadrid, GanemosSevilla, GanemosMálaga, GanemosValladolid, GanemosLasPalmas, GanemosAlmería, και GanemosToled και προσπαθούν να ανοίξουν διόδους επιρροής των κινημάτων και των απλών πολιτών στους κυρίαρχους θεσμούς, πρεσβεύοντας μια άλλη αντίληψη για την αντιπροσώπευση, όπου οι αντιπρόσωποι δεν θα διαχωρίζονται από τους πολίτες και δεν θα ασκούν εξουσία επάνω τους, αλλά αντιθέτως θα ανοίγουν τους θεσμούς στην άμεση και διαρκή επιρροή των πολιτών. Οι κινήσεις Ganemos ανά την Ισπανία συμβαδίζουν έτσι με τη λογική που εκφράζει το PODEMOS σε επίπεδο κεντρικού κράτους και κεντρικής κυβέρνησης, αλλά παραμένουν πολύ πιο οριζόντιες και αμεσοδημοκρατικές (ελέγχονται από τοπικές συνελεύσεις, δεν έχουν δημιουργήσει κάθετες γραφειοκρατίες κλπ.) σε σύγκριση με το PODEMOS για την ώρα.

Ακολουθεί η ελληνική μετάφραση του μανιφέστου/καλέσματος της GuanyemBarcelona τον Ιούνιο του 2014 (που βρίσκεται στην ιστοσελίδα της GuanyemBarcelona)

GuanyemBarcelona. Ας νικήσει η Βαρκελώνη.

Ζούμε σε μια εποχή βαθιών αλλαγών. Αξιοποιώντας το πλαίσιο της κρίσης,οι οικονομικές δυνάμεις έχουν ξεκινήσει μια ανοιχτή επίθεση στα δικαιώματα και τις κοινωνικές κατακτήσεις της πλειοψηφίας του πληθυσμού. Ωστόσο, η επιθυμία για πραγματική δημοκρατία είναι ολοένα και πιο έντονη στις πλατείες, στο δρόμο, στο διαδίκτυο, αλλά και στις κάλπες. Τα τελευταία χρόνια, πλήθος κινημάτων και πρωτοβουλίες πολιτών έχουν καταγγείλει την απάτη από την οποία υποφέρουμε και έχουν αποδείξει την αδυναμία της παλαιάς πολιτικής να δώσει απάντηση στις ανάγκες του κόσμου. Οι πρωτοβουλίες αυτές, ωστόσο, έχουν συχνά συναντηθεί με την αλαζονεία μερικών ελίτ που αισθάνονται ατιμώρητοι, που δεν διορθώνουντα λάθη τους και που τώρα θέλουν να μας επιβάλουν μια ακόμα μεταπολίτευση (Transicion), έτσι ώστε τίποτα να μην αλλάξει. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να επιτρέψουμε έναν θεσμικό αποκλεισμό από τα πάνω που μας αφήνει χωρίς μέλλον. Πρέπει να ενισχύσουμε, περισσότερο από ποτέ, τον κοινωνικό ιστό και τους αυτοοργανωμένους χώρους πολιτών.

Αλλά έχει έρθει επίσης η ώρα να επανοικειοποιηθούμε τους θεσμούς για να τους διαθέσουμε στην υπηρεσία των πλειοψηφιών και του κοινού καλού. Για να αποδείξουμε ότι μπορούμε να δράσουμε αλλιώς πρέπει να πάμε βήμα-βήμα. Και το πρώτο βήμα είναι να ξεκινήσουμε από ό,τι γνωρίζουμε από κοντά: τον δήμο, την πόλη μας, τις γειτονιές μας.

Η Βαρκελώνη είναι ένας αποφασιστικός χώρος για να προωθήσουμε την δημοκρατική εξέγερση που χρειάζεται. Πρώτον, επειδή έχει ήδη έναν συνεργατικό και διεκδικητικό ιστό ικανό να πραγματοποιήσει φιλόδοξα ανατρεπτικά σχέδια. Δεύτερον, διότι μια δημοκρατική εξέγερση στη Βαρκελώνη δεν θα ήταν ένα καθαρά τοπικό φαινόμενο. Θα συνδεόταν με πολλές παρόμοιες πρωτοβουλίες βάσης που προσπαθούν να διαλύσουν το σημερινό πολιτικό και οικονομικό σύστημα. Στη χώρα μας (Καταλονία), σε όλο το Ισπανικό κράτος και στην Ευρώπη.

Επειδή πιστεύουμε στο δικαίωμα της επιλογής, θέλουμε να επιλέξουμε, εδώ και τώρα, πως πρέπει να είναι η Βαρκελώνη που χρειαζόμαστε και επιθυμούμε. Θέλουμε μια πόλη που να προωθεί την ειλικρίνεια των κυβερνώντων και να αποτρέπει την μαφιόζικη συνομωσία πολιτικής και χρήματος. Πρέπει να βάλουμε ένα τέλος στη συσσώρευση των αξιωμάτων, να περιορίσουμε αποζημιώσεις και θητείες, να προωθήσουμε διαφανείς ατζέντες και να δημιουργήσουμε αποτελεσματικούς μηχανισμούς ελέγχου των δημοσίων ιθυνόντων. Θέλουμε ένα νέο ηθικό συμβόλαιο μεταξύ των πολιτών και των αντιπροσώπων. Πρέπει να βρούμε τον τρόπο να περιορίσουμε και να αντιστρέψουμε τις προσβλητικές ανισότητες που έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια. Θέλουμε μια πόλη χωρίς εξώσεις και υποσιτισμό, όπου ο κόσμος δεν θα βλέπει τον εαυτό του καταδικασμένο να ζει στο σκοτάδι ή να υποφέρει από καταχρηστικές αυξήσεις στις τιμές των μέσων μαζικής μεταφοράς. Η πρόσβαση στη στέγαση, στην εκπαίδευση, στην υγεία, και σε ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα θα πρέπει να είναι εγγυημένα δικαιώματα για όλους και όχι προνόμια διαθέσιμα σε μια μειονότητα.

Θέλουμε μια πραγματική μητροπολιτική δημοκρατία, που απαιτεί από τους εκπροσώπους να διοικούν υπακούοντας. Μια δημοκρατία με αποκέντρωση και άμεση εκλογή τοπικών συμβούλων, με κοινωνικό έλεγχο επί των προϋπολογισμών και με πρωτοβουλίες και δημόσιες δεσμευτικές διαβουλεύσεις που να βοηθάνε στη λήψη κοινών και νομιμοποιημένων αποφάσεων.

Χρειαζόμαστε μια Βαρκελώνη φιλόξενη αλλά επίσης διαθέσιμη να σταθεί απέναντι στα μεγάλα οικονομικά, μεσιτικά και τουριστικά λόμπι. Χρειαζόμαστε θεσμούς που ποντάρουν στην κοινωνική οικονομία και τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας. Οι Συμβάσεις δημοσίων έργων πρέπει να συμμορφώνονται με τα κριτήρια της κοινωνικής και περιβαλλοντικής δικαιοσύνης.

Δεν θέλουμε μια πόλη που πουλάει την αστική της κληρονομιά στον καλύτερο πλειοδότη. Θέλουμε θεσμούς που θα επανακτήσουν τον δημοκρατικό έλεγχο του νερού, που θα προωθήσουν δημοσιονομικά και πολεοδομικά μέτρα για τον τερματισμό της κερδοσκοπίας με αντικείμενο τη γη και θα προωθήσουν περιβαλλοντικά βιώσιμες πολιτικές για την ενέργεια και τις μεταφορές. Πολλές από αυτές τις πρωτοβουλίες υποστηρίζονται, εδώ και καιρό, από κοινωνικά κινήματα, κινήματα γειτονιάς και συνδικαλιστικά κινήματα καθώς και από διαφορετικές πολιτικές οργανώσεις. Αλλά δεν μπορούν να ριζώσουν δίχως την ευρεία συμμετοχή της κοινωνίας.

Η διάσωση της δημοκρατίας από τις δυνάμεις που την κρατούν αιχμάλωτη είναι ένας δύσκολος στόχος, φιλόδοξος, αλλά ταυτόχρονα συναρπαστικός. Απαιτεί την δημιουργία νέων εργαλείων κοινωνικού συντονισμού και πολιτικής παρέμβασης, όπου να συναντάται ο οργανωμένος κόσμος με αυτόν που αρχίζει να κινητοποιείται. Ο κόσμος που μάχεται εδώ και καιρό με τον κόσμο που αισθάνεται εξαπατημένος αλλά λαχταρά να ενθουσιαστεί με ένα κοινό πρόταγμα. Για αυτό προωθούμε αυτή την πλατφόρμα πολιτών. Για να οικοδομήσουμε μια πολυσυμμετοχική, νικηφόρα υποψηφιότητα των πλειοψηφιών που να έχει παρουσία στις γειτονιές, στους χώρους εργασίας, στον κόσμο του πολιτισμού και να μας επιτρέψει να μεταμορφώσουμε τους θεσμούς προς όφελος του κόσμου.

Δεν επιθυμούμε ούτε έναν κομματικό συνασπισμό ούτε έναν απλό κομματικό συνδυασμό. Θέλουμε να ξεφύγουμε από τις παλιές κομματικές λογικές και να κατασκευάσουμε νέους χώρους που, σεβόμενοι την ταυτότητα του καθενός, θα είναι κάτι πέρα από το αριθμητικό άθροισμα των μερών που την αποτελούν. Πιστεύουμε ότι η πόλη μας συγκεντρώνει τις συνθήκες για να καταστεί αυτό δυνατό.

Δεν υπάρχει μια μαγική φόρμουλα για να λύσει τα προβλήματα που θα συναντήσουμε κατά μήκος της διαδρομής. Θα πρέπει να προχωρήσουμε ρωτώντας και πρέπει να το κάνουμε χωρίς φόβο. Οι καλύτερες εμπειρίες μας δείχνουν ότι αν οργανωθούμε με βάση την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων και πρακτικών, μπορούμε να επιτύχουμε στόχους που φαινόντουσαν αδύνατοι.

Παρά τη σκληρότητα της κρίσης, έχει ανοίξει ένα ιστορικό ρήγμα που δεν μπορούμε ούτε θέλουμε να μην εκμεταλλευτούμε. Ζούμε εξαιρετικές περιστάσεις που απαιτούν τολμηρές και δημιουργικές πρωτοβουλίες. Αν μπορούμε να φανταστούμε μια άλλη πόλη, έχουμε τη δύναμη να την μεταμορφώσουμε. Σε προσκαλούμε να σκεφτούμε μαζί στις 26 Ιουνίου. Για μας, για όσους έχουν προηγηθεί στην προσπάθεια και για αυτούς που θα έρθουν. Έχει φτάσει η ώρα να αποδείξουμε ότι είναι δυνατό να οικοδομήσουμε μια διαφορετική πόλη.

Έχει φτάσει η στιγμή να κερδίσουμε την Βαρκελώνη.

Η Ασύμμετρη Αριστερά (αναδημοσίευση)

Από τον Νώντα Κούκα

Πηγή : https://iamarevi.wordpress.com/2015/01/07/η-ασυμμετρη-αριστερα/

Η Εμπειρία, η αφέλεια και η αθωότητα της αριστεράς

Δίχως να παραγνωρίζουμε τους ιστορικούς αγώνες και τις θυσίες πολλών αριστερών, κατά την ταπεινή μας άποψη, η ίδια η αριστερά σπανίως επέδειξε την ικανότητα να διακρίνει εκείνο που είναι σημαντικό από εκείνο που δεν είναι. Με άλλα λόγια, κατά κανόνα στερήθηκε την (ιστορική) εμπειρία. Αν και τούτη η θέση φαίνεται παράδοξη, μπορούμε εντούτοις να τη δικαιολογήσουμε, αφού (ιστορική) εμπειρία σημαίνει: δεξιότητα στο να προσδιορίζεται η ακριβής θέση σε κάθε πράγμα που βρίσκεται μέσα σε αυτό το ακαθόριστο που συνιστά ο περίπλοκος κόσμος.

