Κυριακή 2 Ιουνίου 2024

Η καταστροφή τοπίων και τόπων



Η καταστροφή τοπίων και τόπων




του Τάση Παπαϊωάννου
(Αρχιτέκτων, ομότιμος καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ)




Ο νεοφιλελευθερισμός που τόσο φανατικά πρεσβεύει και ακολουθεί με θρησκευτική σχεδόν προσήλωση, η κυβέρνηση τα τελευταία χρόνια, έχει αφήσει ήδη το αποτύπωμά του (και) στην νεοελληνική κοινωνία. Έχει εμφυσήσει στις συνειδήσεις αρκετών πολιτών τη λογική του πρόσκαιρου κέρδους, της αρπαχτής, της ιδιοτέλειας. Η κυρίαρχη αρχή που επικρατεί, διαποτίζοντας και αλλοτριώνοντας τα πάντα, είναι αποκλειστικά αυτή του ιδίου οφέλους, που αδιαφορεί γι’ αυτό που συμβαίνει ακριβώς δίπλα του. Ένας ξέφρενος ατομικισμός, όπου κυριαρχεί η λογική: «ο καθένας για την πάρτη του». Το Εγώ που αγνοεί επιδεικτικά το Εμείς, σε μια κοινωνία περισσότερο από ποτέ ασύνδετη και πολυδιασπασμένη.

Κάθε τι δημόσιο κατασυκοφαντείται, υπονομεύεται, λοιδορείται, από την «επιτελική» διακυβέρνηση της Ν.Δ. Μέρα τη μέρα το ιδιωτικό καταβροχθίζει ανεξέλεγκτο, ότι είχε απομείνει ανέγγιχτο από τη δημόσια περιουσία, η οποία λεηλατείται δίχως κανένα φραγμό, καμιά προστασία. Όλα συντελούνται στο όνομα της «προόδου» και των αναγκαίων «μεταρρυθμίσεων» για την ανάκαμψη και τον εκσυγχρονισμό –τάχατες- της χώρας, έτσι που στο τέλος δεν θα έχει μείνει τίποτε που να μην έχει ξεπουληθεί! Η αποδιάρθρωση του κράτους πρόνοιας είναι ολοκληρωτική.


Τάση Παπαϊωάννου, Τοπίο στην Τριχωνίδα (λάδι σε κόντρα πλακέ)



Είναι τέτοιας κλίμακας η συστηματική χειραγώγηση της «κοινής γνώμης» που ελάχιστοι είναι πια εκείνοι, οι οποίοι αντιλαμβάνονται τον θανάσιμο κίνδυνο που ελλοχεύει. Όχι μόνο βέβαια για τη δική μας γενιά, αλλά και γι’ αυτές που θα έρθουν μετά από εμάς. Όλα θυσιάζονται στο βωμό του ιδεολογήματος της «συνεχούς προόδου» και της γνωστής επίκλησης, ενός –πάντοτε- καλύτερου μέλλοντος. Είναι η μόνιμη επωδός όλων όσοι θέλουν να δικαιολογήσουν τη συντελούμενη καταστροφή του περιβάλλοντος, τις αποφάσεις και τις ενέργειες που στοχεύουν αποκλειστικά στη μεγιστοποίηση του οικονομικού κέρδους των ολίγων, εις βάρος των πολλών, υποβαθμίζοντας κάθε άλλη συνιστώσα του ανθρώπινου βίου. Όπως αναφέρουν οι David Graeber και David Wengrow: «Η “ιδέα της προόδου” συνήθως θεωρείται εξαιρετικό παράδειγμα του τρόπου που δεν σκεφτόμαστε πια για την ιστορία και την κοινωνία» (*).

Βεβηλώνουμε αλύπητα τη φύση ως ξένοι κατακτητές, σαν να μην είμαστε κι εμείς κάτοικοι τούτης της γης. Σάμπως να έχουμε απωλέσει οριστικά το ένστικτο της αυτοσυντήρησής μας. Εν ονόματι των εναλλακτικών μορφών ενέργειας και της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, φυτεύονται άναρχα, όπου νάναι, σειρές από ανεμογεννήτριες, τραυματίζοντας ανεπανόρθωτα τη μία μετά την άλλη τις κορυφογραμμές των βουνών. Πρόχειροι δρόμοι που ανοίγονται δίχως στοιχειώδη μελέτη, ίσα-ίσα για να περάσουν οι τεράστιες νταλίκες, πληγώνουν το τοπίο, μοιάζοντας με ανεπούλωτες ουλές πάνω στις απόκρημνες πλαγιές. Γιατί δεν είναι μόνο οι πανύψηλες ανεμογεννήτριες που επιβαρύνουν και υποβαθμίζουν το φυσικό περιβάλλον, είναι και τα θηριώδη στρογγυλά θεμέλιά τους, οι τόνοι του μπετόν και των σιδηρών οπλισμών που χυτεύτηκαν μια για πάντα μέσα στο σώμα της γης. Μνημεία της υποκρισίας των κρατούντων, τα οποία θα θυμίζουν εσαεί στις επερχόμενες γενιές, ότι όλα αυτά τα άχρηστα υπολείμματα κατασκευάστηκαν στο παρελθόν με στόχο, δήθεν την προστασία της φύσης.

Τεράστιες γεωργικές εκτάσεις ισοπεδώνονται και αποψιλώνονται, προκειμένου να τοποθετηθούν τα εκτεταμένα φωτοβολταϊκά «πάρκα», δημιουργώντας με την παρουσία τους μια απόκοσμη εικόνα, δίπλα σε πανάρχαιες αγροτικές καλλιέργειες. Ο απελπισμένος γεωργός μπροστά στην επερχόμενη φτώχεια, μετατρέπει δίχως δεύτερη σκέψη, το χωράφι του σε «υποσταθμό» της ΔΕΗ, επιφέροντας το τελειωτικό χτύπημα στην ήδη αναιμική και θνήσκουσα αγροτική παραγωγή της χώρας. Αυξάνουμε κατά τι την ηλεκτρική ενέργεια, ενώ σε λίγο δεν θα έχουμε τι να φάμε… Πίσω όμως απ’ όλες αυτές τις «πράσινες» επενδύσεις και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κρύβονται (όπως συμβαίνει τις περισσότερες φορές) τα συμφέροντα μεγάλων ξένων και ελληνικών εταιρειών που βρίσκουν πρόσφορο έδαφος, για ακόμη μεγαλύτερες κερδοσκοπικές ευκαιρίες. Επενδύσεις που επικαλούνται την προστασία του περιβάλλοντος, ενώ στην ουσία διαιωνίζουν και μερικές φορές επαυξάνουν τις οικολογικές καταστροφές.

Οι μεγάλες εκτάσεις των φωτοβολταϊκών πάρκων και των γιγάντιων ανεμογεννητριών (και όχι μόνο), προοιωνίζονται άραγε εικόνες ενός ζοφερού και εφιαλτικού μέλλοντος, όπου το φυσικό περιβάλλον θα έχει ερημοποιηθεί μετά την ολοσχερή λεηλασία του και πάνω του θα στέκουν μόνο τα σκουριασμένα υπολείμματα των αφρόνων τεχνολογικών κατασκευών μας; Έτσι που θα μένουμε στο τέλος, μετά από χρόνια, να θρηνούμε αυτά που χάσαμε, αυτά που δεν προστατεύσαμε (όλοι μαζί και καθένας χωριστά) όταν έπρεπε κι όταν ακόμη μπορούσαμε να σταματήσουμε το κακό, παρότι βλέπαμε την καταστροφή που γινότανε επί των ημερών μας. Επαναπαυμένοι στην καταναλωτική αποχαύνωση του εδώ και τώρα, δίχως μέριμνα για το αύριο, δεν νοιαστήκαμε ουδόλως γι’ αυτό που ήταν η ανεκτίμητη συλλογική μας περιουσία, αλλά μόνο γι’ αυτό που τόσο κοντόφθαλμα θεωρούσαμε αποκλειστικά «δικό μας».

Η φενάκη της «συνεχούς ανάπτυξης» και της οικονομικής μεγέθυνσης, μ’ άλλα λόγια της ακόρεστης ανθρώπινης απληστίας, έχει οδηγήσει σε ανυπολόγιστες καταστροφές τόσο στο φυσικό περιβάλλον όσο και στις ανθρώπινες κοινωνίες. Διαδικασίες μη βιώσιμες, σ’ έναν ούτως ή άλλως πεπερασμένο κόσμο. Έναν κόσμο που δεν μπορεί πια ν’ αντέξει τη φορτική παρουσία μας και τις αυτοκαταστροφικές επιλογές μας. Μήπως, λοιπόν, απέναντι στον μονόδρομο της καταστροφικής και θνησιγενούς «αειφόρου ανάπτυξης» που υποκριτικά υπόσχεται τη μελλοντική ευημερία των ανθρώπινων κοινωνιών, η διέξοδος είναι ν’ αλλάξουμε ρότα και να προχωρήσουμε σ’ έναν άλλο δρόμο, εκείνο της σταδιακής και ελεγχόμενης αποανάπτυξης; Ν’ αλλάξουμε κοντολογίς, τρόπο ζωής, το ίδιο το πολιτισμικό μοντέλο της κοινωνίας μας;

(*) David Graeber & David Wengrow, Η ΑΥΓΗ ΤΩΝ ΠΑΝΤΩΝ – Μια καινούρια ιστορία της ανθρωπότητας, Διόπτρα, Αθήνα 2023

Σάββατο 1 Ιουνίου 2024

Στην εποχή των "Μωρών Παρθένων"

Αύριο 7 Απρίλη έκλεισαν 10 χρόνια από την ημέρα που προφητικά γράφονταν αυτό το κείμενο με τίτλο Εξάρχεια: η επιδρομή του Real Estate

Βρισκόμαστε στην εποχή της πιο άγριας καταστολής από την κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά. Και όμως οι ναρκομαφίες με τις πλάτες της αστυνομίας έκαναν χρυσές δουλειές. H καταστροφή των Εξαρχείων είχε ήδη δρομολογηθεί. Το 2013 είχε ανακοινωθεί η χάραξη της γραμμής 4 του ΜΕΤΡΟ που προέβλεπε τη μετατροπή της πλατείας αρχικά σε εργοτάξιο και στη συνέχεια σε κόμβο διακίνησης κάθε λογής καταναλωτών (τουριστών, μπάχαλων, διασκεδαστών). Η γειτονιά μετατρεπόταν σε ένα εργοστάσιο διασκέδασης και τουριστικό αξιοθέατο. Η ιστορία της ξεγραφόταν με ταχύτατους ρυθμούς και εκφυλιζόταν με προσχεδιασμένες τεχνικές απαλλοτρίωσης.

Ο πόλεμος των μαφιών για τις υπό δημιουργία πιάτσες (ναρκωτικών, λαθραίων προϊόντων, σωματεμπόρων, νέων διασκεδαστηρίων) ήτανε στην κορύφωσή του. Η λεγόμενη κρίση του μεταναστευτικού δεν είχε δείξει τα δόντια της. 

Παράλληλα με την υποβάθμιση, γνώριζε άνθιση το real estate. Παληοί κάτοικοι της γειτονιάς άρχισαν να την εγκαταλείπουν πουλώντας τα σπίτια τους σε "επενδυτές" ακινήτων, χρόνιοι ενοικιαστές άλλαζαν γειτονιά λόγω της ανόδου των ενοικίων, υπηρεσίες κοινής ωφέλειας έκλειναν (ταχυδρομεία, τράπεζες, δημόσιες συγκοινωνίες και υπηρεσίες) η μία μετά την άλλη λόγω της επερχόμενης υποβάθμισης.

