Κυριακή 26 Αυγούστου 2012

Richard Wolff: Δημοκρατία στην εργασία (αναδημοσίευση)

Από εφημερίδα Δράση (http://efimeridadrasi.blogspot.gr)


Πρόσφατα ένα νέο website «βγήκε» στο διαδίκτυο, το Democracy at work. Σκοπός του είναι η προώθηση της ιδέας της αυτοδιεύθυνσης των επιχειρήσεων από τους ίδιους τους εργαζόμενους (Workers’ Self-Directed Enterprises, ή WSDE ). Στο site αναπτύσσεται η φιλοσοφία της «Δημοκρατίας στην Εργασία» (Democracy at Work ή DAW), με τη δημιουργία μιας νέας οικονομικής δομής στο εσωτερικό κάθε επιχείρησης, ενώ παρουσιάζονται τα πλεονεκτήματα αυτού του είδους δημοκρατικής οργάνωσης της οικονομίας έναντι του καπιταλισμού. Επίσης παρουσιάζονται διάφορα υπαρκτά παραδείγματα αυτοδιαχειριζόμενων & συνεταιριστικών επιχειρήσεων.


Η ιδέα της οικονομικής δημοκρατίας, η οποία αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση μιας γνήσιας πολιτικής δημοκρατίας (αλλά και το αντίστροφο), κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος και στη Ελλάδα.

Η μετατροπή των επιχειρήσεων που κλείνουν σε αυτοδιαχειριζόμενες από ανέργους επιχειρήσεις, δεν θα αποτελούσε μόνο μια αρχική, απλή, και εφικτή λύση για την επίλυση των άμεσων προβλημάτων επιβίωσης για χιλιάδες ανθρώπους, αλλά από την άλλη θα δημιουργούσε και μια νέα κουλτούρα στην ελληνική κοινωνία. Η συνεργασία, η σύνδεση του ατομικού με το κοινό συμφέρον, αλλά και η συνευθύνη για τις κοινές αποφάσεις, ο έλεγχος και η κοινή διαχείριση των αποτελεσμάτων τη εργασίας, όλα αυτά θα αντιπαρατίθενται στην ατομική, ανταγωνιστική, εχθρική για τις ανάγκες της πλειοψηφίας των ανθρώπων καπιταλιστική κοινωνία, η οποία μάλιστα σήμερα μας οδηγεί στην καταστροφή.

Το ίδιο υποστηρίζει και ο Omadeon στο τελευταίο του ποστάρισμα Σοσιαλισμός (κατά τον Τέκι Τσαν) + Democracy At Work (νέο site του Richard Wolff) , όπου με αφορμή το πολύ ενδιαφέρον 11ο μέρος της τεχνικής του Techie Chan, θίγει το ζήτημα της διάδοσης και εφαρμογής ανάλογων «πειραμάτων» και στην Ελλάδα.

Μεταφράσαμε και παραθέτουμε παρακάτω ορισμένες ερωτήσεις αναγνωστών και απαντήσεις του R. Wolff που υπάρχουν στο νέο site, που πιστεύουμε ότι αποσαφηνίζουν διάφορα ζητήματα θεωρίας και πολιτικής, που εμάς τουλάχιστον μα απασχολούν.

Έχετε δηλώσει στην εκπομπή σας ότι το να χαρακτηρίσουμε την τρέχουσα κρίση ως οικονομική είναι λάθος, και ότι πρόκειται για μια κρίση που πλήττει τον καπιταλισμό στο σύνολό του. Όμως ενώ οι τράπεζες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, με τις μεγαλύτερες από αυτές να βλέπουν τα κέρδη τους να καταρρέουν, την ίδια στιγμή βλέπουμε τα κέρδη των εταιριών να σημειώνουν ρεκόρ τριετίας. Η AP ανέφερε πρόσφατα ότι αυτό είναι απίθανο να συνεχιστεί. Πιστεύετε πως αυτή η κατάσταση μπορεί να διατηρηθεί ή βλέπετε μια στροφή στο μέλλον, και πώς όλα αυτά συνδέονται με το μαρξιστικό επιχείρημα ότι υπάρχει πάντοτε μια τάση μείωσης του ποσοστού κέρδους;

Απάντηση: Όσον αφορά τα εταιρικά κέρδη, πήγαν καλά κατά τη διάρκεια της κρίσης που ξεκίνησε το 2007-2008 για διάφορους λόγους: (1), λόγω των επενδύσεων σε τεχνολογίες πληροφορικής, κλπ., η παραγωγικότητα (παραγόμενα προϊόντα ανά εργαζόμενο) συνέχισε να αυξάνεται, τη στιγμή που οι πραγματικοί μισθοί (τα χρήματα που καταβάλλονται στους εργαζόμενους) είτε μειωθήκαν είτε παρέμειναν στάσιμοι. (2) Οι εταιρείες μείωσαν το εργατικό δυναμικό τους, πιέζοντας παράλληλα τους υπόλοιπους εργαζόμενους να αναπληρώσουν τα κενά κάνοντας ορισμένες από τις εργασίες των απολυθέντων χωρίς αύξηση των αμοιβών τους (όσοι παρέμειναν, φοβούμενοι να μην απολυθούν εκτελούσαν τις πρόσθετες εργασίες). (3) Τα χρήματα που δόθηκαν ως κρατικά κίνητρα στις μεγάλες εταιρείες, υποτίθεται πως θα «διαχέονταν» σε όλους τους άλλους, κάτι που ποτέ δεν συνέβη (αντιθέτως χρησιμοποιήθηκαν για την αύξηση των εταιρικών εσόδων και κερδών), (4) καθώς η αγοραστική δύναμη των Αμερικανών πολιτών μειώθηκε (εξαιτίας των 1 και 2 ανωτέρω), οι αμερικανικές εταιρείες έστρεψαν την προσοχή τους προς άλλες, πιο επικερδείς αγορές (Ευρώπη, Ασία, κλπ.) και τα πήγαν αρκετά καλά μέχρι το 2012, όταν η ύφεση χτύπησε και σε αυτές τις περιοχές.

Για τους παραπάνω λόγους, τα εταιρικά κέρδη αυξήθηκαν τη στιγμή που η θέση των εργαζομένων επιδεινώθηκε, αλλά σε τελική ανάλυση το τελευταίο υπονομεύει πάντα το πρώτο. Πολλή λίγη σημασία δίνουν (εάν δίνουν και καθόλου) σε αυτό το ιστορικό μάθημα οι θιασώτες του καπιταλισμού και οι οπαδοί της θεωρίας της «αποκατάστασης» των καπιταλιστικών κρίσεων μέσω της οικονομικής θεωρίας της «διάχυσης του πλούτου από τα πάνω».

Όσον αφορά το επιχείρημα του Μαρξ για την «πτωτική τάση του μέσου ποσοστού κέρδους» (TRPF) – Κεφάλαιο, Τόμος 3, κεφάλαια 13-15, αν θυμάμαι καλά – ο Μαρξ εξηγεί ότι η αυτή τάση είναι ακριβώς αυτό: κάτι το οποίο “τείνει” να συμβεί, εκτός εάν και έως ότου αντίθετες σε αυτή την τάση δυνάμεις, ή και αντίθετης κατεύθυνσης τάσεις υπονομεύσουν την TRPF.
Οι λόγοι (1) και (4) που ανέφερα παραπάνω, αντιπροσωπεύουν μερικές από τις αντιφάσεις και τις αντίθετες τάσεις που εξουδετέρωσαν την TRPF για ένα σύντομο χρονικό διάστημα όταν και τα κέρδη αυξήθηκαν. Καθώς η ευρωπαϊκή κρίση επιμένει και παρασέρνει την ήδη εξασθενημένη από την κρίση παγκόσμια οικονομία σε μεγαλύτερη ύφεση – μετά από μια ατελή και αδύναμη ανάκαμψη για λίγους μήνες πριν από τον Απρίλιο του 2012 – η TRPF επιβεβαιώνεται ξανά.
Η ουσία του Μαρξικού επιχειρήματος χάνεται αν οι αναγνώστες μετατρέψουν αυτό που αποκαλεί «τάση» σε κάτι απόλυτο, που πρέπει πάντοτε να συμβαίνει. Τα συγκεκριμένα κεφάλαια στον τρίτο τόμο του Κεφαλαίου τιτλοφορούνται Τάση, Αντιφάσεις στην τάση και Αντίρροπες Τάσεις, ακριβώς για να αποφευχθεί η ερμηνεία ότι ο Μαρξ περιγράφει κάτι που θα πάντοτε συμβαίνει.

Επισκεφθήκατε πρόσφατα την βασκική εταιρία Mondragon, μία από τις δέκα μεγαλύτερες στην Ισπανία, η οποία ανήκει στους εργαζόμενους της, με περιουσιακά στοιχεία ύψους περίπου 40 δις ευρώ. Είναι δυνατόν, στις παρούσες συνθήκες, να «εφαρμοστεί» μια συνειδητή αντικαπιταλιστική εναλλακτική λύση σε παγκόσμιο επίπεδο;

Απάντηση: Απολύτως. Ο Βασικός λαός έδειξε ότι μπορεί να γίνει, ότι οι συνεταιρισμοί μπορούν να ανταγωνιστούν με επιτυχία τις καπιταλιστικές εταιρείες, ότι οι αυτοδιευθυνόμενες από τους εργαζομένους εταιρείες μπορούν να ευδοκιμήσουν και να αναπτυχθούν. Στην “Mondragon Corporation” οι εργαζόμενοι είναι που συλλογικά προσλαμβάνουν και απολύουν τα διευθυντικά στελέχη και τον διευθύνοντα σύμβουλο και όχι το αντίστροφο, και ως εκ τούτου η ζωή και η εργασία είναι εκεί αρκετά διαφορετικά από το καπιταλιστικό πρότυπο που ισχύει στον υπόλοιπο κόσμο.

