Διήμερο για την άμεση δημοκρατία και την αυτοδιαχείριση (πρόγραμμα)

Διήμερο για την άμεση δημοκρατία και την αυτοδιαχείριση (πρόγραμμα)
στη Νομική Σχολή στις 21-22 Μάη
Κάλεσμα της ανοιχτής οργανωτικής επιτροπής για το διήμερο με θέμα
«ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ»

 

Στις σημερινές δύσκολες συνθήκες που βιώνουμε ως κοινωνία μιας χρεοκοπημένης χώρας, η επιτακτική ανάγκη είναι ο προσανατολισμός για έξοδο από αυτές. Οι απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης για το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας, προήλθαν από το κυρίαρχο πολιτικό-οικονομικό σύστημα που οδήγησε στην χρεοκοπία. Το σύστημα αν και αποκαλείται δημοκρατικό, εν τούτοις είναι ολιγαρχικό, διότι κυβερνούν οι ολίγοι, και όχι οι πολλοί, όχι η κοινωνία. Μία πολιτική ελίτ νομοθετεί προς όφελος των ολίγων ισχυρών, τραπεζών, επιχειρηματιών, κεφαλαιοκρατών και ΜΜΕ. Αυτό το ολιγαρχικό πολιτικο-οικονομικό σύστημα έχει αποτύχει, αλλά δεν έχει καταρρεύσει. Είναι πάντοτε παρόν και συνεχίζει την πορεία της καταστροφής με όλες τις κυβερνήσεις, της Δεξιάς, του Κέντρου και της Αριστεράς.

Η ανάγκη λοιπόν για ριζική αλλαγή του αποτυχημένου πολιτικού οικονομικού συστήματος είναι εμφανής. Μία αλλαγή που θα αγκαλιάσει όλους τους κοινωνικούς τομείς: οικονομική διαχείριση, κοινωνικούς και πολιτικούς θεσμούς, αξιακό σύστημα και ιδεολογία. Τίθεται έτσι σαφώς το ζήτημα ενός άλλου δρόμου, του δρόμου της άμεσης δημοκρατίας και της αυτοδιαχείρισης. Αυτό συνεπάγεται την ισότητα όλων των πολιτών, την άμεση ελεύθερη, ισότιμη και αποφασιστική συμμετοχή τους σε κάθε θεσμό της κοινωνίας. Με τον τρόπο αυτό η άμεση δημοκρατία εφαρμόζεται παντού, και οι πολίτες αποφασίζουν οι ίδιοι για το περιεχόμενο και τις διαδικασίες λειτουργίας σε όλους τους τομείς της παραγωγής και της οικονομίας, της πολιτικής και του πολιτισμού.

Η άμεση δημοκρατία δεν μπορεί να προκύψει παρά μόνο μέσα από τον αγώνα της κοινωνίας, με την αυτοσυγκρότησή της σε αυτόνομο πολιτικό υποκείμενο, με αυτοοργάνωση και άμεση συμμετοχή, χωρίς ανάθεση σε κόμματα και αντιπροσώπους. Έτσι όμως τίθεται το ζήτημα της πολιτικής, διότι πολιτική δεν είναι τα κόμματα, οι εκλογές, η γραφειοκρατία και η αντιπροσώπευση – αυτά αποτελούν ακύρωση και αναίρεσή της. Πολιτική είναι όταν η κοινωνία αυτοκαθορίζεται, αμφισβητεί τους οικονομικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς θεσμούς και αγωνίζεται για άλλους, που εξασφαλίζουν τα κοινά αγαθά, την ισότητα, την ελευθερία, τη συμμετοχή, την αυτοδιαχείριση και την άμεση δημοκρατία. Αυτά όμως λείπουν σήμερα. Επομένως το βασικό ζήτημα είναι το πώς μπορεί να υπάρξει το πρόταγμα της άμεσης δημοκρατίας στις σημερινές συνθήκες σε κάθε κοινωνικό τομέα. Ταυτοχρόνως υπάρχει ανάγκη για επέκταση και γενίκευση της αυτοδιαχείρισης.

Αυτά τα ζητήματα θα συζητήσουμε στο «Διήμερο για την άμεση δημοκρατία και την αυτοδιαχείριση», που θα γίνει στη Νομική Σχολή στις 21-22 Μαΐου, αμφιθέατρο Παπαρρηγοπούλου.
 

ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ
ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΗΜΕΡΟ 21 & 22 ΜΑΪΟΥ
ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
Αμφιθέατρο Παπαρηγοπούλου -Αίθουσες Πολίτη και Χατζηδάκη
(Είσοδος από Σόλωνος)

 

»» ΣΑΒΒΑΤΟ 21 ΜΑΪΟΥ 10πμ-2μμ
-10πμ-2μμ Θεματική: Αυτοδιαχείριση-Άμεση Δημοκρατία και Κοινωνικοί Θεσμοί
-10πμ-12μ Εργαστήρια της θεματικής
α) Διεκδίκηση ελεύθερων χώρων ως κοινών αγαθών
β) Ανοιχτή συνέλευση πολιτών Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης
γ) Εργατικό Ιατρείο ΒΙΟ.ΜΕ-Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης Θεσ/νίκης
δ) Συλλογική κουζίνα Red Kitchen
 

-12μ-2μμ Εισηγήσεις της Θεματικής
α) Μάκης Σταύρου “Αυτοί που παράγουν αυτοί να αποφασίζουν – Η ιστορική πορεία της ανθρωπότητας προς την αυτοδιαχείριση και την άμεση δημοκρατία”
β) Πέτρος Βουρλής “Δημοψηφίσματα πρωτοβουλίας πολιτών ως εργαλείο άμεσης δημοκρατίας”.
γ) Πάνος Τότσικας: “Τοπική Αυτοδιοίκηση, άμεση δημοκρατία- κοινωνικοί θεσμοί”
-2μμ-3μμ Διάλειμμα
 

-3μμ-7μμ Θεματική: Αυτοδιαχείριση-Άμεση Δημοκρατία και Οικονομία
-3μμ-5.30μμ Εργαστήρια της θεματικής
α) Αυτοδιαχειριζόμενο εργοστάσιο ΒΙΟ.ΜΕ (Θεσαλoνίκη)
β) Αυτοδιαχειριζόμενο εργοστάσιο ξυλείας “Ρομπέν του ξύλου”(Βέροια)
γ) Ολοκληρωμένος Συνεταιρισμός Αθήνας- Fair.Coop Greece
δ) Συνεργατικά εγχειρήματα Κωλέτη
ε) Αυτοδιαχειριζόμενη Αρτοποιία (Ψαχνά Εύβοιας)
ζ) Αυτοδιαχειριζόμενο εργαστήριο παραδοσιακών προϊόντων ( Άργος)
η) Φεστιβάλ αλληλέγγυας και συνεργατικής οικονομίας
 

5.30μμ-7μμ Εισηγήσεις της Θεματικής
Κώστας Χαριτάκης ”Τα οικονομικά θεμέλια της άμεσης δημοκρατίας”.
Δημήτρης Κατσορίδας “Εργατικός έλεγχος-Κοινωνικοποίηση Αυτοδιαχείριση”
Γιάννης Μπίλλας “Το πρόταγμα της αποανάπτυξης ενάντια στο φαντασιακό της προόδου και της ανάπτυξης.”
 

7μμ-10μμ Θεματική: Αυτοδιαχείριση-Άμεση Δημοκρατία και Ιδεολογία
7μμ-8.30μμ Εργαστήρια της θεματικής
α) ΕΡΤ3-Αυτοδιεύθυνση του αγώνα – Αυτοδιαχείριση του παραγόμενου προγράμματος στη διετία 2013-2015
β) Συνεταιριστικό εγχείρημα της Εφημερίδας των Συντακτών
γ) Αυτοδιαχειριζόμενo ραδιόφωνο EΡT-OPEN
δ) Αυτοδιαχειριζόμενo εκδοτικό εγχείρημα “Εκδόσεις Συναδέλφων”
 

-8.30μμ-10μμ Εισηγήσεις της θεματικής
Μαρία Παπαπαύλου “Το πρόταγμα της Άμεσης Δημοκρατίας: Ιδεολογία ή Κουλτούρα;”
Σούλα Αντωνίου “Το αυτοδιαχειριστικό-κοινοτικό πρόταγμα του Gustav Ladauer”.
Νίκος Κατσιαούνης “Άμεση Δημοκρατία και Ιδεολογία”
 

ΚΥΡΙΑΚΗ 22 ΜΑΪΟΥ
10.30πμ-2μμ Θεματική: Αυτοδιαχείριση-Άμεση Δημοκρατία και Πολιτική
11πμ-12μ Εργαστήρια της θεματικής
Κλήρωση: Ιστορία μιας πολιτικής κίνησης που την έλεγαν Κλήρωση
 

12μ-2μμ Εισηγήσεις της θεματικής
Γιώργος Οικονόμου “Άμεση Δημοκρατία και Αυτοδιαχείριση – διαφορές και συγκλίσεις”.
Παναγιώτης Κούστας “Ο πολυκοινοτισμός ως απαραίτητο συστατικό μιας άμεσης δημοκρατίας”.
Θοδωρής Καρυώτης “Αυτοδιαχείριση ως διακριτός πολιτικός και κοινωνικός πόλος”.
Γιώργος Λιερός “Τα κοινά της πόλεως”
 

2μμ-3μμ Διάλειμμα
 

-3μμ-6μμ Ανοιχτή συνέλευση και συζήτηση στο κείμενο της “Πρότασης πλαισίου αρχών για την Άμεση Δημοκρατία και την Αυτοδιαχείριση” που έχει διαμορφώσει η ανοιχτή οργανωτική επιτροπή προετοιμασίας του διήμερου. (Το κείμενο του πλαισίου αρχών επισυνάπτεται)
 

-6μμ Λήξη εργασιών του διήμερου
 

ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΑΡΧΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 

ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ

Στις σημερινές δύσκολες συνθήκες που βιώνουμε ως κοινωνία μιας χρεοκοπημένης χώρας, η επιτακτική ανάγκη είναι ο προσανατολισμός για έξοδο από αυτές. Οι απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης για το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας, προήλθαν από το κυρίαρχο πολιτικό-οικονομικό σύστημα που οδήγησε στην χρεοκοπία. Το σύστημα αν και αποκαλείται δημοκρατικό, εν τούτοις είναι ολιγαρχικό, διότι κυβερνούν οι ολίγοι, και όχι οι πολλοί, όχι η κοινωνία. Μία πολιτική ελίτ νομοθετεί προς όφελος των ολίγων ισχυρών, τραπεζών, επιχειρηματιών, κεφαλαιοκρατών και ΜΜΕ. Αυτό το ολιγαρχικό πολιτικο-οικονομικό σύστημα έχει αποτύχει, αλλά δεν έχει καταρρεύσει. Είναι πάντοτε παρόν και συνεχίζει την πορεία της καταστροφής με όλες τις κυβερνήσεις, της Δεξιάς, του Κέντρου και της Αριστεράς.

Η ανάγκη λοιπόν για ριζική αλλαγή του αποτυχημένου πολιτικού οικονομικού συστήματος είναι εμφανής. Μία αλλαγή που θα αγκαλιάσει όλους τους κοινωνικούς τομείς: οικονομική διαχείριση, κοινωνικούς και πολιτικούς θεσμούς, αξιακό σύστημα και ιδεολογία. Τίθεται έτσι σαφώς το ζήτημα ενός άλλου δρόμου, του δρόμου της αυτοδιαχείρισης και της άμεσης δημοκρατίας. Αυτό συνεπάγεται την ισότητα όλων των πολιτών, την άμεση ελεύθερη, ισότιμη και αποφασιστική συμμετοχή τους σε κάθε θεσμό της κοινωνίας. Με τον τρόπο αυτό η άμεση δημοκρατία εφαρμόζεται παντού, και οι πολίτες αποφασίζουν οι ίδιοι για το περιεχόμενο και τις διαδικασίες λειτουργίας σε όλους τους τομείς της παραγωγής και της οικονομίας, της πολιτικής και του πολιτισμού.

Η άμεση δημοκρατία δεν μπορεί να προκύψει παρά μόνο μέσα από τον αγώνα της κοινωνίας, με την αυτοσυγκρότησή της σε αυτόνομο πολιτικό υποκείμενο, με αυτοοργάνωση και άμεση συμμετοχή, χωρίς ανάθεση σε κόμματα και αντιπροσώπους. Έτσι όμως τίθεται το ζήτημα της πολιτικής, διότι πολιτική δεν είναι τα κόμματα, οι εκλογές, η γραφειοκρατία και η αντιπροσώπευση – αυτά αποτελούν ακύρωση και αναίρεσή της. Πολιτική είναι όταν η κοινωνία αυτοκαθορίζεται, αμφισβητεί τους οικονομικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς θεσμούς και αγωνίζεται για άλλους, που εξασφαλίζουν τα κοινά αγαθά, την ισότητα, την ελευθερία, τη συμμετοχή, την αυτοδιαχείριση και τη δημοκρατία. Αυτά όμως λείπουν σήμερα. Επομένως το βασικό ζήτημα είναι το πώς μπορεί να υπάρξει το πρόταγμα της άμεσης δημοκρατίας στις σημερινές συνθήκες σε κάθε κοινωνικό τομέα.

Μεγάλο ρόλο στην απουσία του προτάγματος, στη δημιουργία και την αποτελεσματικότητα του αμεσοδημοκρατιοκύ κινήματος δημοκρατικού κινήματος, παίζουν οι διαφορετικές απόψεις γύρω από την έννοια της δημοκρατίας. Ακόμη και τα ανώτατα πολιτειακά όργανα μίλησαν για άμεση δημοκρατία τις ημέρες του ψευδεπίγραφου εκτονωτικού δημοψηφίσματος. Οι διαστρεβλώσεις επιχωριάζουν και στους χώρους της Αριστεράς, οι οποίοι, από τότε που η έννοια της άμεσης δημοκρατίας αναδύθηκε στον δημόσιο χώρο με το κίνημα των πλατειών το 2011, την χρησιμοποιούν συσκοτίζοντάς την, προσπαθώντας να αποκομίσουν κομματικά και εκλογικά οφέλη. Υπάρχει λοιπόν μεγάλη ανάγκη πρώτον, να διευκρινισθεί τι είναι η άμεση δημοκρατία ως πολίτευμα, ως καθεστώς, ως πρόταγμα, ως διαδικασία και ως κοινωνία. Δεύτερον, να γίνει συζήτηση για το πώς μπορεί να χαραχθεί ο δρόμος προς αυτήν, τι είδους θεσμικές αλλαγές χρειάζονται και ποιες είναι εφικτές, με ιδιαίτερη αναφορά στην χρεοκοπημένη Ελλάδα.

Ένα παρήγορο και ελπιδοφόρο γεγονός είναι η δημιουργία από την ίδια την κοινωνία εγχειρημάτων αυτοδιαχείρισης σε ποικίλους κοινωνικούς και παραγωγικούς τομείς (ΒΙΟ.ΜΕ κ.ά.). Αυτά τα κοινωνικά εγχειρήματα είναι αντιαυταρχικά, αντιιεραρχικά, αντιγραφειοκρατικά, και στηρίζονται σε συμμετοχικές συλλογικές πρακτικές, με οριζόντια λειτουργία. Εκτός του ότι αυτά εξασφαλίζουν την καθημερινή επιβίωση, αγωνιζόμενα ανάμεσα στις συμπληγάδες της ιδιωτικής και της κρατικής οικονομίας, ταυτοχρόνως εκπαιδεύουν τους συμμετέχοντες στην αυτοδιεύθυνση, κτίζουν την εξισωτική αντίληψη, την ηθική του κοινού αγαθού, την αίσθηση του κοινού χώρου και χρόνου. Έτσι τα εγχειρήματα της αυτοδιαχείρισης προσεγγίζουν κατά κάποιον τρόπο τις αρχές της άμεσης δημοκρατίας και μπορούν να αποτελέσουν προπαίδεια γι’ αυτήν. Θέτουν επί πλέον το βασικό ζήτημα της μετάβασης από το κοινωνικό στο πολιτικό, διότι, εάν τα επί μέρους κοινωνικά εγχειρήματα δεν συντονισθούν και δεν συνδεθούν με ένα αμεσοδημοκρατικό πρόταγμα τότε υπάρχουν δύο αρνητικές συνέπειες: α) Ο δημόσιος χώρος αφήνεται στα κόμματα, τους γραφειοκράτες και τα ΜΜΕ να τον λυμαίνονται αμείλικτα, και β) Αυτά τα ίδια τα εγχειρήματα παραμένουν απομονωμένα και αδύναμα σε ένα αδίστακτο καπιταλιστικό και ολιγαρχικό σύστημα. Η δύναμη όμως γεννιέται μόνον όταν οι άνθρωποι συνασπίζονται για να δράσουν, και εξαφανίζεται όταν οι άνθρωποι διασκορπίζονται και εγκαταλείπουν ο ένας τον άλλον.