Στην άλλη πλευρά συλλογικότητες αλληλεγγύης και αντίστασης στην υποβάθμιση έδιναν καθημερινά τον αγώνα ενάντια στην βεβήλωση της ιστορίας της γειτονιάς. Καταστολή, πλειστηριασμοί, εξώσεις, φτωχοποίηση, στέγαση, υγεία, τροφή, χώροι αναψυχής και πολιτισμού, αποτέλεσαν αντικείμενο διαμαρτυρίας και εύρεσης λύσεων για την ανακούφιση, του κοινωνικύ συνόλου. Δίνονταν έτσι ένας τιτάνιος αγώνας  ενάντια στη αλλοτρίωση, την καταστροφή και στην κερδοσκοπία. Οι συλλογικότητες αυτές πολεμούσαν σε τρία μέτωπα: Ενάντια στην κρατική καταστολή, ενάντια στις μαφίες και ενάντια σε πολιτικές δυνάμεις που αρνούνταν την αυτοδιαχείριση στην καθημερινότητα των κατοίκων.   



Σαν να μην έφταναν οι κάθε λογής μπουκαδόροι στη γειτονιά πλάκωσαν και τα κοράκια της ...ανάπτυξης.

Θα μου πείτε βέβαια πως μπάτσοι, μαφίες και υπόκοσμος πάνε πακέτο με την "ανάπτυξη". Όλοι τους έχουν ένα κοινό όραμα, το gentrification*. Να αποπεμφούν δηλαδή με κάθε τρόπο οι μη-αρεστοί της περιοχής και να εισβάλλουν κάτοικοι νέας κοπής που συμμερίζονται τις αξίες της νέας εποχής.

Το πείραμα έχει δοκιμασθεί και σε άλλες ιστορικές περιοχές του κέντρου και τα αποτέλεσματά του μας είναι γνωστά. Μια γειτονιά φρούριο, αποστειρωμένη, πόλη μέσα στην πόλη.

Αναλυτικότερα ας διαβάσουν όσοι ενδιαφέρονται στα επόμενα links τα "παθήματα" των κατοίκων του Μεταξουργείου και άλλων περιοχών του κέντρου που υπήρξαν τα πρώτα θύματα από την εισβολή της ..ανάπτυξης.

με τίτλο Γκάζι: Ο εκλαϊκευμένος εξευγενισμός
Του Πάνου Δραγώνα, Δεκέμβριος 2009

με τίτλο Ανάπλαση, σιωπηλή εθνοκάθαρση
Της Ξένιας Kουναλάκη, στην Καθημερινή, 2008.

με τίτλο Ο κρυφός πόλεμος της κτηματαγοράς στο Μεταξουργείο
Του Προκόπη Γιογιακά, στα Νέα 2008

με τίτλο Oι πόλεις χάνουν το χρώμα τους
Της Ξένιας Kουναλάκη, στην Καθημερινή, 2009.
με τίτλο Κορίτσια, Το real Estate !
Περίληψη όλων των ανωτέρω links

Πρόκειται για μια νέου τύπου εθνοκάθαρση (όπως γράφει η Ξένια Κουναλάκη σε ένα από τα πιο πάνω links).

Μετά το Γκάζι, το Θησείο, την Πλάκα, το Μεταξουργείο ήλθε η σειρά των Εξαρχείων να καταθέσουν το τίμημα στο βωμό της θεάς της Ανάπτυξης. Η σχεδιασμένη δημιουργία σταθμού ΜΕΤΡΟ στην πλατεία δεν είναι άσχετη με όσα συμβαίνουν στη γειτονιά μας τα τελευταία χρόνια αλλά ούτε και άσχετη με την απειλούμενη κατεδάφιση** πέντε συνεχόμενων νεοκλασικών στην οδό Θεμιστοκλέους (φωτογραφία). Και λέω απειλούμενη γιατί με τον καιρό τα τέσσερα υπόλοιπα νεοκλασικά θα έχουν την ίδια τύχη με το γωνιακό Θεμιστοκλέους και Τζαβέλα του οποίου η τύχη κρίθηκε από το Σ.τ.Ε.


Μάθαμε λοιπόν χθές ότι το Συμβούλιο της Επικράτειας (Σ.τ.Ε) ενέκρινε την κατεδάφιση του ιστορικού νεοκλασικού της οδού Θεμιστοκλέους 62. Στο Σ.τ.Ε είχαν κάνει προσφυγή κάτοικοι και φορείς των Εξαρχείων κατά της επιχειρούμενης κατεδάφισης και του αισθητικού και πολιτιστικού εκβαρβαρισμού της γειτονιάς, προσφυγή που για τυπικούς και μόνον λόγους απορρίφθηκε από το Σ.τ.Ε.


Οι κάτοικοι αλλά και φορείς της γειτονιάς πρώτα και η ομάδα MOnuMENTA στη συνέχεια κινητοποιήθηκαν για τη διάσωση του νεοκλασικού, εστιάζοντας στην ιστορική αλλά και αρχιτεκτονική αξία του.


Πιο συγκεκριμένα δείτε εδώ και εδώ.

Τί μας απομένει λοιπόν; Θα κινητοποιηθούμε όλοι μαζί (κάτοικοι, συλλογικότητες, εγχειρήματα, πολιτικά κόμματα) ενάντια στη λεηλασία ενός χώρου ζωντάνιας, ελευθερίας και προβληματισμού, ενάντια στην αρπαγή του χώρου μας ;


Η Αννίτα Δεκαβάλλα κάτοικος της γειτονιάς και ψυχή του Θεάτρου Εξαρχείων που πρωτοστάτησε μαζί με πολλούς άλλους και από την πρώτη στιγμή για τη διάσωση των νεοκλασσικών της Θεμιστοκλέους μας έστειλε το ακόλουθο κάλεσμα-μήνυμα.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ και ΚΑΛΕΣΜΑ για τη ΛΑΪΚΗ ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ του 19ου αι. στα ΕΞΑΡΧΕΙΑ

Αγαπητοί φίλοι,

Όλοι σας αγωνιστήκατε και στηρίξατε την προσπάθεια διάσωσης της λαϊκής αθηναϊκής κατοικίας του 19ου αι. στα Εξάρχεια, που βρίσκεται στη γωνία Θεμιστοκλέους και Τζαβέλα, με τον υπεραιωνόβιο θαλερό φίκο της.


Όπως θα θυμάστε, η ιστορική αυτή κατοικία κληροδοτήθηκε στο Ταμείο Εθνικού Στόλου, που υπάγεται στο Γενικό Επιτελείο Ναυτικού. Το ΤΕΣ αποφάσισε να την γκρεμίσει και να χτίσει στη θέση του πενταώροφη πολυκατοικία. Όταν οι κάτοικοι το πήραμε χαμπάρι, αντιδράσαμε και δράσαμε με πολλούς τρόπους:


> Με μαζική συγκέντρωση εμποδίσαμε με τη φυσική μας παρουσία τον εργολάβο που ήρθε να αρχίσει τις εργασίες κατεδάφισης.
> Καθηγητές με φοιτητές του Πολυτεχνείου πραγματοποίησαν επιστημονική αποτύπωση του ακινήτου.
> Άλλη συλλογικότητα κατοίκων καθάρισαν και φρεσκάρισαν τον εγκαταλειμμένο χώρο.
> Κάναμε οικονομική εξόρμηση και κατασκευάσαμε πόρτα, γιατί μυστηριωδώς μια νύχτα εξαφανίστηκε η ωραιότατη καγκελόπορτα της κατοικίας, με αποτέλεσμα το σπίτι να μείνει έρμαιο σε πιθανότητα πυρκαγιάς και λοιπούς κινδύνους (το ΓΕΝ δεν ανταποκρίθηκε στις εκκλήσεις μας να αναλάβει εκείνο να φτιάξει πόρτα).
> Οργανώσαμε ημερίδα στο Θέατρο Εξαρχείων για την Αρχιτεκτονική των Εξαρχείων και τη μοναδική αξία της συγκεκριμένης κατοικίας, με συμμετοχή μεταξύ άλλων, πολλών καθηγητών του ΕΜΠ (δείτε εδώ).
> Καταφύγαμε επίσης στο Συμβούλιο της Επικρατείας ζητώντας την ακύρωση της υπουργικής απόφασης του Μιχ.Λιάπη, ο οποίος, παρακούοντας τη γνωμάτευση περί του αντιθέτου των επιστημόνων του Τμήματος Νεοτέρων Μνημείων, είχε υπογράψει υπέρ της κατεδάφισης.
Δυστυχώς, το ΣτΕ την προηγούμενη εβδομάδα απέρριψε την αίτησή μας, επειδή ήταν εκπρόθεσμη. Επειδή δηλαδή όταν το πήραμε χαμπάρι και καταθέσαμε την αίτησή μας, είχαν περάσει πάνω από 60 μέρες από την υπογραφή του Υπουργού...


Κάλεσμα:
Προτείνω όσοι από μας μπορούμε, να κάνουμε μια συνάντηση, ώστε να δούμε πώς μπορούμε να προστατεύσουμε το πολύτιμο αυτό ταπεινό μνημείο της νεώτερης ιστορίας μας και τον φίκο του, αλλά και το υποβαθμισμένο κέντρο της πόλης μας από ένα ακόμη τσιμεντένιο θηρίο.


επικοινωνήστε: DiKAExarchion@gmail.com
*gentrification (εξευγενισμός). Για τον όρο παραπέμπουμε εδώ

**σημείωση: αρχικά στην ανάρτηση γινόταν λόγος για κατεδάφιση και των πέντε νεοκλασικών εντύπωση που από λάθος εκτίμηση δημιουργήθηκε. Στη συνέχεια επανορθώσαμε, λαμβάνοντας από "πρώτο χέρι" τη σωστή πληροφόρηση. Ζητάμε συγγνώμη για το ατόπημά μας.

στις 11:35 π.μ.

Λευτεριά στην Παλαιστίνη


Κυριακή 7 Ιανουαρίου 2024

Χτίζοντας την Αθήνα ως πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Κοινωνικές ομοιότητες με το σήμερα.

Αναδημοσίευση από την ΕΦ.ΣΥΝ

Η βίαιη γέννηση μιας πρωτεύουσας


Η μεταφορά της πρωτεύουσας το 1834 από το Ναύπλιο στην Αθήνα δεν υπήρξε μια ανώδυνη διαδικασία. Με τον χειρότερο δήμαρχο που πέρασε μεταπολιτευτικά (αν όχι μεταπολεμικά) από την Αθήνα ν’ αποχαιρετά με τον επίσης χειρότερο δυνατό τρόπο το αξίωμά του, και την Αθήνα να μετατρέπεται σταθερά σε τουριστικό προορισμό όλο και πιο εχθρικό για τους μόνιμους κατοίκους της, αναμενόμενοι είναι κάποιοι απολογισμοί σε βάθος χρόνου.

Μέχρι πρόσφατα, η αναζήτηση των απαρχών της προβληματικής ποιότητας ζωής στο λεκανοπέδιο εστιαζόταν κυρίως στον θεσμό της αντιπαροχής, με τον οποίο ο εθνάρχης Καραμανλής έλυσε το στεγαστικό πρόβλημα της μεταπολεμικής Αθήνας (και, κυρίως, θεμελίωσε την ταξική συμμαχία της αστικής μας τάξης με μια μεγάλη μερίδα λαϊκών και μικροαστικών στρωμάτων). Παρ’ όλο που αυτή η κριτική είναι ιστορικά πλήρως δικαιωμένη, ακόμη ορθότερο θα ήταν ωστόσο να πάμε ακόμα πιο πίσω: στην ίδια τη γέννηση του κλεινού άστεως ως πρωτεύουσας του Ελληνικού Βασιλείου, οι παρενέργειες της οποίας αποτυπώθηκαν αρκετά εύγλωττα στον Τύπο των ημερών.