Καλό είναι να μην μπερδεύουμε τις έννοιες, ακόμη και όταν αυτές αλληλοεπικαλύπτονται. Γνωρίζουμε καλά πως η εμπειρία δεν μπορεί ποτέ να αντικαταστήσει το ταλέντο• εντούτοις, την προτιμάμε πάντα από την αφέλεια ή την αθωότητα. Τις περισσότερες φορές η αθωότητα είναι ψεύτικη, ενώ η εμπειρία είναι αδιαπραγμάτευτη σαν ένα γεγονός.

Αν θέλουμε να διατυπώσουμε το νόημα της εμπειρίας με συνοπτικότερο τρόπο, θα μπορούσαμε να γράψουμε απλά ότι: εμπειρία είναι το όνομα που δίνουμε στα λάθη μας• αν και μόνο αν, μαθαίνουμε πράγματι πολλά από τις αποτυχίες μας. Το θέμα όμως σε αυτόν τον ορισμό είναι ότι τις περισσότερες φορές δίνεται προσοχή στο πρώτο σκέλος και παραβλέπεται το δεύτερο. Έτσι, το νόημα της εμπειρίας εκπίπτει σε ένα κοινότοπο και ανόητο «χρησμό».

Με όλο τον σεβασμό, γιατί έπειτα από τόσα χρόνια ιστορικής εμπειρίας η αριστερά επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη; Ο νοών νοείτω… Δυστυχώς, σε αυτήν την περίπτωση προκύπτει η αφέλεια που δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια προσποιητή αθωότητα. Όπως όμως και να έχει το πράγμα, η εικόνα-έννοια που αποδίδει τούτη την έλλειψη της εμπειρίας μοιάζει με την εικόνα εκείνου που θέλει να εκτιμήσει έναν ζωγραφικό πίνακα, αλλά πάντοτε τον κοιτάει με δύο τρόπους: είτε κολλάει τη μύτη του πάνω σε αυτόν είτε στέκεται υπερβολικά μακριά, μη μπορώντας έτσι να κοιτάξει τις λεπτομέρειές του. Πάντως σε καμία περίπτωση δεν θα μπορέσει ποτέ να εδραιώσει την ορθή εμπειρία του πίνακα.

Η εμπειρία έχει κάτι το μοναδικό: έρχεται όταν παρέρχεται• άρα, εμπεριέχει αναγκαίως την έννοια της ορθής απόστασης. Αυτό συνεπάγεται πως η εμπειρία οικοδομείται από μόνη της• διαθέτει επαρκή αυτονομία τόσο από την «πείρα» όσο και από την απειρία. Και αυτό που λέμε είναι σπουδαίο. Διότι η πείρα ενδέχεται, αφενός, να οδηγήσει σε υπέρμετρη βαρύτητα (φανατισμό, μισαλλοδοξία, δογματισμό) και διαρκή ανησυχία• αφετέρου, σε υπερβολική ελαφρότητα (αμφιδέξια αριστερά, οπορτουνισμό, φαβιανισμό) και αδιαφορία.

Η συμμετρική έννοια της Εμπειρίας αποδίδεται μονάχα με την έννοια της Επικοινωνίας/Μέθεξης, που και αυτή διακρίνεται για το Όριο που θέτει. Επικοινωνία λοιπόν σημαίνει Εμπειρία• και Εμπειρία σημαίνει Επικοινωνία. Το όριο της επικοινωνίας, μαζί με την απόσταση της εμπειρίας ξαναβάζουν τα πράγματα στη θέση τους. Εντάξει, η αριστερά (ομολογουμένως;) μπορεί να μην έχει ταλέντο• με το χέρι όμως στην καρδιά, διαθέτει έστω γνήσια εμπειρία;…

Ας μη λησμονούμε ότι μάλλον ο σταλινισμός προϋπάρχει του Στάλιν, σαν μια ασύμμετρη αριστερά.

Τι είναι ένας επαναστατημένος άνθρωπος; (αναδημοσίευση)

Από ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ 

Ένας άνθρωπος πού λέει όχι. Αρνιέται αλλά δεν παραιτείται: είναι ακόμα κι αυτός πού λέει ναι από την πρώτη του κίνηση. "Ένας σκλάβος πού σ' όλη του τη ζωή δεχόταν διαταγές ξαφνικά κρίνει μια νέα εντολή απαράδεκτη. Ποιο είναι το περιεχόμενο αυτού του «όχι»; Σημαίνει, λόγου χάρη, «ή υπόθεση τραβάει μακριά», «μέχρι εκεί και μη παρέκει», «το παρακάνετε» κι ακόμα «υπάρχει ένα όριο πού δε θα ξεπεράσετε». Με λίγα λόγια αυτό το όχι επιβεβαιώνει την παρουσία ενός ορίου.

Ξαναβρίσκουμε την ίδια ιδέα του ορίου στο αίσθημα του επαναστατημένου ότι ο άλλος υπερβάλλει, ότι απλώνει τα δικαιώματά του πέρα από κάποια σύνορα, όπου βρίσκουν αντιμέτωπο ένα άλλο δικαίωμα και περιορίζονται απ' αυτό. Έτσι το κίνημα εξέγερσης στηρίζεται ταυτόχρονα πάνω στην κατηγορηματική άρνηση μιας παραβίασης πού κρίνεται απαράδεκτη και την όχι πολύ ξεκάθαρη βεβαιότητα ενός σταθερού δικαιώματος ή σωστότερα την εντύπωση του επαναστατημένου ότι «Έχει το δικαίωμα να...».

Ή εξέγερση δε γίνεται χωρίς το αίσθημα ότι, κάποιος και κάπου, Έχει δίκιο. Εδώ είναι πού ο επαναστατημένος σκλάβος λέει ταυτόχρονα και ναι και όχι. Επιβεβαιώνει ότι εκτός από το όριο υποψιάζεται πώς κάτι υπάρχει πού θέλει να διατηρήσει μέσα από το όριο. Αποδείχνει πεισματάρικα ότι υπάρχει μέσα του κάτι πού «αξίζει τον κόπο να...», πού ζητάει να το προσέξουν. Με κάποιο τρόπο, αντιμετωπίζει τη διαταγή πού τον καταπιέζει μ' Ένα είδος δικαιώματος να μην καταπιεστεί περισσότερο απ' όσο μπορεί ν' ανεχτεί. Μαζί με την αποστροφή για τον παρείσακτο, σε κάθε εξέγερση υπάρχει μια τέλεια, στιγμιαία εναρμόνιση του ανθρώπου μ' ένα μέρος του εαυτού του.

Αυτόματα λοιπόν παρεμβαίνει μια κρίση αξίας πού τον εκθέτει σε χίλιους κινδύνους. Μέχρι τότε σώπαινε αφημένος στην απελπισία της παραδοχής μιας κατάστασης Έστω κι αν την Έκρινε άδικη. Σωπαίνοντας αφήνεις να πιστεύουν ότι δεν Έχεις ούτε κρίση ούτε επιθυμία για τίποτα και σε μερικές περιπτώσεις πραγματικά δεν επιθυμείς τίποτα. Ή απελπισία όπως και το παράλογο επιθυμεί και κρίνει τα πάντα γενικά και τίποτα ειδικά. Η σιωπή την εκφράζει εύγλωττα. Αλλά όταν αρχίσει να μιλάει, ακόμα κι αν πει όχι, επιθυμεί και κρίνει.

Ό επαναστατημένος με την ετυμολογική Έννοια αλλάζει στάση. Ήταν υποτακτικός κάτω από το μαστίγιο του αφέντη. Ξαφνικά παύει να είναι πειθήνιος, θέλει ν' αντιτάξει κάτι πού προτιμάει σε κάτι πού δεν τού αρέσει. Κάθε αξία δε συνεπάγεται και επανάσταση, αλλά κάθε κίνημα εξέγερσης συνεπάγεται σιωπηλά μια αξία. Αλλά πρόκειται πάντα για αξία;

Από το κίνημα εξέγερσης γεννιέται, έστω και συγκεχυμένα ή συνειδητοποίηση: ή αντίληψη πού ξεπροβάλλει ξαφνικά πώς μέσα στον άνθρωπο υπάρχει κάτι με το οποίο ο άνθρωπος μπορεί να ταυτιστεί Έστω και προσωρινά. Μέχρι τώρα αυτός ο συνταυτισμός δεν είχε γίνει αντιληπτός. Ό δούλος άντεχε όλες τις υπερβολικά άδικες πράξεις πριν από την εξέγερση. Συχνά μάλιστα είχε δεχτεί χωρίς ν' αντιδράσει διαταγές πιο καταπιεστικές από κείνη πού προκάλεσε την άρνησή του. Έκανε υπομονή, απωθώντας τες ίσως μέσα του αλλά μια και σώπαινε συνέχισε να δείχνει περισσότερο ενδιαφέρον για τα άμεσα συμφέροντά του παρά για τη συνειδητοποίηση των δικαιωμάτων του. Χάνοντας την υπομονή του, με την ανυπομονησία αρχίζει ένα κίνημα πού μπορεί να επεκταθεί σε κάθε τι πού αποδεχόταν μέχρι τότε. Αυτή η ορμή δρα σχεδόν πάντα αναδρομικά.

Ο σκλάβος τη στιγμή που απορρίπτει την ταπεινωτική διαταγή του αφέντη του απορρίπτει και την ιδία την Ιδιότητα του σκλάβου. Το κίνημα εξέγερσης τον οδηγεί πιο πέρα από την απλή άρνηση. Ξεπερνά ακόμα και το όριο πού έθετε στον αντίπαλο του ζητώντας τώρα να τον μεταχειρίζονται σαν ίσο. Αυτό πού ήταν πρώτα μια ακαταμάχητη αντίσταση του ανθρώπου γίνεται τώρα ολόκληρος ο άνθρωπος πού ταυτίζεται αυτή και περιέχεται σ' αυτή. Το μέρος της προσωπικότητάς του πού επιθυμούσε να το σέβονται το θέτει πάνω από τ' άλλα και του δίνει προτεραιότητα απ' όλα τ' άλλα, ακόμα κι από τη ζωή. Γίνεται γι' αυτόν το υπέρτατο αγαθό. Ζώντας μέχρι τότε μέσα σ' Έναν κομφορμισμό, ό σκλάβος ρίχνεται απότομα «μια κι είναι Έτσι τα πράγματα. ..» στο όλα ή τίποτα.

Η συνείδηση προβάλλει στο φως μαζί με την εξέγερση. Διαπιστώνουμε όμως πώς είναι συνείδηση ενός όλου ακόμα αρκετά αδιαμόρφωτου και συνάμα ενός «τίποτα» πού προαγγέλλει τη δυνατότητα της θυσίας του ανθρώπου γι' αυτό το όλο. Ο επαναστάτης θέλει να είναι το πάν, να ταυτίζεται ολοκληρωτικά μ' αυτό το αγαθό πού συνειδητοποίησε ξαφνικά και πού επιθυμεί ν' αναγνωρίζεται και να γίνεται σεβαστό σα στοιχείο της προσωπικότητάς του, ή να είναι ένα τίποτα, δηλαδή να αποστερηθεί οριστικά τη δύναμη πού τον κυριαρχεί.