Είναι εμφανές λοιπόν πως η άμεση δημοκρατία και η αυτοδιαχείριση είναι τα δύο βασικά ζητήματα που σηματοδοτούν την χειραφετητική πολιτική και κοινωνική αλλαγή. Χωρίς την ανάδειξή τους και την προώθησή τους δεν μπορεί να υπάρξει χειραφέτηση και διέξοδος. Αυτός θα είναι ένας από τους βασικούς σκοπούς στο διήμερο: να συζητηθούν τα πιο πάνω ζητήματα, να γίνει ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών, να εμπλουτισθεί ο διάλογος, να ορισθούν οι έννοιες και τα νοήματα. Ο αγώνας για τις σημασίες και τις έννοιες είναι και αυτός πολιτικός αγώνας. Αν άμεση δημοκρατία και αυτοδιαχείριση σημαίνει να πάρουμε τη ζωή στα χέρια μας, στο πολιτικό και κοινωνικό πεδίο αντίστοιχα, αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς να πάρουμε τις έννοιες στα χέρια μας.

Σκοπός επίσης είναι να υπάρξουν πρωτοβουλίες που θα συμβάλουν στη δημιουργία ενός αμεσοδημοκρατικού διακριτού πόλου, ο οποίος σήμερα είναι ανύπαρκτος. Είναι όμως αναγκαίος, αφ’ ενός για να συντονίσει και να διαδώσει τις ιδέες της άμεσης δημοκρατίας και της αυτοδιαχείρισης, αφ’ ετέρου για να ενώσει και να εντάξει τα άτομα και τις επί μέρους συνιστώσες της αυτοδιαχείρισης, των συλλογικοτήτων και άλλων παρεμφερών κινήσεων σε ένα ριζοσπαστικό αμεσο δημοκρατικό πρόταγμα. Πώς όμως μπορεί να γίνει αυτό; Τι πρωτοβουλίες και τι κινήσεις χρειάζονται; Το σημαντικό πάντως που παίζει ρόλο είναι η βούληση και η δράση για έναν τέτοιον πόλο, που θα αποτελέσει το μέσον για τη διεκδίκηση ενός πολιτικού-κοινωνικού δημοσίου χώρου και χρόνου, για την απαιτούμενη αμεσοδημοκρατική πολιτική κοινωνική αλλαγή.

Η ΑΝΟΙΧΤΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΗΜΕΡΟ, 21-22 ΜΑΙΟΥ 2016, ΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ
ΜΕ ΘΕΜΑ: ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ

To Εντευκτήριο της Βαλτετσίου

Η ιδρυτική διακήρυξη του Εντευκτηρίου

 

Τι είναι και τι θέλει, όμως, το Eντευκτήριο της Βαλτετσίου;
Μια πιθανή απάντηση μπορεί να βρει κανείς στο λεξικό:
εντευκτήριο το: ουσ. : αίθουσα που προορίζεται ειδικά για την κοινωνική συναναστροφή, συνάντηση, συγκέντρωση, αναψυχή κτλ. των μελών μιας κοινότητας και των επισκεπτών της· (πρβ. λέσχη): H δεξίωση θα γίνει στο ~ του συλλόγου. Aίθουσα εντευκτηρίου. Περνούσε τις ελεύθερες ώρες στο ~ του σωματείου, συζητώντας ή παίζοντας χαρτιά με τους παλιούς του συναδέλφους. [λόγ. < αρχ. ἔντευξις «συνάντηση» < ἐντυγχάνω. Η λ. μαρτυρείται από το 1856 ως απόδ. του γαλλ. sale de rendez-vous· επίσης, salon de reunion]
(σύνθεση σχετικών λημμάτων λεξικών)

To Eντευκτήριο της Βαλτετσίου είναι ένας χώρος ο οποίος στεγάζει μια σειρά διαδικτυακά συλλογικά εγχειρήματα:ΑnalyzeGreece, k-lab, Pass-world, Το Περιοδικό, RedNotebook, ΣΚΡΑ-punk, καθώς και τη νεότευκτη κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση δημοσιογραφικών και καλλιτεχνικών παραγωγών Unrest Productions. Θέλει να λειτουργήσει ως τόπος δουλειάς, συζήτησης, διασκέδασης και συνάντησης ομάδων και ατόμων. Δεν είναι γραφείο, καφενείο, εργαστήριο, τσικουδοποτείον, λέσχη, hub· ή, για την ακρίβεια, φιλοδοξούμε να είναι λίγο απ’ όλα αυτά μαζί.

Το Εντευκτήριο λειτούργησε με ευθύνη της Συντακτικής Ομάδας των «Ενθεμάτων» της Αυγής (Μάνος Αυγερίδης, Μαρία Καλαντζοπούλου, Ιωάννα Μεϊτάνη, Στρατής Μπουρνάζος) από τον Μάιο του 2011 έως τον Μάιο του 2016, χωρίς κάποια οργανωτική ή οικονομική ανάμιξη της εφημερίδας. Ήταν ένας χώρος όπου οργανώθηκαν συζητήσεις, μικρές εκδηλώσεις, προβολές, γιορτές, συνεδριάσεις, καλλιτεχνικά γεγονότα (περιφορά του Παστιτσίου, βραδιά αντιμνημονιακής ποίησης, ημέρα στρατιωτικής επιφυλακής με στολή παραλλαγής κ.ο.κ.), ενώ ταυτόχρονα τον χρησιμοποιούσαν διάφορες συλλογικότητες και ομάδες. Οικονομικά συντηρούνταν από τις εισφορές φίλων, τα πάρτυ και τα παζάρια βιβλίου.

Από τα μέσα Μαΐου 2016, μετά την αποχώρηση της Σ.Ο. των «Ενθεμάτων» από την Αυγή, ο χώρος συνεχίζει τη διαδρομή του υπό νέα διεύθυνση. Ονομάζεται «Εντευκτήριο της Βαλτετσίου» και λειτουργεί με ευθύνη των ΑnalyzeGreece, k–lab, Pass–world, Το Περιοδικό, RedNotebook, ΣΚΡΑ-Punk, της Unrest Productions καθώς και των τεσσάρων ατόμων που αποτέλεσαν τη Σ.Ο. των «Ενθεμάτων». Ο χώρος διατίθεται σε συλλογικότητες και ομάδες για τις συναντήσεις τους και χρηματοδοτείται οικονομικά από τις εισφορές των φίλων και τις εκδηλώσεις που θα οργανώνει.

Στηρίζουν κριτικά το εγχείρημα:
Μια σειρά συλλογικότητες και ευρύτερες προσωπικότητες, από τον χώρο της διανόησης και της τέχνης, στηρίζουν κριτικά το εγχείρημα. Μεταξύ άλλων: Σύλλογος Δανειοληπτών Ο Κόκκινος Τράγος, Οινομαγειρείον Ο Μεφιστοφελής, Ιατρείον Μικρών Ζώων Ο Φουρόγατος, Ιατρείον Μεγάλων Ζώων Το Έχνος, Ταχυμεταφορές Η Κουρκούτσα. Επίσης: Βενιζέλος Ελευθέριος αερολιμένας, Πολύφημος Κ. οφθαλμίατρος, Θεός Άναρχοςθρησκειολόγος, Υιός Συνάναρχος ακτιβιστής, Αγαθαρχίδας Κορίνθιος στρατηγός, Αγαθαρχίδης περιπατητικός φιλόσοφος, Αγαθαρχιδάκης πρώτος εξάδελφος των προηγουμένων εκ Κρήτης ορμώμενος, Πρωτευούσης Τέωςδιοίκηση, Ικτίνος εργολάβος δημοσίων έργων, Καλλικράτης αυτοδιοικητικός παράγοντας, Ηρώδης Θηριώδηςβασιλεύς, Ηρώδης Αττικός ιδιοκτήτης ωδείου, Πιτυοκάμπτης βιοκαλλιεργητής, Προκρούστης οστεοπαθητικός,Ύδρα Λερναία θηρίον, Σταχάνωφ Αλέξιος συνταξιούχος εργάτης, Σπέτσες Λερναίες νήσος, Έντισον Θωμάςσυνδικαλιστής ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ, Κάουτσκυ Κάρολος αποστάτης, Βασιλιάς Μαρμαρωμένος εικαστικός, Γηρυόνηςκάπρος, Όρνιθες Στυμφαλίδες όρνιθες, Βέλθανδρος και Χρυσάντζα δημοτικοί σύμβουλοι Αθηναίων, Αθηνάς Χρυσελεφάντινο Άγαλμα άγαλμα, Κουλοχέρα Αθηνά, τοπόσημο, Δημητρώφ Γεώργιος γίγαντας-θηρευτής πτηνών με νύχια γαμψά, Κάπρος Ερυμάνθιος γαστρεντερολόγος, Μινώταυρος υπεύθυνος κέντρου προστασίας αγρίων ζώων, Ντάλτον Άβερελ πρόεδρος του Συλλόγου Παρανόμων με Διάσπαση Προσοχής (ΣΥΠΑΔΙΠ), Αρεοπαγίτης Διονύσης ανώτατος δικαστικός, Πνύκα σύζ. Φιλοπάππου, Μόσχος Σιτευτός ιδιωτικός υπάλληλος, Στράμμερ Γιάννης μουσικός και υπερήρωας, Καιάδας Σπ. ορθοπεδικός, Αριάδνης Μίτος ωτορινολαρυγγολόγος, Βαρβαρόσας Χαϊρενδίν υποπλοίαρχος εμπορικού ναυτικού, Σκουζές Παναγής λόφος, Μουστοξύδης Ανδρέας σομελιέ.

 

 

Μεγάλο καλοκαιρινό πάρτυ του Εντευκτηρίου της Βαλτετσίου:

Tην Παρασκευή 27 Μαΐου, μετά τις 10, στον κήπο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (Ερμού 134, Θησείο), το Εντευκτήριο της Βαλτετσίου οργανώνει το μεγάλο καλοκαιρινό πάρτυ του 

και μας περιμένει για ένα, δύο, τρία πολλά ποτά.

 

Eντευκτήριο της Βαλτετσίου
Βαλτετσίου 50-52, 106 80, Αθήνα (6ος όροφος)
e-mail: valtetsiou50@gmail.com

Μια κριτική υπεράσπιση του δημόσιου χώρου των Εξαρχείων (αναδημοσίευση)

…Η φαντασιακή συγκρότηση του χώρου και τα όρια της

Περιοδικό Βαβυλωνία

Δημήτρης Πέττας

Ο αστικός χώρος αποτελεί κοινωνική κατασκευή και ως τέτοια ενσωματώνει αξίες, συμβολισμούς και νοήματα, τόσο ιστορικά όσο και σύγχρονα. Σε μία περίοδο που η κοινωνικές λειτουργίες του χώρου συνεχώς υποβαθμίζονται προς όφελος των οικονομικών, σηματοδοτώντας την κατακυριάρχηση της χρηστικής από την ανταλλακτική αξία (Lefebvre, 1968; Debord, 1968) και η κανονικότητα όπως αυτή καθορίζεται από τις εκάστοτε οικονομικές “αναγκαιότητες” οδηγεί τους δημόσιους χώρους στην ομογενοποίηση και την απογύμνωση από ουσιαστικές κοινωνικές λειτουργίες, η ανάδειξη και στήριξη χώρων οι οποίοι λειτουργούν ως αστικά κοινά (Harvey, 2012) είναι κρίσιμη.

Στη γειτονιά των Εξαρχείων, μια γειτονιά που από το 1973 αποτελεί κρίσιμο και προνομιακό χώρο για τη ριζοσπαστική αφήγηση στην Ελλάδα, κάτοικοι, επισκέπτες και εργαζόμενοι έχουν αναπτύξει μία ιδιαίτερη σχέση με τον δημόσιο χώρο η οποία χαρακτηρίζεται από υψηλό βαθμό οικειοποίησης, χρήση του για εναλλακτική και μη καταναλωτική ψυχαγωγία και σε αρκετές περιπτώσεις διαμόρφωση του μέσα από αυτοδιαχειριστικές πρακτικές. Ταυτόχρονα, η γειτονιά των Εξαρχείων- και λόγω των πολιτικών χαρακτηριστικών της- αποτελεί ταυτόχρονα έναν χώρο όπου οι άνθρωποι του υπογείου (βλ. Ηλίας Πετρόπουλος) βρίσκουν στοιχεία αποδοχής και ένταξης. Τα χαρακτηριστικά του δημόσιου χώρου των Εξαρχείων συνδέονται με δύο αντιθετικές προσεγγίσεις της ευρύτερης περιοχής: στη μία πλευρά εμφανίζονται αναφορές σε “γκέτο” και απαγορευμένες ζώνες και στην άλλη σε έναν χώρο ελευθερίας και δημιουργίας.

Σε κάθε χωρική ενότητα αναπτύσσονται σχέσεις εξουσίας οι οποίες σε σημαντικό βαθμό διαμορφώνουν το κοινωνικό περιβάλλον αλλά και τον ίδιο τον χώρο. Οι σχέσεις αυτές αφενός λαμβάνουν διαφορετικές μορφές και αφετέρου αναπτύσσονται σε διαφορετικά επίπεδα. Οι σχέσεις εξουσίας, σύμφωνα με τον Foucault (1975; 1980; 1991; 1994), δεν αποτελούνται αποκλειστικά από πρακτικές οι οποίες λαμβάνουν τη μορφή απευθείας αντιπαράθεσης. Ταυτόχρονα με τις παραπάνω, κρίσιμη θεωρείται η διαμόρφωση του πεδίου πιθανών δράσεων αντίπαλων ομάδων και μηχανισμών μέσω της εισαγωγής πρακτικών, χρήσεων και λειτουργιών οι οποίες περιορίζουν εμμέσως το πεδίο δράσης τους. Επιπλέον, ειδικά σε περιοχές όπως τα Εξάρχεια όπου εμφανίζεται υψηλή συγκέντρωση συμβολικού κεφαλαίου το οποίο συγκροτείται όπως αναφέρει ο Bourdieu (1994) στην “κοινή αναγνώριση της αξίας του”, οι σχέσεις εξουσίας οι οποίες συγκροτούνται στο επίπεδο των συμβολισμών και των νοημάτων είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Η κοινή συμμετοχή κατοίκων, επισκεπτών, πολιτκών και κοινωνικών ομαδων αλλά και μέρους των καταστηματαρχών της περιοχής σε ένα αρκετά ενιαίο συμβολικό σύστημα έχει οδηγήσει στη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για τους μετέχοντες στη ριζοσπαστική αφήγηση στις σχέσεις εξουσίας, οι οποίες αναπτύσσονται στο φαντασιακό επίπεδο και μεταφράζονται σε χωρικές συνθήκες και πρακτικές: διάδοση ριζοσπαστικών αφηγήσεων στο αστικό περιβάλλον, δράσεις αλληλεγγύης και αντίστασης, υψηλά επίπεδα ανεκτικότητας και αποδοχής κοινωνικά αποκλεισμένων ομάδων.