Μια ιστορία αχαλίνωτης κερδοσκοπίας και κοινωνικά επικαθορισμένης κρατικής βίας, παντελώς απωθημένη από τη συλλογική μνήμη των μεταγενέστερων Αθηναίων, όπως συμβαίνει άλλωστε με την αντίστοιχη συλλογική μνήμη κάθε μεγαλούπολης· χαρακτηριστικό παράδειγμα ο μύθος περί διαχρονικής «πολυπολιτισμικής συνύπαρξης» στη Νέα Υόρκη, που αναγορεύτηκε σε δόγμα μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001 (κι αμφισβητήθηκε τόσο εύστοχα από τον Μάρτιν Σκορσέζε στις ιστορικά ακριβέστατες «Συμμορίες» του).

Ανοιχτομάτηδες χωρίς σύνορα

Η Αθήνα επιλέχθηκε ως πρωτεύουσα («καθέδρα») του Ελληνικού Βασιλείου τον Ιούνιο του 1833, μ’ ένα διάταγμα της Αντιβασιλείας, εν μέρει χάρη στην επιμονή του βασιλιά της Βαυαρίας (και άτυπου –τότε– μονάρχη του ελληνικού παραρτήματος της τελευταίας, στον θρόνο του οποίου είχε τοποθετήσει τον ανήλικο γιο του). Η τελική απόφαση καθορίστηκε σε μεγάλο βαθμό από τη διεθνή εμβέλεια του τοπικού brand name: η πόλη του Περικλή και του Σωκράτη δεν ήταν δυνατό να συγκριθεί, από άποψη παγκόσμιας φήμης, με εναλλακτικές επιλογές όπως η Κόρινθος, τα Μέγαρα ή ο Πειραιάς.

Σε αντίθεση όμως μ’ αυτό τον τελευταίο, όπου η γη ανήκε στο ελληνικό Δημόσιο και μπορούσε να οικοδομηθεί ελεύθερα, στην Αθήνα οποιαδήποτε ρυμοτόμηση σκόνταφτε στον ιερό θεσμό της ατομικής ιδιοκτησίας. «Το μεγαλύτερο μέρος της Αθήνας ανήκε σε ιδιώτες», εξηγεί στις αναμνήσεις του ο πιο λόγιος από τους τρεις αντιβασιλιάδες. «Επρεπε λοιπόν η Κυβέρνηση να αποζημιώσει τους οικοπεδούχους της Αθήνας για να της παραχωρήσουν τον χώρο που της ήταν απαραίτητος. […] Αλλά οι αξιώσεις που διατυπώθηκαν από τους ιδιοκτήτες ήταν υπέρογκες και με μεγάλο κόπο κατορθώσαμε να φτάσουμε σε μια τελική συμφωνία. Οταν λύθηκε κι αυτό το θέμα, μπορούσαμε πια να αναγγείλουμε τη μεταφορά της πρωτεύουσας, έπρεπε όμως τώρα να μας υποδείξουν οι Αθηναίοι τα κατάλληλα οικήματα για την εγκατάσταση της Κυβέρνησης και όλων των συναφών υπηρεσιών» (Γκέοργκ Λούντβιχ Μάουρερ, «Ο ελληνικός λαός», Αθήνα 1976, σ. 479).

«Η επιτροπή ηναγκάσθη να εκβάλη τους οικοδεσπότας από τους ευτελείς οικίσκους, όπου επεριορίσθησαν παραχωρούντες, ως ευρυχωροτέρους, τους οίκους των εις την Κυβέρνησιν» | «Εθνική Εφημερίς» (Αθήνα), 15/27.11.1834

Για να διευκολύνουν την αναβάθμιση της κωμόπολής τους σε πρωτεύουσα, οι γαιοκτήμονες της Αθήνας είχαν φροντίσει να υποβάλουν εγκαίρως στον βασιλιά ένα «συνυποσχετικόν» (3/6/1833), όπου δήλωναν ότι παραχωρούν δωρεάν στο Δημόσιο την αναγκαία γη, οι ιδιοκτήτες της οποίας «θέλουν αποζημιούσθαι κοινώς απ’ όλους». Θα ήταν βέβαια πολύ βολικότερο η πρωτεύουσα να μη χτιστεί ακριβώς πάνω στα ερείπια της αρχαίας πόλης (που οι επιχειρηματικότεροι πολιτικοί της εποχής σκέφτονταν να μετατρέψουν σε τουριστικό πάρκο αρχαιοτήτων) αλλά κάπου εκεί κοντά, οικειοποιούμενη το ένδοξο όνομα δίχως να καταστρέψει το ιστορικό αρχαίο τοπίο. 

Οπως όμως επισημαίνει ο πρώτος ιστορικός της Αθήνας .....


Κυριακή 31 Δεκεμβρίου 2023

2023 απολογισμός: Μια χρονιά αγώνων, μια χρονιά με πολλές και μεγάλες νίκες

 2023 απολογισμός: Μια χρονιά αγώνων, μια χρονιά με πολλές και μεγάλες νίκες


Οι αριθμοί ζαλίζουν κι εμείς μπορούμε να λέμε ότι είμαστε ευχαριστημένοι.

Δεν είναι μόνο η αποτροπή των δεκάδων εξώσεων εις βάρος ευάλωτων οικογενειών, δεν είναι η άγρια καταστολή που δεν ήταν ούτε μια στιγμή αποτρεπτική στο να πετύχουμε τους στόχους μας, είναι και όλοι οι δείκτες και οι αριθμοί που μας επιτρέπουν να χαμογελάμε.

Γιατί σε δυσμενέστερες πολιτικές, οικονομικές και νομικές συνθήκες (βλ. νομολογία Αρείου Πάγου κ.α) πετύχαμε σε σχέση με το 2022 περισσότερες αναστολές, ακόμη πιο ευνοϊκούς διακανονισμούς οφειλών, μεγαλύτερα κουρέματα κόκκινων δανείων.

Και αυτά με περισσότερη θέληση και δύναμη θα συνεχίσουμε να τα υλοποιούμε και το 2024.
Είναι η υπόσχεσή μας για κάθε φτωχοποιημένο και ευάλωτο συνάνθρωπό μας.

Καλή Χρονιά σε όλες και όλους. Με αισιοδοξία και δημιουργικότητα. Γιατί το αποτέλεσμα καθαγιάζει τις προθέσεις και τις διακηρύξεις.

Σημείωση: Μια φέτα καρπούζι μπορεί να συμβολίζει και κάτι άλλο: το αγώνα του παλαιστινιακού λαού  για ελευθερία και αυτοδιάθεση. 



Κυριακή 22 Οκτωβρίου 2023

Ο Κύκλος της λεηλασίας

ή πως είναι στημένο το παιγνίδι της αρπαγής των σπιτιών μας.

Η Reoco-Frontier, γνωστή και ως Reoco RealEstate είναι θυγατρική της Εθνικής μας τράπεζας και ιδρύθηκε το 2021 με σκοπό την αγορά ακινήτων που θα βγάζει σε πλειστηριασμό η μαμά-εταιρεία. Μάλιστα για την ίδρυσή της η ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (δηλαδή οι καταθέτες της) χρηματοδότησαν με 150.000.000 ευρώ την ίδρυσή της και στελέχωσαν με δεκάδες έμπειρα στελέχη της τη λειτουργία της διαχειρίστριας των δανείων της  (doValue).

https://www.nextdeal.gr/epikairotita/oikonomia/123482/apeleytheros-h-ete-ta-megala-kerdi-apo-frontier-kai-xiloma-toy

Για την ακρίβεια αφού το 2020 πούλησε η Εθνική τράπεζα δεκάδες χιλιάδες δάνεια λαϊκών κυρίως οικογενειών (ακόμη και μεταναστών αλλά και Ρομά) "βρέθηκε" το fund Frontier Issuer με έδρα το Δουβλίνο (ως συνήθως συνέβη με όλα τα funds) να τα αγοράσει για να προχωρήσει, σύμφωνα με το σχέδιο Ηρακλής- η εξυγίανση του χαρτοφυλακίου της.

H Frontier Issuer ανέθεσε στις 4/2/2022 στην doValue (θυγατρική της Eurobank) την διαδικασία εκκαθάρισης των προβληματικών δανείων είτε με αναγκαστικά μέτρα (κατασχέσεις-πλειστηριασμοί) είτε με διακανονισμούς, συνήθως δυσβάστακτους για τους δανειολήπτες. Mέχρι τότε τη διαχείριση των προβληματικών δανείων της Εθνικής, που παλαιότερα είχαν πουληθεί στο fund Symbol, την είχε αναλάβει η Cepal (θυγατρική της Alpha Bank).

https://dovaluegreece.gr/analipsi-diaheirisis-apaitiseon-frontier-issuer-designated-activity-company

Για όσα δάνεια κατέληγαν σε κατάσχεση και στη συνέχεια σε άγονο πλειστηριασμό, ο πελάτης που θα "χτυπούσε" το ακίνητο ήταν η Reoco-Frontier. Να σημειωθεί ότι ο καταστατικός σκοπός της Reoco-Frontier ήταν η αγορά και η επανεκμίσθωση ακινήτων.


Εκατοντάδες είναι μέχρι στιγμής τα θύματα αυτής της κοινοπραξίας. Πρόκειται για λαϊκές οικογένειες, εργαζόμενους που κακοπληρώνονται, ανέργους, μικροεπαγγελματίες, συνταξιούχους, μετανάστες και ρομά. Η πανελληνίως γνωστή περίπτωση του Π.Φ στο Αιγάλεω είναι χαρακτηριστική, Η Reoco-Frontier αρνείται να του νοικιάσει το σπίτι που του άρπαξε με το πρόσχημα ότι η ενοικίαση δεν είναι στους σκοπούς ίδρύσεώς της !!!

Η χαρτογράφηση των δράσεων της Reoco-Frontier αναφέρεται κυρίως στις λαϊκές και υποβαθμισμένες  συνοικίες της Αθήνας αλλά και στα λαϊκά προάστεια πέριξ της πρωτεύουσας. Αυτό υποδηλώνει και τα καταχθόνια σχέδιά της: να ξετυλίξει ένα μεγάλο σεντόνι "εξευγενισμού"  σε αυτές τις περιοχές με τη χρήση του καλά οργανωμένου δικτύου συναφών επιχειρήσεων  της Εθνικής τράπεζας. (4).

Πρόεδρος/Διευθύνων σύμβουλος της Reoco-Frontier αλλά και όλων των συναφών επιχειρήσεων της Εθνικής τράπεζας είναι ο Ιωάννης Κυριακόπουλος (είναι δηλαδή ο δερβέναγας της ακίνητης περιουσίας της Εθνικής τράπεζας) που συν τοις άλλοις μετέχει στο διοικητικό σχήμα της Prodea (που έχει πολλές προσδοκίες από τις ιδιωτικοποιήσεις Δημόσιων Χώρων (κλασικό παράδειγμα του λόφου Στρέφη στα Εξάρχεια). 


Και για να κλείνουμε με τον εν εξελίξει ματωβαμένο κύκλο της λεηλασίας, όχι μόνο της λαϊκής περιουσίας αλλά και της δημόσιας, θα αναφερθούμε στον ρόλο του κυρίου Κυριακόπουλου, παραπέμποντας στα στοιχεία που διατίθενται ευρέως στο διαδίκτυο. 

https://www.athexgroup.gr/documents/10180/6623536/ATHEX_2021_Annual_Financial_Report_GR_Version_88_570.pdf/c5413d8a-5ba3-4b3b-b1a9-fa436153021f




Σάββατο 25 Μαρτίου 2023

Πανευρωπαϊκές Δράσεις για το Δικαίωμα στη Στέγη και την Πόλη. Κάλεσμα σε Συγκέντρωση στον Άρειο Πάγο στις 29 Μαρτίου 2023, στις 6 μ.μ

  Πανευρωπαϊκές Δράσεις για το Δικαίωμα στη Στέγη και την Πόλη

Κάλεσμα: Συγκέντρωση στον Άρειο Πάγο στις 29 Μαρτίου 2023, στις 6 μ.μ


10, 100, 1000 αντιστάσεις στην αρπαγή των σπιτιών και των δημόσιων χώρων μας.