Τέλος αποδέχεται την τελική πτώση πού είναι ο θάνατος, αν υποχρεωθεί να στερηθεί αυτό το αποκλειστικό ιερό δικαίωμα πού θα ονομάσει π.χ. Ελευθερία. Καλύτερα να πεθαίνει όρθιος παρά να ζει γονατιστός. Η αξία, σύμφωνα με τούς καλούς συγγραφείς, «αντιπροσωπεύει τις πιο πολλές φορές ένα πέρασμα από το γεγονός στο δικαίωμα, από την επιθυμία στο επιθυμητό (με τη μεσολάβηση της κοινής επιθυμίας γενικά) . Το πέρασμα στο δικαίωμα είναι Έκδηλο, όπως είδαμε, στην εξέγερση. Το ίδιο και το πέρασμα από το "θα έπρεπε να ήταν έτσι" στο «θέλω να είναι έτσι». Άλλα είναι ίσως πολύ περισσότερο Έκδηλη ή Έννοια της μετουσίωσης τού ατόμου σε κοινό αγαθό. Η προβολή του «Όλα ή του Τίποτα» δείχνει πώς ή εξέγερση αντίθετα με την τρέχουσα γνώμη και παρ' όλο πού γεννιέται μέσα σ' ότι πιο ατομικό έχει ο άνθρωπος, αμφισβητεί την ίδια την Έννοια του ατόμου.

Αν, πραγματικά, το άτομο δέχεται να πεθάνει και πεθαίνει όταν έρθει η στιγμή μέσα στην εξέλιξη της εξέγερσης του, δείχνει μ' αυτό ότι θυσιάζεται για ένα αγαθό πού πιστεύει πώς ξεπερνά τα όρια του δικού του πεπρωμένου. "Αν προτιμά την πιθανότητα του θανάτου από την άρνηση του δικαιώματος πού υπερασπίζει είναι γιατί τοποθετεί αυτό το δικαίωμα πάνω από τον ίδιο του τον εαυτό. Δρα λοιπόν στο όνομα μιας αξίας πού δεν Έχει ακόμα ξεκαθαρίσει στο μυαλό του άλλα πού αισθάνεται τουλάχιστο πώς είναι κοινή για όλους τούς ανθρώπους. Βλέπουμε ότι ή επιβεβαίωση πού συνεπάγεται κάθε πράξη εξέγερσης εξελίσσεται σε κάτι πού ξεπερνά το άτομο, αφού το βγάζει από την υποθετική μοναξιά του και του δίνει μια αφορμή δράσης.

Είναι όμως σημαντικό να σημειώσουμε ακόμα ότι αυτή ή αξία πού προϋπάρχει πριν από κάθε δράση βρίσκεται σε αντίφαση με καθαρά ιστορικές φιλοσοφίες, σύμφωνα με τις όποιες ή αξία καταχτιέται (αν καταχτιέται) όταν τελειώνει ή δράση. Ή ανάλυση της εξέγερσης οδηγεί τουλάχιστο στην υπόνοια ότι υπάρχει μια ανθρώπινη φύση όπως τη φαντάζονταν οι "Έλληνες και σ' αντίθεση με τ' αξιώματα της σύγχρονης σκέψης. Γιατί να επαναστατήσει κανείς, αν δεν έχει μέσα του κάτι το σταθερό να προασπίσει; Ό σκλάβος δεν ξεσηκώνεται μόνο για τον εαυτό του, άλλα για όλες τις ανθρώπινες υπάρξεις, όταν κρίνει πώς με την υπάρχουσα τάξη κάτι μηδενίζεται μέσα του πού δεν ανήκει μόνο σ' αυτόν, άλλα είναι κοινός τόπος, όπου όλοι οι άνθρωποι, ακόμα κι εκείνος πού τον προσβάλλει και τον καταπιέζει, μπορούν να βρουν μια κοινότητα

Ενός λεπτού σιγή (αναδημοσίευση)

του Θωμά Τσαλαπάτη

(από την εφημερίδα Εποχή)

Η σιωπή που ακολουθεί

Όχι μόνο τ’ αθώα παράπονα που αναποδογυρίζουνε

με μια κλοτσιά στο στήθος,

όχι μόνο οι φωνές που τις ξαπλώνουν στις πλατείες,

όχι μόνο οι ανύποπτοι ενθουσιασμοί.

Πιο δυνατή είναι, πιότερο βαραίνει η σιωπή που ακολουθεί,

η σιωπή των πεισμωμένων δρόμων, 

των κλειστών παραθυριών,

η σιωπή των παιδιών μπροστά στον πρώτο σκοτωμένο,

η σιωπή μπροστά στην ξαφνική ατιμία,

η σιωπή του δάσους,

η σιωπή του αλόγου δίπλα στο ποτάμι,

η σιωπή ανάμεσα σε δυό στόματα, 

που δεν μπορούν να φιληθούν,

κι εκείνη η «ενός λεπτού σιγή»,

που παρατείνεται και γιγαντώνεται

μες στις καρδιές, μες στους αιώνες,

η σιωπή που αποφασίζει

τι είναι να μείνει, τι είναι να χαθεί.

(Βύρων Λεοντάρης, Ψυχοστασία)

Υπάρχει κάτι το βουβό που κατοικεί στη φρίκη των γεγονότων του Παρισιού. Πώς μπορεί κάποιος να μιλήσει για την εκτέλεση των συντακτών και των σκιτσογράφων της Charlie Hebdo; Εννοώ να μιλήσει ουσιαστικά. Τα γεγονότα βρίσκονται εκτός γλώσσας. Στον παραλογισμό, στο αμείλικτο, στο αμετάκλητο. Στον φόβο, στο ρίγος της οργής, στην ανάγκη μιας πράξης που θα μπορέσει να λειτουργήσει ιαματικά στην σύνολη αφήγηση, που θα ξορκίσει ό,τι ταυτίζει τον άνθρωπο με την πιο χυδαία εκδοχή του, τη δυνατότητα με την κατάντια. Ποιες περιγραφές περιγράφουν και ποιο συναίσθημα αισθάνεται; Ποια σκέψη μπορεί να σκεφτεί εκεί που η γλώσσα σιωπά; 

Η έκταση και η σημασία των γεγονότων άνοιξε -όπως ήταν αναμενόμενο- έναν μεγάλο αριθμό θεμάτων, συζητήσεων, αναφορών, μια συλλογή τρομαγμένων ερωτηματικών και οργισμένων θαυμαστικών, δίπλα στον μαζικό θρήνο, τη συλλογική συγκίνηση, την αμηχανία μπροστά στην επεξεργασία των συμβάντων. Η ελευθερία του λόγου, τα όρια της σάτιρας, ο ηθικός πανικός γύρω από το Ισλάμ, η μετανάστευση, ο ξαναζεσταμένος πόλεμος των πολιτισμών, η τρομοκρατία, η ασφάλεια, οι ταυτότητες. Ένα σύνολο σκέψεων, αφιερωμάτων, φόρων τιμής για τα θύματα. Και μαζί αναλύσεις για τα αίτια πίσω από τις πράξεις, για τον οριενταλισμό και τις συνθήκες διαβίωσης των μουσουλμάνων στον δυτικό κόσμο, για τη στάση τη δύσης απέναντι στη μέση ανατολή, για την ματωμένη ανατολή του χαλιφάτου, για τον ισλαμοφασισμό και τον φανατισμό, για τη φύση της σάτιρας του Charlie Hebdo. Και μαζί φόβοι για τη διαχείριση των γεγονότων. Φόβοι για το φόβο ως στοιχείο άμεσης αυτολογοκρισίας, φόβοι για το φανατισμό ως στοιχείο της μωλωπισμένης μας καθημερινότητας, φόβοι για την άνοδο της μισαλλοδοξίας και του ρατσισμού, φόβοι για το φόβο που μασάει τις μέρες μας. 

Μα έχω την αίσθηση πως οτιδήποτε ειπωθεί τη δεδομένη στιγμή θα είναι λάθος. Λάθος από την αφετηρία του. Ακριβώς λόγω αυτού του βουβού που κατοικεί στην ίδια τη φύση των συμβάντων, που σπρώχνει επιτακτικά προς τον λόγο ενώ ταυτόχρονα τον αποκλείει. Είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε και όμως πρέπει να μιλήσουμε επιτακτικά, να μιλήσουμε τώρα. Η ίδια η φόρτιση των γεγονότων παραμορφώνει τα επιχειρήματα γύρω από τα θέματα που ανοίγουν, μας αφήνει έκθετους και πολύ περισσότερο μας περιγράφει ενώ προσπαθούμε να τα περιγράψουμε. Ίσως γι αυτό ακούγονται τόσο κακόηχοι και χυδαίοι οι διάφοροι βιαστικοί και σκατόψυχοι εκμεταλλευτές της φρίκης. Η Μαρί Λεπέν και ο Νάιτζελ Φάρατζ, οι οποίοι έσπευσαν να εντάξουν τα γεγονότα στην μεταναστευτική τους ατζέντα και στην ακροδεξιά πολιτική τους. Ο Άδωνις Γεωργιάδης και ο (παγκοσμίως πια ρεζιλεμένος σε μια σειρά δημοσιευμάτων του διεθνή τύπου) Αντώνης Σαμαράς που αποφάσισαν πως οι δολοφονίες είναι κατάλληλο υλικό προς προεκλογική χρήση. 

Αυτό που έχει σημασία είναι τι είδους άνθρωποι φτιάχνονται απ’ αυτά τα γεγονότα. Ποιος ο απόηχος και ποιο το αποτύπωμα των δολοφονικών ενεργειών σε έναν κόσμο που αλλάζει πολύ πιο γρήγορα απ όσο μπορούμε να αντιληφθούμε. Ποιοι κίνδυνοι γεννιούνται από τους κινδύνους που ήδη βρίσκονται εδώ. Το πώς συγκροτούμε τον κόσμο αυτό που μας συγκροτεί. 

Ενός λεπτού σιγή λοιπόν. Όχι όμως με τον τρόπο του εύκολου θρήνου. Ενός λεπτού σιγή για τους συντάκτες του Charlie Hebdo, ενώ η σιγή γίνεται λεπτά και χρόνος, στάζει πάνω σε ζωντανούς και νεκρούς και δεν ξεχνά. Ενώ η σιωπή επιστρέφει στη γλώσσα όσα πρέπει να μιληθούν. Μια σιωπή πυκνή, γεμάτη, έτοιμη να μιλήσει χωρίς περιστροφές για το ξημέρωμα ενός νέου κόσμου που ανέτειλε γύρω μας στις 7 Γενάρη.

Πλειστηριασμοί: και τώρα τί κάνουμε ;

Αντιμέτωποι με μια εντελώς νέα πραγματικότητα έχουν ήδη βρεθεί από την 1/1/15 εκατοντάδες χιλιάδες χρεωμένοι δανειολήπτες με απλήρωτα στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια. Η απερχόμενη κυβέρνηση, πιστή ως την τελευταία στιγμή στο ακραία νεοφιλελεύθερο σχέδιο, δεν ανανέωσε ούτε καν το μέχρι “χθες” ισχύον ελάχιστο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας. Έτσι σήμερα βρισκόμαστε μπροστά στην απόλυτη απελευθέρωση των πλειστηριασμών για οφειλές προς τις τράπεζες, ενω παράλληλα συνεχίζονται οι διαδικασίες πλειστηριασμών για οφειλές στο δημόσιο και στα ασφαλιστικά ταμεία. 

Το τοπίο γίνεται ακόμα πιο εφιαλτικό καθώς η μία μετά την άλλη οι μεγάλες εμπορικές τράπεζες σπεύδουν να αναθέσουν σε ξένες επενδυτικές εταιρείες, τη διαχείριση των χαρτοφυλακίων των "κόκκινων δανείων". Με τις τιμές ακινήτων σε ιστορικά χαμηλά και χωρίς καμμία νομική προστασία από τους πλειστηριασμούς, οι τράπεζες, ξεπουλώντας όσο-όσο τα "κόκκινα δάνεια", άνοιξαν το δρόμο στα αρπακτικά του real estate για τη λεηλασία της ακίνητης περιουσίας μας, για την αρπαγή των σπιτιών μας.