Εντούτοις, η κυριαρχία των ριζοσπαστικών αφηγήσεων στο φαντασιακό επίπεδο εμφανίζει αδυναμία στο να μεταφραστεί σε αντίστοιχες πρακτικές στο επίπεδο της καθημερινότητας, ιδιαίτερα σε ότι αφορά συνθήκες αποκλεισμού οι οποίες πράγματι εμφανίζονται στα Εξάρχεια. Στον κεντρικό δημόσιο χώρο της γειτονιάς, στην πλατεία Εξαρχείων, υπάρχουν σημαντικές ομάδες (παιδιά, ηλικιωμένοι, οικογένειες) οι οποίες είτε υποεκπροσωπούνται είτε απουσιάζουν ολοκληρωτικά. Αιτία του αποκλεισμού τους αποτελεί σε σημαντικό βαθμό η μαζική κατανάλωση κάναββης και η παρουσία επιθετικών ομάδων χωρίς ιδεολογική/ πολιτική συγκρότηση οι οποίες είτε σχετίζονται με το εμπόριο ουσιών είτε προβαίνουν σε πρακτικές αποκλεισμού παρουσιαζόμενοι ως ελεγκτές του πλήθους και των δρατηριοτήτων στη πλατεία.

Με το πρώτο σκέλος δεν επιθυμώ να μπω σε μία κριτική της κάνναβης ή στη κατάταξη της στις ναρκωτικές ουσίες. Αποτελεί όμως γεγονός ότι όταν σε έναν δημόσιο χώρο υπάρχουν σε καθημερινή βάση πολυάριθμοι καταναλωτές της, έχουμε μία πρακτική η οποία αποκλείει την παρουσία παιδιών, ηλικιωμένων και οικογενειών. Θεωρώ εδώ δεδομένο ότι οποιαδήποτε ριζοσπαστική προσέγγιση του χώρου θέτει ως κύριο στόχο την άρση των αποκλεισμών και την ένταξη. Η οπτική αυτή υιοθετείται και από πολιτκές ομάδες και κατοίκους οι οποίοι προχώρησαν στην ίδρυση της Λαϊκής Συνέλευσης Εξαρχείων με σκοπό την ανατροπή των συνθηκών αποκλεισμού. Η απόσταση μεταξύ των σχέσεων εξουσίας στο φαντασιακό επίπεδο και στο επίπεδο της καθημερινότητας οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στην απόπειρα εκμετάλλευσης και οικειοποίησης κυρίαρχων εννοιών της πρώτης κατηγορίας από τις ομάδες οι οποίες αποτελούν παράγοντες αποκλεισμόυ. Η μαζική κατανάλωση κάνναβης συμβαίνει στο όνομα της ελευθερίας και οι αναίτιες βίαιες επιθέσεις στο όνομα της αναρχίας.

Φυσικά, οι φορείς των παραπάνω καμία σχέση δεν έχουν με οποιαδήποτε συλλογικότητα και συγκροτημένη ομάδα της περιοχής. Η επίκληση των κυρίαρχων εννοιών και συμβολισμών της γειτονιάς συμβαίνει με μοναδικό στόχο τη “νομιμοποίηση” της παρουσίας και των πρακτικών τους και το γεγονός αυτό- η ανάγκη ένταξης και άντλησης στοιχείων από το συλλογικό φαντασιακό της περιοχής- υπογραμμίζει τη σημασία των σχέσεων εξουσίας στο φαντασιακό επίπεδο. Οι πραγματικοί μέτοχοι και στυλοβάτες των εννοιών αυτών και των συνεπαγόμενων πρακτικών- πολιτικοί και κοινωνικοί χώροι, κάτοικοι και κάποιοι καταστηματάρχες- έχουν σε σημαντικό βαθμό αντιληφθεί την απόπειρα των φορέων του αποκλεισμού να ισχυροποιηθούν μέσω της ένταξης τους στο συλλογικό φαντασιακό. Χαρακτηριστική είναι η ανάπτυξη και χρήση του όρου “κοινωνικός κανιβαλισμός” η οποία έρχεται να οριοθετήσει τη μετάφραση των κυρίαρχων νοημάτων σε πρακτικές. Εντούτοις, η ελευθερία της περιστασιακής χρήσης της πλατείας για εκδηλώσεις και δράσεις είχει δώσει στα ριζοσπαστικά συλλογικά υποκείμενα της περιοχής μία ψευδαίσθηση ηγεμονίας η οποία όμως γκρεμίζεται καθημερινά από τις πρακτικές αποκλεισμού.

Η Λαική Συνέλευση Εξαρχείων και η αυτόνομη δράση πολιτκών ομάδων και οργανώσεων κατοίκων ωστόσο, έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια να επεμβαίνει ουσιαστικά και αποτελεσματικά στις σχέσεις εξουσίας στο επίπεδο της καθημερινότητας αντλώντας εργαλεία και από τους δύο τρόπους που αναφέρθηκαν πριν. Στο επίπεδο της απευθείας αντιπαράθεσης δημιουργήθηκαν ομάδες αποτροπής του εμπορίου ενώ στο επίπεδο της δημιουργίας αποτρεπτικών συνθηκών διοργανώθηκαν πορείες, εκδηλώσεις και δραστηριότητες οι οποίες έχουν ως στόχο την επανένταξη των αποκλεισμένων ομάδων. Το γεγονός ότι η κυριαρχία στο επίπεδο των νοημάτων δεν μεταφράζεται απευθείας σε αντίστοιχες συνθήκες στο επίπεδο της καθημερινότητας έχει γίνει πεποίθηση στα ενεργά συλλογικά υποκείμενα της περιοχής και μέσα από αυτή τη παραδοχή πραγματοποιούνται ουσιαστικές δράσεις, παρά τις προσπάθειες του κράτους και των μηχανισμών τους να κατευθύνουν το εμπόριο και τη χρήση στη γειτονιά των Εξαρχείων, έχοντας την αντίστοιχη υποστήριξη από τα κυρίαρχα ΜΜΕ και τους οπαδούς της κανονικότητας.

Δυστυχώς για αυτούς, τα Εξάρχεια λειτουργούν σύμφωνα με μια διαφορετική κανονικότητα, της οποίας φορείς είναι οι πολιτικοί χώροι και οι ενεργοί κάτοικοι.

Έτσι έπρεπε, έτσι πρέπει (αναδημοσίευση)

Από REDNotebook

της Τόνιας Κατερίνη

 φωτογραφία: Άγγελος Καλοδούκας

Τα δυό τελευταία χρόνια έχουμε γίνει μάρτυρες του αγώνα για τη ζωή που δίνουν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, πρόσφυγες και μετανάστες, εγκαταλείποντας εμπόλεμες ζώνες, περιοχές όπου παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, χώρες που επικρατεί ακραία φτώχεια. Δεν πρόκειται φυσικά για μια καινούργια κατάσταση. Πρόκειται όμως για μια δραματική αύξηση των προσφυγικών ροών, ιδιαίτερα στην περιοχή μας. Για τους ανθρώπους που αναζητούν μια ελπίδα στην «πολιτισμένη» Ευρώπη, η πρόσφατη απόφαση-συμφωνία Τουρκίας-Ε.Ε., που ισοδυναμεί με κλείσιμο των συνόρων, και για χιλιάδες από αυτές και αυτούς με καταδίκη σε απέλαση, αποτέλεσε μια συνθήκη ασφυξίας και απελπισίας.

Σε όλη αυτή την περίοδο, η ελληνική κοινωνία στη μεγάλη πλειοψηφία της επέδειξε πρωτοφανή αλληλεγγύη και αποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση άμεσων αναγκών, καλύπτοντας τα τεράστια κενά σχεδιασμού και υλοποίησης στοχευμένων δράσεων στήριξης από την μεριά της πολιτείας - κι αυτό για ένα πολύ μεγάλο αρχικό διάστημα. Δυστυχώς, η «ανασυγκρότηση» της πολιτείας αποτέλεσε μια ακόμα δυσάρεστη έκπληξη, καθώς σημαδεύτηκε από την έντονη στρατιωτικοποίηση της διαχείρισης των ζητημάτων υποδοχής και εγκατάστασης, τις απαράδεκτες συνθήκες διαμονής σε πολλά από τα κέντρα υποδοχής-κράτησης, την αδιαφάνεια στην όλη διαχείριση (με την εύλογη ανησυχία για το ρόλο που προετοιμάζονται να παίξουν ποικίλοι παράγοντες), και τέλος, την επίθεση, έως και ποινικοποίηση, της αλληλεγγύης και των αλληλέγγυων. Προκρίθηκε λοιπόν η «αλληλεγγύη» υπό κρατικό έλεγχο, οι πιστοποιήσεις (αλήθεια, πόσες χιλιάδες πιστοποιημένες ανύπαρκτες ΜΚΟ υπάρχουν στα αρχεία των αρμόδιων υπουργείων;) και ο συντεταγμένος σχεδιασμός κεκλεισμένων των θυρών, με τους συνήθεις γραφειοκρατικούς ρυθμούς, απόρροια τόσο των δομικών προβλημάτων της διοίκησης, όσο και των επιπρόσθετων μνημονιακών δεσμεύσεων.

Σε αυτό το τοπίο, οι πρωτοβουλίες αλληλεγγύης όχι μόνο εξακολουθούν να είναι ζωτικής σημασίας, αλλά αποκτούν και βαρύνουσα πολιτική διάσταση, όταν καταφέρνουν να προτείνουν έναν άλλο τρόπο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, αλλά και την αντιμετώπιση των ίδιων των ανθρώπων. Σε πείσμα όσων τους διαχειρίζονται ως αριθμούς (538 επαναπροωθήσεις στην Τουρκία σε μια μέρα, μηδενικές είσοδοι στα νησιά του Αιγαίου το τριήμερο, 100 νεκροί ανοιχτά της Σικελίας κ.λπ.), οι άνθρωποι αυτοί έχουν ονόματα, ανάγκες, πόνο, οργή, χαμόγελα.

Την ίδια στιγμή, η ελληνική κοινωνία συνεχίζει να φτωχοποιείται. Με βάση τα επίσημα στοιχεία, πάνω από 30% του πληθυσμού ζει στα όρια της φτώχειας και κάτω από αυτά. Ένα εκατομμύριο άνθρωποι αντιμετωπίζουν πρόβλημα στέγης, είτε λόγω υπερχρέωσης, είτε λόγω αδυναμίας να πληρώνουν το ενοίκιο, ενώ πολλές χιλιάδες βρίσκονται ήδη στο δρόμο ή ζουν σε συνθήκες επισφαλούς ή ακατάλληλης στέγης. Για όσες και όσους από εμάς βρεθήκαμε λίγο πιο συστηματικά τα προηγούμενα χρόνια να δουλεύουμε μαζί με τα κινήματα αλληλεγγύης και μέσα σ’ αυτά, η υπόνοια διάκρισης ανάμεσα σ’ αυτούς που έχουν ανάγκη, ντόπιους ή ξένους, ήταν και παραμένει αδιανόητη. Κερδίσαμε τη μάχη ενάντια στην ψευδεπίγραφη φιλανθρωπία των φασιστοειδών, που φάνηκε σε μια πρώτη περίοδο να αναπτύσσεται. Τίποτα δεν θα μας αναγκάσει να πάμε πίσω από αυτό.

Έτσι, οι πρώτες αρνητικές αντιδράσεις στην κατάληψη του ξενοδοχείου City Plaza, όπου σήμερα φιλοξενούνται περίπου 200 άτομα, με τα μισά σχεδόν να είναι παιδιά, αποτέλεσαν ένα ξάφνιασμα: για τη σφοδρότητα της επίθεσης, για το είδος των επιχειρημάτων που επικαλέστηκαν οι επιτιθέμενοι και βεβαίως για τους χώρους από τους οποίους προήλθαν. Αν και είναι νωρίς για να κάνει κανείς αποτίμηση ενός τέτοιου εγχειρήματος, και με δεδομένο ότι πολλοί και πολλές έχουν μέχρι σήμερα συμβάλει ιδιαίτερα εποικοδομητικά σε έναν διάλογο που σε κάθε περίπτωση είναι χρήσιμος, πιστεύω ότι έχει σημασία να συνεχίσουμε να βλέπουμε πλευρές αυτού του εγχειρήματος, το οποίο, μπορεί, μαζί με άλλες αυτό-οργανωμένες πρωτοβουλίες, να αποτελέσει υπόδειγμα της δικής μας αλληλεγγύης: ένα καθαρό μήνυμα ότι γίνεται και αλλιώς.

Η κατάληψη ενός κτιρίου για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών δεν είναι μια καινούργια εμπειρία των κινημάτων. Χρονολογείται από πολλές δεκαετίες και από τις διαφορετικές εμπειρίες των καταλήψεων μπορούν να βγουν σήμερα χρήσιμα συμπεράσματα. Όπως όλες οι κινηματικές διαδικασίες, οι καταλήψεις άφησαν παρακαταθήκες, λειτούργησαν προωθητικά για νέα εγχειρήματα, πίεσαν για πολιτικές παρεμβάσεις, έγιναν τρόπος ζωής, άλλοτε ηττήθηκαν. Στο πλήθος των παραδειγμάτων περιλαμβάνονται κτίρια δημόσια και ιδιωτικά, λειτουργίες στέγης αλλά και κοινωνικής ζωής, στρατηγικές απόλυτης αυτονομίας, συνεργατικά εγχειρήματα στέγης, πρακτικές που συναντήθηκαν με αυτοδιοικητικές κοινωνικές πολιτικές.

Σε όλες όμως τις περιπτώσεις, βασικές αρχές που κάνουν ένα εγχείρημα ριζοσπαστικό και υπερασπίσιμο είναι η συμμετοχή και η δημοκρατία στη λήψη αποφάσεων, η κάλυψη με ασφάλεια και αξιοπρέπεια των αναγκών στις οποίες έρχεται να απαντήσει μια κατάληψ, η ανάπτυξη της κοινοτικής ζωής, το άνοιγμα στη γειτονιά και την πόλη, η διάχυση της πληροφορίας και της γνώσης και η στήριξη νέων ανάλογων εγχειρημάτων. Η συζήτηση σε σχέση με την κατάληψη του City Plaza δεν φάνηκε να επικεντρώνει στις παραπάνω προϋποθέσεις, οι οποίες όμως αποτελούν μέριμνα όλων όσων συμμετέχουν στο εγχείρημα. Αντίθετα, εξελίχθηκε σε μια συζήτηση με άξονα το ζήτημα της ιδιοκτησίας του κτιρίου και την ορθότητα της επιλογής ως προς αυτό.

Σε μια εποχή που η νεοφιλελεύθερη στρατηγική στοχεύει στην υφαρπαγή της γης, της μικρής και της μεσαίας ιδιοκτησίας στο πλαίσιο ενός σχεδίου ευρείας αναδιανομής πλούτου υπέρ του κεφαλαίου, είναι λογικό να αναπτύσσονται ανακλαστικά «υπεράσπισης» της ιδιωτικής περιουσίας, ακόμα και σε περιπτώσεις που το κοινωνικό πρόσημο αυτής της υπεράσπισης δεν είναι πολύ καθαρό. Όσες και όσοι πηγαίνουμε στα ειρηνοδικεία τα τελευταία τρία χρόνια σπάζοντας τους πλειστηριασμούς, είμαστε κοινωνοί μιας μεγάλης συζήτησης για τα κριτήρια με τα οποία ασκείται η δράση μας. Η συζήτηση αυτή αφορά την κοινωνία και τα κινήματα. Και είναι καθαρό ότι υπερασπιζόμαστε την περιουσία των υπερχρεωμένων ανθρώπων απέναντι στις αρπακτικές διαθέσεις των τραπεζών και των τοκογλύφων, απέναντι στους άδικους φόρους και την ποινικοποίηση της φτώχειας και της αδυναμίας πληρωμής. Αυτό, όμως, δεν μας καθιστά υπερασπιστές της ιδιωτικής περιουσίας γενικά. Κάτι τέτοιο απέχει από το δικό μας αξιακό πλαίσιο.