Από τις 25 Μαρτίου έως τις 2 Απριλίου 2023, θα βγούμε στους δρόμους σε όλη την Ευρώπη για το δικαίωμα στη στέγη και το δικαίωμα στην πόλη και για να καταγγείλουμε την εκτόξευση του κόστους ζωής.

Περάσαν 15 χρόνια από την κρίση του 2008 και οι μέθοδοι αρπαγής των λαϊκών κατοικιών στην Ελλάδα γίνονται όλο και πιο άγριες: ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, εξαφάνιση της προστασίας της πρώτης κατοικίας, αστυνομική βία απέναντι στα υπερχρεωμένα άτομα, βία απέναντι στα κινήματα, μαφιόζικοι μέθοδοι αρπαγής που μοιάζουν με τραμπουκισμό (σπάσιμο πορτών και έφοδοι από γειτονικά μπαλκόνια για να μπουν μέσα στα σπίτια, κ.λπ). Το 2021, έγιναν 11.000 πλειστηριασμοί στην Αθήνα, το 2022, 31.000. Εμείς όμως είμαστε εδώ και δεν τα βάζουμε κάτω. Ο αγώνας μας αναπτύσσεται, προσαρμόζεται και δυναμώνει.

Ο κύκλος της αρπαγής και του εξευτελισμού πρέπει να σταματήσει. Καταγγέλλουμε το σύστημα που υποστηρίζει την υφαρπαγή και επιτρέπει σε funds, εταιρίες που τα υπηρετούν και τράπεζες, την απόλυτη ασυδοσία. Στεκόμαστε ενάντια: Στα ανεξέλεγκτα κέρδη των funds που μας κλέβουν τα σπίτια μας σε πολύ χαμηλές τιμές για το κέρδος τους και μόνο.

Στην κυβέρνηση που στηρίζει τα ίδια funds με μέτρα ενθάρρυνσης όπως το νέο πτωχευτικό νόμο ή την φοροαπαλλαγή και που δεν προβλέπει ούτε ίχνος κοινωνικής κατοικίας.
Στη Δικαιοσύνη που επιτρέπει απόλυτη ασυδοσία ενώ οι θεσμοί ταπεινώνουν ανελέητα τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.
Στην εμπορευματοποίηση των κατοικιών μας που δίνουν έδαφος στην τουριστικοποίηση των γειτονιών και την άνοδο των ενοικίων, πριμοδοτώντας τις βραχυχρόνιες μισθώσεις μεγάλων εταιρειών.
Στης εταιρίες που μας στερούν τους δημόσιους χώρους μας και μας κλέβουν τις γειτονιές μας.
Στο όλον σύστημα ως μηχανισμό δημιουργίας αστεγίας.

Σε πολλές χώρες της Ευρώπης υπάρχει ο θεσμός της κοινωνικής κατοικίας (από τη Ρουμανία μέχρι την Ιρλανδία), αλλά όχι στην στην Ελλάδα. Σε κάποιες περιοχές υπάρχουν πλαφόν στην αύξηση των ενοικίων όπως στη Βαρκελώνη και στη Σκωτία. Κάποιες πόλεις λαμβάνουν μέτρα απέναντι στην τουριστικοποίηση. Το ελληνικό κράτος δεν κάνει ΤΙΠΟΤΑ απ’ όλα αυτά. Επιτρέπει την μαζική συρρίκνωση της ιδιοκτησίας από μια χούφτα ξένων εταιριών, επιτρέπει την αρπαγή, την ασυδοσία και τον εξευτελισμό μας.

Αγωνιζόμαστε για να κρατήσουμε τα σπίτια μας και την αξιοπρέπεια μας, για να στηρίξουμε το βασικό ανθρώπινο δικαίωμα της στέγασης. Αγωνιζόμαστε για τις πόλεις μας, για τους δημόσιους χώρους που μας τα αρπάζουν κι αυτά.

Ζητάμε άμεσα
-Θεσμική κατοχύρωση του δικαιώματος στη στέγαση, νομικές ρυθμίσεις για την προστασία της πρώτης κατοικίας, δικαιώματα στον δανειολήπτη (όπως να έχει το δικαίωμα να αρνείται να πουληθεί το δάνειο του), διαγραφή χρεών, κοινωνική κατοικία χωρίς σεξιστικά και ρατσιστικά κριτήρια, πλαφόν στα ενοίκια, φορολογία στα funds και απαγόρευση των εξώσεων χωρίς στεγαστική λύση. 

-Αποποινικοποίηση των καταλήψεων και επίταξη των κενών κτιρίων για στέγαση. Όχι στους εκτοπισμούς  λόγω ανακαινίσεων, δωρεάν παραχώρηση σπιτιών σε ευάλωτες ομάδες και όχι εγκλεισμούς σε camps.

-Δικαίωμα στην πόλη: σημαίνει τέλος στην ιδιωτικοποίηση των δημόσιων χώρων, δημοκρατικός αστικός και αγροτικός χωροταξικός σχεδιασμός σύμφωνα με τις ανάγκες των κατοίκων και του περιβάλλοντος, τέλος στην αστυνόμευση και την ποινικοποίηση των αστέγων, τέλος στην τουριστικοποίηση, την εμπορευματοποίηση, τον εξευγενισμό και κάθε είδους εμπορευματοποίηση των χώρων μας.

-Καμία εκμετάλλευση μέσω του κόστους διαβίωσής μας: απαγόρευση αυξήσεων στα δημόσια αγαθά, καμία διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος, θέρμανση για όλους και όλες, καμία στέρηση ενεργειακών αναγκών, προσιτές τιμές για τα βασικά αγαθά, κοινωνικός έλεγχος όλων των βασικών τομέων, όπως η ενέργεια, το νερό, οι επικοινωνίες και οι μεταφορές.

Η Ενωτική Πρωτοβουλία κατά των πλειστηριασμών απαντά στο κάλεσμα του Ευρωπαϊκού Συνασπισμού Δράσης για τα δικαιώματα στη στέγαση και στη πόλη με τη συμμετοχή της στις Ημέρες Δράσης για τη Στέγαση (Housing Action Days 2023) και σας καλεί σε συγκέντρωση την Τετάρτη 29 Μαρτίου στις 6 μ.μ μπροστά στον Άρειο Πάγο. Εκεί όπου θεσμοθετήθηκε η δυνατότητα στα funds και τους μηχανισμούς των να προβαίνουν σε νομικές ενέργειες στη περιουσία και τη ζωή χιλιάδων νοικοκυριών.

Η πρόσφατη κατάπτυστη απόφαση του Αρείου Πάγου αποτελεί ένα μνημείο υποτέλειας και ξεπουλήματος της χώρας και των πολιτών της.  Δεν θα τους περάσει.


















Κυριακή 22 Ιανουαρίου 2023

Το Νομικό Πλαίσιο για τη Διαχείριση Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις.

 

Το Νομικό Πλαίσιο για τη Διαχείριση Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις.

Με αφορμή την επικείμενη συζήτηση στον Άρειο Πάγο και τα κενά και αντιφάσεις των δύο νόμων για τη μεταβίβαση των κόκκινων δανείων σε funds, παραθέτουμε την υπάρχουσα κύρια όπως και τη συμπληρωματική νομολογία που διέπει το όλο πλαίσιο μεταβίβασης και λειτουργίας των ΕΔΟΕΑΠ.

Η διαχείριση απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις διέπεται από τους ακόλουθους νόμους και διοικητικές πράξεις:

> Ν. 3156/2003 (ΦΕΚ 157/Α/25-06-2003) με τίτλο «Ομολογιακά Δάνεια, Τιτλοποίηση Απαιτήσεων και Απαιτήσεων από Ακίνητα και Άλλες Διατάξεις».
(Προβλέπει τα της μεταβίβασης τιτλοποιημένων απαιτήσεων. Δεν δίνει τη δυνατότητα τις εταιρείες διαχείρισης (ΕΔΟΕΑΠ) για τη διενέργεια νομικών πράξεων-έκδοση διαταγών πληρωμής, κατασχέσεων, πλειστηριασμών. Παρόλα αυτά τα περισσότερα δάνεια μεταβιβάστηκαν με αυτό το νόμο, πράξη η οποία προσβλήθηκε από διαδοχικές αποφάσεις τμημάτων του Αρείου Πάγου αλλά και τακτικών δικαστηρίων.

> Ν. 4354/2015 (ΦΕΚ 176/Α/16-12-2015) με τίτλο «Διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
(Προβλέπει τα της ίδρυσης και λειτουργίας μιας Ε.Δ.Α.Μ.Ε.Δ. Καθήκοντα, υποχρεώσεις, δικαιοδοσίες. Βασική διάταξη: Αναγκαία προϋπόθεση για να προσφερθούν προς πώληση απαιτήσεις της παραγράφου 1 είναι, από την έναρξη ισχύος του παρόντος, να έχει προσκληθεί με εξώδικη πρόσκληση ο δανειολήπτης και ο εγγυητής εντός δώδεκα (12) μηνών προ της προσφοράς να ρυθμίσει ή διακανονίσει τις οφειλές του. Εξαιρούνται απαιτήσεις επίδικες ή επιδικασθείσες και απαιτήσεις κατά οφειλετών μη συνεργάσιμων κατά την έννοια του άρθρου 1 παρ. 2 του ν. 4224/2013, όπως αυτοί ισχύουν (δείτε στη συνέχεια).
Οι τράπεζες απέφυγαν να μεταβιβάσουν κόκκινα δάνεια με αυτό το νόμο προκειμένου να αποφύγουν τη δέσμευση της ως άνω διάταξης. Προφανώς δεν δεσμεύθηκαν στις περιπτώσεις π.χ μη συνεργάσιμων οφειλετών.

> Κώδικας Δεοντολογίας Πιστωτικών Ιδρυμάτων (ΕΠΑΘ 195/1/29.07.2016).
(Προβλέπει ειδική μέριμνα για ευάλωτα νοικοκυριά, συνεργασία με δανειολήπτη για διευθέτηση οφειλών)

> Νόμος για την Πρόληψη και Καταστολή Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες (ΕΤΠΘ 281/5/17.03.2009).

> Τράπεζα της Ελλάδος: πράξη εκτελεστικης επιτροπης (ΠΕΕ) 118/19.5.2017
Περιλαμβάνει τη διαδικασία και τα απαιτούμενα στοιχεία και δικαιολογητικά για την παροχή άδειας λειτουργίας καθώς και το πλαίσιο εποπτείας που ισχύει για τις ανωτέρω εταιρείες κατά περίπτωση.

> Νόμος 4224/2013, Άρθρο 1
Σύσταση Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους
- Κώδικας Δεοντολογίας Τραπεζών για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών οφειλών

Σάββατο 7 Ιανουαρίου 2023

Πλειστηριασμοί το 2022-Συγκεντρωτικά στοιχεία

  Πλειστηριασμοί το 2022-Συγκεντρωτικά στοιχεία

Οι τρείς πίνακες που παραθέτουμε αποτελούν μια συγκεντρωτική εικόνα όχι μόνο του πλήθους των πλειστηριασμών του απελθόντος έτους 2022 (ποσοτική απεικόνιση) αλλά και μια ποιοτική απεικόνιση ως προς το είδος των ακινήτων που εκπλειστηριάστηκαν το 2022. Επί πλέον μέσω των πινάκων δίνεται η εικόνα της χωρικής κατανομής των ακινήτων αυτών (σύγκριση Αττική-Λοιπή χώρα).