Εμπνευσμένο από το διάσημο κίνημα που εμφανίστηκε στην Αμερική, το τελευταίο βιβλίο σας φέρει ένα συμβολικό όνομα: “Occupy theEconomy: Challenging Capitalism”. Πώς αντιλαμβάνεστε θεωρητικά, αυτή την «κατοχή της οικονομίας» και ποιες μεθόδους μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να πετύχουμε αυτήν την «κατάληψη»;

Απάντηση: Το να «καταλάβουμε την οικονομία» σημαίνει να αλλάξουμε την ηγεσία και την κατεύθυνση των επιχειρήσεων που παράγουν τα αγαθά και τις υπηρεσίες από τα οποία εξαρτιόμαστε όλοι. Οι αποφάσεις των καπιταλιστικών διοικητικών συμβούλιων και των μεγαλομετόχων στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις είναι αυτές που δημιούργησαν την καπιταλιστική κρίση που ζούμε.

Η λύση ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ μια αλλαγή στην κυβέρνηση και στη λήψη των αποφάσεων. Αυτό δεν δούλεψε στο παρελθόν και δεν πρόκειται να δουλέψει και τώρα. Η αλλαγή που απαιτείται τώρα είναι να μετατρέψουμε τις καπιταλιστικές επιχειρήσεις σε συνεταιριστικές, όπου οι ίδιοι οι εργαζόμενοι συλλογικά θα λειτουργούν ως το διοικητικό συμβούλιο της επιχείρησης. Με αυτόν τον τρόπο, ο λαός για πρώτη φορά θα αποκτήσει τον άμεσο έλεγχο της παραγωγικής βάσης της κοινωνίας.
Η πραγματική οικονομική δημοκρατία στο εσωτερικό της κάθε επιχείρησης μπορεί να αποτελέσει το απαραίτητο αντίβαρο στην υπερβολική εξουσία που συγκεντρώνεται στο Κράτος.

Ο νέος σοσιαλισμός του 21ο αιώνα θα πρέπει να μάθει από τα λάθη του παρελθόντος και να δημιουργήσει ένα τέτοιο αντίβαρο, «καταλαμβάνοντας» την οικονομία με αυτό τον τρόπο.

Το κίνημα του Occupy Wall Street αποτέλεσε ένα σημαντικό πρώτο βήμα για την δημιουργία ενός νέου μαζικού κινήματος, που θα έχει την δύναμη να αμφισβητήσει ριζικά τον καπιταλισμό στις ΗΠΑ. Γι’ αυτό το λόγο υπήρξε τόσο σημαντικό.

Ποιο είναι το χειρότερο δυνατό σενάριο που πιστεύετε ότι μπορεί να συμβεί αν συνεχίσουμε προς αυτήν την πολιτική και οικονομική κατεύθυνση;

Απάντηση: Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι η οικονομία των ΗΠΑ επιβραδύνεται ξανά, καθώς οι ευρωπαϊκή, η ιαπωνική και η κινέζικη οικονομία συνεχίζουν να φθίνουν. Το σενάριο γίνεται πλέον πολύ άσχημο. Βρισκόμαστε στη δεύτερη χειρότερη καπιταλιστική κατάρρευση εδώ και έναν αιώνα. Είναι πλέον όλο και πιο πιθανό να οδεύουμε σε μια νέα Μεγάλη Ύφεση. Δυσλειτουργικές κυβερνήσεις, που αποσκοπούν στην προστασία των επιχειρήσεων και των πλουσίων και που επιβάλλουν λιτότητα στις μάζες, κάνουν τα πράγματα χειρότερα. Όλα αυτά αποτελούν το χειρότερο συνδυασμό παγκόσμιων οικονομικών συνθηκών που έχω δει στη ζωή μου ως επαγγελματίας οικονομολόγος.

Ποια είναι η γνώμη σας για την πραγματική αιτία της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης;

Απάντηση: Η κρίση προέκυψε από τον τρόπο με τον οποίο εταιρείες (τόσο οι τράπεζες όσο και οι μη πιστωτικές εταιρίες) αλληλεπίδρασαν με τους εργαζομένους και τους καταναλωτές και τον τρόπο με τον οποίο εταιρείες, οι εργαζόμενοι και οι καταναλωτές αλληλεπίδρασαν με τις κυβερνήσεις. Σε κανέναν από αυτούς δεν πρέπει «να επιρρίψουμε την ευθύνη”, εφόσον όλοι τους συμπεριφέρθηκαν σύμφωνα με τις ανταμοιβές και τις τιμωρίες που το δοσμένο οικονομικό σύστημα επιβάλλει. Επομένως, η κύρια αιτία της κρίσης είναι το οικονομικό σύστημα: ο καπιταλισμός. Το πρόβλημα είναι ότι για πολλά χρόνια ήταν εκτός μόδας ή ακόμα και επικίνδυνη η αμφισβήτηση, πόσο μάλλον η κριτική του ίδιου του συστήματος. Ο καπιταλισμός, όπως αδιάκοπα μας έλεγαν, ήταν το πιο αποδοτικό και βέλτιστο – το καλύτερο δυνατό σύστημα – και ούτω καθεξής. Η μόνη κριτική που επιτρεπόταν ήταν αυτή του ενός ή του άλλου οικονομικού παράγοντα. Έτσι, κάποιοι οικονομικοί παράγοντες χαρακτηριστήκαν “άπληστοι”, άλλοι “απερίσκεπτοι” και ούτω καθεξής. Ωστόσο, όπως και σε όλα τα προηγούμενα οικονομικά συστήματα (π.χ., τη δουλεία ή τη φεουδαρχία), έτσι και στον καπιταλισμό υπάρχει η εποχή της ανάπτυξης και της ευημερίας και στη συνέχεια έρχεται η εποχή της παρακμής. Το πραγματικό και βασικό ερώτημα για τον κόσμο σήμερα είναι το εξής: Ο καπιταλισμός έφτασε στην κορύφωσή του; βρισκόμαστε τώρα στην καθοδική φάση του καπιταλισμού, ο οποίος είναι πλέον ολοένα και λιγότερο σε θέση να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των λαών;

Σήμερα, εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι είναι άνεργοι και ψάχνουν δουλειά. Οι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι το 20-30% της ικανότητάς μας να παράγουμε (μηχανήματα, εργαλεία, εργοστάσια, καταστήματα και χώροι γραφείων), αδρανεί παροπλισμένο, γεμίζοντας σκουριά και σκόνη. Ωστόσο, η παγκόσμια φτώχεια θα μπορούσε να εξαλειφθεί από την παραγωγή που θα προέκυπτε, εάν τοποθετούσαμε τους ανθρώπους που αναζητούν εργασία, σε αυτές τις παροπλισμένες βιομηχανικές μονάδες. Όμως είναι το ίδιο καπιταλιστικό σύστημα που οδηγείται από το κίνητρο του κέρδους, αυτό που αποτυγχάνει να παράγει τον πλούτο που χρειαζόμαστε και είμαστε ικανοί να παράγουμε. Ο καπιταλισμός ευθύνεται για την αδυναμία μας να βρούμε την κατάλληλη ισορροπία ανθρώπου και φύσης, που δεν θα καταστρέφει και τα δύο. Η οικονομική κρίση αποτελεί πρόβλημα του συστήματος. Η κρίση είναι πάνω απ ‘όλα μια κρίση του καπιταλισμού.

Πιστεύετε ότι ένας πραγματικός αγώνας για τη δημοκρατία θα μπορούσε τώρα να ενώσει τους λαούς της Ευρώπης εναντίον των παλαιών κυβερνήσεων; Θα μπορούσε ένα κίνημα για ένα πανευρωπαϊκό δημοψήφισμα για την πραγματική δημοκρατία, να κινητοποιήσει τους Ευρωπαίους; Μήπως πρέπει επικεντρωθούμε στην οργάνωση μια νέας ευρωπαϊκής συνταγματικής σύμβασης; Θα υπάρξουν απειλές ενάντια σε μια τέτοια επιδίωξη;

Απάντηση: Μερικώς, συμφωνώ μαζί σας. Το παραδοσιακό καπιταλιστικό σύστημα στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική βρίσκεται σε μια μακρά, επικίνδυνη περίοδο παρακμής. Οι κορυφαίες καπιταλιστικές εταιρίες (εδώ και πολλά χρόνια) έχουν κάνει δύο βασικές επιλογές που συνέβαλαν σε αυτήν την παρακμή: (1) έχουν μεταφέρει την παραγωγή τους σε νέες περιοχές στην Ασία και αλλού, αυξάνοντας τα κέρδη τους με την καταβολή χαμηλότερων μισθών κα άλλων επιχειρηματικών δαπανών, και (2) επαναπροσδιόρισαν την προώθηση των πωλήσεων τους στους δύο τομείς όπου παρατηρείται αύξηση της ζήτησης στην παγκόσμια οικονομία σήμερα: (α) στα αυξανόμενα υψηλά εισοδηματικά στρωματά της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής και (β) στους μαζικά αναπτυσσόμενους τομείς στην Ασία και όπου αλλού η παραγωγή έχει μετακινηθεί. Το γεγονός αυτό δημιουργεί μια ολοένα και βαθύτερη διαίρεση μέσα στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, μεταξύ μιας μειονότητας των οποίων τα εισοδήματα αυξάνονται με την αύξηση των εταιρικών κερδών και της πλειονότητας, των οποίων τα εισοδήματα μειώνονται με τη συρρίκνωση της αγοράς εργασίας, τη στασιμότητα ή την πτώση των πραγματικών μισθών, την αύξηση των χρεών, και την συρρίκνωση της κρατικής πρόνοιας. Η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση που ξέσπασε το 2008 επέτεινε αυτή την βαθειά διαίρεση. Το σημείο στο οποίο εν μέρει διαφωνώ είναι ότι αντιλαμβάνεστε το πρόβλημα με όρους πολιτικής- και όχι με όρους πολιτικής οικονομίας, που ανταποκρίνονται καλύτερα στην κρίση. Φυσικά, στις κοινωνίες όπου το χάσμα μεταξύ του κεφαλαίου και εργασίας μεγαλώνει, το κεφαλαίο θα χρειαστεί περισσότερο αυταρχική κρατική εξουσία για να αντιμετωπίσει την κατάσταση.