Ζούμε σε μια χώρα όπου υπάρχουν ήδη διαπιστωμένες τεράστιες στεγαστικές ανάγκες, με αιχμή αυτές των προσφύγων, και χιλιάδες κενά κτίρια, ιδιωτικά και δημόσια. Η επανάχρηση των άδειων κτιρίων αποτελεί άμεσο αίτημα. Βασικά κριτήρια, η καταλληλότητα του κτιρίου για τη χρήση, η κατάσταση στην οποία βρίσκεται ως προς το απαιτούμενο κόστος επισκευών, η θέση μέσα στον οικιστικό ιστό ώστε να μην ενισχύει αποκλεισμούς και γκετοποίηση. Χρειαζόμαστε μια σύνθετη ανοιχτή κοινωνικοποιημένη διαδικασία ως προς την επιλογή αυτών των κτηρίων, την διαμόρφωση κινήτρων για τους ιδιοκτήτες όταν πρόκειται για ιδιωτικά κτήρια αλλά και την διατύπωση διακριτών κριτηρίων για χρήσης υψηλού κοινωνικού συμφέροντος. Η κοινωνική χρήση ενός κτιρίου δεν θέτει το ερώτημα της ιδιοκτησίας. Αντίθετα, αποτελεί ανάχωμα στις αρπακτικές διαθέσεις της «ελεύθερης» αγοράς, που στις σημερινές ασφυκτικές οικονομικές συνθήκες προσβλέπει στην αρπαγή των ιδιοκτησιών όσων βρίσκονται ή θα βρεθούν σε ανάγκη (και ήδη κάνει σχετικές κινήσεις...).

Η κατάληψη του City Plaza, όπως και άλλες πρόσφατες καταλήψεις, ανοίγει με πολλούς τρόπους έναν ουσιαστικό διάλογο. Ταυτόχρονα, χωρίς ολιγωρία, απαντά στο άμεσο: στις ανάγκες των χιλιάδων ανθρώπων που βρίσκονται στο δρόμο. Αυτή η σχέση στρατηγικών και άμεσων στόχων αποτελεί βασική αξία κάθε ριζοσπαστικής κινηματικής δράσης.

Το σχολείο της οδού Κωλέττη (αναδημοσίευση)

του Τάση Παπαϊωάννου*
Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών στις 28/4/2016

Κορυφαίο έργο του αρχιτέκτονα Νίκου Μητσάκη, το 35ο Δημοτικό Σχολείο είναι από 

τους πιο σημαντικούς και ζωντανούς κοινωνικούς και πολιτισμικούς πυρήνες των Εξαρχείων.

Περπατώ μέσα στην πόλη. Δρόμοι παράλληλοι και κάθετοι τεμαχίζουν το συμπαγές σώμα της σε οικοδομικά τετράγωνα. Αλλα μικρά και άλλα μεγάλα, το ένα δίπλα στο άλλο σε παράταξη, συγκροτούν τον πυκνοδομημένο αστικό ιστό της. Δρόμοι φωτεινοί κι άλλοι σκοτεινοί, ενώ ώρες ώρες καθώς περπατάς έχεις την αίσθηση ότι διαβαίνεις κάποιο ανήλιο φαράγγι, ανάμεσα σε βράχια που μετεωρίζονται στο κενό.

Από πάνω σου κρέμονται μπαλκόνια κάθε λογής. Οριζόντια επίπεδα που διαχωρίζουν τη μάζα των πολυκατοικιών σε οριζόντιες φέτες, ακουμπισμένες η μία πάνω στην άλλη να συνεχίζουν προς τα πάνω, λες και συναγωνίζονται ποια θα πλησιάσει περισσότερο στο φως. Ποια θα ξεφύγει από τη μιζέρια της θέας τού απέναντι μπαλκονιού και να αντικρίσει ελεύθερα τον ουρανό.

Κάτω χαμηλά, στα ισόγεια των κτιρίων, τα graffiti έχουν κατακυριεύσει τους τοίχους. Μια πολύχρωμη ταινία ξεδιπλώνεται πάνω σε πόρτες, παράθυρα, τζαμαρίες, μάρμαρα, σοβάδες, σαν μια φωνή διαμαρτυρίας των νέων για τη ζωή τους που έχει γίνει μαρτύριο, για την πόλη τους που δεν τους επιτρέπει πλέον να ελπίζουν και να ονειρεύονται.

Τα κτίρια φέρνουν πάνω τους τα σημάδια της απόγνωσης μιας γενιάς που μοιάζει να μην έχει μέλλον. Κι αυτά τα χρώματα, ανάκατα, ασύνδετα, χαοτικά φαντάζουν με τις υπογραφές όλων εκείνων που προσπαθούν μάταια να φωνάξουν όσο πιο δυνατά μπορούν: «Είμαστε κι εμείς εδώ!»

Εξάρχεια. Στουρνάρη, Τοσίτσα, Αραχώβης, Θεμιστοκλέους, Βαλτετσίου, Καλλιδρομίου... Μια γειτονιά της Αθήνας ζωντανή, φασαριόζικη, ώρες ώρες εκρηκτική. Μια γειτονιά που αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα, αλλά που δεν έχει ακόμη παραδοθεί, που ακόμη αναπνέει ελεύθερα και αντιστέκεται στον λήθαργο, στη σταδιακή παραίτηση και στην αργή αποσύνθεση.

Περπατώ στους δρόμους της γειτονιάς μου. Η βουή η ίδια. Αυτοκίνητα, κορναρίσματα, μηχανάκια που στριγγλίζουν, η σειρήνα από κάποιο μακρινό ασθενοφόρο που προσπαθεί απεγνωσμένα να συρθεί ανάμεσα στις αργοκίνητες ουρές των λεωφόρων, κάποιοι που φωνάζουν σ’ ένα καφενείο, η μουσική που ακούγεται σ’ ένα άλλο, λίγο παρακάτω.

Πλησιάζω στην Κωλέττη. Ξαφνικά οι ήχοι αλλάζουν. Φωνές ακούγονται τώρα να αντηχούν στα μέτωπα των δρόμων ολόγυρα. Παιδικές φωνές και ξεφωνητά και τρεχαλητά πλημμυρίζουν και καταλαμβάνουν τον ηχητικό χώρο των δρόμων. Είναι ώρα διαλείμματος.

Οι ξέγνοιαστες χαρούμενες φωνές και τα γέλια σκίζουν τον αέρα σαν βέλη μιας άλλης αισιοδοξίας μέσα στο μουντό περιβάλλον της πόλης. Την ίδια ώρα θαρρείς σαν να φωτίζεται άξαφνα ο χώρος.

Τα μπαλκόνια σταματούν να τρέχουν το ένα δίπλα στο άλλο, το ίδιο και οι φέτες των επάλληλων διαμερισμάτων. Οι λευκές μεγάλες επιφάνειες των τοίχων του μεσοπολεμικού κτιρίου διακόπτουν την ομοιογένεια του μετώπου του οικοδομικού τετραγώνου. Το στέγαστρο της εισόδου, τα επιμήκη οριζόντια παράθυρα και ο ψηλότερος όγκος των τάξεων σε κάνουν να κοντοσταθείς και να παρατηρήσεις το σχολικό συγκρότημα.

Από πίσω, μέσα στην αυλή γίνεται πανζουρλισμός. Η χαρά των παιδιών που παίζουν, φωνάζοντας με την ψυχή τους, σε σπρώχνει άθελά σου να βυθιστείς στις δικές σου παιδικές αναμνήσεις της αθωότητας. Την ώρα του μαθήματος, αλλά και τη λυτρωτική ώρα που χτυπούσε το κουδούνι και ξεχυνόμασταν έξω για παιχνίδι.

Το 35ο Δημοτικό Σχολείο της οδού Κωλέττη, κορυφαίο έργο του ταλαντούχου αρχιτέκτονα Νίκου Μητσάκη (1899-1941), είναι ένας από τους πιο σημαντικούς και ζωντανούς κοινωνικούς και πολιτισμικούς πυρήνες των Εξαρχείων.

Κατασκευασμένο το 1932, αποτελεί ένα από τα αντιπροσωπευτικότερα δείγματα της μεσοπολεμικής αρχιτεκτονικής στην Αθήνα που κάθε χρόνο επισκεπτόμαστε με τους σπουδαστές μας. Χτισμένο σε σχετικά μικρό και δύσκολο οικόπεδο, βλέπει σε δύο δρόμους, την Κωλέττη και τη Σουλτάνη.

Η κάτοψη του κτιρίου ακολουθεί το σχήμα Π, με τον τριώροφο γραμμικό όγκο των δώδεκα αιθουσών διδασκαλίας να προστατεύει την αυλή από τον βοριά, ενώ στο μικρό λοξό τμήμα του οικοπέδου προς την οδό Σουλτάνη βρίσκεται σε ανεξάρτητο κτίριο η αίθουσα εκδηλώσεων και η αίθουσα χειροτεχνίας. Με τον τρόπο αυτό ο Μητσάκης δημιούργησε μια περίκλειστη προστατευμένη από τους γύρω δρόμους αυλή, στην οποία εκτονώνονται όλες οι λειτουργίες του σχολείου, αποτελώντας την καρδιά του σχολείου.

Η κύρια είσοδος βρίσκεται στο τμήμα της οδού Κωλέττη που είναι σήμερα πεζοδρομημένο και γίνεται κάτω από το χαρακτηριστικό στέγαστρο-γέφυρα που συνδέει τα γραφεία των καθηγητών με τις αίθουσες διδασκαλίας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η διάταξη των τάξεων, η οποία δεν ακολουθεί ακριβώς την γνωστή τυπολογία των άλλων μεσοπολεμικών σχολείων, όπου η πρόσβαση γίνεται απ’ ευθείας από τον ανοιχτό μεσημβρινό διάδρομο.

Εδώ οι τάξεις οργανώνονται ανά δύο και η είσοδος σ’ αυτές γίνεται μέσω ενός ενδιάμεσου κλειστού χώρου προθαλάμου-βεστιαρίου, που αποτελεί τον κοινόχρηστό τους χώρο. Ο Μητσάκης έγραψε για το σχολείο αυτό ότι αποτελεί μια «μορφή ζωντανή που αντιμετωπίζει εις την ουσίαν του το πρόβλημα της αρχιτεκτονικής μας»

Το τελευταίο διάστημα πυκνώνουν οι πληροφορίες ότι δρομολογείται η υποβάθμιση του σχολείου από εξαθέσιο σε τετραθέσιο, γεγονός που οδήγησε γονείς, δασκάλους, συλλόγους εκπαιδευτικών, αλλά και κατοίκους της περιοχής να διαμαρτυρηθούν έντονα για την πρόθεση αυτή της Δ/νσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Αλλοι υποστηρίζουν -και όχι άδικα- ότι μια τέτοια προοπτική υποβάθμισης και τελικά κλεισίματος του σχολείου την καλοβλέπει και ο δήμος, αφού θα μπορούσε να προχωρήσει στη μελλοντική «αξιοποίηση» του ακινήτου που βρίσκεται σε κεντρική περιοχή της πόλης.

Εχω πολύ έντονα στο μυαλό μου την εικόνα των μικρών παιδιών, πιασμένα χέρι χέρι, να μπαίνουν κάθε τόσο στο Πολυτεχνείο για να μας επισκεφθούν μαζί με τους δασκάλους τους, από το διπλανό δημοτικό σχολείο. Και είναι εκείνη η ώρα που οι μικροί μαθητές μπλέκονται με τους σπουδαστές μας, μια ώρα σημαντικής ώσμωσης των δύο βαθμίδων της εκπαίδευσης, που τόσο έχουν κακοπάθει τις τελευταίες δεκαετίες.

Αλήθεια, πόσο πρέπει να επιχειρηματολογήσει σήμερα κανείς σ’ αυτή την έρημη χώρα για τα αυτονόητα; Ποιο είναι το μέλλον που προοιωνίζεται για τη νέα γενιά, αν όχι η «ζωντανή μορφή» των σχολείων μας, όπως έγραφε διορατικά πριν από τόσα χρόνια ο Μητσάκης;

Αντί να διεκδικούμε την αναβάθμιση με κάθε τρόπο των σχολείων μας, αυτά συρρικνώνονται το ένα μετά το άλλο, έρμαια στις καταστροφικές επιταγές της νέας τάξης πραγμάτων. Πώς μπορούν κάποιοι σήμερα να παίρνουν ανερυθρίαστα τέτοιες καταστροφικές αποφάσεις; Ενα όμως είναι σίγουρο, ότι μια κοινωνία δίχως Παιδεία, είναι μια κοινωνία ολοκληρωτικά καταδικασμένη στον αφανισμό.

*αρχιτέκτων- καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ

Ένα τσιγάρο για το δρόμο (αναδημοσίευση)

 από 3PointMagazine 

της Κλειώς Βλαχάκη 

Μπερδεύτηκαν οι μέρες σα κουβάρι. Στραπατσαρισμένες οι σκέψεις βαδίζουν στην κόψη ενός ξυραφιού. Δεν έχω χρόνο. Όλο έτσι λέω για να ‘χω ένα άλλοθι να τρέχω. Οι σόλες των παπουτσιών μου διαγράφουν πορείες με γρήγορους ρυθμούς. Να τα προλάβω όλα. Ποια; Όποτε με ρωτάω δεν έχω απάντηση και συνεχίζω να τρέχω.

Με παρατηρώ από απόσταση. Μου δίνω χρόνο, τόπο, δικαιολογία, άφεση. Η σειρήνα από το ασθενοφόρο μου βάζει φρένο. Το ακολουθώ. Τώρα που έρχεται η άνοιξη δε θέλω να κλαίω. Το κλάμα το φυλάω για τους άνυδρους χειμώνες που θα ΄ρθουν, μα καμιά φορά ξεχνώ το λόγο και δροσίζω τα μάγουλα και στο κατακαλόκαιρο.

Στο διπλανό κρεβάτι ο παππούς πασχίζει να βγάλει τα παπούτσια του. Τον βοηθώ και κρυφά, σχεδόν ενοχικά, κοιτάζω τις σόλες. Εβδομήντα πέντε χρόνια χιλιόμετρα. Έχει πράσινα μάτια. Πόσο αγαπώ τα πράσινα μάτια! Μου πιάνει το χέρι και με ευχαριστεί. Πόσο αγαπώ τους ευγενικούς παππούδες! Ετούτος ένας μικρός θεός στο δικό του σύμπαν. Πληγωμένος μα υπερήφανος για τα εγγόνια που του άφησε ο αδικοχαμένος του μονάκριβος γιος. Κάνει το ταμείο της ζωής και πάλι βγαίνει κερδισμένος. Δυο εγγόνια κι εκείνος να κλαίει μόνος για την απώλεια και να χαμογελά με τους άλλους.

Του πιάνω το χέρι. Θέλω να αγγίξω τα χιονισμένα του μαλλιά. Ξεχνώ το λόγο που βρέθηκα εκεί. Μου δίνει ευχές. Ο παππούς με την τουφεκισμένη ζωή και τα πράσινα μάτια. Εβδομήντα πέντε χρόνια χιλιόμετρα! Πάλι δεν κράτησα την υπόσχεση μου! Όταν μπαίνει η Άνοιξη δεν κλαίω ποτέ!

Βγαίνω έξω. Ανάβω τσιγάρο. Ένα τσιγάρο για το δρόμο. Ένα τσιγάρο για τις στραπατσαρισμένες, αχάιδευτες μέρες. Ένα τσιγάρο για τον πόνο των ανθρώπων. Ένα τσιγάρο για τον παππού με τα πράσινα μάτια και τη γιαγιά που στεκόταν δίπλα του και τον αγαπούσε με το βλέμμα της. Ένα τσιγάρο για όλους τους κακοτράχαλους δρόμους που μπορεί να σε οδηγήσουν στο κρεβάτι ενός νοσοκομείου, ανυποψίαστος για το διπλανό!

Δεν πρόκειται να το κόψω ποτέ. Πάντα θα μετρώ τη ζωή με καπνό. Πώς τα ‘χω καταφέρει έτσι; Ό,τι έγινε, καλά καμωμένο. Δεν έχει πρόβα η ρημάδα η ζωή! Κι εγώ θέλω να σου γράψω ένα γράμμα και να σου πω ότι σ’ αγαπώ τρία χρόνια χιλιόμετρα με τρία ζευγάρια παπούτσια με λιωμένες σόλες. Γιατί κάθε φορά που σε σκεφτόμουν έπαιρνα τους δρόμους αγκαλιά και γουργούριζα από ανάγκη και επιθυμία.