Ο δείκτης "Ποσοστό % κατακύρωσης" στήλες "4" στους πίνακες, μαρτυρεί τις προτιμήσεις των πλειοδοτών για κάθε είδος ακινήτου. Βλέπουμε π.χ. ότι οι θέσεις στάθμευσης πρωτευόντως αλλά και οι κατοικίες αποτελούν, το κρυφό αντικείμενο του πόθου των πλειοδοτών. Και αυτό το ενδιαφέρον αποτυπώνεται έντονα στην περιφέρεια Αττικής στην οποία άλλωστε στρέφονται όλα τα βλέμματα των επενδυτών ακινήτων (πίνακες (1) και (2).



Στον πίνακα (3) απεικονίζεται η ανά μήνα κατανομή των πλειστηριασμών που αναγγέλθηκαν/επιχειρήθηκαν και τελικά "ευδοκίμησαν" εντός του 2022. Τόσο από τα στοιχεία του  2022 (δείκτης "Ποσοστό % κατακύρωσης") όσο και από αυτά του 2021 βλέπουμε μια "κόπωση" των επενδυτών, δηλαδή μία μείωση του επενδυτικού ενδιαφέροντος,  παρόλο που οι αξίες ενός μεγάλου μέρους ακινήτων απομειώθηκαν κατά ποσοστό 20% λόγω των διαδοχικών άγονων πλειστηριασμών. Για παράδειγμα, ο γενικός δείκτης "Ποσοστό % κατακύρωσης" του 2021 ήταν της τάξης του 32,4% , ενώ το 2022 και με την πάροδο των μηνών διαμορφώθηκε στο 30,2%. 
Αυτή η πτώση του ενδιαφέροντος είναι αισθητή τους τρείς τελευταίους μήνες του 2022.


Η ανάγνωση των πινάκων προσφέρεται για ποικίλα συμπεράσματα. Εαν δε τολμήσουμε να επικαλεσθούμε τα συγκριτικά με προηγούμενα έτη, αντίστοιχα στοιχεία και δείκτες, θα μπορούμε να μιλάμε για μια άγρια επίθεση των κερδοσκόπων στα περιουσιακά στοιχεία των οφειλετών. Μια εύγλωτη περί αυτού εικόνα μας προσφέρει ο πίνακας (1) - στήλη (1) .


Τετάρτη 2 Νοεμβρίου 2022

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ (αναλυτικό)+ΑΦΙΣΑ Πανευρωπαϊκής Συνάντησης για το Δικαίωμα στη Στέγη

 ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΣ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΘΉΝΑΣ

 
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

-Όλες οι εκδηλώσεις θα γίνουν στα ελληνικά και στα αγγλικά.
-Το φαγητό παρέχεται από την συλλογική κουζίνα El Chef.

Θέλουμε να ευχαριστήσουμε την Κοινωνική κουζίνα El Chef, τα Προσφυγικά, το Στέκι Μεταναστών, το Δίκτυο για τα Πολιτικά και Κοινωνικά Δικαιώματα και το ΤΡΙΣΕ για τη πολύτιμη βοήθεια τους.

Θα θέλαμε επίσης να ευχαριστήσουμε την Ενωτική Πρωτοβουλία κατά των πλειστηριασμών που συνδιοργάνωσε αυτή τη συνάντηση ως μέλος του Δικτύου.

Η εκδήλωση αυτή υποστηρίχθηκε από το Rosa Luxemburg Stiftung - γραφεία Βρυξελλών, Αθήνας και Λονδίνου, καθώς και από το Fondation Charles Léopold Meyer.

Χώροι εκδηλώσεων:

· Πολυτεχνείο
· Τσαμαδού 15 : χώρος πάνω από την κουζίνα του El Chef
· Τσαμαδού 13, πρώτος όροφος : Στέκι Μεταναστών
· Τσαμαδού 13, δεύτερος όροφος: Δίκτυο για τα Πολιτικά και Κοινωνικά Δικαιώματα
· Κηπάκι Τσαμαδού


ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Τετάρτη, 2 Νοεμβρίου

17:00 – 22:00 Δείπνο καλωσορίσματος στα Προσφυγικά

Τα οκτώ κτίρια των Προσφυγικών χτίστηκαν το 1933 από το ελληνικό κράτος για τους μετανάστες από τη Μικρά Ασία. Σήμερα ζουν εκεί 400 άτομα. Ορισμένοι από αυτούς ζουν σε αυτοδιαχειριζόμενες κοινότητες. Η ελληνική κυβέρνηση σχεδιάζει "αναπτυξιακές" παρεμβάσεις για τα κτίρια αυτά και απειλεί τους κατοίκους με έξωση. Θα μας καλωσορίσουν για να μας μιλήσουν για τον αγώνα τους.

Πέμπτη, 3 Νοεμβρίου  

10:30 – 13:00 ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΌΣ – Nοταρά 26 ( Κλειστή εκδήλωση)

Σε αυτή τη συνεδρία θα μιλήσουμε για το τι σχεδιάσαμε να κάνουμε στις Βρυξέλλες και τι κάναμε από τότε. Θα προβληματιστούμε σχετικά με την Ημέρα Στεγαστικής Δράσης 2022, τις καμπάνιες αλληλεγγύης (Collectif Zone Neutre, Πάρκο Γκεζί, Exarcheia), τα έργα που ξεκίνησαν (φυλλάδιο για τον εξευγενισμό, αρχείο φυλλαδίων κατά των εξώσεων, ανακατασκευή του ιστότοπου, συνεντεύξεις), τις δραστηριότητες των ομάδων εργασίας και τις διάφορες παρουσιάσεις (εκδήλωση Βουκουρεστίου-Βουδαπέστης, βιβλιαράκι της Feantsa και του Fondation Abbé Pierre, podcast του ΟΗΕ) και τη συμμετοχή μας στο Ευρωπαϊκό Θερινό Πανεπιστήμιο Κοινωνικών Κινήσεων. Είμαστε ικανοποιημένοι από το έργο μας, τι πρέπει να κάνουμε περισσότερο;

13:00 – 14:30 συλλογικό γεύμα στο Στέκι Μεταναστών

14:30 – 17:00 ΟΜΆΔΕΣ ΕΡΓΑΣΊΑΣ ΚΑΙ ΈΡΓΑ – Νοταρά 26 και χώροι της οδού Τσαμαδού –( 2 χώροι στο 13 και ένας χώρος στο 15) ( Κλειστή εκδήλωση)

Κατά τη διάρκεια αυτής της συνεδρίας θα εργαστούμε σε μικρότερες θεματικές ομάδες ή/και ομάδες εργασίας για να σκεφτούμε και να σχεδιάσουμε τα μελλοντικά σχέδια. Αυτές οι ομάδες θα είναι : τα σωματεία ενοικιαστών σε όλη την Ευρώπη, η ερευνητική ομάδα, η νομική ομάδα, η ομάδα End homelessness, η διεθνής ομάδα δράσεων (MIPIM, HAD), τα μέτωπα κατά των εξώσεων και η ομάδα ευαισθητοποίησης.

Αφού καθορίσουν τους στόχους τους, κάθε ομάδα θα πρέπει να σκεφτεί τους τρόπους οργάνωσης (μηνιαίες συναντήσεις, μπλοκ, άλλα;), τα εργαλεία που θα θελήσουν να χρησιμοποιήσουν και τον προϋπολογισμό που σκοπεύουν να ζητήσουν για το έργο.

17:00 – 17:30 διάλειμμα για καφέ

17:30 – 19:00 ΣΤΌΧΟΙ (Ανταπόκριση από τις ομάδες εργασίας) - Nοταρά 26 ( Κλειστή εκδήλωση)

> Μέρος 1
Κάθε ομάδα εργασίας που αναφέρεται παραπάνω θα παρουσιάσει εν συντομία τα συμπεράσματα της συζήτησής της στη συνέλευση και θα τεθούν γενικοί στόχοι για τους επόμενους μήνες. Θα συζητήσουμε επίσης τους στόχους της συνόδου: θα συνεχίσουμε με τα τρέχοντα σχέδια (φυλλάδιο για τον εξευγενισμό, αρχείο φυλλαδίων κατά των εξώσεων, φυλλάδιο RLS), είμαστε πρόθυμοι να κάνουμε μια ευρύτερη εκστρατεία (για παράδειγμα για τη στέγαση και την ενεργειακή κρίση), είμαστε πρόθυμοι να επικεντρωθούμε σε άλλα ζητήματα;

> Μέρος 2
Θα πρέπει να συζητηθούν οι κοινές μας δράσεις που θα ακολουθήσουν : Ημέρα Δράσης για τη Στέγαση 2023, δράση κατά της ΜΙΠΙΜ, εκστρατείες αλληλεγγύης, αν υπάρχει κάτι μεγάλο προγραμματισμένο στις χώρες σας για το οποίο θα πρέπει να γνωρίζουμε;


20.00 - 22.00 : ΒΡΑΔΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ "HOUSING JUSTICE 2023  

Δεν μπορούμε να πληρώσουμε - δεν θα πληρώσουμε!" (Δημόσια εκδήλωση) – Πολυτεχνείο

Κινήματα κατά του εξωφρενικού κόστους στέγασης και ενέργειας

Αυτό που οι άλλοι αποκαλούν "κρίση στέγασης" είναι εδώ και καιρό η καθημερινότητά μας. Τα ιλιγγιώδη ενοίκια και τα επαχθή στεγαστικά δάνεια έχουν διαμορφώσει την πραγματικότητά μας εδώ και πολλά χρόνια. Τον τελευταίο χρόνο, η δραστική αύξηση του ενεργειακού κόστους έχει οξύνει περαιτέρω το πρόβλημα. Πολλοί από εμάς βρίσκονται στα όρια της επιβίωσης. Ήρθε η ώρα να αντισταθούμε: Η θέρμανση ή το φαγητό δεν μπορεί να είναι το ερώτημα. Με διαφορετικές προσεγγίσεις, τα κινήματα προσπαθούν να πολιτικοποιήσουν και να συλλογικοποιήσουν αυτόν τον αγώνα. Μπορούμε να φανταστούμε ένα πανευρωπαϊκό κίνημα ενάντια στην επίθεση στη γυμνή μας ζωή και την εκμετάλλευση των πιο βασικών μας αναγκών;

Θα συζητήσουμε με συντρόφους από το Don't Pay UK, το δίκτυο για το κόστος ζωής (Gastivists), η ομάδα Δεν βγαίνω, το Don't pay Belgium και το Sindicat de llogateres (Βαρ-κελώνη).


Παρασκευή, 4 Νοεμβρίου - Εσωτερική ολομέλεια  

10:30 – 13:00 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ - Πώς οργανωνόμαστε; – Νοταρά 26

Πώς αναπτύσσεται ο Ευρωπαϊκός Συνασπισμός Δράσης (EAC); Αυξάνεται, είναι αυτό που θέλουμε; (Κλειστή εκδήλωση)

Πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τις συνεργασίες μας και να συμμετέχουμε πιο ενεργά στις συλλογικές εσωτερικές διαδικασίες ως μέλη (μηνιαίες συναντήσεις, ομάδες, φυσικές συναντήσεις); Θα συζητήσουμε επίσης για τις δομές και τις γενικές χρηματοδοτήσεις του EAC.

13:00 – 14:30 συλλογικό γεύμα, Στέκι Μεταναστών

14:30 – 17:00 ΕΡΓΑΛΕΙΑ / ΕΡΓΑΣΙΕΣ- Nοταρά 26

Θα συζητηθούν πολύ σημαντικά διοικητικά στοιχεία. Θα αποφασίσουμε επίσης για τον προϋπολογισμό και θα προχωρήσουμε στις απαραίτητες ψηφοφορίες.