Καθώς οι δυτικές κυβερνήσεις εισπράττουν λιγότερους φόρους (εφόσον οι εταιρείες πληρώνουν τους φόρους τους αλλού ,ενώ χρησιμοποιούν τα διευρυμένα κέρδη τους για να ελέγξουν όλο και περισσότερο τις κυβερνητικές πολιτικές στη Δύση) για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση προχωρούν στην απόλυση εργαζομένων, τη μείωση των συντάξεων, και τη συρρίκνωση των υπηρεσιών. Οι λαοί τους αντιστέκονται. Το κράτος μετατρέπεται σε δύναμη που στρέφεται ενάντια στη μάζα των ίδιων των πολιτών της. Οι δράσεις των δυτικών κυβερνήσεων εναντίον των «τρομοκρατών» στο εξωτερικό, αποτελούν αψιμαχίες των οποίων τα μαθήματα μπορούν και θα χρησιμοποιηθούν στο εσωτερικό, κατά την επικείμενη εσωτερική αντίσταση που θα εγερθεί λόγω της επιδείνωσης της κρίσης.

Έτσι δημιουργείται ένα πολιτικό ζήτημα, ένα ζήτημα «κράτος-εναντίον των πολιτών», αλλά αυτό αποτελεί μόνο ένα μέρος του προβλήματος. Η δημοκρατία είναι στα χείλη όλων, διότι η ελλιπής δημοκρατία που είχαμε – ως επί το πλείστον περισσότερο τυπική παρά πραγματική – χάνεται κάτω από το βολικό σύνθημα του ατελείωτου πολέμου κατά της «τρομοκρατίας». Αυτό είναι το δίδαγμα από την “Patriot Act” στις ΗΠΑ. Ωστόσο, οι πραγματικοί λόγοι για τους οποίους η δημοκρατία διαβρώνεται, είναι οι βασικές τάσεις που δημιουργούνται από τις αποφάσεις των μεγάλων εταιριών για την αντιμετώπιση των οικονομικών τους προβλημάτων, τις κινήσεις τους για την εξασφάλιση περισσοτέρων κερδών, μεγαλύτερων μεριδίων αγοράς, κλπ.
Επομένως, το πρόβλημα είναι ο καπιταλισμός ως οικονομικό σύστημα, αυτό είναι το θέμα. Αν τα κινήματα για μεγαλύτερη δημοκρατία δεν συνδυαστούν με τις αλλαγές στο οικονομικό σύστημα, τότε είτε (α) αυτά τα κινήματα θα αποτύχουν, ή (β) θα πετύχουν κάποιες προσωρινές δημοκρατικές κατακτήσεις, οι οποίες θα αμφισβητηθούν και στη συνέχεια θα καταργηθούν από ένα εταιρικό καπιταλισμό, ο οποίος δεν μπορεί και δεν επιθυμεί να ζήσει με οποιαδήποτε δημοκρατία, η οποία δυσχεραίνει τις προσπάθειές του να επιτύχει τους στόχους του.

Συμπέρασμα: Όσο οι επιχειρήσεις – οι θεσμοί οι οποίοι παράγουν τα αγαθά και τις υπηρεσίες τις οποίες όλοι έχουμε ανάγκη – είναι οργανωμένες με τον παραδοσιακό καπιταλιστικό τρόπο, η παρακμή που ζούμε θα συνεχιστεί. Όσο η μάζα των ανθρώπων παράγει πλεονάσματα (κέρδη) τα οποία ιδιοποιούνται μικρές ομάδες ανθρώπων (τα εταιρικά διοικητικά συμβούλια και τους μεγαλομετόχους), οι οποίες μπορούν στη συνέχεια να διανείμουν αυτά τα πλεονάσματα/κέρδη, η παρακμή θα συνεχιστεί. Αυτά τα διοικητικά συμβούλια και οι μεγαλομέτοχοι διανέμουν τα πλεονάσματα /κέρδη τους με σκοπό (1) να μεταφέρουν την παραγωγή και διακίνηση των εμπορευμάτων τους στο εξωτερικό, (2) να εξαγοράσουν τους πολιτικούς, τα κόμματα και τις κυβερνήσεις για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες τους, και (3) να καθοδηγήσουν το δημόσιο διάλογο μέσω του ελέγχου των ΜΜΕ, των διαφόρων ιδρυμάτων τους και των μηχανισμών δημοσίων σχέσεων που διαθέτουν. Από τα παραπάνω συμπεράσματα, απορρέει και η λύση: (1) οι επιχειρήσεις πρέπει να αναδιοργανωθούν έτσι ώστε σε κάθε μία από αυτές, συλλογικά οι εργαζόμενοι να αντικαταστήσουν τα παραδοσιακά καπιταλιστικά διοικητικά συμβούλια και τους μεγαλομετόχους, (2) οι εργαζόμενοι-ως-επίσης και – συλλογικοί διευθυντές πρέπει στο εξής να λαμβάνουν όλες τις βασικές αποφάσεις σχετικά με τη διανομή και τη χρήση των πλεονασμάτων/κερδών που η εργασία τους παράγει, (3) οι αποφάσεις των εργαζομένων πρέπει να λαμβάνονται μαζί με τις αποφάσεις των κατοίκων των κοινοτήτων στο τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, (4) η λήψη των αποφάσεων στο εργασιακό επίπεδο, όπως και η διαδικασία λήψης αποφάσεων σε επίπεδο κοινότητας πρέπει να λαμβάνει χώρα δημοκρατικά. Η κάθε πλευρά πρέπει να έχει το δικαίωμα βέτο έναντι της άλλης έτσι ώστε να τονιστεί η αλληλεξάρτηση των αποφάσεών τους. Ο εκδημοκρατισμός της εργασίας και ως εκ τούτου και της οικονομίας αποτελεί την προϋπόθεση για τον πραγματικό εκδημοκρατισμό της πολιτικής. Ένας λόγος που ο υπαρκτός σοσιαλισμός απέτυχε, ήταν επειδή στηρίχθηκε στην εθνικοποίηση των μέσων παραγωγής και τον κεντρικό οικονομικό σχεδιασμό, χωρίς τον ταυτόχρονο εκδημοκρατισμό της εργασίας όπως περιγράφηκε παραπάνω.

Αν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι διεύθυναν τις επιχειρήσεις τους τις τελευταίες δεκαετίες στις ΗΠΑ και τη δυτική Ευρώπη, θα είχαμε πολύ μικρότερη μετακίνηση επιχειρήσεων στο εξωτερικό, πολύ μικρότερο χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών, πολύ μικρότερη συρρίκνωση των δημοσίων υπηρεσιών κλπ. Εάν οι εργαζόμενοι διεύθυναν τις δικές τους επιχειρήσεις στις χώρες του «υπαρκτού σοσιαλισμού», τότε οι κοινωνίες τους θα είχαν πραγματοποιήσει τους δεδηλωμένους στόχους τους, αντί να αποκλίνουν από αυτούς μέχρι να καταρρεύσουν.

Η πάλη για τη δημοκρατία και τον «σοσιαλισμό» χωρίς την ταυτόχρονη, ολοκληρωμένη πάλη για τη μεταμόρφωση της οικονομικής δομής στους χώρους εργασίας – για παράδειγμα, με τον τρόπο που συνοψίζεται παραπάνω – δεν θα είναι τίποτα άλλο παρά η επανάληψη των αποτυχημένων προσπαθειών όλων εκείνων που αγωνίστηκαν από το 1789 για Ελευθερία Ισότητα, Αδελφοσύνη. Έντιμοι άνθρωποι έχουν από τότε αναρωτηθεί (όπως έκανε και ο Μαρξ) γιατί ο καπιταλισμός δεν ήταν ποτέ σε θέση να υλοποιήσει τα συνθήματα που ισχυριζόταν ότι υποστήριζε. Ένα βασικό πρόβλημα ήταν η θεμελιώδης καπιταλιστική και αντιδημοκρατική διαίρεση ανάμεσα στη μάζα των εργαζομένων που παρήγαγαν τα πλεονάσματα/κέρδη και των μειοψηφιών (είτε πρόκειται για τους ιδιωτικούς εκπροσώπους των μετόχων είτε για τους επίσημους εκπρόσωπους του κρατικού μηχανισμού) που τα ιδιοποιούνται και αποφασίζουν για τις κοινωνικές τους χρήσεις. Καθώς ο καπιταλισμός απομακρύνεται πλέον ολοένα και πιο μακριά από την υλοποίηση τηςΕλευθερίας,Ισότητας και Αδελφοσύνης, είναι καιρός να κατανοήσουμε ότι η αλλαγή της οικονομικής δομής στους χώρους εργασίας αποτελεί αναπόσπαστο μέρος οποιασδήποτε πραγματικής και βιώσιμης λύσης.

Μπορούν οι εργατικοί συνεταιρισμοί, ενδεχομένως, να αποτελέσουν το θεμέλιο για το σοσιαλισμό, δεδομένου ότι οι πιο σύγχρονες ιστορικές προσπάθειες, όπως τα Ισραηλινά κιμπούτς είτε απέτυχαν ή είτε μετεξελίχθηκαν σε καπιταλιστικές επιχειρήσεις; Η ιδέα θα μπορούσε να ονομαστεί ουτοπική.

Απάντηση: δεν έχω πρόβλημα να κατηγορηθώ ως ουτοπικός. Η αριστερά θα μπορούσε να γίνει λίγο περισσότερο ουτοπική, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος του σημαντικού της “οράματος” “αποστραγγίστηκε” από το μεγαλύτερο μέρος της οργανωμένης αριστεράς. Η κριτική του Ένγκελς στον ουτοπικό σοσιαλισμό ουδέποτε είχε την πρόθεση να εξαλείψει την ουτοπία από το σοσιαλισμό. Η κριτική του στόχευε στον υπερτονισμό της «επιστημονικότητας» του σοσιαλισμού, προκειμένου να οδηγηθεί σε αυτό που πίστευε (και συμφωνώ μαζί του) ότι θα αποτελούσε μια καλύτερη ισορροπία της έννοιας. Αυτός ακριβώς είναι και ο δικός μου στόχος, προς την αντίθετη όμως κατεύθυνση.