Τράπεζες και "κοράκια" έχουν σύμμαχο τις υποταγμένες στην έξωθεν επιβληθείσα μνημονιακή πολιτική κυβερνήσεις. Οι οποίες φρόντισαν να οπλίσουν τους δανειστές με εκείνο το νομικό πλαίσιο που τους επιτρέπει με συνοπτικές διαδικασίες τον εκπλειστηριασμό της ακίνητης περιουσίας των πολιτών. Με πλαίσιο τον περιβόητο κώδικα δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδος και με την επαπειλούμενη αλλαγή του κώδικα πολιτικής δικονομίας, ο δρόμος για μια ασύδοτη από την μεριά των τραπεζών διαχείριση των δανείων των υπερχρεωμένων νοικοκυριών έχει ανοίξει διάπλατα. Οι πρώτες επίσημες κινήσεις «ενεργητικής διαχείρισης» των καθυστερούμενων δανείων, που έχουν πλέον εκτοξευτεί στα 80 δισ. ευρώ, και μαζί με τα υπόλοιπα ιδιωτικά χρέη άνω των 90 δισ. ευρώ, απειλούν την επιβίωση νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Η ανάθεση της είσπραξης των καθυστερούμενων δανείων σε εξειδικευμένες εταιρείες αναδεικνύεται έτσι στη νέα μεγάλη μπίζνα τραπεζιτών και ξένων επενδυτικών κεφαλαίων. 

Όπως σε μεγάλη μπίζνα προβλέπεται να εξελιχθεί το παιχνίδι στην αγορά ακινήτων με την πλήρη κατάρρευση των τιμών που η απελευθέρωση των πλειστηριασμών προβλέπεται να καταβαραθρώσει. 

Την ίδια στιγμή που η συνεχιζόμενη λιτότητα και η εκτοξευμένη στα ύψη ανεργία οδηγούν εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά σε διαβίωση κάτω από το όριο της φτώχειας και πλήρη αδυναμία να ανταποκριθούν σε οποιουδήποτε είδους “ρυθμίσεις” η μόνη απάντηση στο πρόβλημα είναι ένα μορατόριουμ παύσης των πλειστηριασμών για μια περίοδο ικανή να αποκαταστήσει τις εισοδηματικές και κοινωνικές αδικίες με εξασφάλιση την οριστική και πλήρη προστασία της πρώτης κατοικίας των κοινωνικών ομάδων που επλήγησαν από τη λαίλαπα των μνημονίων για κάθε είδους οφειλές. 

Είναι μια απάντηση που δεν δόθηκε από την απερχόμενη κυβέρνηση η οποία κυνικά δια στόματος υπουργών της δήλωσε πως όποιος χρωστάει θα πρέπει να δώσει το σπίτι του για να ξεχρεώσει. Και αυτή η κυβέρνηση και οι σχεδιασθείσες πολιτικές καταλήστευσης της περιουσίας των πολιτών πρέπει να πεταχθούν στο καλάθι των αχρήστων. 

Το κίνημα ενάντια στους πλειστηριασμούς εδώ και ενάμισι χρόνο έχει δώσει σημαντικές μάχες τόσο στο πεδίο της ενημέρωσης όσο και στην άμεση στήριξη των απειλούμενων με πλειστηριασμούς, νοικοκυριών. Και θα είναι παρόν με κοινωνικούς αγώνες όπου και για όσο χρειαστεί. Με την ενδυνάμωση της δικτύωσης, με την νομική και προσωπική στήριξη των πληττόμενων, με την κινηματική παρουσία στα ειρηνοδικεία όλης της χώρας. 

Θα είναι παρόν στον αγώνα για την πτώση αυτής της ανάλγητης κυβέρνησης. Θα είναι παρόν την επόμενη μέρα για να στηρίξει και να απαιτήσει από την κυβέρνηση της αριστεράς να τηρήσει τις προγραμματικές τις δεσμεύσεις όπως αυτές έχουν διατυπωθεί. Θα είναι παρόν στον αγώνα για την ανασυγκρότηση της κοινωνίας και την δίκαιη λύση στα προβλήματα της υπερχρέωσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από τις μνημονιακές πολιτικές των τελευταίων χρόνων.

Η Πρωτοβουλία Πλειστηριασμοί-Stop από κοινού με άλλες κινηματικές πρωτοβουλίες, συνελεύσεις γειτονιών, δομές αλληλεγγύης, πολιτικές δυνάμεις, εργατικά σωματεία και αυτοδιοικητικούς φορείς θα παλέψει για: 

Αναστολή όλων των πλειστηριασμών (κατοικία, επαγγελματική στέγη, δευτερεύουσα κατοικία, κ.λπ.) αξίας έως 350.000 ανά περίπτωση για όσο διάστημα χρειασθεί μέχρι να αποκατασταθούν οι εισοδηματικές και κοινωνικές αδικίες εις βάρος των λαϊκών στρωμάτων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. 

-Οριστική και πλήρη προστασία της πρώτης κατοικίας τρέχουσας εμπορικής αξίας έως 350.000 ευρώ. 

-Οριστική διαγραφή των τραπεζικών χρεών των μακροχρονίως ανέργων και των ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων. 

-Κούρεμα των τραπεζικών δανείων κατά το ποσοστό της απομείωσης της εμπορικής αξίας των υποθηκευμένων-προσημειωμένων ακινήτων και του ποσοστού απώλειας των εισοδημάτων τους. 

-Διατήρηση του υπάρχοντος κώδικα πολιτικής δικονομίας. 

-Νομική θωράκιση των υπερχρεωμένων πολιτών έναντι του ξεπουλήματος και της εκχώρησης των δανεικών υποχρεώσεών τους σε ξένες τράπεζες και επενδυτικούς ομίλους. 

-Αποκατάσταση της νομιμότητας στις τραπεζικές συναλλαγές, κατάργηση όλων των καταχρηστικών όρων εις βάρος των δανειζομένων. 

-Οριστική διαγραφή του υπολοίπου του χρέους μετά και τον εκπλειστηριασμό του υποθηκευμένου-προσημειωμένου ακινήτου. 

-Εναρμόνιση της εμπορικής και της αντικειμενικής αξίας όλων των ακινήτων. 

-Ανασύσταση του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας. 

Πρωτοβουλία Πλειστηριασμοί-Stop 

http://pleistiriasmoistop.blogspot.gr/ 

email: plistiriasmoistop@gmail.com

Το δικαίωμα της μιας ανάσας (αναδημοσίευση)

Author: kartesios

Σε αυτές τις εκλογές δε θα ψηφίσω Νέα Δημοκρατία και την πολιτική της πρόταση. Επίσης τη ΝΔ δε θα ψηφίσουν και όσοι ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΠΑΣΟΚ, ΠΟΤΑΜΙ, ΑΝ.ΕΛ., ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΚΙΔΗΣΟ, ΚΥΝΗΓΟΥΣ και όλα τα υπόλοιπα κόμματα. Όμως τη ΝΔ δε θα ψηφίσουν κι όσοι ψηφίσουν Χ.Α. Σύμφωνα με τη λογική που χρησιμοποίησαν η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ κατά τη διαδικασία εκλογής προέδρου της Δημοκρατίας, όλοι εμείς που δεν θα ψηφίσουμε ΝΔ και την πολιτική της πρόταση είμαστε χρυσαυγίτες! Ναι, ακόμη και όσοι ψηφίσουν το ΠΑΣΟΚ, σύμφωνα με το ΠΑΣΟΚ θα έχουν συμμαχήσει με τη Χ.Α. για να μην κερδίσει η Ν.Δ.

Το είχε εξηγήσει ο πρωθυπουργός της χώρας στους ξένους ανταποκριτές λίγο μετά την αποτυχία του να πάρει παράταση πολιτικής ζωής. «Είναι εξαιρετικά δυσάρεστο το γεγονός ότι η αντιπολίτευση πρόσθεσε τις ψήφους της με αυτές της Χρυσής Αυγής, προκειμένου να προκαλέσει πρόωρες εκλογές», είχε δηλώσει. Κι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δε διαφώνησε σε αυτή τη λογική.

Επίσης το ίδιο ανέφερε και κατά την ομιλία του στην Εκτελεστική Γραμματεία της ΝΔ. «Μία μειοψηφία βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ και της ΧΑ σύρουν τη χώρα σε εκλογές», είχε πει και ο Ευάγγελος Βενιζέλος δεν είπε κουβέντα για να διαφοροποιηθεί. Απορώ, λοιπόν, πώς αυτό το σπίρτο η Βούλτεψη δε βγήκε ακόμη να πει ότι στις εκλογές που έρχονται θα συνεργαστούν οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ με εκείνους της Χ.Α. για να χάσει η ΝΔ. Την έχω απολύτως ικανή. Η Βούλτεψη είναι πιο αντιπροσωπευτικό είδος της ΝΔ, ακόμη κι από τον Άδωνη Γεωργιάδη.

Σε αυτές τις εκλογές δευτερευόντως με απασχολεί το ποιος θα κερδίσει. Σε αυτές τις εκλογές πρωτίστως με ενδιαφέρει το ποιος θα χάσει. Θέλω, λοιπόν, να χάσει η ΝΔ. Και θέλω να εξαφανιστεί το ΠΑΣΟΚ. Έχω προηγούμενα μαζί τους. Δεν ξέρω για ποιο λόγο με μισούσαν, αλλά με μισούσαν. Ανακοίνωναν κάθε μέρα αποφάσεις εναντίον μου και το βάφτιζαν «θυσία». Δεν με άφησαν να πάρω ανάσα ούτε μία στιγμή και το έκαναν με απόλαυση.

Προστάτευσαν εφοπλιστές, χάρισαν δισεκατομμύρια σε τράπεζες, έδωσαν ασυλία σε φοροφυγάδες και μέχρι τελευταία στιγμή βόλευαν τους ανθρώπους τους με τρελούς μισθούς, όπως έκανε και η τελευταία τρύπα του ζουρνά, ο Χαρδούβελης με την ιδιαιτέρα του. Την ίδια περίοδο, εμένα και χιλιάδες άλλους ανθρώπους που υποχρεωθήκαμε να σώσουμε τις τράπεζες χωρίς να ερωτηθούμε, μας εκβίαζαν οι τραπεζίτες με το χυδαιότερο τρόπο. Την ίδια στιγμή που εφοπλιστές κάνουν ελεύθερα λαθρεμπόριο καυσίμων, ένας πολίτης στην Πάτρα έμεινε στο κρατητήριο για χρέος 50 ευρώ.

Τους μισώ γιατί με μίσησαν δίχως να μου εξηγήσουν το λόγο. Προσπάθησαν να με διαλύσουν. Προσπάθησαν να με διώξουν από τη χώρα. Όχι, λυπάμαι, αλλά αυτή η αντίθετη άποψη δεν είναι σεβαστή. Όχι, δεν τίθεται θέμα διαλόγου ή συνεννόησης. Το ξεκαθάρισε άλλωστε και πάλι ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Σε εκδήλωση της ΝΔ και σχετικά με το debate στο οποίο τον είχε προσκαλέσει ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, απάντησε: «Διάλογο με υβριστές και συκοφάντες που με έλεγαν πουλημένο και προδότη δεν κάνω».