17:00 – 17:30 διάλειμμα για καφέ

17.30 - 18.30 – Διάφοροι χώροι επί της Τσαμαδού

- Περιήγηση στην Εξάρχεια (μόνο στα αγγλικά)

- Πώς να χρησιμοποιήσετε τον ιστότοπο της EAC - εργαστήριο με την Sociality (μόνο στα αγγλικά)

- Δημιουργία πανό

19:00 : Διαδήλωση – Συναντιόμαστε στα Προπύλαια
Ενάντια στην κρατική καταστολή και τη βία του κεφαλαίου

Τα Εξάρχεια παραμένουν μια γειτονιά αντίστασης και αγώνα. Στις 4 Νοεμβρίου έχει προγραμματιστεί διαδήλωση στο κέντρο της Αθήνας για την υπεράσπιση της γειτονιάς των Εξαρχείων και ενάντια στην κρατική και καπιταλιστική βία. Ο Ευρωπαϊκός Συνασπισμός Δράσης για το δικαίωμα στη στέγαση και στην πόλη (EAC) θα είναι εκεί και καλεί όλο τον κόσμο να συμμετάσχει.


Σάββατο 5 Νοεμβρίου - Εργαστήρια - ανοιχτά για το κοινό

10:30 – 13:00 A) ΔΊΚΤΥΟ ΚΑΙ ΘΕΜΑΤΙΚΈΣ ΣΥΝΑΝΤΉΣΕΙΣ– Πολυτεχνείο και χώροι επί της Τσαμαδού

> Εργαστήριο 1: Συνδικάτα ενοικιαστών σε όλη την Ευρώπη -Πολυτεχνείο
Σε πολλές πόλεις οι ενοικιαστές οργανώνονται σε σωματεία. Αν και έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις, έχουν έναν κοινό στόχο: να οικοδομήσουν μια σταθερή κοινωνική βάση για τους αγώνες. Σε αυτό το δίκτυο-συνάντηση σύντροφοι από το London Renters Union, Sindycat de llogeters (Βαρκελώνη), Mieter*innen Gew-erkschaft (Βερολίνο), CATU (Ιρλανδία), Ort till Ort (Στοκχόλμη), ACORN, HABITA (Λισαβόνα), Living Rent Scotland και άλλοι θα παρουσιάσουν τα σωματεία τους και θα διερευνήσουν πώς η διεθνής διαδράση θα μπορούσε να υποστηρίξει και να αναπτύξει τους τοπικούς τους αγώνες.

> Εργαστήριο 2: Στεγαστικοί αγώνες, ενεργειακή φτώχεια και κλιματική αλλαγή Πολυτεχνείο
Οι άρχουσες τάξεις προσπαθούν να απλοποιήσουν, να συσκοτίσουν και να διαχωρίσουν όχι μόνο τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε αλλά και εμάς, τα κοινωνικά κινήματα, που τείνουμε να χανόμαστε σε αρκετά εξειδικευμένους, απομονωμένους αγώνες. Πολλοί σύντροφοι/ισσες παρατηρούν ότι το ζήτημα της στέγασης φαίνεται να εξαφανίζεται πίσω από το κυρίαρχο πλέον ζήτημα του ενεργειακού κόστους. Τα περιβαλλοντικά ζητήματα συχνά εμφανίζονται ως ένα είδος προβλήματος πολυτελείας. Πώς μπορούμε όμως να ενισχύσουμε τους διατομεακούς αγώνες και να αμφισβητήσουμε το σύστημα στο σύνολό του; Σε συνδυασμό με την εναρκτήρια εκδήλωσή μας "δεν μπορούμε να πληρώσουμε - δεν θα πληρώσουμε" την Πέμπτη, αυτό το εργαστήριο θα εμβαθύνει τις συζητήσεις με συντρόφους/ισσες από τους Gaztivists, το Don't pay UK, το Don't pay Belgium, το Δεν βγαίνω και άλλους.

> Εργαστήριο 3: Χρήση εγκαταλελειμμένου κτιρίου ενάντια στην αστεγία Τσαμαδού 15
Η αντίφαση των ανθρώπων χωρίς σπίτια και των σπιτιών χωρίς ανθρώπους εξακολουθεί να είναι παρούσα. Ενώ η ΕΕ ανακοίνωσε τον τερματισμό της έλλειψης στέγης το 2030 χωρίς να διαθέτει σχέδιο και εργαλεία για να το πετύχει, η πραγματική εξέλιξη οδηγεί στο να χάσουν περισσότεροι άνθρωποι τα σπίτια τους λόγω χρεών. Σύντροφοι από το Syndicat des Im-menses (Βρυξέλλες), Νοταρά 26 (Αθήνα), Aslido (Πράγα), Προσφυγικά (Αθήνα) και HARTA (Νάουσα) θα παρουσιάσουν τους αγώνες τους και θα συζητήσουν μελλοντικές στρατηγικές και δυνατότητες συνεργασιών.

> Εργαστήριο 4: ελεύθερο θέμα Τσαμαδού 13 – Δεύτερος όροφος

13:00 – 14:30 συλλογικό γεύμα Στέκι Μεταναστών

14:30 – 17:00 B) ΑΝΤΑΛΛΑΓΉ ΔΕΞΙΟΤΉΤΩΝ ΚΑΙ ΣΧΕΔΊΩΝ – Πολυτεχνείο και χώροι επί της Τσαμαδού

> Εργαστήριο 1: Ημέρα δράσης για τη στέγαση - δράση κατά της ΜΙΠΙΜ, κόστος ζωής : συλλογικές δράσεις το 2023 Πολυτεχνείο
Ο Ευρωπαϊκός Συνασπισμός Δράσης για το δικαίωμα στη στέγαση και στην πόλη δίνει έμφαση στη "δράση". Εδώ και 3 χρόνια καλούμε σε μια "Ημέρα Δράσης για τη Στέγαση" (HAD) στα τέλη Μαρτίου. Συζητάμε επίσης μια συλλογική δράση κατά της MIPIM στις Κάννες/Γαλλία, της μεγαλύτερης έκθεσης "ακίνητης περιουσίας" στην Ευρώπη, όπου το κράτος και το κεφάλαιο καθορίζουν τη μελλοντική πολιτική. Ανοιχτό παραμένει επίσης το ερώτημα, αν θα μπορούσαμε να οργανώσουμε μια καμπάνια με κοινά αιτήματα, για παράδειγμα: μέγιστο ενοίκιο, διαγραφή χρεών, περιορισμός των τιμών μέσω περικοπών κερδών. Να βρούμε ένα θεματικό πλαίσιο για το HAD2023; Να κινητοποιηθούμε κατά της MIPIM; Τι άλλες δράσεις μπορούμε να σκεφτούμε;

> Εργαστήριο 2: Αγώνες κατά του εξευγενισμού Τσαμαδού 15
Τα Εξάρχεια είναι ένα χωνευτήρι για τον λεγόμενο "εξευγενισμό" που επιβάλλεται από τη μαζική αστυνομική βία. Αυτό το φαινόμενο με πολλαπλά επίπεδα και πτυχές (αύξηση ενοικίων και εκτοπισμός, "τουριστικοποίηση", "χίπστεροποίηση", επιβίωση/αστυνόμευση κ.λπ...) αντιμετωπίζεται από ποικίλα κοινωνικά κινήματα. Ποιες δράσεις, ποιες καμπάνιες, ποιοι τρόποι οργάνωσης υπόσχονται επιτυχία; Σε αυτό το εργαστήριο σύντροφοι από την Εξαρχία θα παρουσιάσουν τους αγώνες τους και θα ανταλλάξουν ιδέες για στρατηγικές και τακτικές με συντρόφους από όλη την Ευρώπη. Υπάρχει τρόπος να συνδεθούν οι τοπικοί αγώνες πέρα από τα σύνορα; Με συντρόφους και συντρόφισσες από τη συνέλευση "Όχι Μετρό στην πλατεία Εξαρχείων", τη συνέλευση για την προστασία του λόφου Στρέφη και από τον Ευρωπαϊκό Συνασπισμό Δράσης.

> Εργαστήριο 3: Απαλλοτριώστε και κοινοποιήστε και άλλες επιλογές, Πολυτεχνείο
Πριν από ένα χρόνο οι κάτοικοι του Βερολίνου αποφάσισαν, σε δημοψήφισμα, ότι οι κατοικιες που ανήκουν και εκμεταλλευονται μεγαλοϊδιοκτήτες θα πρέπει να απαλλοτριωθούν. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της για να επιβραδύνει τις διαδικασίες. Όπως και να έχει, από τότε που ξεκίνησε η εκστρατεία για τις απαλλοτριώσεις, σύντροφοι από άλλες περιοχες συζητούν πώς να μεταφέρουν αυτή την προσέγγιση στις πόλεις ή τις χώρες τους. Άλλοι εξακολουθούν να προτιμούν την DIY προσέγγιση και να κάνουν καταλήψεις. Σε αυτό το εργαστήριο θα έχουμε συντρόφους/ισσες που συμμετέχουν και στις δύο προσπάθειες.

> Εργαστήριο 4: ελεύθερο θέμα Τσαμαδού 13 – Δεύτερος όροφος

17:00 – 18:00 διάλειμμα για καφέ

18:00 – 20:00 C) ΣΥΖΗΤΉΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΈΣΕΙΣ – Πολυτεχνείο και χώροι επί της Τσαμαδού

> Συζήτηση 1 : διοργανώνεται από την RLS : Δημοτικότητα Πολυτεχνείο
Η έκθεση "Ο δημοτικισμός στην πράξη" αφορά προοδευτικές στεγαστικές πολιτικές στο Άμστερνταμ, τη Βαρκελώνη, το Βερολίνο και τη Βιέννη. Ένα άτομο [Stephan Thimmel] που συμμετέχει σε αυτό το έργο θα παρουσιάσει την έρευνα και θα συζητήσει μαζί μας τη σχέση μεταξύ των δημοτικών πολιτικών και των μέσων στεγαστικής πολιτικής.

> Συζήτηση 2 : διοργανώνεται από την Trise : Παρουσίαση για το Milton Park Στέκι Μεταναστών
Η αφήγηση του Δημήτρη Ρουσόπουλου για την εμπειρία του με την αυτοδιαχειριζόμενη γειτονιά Milton Parc στο Μόντρεαλ και το εγχείρημα του ελευθεριακού δημοτικισμού αποτελεί ιστορική παρακαταθήκη για τα κοινωνικά και αστικά κινήματα. Ένας αγώνας δεκαετιών για τη διάσωση της γειτονιάς του Μόντρεαλ κατάφερε να ενώσει τους κατοίκους και να πετύχει τη δημιουργία του μεγαλύτερου μη κερδοσκοπικού συνεταιριστικού στεγαστικού προγράμματος στη Βόρεια Αμερική, το οποίο αποτελείται από 642 κατοικίες και πάνω από χίλιους κατοίκους που συμμετέχουν δημοκρατικά στο πρόγραμμα μέχρι σήμερα. Όλοι τους κατέχουν από κοινού τη γη. Δεν υπάρχει ατομική ιδιοκτησία και, ως εκ τούτου, δεν είναι δυνατή η αγορά και η πώληση ακινήτων εντός αυτών των έξι οικοδομικών τετραγώνων. Αυτή η εμπειρία μας δίνει το γόνιμο έδαφος για να συζητήσουμε τη δυνατότητα δημιουργίας τέτοιων δικτύων στον αστικό ιστό, αναδημιουργώντας ελεύθερο δημόσιο χώρο με δημοκρατικούς θεσμούς αυτοδιοίκησης.

Ο Δημήτρης Ρουσόπουλος είναι συγγραφέας και ιστορικό στέλεχος του ελευθεριακού κινήματος της Βόρειας Αμερικής από το 1959. Παραμένει ενεργός στα κοινωνικά και αστικά κι-νήματα στον Καναδά. Είναι ιδρυτής του ιστορικού εκδοτικού οίκου Black Rose Books και μέλος του TRISE.