Έχετε πιθανώς δίκιο πως πρέπει να γίνω πιο προσεκτικός ώστε να μην γίνεται η παρανόηση ότι η πρόταση μου για τις αυτοδιευθυνόμενες συλλογικά από τους εργαζόμενους παραγωγικές επιχειρήσεις/συνεταιρισμοί, αποτελεί «την μία και μοναδική» απάντηση (αυτό που αποκαλείται και «το θεμέλιο για το σοσιαλισμό»). Συμφωνώ ότι χωρίς άλλες αλλαγές – για παράδειγμα, την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, το σχεδιασμό, κλπ. – τέτοιοι συνεταιρισμοί από μόνοι τους θα μετατραπούν σε καπιταλιστικές επιχειρήσεις, όπως λίγο – πολύ περιγράψατε και για τα κιμπούτς. Όμως από την άλλη, ισχύει επίσης το αντίστροφο. Χωρίς την κολεκτιβοποίηση των επιχειρήσεων στη βάση μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας – και αυτό δεν επιτυγχάνεται εγκαθιστώντας κρατικούς αξιωματούχους / κομισάριους στη θέση των ιδιωτικών καπιταλιστικών διοικητικών συμβουλίων – η κοινωνικοποίηση της ιδιοκτησίας και ο κεντρικός σχεδιασμός θα μετατραπούν σε καπιταλισμό, όπως συνέβη στην ΕΣΣΔ κλπ.

Αυτό το οποίο έλλειψε από τα σοσιαλιστικά πειράματα – παρά τις πολλές επιτυχίες τους, τις οποίες αναγνωρίζω και επικροτώ – είναι ο συνδυασμός των σοσιαλιστικών αλλαγών στο μακρο-οικονομικό επίπεδο, με τις αλλαγές στο μικρο- οικονομικό επίπεδο στην κατεύθυνση που τονίζω παραπάνω.

Γιατί εμείς, οι Αμερικανοί έχουμε σημαντικά λιγότερες διαδηλώσεις από ότι έχουν στην Ευρώπη, όπως στη Γαλλία ή στην Ελλάδα;

Απάντηση: Λοιπόν, η αλήθεια είναι ότι, όπως το βλέπω εγώ, βρισκόμαστε στην αρχή μιας σοβαρής, μακροχρόνιας πτώσης του βιοτικού επιπέδου της εργατικής τάξης των ΗΠΑ, εκτός εάν αυτή βρει κάποιο τρόπο ώστε να μετατραπεί σε μια οργανωμένη πολιτική δύναμη. Και μέρος αυτής της διαδικασίας είναι μι εκπαίδευση και οργάνωση, που να είναι ικανή να αναιρέσει την ιδεολογική δουλειά που έχει γίνει στον αμερικανικό λαό – και τους έχει κάνει ιδιαίτερα καχύποπτους απέναντι στη συλλογική δράση και τις πολιτικές οργανώσεις και συχνά ανίκανους να κατανοήσουν τη δική τους κατάσταση με κοινωνικούς και πολιτικούς όρους.

Έτσι, το συμπέρασμά στο οποίο οδηγήθηκα ήταν να κάνω ό, τι μπορώ για να παρέχω πληροφορίες και αναλύσεις που διαφορετικά θα έλειπαν. Αυτό ακριβώς κάνουν και πολλοί άλλοι στις ΗΠΑ. Ανάλυση και οργάνωση. Δεν έχουμε την αναλυτική αριστερή παράδοση των Γάλλων, ενώ μας λείπει επίσης η πολύ ισχυρότερη συνδικαλιστική τους δύναμη, όπως και οι αριστερές πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις, έτσι ώστε να μην είμαστε ακόμα έτοιμοι να προχωρήσουμε σε ανάλογες ενέργειες με τις δικές τους. Θα πρέπει να ξεκινήσουμε από προγενέστερο στάδιο. Όμως, ποιες άλλες επιλογές υπάρχουν; Πραγματικά δεν υπάρχει καμιά ατομική διαφυγή από μια κοινωνική κρίση, όπως ακριβώς είναι μια αυταπόδεικτη αλήθεια ότι δεν μπορούμε να λύσουμε μια κοινωνική κρίση με ατομικές λύσεις … αυτά τα σκληρά μαθήματα, οι Αμερικανοί πολίτες ή θα τα μάθουν στην πράξη ή θα τα αποδεχτούν.

Πώς οι μεγάλες επιχειρήσεις, με ανειδίκευτους και ανεκπαίδευτους εργάτες, θα μπορούσαν να λειτουργήσουν στην πράξη σε ένα δημοκρατικό σοσιαλιστικό σύστημα; Αυτοί οι εργαζόμενοι θα λαμβάνουν αποφάσεις δημοκρατικά, αλλά ίσως να μην μπορούν να κατανοήσουν τη λειτουργία του συνόλου της επιχείρησης και ως εκ τούτου να λαμβάνουν αποφάσεις που να βλάπτουν την επιχείρηση. Αν μάλιστα έχουν την πλειοψηφία, αυτό θα μπορούσε να κάνει την κατάσταση ακόμη πιο επικίνδυνη. Αυτό δεν αποτελεί ένα πρόβλημα;

Απάντηση: Θα αποτελούσε αναμφισβήτητα μια σημαντική κοινωνική αλλαγή, η μετάβαση από την παραδοσιακή, από πάνω προς τα κάτω, ιεραρχική καπιταλιστική οργάνωση της εταιρικής επιχείρησης, σε ένα πολύ διαφορετικό μοντέλο όπου οι εργαζόμενοι λειτουργούν δημοκρατικά, αποτελώντας οι ίδιοι το διοικητικό συμβούλιο της επιχείρησής τους. Όπως συμβαίνει σε όλες τις κοινωνικές αλλαγές τέτοιου μεγέθους, θα χρειαστεί να γίνουν όλων των ειδών οι προσαρμογές, κατά τη διάρκεια της μετάβασης. Το ίδιο ίσχυσε και κατά την κοινωνική μετάβαση από την μοναρχία στην κοινοβουλευτική δημοκρατία στην Ευρώπη, στη διάρκεια της μετάβασης από τη σκλαβιά στην ελεύθερη εργασία στις νότιες Πολιτείες των ΗΠΑ, και ούτω καθεξής. Στην περίπτωση που αναφέρεις, θα πρέπει να υπάρξει εκπαίδευση και κατάρτιση των εργαζομένων, ώστε να μπορούν να διενεργούν σωστά τα νέα καθήκοντά τους ως διευθυντές παράλληλα με τα παραδοσιακά καθήκοντα τους ως μισθωμένων εργατών. Σήμερα, μια μικρή μειοψηφία των πολιτών εκπαιδεύονται σε κολέγια και σχολές διοίκησης επιχειρήσεων, ώστε να γίνουν διευθυντές των καπιταλιστικών επιχειρήσεων. Στο νέο σύστημα, η πλειοψηφία θα πρέπει να λαμβάνει παρόμοια εκπαίδευση. Ακριβώς όπως στο παρελθόν, μόνο μια μικρή μειοψηφία των ανθρώπων φοιτούσε στα σχολεία – την εποχή που κυβερνούσαν οι βασιλιάδες – έτσι και τώρα διεκδικούμε δημόσια εκπαίδευση για όλους, σε αυτό που μας αρέσει να αποκαλούμε ως ένα δημοκρατικό πολιτικό σύστημα. Λοιπόν, η προτεινόμενη μετάβαση σε ένα δημοκρατικό οικονομικό σύστημα στο εσωτερικό κάθε επιχείρησης, μπορεί και θα απαιτήσει ανάλογη εκπαίδευση και προετοιμασία για όλους.

Η μαζική δημόσια εκπαίδευση και προετοιμασία άξιζε τον κόπο να στηριχθεί, γιατί στήριξε με τη σειρά της την πολιτική δημοκρατία. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η παράλληλη εκπαίδευση και η προετοιμασία θα αξίζει τον κόπο να στηριχθεί, στηρίζοντας με τη σειρά της την οικονομική δημοκρατία.

Αν είχαμε ένα σύστημα όπου οι επιχειρήσεις θα διευθύνονται από τους ίδιους τους εργαζόμενους, με ποιον τρόπο θα προωθούσαμε τις καινοτομίες, αν δεν ανταμείβαμε τα άτομα που κάνουν αυτές τις ανακαλύψεις με μεγάλα βραβεία;

Απάντηση: Και σήμερα και παλαιότερα έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου – σε μέσα παραγωγής καθώς και σε νέα προϊόντα και υπηρεσίες – από ανθρώπους που θέλουν να κερδίσουν πολλά χρήματα και καθοδηγούνται από αυτόν τον στόχο. Έχουν υπάρξει επίσης σημαντικές ανακαλύψεις από ανθρώπους που στηρίχθηκαν στα δικά τους χρήματα ή στα χρήματα των πλούσιων φίλων και συνεργατών τους. Δεν θα είχαμε ορισμένες από αυτές τις ανακαλύψεις χωρίς πλούσιους ανθρώπους και χωρίς πλούσια ανταμοιβή για τις καινοτομίες.