Μπερδεύτηκαν οι μέρες σαν κουβάρι. Μπλέχτηκαν οι ανάγκες μου σα κισσός και σκαρφαλώνουν, ανεβαίνουν, ψηλώνουν. Με πνίγει που ακόμα δεν έχω καταφέρει να μην κλαίω την άνοιξη. Με σκοτώνει που ακόμα τρέχω. Τι θέλω να προλάβω; Η ζωή είναι αλλού. Εκεί στο σιδερένιο κρεβάτι. Στον παππού με τα πράσινα μάτια. Στον ήλιο που κρύβεται όταν θυμώνει. Που βρήκα τόσο ξερά φύλλα μέσα στην άνοιξη;

Ένα τσιγάρο ακόμα για την αθανασία που γυρεύουμε στα μάτια των άλλων. Για το καλοκαίρι που δε θα κλάψω καθόλου…

Αγαπημένο μου ημερολόγιο (αναδημοσίευση)

από 3Point Magazine
της Κλειώς Βλαχάκη

Σου γράφω, όλο σού γράφω και τίποτα δε λέω. Άλλα λόγια να αγαπιόμαστε, μην ξεχαστούμε και μας πάρει το ποτάμι κι εμάς σαν τους άλλους. Αντιστέκομαι ακόμα. Έτσι θέλω να πιστεύω. Έτσι να ελπίζω. «Σε ποιους αντιστέκεσαι; Με τι αντιστέκεσαι;» με ρωτάς κι εγώ μασάω τα λόγια μου και καλούμαι να δώσω συγκεκριμένη απάντηση. Αντιστέκομαι στα αινίγματα γιατί θέλουν πονηρή σκέψη και δε διαθέτω τόσο ισχυρό όπλο. Αντιστέκομαι και στην καχυποψία γιατί αν δεν αντισταθώ θα πεθάνω από αγωνία και ανία και πλήξη και βαρεμάρα και η ζωή δε θα με ξαφνιάσει ποτέ κι ο διπλανός μου θα έχει όψη δράκου και τα τέρατα θα κάνουν επιδρομή στο μυαλό μου και θα μου πάρουν τη λαλιά.

Όλο σου γράφω και τίποτα δε σου λέω ουσιαστικό, ελπιδοφόρο, ανοιξιάτικο να καθαρίσει κι ο ουρανός ο δικός σου να φέξει κι ο δικός μου. Είναι που όλα μπερδεύτηκαν πάλι σαν τα χρώματα στην παλέτα του ζωγράφου. Είναι που και η ζωή θέλει να φυτέψω ένα καινούριο δέντρο, να βάλω ένα τραπεζάκι από κάτω και μια καρέκλα στον ίσκιο του και να παίξω κρυφτό με τον ήλιο μη με ζαλίσει και ξεχάσω να σκεφτώ. Κι όλο το αναβάλλω. Όλο αύριο και αύριο και ποτέ δεν στρώνομαι στη δουλειά λες κι αυτό θα έρθει μόνο του και θα με καλημερίσει και θα με φιλέψει από τους καρπούς του.

Κάθε μέρα όταν βγαίνω από το σπίτι ένα αδέσποτο γατί, η Ζιζέλ, έρχεται και χουχουλιάζει στα πόδια μου και νιαουρίζει μέχρι που κουράζεται να ζητιανεύει χάδια και σταματά κοιτώντας με παράπονο. Όλο λέω να τη μαζέψω κι αυτή να γίνουμε τρεις στο σπίτι κι όλο το αφήνω και αλλάζω γνώμη και μετανιώνω που της δίνω ελπίδες κι αυτή περιμένει και περιμένει και περιμένει μέχρι το αύριο.

Ήθελα να σου πω πως τελικά με κούρασε η ευθεία. Θα αλλάξω δρόμο. Βρήκα ένα άλλο μονοπάτι με πολλές στροφές να δοκιμάσω τις αντοχές μου πάλι – λες και δεν έφτασα ποτέ στα όρια μου! Αλλά πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά το χούι! Τώρα θα αλλάξω;

Δε σου είπα και το πιο σημαντικό! Είδες πάλι ξέχασα. Όλο τα ασήμαντα θυμάμαι και ξεχνάω τα σημαντικά. Ανάποδος άνθρωπος, παιδί μου, στραβόξυλο που έλεγε και η μάνα μου γιατί τώρα μαλάκωσε και δεν το λέει πια. Μα το κακό είχε γίνει. Με μαθε να το πιστεύω κι άντε να μου αλλάξεις γνώμη. Μα τι ήθελα να πω;; Α! ναι, κάτι πολύ σημαντικό! Βρήκα κι ύστερα τον έχασα πάλι έναν άνθρωπο που νομίζω πως λέγαμε τα ίδια. Κι ύστερα κατάλαβα ότι λέγαμε τα ίδια μα κάναμε διαφορετικά. Είχα την αίσθηση πως είχε κι αυτός κάτι γκρεμισμένους τοίχους που είχαν χορταριάσει κι έψαχνε να βρει δρόμο να βγει. Λάθεψα! Αυτός γύρευε τρόπο να παραμείνει εκεί κι εγώ έτρεξα να τον ξεβολέψω. Έπεσα έξω κι έφυγα με την ουρά στα σκέλια γιατί είχε πάρει ψεύτικη πόζα και φοβήθηκα πολύ. Τον ήξερα και παλιά αλλά μπορεί και όχι.

Θα ήθελα τώρα να βρέχει και να στέκομαι ψηλά στα Αστερούσια. Να γυρίζω πίσω και να βλέπω την ανταριασμένη θάλασσα. Να γυρίζω μπροστά και να βλέπω τον κάμπο με τις ανθισμένες αμυγδαλιές. Να υψώνω το χέρι και να χαϊδεύω τη μακριά γενειάδα εκείνου του παππού που λένε θεό. Πού χάθηκε κι αυτός;

Όλο σου γράφω και ποτέ δε σου λέω την αλήθεια. Μεγάλη απάτη η αλήθεια. Κι αν υπάρχει δεν είναι μία. Ο καθείς και η δική του. Γραμμένη σε τετράδια ή σε τοίχους με μεράκι και αγάπη από φόβο μη χαθεί στο σκοτάδι η αλήθεια μας, η προσωπική ουτοπία, η χίμαιρα και χάσουμε το δρόμο και βρεθούμε στα κουτουρού σε άλλη αλήθεια : «εγώ για αλλού ξεκίνησα κι αλλού η ζωή με βγάζει».

Θυμάμαι τη γιαγιά μου να κρύβει πάντα καραμέλες στην τσέπη και να τις γλύφει όταν δεν την κοιτούσε κανείς. Όταν κάποτε τη ρώτησα τι τις θέλει τόσες καραμέλες μου απάντησε: «Όταν νιώθω πίκρα βάζω μια στο στόμα και βρίσκω ισορροπία κι ύστερα μασάω και λίγο δυόσμο κι έρχεται και ισιώνει». Δεν πρόλαβα όμως να το αναλύσω γιατί η γιαγιά έφυγε και πήρε και το μυστικό μαζί με τις καραμέλες που της έβαλα κρυφά για να μην έχει πίκρες.

Αντιστέκομαι και στα μικρά. Αγαπώ την υπερβολή. Στη χαρά και στη λύπη και στον έρωτα και στην αντιπάθεια. Το μεγαλείο του απόλυτου και η αδιαφορία του τίποτα. Αν δεν έχει θύελλα η ζωή τι να την κάνω τη νηνεμία! Αδέκαστη τη θέλω την ψυχή μου. Κι όσοι αντέχουν ας κοπιάσουν. Στα όμοια δε χάλασα ποτέ χατίρι.

Βρε μπας κι η ζωή είναι κάτι άλλο κι εγώ πιστεύω ακόμα στα λόγια των τρελών που γίνανε αντάρτες; Άκου τώρα κάτι σκέψεις! Κι αυτή ζωή τη μια σε πάει εδώ και την άλλη σου ρίχνει μια τρικλοποδιά και σου τα φέρνει όλα τούμπα. Και γίνεσαι δραπέτης και κυνηγάς τη φυγή. Λες κι άμα πας αλλού δε θα κουβαλήσεις τα βάρη!

Μάλλον δε θα αντισταθώ στον εαυτό μου κι ας είναι απελπισμένος καμιά φορά. Τώρα που έρχεται η άνοιξη θα του βάλω ένα καπέλο με φτερά και θα τον αφήσω να σουλατσάρει όπου ποθεί η ψυχή του. Κι αν έρθει στραπατσαρισμένος θα του φροντίσω τις πληγές και θα του γράψω στιχάκια να ‘χει παρηγοριά. Κι ύστερα θα του χαρίσω μια λιακάδα σαν καλοκαίρι ολόκληρο…

Μοναξιάς εγκώμιο (αναδημοσίευση)

από ArtiNews

Παναγιώτα Ψυχογιού 

Η πρώτη κραυγή μας ήταν κραυγή μοναξιάς. Στην επικράτεια του πόνου και του θανάτου ή του έρωτα, επίσης ο καθένας μας είναι μόνος. Για τον M. Cioran, «είμαστε τόσο μόνοι σ’ αυτή τη ζωή που πρέπει να αναρωτηθούμε μήπως η μοναξιά του θανάτου δεν είναι παρά ένα σύμβολο της ανθρώπινης ύπαρξης».

Για τον Καβάφη, «χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ/μεγάλα κι υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη/Αλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον/Ανεπαισθήτως μ’ έκλεισαν από τον κόσμον έξω». Ο Ρίτσος στη «Σονάτα του σεληνόφωτος» αφιερώνει στη μοναξιά τους εμβληματικούς του στίχους: "Το ξέρω πως καθένας μοναχός πορεύεται στον έρωτα,/μοναχός στη δόξα και στο θάνατο". Ο Ναπολέων Λαπαθιώτης γράφει: «Μόνος ήρθα, κάποιο βράδυ, μόνος πόνεσα για λίγο,/μόνος έζησα του κάκου,κι όπως ήρθα και θα φύγω, μόνος μες στο θάνατό μου». «Η μοναξιά είναι για το πνεύμα ό,τι η δίαιτα για το σώμα», έγραψε ο Νίτσε ενώ ο Αριστοτέλης θεωρούσε ότι «αυτός που μπορεί να ζήσει μακριά απ’ τις ανθρώπινες κοινωνίες είναι είτε θηρίο είτε θεός». Για άλλους είναι όπως το σκοτάδι, η απουσία του φωτός, νοείται ως απουσία. Ωστόσο, όλη η εμπειρία της ζωής υποστηρίζει τη συνεχή αλλαγή και σ’ έναν κόσμο που αλλάζει, δεν μπορείς να προσκολληθείς σε τίποτα. Γι αυτό η μοναξιά είναι και η ελευθερία από το φόβο του να νιώθεις μόνος. Η εμπειρία της μοναχικότητας ξεδιαλύνει την ταυτότητά μας. Για τον Μπέρναρντ Σω «Το να μπορείς να αντέχεις τη μοναξιά και, επιπλέον, να την απολαμβάνεις, είναι μεγάλο προσόν».

Για την Hannah Arend («Το Ολοκληρωτικό Σύστημα», εκδ. Ευρύαλος), η αποξένωση δεν ταυτίζεται με τη μοναξιά. Ο πρώτος που έκανε τη διάκριση μεταξύ μοναξιάς και αποξένωσης, γράφει, ήταν ο Επίκτητος, ο ελληνικής καταγωγής απελευθερωμένος σκλάβος και φιλόσοφος. Όπως παρατηρεί ο Επίκτητος (Διατριβαί, Βιβλίο 3, Κεφ. 13), ο αποξενωμένος άνθρωπος περιτριγυρίζεται από άλλους ανθρώπους, αλλά δεν μπορεί να έχει κάποια επαφή μαζί τους και είναι εκτεθειμένος στην εχθρότητά τους. Ο μοναχικός, αντίθετα, είναι μόνος και μπορεί γι΄αυτό «να είναι μαζί με τον εαυτό του». Στη μοναξιά είμαστε δηλαδή «με τον εαυτό μας», ενώ στην αποξένωση είμαστε στην πραγματικότητα εγκαταλειμμένοι απ΄όλους. Κάθε σκέψη γεννιέται στη μοναξιά και είναι ένας διάλογος με τον εαυτό μας. Αυτό που κάνει τόσο αφόρητη την αποξένωση είναι η απώλεια του εαυτού, που δεν υπάρχει πραγματικά στη μοναξιά που μπορεί να είναι λυτρωτική, όταν αποτελεί επιλογή, και κατάρα όταν επιβάλλεται αναγκαστικά. Η μοναξιά ποτέ δεν μας εγκαταλείπει. Γίνεται καταφύγιο όταν ο αγαπημένος άλλος είναι απών ή ψευδαισθητικά παρών. Μοναξιά νοιώθουμα νεογέννητα, αποκομμένα από τον πλακούντα, με την κραυγή και το κλάμα εκφράζοντας τη βαριά απόγνωση, τον ανοίκειο χωρισμό από τα σπλάχνα της μητέρας όπου βρίσκαμε ως τότε καταφύγιο. Συνδέεται με τις ψευδαισθήσεις και την αδυναμία επικοινωνίας των εραστών, την απόρριψη, με μια μητέρα που κοιτάζει το παιδί της να κοιμάται και συλλογίζεται το άγνωστο μέλλον του, την επιθανάτια αγωνία, την έλλειψη επικοινωνίας.

Για την Φρανσουάζ Ντολτό (μετάφραση: Ελισάβετ Κούκη, επιμέλεια σειράς: Ηλίας Γιούρης, Σμίλη, 2008), είναι η μοναξιά του πλούσιου και του φτωχού, του δυστυχισμένου παιδιού, του άρρωστου, του ηλικιωμένου. Είναι η μοναξιά των γιορτών, του κρυφού πόνου, της δουλειάς, της απώλειας της πίστης, κάθε απώλειας. Είναι θελκτική ωστόσο όταν παραδινόμαστε στη μαγεία των ρεμβασμών μας. Η πορεία της επιθυμίας, λέει, η Ντολτό χαράσσεται με την εναλλαγή μοναξιάς και επικοινωνίας. Εξημμένη από τη μοναξιά, η επιθυμία εφευρίσκει τρόπους για να διαμεσολαβηθεί η επικοινωνία. Η μοναξιά είναι άλλοτε ανοίκεια κι άλλοτε ελκυστική ή απειλητική, μαρασμός ή διέγερση της επιθυμίας. Είναι συγκροτητικό στοιχείο της ανθρώπινης ύπαρξης, συνθήκη πρωτεϊκή που οδηγεί στο αναπάντεχο της συνάντησης με τον άλλον και τον εαυτό όσο και στην απώλεια του εαυτού.

Η μοναξιά, μας ωθεί να αγγίξουμε και να υπερβούμε τα όρια μας, γράφει η Ντολτό. Το 1975, αντιμέτωπη με την ασθένεια του συντρόφου της Μπορίς Ντολτό, επιχειρεί μια γραφή σε ύφος προσωπικού ημερολογίου και αποκαλύπτει τις διαφορετικές όψεις της μοναξιάς, της παράδοξης αυτής εμπειρίας που είναι εγγενής της υπόστασής μας από τη στιγμή της γέννησης ως τα γηρατειά. Η Ντολτό αναδεικνύει όψεις της μοναξιάς συναιρώντας τον θεωρητικό, ψυχαναλυτικό λόγο, την κλινική εμπειρία και το προσωπικό της βίωμα: «Δίχως εσένα, Μοναξιά του ανθρώπινου Ζην, που από τα παιδικά χρόνια ως τα γηρατειά, είσαι παγίδα ή οίστρος της ανθρώπινης επιθυμίας... δεν θα υπήρχαν παρά μονόλογες σκέψεις, δεν θα υπήρχαν καθόλου έργα, καθόλου πολιτισμός, γέλια παιδιών, χαρά, γιορτές ποίησης, τέχνες, επιστήμες». 