Συζήτηση 3 : διοργανώνεται από την Ενωτική πρωτοβουλία κατά των πλειστηριασμών : Αγώνες κατά των πλειστηριασμών στην Ελλάδα. Πολυτεχνείο
Μετά την κρίση του 2008, τα πράγματα γίνονται όλο και χειρότερα για τα νοικοκυριά που δεν είναι σε θέση να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους, τους φόρους τους, τα στεγαστικά τους δάνεια. Οι ελληνικές κυβερνήσεις τροποποίησαν σταδιακά το νόμο Κατσέλη και σήμερα η προστασία από τους πλειστηριασμούς και τις εξώσεις είναι σχεδόν ανύπαρκτη στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα, οι τράπεζες πωλούν τα κόκκινα δάνειά τους σε funds, τα οποία προχωρούν σε ηλεκτρονικους πλειστηριασμούς. Η κινητοποίηση ενάντια στους πλειστηριασμούς και τις εξώσεις γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Η Ενωτική Πρωτοβουλία κατά των πλειστηριασμών θα μας παρουσιάσει τον αγώνα της και θα μας δείξει πόσο σημαντικός είναι για τη στεγαστική δικαιοσύνη στην Ελλάδα σήμερα.

Θέατρο για το δικαίωμα στη στέγαση στην Ελλάδα από την Boalitaria, Πολυτεχνείο
Η ομάδα "Boalitaria" είναι μια αυτοοργανωμένη θεατρική ομάδα που χρησιμοποιεί μεθόδους του θεάτρου των καταπιεσμένων. Πρόκειται για μια συμμετοχική μέθοδο με στόχο την κοινωνική και πολιτική παρέμβαση. Το θεατρικό τους έργο ασχολείται με διάφορες πτυχές των στεγαστικών αγώνων. Η παράσταση θα είναι στα αγγλικά.


Κυριακή 6 Νοεμβρίου - Εργαστήρια και ανοικτή συνέλευση - ανοικτή στο κοινό

10:30 – 12:30 D) ΑΝΟΙΚΤΈΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΈΣ ΚΑΙ TEACHINS – Πολυτεχνείο και χώροι επί της Τσαμαδού

Teach-in 1: Πώς να σταματήσετε μια έξωση; Πολυτεχνείο
Σε αυτό το εργαστήριο θα μάθουμε πώς οργανώνεται ο αγώνας και η αντίσταση κατά των εξώσεων σε διάφορες πόλεις,. Έχοντας κατά νου το διαφορετικό νομικό, πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο, θα καταλάβουμε ποια στοιχεία των αγώνων μπορούμε να μεταφέρουμε στους δικούς μας τοπικούς χώρους. Θα θέλαμε να συναντήσουμε τοπικές πρωτοβουλίες για να μοιραστούμε τις εμπειρίες τους από αυτόν τον αγώνα στην Ελλάδα.

Teach-in 2: Επανασυνδέστε τον μετρητή ηλεκτρικού ρεύματος όταν κόβεται. Κηπάκι
Κάποιος μετρητής τρέχει. Κάποιος μετρητής δεν τρέχει. Ένα πρακτικό εργαστήριο για τον ηλεκτρισμό.

Teach-in 3: Patriarchy free zone
Σας προσκαλούμε σε μια ζώνη χωρίς πατριαρχία. Είναι ένας ελεύθερος χώρος, ένας χώρος σκέψης, ένας χώρος δράσης. Θέλουμε να είμαστε εδώ: Να είμαστε, να αισθανθούμε, να ανταλλάξουμε.

Θέτουμε 2 ερωτήσεις: Τι σημαίνει η αναρχική-queer-φεμινιστική αστική ανάπτυξη για εμάς ατομικά και για εμάς ως ομάδα; Πώς θα φτάσουμε εκεί;
Ανυπομονούμε για αυτό το κοινό πείραμα.
Ανοιχτό σε όλους, φιλικό προς τους αρχάριους.

Ανοικτή ανταλλαγή 
1: Βρείτε νέες λέξεις/έννοιες για τους αγώνες μας Τσαμαδού 15
Το "Syndicat des Immenses" από τις Βρυξέλλες ασχολείται πολύ με τη δημιουργία νέων λέξεων για να περιγράψει κατάλληλα την αίσθηση και την ανάλυση του κόσμου. Και την ίδια στιγμή μετατοπίζουν την αντίληψη με τη χρήση νέων όρων που δεν συνδέονται με προκαταλήψεις και γνώση για χάρη του ελέγχου. Ένα δημιουργικό εργαστήριο που θα εμπλουτιστεί ακόμη περισσότερο με την ανταλλαγή παραδειγμάτων σε διαφορετικές γλώσσες.

Open exchange 2: Νομικές διαδικασίες Πολυτεχνείο
Τα νομικά πλαίσια που αφορούν τα δικαιώματα στέγασης και τα δικαιώματα της πόλης εξακολουθούν να είναι αρκετά διαφορετικά. Αλλά ξανά και ξανά κάποια κενά ή στρατηγικές υπεράσπισης θα μπορούσαν να μεταφερθούν σε άλλους νομικούς κύκλους. Επίσης, επιτυχημένοι νομικοί αγώνες, για παράδειγμα για απαγορεύσεις ή μορατόριουμ στις εξώσεις, αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για πρωτοβουλίες σε άλλους τομείς. Θα μπορούσε να οργανωθεί μια πιο σταθερή ανταλλαγή απόψεων σε αυτόν τον τομέα; Αυτό θα συζητηθεί σε αυτό το εργαστήριο.

13:00 – 14:30 συλλογικό γεύμα, Στέκι Μεταναστών

14:00 – 17:00 E) ΑΝΟΙΧΤΉ ΣΥΝΈΛΕΥΣΗ « HOUSING JUSTICE 2023 » – Πολυτεχνείο
Η ανοιχτή συνέλευση είναι η στιγμή κατά την οποία θα παρουσιαστούν τα συμπεράσματα των εργαστηρίων και θα γίνουν προτάσεις προς το κίνημα. Μαζί θα δημιουργήσουμε έναν οδικό χάρτη για τη στεγαστική δικαιοσύνη το 2023 και θα θέσουμε κάποια ορόσημα για την επέκταση των κινημάτων μας.

18:00 – 20:30 Σουβλάκι και ρακή, chill out και αντίο – κάπου στα Εξάρχεια



Τρίτη 4 Οκτωβρίου 2022

Ιδού η Ρόδος, Ιδού και το Άλμα (πήδημα).

της Αναστασίας Τσουκαλά 
Από την Bibliotheque

[όλη η εισήγηση της Αναστασίας Tσουκαλά στην παρουσίαση – συζήτηση για τα Εξάρχεια στην Bibliotheque στις 2 Οκτωβρίου του 2022]

Τα Εξάρχεια είναι στον πληθυντικό. Πολύ σωστά. Υπάρχουν πολλά Εξάρχεια στα Εξάρχεια. Και υπάρχουν πολλές οπτικές γωνίες για να περιγράψω την πολυπλοκότητα των Εξαρχείων. Αρκούμαι να πω ότι τα Εξάρχεια είναι χώρος ζωής, εργασίας, ψυχαγωγίας, διανόησης, πολιτικής δράσης, και καταστολής. Αυτά τα πολυμορφικά, ενίοτε αντιθετικά, τα Εξάρχεια κινδυνεύουν να αλλοιωθούν ουσιαστικά, κι εμείς αντιδρούμε. Παρόλο που είναι το γνωστικό μου αντικείμενο, δεν θα μιλήσω ούτε για την πολιτική διαμαρτυρία ούτε για την καταστολή. Θα μιλήσω για κάτι που αφορά τους πάντες, και όχι μόνο στα Εξάρχεια. Θα μιλήσω για τη σχέση μας με τον δημόσιο χώρο.

Στο φαινομενικά απλό ερώτημα, Σε ποιον ανήκει ο δημόσιος χώρος; η απάντηση δεν είναι απλή. Η ερώτηση θα μπορούσε να ήταν, Σε ποιον ανήκει το Δημόσιο; Ή αλλιώς, Ποιος είναι το Δημόσιο; Κατά βάθος, ξέρουμε ότι το Δημόσιο είμαστε εμείς. Ο διαχωρισμός ιδιώτη-Δημόσιου είναι τεχνητός – μια νομική κατασκευή για προφανείς λόγους διαχείρισης των δημόσιων υποθέσεων. Ξέρουμε π.χ. ότι εμείς είμαστε οι εργοδότες της ΕΛ.ΑΣ, οι εργοδότες του Μαξίμου, οι εργοδότες του Δήμου Αθηναίων. Σε εμάς λογοδοτούν, εμείς ελέγχουμε. Το ότι στην ελληνική αστική δημοκρατία έχει καθιερωθεί να γίνεται ο έλεγχος μέσω ανεξάρτητων
Αρχών ή μέσω αντιπροσώπων στη Βουλή ή στα Δημοτικά συμβούλια δεν αποκλείει επ’ ουδενί πιο άμεσες μορφές ελέγχου, οι οποίες έχουν αναπτυχθεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όχι όμως εδώ.

Η απουσία άμεσων μορφών ελέγχου του Δημοσίου εκ μέρους των πολιτών σε συνδυασμό με την ενίοτε “χαλαρή” ή και αντικειμενικά αδύναμη άσκηση ελέγχου από τους αιρετούς, όταν αυτοί μειοψηφούν στη Βουλή ή στα Δημοτικά συμβούλια, έχει οδηγήσει σε μια ουσιαστική μετάλλαξη του δημόσιου χώρου σε χώρο περιορισμένης δημόσιας χρήσης ή σε τυπικά μόνο δημόσιο χώρο. 

Θα μιλήσω με παραδείγματα. Βάσει του νόμου, οι μόνιμες καλλιτεχνικές παρεμβάσεις στον δημόσιο χώρο γίνονται ύστερα από προκήρυξη διαγωνισμού αν η αξία του έργου υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο ποσό. Εάν είναι προσωρινές, γίνονται κατόπιν συνεννόησης με τις δημοτικές αρχές. Επομένως, τα αυθαίρετα γκράφιτι σε εγκαταλελειμμένα δημόσια κτήρια είναι παράνομα. Το αν είναι ή όχι παράνομα, θα το σχολιάσω σε λίγο. Προς το παρόν λέω ότι, εάν ισχύει αυτό, ισχύει και το ότι ο Δήμος Αθηναίων παρανόμησε επιβάλλοντας στο δημόσιο χώρο το γνωστό άγαλμα του Βαρώτσου, τον Δρομέα. Το έργο τοποθετήθηκε προσωρινά (για ένα μήνα) στην Ομόνοια το 1988, επί Έβερτ, στα πλαίσια της έκθεσης “Δρώμενα”. Παρέμεινε εκεί, εκτός νόμου, μέχρι το 1993 και, τελικά, μέσα από μια σειρά αφανών διαδικασιών, σίγουρα όμως όχι μέσω προκήρυξης διαγωνισμού, το 1994 τοποθετήθηκε μόνιμα απέναντι από το Χίλτον.

Τον Απρίλιο του 2022, ο τωρινός Δήμαρχος αποκάλεσε το γλυπτό “τοπόσημο”. Η απάλειψη της παρανομίας από τη συλλογική μνήμη επιτρέπει την περαιτέρω μετουσίωση της σε εμβληματικό στοιχείο της ταυτότητας της πόλης. Ενδιαφέρον. Παρεμφερούς φύσης είναι το ζήτημα των καταλήψεων σε εγκαταλελειμμένα δημόσια κτίρια. Διευκρινίζω ότι αναφέρομαι μόνο σε καταλήψεις με δημόσια κοινωνική/πολιτική δράση. Υπενθυμίζω ότι το δίκαιο μας αναγνωρίζει την αρχή της χρησικτησίας θεωρώντας ότι η ιδιωτική ακίνητη περιουσία δεν πρέπει να μένει αναξιοποίητη. 