Όμως οι καινοτομίες δεν συντελούνται μόνο με αυτόν τον τρόπο. Ας υποθέσουμε ότι όλα τα είδη της κοινωνικής αναγνώρισης – βραβεία, δημόσιες τιμητικές διακρίσεις, οι ευκαιρίες που παρέχονται για περαιτέρω καινοτομίες, κ.λπ. – παρέχονται στους καινοτόμους. Θα υπάρξουν ερευνητές που θα ανταποκριθούν σ ‘αυτές. Επιτρέψτε μου να σας δώσω ένα πραγματικό παγκόσμιο παράδειγμα, ενός διαφορετικού τρόπου οργάνωσης της καινοτομίας σε μια οικονομία όπου κυριαρχούν οι αυτο-διευθυνόμενες από τους εργαζόμενους επιχειρήσεις. Έμαθα γι’αυτό όταν επισκέφτηκα την Mondragon Corporation στην Ισπανία, το Μάιο του 2012. Πρόκειται για μια πολύ δυναμική, τεχνολογικά προηγμένη εταιρεία με 85.000 μέλη-εργαζόμενους – ανθρώπους που εργάζονται και παράλληλα διευθύνουν συλλογικά τις πολλές διαφορετικές επιχειρήσεις που απαρτίζουν τον Mondragon Corporation. Καθεμιά από αυτές τις αυτοδιευθυνόμενες επιχειρήσεις συμβάλλει με ένα μικρό ποσό των καθαρών εσόδων της σε ένα ταμείο – το οποίο διαχειρίζεται από τη συλλογικότητα των εργαζομένων – για τη στήριξη της καινοτομίας. Το ταμείο παρέχει κεφάλαια για την έρευνα, την δημιουργία και την εισαγωγή στην παραγωγή των νέων καινοτομιών από δημιουργικούς ερευνητές – και ναι, θα μπορούσε επίσης να παρέχει κάποια άμεση προσωπική ανταμοιβή στους καινοτόμους. Αυτός είναι ένα δημοκρατικός τρόπος παροχής υποστήριξης στην καινοτομία. Έχει σίγουρα λειτουργήσει καλά για την εταιρία Mondragon.

Και αν χρειαζόμαστε περισσότερες αποδείξεις, έχω έτοιμο ένα σχέδιο: (1) ας οργανώσουμε ένα σημαντικό τομέα της οικονομίας των ΗΠΑ με αυτο-διευθυνόμενες από τους εργαζόμενους επιχειρήσεις (ίσως παρέχοντας αυτές τις θέσεις εργασίας σε όσους είναι σήμερα άνεργοι, επειδή οι καπιταλιστές εργοδότες δεν τους προσλαμβάνουν) και (2) στη συνέχεια ας συγκρίνουμε το πόσο καλά θα λειτουργήσουν για τη στήριξη των καινοτομιών στις γραμμές παραγωγής τους. Μετά από μερικά χρόνια μπορούμε να κάνουμε κάποιες συγκρίσεις και να δούμε ποιες ενέργειες ή ποιοι συνδυασμοί ενεργειών λειτουργούν καλύτερα για την ενθάρρυνση, παρακίνηση και ανταμοιβή της καινοτομίας. Εμείς, οι οπαδοί των WSDEs (Workers’ Self-DirectedEnterprises ) θα καλοσωρίζαμε έναν τέτοιο ανταγωνισμό, αλλά αμφιβάλλουμε εάν πολλές καπιταλιστικές επιχειρήσεις θα έκαναν το ίδιο.

Μπορούμε χωρίς αφεντικά, αυτοδιαχείριση τώρα! Ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης (Αθήνας) στον αγώνα των εργαζομένων της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής


Πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 23/8, στον ελεύθερο κοινωνικό χώρο Νοσότρος, ανοιχτή συνέλευση της Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης στον αγώνα των εργαζομένων της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής. Στη συνέλευση έγινε ενημέρωση για τις αποφάσεις των συνελεύσεων των εργαζομένων της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής, και συζήτηση προτάσεων για δράσεις αλληλεγγύης και στήριξης του αγώνα τους.

Αποφασίστηκαν τα εξής:
- Η συμμετοχή της Πρωτοβουλίας στο μπλοκ των εργαζομένων της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής στην πορεία της ΔΕΘ, στις 8/9, στην Καμάρα.
- Η διοργάνωση εκδήλωσης-συζήτησης στην Αθήνα με συμμετοχή εργαζομένων της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής και εργαζόμενου από την αυτοδιαχειριζόμενη Ζανόν της Αργεντινής.
- Η διοργάνωση μεγάλης συναυλίας αλληλεγγύης και οικονομικής στήριξης των εργαζομένων της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής.
- Η πραγματοποίηση νέας ανοιχτής συνέλευσης, τη Δευτέρα 3 Σεπτεμβρίου, 8:00 μμ, στο Πολυτεχνείο.
- Η οργάνωση εξορμήσεων ενημέρωσης σε χώρους δουλειάς και γειτονιές, με το παρακάτω κείμενο που διαμορφώθηκε στη συνέλευση:

Μπορούμε χωρίς αφεντικά!
Αυτοδιαχείριση τώρα!

Οι εργαζόμενοι της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής στη Θεσσαλονίκη, απλήρωτοι από τον Μάιο του 2011 και σε επίσχεση εργασίας, αγωνίζονται να κάνουν πράξη ότι εμείς οι εργαζόμενοι μπορούμε χωρίς αφεντικά. Αγωνιζόμαστε μαζί τους στηρίζοντας την απόφασή τους να περάσει το εργοστάσιο στα χέρια των εργαζομένων, για την αυτοδιαχείριση του εργοστασίου, ως λύση για να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας και τα δεδουλευμένα των εργαζομένων.

Ο αγώνας αυτός αφορά ολόκληρη την κοινωνία, καθώς θέτει άμεσα επί τάπητος το δρόμο της αυτοδιαχείρισης και του αμεσοδημοκρατικού εργατικού συνεταιρισμού ως απάντηση στην κρίση και στην επίθεση του κεφαλαίου και του κράτους. Ως το αναγκαίο βήμα για να πάρουμε εμείς, οι δημιουργοί του πλούτου, την παραγωγή και ολόκληρη τη ζωή μας στα χέρια μας.

Όπως δείχνουν και πολλά υπαρκτά και επιτυχημένα παραδείγματα σε ολόκληρο τον κόσμο, είναι ένας δρόμος ανταγωνιστικός προς τις υπάρχουσες σχέσεις εκμετάλλευσης, ανισότητας και ιεραρχίας, που δεν επιζητεί απλώς να περισώσει την προηγούμενη κατάσταση αλλά να ανοίξει παράθυρα προς μια διαφορετική οργάνωση της παραγωγής και κατανομή των προϊόντων της με κριτήριο τις κοινωνικές ανάγκες και όχι το κέρδος των λίγων.

Παράλληλα είναι ένας δρόμος που ρίχνει τα τείχη των συντεχνιακών περιχαρακώσεων και των διαιρέσεων των εργαζομένων, αφού μπορεί να κινητοποιήσει και να συνενώσει όλο το «περιττό» για το κεφάλαιο εργατικό δυναμικό, από τους νεολαίους της επισφάλειας μέχρι τους εργαζόμενους στις βιομηχανικές ζώνες, από τους ανέργους μέχρι τους μετανάστες, για την επιβίωση, τη δημιουργία και την ελευθερία μέσω μιας άλλης αλληλέγγυας και συνεργατικής οικονομίας.

Βεβαίως πρόκειται για δύσκολο δρόμο που βρίσκεται και θα βρίσκεται όλο και περισσότερο αντιμέτωπος με το κεφάλαιο και το κράτος. Γι' αυτό η πλατιά κοινωνική ουσιαστική αλληλεγγύη και στήριξη είναι προϋπόθεση για την επιτυχία κάθε τέτοιου εγχειρήματος, και ταυτόχρονα κάθε νίκη σε αυτόν τον αγώνα μπορεί να λειτουργεί πολλαπλασιαστικά για την εξάπλωση και την ενδυνάμωση του παραδείγματος της αυτοδιαχείρισης.

Καλούμε τα σωματεία, τις εργατικές συλλογικότητες, τις συνελεύσεις γειτονιάς, όλους τους εργαζόμενους και τους ανέργους να στηρίξουν με κάθε μέσο τον δίκαιο αγώνα των εργατών της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής. Να πλαισιώσουν την Ανοιχτή Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης και τον κοινό μας αγώνα. Να συμβάλλουμε όλοι μας στη δημιουργία ενός πανελλαδικού δικτύου πολιτικής και οικονομικής υποστήριξης του πολύμορφου αγώνα και της ίδιας της αυτοδιαχειριζόμενης λειτουργίας του εργοστασίου.

Το ζήτημα έχει τεθεί: Δεν μπορείτε εσείς; Μπορούμε εμείς!

Ανοιχτή Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης (Αθήνας)
στον αγώνα των εργαζομένων στη Βιομηχανική Μεταλλευτική

Καταληψίες της γης ενάντια στην κυριαρχία του καπιταλισμού (αναδημοσίευση)

Από εφημερίδα Δράση (http://efimeridadrasi.blogspot.gr)


Περισσότεροι από 15.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν πριν λίγες ημέρες στην Puebla de la Sierra στην Μαδρίτη, για να προωθήσουν την δημιουργία ενός δικτύου ομάδων καταληψιών της γης. Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της Puebla de la Sierra για τέσσερις ημέρες έγινε ένας χώρος δημιουργικής συνάντησης για την ανταλλαγή εμπειριών, και τον προβληματισμό σχετικά με τους περιορισμούς, τα κίνητρα και τους στόχους του κινήματος κατάληψης χωριών και αγροτικών κοινοτήτων, που λειτουργούν με πλήρη αυτονομία, συνδέοντας τη ζωή στη φύση με την αξιοποίηση των φυσικών πόρων. 

Η ομάδα που φιλοξένησε την συνάντηση ήταν ο συνεταιρισμός «Los Apisquillos de la Puebla» από την Μαδρίτη, που για δύο χρόνια εργάζεται για τη δημιουργία ενός δικτύου σε όλη την Ισπανία, που θα χρησιμεύει για την προώθηση της αμοιβαίας υποστήριξης, τη διάδοση εμπειριών και την ενίσχυση νέων μοντέλων ζωής ενάντια στην κυριαρχία του καπιταλισμού, τον καταναλωτισμό και τον ατομικισμό. 