Δεκτό! Δε σέβεται την άποψη του άλλου που τον αποκαλεί πουλημένο και προδότη. Εγώ, γιατί να σεβαστώ την άποψη του κάθε μαλάκα που πιστεύει ότι η κυβέρνηση μπορεί να μου φέρεται σαν τσουλάκι, οι μπάτσοι της να με δέρνουν επειδή έτσι γουστάρουν και οι τραπεζίτες της να επιδιώκουν να πάθω εγκεφαλικό; Ας μου πει ένας μαλάκας γιατί να σεβαστώ αυτή τη γαμημένη άποψη του Σαμαρά, του Βενιζέλου, των υπουργών τους, των βουλευτών, των εξυπηρετούμενων από αυτούς και των ψηφοφόρων τους;

Δεν έχει δικαίωμα ο Σαμαράς να μη σέβεται την άποψη ότι είναι πουλημένος; Γιατί να μην έχω εγώ το δικαίωμα να μη σέβομαι την άποψη ότι είμαι θύμα και δούλος; Ε, δεν τη σέβομαι αυτή την άποψη. Τη μισώ. Και σιχαίνομαι όσους την εκφράζουν ή την εκπροσωπούν με κάθε τρόπο και μισόλογα. Γι’ αυτά και για άλλα πολλά, με ενδιαφέρει πρωτίστως το ποιος θα χάσει τις εκλογές και ποιος θα εξαφανιστεί. Το δικαίωμα της μιας ανάσας ζητάω. Να πάρω μια ανάσα από αυτή τη γαμημένη επίθεση. Και μετά βλέπουμε…

Λεύκιος Ανναίος Σενέκας: "Η Ζωή Είναι Μικρή"

Αποσπάσματα από το έργο του Λεύκιου Ανναίου Σενέκα  Η Ζωή Είναι Μικρή

(De brevitate vitae). Διάλογος που απευθύνεται στον Παουλίνο, έναν υπάλληλο του δημοσίου (49) όπου γίνεται λόγος για την αξία του χρόνου και την ανάγκη να τον χρησιμοποιεί κανείς με σοφία και φειδώ για τη βελτίωση του εαυτού του, για φιλοσοφικές σκέψεις, για επικοινωνία με τους μεγάλους στοχαστές του παρελθόντος και όχι για πολυτελή βίο και ανήθικες απολαύσεις.

(Εκδόσεις Περίπλους)

Ελαιογραφία του Ζακ-Λουί Νταβίντ που απεικονίζει το θάνατο του Σενέκα, Παρίσι, Petit Palais

από: http://eleftheriahtipota.blogspot.ca/2014/12/blog-post_24.html#more

- Όσο δηλαδή μικρή κι αν είναι η ζωή, που μάς έχει παραχωρηθεί, φτάνει και περισσεύει για να πετύχουμε έργα σπουδαία. Αρκεί να τη διαχειριζόμαστε σωστά από την αρχή μέχρι το τέλος. Όμως τη στιγμή που τη σπαταλάμε μεταξύ χλιδής και απερισκεψίας, χωρίς να μάς νοιάζει να δημιουργήσουμε κάτι που έχει αξία, είναι επόμενο να διαπιστώνουμε κάποια στιγμή πώς έφυγε χωρίς καν να έχουμε προλάβει να το συνειδητοποιήσουμε.

- Το βάσανό μας δεν είναι η μικρή διάρκεια της ζωής μας.

Εμείς την κάνουμε να φαίνεται σύντομη με την απληστία μας.

- Κι αν τη ζωή σου ξέρεις να την αξιοποιήσεις, διαρκεί πολύ.

Όμως δυστυχώς, τον έναν τον πιάνει ανικανοποίητη φιλαργυρία, τον άλλον μια τρελή τάση να φτιάχνει σε όλη τη διάρκειά της άχρηστα πράγματα. Κάποιον άλλον να γεμίζει την κοιλιά του με κρασί κι ένα άλλον να αποβλακώνεται από την απραξία. Αυτός εδώ το έχει βάλει σκοπό να σχολιάζει συνεχώς τα στραβά των άλλων, ο άλλος εκεί, ο έμπορος, δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να γυροφέρνει το δόλωμα που λέγεται κέρδος, παραδέρνοντας σε στεριές και θάλασσες σε όλον τον κόσμο. Άλλοι, που τους κατατρέχει το πάθος της δόξας του πολέμαρχου, ζουν συνέχεια με το φόβο για τους κινδύνους που παραμονεύουν τους στρατιώτες τους ή με την αγωνία για την ίδια τους τη ζωή.

Υπάρχουν και άνθρωποι, που ψάχνουν να βρούν ανώτερους για να λατρέψουν και ξοδεύουν τη ζωή τους μέσα στην εκούσια δουλοπρέπεια. Άλλοι, που όλη μέρα είτε φροντίζουν την ομορφιά τους είτε ψάχνουν για κάλλη στους άλλους. Άλλοι, έρμαια ενός ανόητου τυχοδιωκτισμού, κι αυτοί είναι οι περισσότεροι, που είναι ανίκανοι να καταπιαστούν με κάτι σταθερό και συνέχεια ασχολούνται με το να κάνουν όλο και καινούργια σχέδια. 

- Άσε τους άλλους που, διαθέτοντας κάποιας μορφής εξουσία, πασχίζουν εναγωνίως να ποδηγετήσουν μια πλειάδα ακολούθων, χωρίς να τους αφήνουν την παραμικρή ελευθερία! Δες τους έναν έναν από τον πιό ταπεινό μέχρι τον πιό σπουδαίο. Ο ένας ζητάει εξυπηρέτηση, ο άλλος παρέχει εξυπηρέτηση, ο τρίτος βρίσκεται σε δύσκολη θέση, ο τέταρτος τον υπερασπίζεται, ένας άλλος κατακρίνει. Και το ωραίο είναι ότι κανένας δεν παραδέχεται πως δουλεύουν για την πάρτη τους. Όλοι λένε πως τάχα μου αγωνίζονται για το κοινό καλό. Αν ρωτάς δε και για αυτούς τους διάσημους, που το όνομά τους βρίσκεται στα χείλη όλων μας καθημερινά, ο ένας είναι αυλικός του άλλου, ο οποιος είναι με τη σειρά του ενός τρίτου. Και το περίεργο είναι πως κανένας δεν είναι αυλικός του εαυτού του.

Συμβαίνει δε το παράλογο να παραπονιούνται κάποιοι ότι οι ανώτεροί τους δεν τους δίνουν σημασία, μόνο και μόνο επειδή τους λένε πως δεν έχουν χρόνο να τους κλείσουν την ακρόαση που τους ζήτησαν!

Πώς είναι όμως δυνατόν να παραπονιέται κανείς για την υπεροψία των άλλων, όταν αυτός ο ίδιος δε βρίσκει χρόνο να παραχωρήσει στον ίδιο του τον εαυτό; Γιατί ενδέχεται μεν αυτός ο ανώτερος να κράτησε αυτή τη φορά απέναντί σου μια στάση υπεροπτική, αλλά το πιθανότερο είναι ότι, κάποτε στο παρελθόν, όλο και θα σε έχει ακούσει, όλο και θα σε έχει καλέσει να καθίσεις δίπλα του, όλο και κάποια σημασία θα έχει δώσει στα λόγια σου. Εσύ, όμως, στον εαυτό σου ποτέ δεν έχεις κάνει την τιμή να τον κοιτάξεις και να τον ακούσεις. Και, φυσικά, δεν έχεις το δικαίωμα να απαιτείς από οποιονδήποτε να σου ανταποδίδει την ευγενική συμπεριφορά που του επέδειξες, τη στιγμή που δε το έκανες αυτό από επιθυμία να αισθάνεσαι καλά μαζί του, αλλά από αδυναμία να είσαι καλά με τον εαυτό σου.

- Ενώ δηλαδή δεν υπάρχει κανείς που να θέλει να μοιραστεί με τους άλλους τα χρήματά του, όλοι μας λίγο-πολύ βάζουμε τους άλλους να κάνουν κουμάντο στην ίδια τη ζωή μας. Μίζεροι όταν πρόκειται για την περιουσία μας, σπάταλοι, όμως, όταν πρόκειται για το χρόνο μας.

Και το κωμικοτραγικό είναι ότι είμαστε σπάταλοι στη μοναδική περίπτωση που η τσιγγουνιά δεν είναι κατακριτέα.

- Μα τι ανοησία είναι αυτή που κάνουμε, θνητοί άνθρωποι, και αφήνουμε για τα πενήντα ή τα εξήντα μας να ζήσουμε τις πιό καλές στιγμές της ζωής μας, σαν να περιμένουμε, δηλαδή, να αρχίζουμε να ζούμε την ομορφιά της ζωής, σε μια ηλικία που λίγοι μας καταφέρνουμε να φτάσουμε.

- Κακόμοιροι, ζείτε με τέτοιο τρόπο, λες και η ζωή μας θα διαρκέσει χίλια χρόνια κι ακόμη παραπάνω. Που κι έτσι να ήταν, όλο και καλύτερα θα αξιοποιούσατε το χρόνο σας. Δεν υπάρχουν άνθρωποι που να μην έχουν κατασπαταλήσει τα καλύτερα χρόνια της ζωής τους εξαιτίας αυτού του ελαττώματος της ανθρώπινης φύσης. Κι είναι, δυστυχώς, αναπόφευκτο τα καλύτερα αυτά χρόνια μας να περνούν πολύ γρήγορα. Γιατί, ακόμα κι αν η λογική επιδιώκει να επιβραδύνει την πορεία τους, είναι η ίδια φύση που τα ωθεί να προχωρούν ταχύτατα. Κι εσείς δε το αντιλαμβάνεσθε και δεν προσπαθείτε να διασώσετε κάτι από αυτά τα χρόνια, ούτε να ζήσετε όσο πιό καλά μπορείτε ό,τι από αυτά είναι πιό φευγαλέο, αλλά αντίθετα τα αφήνετε να περάσουν και να φύγουν σαν να ήταν κάτι άχρηστο, σαν να μπορούσατε να το επανακτήσετε ανά πάσα στιγμή.

- Όλοι επίσης συμφωνούμε πως τίποτα σωστό δεν μπορεί να κάνεις ένας άνθρωπος φαντασμένος, έστω κι αν είναι ρήτορας ή και επιστήμονας, αν το υπερφίαλο πνεύμα του δεν είναι σε θέση να αποκομίσει το υψηλό και, απλώς, το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να ξεράσει τις γνώσεις του σαν τον είχαν παραγεμίσει με αυτές με τη βία.

Δεν υπάρχει τίποτα που να απασχολεί τον άνθρωπο λιγότερο από το να μάθει την τέχνη του ζην, όπως επίσης και δεν υπάρχει τίποτα πιό δύσκολο να μάθει. Για τις άλλες τέχνες υπάρχουν παντού ένα σωρό δάσκαλοι. Μερικοί μάλιστα από αυτούς έχουν διαπρέψει από τόσο νωρίς, ώστε κατάφεραν να εξελιχθούν σε δασκάλους της από πολύ μικρή ηλικία. Χρειάζεται όμως ολόκληρη η ζωή μας για να μάθουμε πώς να τη ζούμε και, το πιό περίεργο από όλα, χρειάζεται ολόκληρη η ζωή μας για να μάθουμε πώς να πεθαίνουμε.

- Όποιος όμως διαθέτει όλο του τον καιρό για τον εαυτό του και έχει υιοθετήσει ένα πρότυπο ανθρώπινης ζωής, ούτε εύχεται για το αύριο, αλλά και ούτε το φοβάται. Γιατί τί, στα αλήθεια, θα μπορούσε να τον ευχαριστήσει, από ό,τι μπορεί να του φέρει η επόμενη στιγμή;

Όλα όσα τον ενδιαφέρουν τα γνωρίζει και τα έχει χορτάσει.

- Δεν είναι λοιπόν τα άσπρα μαλλιά και οι ρυτίδες που θα μάς κάνουν να καταλάβουμε αν κάποιος έχει ζήσει πολύ, επειδή αυτά απλώς και μόνο δείχνουν αν κάποιος έχει υπάρξει πολύ. 

- Περιφρονούμε το πιό πολύτιμο πράγμα, επειδή ξεγελιόμαστε από το ότι ο χρόνος δεν είναι υλικό αγαθό, μιας και δεν μπορούμε να τον βλέπουμε μπροστά στα μάτια μας, και έτσι θεωρούμε ότι έχει ευτελή αξία, και ότι διατίθεται δωρεάν.