Η μοναξιά νοείται ως παγίδα και ανία ή οδύνη μετά από αναπόφευκτο χωρισμό αλλά και φορέας νέων δρόμων, αναζωπύρωση της επιθυμίας. Συνδέεται με την κτητικότητα των γονιών προς τα παιδιά επειδή φοβούνται να έρθουν αντιμέτωποι με τη μοναξιά τους, πηγή ζωής και θανάτου, συνώνυμο μάλλον της ζωής της ίδιας στις πολλαπλές της εκφάνσεις. Για μερικούς ανθρώπους η μοναξιά είναι απόδραση όχι από τους άλλους, αλλά από τον εαυτό τους. Ξεκινώντας από την πρωταρχική μοναξιά του βρέφους που βιώνει ως μοναξιά τους πολλαπλούς αποχωρισμούς και τους αντισταθμίζει, εντέλει, με τη γλώσσα, μας ακολουθεί ως τη στιγμή του θανάτου. Για την Ντολτό, η μοναξιά θεωρείται ως μια κατεξοχήν ρευστή και απροσδιόριστη έννοια, ως συνώνυμο της ζωής όπου το νόημα της ζωής μπορεί να επιβεβαιώνεται και συγχρόνως να απειλείται. «Η πιο μεγάλη οδύνη όταν αγαπάμε κάποιον είναι η αδυναμία μας να τον εμποδίσουμε να υποφέρει από τη μοναξιά του», γράφει.

Για τον Οδυσσέα Ελύτη, «η αλήθεια βγαίνει χυτή σαν το νιόκοπο άγαλμα, μόνον μέσ’ από τα καθάρια νερά της μοναξιάς.» Στην «Ιδιωτική οδό γράφει: «Αυτά που μ’ αρέσουν είναι η μοναξιά μου. Δεν σιμώνει κανένας. Χρόνια τώρα περνάω τις ώρες μου συντροφιά με κάτι μεγάλες μισοσβησμένες νωπογραφίες, εικόνες παλιές, αλλά φρέσκες ακόμη από τα χείλη εκείνων που τις ασπάστηκαν, γυναίκες της αμιλησιάς και του κοντού χιτώνα που φυλάγουν το κουτί με τα διαμαντικά του ωκεανού. Δεν σιμώνει κανένας. Αν δεν είχα κάτι το πολύ δυνατό και αθώο συνάμα να με συντηρεί, όπως οι μέντες και οι λουίζες που ευδοκιμούν στον εξώστη μου, θα ‘χα πεθάνει της πείνας. Τόσο μακριά βρίσκομαι από τα πράγματα, τόσο κοντά στο κρυφό τους καρδιοχτύπι. Ξυπνάω τις νύχτες ανήσυχος για κάποιαν απόχρωση του μωβ, ποτέ όμως για το τι μπορεί να γίνεται στα εμπορεία της Αγοράς. Αλήθεια, δεν έχω ιδέαν. Ακούω πως έχουν πάντα μεγάλη πέραση τα δάκρυα και οι αναστεναγμοί (τ’ αντίγραφα, όχι τα πρωτότυπα) όπως και οι διακυμάνσεις του δολαρίου, ο πληθωρισμός, οι συναλλαγές των κομμάτων — αλίμονο. Μ’ έφαγε, όπως τις καρένες των καϊκιών ο αρμόβουρκος, η μοναξιά. Και τα χρόνια περνούν.»

Η ιστορία της μοναξιάς είναι η ιστορία των τραυμάτων, των ερώτων και των φιλικών μας σχέσεων. Όπως το το πένθος είναι κι αυτή η αρχή της ζωής καθώς δεν υπάρχει ζωή χωρίς πένθος. Αν δεν υπήρχε πένθος θα είμαστε ακόμα στην κοιλιά της μάνας μας. Με ένα κλάμα γεννιόμαστε και αυτό το κλάμα σηματοδοτεί το πρώτο πένθος και τη συναίσθηση της μοναξιάς καθώς φεύγουμε από την θαλπωρή του ενδομήτριου παραδείσου. Ωστόσο, χωρίς πένθος, χωρίς απώλεια, χωρίς αποχωρισμό από μια προηγούμενη κατάσταση δεν υπάρχει ζωή. Όλοι παλεύουμε να βγούμε αρτιμελείς μέσα από την αναμέτρηση με τη φθορά, το θάνατο και την απώλεια όντας συνεχώς σε διάλογο με τη μοναξιά. Στις σημαντικές στιγμές της ζωής είμαστε πάντα μόνοι και η μοναξιά προσθέτει θλίψη αλλά και ομορφιά στη ζωή αυτή. Δίνει μια ιδιαίτερη απόχρωση στα ηλιοβασιλέματα και στις νύχτες μας, είναι τόπος εξαγνισμού, όσο και μαρτυρίου.

Χώρος Στέγασης Προσφύγων City Plaza – Κάλεσμα για αλληλεγγύη

 

 

Ο Χώρος Στέγασης Προσφύγων City Plaza διανύει τη δεύτερη μέρα λειτουργίας του. Από χτες το πρωί μπήκαμε στο εγκαταλελειμμένο κτίριο του παλιού ξενοδοχείου για να το μετατρέψουμε σε χώρο φιλοξενίας προσφύγων. To κτίριο του City Plaza παρέμενε κλειστό από το 2010, όταν χρεοκόπησε η ξενοδοχειακή επιχείρηση. Από χτες απέκτησε ξανά ζωή, δίνοντας τη δυνατότητα σε 112 πρόσφυγες (57 παιδιά, 31 γυναίκες και 24 άντρες) να κοιμηθούν σε κρεβάτι για πρώτη φορά μετά από μήνες.

Την ώρα που χιλιάδες πρόσφυγες ζουν σε συνθήκες που προσβάλλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια (στο λιμάνι του Πειραιά, στην Ειδομένη, σε πολλά στρατόπεδα, καθώς και σε σπίτια στην Αθήνα), είναι εκατοντάδες τα κτίρια που ρημάζουν άδεια. Η κυβέρνηση αρνείται να προχωρήσει στην ενοικίαση/επίταξη αυτών των κτιρίων, κάτι που από τη μια μεριά θα εξασφάλιζε τη διαμονή μεγάλου αριθμού προσφύγων και, από την άλλη, θα άνοιγε το δρόμο στην κοινωνική ένταξή τους. Αντιθέτως, έχει επιλεγεί η λύση των στρατοπέδων έξω από τις πόλεις τα οποία, πέρα από το ότι δεν έχουν αρκετές θέσεις αυτή τη στιγμή, ούτε καλές συνθήκες διασφαλίζουν ούτε, πολύ περισσότερο, ευνοούν την κοινωνική ένταξη των προσφύγων.

Αυτή τη στιγμή που τα σύνορα είναι κλειστά, εφαρμόζεται η κατάπτυστη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, οι απελάσεις μαζικοποιούνται, το στεγαστικό των προσφύγων είναι οξυμένο και οι αλληλέγγυοι συκοφαντούνται με κάθε δυνατό τρόπο («υποκινούν», «τα πιάνουν» κτλ), η αλληλεγγύη είναι απαραίτητη όσο ποτέ άλλοτε. Τώρα πρέπει να δείξουμε αταλάντευτη αποφασιστικότητα για να σταθούμε στο πλάι των προσφύγων. Έχουν ανάγκη τη στήριξή μας, έχουμε ανάγκη τη μαχόμενη αξιοπρέπειά τους.

Απευθύνουμε κάλεσμα αλληλεγγύης προς όλες και όλους για να ενισχυθεί ο Χώρος Στέγασης Προσφύγων City Plaza.

Κόντρα στο ρατσισμό και τη βαρβαρότητα, η αλληλεγγύη!


Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης στους Οικονομικούς και Πολιτικούς Πρόσφυγες

ΒΙΟΜΕ: οδός Αυτοδιαχείρισης κι Αλληλεγγύης γωνία (αναδημοσίευση)

Άρθρο στον Ημεροδρόμο για τη ΒΙΟΜΕ

από την ΕΥΘΥΜΙΑ ΓΙΩΣΑ

«Καθαρίστε με αλληλεγγύη», προτρέπει το σύνθημα πάνω στην ετικέτα του μαλακτικού ρούχων της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής, κατά κόσμον ΒΙΟΜΕ. «Η αλληλεγγύη είναι η θερμοκοιτίδα μέσα στην οποία μεγαλώνει το εγχείρημά μας. Τη θέση της προστασίας του κράτους και του κεφαλαίου, που απορρίπτουμε, παίρνει η αλληλεγγύη της κοινωνίας», υποστηρίζει ο Κώστας Χαριτάκης, εργαζόμενος της ΒΙΟΜΕ εξ Αθηνών.

Από το 2013 μέχρι σήμερα, το ενδιαφέρον σχετικά με το πρώτο εργοστάσιο στην Ελλάδα (η έδρα του βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη), το οποίο περνάει στα χέρια των εργατών του, γίνεται όλο και πιο έντονο. Ήταν το 2013 όταν το κλειστό εργοστάσιο, που είχε αφεθεί στην τύχη του από τους προηγούμενες ιδιοκτήτες του, ανοίγει ξανά, με τη διαφορά ότι ο έλεγχος της παραγωγής γίνεται πλέον από τους εργάτες και με όρους αυτοδιεύθυνσης. Μία κατάληψη κι ο μονόδρομος της αυτοδιαχείρισης γίνονται τα όπλα των εργαζομένων ενάντια στην ανεργία και τα συνοδά της αποτελέσματα. Αποφασίζουν να σπάσουν το λουκέτο και μαζί μ’ αυτό να πετύχουν ένα κάθε άλλο παρά αδιάφορο ράγισμα στο οικοδόμημα του ισχύοντος καπιταλιστικού συστήματος.

Κρεμοσάπουνο χεριών, σκόνη και μαλακτικό ρούχων, υγρό πιάτων, καθαριστικά γενικής χρήσης, καθαριστικά για τα τζάμια, αλλά και σαπούνια είναι τα αλληλέγγυα προϊόντα που φτιάχνουν οι εργαζόμενοι της ΒΙΟΜΕ και τα διαθέτουν σε επιλεγμένα στέκια ανά την Ελλάδα. Τα σαπούνια, μάλιστα, εξάγονται σε αρκετές χώρες της Ευρώπης, στην Γερμανία, την Ολλανδία, το Βέλγιο, την Ιταλία και τη Γαλλία, όπως σημειώνει ο κύριος Χαριτάκης. Έχει δημιουργηθεί, επίσης, ένα δίκτυο αλληλέγγυων εγχειρημάτων μέσω ενός συνεδρίου, που έλαβε χώρα στη Γαλλία, υπό τον τίτλο Οικονομία των εργαζομένων και αφορούσε αυτοδιαχειριζόμενες ή κατειλημμένες επιχειρήσεις, και τον ερχόμενο Οκτώβρη θα επαναληφθεί στο χώρο της ΒΙΟΜΕ με συμμετοχές εργατικών ενώσεων και σωματείων ακόμη και από τη Βόρειο Αφρική.

Ήδη από την αρχή, κύριο μέλημα των εργαζομένων ήταν το άνοιγμα του εργοστασίου στην κοινωνία. «Η απόφαση να λειτουργήσει ξανά το εργοστάσιο συναποφασίστηκε με ένα κομμάτι αλληλέγγυου κόσμου που είχε πλαισιώσει τον αγώνα», λέει ο κύριος Χαριτάκης. «Οι πρωτοβουλίες αλληλεγγύης, πρώτα στη Θεσσαλονίκη, κι έπειτα στις υπόλοιπες πόλεις της Ελλάδας, είχαν οργανικό ρόλο όχι μόνο στη στήριξη και τη διάδοση του εγχειρήματος, αλλά και στις αποφάσεις σχετικά με την εξέλιξή του». Όμως, είναι και το άνοιγμα του ίδιου του χώρου του εργοστασίου που αποτελεί συνιστώσα της κοινωνικής συνισταμένης. «Φιλοξενούμε πολιτιστικές εκδηλώσεις, παζάρια χωρίς μεσάζοντες, συναυλίες. Έχουμε διαθέσει ένα χώρο για την αποθήκευση των ειδών πρώτης ανάγκης που διανέμονται στους πρόσφυγες και τους μετανάστες στην Ειδομένη, ενώ εδώ και κάποιους μήνες λειτουργεί, σε συνεργασία με το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης Θεσσαλονίκης, εργατικό ιατρείο αλληλεγγύης, ανοιχτό σε όλο τον κόσμο: σε εργαζόμενους, άνεργους, μετανάστες, ανασφάλιστους». Είναι σαφές πως τα τείχη κι η απομόνωση δεν ταιριάζουν στη ΒΙΟΜΕ.

«Θα επιμένεις», γράφει ο Άρης Αλεξάνδρου στο ομότιτλο ποίημα, «πριονίζοντας τις πέτρες μοναχός σου/θέλεις δε θέλεις πρέπει ν’ αποχτήσεις έναν δικό σου χώρο». «Εμείς χρειάστηκε να πριονίσουμε δύο ειδών πέτρες: εσωτερικές και εξωτερικές», συμπεραίνει ο Κώστας Χαριτάκης. «Οι εσωτερικές είναι τα βαρίδια που κρατούν δέσμια τη μέση συνείδηση των ανθρώπων και των εργαζομένων. Όσοι πήραν μέρος στη ΒΙΟΜΕ δεν ήταν επαναστάτες ή όλοι ομοϊδεάτες, αλλά καθημερινοί άνθρωποι, με διαφορετικές απόψεις, με διαφορετικές πολιτικές διαδρομές, από διάφορους χώρους. Άλλοι τόλμησαν συνειδητά, άλλοι δοκιμαστικά κι άλλοι, που ήταν πολύ αρνητικοί στην αρχή, στη συνέχεια μπήκαν με μεγαλύτερο ενθουσιασμό στο εγχείρημα. Κάποιοι εγκατέλειψαν κι αυτό είναι σεβαστό. Οι εξωτερικές πέτρες, από την άλλη, είναι το θέμα της ιδιοκτησίας, αυτής της…ιερής αγελάδας του καπιταλισμού, των αφεντικών, του δικαστικού και πολιτικού συστήματος, όπως και των θεσμικών οργάνων του συνδικαλιστικού συστήματος. Ήρθαμε αντιμέτωποι με όλους», συμπληρώνει.

Η πρώην εργοδοσία δεν έχει καταθέσει ακόμη τα δεδουλευμένα των προηγούμενων ετών κι η απορία για το αν βγαίνει, τελικά, το μεροκάματο τρία χρόνια μετά την επαναλειτουργία του εργοστασίου παραμένει. Η απάντηση είναι σαφής: «Είμαστε πάνω από το επίδομα ανεργίας. Αυτό δεν είναι ικανοποιητικό, όμως είναι μια νίκη. Καταφέραμε να μην το παίρνουμε από το κράτος, αλλά να το παίρνουμε μόνοι μας, με τα χέρια μας και φυσικά με τη στήριξη και την αλληλεγγύη της κοινωνίας. Τη στιγμή που θα πετύχουμε ένα σημαντικό πλεόνασμα, θα επιστρέψουμε μέρος αυτού στην κοινωνία, αυτό εξάλλου σημαίνει αλληλεγγύη».

Μέχρι το τέλος Ιουνίου το οικόπεδο που στεγάζεται η ΒΙΟΜΕ είναι προστατευμένο από τη νομοθετική ρύθμιση που ανέστειλε τους πλειστηριασμούς για ένα εξάμηνο, ενώ έχει ήδη ζητηθεί η εξαίρεσή του και η συνέχιση της διαδικασίας με τα υπόλοιπα οικόπεδα , στα οποία στεγαζόταν το σύνολο της επιχείρησης προ πτώχευσης. «Στο παρελθόν, ο ίδιος κίνδυνος, του πλειστηριασμού, αντιμετωπίστηκε κινηματικά και με επιτυχία μέσω συνεχών αποκλεισμών και κινητοποιήσεων τις μέρες αυτών. Μετά την εκπνοή αυτού του εξαμηνιαίου διαστήματος, δε θέλουμε να βρεθούμε στην ίδια κατάσταση, γι’ αυτό κλιμακώνουμε τόσο την παραγωγική μας δραστηριότητα όσο και την κοινωνική, αγωνιστική μας δράση».