Στις 14 θεματικές που αναπτύχθηκαν, συζητήθηκαν θέματα όπως ο αγροτικός τομέας την εποχή της κρίσης, ο αντικαπιταλισμός και η αντιπατριαρχική κοινωνία, οι μη αυταρχικές μορφές εκτροφής, η επισιτιστική κυριαρχία, η ενεργειακή ανεξαρτησία, κλπ. και αναζητήθηκαν τρόποι λειτουργίας (οριζόντια συγκέντρωση, αυτοδιαχείριση, κλπ) των διαφόρων εγχειρημάτων, όπως των καταλήψεων γης «Sieso de Jaca» (Ουέσκα), «Arizkuren» (Ναβάρα), Hontanillas (Γκουανταλαχάρα), των αγροτικών κοινοτήτων «Los Apisquillos» (Μαδρίτη), «Manzanares» (Σορία), «La Artesa de Villasur» (Μπούργκος), «BAH!» (Βαγιαδολίδ), των καταλήψεων χώρων «Casa Calabaza» (Γρανάδα), «Can Masdeu», «Can Pascual», «Kan Mussol» και «Can Piella» (Βαρκελώνη) κλπ, που προτιμούν να βρίσκονται έξω από τις πόλεις για να παρεμβαίνουν και να οικοδομούν γέφυρες μεταξύ αστικών και γεωργικών περιοχών. 

Οι συμμετέχοντες υπερασπίστηκαν την επανοικειοποίηση της γης και τη νομιμότητα των καταλήψεων ενάντια στην κερδοσκοπία της αγοράς ακινήτων και του τουρισμού, καθώς και τη συμμετοχή στους ποικιλόμορφους κοινωνικούς αγώνες που αναπτύσσονται σε τοπικό και εθνικό επίπεδο. Όπως ειπώθηκε, σήμερα στην Ισπανία υπάρχουν περισσότερα από 9.000 έρημα χωριά, ενώ τονίστηκε ότι θα πρέπει να γίνεται διάκριση μεταξύ «ακατοίκητου» και «εγκαταλελειμμένου» προκειμένου να αναζητηθούν νέοι τρόποι κοινής χρήσης της γης. 

Οι ομιλητές ανέφεραν ότι μέσα από τις καταλήψεις της γης και τις νέες αγροτικές κοινότητες πρέπει να ξεκινήσει η ριζική σύγκρουση με το σημερινό μοντέλο της κοινωνικοποίησης των χωριών που χρησιμοποιούνται ως ψυχαγωγία για τους ανθρώπους της πόλης, καθώς και με την η Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ, ενώ στάθηκαν στην ανάγκη να γίνεται καθημερινή πράξη το σύνθημα «Δρω τοπικά, σκέφτομαι παγκόσμια».

Επίσης, στάθηκαν στην αναγκαιότητα συντονισμού μεταξύ των παλιών εγχειρημάτων που ξεκίνησαν την δεκαετία του ’70 (κατάληψη «Matallana» Γκουανταλαχάρα, «Bergua» (Ουέσκα), «Matavenero» (Λεόν) με τις καινούριες αγροτικές κολλεκτίβες που αναπτύσσονται ως παρακαταθήκη του κινήματος 15 Μ, καθώς και του εμπλουτισμού και της ανταλλαγής των μεταξύ τους εμπειριών. Τέλος, αναζητήθηκαν τρόποι χρηματοδότησης των διαφόρων συλλογικών προσπαθειών, οι οποίοι όπως τονίστηκε πρέπει να συνδέονται με την ιδέα της κοινωνικής οικονομίας καθώς και με τις κοινωνικές και οικονομικές σχέσεις που αναπτύσσονται σε κάθε κοινότητα, και να αφήνουν έξω τους κλασικούς θεσμικούς φορείς (κυβέρνηση, κόμματα, συνδικάτα) και τους διάφορους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. 

Η επόμενη συνάντηση του δικτύου αποφασίστηκε να γίνει το χειμώνα στο αγρόκτημα «Somonte» στην Κόρδοβα, ενώ ο επόμενος στόχος είναι η δημιουργία ενός ευρύτερου δικτύου των σχετικών προσπαθειών (συνεταιριστικές πρωτοβουλίες, ομάδες εργασίας, καταλήψεις γης, παραγωγοί μικρής κλίμακας, κλπ) που αναπτύσσονται στον ευρωπαϊκό Νότο.

Δημήτρης Γκιβίσης
Πηγή: http://periferiastereas.blogspot.gr

Τετάρτη 22 Αυγούστου 2012

Χίος: Το Ολοκαύτωμα (του Γιάννη Μακριδάκη)






Τούτο το νησί ακόμη και στο ξεψύχισμά του μοσχοβολά μαστίχα και θυμάρι*.

Ο συγγραφέας Γιάννης Μακριδάκης γράφει από το μαρτυρικό νησί για την πύρινη τραγωδία 


Κάτι τέτοιες ώρες παρακαλάω να ήμουνα άπατρις. Σκέφτομαι πόσο καλύτερα θα ήταν να έχω γεννηθεί και να ζω στην τσιμεντούπολη, να μην ξέρω τίποτα, να είμαι ένας ανυποψίαστος αστός καταναλωτής και να έχω πλήρη άγνοια για τη ζωή και τη φύση.

Στα δεκαπέντε χρόνια που εξέδιδα το περιοδικό Πελινναίο, είχα περπατήσει βήμα προς βήμα ολόκληρο το νησί. Από την ψηλότερη κορφή μέχρι το πιο βαθύ σπήλαιο κι από την καρδιά του πυκνότερου δάσους ίσαμε την πιο απόμερη ακρογιαλιά. Η Χίος μού αποκαλυπτόταν αργά και ηδονικά, τόσο που την ερωτεύτηκα παράφορα και δεν την πρόδωσα ποτέ. Εφτασα στο σημείο να νιώθω πως ο κυριότερος λόγος για τον οποίον ήρθα στη ζωή ήταν για να δω αυτό το θαύμα της φύσης γύρω μου, για να ρουφήξω κάθε εικόνα, κάθε μυρωδιά και κάθε ήχο αυτού του υπέροχου τόπου. Εγινε για μένα Ιδέα η Χίος...
.
Η πρώτη φωτιά: Το φοβόμουν επί πολλά χρόνια, κάθε καλοκαίρι, αλλά το ξόρκιζα το κακό. Είχα γνωρίσει από μικρό παιδί τον τρόμο και τον φασισμό της πύρινης λαίλαπας. Δεκαεφτά ετών ήμουνα, όταν ένα καλοκαιρινό απόγευμα που πήγαινα για την απογευματινή μου βόλτα στα καφέ της προκυμαίας, με σταμάτησε η Τροχαία και μου επέδωσε ένα χαρτί πολιτικής επιστράτευσης. Με έστειλαν στο σπίτι μου να αλλάξω περιβολή και κατόπιν με φόρτωσαν σε ένα στρατιωτικό όχημα. Με στείλανε στο μέτωπο μιας πυρκαγιάς που κατέκαιγε τα δάση της Νέας Μονής. Η νύχτα έπεσε γρήγορα κι απόμεινα μες στο φλεγόμενο δάσος, να βλέπω τους αιωνόβιους πεύκους που γίνονταν παρανάλωμα, οι φλόγες να γλείφουν τ’ αστέρια της καλοκαιρινής νύχτας κι εγώ να κλαίω με δάκρυ πιο μαύρο κι από το κάρβουνο, να μην μπορεί η ψυχή μου να βαστάξει τόσο πόνο. Οι δασοπυροσβέστες τρώγανε σουβλάκια και πίτσες, γελούσανε σαν να βρίσκονταν σε γλέντι και λέγανε σε μένα τον πρωτάρη ότι τη νύχτα δεν μπορείς να κάνεις τίποτα, ότι την αφήνεις τη φωτιά να κάψει ό, τι είναι να κάψει ώσπου να ξημερώσει και να ’ρθουν τ’ αεροπλάνα. Τους άκουγα, τους έβλεπα με φόντο τις φλόγες που καρβούνιαζαν τους πεύκους και με κυρίευε η θλίψη και η οργή. Βγήκα στον δρόμο, σταμάτησα ένα διερχόμενο όχημα και έφυγα. Πήγα στο κρεβάτι μου και δεν κοιμήθηκα καθόλου όλη νύχτα. Με το πρώτο φως της μέρας, καβάλησα το παπί και ξαναπήγα στο μέτωπο της φωτιάς, αυτή τη φορά δίχως χαρτί πολιτικής επιστράτευσης στην τσέπη. Εθελοντής δασοπυροσβέστης.



Ο αβάσταχτος πόνος: Από τότε έχουν περάσει είκοσι και βάλε χρόνια, στη διάρκεια των οποίων συμμετείχα εθελοντικά σε όλες ανεξαιρέτως τις κατασβέσεις πυρκαγιών που άναψαν στο νησί. Και πάντα έλεγα πως άμα ποτέ, ω μη γένοιτο, αρπάξει φωτιά το δάσος του Αναβάτου, δεν θα έχω το ψυχικό σθένος να είμαι παρών, να δω το αποτρόπαιο θέαμα. Κι ήρθε ο Αύγουστος του 2012 να μου δώσει αυτή τη μεγάλη πίκρα, να δοκιμάσει τις αντοχές μου. Με την αναγγελία της πυρκαγιάς ένιωσα τους πρώτους πόνους στο στομάχι. Δεν τόλμησα να πάω στον τόπο της καταστροφής, ούτε νομίζω πως θα τολμήσω ποτέ πια. Ο πόνος είναι αβάσταχτος.

Η φωτιά δεν αρκέστηκε μόνο σ’ αυτό το όμορφο πυκνό δάσος. Συνέχισε την ξέφρενη πορεία της. Η Χίος αφανίστηκε. Η καταστροφή είναι ολοσχερής. Ιδια σε μέγεθος με αυτήν που προξένησαν οι ορδές των Οθωμανών το 1822 σφαγιάζοντας και πυρπολώντας το νησί, δημιουργώντας όμως ταυτόχρονα κι ένα πανευρωπαϊκό κίνημα φιλελληνισμού και συμπαράστασης στην ελληνική επανάσταση. 