Η έννοια της αξιοποίησης στην καπιταλιστική οικονομία είναι τόσο σημαντική που υπερισχύει ακόμα και της αρχής της ιδιοκτησίας, η οποία παραχωρείται τελικά στον μακροχρόνιο χρήστη. Υπενθυμίζω ότι η δημόσια ακίνητη περιουσία χτίζεται και συντηρείται με δικά μας χρήματα προκειμένου να εξυπηρετεί τις δικές μας ανάγκες. Όταν όμως αυτό παύει να ισχύει και δεν προβλέπεται μελλοντική αξιοποίηση της, πού βασίζεται η απαγόρευση προσωρινής αξιοποίησης της από τους πολίτες; Πουθενά. Η κατάληψη θα έπρεπε να απαγορεύεται μόνο αν τίθεται θέμα στατικής επάρκειας του κτιρίου ή αν οι καταληψίες δεν λαμβάνουν τα απαιτούμενα μέτρα πυρασφάλειας. Ουσιαστικά, η απαγόρευση βασίζεται σε μια αυθαίρετη αντίληψη ιδιοκτησίας της δημόσιας ακίνητης περιουσίας, που απαγορεύει στους πολίτες να αξιοποιήσουν προς όφελος της κοινωνίας την εγκαταλελειμμένη περιουσία που δημιουργήθηκε με δικά τους χρήματα για να τους εξυπηρετεί. Η ίδια αυθαίρετη αντίληψη ιδιοκτησίας της δημόσιας ακίνητης περιουσίας απαγορεύει στους πολίτες να αξιοποιήσουν καλλιτεχνικά τα εγκαταλελειμμένα δημόσια κτίρια.

Πάμε στο επόμενο ερώτημα, 
Σε ποιον ανήκει η δημόσια γη; η απάντηση είναι ακόμα πιο σύνθετη. Παρακάμπτοντας το προφανές, ότι η γη ως πλανήτης δεν ανήκει σε κανέναν και ότι η ιδιοκτησία είναι νομική κατασκευή, θα πω πιο συμβατικά ότι η δημόσια γη ανήκει σε όλους μας. Για τους κυβερνώντες, είναι προφανές ότι η δημόσια γη ταυτίζεται με την πατρίδα, στην οποίαν ανήκουμε μέχρι θανάτου εν καιρώ πολέμου. Ανήκουμε μεν στην πατρίδα, αλλά η πατρίδα δεν μας ανήκει. Για την ακρίβεια, ανήκουμε στη φαντασιακή εικόνα της πατρίδας, αλλά η υπαρκτή έκφανση αυτής της εικόνας – δημόσια γη, δημόσια περιουσία, πολιτιστική κληρονομιά, κοκ – δεν μας ανήκει. Ανήκει στο Δημόσιο, το οποίο είμαστε εμείς, εμείς όμως ως φαντασιακή εικόνα, χωρίς υπαρκτή υπόσταση. 

Σε αυτό το πολυεδρικό παιγνίδι μεταξύ φαντασιακού και πραγματικού, όπου η έννοια του ανήκειν δεν είναι αμφίδρομη, η συμμετοχή μας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τη χρήση του δημόσιου χώρου εξαρτάται τελικά από τη δημοκρατική ευαισθησία, το ήθος και την εντιμότητα του εκάστοτε φορέα εξουσίας. Το αποτέλεσμα είναι ότι βλέπουμε όλο και βιαιότερα να σχεδιάζεται η χρήση του δημόσιου χώρου ερήμην των πολιτών, ή και ενάντια στη βούληση τους, ως οι πολίτες να είναι παρείσακτοι, αν όχι παράσιτα, στον δημόσιο χώρο. Ακόμα κι αν ο άνωθεν σχεδιασμός ήταν εξαιρετικός, ο υποβιβασμός των πολιτών στο επίπεδο του ανώριμου ανήλικου, η απόρριψη της πολιτειακής τους θέσης και η περιφρόνηση της ανθρώπινης υπόστασης τους θα αρκούσαν για να προκαλέσουν αντιδράσεις. Είτε πρόκειται για την εκχώρηση παράκτιων περιοχών ή κορυφογραμμών σε επενδυτές, είτε πρόκειται για την αντισυνταγματική απαγόρευση της ελεύθερης κατασκήνωσης, είτε πρόκειται για την αναδιαμόρφωση του κέντρου της Αθήνας, το πολιτικό μήνυμα προς τους πολίτες είναι το ίδιο.

Εν προκειμένω, άσχετα από τα όποια οικονομικά, πολιτικά και ιδεολογικά κίνητρα των κυβερνώντων, στον πυρήνα των σχεδιασμένων αλλαγών χρήσης του λόφου του Στρέφη και της πλατείας βρίσκεται η απόπειρα επιβολής και κανονικοποίησης της ρήξης της σχέσης Πολιτείας-πολίτη, η οποία ιδεατά βασίζεται στην έννοια του κυρίαρχου λαού. Η ρήξη αυτή είναι αλληλένδετη με μια σειρά παρεμφερών ρήξεων σε άλλα πεδία – από τις διαδηλώσεις μέχρι τα εργασιακά δικαιώματα – που, συνολικά, συμβάλλουν στη ραγδαία μετάλλαξη του πολιτεύματος της χώρας. Η επίκληση των θεμελιωδών αρχών λειτουργίας της αστικής δημοκρατίας προκαλεί όμως τη βίαιη καταστολή όσων διαμαρτύρονται. Οι κάτοικοι των Εξαρχείων, που διαμαρτύρονται επειδή διαγράφηκαν ως πολίτες, καταστέλλονται βίαια. Οι ένστολοι, που πληρώνονται από τους πολίτες, χτυπάνε τους πολίτες επειδή αυτοί διεκδικούν το δικαίωμα τού να είναι πολίτες. Ενδιαφέρον.

Είναι γεγονός ότι στις αντιδράσεις αυτές δεν συμμετέχουν όλοι οι κάτοικοι – όχι απαραίτητα λόγω αδιαφορίας, ούτε λόγω συμφωνίας με τις επικείμενες αλλαγές, αλλά λόγω απογοήτευσης από τη μακροχρόνια υποβάθμιση του λόφου του Στρέφη και της πλατείας. Σε όσους/ες προτάσσουν το επιχείρημα, Ο λόφος και η πλατεία είχαν γίνει χώροι ορατής παρανομίας, θα αντιτάξω το ερώτημα, Εάν ζητούσαμε από τη Δίωξη Ναρκωτικών μια εξήγηση για τη διαχρονική αδράνεια της, ποια θα ήταν άραγε η απάντηση; Ρητορική η ερώτηση, γνωρίζουμε την απάντηση. Σε κάθε περίπτωση, η πλατεία Ομονοίας αποδεικνύει σαφώς ότι ένας σταθμός μετρό μπορεί κάλλιστα να συνυπάρξει με πολλές μορφές ορατής παρανομίας.

Εδώ, υπεισέρχεται ένα άλλο ερώτημα: ποιοι είναι οι κάτοικοι; Ή μάλλον, κατά πόσο οι ψηφοφόροι του Δήμου Αθηναίων είναι όντως δημότες; Οι εκλογικοί κατάλογοι δεν έχουν εκκαθαριστεί, παρά τις εκάστοτε εξαγγελίες. Ποιος εκλέγει τον Δήμαρχο Αθηναίων; Ποιος αποφασίζει για τις δικές μας ζωές; Άγνωστο. Σίγουρα όχι μόνο εμείς, σίγουρα συμμετέχουν στην απόφαση άτομα που δεν έχουν δικαίωμα συμμετοχής, με την ανοχή, αν όχι άδηλη συναίνεση των πολιτικών ελίτ. Το δομικά νοθευμένο εκλογικό αποτέλεσμα αλληλεπιδρά με το δομικά στρεβλό νομικό πλαίσιο ορισμού της δημόσιας ιδιοκτησίας εις βάρος των πολιτών.

Δεδομένων όλων αυτών, στην πραγματικότητα οι σχεδιαζόμενες αλλαγές στο λόφο και την πλατεία κλιμακώνουν περαιτέρω την προϋπάρχουσα αποκοπή των πολιτών από τον δημόσιο χώρο, όχι πλέον στο όνομα μιας ιδιάζουσας νομικής αντίληψης της δημόσιας περιουσίας και δημόσιας γης, αλλά στο όνομα των συμφερόντων του ιδιωτικού τομέα και των εκάστοτε δημοτικών ή κυβερνητικών φορέων εξουσίας. Οι σχεδιαζόμενες αλλαγές όμως δεν είναι παρά η νιοστή κλιμάκωση μιας διεργασίας εν εξελίξει. Ο εξευγενισμός των Εξαρχείων είναι ορατός
εδώ και χρόνια και, λογικά, θα συνεχιστεί – με ή χωρίς μετρό. Το πρόβλημα ταλανίζει πολλές γειτονιές της Αθήνας και πολλές άλλες πόλεις. Μπορούμε να συσπειρωθούμε και να κινηθούμε συλλογικά ώστε να θέσουμε όρους στη λειτουργία της αγοράς; Αυτό θα απαιτούσε πολυεπίπεδες δράσεις χωρίς άμεσο αποτέλεσμα και, σε κάθε περίπτωση, με αβέβαιη έκβαση. Μπορούμε να τις αναλάβουμε;

Στο κινηματικό επίπεδο, θεωρώ ότι η διαγραφή του συμβολικά φορτισμένου χώρου της πλατείας, με αφορμή το μετρό, θα ικανοποιήσει ίσως κάποιους ιδεοληπτικούς κυβερνώντες, αλλά δεν θα έχει επίπτωση στην όποια πολιτική δράση.
Προσωπικά, δεν εξαρτώμαι από κανένα φαντασιακό, δεν έχω ανάγκη από σύμβολα για να δράσω – νομίζω ότι αυτό ισχύει για την πλειοψηφία μας. Ταυτόχρονα όμως, η διαγραφή της πλατείας ως χώρου πρασίνου, με τη συνεπαγόμενη υποβάθμιση της ποιότητας ζωής μας, δεν είναι τοπικό πρόβλημα. Αναφέρω ενδεικτικά το πάρκο Κύπρου και Πατησίων σε αντιδιαστολή με το πάρκο Ριζάρη. Και εδώ απαιτούνται πολυεπίπεδες δράσεις. Μπορούμε να τις αναλάβουμε;

Μπορούμε να αντιστρέψουμε τις λαμαρίνες και από εμπόδιο να τις κάνουμε εφαλτήριο; Μπορούμε να αντιστρέψουμε το οπτικό μήνυμα των σχεδίων στις λαμαρίνες, δείχνοντας ότι η ισχύς δεν είναι στον καλοσχεδιασμένο δυναμικό αρουραίο του εργοταξίου, αλλά στην πρόχειρα σχεδιασμένη μπλε πολυκατοικία- σύμβολο της τοπικής διανόησης και στο αιωρούμενο προς αφαίρεση κοντέινερ- σύμβολο της τοπικής πολιτικής δράσης; Εάν ναι, τότε οι λαμαρίνες θα μας έχουν ωθήσει σε νέα αντίληψη της συλλογικής δράσης, εγγράφοντας μας πληρέστερα στο κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι. Ιδού η Ρόδος, ιδού και το άλμα.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ διαχειριστή του blog
Τονίσαμε τα πιο ουσιαστικά και βαθύτερα μηνύματα της εισήγησης που απογυμνώνουν τον λόγο και τα επιχειρήματα μερικών εγκάθετων των μικροκομματιδίων.