- Η αλήθεια είναι πως κανένας δεν μπορεί να βάλει στη θέση τους τα χρόνια που έχασες και κανένας δεν μπορεί να σου δώσει πίσω τη ζωή σου. Η ηλικία σου θα ακολουθήσει τη ροή της όπως ακριβώς ξεκίνησε, χωρίς επιστροφή, ούτε στάση, αθόρυβα και χωρίς τίποτα να μπορεί να επιβραδύνει την ταχύτητά της. Τίποτα δε θα μπορέσει να επιμηκύνει την πορεία της, είτε είσαι βασιλιάς είτε ο τελευταίος υπήκοος. Με το που θα ξεκινήσει, καμία δύναμη δε θα μπορέσει να την κάνει να προχωρεί πιό αργά ή να παρεκκλίνει της πορείας της.

- Και πώς μπορείς, απαθής και ήρεμος ενώ δίπλα σου ο χρόνος κυλά με ιλιγγιώδη ταχύτητα, να κάθεσαι και να φαντάζεσαι τη ζωή σου ως μια προοπτική μακράς αλληλουχίας μηνών και ετών, όταν κάτι τέτοιο δεν μπορεί να απηχεί παρά την επιθυμία σου και μόνο;

Μόνο για μια και μοναδική μέρα μπορούμε να μιλάμε, αυτή ακριβώς που κυλά σήμερα.

Νομίζεις πως μπορούμε, εμείς οι ταλαίπωροι θνητοί, οι φορτωμένοι με τόσες τάχα σημαντικές ασχολίες, να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο αυτή η μέρα που ολοένα φεύγει να είναι η πιό σημαντική και ωραία μέρα της ζωής μας;

- Όπως μια συζήτηση, ένα ενδιαφέρον βιβλίο ή κάποια συναρπαστική ονειροπόληση κάνουν τους ταξιδιώτες να φτάνουν στον προορισμό τους χωρίς καλά καλά να το καταλάβουν, έτσι και η αδιάκοπη και αγχώδης πορεία της ζωής, που όλοι μας ακολουθούμε, κοιμισμένοι ή ξυπνητοί με ίδιο γοργό βήμα, δε γίνεται αντιληπτή από τους πολυάσχολους παρά μονάχα όταν φτάσει στο τέλος της.

- Η ζωή μπορεί να διαιρεθεί σε τρεις περιόδους:

Στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον.

Από αυτές εκείνη που ζούμε τώρα έχει κιόλας φύγει, εκείνη που θα ζήσουμε επαφίεται στο τυχαίο και η μόνη σίγουρη είναι εκείνη που έχουμε ζήσει.

- Κανένας δεν επιστρέφει οικειοθελώς στο παρελθόν, εκτός από εκείνον που μπορεί και ασκεί αντικειμενικό αυτοέλεγχο. Αυτός που κάποτε καιγόταν από φιλοδοξίες, που περιφρονούσε τους πάντες με έπαρση, αυτός που νικούσε με αλαζονεία και εξαπατούσε με κυνισμό, εξοικονομούσε με φιλαργυρία και ξόδευε με ασωτία, είναι φυσικό να φοβάται τη μνήμη του. Η μνήμη, βλέπεις, είναι εκείνος ο βωμός, αυτό το ιερό κομμάτι του χρόνου μας, στο οποίο υποτάσσεται η παντοδυναμία της μοίρας, όπου όλες οι ανθρώπινες κακοτυχίες έχουν ξεπεραστεί, που ούτε η πενία, ούτε ο φόβος, ούτε οι επιδημίες θα μπορούσαν να τη διαταράξουν. Δεν μπορεί ούτε να παραβιασθεί ούτε να κλαπεί.

Την κατέχουμε σταθερά και διαρκώς.

- Θέλεις τώρα να μάθεις ποιούς αποκαλώ "πολυάσχολους";

Όχι μόνο, όπως φαντάζεσαι, αυτούς μόνο αν βάλουμε τα σκυλιά να τους κυνηγήσουν, υπάρχει περίπτωση να τους ξεκουνήσουμε από κει που ρητορεύουν ή για εκείνους που κατασπαράζονται εν μέσω ακολούθων και μέσα στην αλαζονεία ή εκείνους που δεν έχουν δική τους προσωπικότητα και κάνουν τους ακολούθους των άλλων, ούτε αυτούς που οι υποχρεώσεις τους στέλνουν σε καυγάδες μακριά από το σπίτι τους ούτε και εκείνους που η μυρουδιά, αργά ή γρήγορα μολυσματική, κάποιου αισχρού κέρδους τους τραβάει εκεί όπου ξεπουλιέται νόμιμα η περιουσία κάποιου δυστυχή.

- Μπορείς να αποκαλείς ευτυχείς όλους αυτούς που περιμένουν υπομονετικά ατελείωτες ώρες στον κομμωτή τους, μέχρι να τους κουρέψει όποια τρίχα πρόλαβε να βγει στη διάρκεια της νύχτας, καθώς η παραμικρή τρίχα μεταβάλλεται σε αντικείμενο περισπούδαστης σκέψης, να κάνει τις απαραίτητες διορθώσεις στον κόμμωση, ή να καλύψει, εδώ κι εκεί τα κενά στο μέτωπο;

Τους έχεις δει πώς εξοργίζονται όταν ο κομμωτής, που θεωρούν μάστορα στο ξύρισμα, έχει την ατυχία να επιδείξει λιγότερη δεξιοτεχνία από ό,τι συνήθως; Και πώς φουντώνουν αν τους κάνουν στη χαίτη καμιά ψαλιδιά παραπάνω, αν ξεφύγει μια ατίθαση τούφα ή αν το όλο σύνολο δεν πέφτει σε ομοιόμορφες μπούκλες;

Ποιός από όλους αυτούς δε θα προτιμούσε να διαταραχθεί η Δημοκρατία ολόκληρη αντί το μαλλί του; Ποιός δε θα νοιαζόταν περισσότερο να στολίσει το κεφάλι του από το να το σώσει;

- Αυτοί που περιφέρονται σε κοσμικότητες ενοχλώντας και τους άλλους και τους εαυτούς τους, όταν θα έλθει ή στιγμή που θα έχουν χορτάσει για τα καλά από την ανοησία τους, που δε θα έχουν αφήσει κατώφλι και πόρτα για πόρτα που να μην έχουν δρασκελίσει, που θα έχουν μοιράσει κολακείες και υποκλίσεις στα πιό ετερόκλητα σπίτια, πόσους το πολύ κατοίκους αυτής της μεγάλης και ξέχειλης από πάθη πόλης θα έχουν καταφέρει να δουν;

- Συνηθίζουμε να λέμε ότι δεν είναι στη δικαιοδοσία μας να διαλέγουμε τους γονείς μας.

Στην πραγματικότητα, μάς επιτρέπεται να γεννηθούμε στη ζωή από οικογένειες που θα επιλέξουμε εμείς και υπάρχουν οικογένειες πολύ ευγενών πνευμάτων. Διάλεξε αυτή που θα ήθελες να σε δεχτεί.

Δε θα υιοθετηθείς μόνο όσον αφορά το όνομα αλλά και όσον αφορά αγαθά, τα οποία δε θα είναι ανάγκη να τσιγκουνευτείς για να τα κρατήσεις. Θα είναι τόσα πολλά, που θα μπορείς να τα μοιράζεις σε όσα περισσότερα άτομα γίνεται.

Θα σου ανοίξουν ένα μονοπάτι προς την αιωνιότητα και θα σε εξυψώσουν μέχρι ένα επίπεδο από όπου ποτέ κανένας δεν εκδιώχθηκε. Κανένας άλλος τρόπος δεν υπάρχει για να ξεπεράσουμε τη θνητή μας υπόσταση, ή καλύτερα, για να τη μετατρέψουμε σε αθανασία.

Τιμές, μνημεία κι όλα αυτά που η ματαιοδοξία επέβαλε με κρατικά διατάγματα και ανέγειρε με ανθρώπινα έργα πολύ γρήγορα καταστρέφονται. Δεν υπάρχει τίποτα που να μην κατεδαφίζεται ή να μην υπόκειται στην προϊούσα φθορά.

Εκείνα όμως που η σοφία έχει καταστήσει αθάνατα, το γήρας δεν μπορεί να τα βλάψει, καμία εποχή δε θα τα καταργήσει, καμία δε θα αλλοιώσει και η επόμενη, και η μεθεπόμενη γενιά θα καταθέσουν τον ακόμα μεγαλύτερο σεβασμό τους, γιατί ό,τι βρίσκεται κοντά μας προκαλεί το φθόνο, ενώ είμαστε λιγότερο κακόπιστοι σε ό,τι βρίσκεται σε απόσταση.

Κατά συνέπεια, ο βίος του σοφού προσφέρει ευρύτατες προοπτικές.

Τα περίφημα όρια που εγκλωβίζουν τους υπόλοιπους ανθρώπους, δεν υπάρχουν για αυτόν. Μόνο αυτός ειναι αποδεσμευμένος από τους ανθρώπινους νόμους. Όλοι οι αιώνες τον υπακούουν σαν θεό.

Μια εποχή προσπερνάει; Την αιχμαλωτίζει με τη μνήμη.

Είναι παρούσα; Την αξιοποιέί με τον καλύτερο τρόπο.

Πρόκειται να έρθει; Την προλαβαίνει.

Επιμηκύνει τη ζωή του συμπυκνώνοντας όλες τις εποχές σε μία μόνο.

- Όταν λοιπόν θα συναντήσεις κάποιον κάτω από τη μεγαλοπρέπεια της τηβέννου, ή άλλον διάσημο πολιτικό στην Αγορά, μη ζηλέψεις.

Όλα αυτά τα απέκτησαν με αντίτιμο την ίδια τη ζωή τους.

Προκειμένου να πάρει ένα ρωμαϊκό έτος το όνομά τους θυσίασαν όλα τα έτη της ζωής τους.

Μερικοί, είχαν χάσει τη ζωή τους πολύ πριν φτάσουν στο απόγειο των φιλοδοξιών τους.

Μερικοί, αφού σκαρφάλωσαν στο βάθρο των τιμών τους, με τίμημα χίλιες ατιμίες, συνειδητοποίησαν αίφνης, μέσα στη δυστυχία, ότι αυτό για το οποίο κόπιασαν δεν ήταν παρά το επιτύμβιο μνημείο τους.

- Ο ζήλος στο να διατηρήσουμε υψηλές αρμοδιότητες διαρκεί πολύ περισσότερο από την ικανότητα να τις εκπληρώσουμε.

Παλεύουμε τη φύση και το ίδιο το γήρας το θεωρούμε επίπονο μόνο όταν μάς θέτει στο περιθώριο.

-... μερικοί μάλιστα φτάνουν μέχρι του σημείου να προετοιμάζονται για πράγματα που είναι πέρα από τη ζωή, τάφοι επιβλητικών διαστάσεων και αφιερώσεις σε δημόσια μνημεία, παιχνίδια γύρω από την επικήδεια πυρά και εξεζητημένες εκφορές. Έχουν ζήσει στα αλήθεια τόσο λίγο που θα έπρεπε να τους συνοδεύουμε στην επικήδεια πομπή με πυρσούς και λαμπάδες, κηδεύοντάς τους νύκτα, όπως κάνουμε στα παιδιά.

Είκοσι τέσσερα χρόνια μετά, σου γράφω τη θλίψη μου...

...Νίκος Τεμπονέρας, Ο καθηγητής που διδάσκει ακόμα το μάθημα της αξιοπρέπειας 

Από το Περιοδικό 

Πριν από 24 χρόνια, σε εποχή δημοκρατίας, επιστρατεύτηκαν «αγανακτισμένοι πολίτες» για να δώσουν ένα μάθημα στην εκπαιδευτική κοινότητα που πάλευε ώστε η λέξη «δημοκρατία» να έρθει πιο κοντά στην έννοια που περιγράφει. Επιστρατεύτηκαν για να δώσουν ένα μάθημα βίας και σιχαμάρας απέναντι σε όσους αγωνίζονταν για αξιοπρέπεια. Ένα μάθημα, μέσα σε ένα σχολείο, όπου στο μαυροπίνακα έγραφαν με γράμματα ντροπής τη λέξη ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ.