Διακόσια σχεδόν χρόνια μετά και ενώ η Ελλάδα είναι πάλι υπόδουλη, της αυτοκρατορίας των «Αγορών» αυτή τη φορά, η Χίος υφίσταται ξανά ολοκαύτωμα, με υπαίτιους την ελληνική κυβέρνηση και τις ορδές των τοπικών πολιτικών και ψηφοφόρων, οι οποίοι όλα αυτά τα χρόνια έβλεπαν το νησί ως οικόπεδο προς «αξιοποίηση και ανάπτυξη». 

Εύχομαι και ελπίζω ότι ούτε αυτή η θυσία του τόπου μου θα πάει χαμένη. Οτι θα ξυπνήσει συνειδήσεις και θα κάνει τους ανθρώπους πιο ταπεινούς και πιο συνετούς. Οσο για μένα, θα συνηθίσω στη θλίψη. 

* Ο Γιάννης Μακριδάκης είναι συγγραφέας και ο ιδρυτής του Kέντρου Xιακών Mελετών με σκοπό την έρευνα, αρχειοθέτηση, μελέτη και διάδοση των τεκμηρίων της Χίου. Κείμενά του στο προσωπικό του ιστολόγιο: http://yiannismakridakis.gr/           



* Φωτογραφία, λεζάντα από τη φίλη Ξένια (http://fractalx.blogspot.gr/)

Η ΔΕΗ έκοψε το ρεύμα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο λόγω χρεών. Στον "αναπτυξιάρχη" μπαταχτσή Μυτιληναίο πότε ;


Συνεργείο της ΔΕΗ έκοψε το πρωί το ρεύμα στο Εργαστήρι Μελισσοκομίας της Γεωπονικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, λόγω ανεξόφλητων λογαριασμών του Ιδρύματος, ύψους 5,5 εκατ. ευρώ, προς την επιχείρηση. Η ηλεκτροδότηση αποκαταστάθηκε έπειτα από 2-3 ώρες έπειτα από παρέμβαση των πρυτανικών αρχών.

Όπως επισήμανε ο διευθυντής του Εργαστηρίου και καθηγητής της Γεωπονικής Σχολής, Ανδρέας Θρασυβούλου, στις 10 το πρωί εμφανίστηκε υπάλληλος της ΔΕΗ και χωρίς να προειδοποιήσει κατέβασε το διακόπτη με αποτέλεσμα να υπάρξει κίνδυνος για τον μηχανολογικό εξοπλισμό.

«Εγείρει ερωτήματα αυτήν η ενέργεια της ΔΕΗ. Δεν ξέρω γιατί επελέγη το Εργαστήρι μας. Έχουμε ακριβό εξοπλισμό μέσα -χρωματογράφους, φασματογράφους, καταψύκτες- πλούσια εργαστηριακά δείγματα από ερευνητικές δουλειές και συνεργασίες με ξένα Πανεπιστήμια. Ο εξοπλισμός κινδύνεψε να υποστεί ζημιές αλλά ευτυχώς η διάρκεια της διακοπής ήταν μικρή και δεν συνέβησαν ζημιές», είπε στο ΑΜΠΕ ο κ. Θρασυβούλου.

Η αιτιολογία για αυτήν την ενέργεια -κατά τον κ. Θρασυβούλου- ήταν ότι το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο χρωστάει χρήματα στη ΔΕΗ από ανεξόφλητους λογαριασμούς.

Σύμφωνα με τον πρύτανη του Πανεπιστημίου, Γιάννη Μυλόπουλο, το χρέος προς την Επιχείρηση ανέρχεται για την τελευταία 2ετία στα 5,5 εκατ. ευρώ. «Ήταν μία αψυχολόγητη ενέργεια. Δεν είμαστε κακοπληρωτές. Τέτοιου είδους προβλήματα αντιμετωπίζουν όλα τα Πανεπιστήμια της χώρας, εξαιτίας των περικοπών στην χρηματοδότηση των Ιδρυμάτων», είπε ο κ. Μυλόπουλος.

Το ζήτημα είναι πότε η ΔΕΗ θα ευαισθητοποιηθεί να εισπράξει τα 104 εκατομμύρια ΕΥΡΩ που της χρωστάει ο "επενδυτής ενέργειας" Μυτιληναίος. Θα στείλλει ποτέ κανέναν εργολάβο κατά κεί ο διοικητής της ΔΕΗ ; Ή πληρώνουμε εμείς τα νταβατζιλίκια κάθε λαμόγιου 'επενδυτή" ;

Τρίτη 21 Αυγούστου 2012

Καμίνης: ο άνθρωπος της αγοράς, ο διώκτης των ανθρώπων (αναδημοσίευση)

Πηγή: http://risinggalaxy.wordpress.com


Ακόμα μια είδηση ενδεικτική του τι πρόκειται να ζήσουμε όσο θα μπαίνουμε στη χειμερινή κατασταλτική σαιζόν: Σάββατο πρωί (18 Αυγούστου) ο Καμίνης και οι κολλητοί του στην θεσμική συμμορία της ΕΛ.ΑΣ έστειλαν τα ΜΑΤ στο κοινωνικό χώρο της Δημοτικής Αγοράς της Κυψέλης. Ο αντιδήμαρχος Βαρελάς ενημέρωσε πως ο δήμος πήρε την απόφαση να “αξιοποιήσει” το χώρο.
Από καιρό όλοι οι κοινωνικοί χώροι, στέκια και καταλήψεις έχουν μπει στο στόχαστρο του Κράτους και φυσικά της ακροδεξιάς. Δεν είναι δα και τίποτα καινούργιο. Με την εξέγερση του Δεκέμβρη του ’08 απελευθερώθηκαν και άλλοι χώροι από την ιδιοκτησία τους και δόθηκαν στους ανθρώπους κάθε γειτονιάς που ήταν διατεθειμένοι να προχωρήσουν σε κάποιου είδους αυτοδιαχειριστικό πείραμα. Το Πάρκο Ναβαρίνου στα Εξάρχεια, το Πάρκο Κύπρου και Πατησίων κτλ..

Το πρόβλημα του δημάρχου -και κάθε δημάρχου- είναι ότι είναι τσιράκι των αφεντικών κεφαλαιούχων και των διάφορων εταιριών που δραστηριοποιούνται στην Αθήνα. Ο ρόλος του αυτός είναι. Στον καπιταλισμό όταν εννοούμε δήμαρχος εννοούμε δήμαρχος των εταιριών και των συμφερόντων. Για παράδειγμα ο Καμίνης τα τελευταία χρόνια έστειλε τα ΜΑΤ σε όλους όσους συμμετείχαν για διαμαρτυρίες στο Σύνταγμα. Τις σκηνές των αγανακτισμένων τις “σκούπισε” επειδή ήταν “υγειονομικός κίνδυνος”. Το προηγούμενο χειμώνα έστειλε πάλι τα ΜΑΤ να συλλάβουν άστεγους και αλληλέγγυους στο πνευματικό κέντρο της οδού Σόλωνος. Οι άστεγοι είχαν καταφύγει εκεί κάνοντας κατάληψη σε έναν αχρησιμοποίητο χώρο για να γλυτώσουν από το κρύο. Δεν γλύτωσαν από το Δήμαρχο του Κεφαλαίου. Τόσες και τόσες περιπτώσεις. Αν είσαι εταιρία και θέλεις να διαφημιστείς, στήνεις ένα σωρό κιτς δρώμενα στο Σύνταγμα , κλείνοντας όλη την πλατεία και εμποδίζοντας τη διέλευση περαστικών δεν σε ενοχλεί κανένας. Τότε είναι για την “ανάπτυξη¨. Αν είναι οι άστεγοι να κάνουν σε ένα αχρησιμοποίητο κτήριο κατάληψη… είναι θέμα “νομιμότητας”.

Με την έννοια “νομιμότητα” εννοούμε το δίκαιου αυτού που έχει φράγκα και πρόσβαση στο δήμαρχο και το Κράτος. Δηλαδή τις εταιρίες, τον Εμπορικό Σύλλογο Αθηνών. Όχι τους άστεγους. Ούτε για κανέναν από εμάς. Για εμάς υπάρχουν “οι αρμόδιες υπηρεσίες”, η κρατική γραφειοκρατία. Δηλαδή η “νομιμότητα” και οι “αγορές” πάνε πακέτο στο καπιταλισμό. Η “νομιμότητα” είναι των καπιταλιστών. Αυτοί πληρώνουν , δικιά τους είναι , ότι θέλουν την κάνουν.

Το ίδιο συμβαίνει και με την Δημοτική Αγορά της Κυψέλης. Η Δημοτική Αγορά της Κυψέλης ενοχλεί εδώ και έξι χρόνια. Είναι ένας χώρος που η “αγορά” δεν υπάρχει. Είναι ένας χώρος που η “αγορά” δεν μπορεί να παρέμβει. Είναι ένας χώρος που γίνονται εκθέσεις, συναυλίες, μαθήματα, εκδηλώσεις κάθε είδους. και πάνω από όλα.. είναι ένας πολιτικός χώρος.. που δεν μπορεί να παρέμβει η αγορά. Ένας ελεύθερος κοινωνικός χώρος για ανθρώπους που δρουν συλλογικά και άρα πολιτικά. Η “αγορά” δεν μπορεί να παρέμβει εκεί. Μπορεί να παρέμβει στη Βουλή, να κάνει lobbying, να οργανώσει συνέδρια διαφημιστών της Τρόικας στη Μεγάλη Βρετανία με καλό μπουφέ, να σπρώξει λίγο τα πράγματα στη δικαιοσύνη, να πληρώσει μπράβους της νύχτας να απειλήσουν απεργούς στον Flash Radio, μπορεί να προωθήσει στα Μ.Μ.Ε. το ναζιστικό κόμμα, μπορεί να πληρώσει τα καινούργια αλεξίσφαιρα γιλέκα των μπάτσων… αλλά δεν είναι εύκολο να παρέμβει σε αυτήν την γωνιά της πόλης… τον Κοινωνικό Χώρο της Δημοτικής Αγοράς της Κυψέλης… και σε άλλες γωνιές της Αθήνας.