Δίπλα στη νομική λύση για την περίπτωση της ΒΙΟΜΕ, δεν θα μπορούσε ν’ απουσιάζει κι η πολιτική: «να κατοχυρωθεί αυτό που κάνουμε, να συνεχιστεί να γίνεται χωρίς την απειλή της καταστολής ή της έξωσης. Εκεί που θα ήταν μια ερειπωμένη εγκατάσταση, εμείς συνεχίζουμε μια δραστηριότητα και, μάλιστα, μ’ έναν τρόπο που πιστεύουμε ότι είναι πολύ πιο δημιουργικός και πολύ πιο ουσιαστικός για τον εργαζόμενο και την κοινωνία».

Η αλληλέγγυα οικονομία της ΒΙΟΜΕ, ωστόσο, φύεται και μεγαλώνει μέσα σε χώμα μπολιασμένο με κανόνες και νόμους αντιδιαμετρικά αντίθετους με τις αρχές της. «Νομίζω ότι η δύναμη της δική μας εργασίας και της αλληλεγγύης μπορεί είναι πολύ πιο δυνατή απ’ όσο θεωρούμε ακόμη κι εμείς οι ίδιοι. Είναι αρκετά δυνατή για ν’ αντιμετωπίσει τις επιθέσεις και τα εμπόδια που συνθλίβουν την κοινωνία συνολικά», καταλήγει ο κύριος Χαριτάκης. 

Το παράδειγμα της ΒΙΟΜΕ ακολούθησαν προσφάτως κι οι επονομαζόμενοι Ρομπέν του Ξύλου, το κατειλημμένο, αυτοδιαχειριζόμενο εργοστάσιο επεξεργασίας ξυλείας στην Ημαθία. «Μπορούν να γενικευτούν αυτές οι πρακτικές χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρόκειται για κάτι εύκολο ή με δεδομένη κατάληξη. Το κίνημα της αυτοδιαχείρισης είναι συστατικό στοιχείο του ευρύτερου εργατικού και κοινωνικού κινήματος, αναγκαίο για να έρθει ο κοινωνικός μετασχηματισμός που όλοι επιθυμούμε. Συγκριτικά με άλλες μορφές αγώνα και διεκδίκησης, είναι ένας τρόπος άμεσης αλλαγής κάποιων σχέσεων εργασίας και συνθηκών παραγωγής, έστω και σε μια μικρή κλίμακα. Εντούτοις, από τη μικρή κλίμακα μπορεί να γίνει αντιληπτό τι είναι αυτό που επιδιώκουμε και στη μεγάλη κλίμακα της κοινωνίας. Από μόνο του, όμως, δεν μπορεί να δώσει συνολική πολιτική και κοινωνική απάντηση.»

Η καρυδόψυχα αυτού του εγχειρήματος, που ξεκίνησε πριν λίγα χρόνια και φαίνεται να προχωρά, μαινόμενο, προς το μέλλον, ίσως να είναι η αλλαγή που έχει τελεστεί στις συνήθεις τακτικές που ακολουθούσαν οι εργαζόμενοι. «Είναι εξαιρετικής σημασίας η αυτοεκπαίδευση όλων μας. Από εκεί που έχεις μάθει να λειτουργείς σαν ένας εργαζόμενος μ’ έναν επιστάτη από πάνω σου, σε μια ιεραρχική λειτουργία στην οποία εσύ απλώς εκτελείς ορισμένα καθήκοντα, ξαφνικά θα πρέπει να διευθύνεις μαζί με όλους τους υπόλοιπους ισότιμα και συλλογικά μια ολόκληρη διαδικασία. Να τη διευθύνεις με τρόπο που δεν θα έχεις την ευκολία της εκμετάλλευσης του εργαζόμενου ή της επιβάρυνσης της φύσης, αλλά με τους περιορισμούς, πρώτον, του ότι όλοι πρέπει να είμαστε ελεύθεροι κι αξιοπρεπείς και, δεύτερον, ότι η φύση δεν πρέπει να επιβαρύνεται από τη δική μας δραστηριότητα».

Στο τέλος της ημέρας, το ερώτημα που καλείται ο καθείς ν’ απαντήσει είναι ένα και μοναδικό: ποιες είναι οι συνθήκες μέσα στις οποίες θέλουμε να ζούμε; Κι αν δώσουμε μιαν απάντηση, το επόμενο βήμα είναι ν’ αναλογιστούμε αν μπορούμε να τις διαμορφώσουμε. «Εμείς οι εργαζόμενοι, οι δημιουργοί του πλούτου, μπορούμε να τα καταφέρουμε και όχι μόνο στο μικρό εργοστάσιο, αλλά συνολικά στην κοινωνία. Μπορούμε να ζήσουμε μόνοι μας, χωρίς αφεντικά, και, μάλιστα, καλύτερα. Μπορούμε να συνεργαστούμε και όχι ν’ ανταγωνιζόμαστε στις αγορές εργασίας του καπιταλισμού. Το σύνθημά μας είναι: μπορούμε. Δεν μπορείτε εσείς; Mπορούμε εμείς», δηλώνει με σιγουριά ο κύριος Χαριτάκης.

Ίσως, Κεμάλ, ήρθε η ώρα να διακόψεις τον ύπνο σου. Ίσως, τελικά, αυτός ο κόσμος να μπορεί ν’ αλλάξει.

"Το όνομά μου είναι Άνθρωπος"

Mein Name ist Mensch

Τon Steine Scherben

«Εχω πολλούς πατέρες κι έχω πολλές μητέρες
Κι έχω πολλές αδερφές κι έχω πολλούς αδερφούς
Οι αδελφοί μου είναι μαύροι κι οι μητέρες μου κίτρινες
Κι οι πατέρες μου είναι κόκκινοι κι οι αδελφές μου ανοιχτόχρωμες.

Refrain 

Κι είμαι πάνω από δέκα χιλιάδων χρόνων
Και τ' όνομά μου είναι άνθρωπος
Κι είμαι πάνω από δέκα χιλιάδων χρόνων
Και τ' όνομά μου είναι άνθρωπος.

Και ζω απ' τον αέρα και ζω απ' το ψωμί

Και ζω απ' το φως και ζω απ' την αγάπη
Κι έχω δυο μάτια κι όλα μπορώ να τα δω
Κι έχω δυο αυτιά κι όλα μπορώ να τα καταλάβω.
Κι έχουμε έναν εχθρό, αυτός μας στερεί τη μέρα
Ζει απ' τη δική μας τη δουλειά
Και ζει απ' τη δύναμή μας
Κι έχει δυο μάτια και δεν θέλει να δει
Κι έχει δυο αφτιά, κι όμως δεν θέλει να καταλάβει.
Κι είναι πάνω από δέκα χιλιάδων χρόνων
Κι έχει πολλά ονόματα.
Και ξέρω, θα πολεμήσουμε
Και ξέρω, θα νικήσουμε
Και ξέρω, θα ζήσουμε
Και θ' αγαπηθούμε
Κι ο πλανήτης Γη
Σ' όλους μας θ' ανήκει
Κι ο καθένας θα έχει αυτό που χρειάζεται
Και δεν θα πάρει πια δέκα χιλιάδες χρόνια
Γιατί έφτασε η ώρα».

απόσπασμα από την εισήγηση του Τέο Ρόμβου στην εκδήλωση Αναδρομή στην ιστορία των Εξαρχείων που έγινε την την Πέμπτη 14 Απρίλη στο Νοσότρος.

Εκδήλωση ενάντια στην υποβάθμιση/κλείσιμο του 35ου Δημοτικού Σχολείου στα Εξάρχεια

Ο Σύλλογος Διδασκόντων, ο Σύλλογος Γονέων/Κηδεμόνων και οι Μαθητές του 35ου Δημοτικού Σχολείου Εξαρχείων μαζί με τη Λαϊκή Συνέλευση Εξαρχείων στην οποία συμμετέχει και το Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης Εξαρχείων, διοργανώνουν ανοικτή εκδήλωση ενάντια στην υποβάθμιση/κλείσιμο του 35ου Δημοτικού Σχολείου.

Η εκδήλωση θα γίνει στην πλατεία Εξαρχείων το Σάββατο 16 Απρίλη από τις 2 μ.μ έως αργά το βράδυ.

Η προσέλευση στην εκδήλωση είναι ελεύθερη. Καλούμε γονείς, μαθητές, εκπαιδευτικούς, επαγγελματίες και εργαζόμενους στη γειτονιά, κατοίκους των Εξαρχείων αλλά και κάθε έναν που πιστεύει, όπως και εμείς, πως δεν πρέπει να κλείνει κανένα σχολείο.

Το πρόγραμμα της εκδήλωσης απευθύνεται σε μικρούς και μεγάλους.
Στην παιδική ζώνη περιλαμβάνονυται: παιγνίδια και δημιουργική απασχόληση των παιδιών, παιδικό θέατρο, αφήγηση παραμυθιών, μπαλέτο, χορός από τους μαθητές του σχολείου, τσίρκο.

Στη μουσική ζώνη μουσικά σχήματα θα παίξουν έντεχνο, παραδοσιακό, ρεμπέτικο και λαϊκό ρεπερτόριο.

Αναλυτικά το πρόγραμμα
Ξεκίνημα με μουσικές από το μπουζούκι του Σταύρου

ΠΑΙΔΙΚΗ ΖΩΝΗ
-Παραμύθια για παιδιά με την Γεωργία Χαϊκάλη και την Μαρία Κωνσταντή
-Παραμύθια-παιγνίδι του Αισώπου και των Αδελφών Γκριμ από τη θεατρική ομάδα "Τόπι".
-Χοροί από τους μαθητές του 35ου Δημοτικού Σχολείου.
-Θεατρική παράσταση. "Ο Κλέφτης των Επτά Κάκτων" από το "Θέατρο Αλληλεγγύης για Παιδιά".
-Τσίρκο "Cachivache" Απόλαυση για μικρά και ..μεγάλα παιδιά

ΜΟΥΣΙΚΗ ΖΩΝΗ
-Οι "Ψυχή του Δρόμου" σε παραδοσιακό και λαϊκό ρεπερτόριο
-Η "Λαϊκή Ορχήστρα της Λαμπηδόνας" σε έντεχνο, παραδοσιακό και λαϊκό ρεπερτόριο και ρεμπέτικα τραγούδια.

Links που ενημερώνουν για τους καλλιτέχνες/ ή τις δράσεις τους που μετέχουν στην εκδηλώση.

ΨΥΧΗ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ

https://www.facebook.com/Ψυχή-Του-Δρόμου-Soul-Of-The-Road-495697197280070/

ΛΑΙΚΗ ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΛΑΜΠΗΔΟΝΑΣ

https://www.youtube.com/watch?v=s9ReV4ju0kw 

Θεατρική ομάδα "Τόπι"

https://www.facebook.com/%CE%A4%CF%8C%CF%80%CE%B9-%CE%98%CE%B5%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE%B4%CE%B1-216724131785162/

Θέατρο αλληλεγγύης για παιδιά

http://nkt.gr/news/article/6/8eatro-allhleggyhs-gia-paidia/

Τσίρκο cachivache
https://www.youtube.com/watch?v=7Iu1pmIWrCU

ΟΧΙ ΣΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΟΥ 35ου ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΕΞΑΡΧΕΙΩΝ

Με λύπη πληροφορηθήκαμε ότι η απελθούσα Διευθύντρια της Α`βάθμιας Εκπαίδευσης Α`Αθήνας εισηγήθηκε τον υποβιβασμό του 35ου Δημοτικού Σχολείου από εξαθέσιο σε τετραθέσιο!
Αν αυτό εφαρμοστεί θα οδηγήσει μετά βεβαιότητας το σχολείο σε κλείσιμο, αφού κανένας γονιός δεν θα δεχθεί τα παιδιά του να έχουν συνδιδασκαλία με παιδιά άλλης τάξης και θα αναγκαστεί να τα στείλει στα άλλα σχολεία της περιοχής, με βεβαρημένο αριθμό μαθητών σε κάθε τάξη.

Ο καθένας αντιλαμβάνεται πόσο ζωτική είναι η ύπαρξη του σχολείου για την γειτονιά μας και πόσο αυτή θα υποβαθμιστεί, εάν το αφήσουμε να κλείσει αφού το σχολείο όχι μόνο αποτελεί πολιτιστική και πνευματική εστία της περιοχής, αλλά την διατηρεί ως ζώνη κατοικίας, ικανοποιώντας τα μορφωτικά δικαιώματα των παιδιών της.

Χωρίς το 35ο Δημοτικό Σχολείο οι οικογένειες θα αναγκαστούν να φύγουν από τη γειτονιά μας. Αυτό θα είναι τεράστιο και ανεπανόρθωτο πλήγμα για τα Εξάρχεια που θα οδηγήσει στην πλήρη υποβάθμισή τους.

Το ιστορικό 35ο Δημ.Σχολείο σχεδιάστηκε το 1930 από τον εμπνευσμένο αρχιτέκτονα Νικόλαο Μητσάκη και ως κτήριο πληροί όλες τις προδιαγραφές για τη λειτουργία του ως δημοτικού σχολείου με όλες τις αίθουσές του ηλιόλουστες, ευρύχωρες και ψηλοτάβανες, πλήρως εξοπλισμένες (διαδραστικοί πίνακες, βιβλιοθήκες,ηλεκτρονικοί υπολογιστές κ.λπ.) με υπέροχη αυλή για τα παιδιά και μηδενικό δείκτη ατυχημάτων.

Οι φορείς του 35ου Δημοτικού Σχολείου, οι κάτοικοι και οι συλλογικότητες των Εξαρχείων απαιτούμε να μη ληφθεί υπ`όψη από τα αρμόδια όργανα η εισήγηση του υποβιβασμού. Να παραμείνει το 35ο Σχολείο εξαθέσιο.

Είμαστε αποφασισμένοι να παλέψουμε γι`αυτό το σκοπό έως την τελική δικαίωσή μας.

Σύλλογος Διδασκόντων,
Σύλλογος Γονέων/Κηδεμόνων και Μαθητές του 35ου Δημοτικού Σχολείου,
Λαϊκή Συνέλευση Εξαρχείων.

Έλεγχος ονείρων (αναδημοσίευση)

από Anarchy press

 

 

Αν υπάρξει έστω μια φευγαλέα στιγμή αφύπνισης 

όλο το οικοδόμημα καταστρέφεται και πέφτει 

όπως μια κουρτίνα και το κυριότερο 

η κουρτίνα αυτή δεν μπορεί να αναρτηθεί ξανά. 

Νόαμ Τσόμσκυ

Η επιβολή capital controls, που ισχύει από τον περασμένο Ιούλιο όπως είχε αποφασιστεί από την ΕΚΤ, ώστε να διατηρηθεί σταθερό το όριο της χρηματοδότησης των τραπεζών μέσω του έκτακτου μηχανισμού ELA, τείνει να χρονίσει. Η ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος τότε, αλλά και πολύ περισσότερο τώρα, είναι οριακή. Υπάρχει η εκτίμηση ότι ακόμη και αν κλείσει επιτυχώς η αξιολόγηση και υπάρξουν μέτρα χαλάρωσης των capital controls, δεν προβλέπεται η κατάργηση τους.

Όταν οι κρατούντες δημιουργούν ένα πρόβλημα, μια «έκτακτη κατάσταση» όπως θα έλεγαν και τα ΜΜΕ, για την οποία μπορούν να προβλέψουν ότι θα προκαλέσει μια συγκεκριμένη αντίδραση στο κοινό, ώστε το ίδιο να φτάσει στο σημείο να αναζητήσει μέτρα που εύχονται να τα πάρουν όσο πιο γρήγορα, τότε αποδεικνύεται ότι ήδη ο έλεγχος έχει επιτευχθεί σε σημαντικό βαθμό.

Είναι πλέον αποδεδειγμένο ότι τα επαναλαμβανόμενα μέτρα ή όρια τα οποία επιβάλλουν οι εξουσιαστές είτε στον οικονομικά δύσβατο τομέα, είτε και στον τρόπο σκέψης μας, ενισχύει τόσο την χρηματική όσο και την συναισθηματική κατάρρευση. Με αυτόν τον τρόπο οι εξουσιαστές επιδιώκουν την δημιουργία άβουλων όντων και επιτυγχάνουν ευκολότερα αυτά που θέλουν. Ο μεθοδευμένος τρόπος με τον οποίο επιτυγχάνεται ο έλεγχος του Νου και γενικότερα της ζωής των ανθρώπων ισοδυναμεί με μαγικό κλειδί που ανοίγει και κλείνει κάθε πόρτα-στόχο και εκπληρώνει κάθε επιθυμία λογική ή παράλογη.