Στις 8 Ιανουαρίου 1991, κι ενώ όλα τα σχολεία στην Ελλάδα βρίσκονταν σε αναβρασμό, ο Νίκος Τεμπονέρας έπεφτε νεκρός από χτυπήματα «τυχαίων» «αγανακτισμένων» «πολιτών»: του τότε προέδρου της ΟΝΝΕΔ Πάτρας και Δημοτικού Συμβούλου της ΝΔ Γιάννη Καλαμπόκα, και γνωστών στελεχών της ΝΔ και ΟΝΝΕΔ Πάτρας (Μαραγκός, Σπίνος, Γραμματίκας).

Ακολούθησαν και άλλες δολοφονίες εκείνες τις μέρες, στην Αθήνα, κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων, τεσσάρων ανθρώπων που κάηκαν ζωντανοί, αυτή τη φορά από «αγανακτισμένους» αστυνομικούς.

Στα επόμενα χρόνια, το εκπαιδευτικό κίνημα βρέθηκε μπροστά και σε άλλα περιστατικά τέτοιας ωμής, «αγανακτισμένης» βίας. Και όχι μόνο το εκπαιδευτικό κίνημα. Το παράδειγμα του Νίκου Τεμπονέρα, όμως, δεν λειτούργησε έτσι όπως ΑΥΤΟΙ ήθελαν. Ο Νίκος Τεμπονέρας είναι μαζί μας, μέσα στις αίθουσες των σχολείων, τη φωνή των καθηγητών και τις ψυχές των μαθητών, κάθε φορά που οι καθηγητές και οι μαθητές αποφασίζουν να δώσουν μαθήματα αξιοπρέπειας, στο σχολείο ή στο δρόμο.

Ζει, ζει, ο Τεμπονέρας ζει / με Πέτρουλα, Λαμπράκη / μας οδηγεί.

Σας προτρέπουμε να παρακολουθήσετε το πολύ καλό αφιέρωμα που έκαναν οι εκπαιδευτικοί του περιοδικού alfavita με αφορμή την 24η επέτειο από τη δολοφονία του Νίκου Τεμπονέρα, με ιστορικό της περιόδου, βίντεο και φωτογραφίες, μαρτυρίες και υλικό που έχει μαζευτεί όλα αυτά τα χρόνια.

Από αυτό το αφιέρωμα και το παρακάτω ποίημα:

Είκοσι τέσσερα χρόνια μετά, σου γράφω τη θλίψη μου.

Όλα στο σχολείο είναι όπως τα άφησες…

Και ίσως χειρότερα…

Εσύ τουλάχιστον πρόλαβες και περιέσωσες την αξιοπρέπειά σου.

Εσένα δεν σε νίκησαν οι απογοητεύσεις, οι πίκρες και οι θυμοί.

Στάθηκες ορθός, σαν δυνατό δέντρο.

Έφυγες στολίζοντας μια χούφτα χώμα και ώρες-ώρες τις θύμισες μας.

Με τα μεγάλα σου βήματα άνοιξες δρόμους.

Δρόμους δύσκολους, αλλά ανοιχτούς μέχρι σήμερα.

Εκείνο που μένει σε όλους εμάς τους λιγότερο μαχητικούς

και περισσότερο ρομαντικούς-απελπισμένους,

είναι να τους αναζητήσουμε και να τους πορευτούμε.

Είκοσι τέσσερα χρόνια μετά, σου γράφω τη θλίψη μου.

Τίποτα δεν άλλαξε, αλλά και τίποτα δεν έμεινε ίδιο…

Τον σκονισμένο μαυροπίνακα αντικατέστησε ο διαδραστικός,

και την κιμωλία ο μαρκαδόρος…

Και ενίοτε τα πλήκτρα κάποιου υπολογιστή!

Και τα παιδιά; Σχεδόν αμήχανα, μέσα σε χαοτικές καταστάσεις

βλέπουν την όμορφη και παράξενη πατρίδα τους,

να τα πουλά »γνήσια» ψέματα…

Και επιμένουν να ψάχνουν, κάποιο ζεστό κρησφύγετο,

για να στεγάσουν τα προδομένα τους όνειρα.

Είκοσι τέσσερα χρόνια μετά, σου γράφω τη θλίψη μου.

Σηκώνομαι στις μύτες των ποδιών – είσαι ψηλός-

τεντώνω το χέρι μου και ακουμπώ στις πληγές σου,

ένα άσπρο τριαντάφυλλο…

Γίνεται κόκκινο!!!

Η συνάδελφός σου Α. Π

Η εφεύρεση του καπιταλισμού: Πώς οι αυτάρκεις αγρότες έγιναν μισθωτοί σκλάβοι της βιομηχανίας

του Yasha Levine 

μετάφραση  La Scapigliata

“…όλοι εκτός από τους χαζούς γνωρίζουν ότι οι κατώτερες τάξεις 

πρέπει να παραμείνουν φτωχές, αλλιώς δεν θα εκβιομηχανιστούν ποτέ.»

Arthur Young,1771

Η δημοφιλής οικονομική σοφία λέει ότι ο καπιταλισμός ισούται με ελευθερία και ελεύθερες κοινωνίες, σωστά; Αν υποπτεύεστε ότι αυτή η λογική μπάζει νερά, θα σας πρότεινα ένα βιβλίο που λέγεται Η Εφεύρεση Του Καπιταλισμού (The Invention of Capitalism), που το έχει γράψει ένας οικονομικός ιστορικός, με το όνομα Μάικλ Πέρελμαν, ο οποίος έχει εξοριστεί σε ένα μικρό κολλέγιο στην επαρχιωτική Καλιφόρνια, λόγω της έλλειψης συμπάθειας του προς την ελεύθερη αγορά. Ο Πέρελμαν έχει χρησιμοποιήσει ποιοτικά το χρόνο του στην εξορία, ψάχνοντας τα έργα και την αλληλογραφία του Άνταμ Σμιθ και των συγχρόνων του για να γράψει μια ιστορία για την δημιουργία του καπιταλισμού πέρα από το επιφανειακό παραμύθι του Πλούτου των Εθνών, κατευθείαν από την πηγή, αφήνοντας τον αναγνώστη να διαβάσει τα ίδια τα λόγια των πρώιμων καπιταλιστών, οικονομολόγων, φιλοσόφων, κληρικών και κρατικών αξιωματούχων. Και δεν είναι όμορφα.

Ένα πράγμα που καθιστούν σαφές τα ιστορικά αρχεία, είναι ότι ο Άνταμ Σμιθ και οι φίλοι του του laissez-faire ήταν κρυφο-κρατιστές, οι οποίοι χρειάζονταν σκληρές κυβερνητικές πολιτικές για να μπορέσουν να μετατρέψουν με τη βία τους Εγγλέζους αγρότες σε μια καπιταλιστική εργατική δύναμη, πρόθυμη να αποδεχθεί τη μισθωτή σκλαβιά.

Ο Φράνσις Χάτσεσον, από τον οποίον ο Άνταμ Σμιθ έμαθε τα πάντα για την αξία της φυσικής ελευθερίας, έγραψε: «είναι το μεγάλο σχέδιο των αστικών νόμων να ενδυναμώσουν με πολιτικές κυρώσεις τους πολλούς νόμους της φύσης…Η μάζα πρέπει να μάθει, και να δεσμευτεί από νόμους, για τον καλύτερο τρόπο να διεξάγει τις υποθέσεις της και να ασκεί τη μηχανική τέχνη.»

Ναι, αντίθετα με ότι μπορεί να έχετε μάθει, η μετάβαση σε μια καπιταλιστική κοινωνία δεν έγινε ούτε φυσικά ούτε ομαλά. Βλέπετε, οι Άγγλοι χωρικοί δεν ήθελαν να εγκαταλείψουν τον αγροτικό κοινοτικό τρόπο ζωής τους, να αφήσουν τη γη τους και να πάνε να δουλέψουν για μισθούς κάτω από το όριο της πείνας σε άθλια, επικίνδυνα εργοστάσια που έστηνε η καινούρια πλούσια τάξη των καπιταλιστών γαιοκτημόνων. Και για καλό λόγο. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Άνταμ Σμιθ για τους μισθούς της εποχής στη Σκωτία, ένας εργάτης εργοστασίου θα έπρεπε να δουλέψει περισσότερο από τρεις μέρες για να αγοράσει ένα ζευγάρι από βιομηχανικά φτιαγμένα παπούτσια. Αντίθετα θα μπορούσαν να φτιάξει τα δικά του παραδοσιακά παπούτσια με το δικό του δέρμα σε λίγες ώρες, και θα μπορούσε να περάσει την υπόλοιπη μέρα του πίνοντας μπύρες. Δεν είναι δύσκολη επιλογή, ε;

Αλλά για να δουλέψει ο καπιταλισμός, οι καπιταλιστές χρειάζονται μία δεξαμενή φτηνού πλεονασματικού εργατικού δυναμικού. Άρα τί πρέπει να κάνουμε; Να φωνάξουμε την Εθνική Φρουρά!

Έχοντας να αντιμετωπίσουν χωρικούς, που δεν ήθελαν να παίξουν το ρόλο του σκλάβου, φιλόσοφοι, οικονομολόγοι, πολιτικοί, ηθικολόγοι, και εξέχουσες επιχειρηματικές φιγούρες άρχισαν να επιχειρηματολογούν υπέρ της κυβερνητικής δράσης. Κατά τη διάρκεια των χρόνων, δημιούργησαν μια σειρά από νόμους και μέτρα, σχεδιασμένους έτσι ώστε να πιεστούν οι αγροτές έξω από το παλιό προς το καινούριο, καταστρέφοντας τα παραδοσιακά τους μέσα αυτάρκειας.

“Οι βάρβαρες πράξεις που σχετίζονται με την διαδικασία της αφαίρεσης από την πλειοψηφία του κόσμου των μέσων παραγωγής μπορεί να φαίνονται μακριά από τη φήμη του laissez-faire της κλασικής πολιτικής οικονομίας», λέει ο Πέρελμαν. «Στην πράξη, η αποστέρηση της πλειοψηφίας των μικροπαραγωγών από τα μέσα παραγωγής, και η κατασκευή του laissez-faire είναι στενά συνδεδεμένες, τόσο πολύ που ο Μαρξ, ή τουλάχιστον οι μεταφραστές του, ονομάτισαν αυτή την αλλοτρίωση των μαζών «πρωταρχική συσσώρευση».

Ο Πέρελμαν περιγράφει τις πολλές διαφορετικές πολιτικές, μέσα από τις οποίες οι χωρικοί εκδιώχθηκαν από τη γη τους-από τη θέσπιση των νόμων που απαγόρευαν στους χωρικούς να κυνηγούν, στην καταστροφή της παραγωγικότητας με τον περιορισμό των ανθρώπων ταπεινής καταγωγής σε μικρότερα μερίδια γης-αλλά το πιο ενδιαφέρον μέρος του βιβλίου είναι εκεί που διαβάζεις τους συναδέλφους πρωτοκαπιταλιστές του Άνταμ Σμιθ να παραπονιούνται που οι αγρότες είναι τόσο ανεξάρτητοι και ζουν άνετα, ώστε δεν μπορεί να τους εκμεταλλευτεί κανείς κανονικά, και προσπαθούν να βρουν τρόπους, για να τους εξαναγκάσουν να αποδεχτούν τη ζωή της μισθωτής σκλαβιάς.