Ο βαθύτερος στόχος είναι ένα άτομο να πεισθή ότι είναι το μόνο υπεύθυνο για την συμφορά του, εξ αιτίας της υποτιθέμενης διανοητικής ανεπάρκειάς του, των περιορισμένων ικανοτήτων του ή της αναποτελεσματικότητας των προσπαθειών του. Έτσι, αντί να εναντιώνεται στον εξουσιαστικό βράχνα, απαξιώνει τον ίδιο του τον εαυτό και αυτο-ενοχοποιείται. Το αποτέλεσμα αυτής της πνευματικής υποστολής (και καταστολής) του ατόμου έχει σαν αποτέλεσμα την αποχή από οποιασδήποτε συλλογική δράση, αλλά και την προσωπική του αποξένωση.

Όμως, από την στιγμή που «ρίχτηκε» ο άνθρωπος στον κόσμο, είναι υπεύθυνος για τον εαυτό του και τις επιλογές του. Δεν χρειάζεται να διαφύγη της ελευθερίας ως πηγής αυτοκαθορισμού του. Σκοπός του είναι να αντιληφθεί την πραγματική ελευθερία που κατέχει και συνυπάρχοντας να συμπορευθή με αυτήν και όχι να χαθή μέσα σε ένα νομοτελειακά καθεστωτικό περιβάλλον το οποίο, όπως εμπράκτως αποδεικνύεται και στις μέρες μας, τον κατακρεουργεί. Επίσης, να αποδεχθή την ευθύνη που του αναλογεί και τις αντίστοιχες επιπτώσεις για τις οποιεσδήποτε επιλογές έχει θέσει σε εφαρμογή.

Μέσα σ’ αυτά, σημαντική παραμένει η επίτευξη της πολυπόθητης γαλήνης και ηρεμίας σε ένα περιβάλλον κατάθλιψης και σύγχυσης, κάτι το οποίο είναι δυνατόν να επιδιωχθή μέσω της ανιδιοτελούς πνευματικής και υλικής εργασίας.

Είναι γεγονός ότι οι εξουσιαστές ως ρυθμιστές των επιβιούντων όντων έφθασαν να γνωρίζουν τον μέσο άνθρωπο καλύτερα απ’ όσο γνωρίζει ο ίδιος τον εαυτό του. Αυτό σημαίνει ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων, το εξουσιαστικό σύμπλεγμα ασκεί έναν πολύ πιο αυξημένο έλεγχο και επιβάλλεται με μια μεγαλύτερη ισχύ επάνω στα άτομα απ’ όσο τα ίδια στον εαυτό τους. Ο έλεγχος, ακόμα και στα οποιαδήποτε όνειρα και επιδιώξεις τού κάθε ανθρώπου, θέτει αναρίθμητους περιορισμούς στη νοημοσύνη καθώς και στην ίδια την ζωή του. Εννοείται εάν και εφ’ όσον ο ίδιος το επιτρέπει…

Συνυπάρξεις (αναδημοσίευση)

του Γιάννη Μακριδάκη

Όσο κι αν φούντωσε η αγκιναριά, η σπαραγγιά βρήκε 

τον τρόπο να ξεπεταχτεί από μέσα της

Ο γατούλης αποζητεί το χάδι του Ερμή

και ο Ερμής δεν τον απογυρίζει ποτέ

Πού να ξέρουν όλα αυτά τα αθώα της ανθρώπινης ασυνειδητότητας πλάσματα ότι υπάρχει κίνδυνος πυρηνικού πολέμου και αφανισμού όλων μας, λόγω ανοησίας του “ανώτερου” πλάσματος

Η επανάσταση αρχίζει από τον εαυτό μας (αναδημοσίευση)

Δρόμος της Αριστεράς
του Στέλιου Ελληνιάδη

Μετά την καλοκαιρινή ψυχρολουσία, ένα κομμάτι αριστερών που έμεινε στον νέο ΣΥΡΙΖΑ, πέρα από μια μειοψηφία φανατικών που περιλαμβάνει κάποιους νεοπροσήλυτους από τη ΔΗΜΑΡ, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι οι οποίοι -βασιλικότεροι του βασιλέως- αισθάνονται δικαιωμένοι, παρακολουθεί με ανησυχία την εξέλιξη των πραγμάτων.

Βιώνει από τα μέσα το ξήλωμα όλων των θέσεων που συνάρθρωναν το εγχείρημα ΣΥΡΙΖΑ, ελπίζοντας ότι θα υπάρξει μια θετική πλευρά η οποία –με σαφώς μειωμένες προσδοκίες- θα εξισορροπεί τις απώλειες από τη μεγάλη αναστροφή και αναδίπλωση. Μια θετική πλευρά που θα επιβεβαιώνει την επιθυμία ότι ό,τι και να είναι η κυβέρνηση είναι πάντως καλύτερη -με την έννοια της «μεγαλύτερης ευαισθησίας», από μια κυβέρνηση της Δεξιάς, και θα προσπαθήσει κάτι να περισώσει.

Υποστηρίζουν ότι, απ’ αυτά που διαθέτουμε σήμερα, όσο κι αν μας πικραίνει η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχουμε εναλλακτική λύση ικανή να διαχειριστεί την κρίση. Με τον νέο ΣΥΡΙΖΑ πάμε για το μίνιμουμ και εμποδίζουμε την επιστροφή της επάρατης Δεξιάς. Αυτό περίπου είναι το σκεπτικό κάποιων παλιών μας συντρόφων που εξακολουθούν να στηρίζουν τον νέο ΣΥΡΙΖΑ και διαχωρίζονται απ’ αυτούς που ψοφάνε για τίτλους, θέσεις και εξουσία.

Από τους συντρόφους που αρνήθηκαν να ενταχθούν στον νέο ΣΥΡΙΖΑ, ένας σημαντικός αριθμός ακολούθησε τη Λαϊκή Ενότητα, αλλά η μεγάλη πλειονότητα απλώς την ψήφισε. Κι ένας επίσης απροσδιόριστος αριθμός αποσύρθηκε απογοητευμένος ή αγαναχτισμένος επιλέγοντας την αποχή. Σε όλο το εύρος της Αριστεράς υπάρχει κόσμος που ψάχνεται, αλλά οι φωνές που βγαίνουν είναι ακόμα πνιχτές. Γιατί αυτοί που ψάχνονται νιώθουν την ανάγκη και την υποχρέωση να επανεφεύρουν την Αριστερά. Αλλά ποιος ξέρει πώς;

Η Λαϊκή Ενότητα, παλιομοδίτικη, χωρίς στοιχειώδεις δημοκρατικές λειτουργίες, με ανυποστήριχτες πολιτικές θέσεις και πολύ παρεοκεντρική, δεν πείθει ούτε τους εκτός της ούτε τους εντός της. Και οι υπόλοιπες δυνάμεις, όπως είναι φυσικό, δυσκολεύονται να βρουν έξοδο από τη λακκούβα μέσα στην οποία βρέθηκαν μετά το σπρώξιμο της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ. Κι αυτό δεν αφορά μόνο τις συνιστώσες, αλλά όλο το φάσμα της Αριστεράς.

Συζητήσεις γίνονται. Ενδιαφέρον θα είχε μία κίνηση που θα ξέφευγε από την πεπατημένη. Μέχρι στιγμής, σε γενικές γραμμές, μερικοί φαντάζονται ότι πρέπει με την ίδια ή παραπλήσια συνταγή να φτιαχτεί ένας καλύτερος, πιο αληθινά αριστερός ΣΥΡΙΖΑ. Άλλοι ότι η εμπειρία καθιστά επιτακτικότερη την ανάγκη να δημιουργηθεί ένα γνήσιο κομμουνιστικό κόμμα. Υπάρχουν κι εκείνοι που θεωρούν ότι προέχει η δημιουργία ενός ευρύτερου μετώπου, αντιμνημονιακού και όχι μόνο. Αλλά, δεν λείπει και η πιο «παραδοσιακή» κλίση προς τη δημιουργία προσωποκεντρικών σχημάτων που θα αμφισβητήσουν ευθέως σε κοινοβουλευτικό επίπεδο την κυβέρνηση και τον νέο ΣΥΡΙΖΑ.

Παγιωμένες αντιλήψεις και νοοτροπίες χρεοκόπησαν
Οι αριστεροί έχουν δυσκαμψία να είναι μέσα στην κοινωνία, να δουλεύουν με τους συμπολίτες τους, να δημιουργούν πολιτικούς «χώρους» μέσα στους χώρους δουλειάς, στη γειτονιά και στους μαζικούς χώρους. Παραμένει κυρίαρχη η αντίληψη ότι εμείς παράγουμε τη γραμμή και τα μέλη της κοινωνίας μας ψηφίζουν ή εντάσσονται στα δικά μας σχήματα.

Η τάση υποτίμησης των πρωτοβουλιών των πολιτών δεν είναι κάτι καινούργιο παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις. Ειδικά το ΚΚΕ, που αντλεί ακόμα σημαντικό μέρος της δύναμής του από τα στρώματα των εργαζομένων στην παραγωγή, απορρίπτει κάθε κοινωνική και πολιτική πρωτοβουλία που δεν ελέγχει, θεωρώντας κάθε δράση έξω από το κόμμα, αντιδραστική , ρεφορμιστική ή άνευ σημασίας. Όταν ο στόχος δεν είναι η δημιουργία από τους ίδιους τους πολίτες εστιών και πυρήνων εναλλακτικών μορφών επιβίωσης και αντίστασης, η επιδίωξη της μίας και μοναδικής ριζικής λύσης, που είναι η ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος στο απώτερο μέλλον, αποτελεί μονόδρομο. Αλλά αυτή η αντίληψη, με πιο εξευγενισμένα παραπλανητικό τρόπο κυριαρχεί και στην εκτός ΚΚΕ Αριστερά. Δεν είναι τυχαίο ότι οι πλατείες δεν υποκινήθηκαν ούτε από τις πιο ριζοσπαστικές συνιστώσες που ΣΥΡΙΖΑ και τις οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, που στην αρχή τουλάχιστον, είδαν με σχετική αμηχανία το φαινόμενο, πριν το απορρίψουν ή πριν προσπαθήσουν να συνταυτιστούν μ’ αυτό. Ούτε ότι οι πρωτοβουλίες των πολιτών σε όλη την Ελλάδα για την ίδρυση και λειτουργία διαφόρων μορφών συλλογικοτήτων, από τα κοινωνικά μπακάλικα ως τις βιολογικές καλλιέργειες και τις καταλήψεις εγκαταλειμμένων χώρων, δεν αγκαλιάστηκαν με θέρμη, αλλά αντιμετωπίστηκαν ως συμπαθητικές αλλά γραφικές δράσεις ή απορρίφθηκαν σιωπηρώς ως μη επαρκείς για τη μεγάλη επανάσταση της παραγωγικής ανασυγκρότησης που επαγγέλλεται η Αριστερά, η οποία είναι τόσο μεγάλη που είναι αδύνατο να περιγραφεί και να εφαρμοστεί εν μέρει πριν από την κατάληψη της εξουσίας.

Είναι χρόνιο και βαθιά ριζωμένο το πρόβλημα. Η Αριστερά δεν έχει την άνεση να αντλεί ιδέες από τα πιο δραστηριοποιημένα μέλη και ομάδες της κοινωνίας, να διδάσκεται από την εμπειρία των πολιτών και να υπηρετεί την κοινωνία. Η αμφίδρομη σχέση δεν είναι το φόρτε της. Η Αριστερά των τελευταίων δεκαετιών, της περιόδου της ευημερίας, χωρίς να είναι ομοιόμορφη, είχε έντονα γραφειοκρατική δομή και ισχυρή –συνειδητή ή ασυνείδητη- τάση ενσωμάτωσης. Χωρίς πραγματική δημοκρατία προς τα μέσα και προς τα έξω, κρατώντας αποστάσεις από την κοινωνία, λειτουργώντας μονόδρομα, μέχρι που στέγνωσε από ιδέες και η επαναστατικότητά της άδειασε εσωτερικά διατηρώντας μόνο κάποια από εξωτερικά γνωρίσματα.

Πώς ξεκινάμε;
Αφού η Αριστερά δεν ήθελε, αλλά και να ήθελε δεν μπορούσε, να φτιάξει ένα ορίτζιναλ κομμουνιστικό κόμμα, αντάξιο των καλύτερων παραδόσεων (και όχι των χειρότερων) των επαναστατικών κομμάτων, θα μπορούσε ενδεχομένως να αναπληρώσει αυτό το έλλειμμα βυθιζόμενη μέσα στην καρδιά του κοινωνικού σώματος. Να αιμοδοτείται αδιάκοπα από την κοινωνία, να συμπάσχει και να αποκρυσταλλώνει αυτή τη σχέση κι αυτή την εμπειρία σε θέσεις που θα διεγείρουν το κοινωνικό σώμα, θα του προσφέρουν την απαραίτητη πολιτική πλατφόρμα που θα προκύπτει σαν προϊόν της ανάμιξης της θεωρίας με την πραγματική ζωή και τους πραγματικούς ανθρώπους της βιοπάλης. Και θα οργανώνει αυτό το σώμα ή θα στηρίζει και θα παλεύει μέσα από τις μορφές οργάνωσης που το ίδιο το κοινωνικό σώμα γεννάει.

Αντ’ αυτού, η Αριστερά βολεύτηκε μέσα στη στασιμότητά της. Συνέχεια και «μετεξέλιξη» της παλιάς γραφειοκρατίας του ΚΚΕ και του ΚΚΕεσ., που πέρασε αυτούσια στον Συνασπισμό και στη συνέχεια στον ΣΥΡΙΖΑ. Και είναι τόσο ισχυρή αυτή η γραφειοκρατία, που κατάπιε ή απέβαλε όλες τις μικρές «γραφειοκρατίες» που συνασπίστηκαν στο εγχείρημα, όπως μάσησε κι έφτυσε και όλους εκείνους, όλους εμάς, οργανώσεις και άτομα, που διακινδυνεύσαμε συμμετέχοντας και νομίζοντας, όπως αποδείχτηκε ανεπιτυχώς, ότι η καλή μας πρόθεση, τα επαναστατικά μας πιστεύω και ο από μηχανής θεός, θα διαμόρφωναν ένα αριστερό κίνημα το οποίο με αγωνιστικότητα, ειλικρίνεια και αφοσίωση στο κοινωνικό σώμα θα ανυψωνόταν, θα έσπρωχνε στην άκρη και θα αποδυνάμωνε τη γραφειοκρατία και θα έδινε με συνέπεια τη μάχη που βρισκόταν σε εξέλιξη.

Σήμερα, εάν μπορέσουμε να δούμε σε βάθος τα αίτια που μας οδήγησαν σ’ αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα, αλλά τραυματική εμπειρία και συνειδητοποιήσουμε ότι θα πέσουμε ξανά στα ίδια λάθη και τις ίδιες παγίδες, εάν δεν αλλάξουμε εκ βάθρων τις αντιλήψεις μας για το ρόλο της κοινωνίας και τη σχέση μας μαζί της, για τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των δυνάμεών μας, για την εμβάθυνση στα ζητήματα πολιτικής ξεπερνώντας την επιφανειακή θεώρηση των πραγμάτων, οι συνθήκες, που θα χειροτερεύουν συνεχώς στην Ελλάδα και την Ευρώπη, είναι μάλλον ευνοϊκές για τη συγκρότηση μιας Αριστεράς ενός ανώτερου επιπέδου, ικανής να παλέψει με τα θηρία σαν αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας. Αλλά αυτή η συγκρότηση προϋποθέτει επαναστατικές αλλαγές μέσα στα ίδια μας τα μυαλά, πράγμα που θέλει διαύγεια, τόλμη και συλλογικότητα.