Αυτό το φυλλάδιο της εποχής δείχνει τη γενικότερη στάση απέναντι στους επιτυχημένους, αυτάρκεις αγρότες της επαρχίας:

Η απόκτηση μίας ή δύο αγελάδων, με ένα γουρούνι, και λίγες χήνες, φυσικά εξυψώνει τον χωρικό….Σουλατσάροντας πίσω από τα γελάδια του, αποκτά τη συνήθεια της νωχελικότητας. Ένα τέταρτο, μισή και σε περιπτώσεις ολόκληρες μέρες χάνονται ανεπαίσθητα. Η εργασία γίνεται αηδιαστική, η αποστροφή μεγαλώνει με την ανοχή. Και επιπρόσθετα η πώληση ενός μη απογαλακτισμένου μοσχαριού, ή γουρουνιού, παρέχει τα μέσα για πρόσθετη τεμπελιά.

Ενώ ένα άλλο φυλλάδιο έγραφε:

Ούτε εγώ μπορώ να συλλάβω μια μεγαλύτερη κατάρα για ένα σώμα ανθρώπων, από το να ριχτούν σε ένα μέρος γης, όπου τα μέσα παραγωγής για συντήρηση και διατροφή, είναι σε μεγάλο βαθμό, αυθόρμητα, και το κλίμα απαιτεί μικρή φροντίδα για ένδυση ή κάλυψη.

Ο Τζον Μπέλερς, ένας Κουακέρος «φιλάνθρωπος» και οικονομικός διανοητής είδε τους ανεξάρτητους χωρικούς σαν ένα εμπόδιο στο σχέδιο του να εξαναγκάσει τους φτωχούς ανθρώπους σε εργοστάσια-φυλακές, όπου θα ζούσαν, θα δούλευαν και θα παρήγαγαν ένα κέρδος της τάξης του 45% για τους αριστοκράτες ιδιοκτήτες:

“Τα Δάση μας και τα Κοινά μας Αγαθά (μετατρέποντας τους Φτωχούς που πέφτουν πάνω τους σε Ινδιάνους) είναι ένα εμπόδιο στη Βιομηχανία, και τρέφουν την Τεμπελιά και την Αυθάδεια.»

Ο Ντάνιελ Ντεφόε, ο συγγραφέας και έμπορος, σημείωσε ότι στα Σκωτικά Υψίπεδα «οι άνθρωποι ήταν εξαιρετικά καλά εξοπλισμένοι με προμήθειες…το κρέας ελαφιού υπερβολικά άφθονο, και όλες τις εποχές, νεαρό ή παλιό, το οποίο σκότωναν με τα όπλα όπου το έβρισκαν.»

Για τον Τόμας Πέναντ, ένα βοτανολόγο, αυτή η αυτάρκεια είχε καταστρέψει έναν κατά τα άλλα απολύτως καλό αγροτικό πληθυσμό:

“Οι τρόποι αυτών των ντόπιων μπορούν να περιγραφούν ως εξής: νωχελικοί σε μεγάλο βαθμό, εκτός από την περίπτωση που ξεσηκώνονται για πόλεμο, ή άλλη ζωογονητική διασκέδαση.»

Αν το να έχεις γεμάτη κοιλιά και παραγωγική γη ήταν το πρόβλημα, τότε η λύση για να στρώσουν αυτοί οι άχρηστοι τεμπέληδες ήταν προφανής: διώξτε τους από τη γη τους και αφήστε τους να πεινάσουν.

Ο Άρθουρ Γιανγκ,ένας δημοφιλής συγγραφέας και οικονομικός διανοητής, που τον σεβόταν ο Τζον Στιούαρτ Μιλ, έγραφε το 1771: «όλοι παρεκτός από τους χαζούς γνωρίζουν ότι οι κατώτερες τάξεις πρέπει να κρατηθούν φτωχές, αλλιώς δεν θα εκβιομηχανιστούν ποτέ.» Ο σερ Γουίλιαμ Τεμπλ, πολιτικός και αφεντικό του Τζόναθαν Σουίφτ, συμφώνησε και πρότεινε ότι το φαγητό πρέπει να φορολογηθεί όσο το δυνατόν περισσότερο για να αποτραπεί η εργατική τάξη από μια ζωή «τεμπελιάς και ακολασίας».

Ο Τεμπλ επίσης ήταν υπέρ του να μπαίνουν τετράχρονα στη δουλειά των εργοστασίων, γράφοντας ότι «με αυτόν τον τρόπο, ελπίζουμε ότι η μελλοντική γενιά θα έχει συνηθίσει τόσο πολύ στη συνεχή εργασία, έτσι ώστε θα γίνει ευχάριστη και διασκεδαστική για αυτούς». Μερικοί έβρισκαν ότι τεσσάρων χρονών ήταν ήδη πολύ μεγάλα. Σύμφωνα με τον Πέρελμαν, «Ο Τζον Λοκ, συχνά θεωρούμενος σαν φιλόσοφος της ελευθερίας, υποστήριζε την έναρξη της εργασίας στην ώριμη ηλικία των τριών». Η παιδική εργασία επίσης ενθουσίαζε τον Ντεφόε, ο οποίο αγαλλιούσε με την προοπτική ότι «παιδιά στα τέσσερα ή στα πέντε χρόνια θα μπορούσαν να κερδίζουν το ψωμί τους.» Αλλά αυτό μας βγάζει εκτός θέματος…

Χαρούμενα πρόσωπα παραγωγικότητας…

Ακόμα και ο Ντέβιντ Χιουμ, αυτός ο μεγάλος ανθρωπιστής, εξήρε την φτώχεια και την πείνα σαν θετικές εμπειρίες για τις κατώτερες τάξεις, και ακόμα κατηγορούσε ότι για την «φτώχεια» της Γαλλίας έφταιγε ο καλός της καιρός και το γόνιμο έδαφος :

“‘Παρατηρείται πάντα στα χρόνια της έλλειψης, αν δεν είναι ακραία, ότι οι φτωχοί δουλεύουν περισσότερο, και πραγματικά ζουν καλύτερα.»

Ο αιδεσιμότατος Τζόσεφ Τάουνσεντ πίστευε ότι ο περιορισμός στην τροφή ήταν η σωστή μέθοδος:

“[Άμεσος] νομικός εξαναγκασμός [στην εργασία]… αντιμετωπίζει μεγάλα προβλήματα, βία και φασαρία…ενώ η πείνα ασκεί ειρηνική, σιωπηλή, αδιαμαρτύρητη πίεση, αλλά σαν το πιο φυσικό κίνητρο στη βιομηχανία καλεί τα πιο δυνατά μέτρα εξώθησης…Η πείνα δαμάζει και τα πιο τρομερά ζώα, τους μαθαίνει κοσμιότητα και πολιτισμό, υπακοή και υποταγή ακόμα και τους πιο βάρβαρους, τους πιο ξεροκέφαλους, και τους πιο διεστραμμένους.»

Ο Πάτρικ Καχούν, ένας έμπορος που έστησε την πρώτη ιδιωτική «αποτρεπτική αστυνομική δύναμη» στην Αγγλία,για να αποτρέπει τους εργάτες της αποβάθρας, από το να συμπληρώνουν τους πενιχρούς μισθούς τους με κλεμμένα αγαθά, μας δίνει την πιο διαυγή εξήγηση στο πως η πείνα και η φτώχεια συνδέονται με την παραγωγικότητα και την δημιουργία πλούτου:

Η πείνα είναι εκείνη η κατάσταση και η συνθήκη στην οποία το άτομο δεν έχει αποθηκευμένο πλεόνασμα εργασίας, ή με άλλα λόγια, δεν έχει ιδιοκτησία ή μέσα συντήρησης, αλλά μόνο το παραγόμενο προϊόν που αποδίδει συνεχώς η βιομηχανία στα διάφορα επαγγέλματα της κοινωνίας. Η πείνα είναι λοιπόν ένα σημαντικό και αναπόσπαστο συστατικό της κοινωνίας, χωρίς το οποίο έθνη και κοινωνίες δεν θα υπήρχαν σε πολιτισμένη κατάσταση. Είναι ο κλήρος του ανθρώπου. Είναι η πηγή του πλούτου, αφού χωρίς τη φτώχεια, δεν θα υπήρχε εργασία: δεν θα υπήρχαν πλούτη, λεπτότητα, άνεση, και κανένα κέρδος για αυτούς που κατέχουν πλούτο.

Η περίληψη του Καχούν είναι τόσο ακριβής, που πρέπει να επαναληφθεί. Γιατί ότι ήταν αληθινό για τους Εγγλέζους χωρικούς είναι ακόμα αλήθεια για εμάς:

“Η πείνα είναι λοιπόν ένα σημαντικό και αναπόσπαστο συστατικό της κοινωνίας…Είναι η πηγή του πλούτου, αφού χωρίς τη φτώχεια, δεν θα υπήρχε εργασία: δεν θα υπήρχαν πλούτη, λεπτότητα, άνεση, και κανένα κέρδος για αυτούς που κατέχουν πλούτο».

διαβάστε το The_Invention_of_Capitalism σε pdf.

Θέλω, έχεις ακούσει πιο δυνατή λέξη; (αναδημοσίευση)

από enfo.gr

© Ιφιγένεια Βήττα

Όλα ξεκινούν με ένα μαγικό συναίσθημα που σε σπρώχνει, μια αόρατη δύναμη, τη θέληση. 

Όπως τότε, που πιτσιρικάς ακόμα, σκαρφάλωνες ατσούμπαλα στην κούνια κι έβαζες τα δυνατά σου να φτάσεις στο υψηλότερο σημείο του ορίζοντα, απλά για να πηδήξεις. 

Θέλω, θα πει μπορώ. 

Θέλω κάτι τόσο πολύ, που το πιστεύω, του δίνω πνοή, το δημιουργώ. 

Είναι τέτοια και τόση η δύναμη που ασκεί πάνω μου αυτή η μικρή λεξούλα, που αποκτώ την αντοχη και την επιμονή να κάνω πράξη ακόμη και όσα ονειρεύομαι. 

"Μα είναι τρελό" θα μου πεις, "τη φαντασία μου πράξη"; "Αδύνατον"! 

Κι όμως, ο Πικάσο, ο μεγάλος αυτός ζωγράφος, έλεγε πως "ό, τι μπορείς να φανταστείς, είναι πραγματικό", ειδάλλως δεν θα μπορούσες να το δεις μέσα στο μυαλό σου. 

Θέλω, σημαίνει προσπαθώ ακατάπαυστα όσες τούμπες κι αν φάω στην πορεία. 

Οι μελανιές μου δεν είναι μόνιμες και θέλω τόσο πολύ, που από τούμπα σε τούμπα, δεν χάνω σταγόνα απο τον ενθουσιασμό και την πίστη μου. 

Είναι ανεξάντλητη δύναμη η θέληση, όσο και η δημιουργικότητα. 

Για αυτό και υπάρχουν άνθρωποι γύρω μας, που ζουν χωρίς τα πόδια, τα χέρια, τα μάτια τους! 

Γιατί αγαπούν τη ζωή, γιατί η ψυχή τους θέλει κι έτσι το κορμί βρίσκει δύναμη να κρατηθεί όρθιο, ακόμα και γεμάτο πληγές. 

Και φορούν τα σημάδια τους περήφανα, χωρίς να νιώθουν ηττημένοι, γιατί ποτέ τους δεν παραιτήθηκαν. 

Δεν είναι εύκολο, ούτε απλό, να θέλεις κάτι με όλο σου το είναι. Είτε επαγγελματικό στόχο, όνειρο, ή άνθρωπο πλάι σου. 

Δεν είναι εύκολο να χάνεις, ούτε να αποτυγχάνεις. 

Πονάει και κοστίζει, αλλά όχι τόσο ώστε να μην βρίσκεις τη δύναμη να ξαναπροσπαθήσεις. 

Η ζωή που μας δόθηκε, είναι συνεχής αγώνας, μια ακόρεστη πείνα για να βρούμε αγάπη και να της δώσουμε νόημα. 

Αρκεί να θέλουμε, πολύ.