Τι κάνει λοιπόν η “αγορά”; Παρεμβαίνει με τον τρόπο της. Όπως έκανε πάντα. Μέσω του δημάρχου. Μέσω των μπάτσων που φωνάζει ο δήμαρχος, μέσω των διάφορων μαγαζατόρων και ελαφρώς μαφιόζων της περιοχής(κάποιοι, προφανώς όχι όλοι) , που δεν βλέπουν με καλό μάτι τους κοινωνικούς χώρους, αλλά βλέπουν με καλό μάτι (κάποιοι, όχι όλοι) τους μπράβους του Μιχαλολιάκου. Άλλωστε οι ναζί και οι μαγαζάτορες της νύχτας βρίσκονται στον ίδιο κύκλο εργασιών..της αγοράς. Γιατί η αγορά δεν είναι μόνο τα dolce & Gabbana της Σταδίου ούτε το τρενάκι της vodafone με τους Γιαπωνέζους τουρίστες. Αγορά είναι οι ανήλικες εκδιδόμενες, η πρέζα, η κόκα, τα αφορολόγητα ποτά-μπόμπες, οι προστασίες και πολλά άλλα. Καπιταλισμός. Η αγορά(το κεφάλαιο) δεν γνωρίζει ούτε σύνορα, ούτε εθνικότητες ούτε καταλαβαίνει από κοινωνικούς χώρους με εκδηλώσεις χωρίς αντίτιμο. Η αγορά θέλει τους μετανάστες εργάτες φοβισμένους να μην ζητάνε τίποτα και υπό την επίβλεψη των μπάτσων, των υπερεθνικών οργανωμένων μαφιών και φυσικά των ναζί. Η αγορά δεν θέλει μαθήματα γλώσσας για μετανάστες, δεν θέλει στέγη για τους άστεγους, δεν θέλει συλλογικές κουζίνες εκτός και αν τις κάνουν οι ναζί. Η αγορά δεν θέλει γηγενείς εργαζόμενους να αμφισβητούν τη πρωτοκαθεδρία της στη μόρφωση , στη διασκέδαση, στο παιχνίδι, στο φαΐ, στη ζωή. Η αγορά θέλει να παίξει με τις τιμές real estate και οι απαλλοτριώσεις ιδιοκτησίας σπάνε αυτό το κύκλο. Τι πιο προφανές.

Ο Καμίνης είπε ότι για το “μοίρασμα τροφίμων” στο Σύνταγμα, οι ναζί δεν είχαν την άδεια του Δήμου. Τότε γιατί δεν ζήτησε την συμβολή της αστυνομίας για τη “διάλυση του πλήθους”; Οι ναζί είναι η μοναδική ομάδα με πολιτικά χαρακτηριστικά που ενώ δεν είχε άδεια από το δήμο δεν χτυπήθηκε από την αστυνομία στο Σύνταγμα τουλάχιστον τα τελευταία δύο χρόνια. Άρα η “νομιμότητα”… είναι το λάστιχο της αγοράς, του δήμαρχου της αγοράς, των μπάτσων της αγοράς, των ναζί της αγοράς και πάει λέγοντας.

Οι κοινωνικοί χώροι, τα στέκια πολιτικών χώρων και οι καταλήψεις ενοχλούν.

Ο μοναδικός τρόπος που έχει η αγορά, δηλαδή το Κεφάλαιο, για να παρέμβει εκεί είναι η καταστολή. Είναι κάποιος ασφαλίτης που θα καταγράφει τι συμβαίνει. Είναι η Δέλτα/ΔΙΑΣ που θα περάσει γκαζώνοντας και θα απειλήσει, είναι τα ΜΑΤ που θα επέμβουν, είναι οι ναζί που θα μαχαιρώσουν, οι μαφιόζοι που θα στραβοκοιτάξουν. Εξάλλου ένα σωρό επικίνδυνα πράγματα για την “νομιμότητα” συμβαίνουν στους κοινωνικούς χώρους και τις καταλήψεις:
-Οι συλλογικές κουζίνες είναι επικίνδυνες για τη “νομιμότητα” του Κεφαλαίου.
-Τα δωρεάν μαθήματα γλώσσας σε Έλληνες και μετανάστες είναι επικίνδυνα για τη “νομιμότητα” του Κεφαλαίου.
-Τα πάρτι και η εκδηλώσεις που δεν μεσολαβούνται από τους διαφημιστές τις εταιρίες ή τη μαφία προστασίας, είναι επικίνδυνα για τη “νομιμότητα” του Κεφαλαίου.
-Η απαλλοτρίωση από κοινωνικές ομάδες χώρων και ιδιοκτησίας για κοινωνικούς σκοπούς είναι επικίνδυνη για τη “νομιμότητα” του Κεφαλαίου.

Και έτσι λοιπόν η αγορά, το Κεφάλαιο, καταφεύγουν στη καταστολή, στον εκφοβισμό από νεοναζί, στο τραμπούκισμα από μαφιόζους, στα ΜΑΤ και στις δηλώσεις Καμίνη.
Γιατί αν αμφισβητείται η “νομιμότητα” της αγοράς σε μια γωνιά της Αθήνας, τότε μπορεί να αρχίσει να αμφισβητείται και αλλού. Μπορεί να αρχίσει να αμφισβητείται στους ανασφάλιστους εργαζόμενους του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών, μπορεί να αρχίσει να αμφισβητείται στα αχρησιμοποίητα κτήρια του κέντρου των Αθηνών, μπορεί να αρχίσει να αμφισβητείται στα υπέρογκα ενοίκια, μπορεί να αρχίσει να αμφισβητείται στην αγορά ενέργειας, μπορεί να αρχίσει να αμφισβητείται στους βρεφονηπιακούς σταθμούς.Μπορεί να αρχίσει να αμφισβητείται όπου υπάρχουν εργάτες, εργαζόμενοι, μητέρες, μπαμπάδες, άστεγοι, συνταξιούχοι, επισφαλείς… μπορεί να αρχίσει να αμφισβητείται δηλαδή όπου υπάρχουν άνθρωποι που δεν ανήκουν στην αστική τάξη και τα σκυλιά της.

Γι αυτό μέχρι τώρα ο Καμίνης προσπάθησε να διώξει μέχρι και από τα παγκάκια τους άστεγους των Αθηνών.
Όπου υπάρχει η αγορά δεν μπορούν να υπάρχουν άνθρωποι παρά μόνο μισθωτοί σκλάβοι/καταναλωτές/”ελεύθεροι” hipsters νεομικροαστοί.
Κάθε τι που δεν υπάγεται στην αγορά και το κύκλο του χρήματος διώκεται.
Τουλάχιστον ο δήμαρχος το δείχνει με κάθε τρόπο. Ειλικρινής είναι ο άνθρωπος.

Αντιμετωπίζοντας το φασισμό (αναδημοσίευση)

Πηγή: Λέσχη ανυπόταχτης θεωρίας (http://ilesxi.wordpress.com/)


του Σπύρου Μαρκέτου

Νυρεμβέργη
Εμπειρία, θεωρία και στρατηγική της νίκης

Τρεις μήνες αφότου αποκαλύφθηκε, στις εκλογές του Μαίου, η κλιμάκωση της φασιστικής απειλής, κι ενώ η ακροδεξιά χούντα που μας κυβερνά τροφοδοτεί συστηματικά τον ρατσισμό για να φορτώσει στους μετανάστες τα κρίματα των τραπεζιτών, εμφανίζονται σοβαρές ενδείξεις ότι η κοινωνία αφυπνίζεται. Δεν είναι περίεργο ότι έρχονται από τη βάση μάλλον παρά από την κορυφή.

Οι διεργασίες φαίνεται να έχουν προχωρήσει ιδίως σε μέρη όπου σχηματίστηκαν Αντιφασιστικά Μέτωπα, όπως η Καβάλα, το Ρέθυμνο και η Κορινθία. Αν τις δούμε σε ιστορική προοπτική θα μπορούσαμε να τις χαρακτηρίσουμε προσπάθειες να φτιαχτούν τοπικά ‘ενιαία μέτωπα’, σε αντιδιαστολή προς τα ευρύτερα ‘λαϊκά μέτωπα’, τα οποία περιλαμβάνουν και μη αριστερές δυνάμεις, και γι’ αυτόν το λόγο συχνά ανακόπτουν τις ριζοσπαστικές διαθέσεις της βάσης.

Η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι τα ενιαία μέτωπα αποτελούν απαραίτητο στοιχείο της στρατηγικής με την οποία αντιμετωπίζεται ο φασισμός, και μάλιστα ότι χρειάζεται ακόμη ευρύτερη μαζική κινητοποίηση ενάντια στη μαζική κινητοποίηση που επιδιώκουν οι ναζί, των απόκληρων, αλλά σε αντιδραστική βάση. Θα διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο να φτιαχτούν σε κάθε πλατεία και γειτονιά, μέσα στο άγριο φθινόπωρο που μας έρχεται, λαϊκές κουζίνες, τις οποίες ως τώρα κυρίως οι αναρχικοί οργανώνουν, λαϊκά ιατρεία και ομάδες νομικής συνδρομής. Αλλά όλα αυτά δεν αρκούν, χρειάζεται οπωσδήποτε και η δημιουργία αντιφασιστικών ομάδων βάσης, οι οποίες θα ματαιώσουν το σχέδιο των μαχαιροβγαλτών να κερδίσουν το δρόμο. Και τέτοιες ομάδες δεν μπορούν να δημιουργηθούν παρά μόνο με τη συνεργασία όλων των τάσεων που δραστηριοποιούνται στον αντιφασιστικό αγώνα. Ο δρόμος θέλει συντονισμένη δράση, όχι ιδεολογική καθαρότητα.

Απαιτείται πρώτα πρώτα λοιπόν οι ήδη οργανωμένες αντιφασιστικές δυνάμεις να συνεννοηθούν χωρίς χρονοτριβή για συντονισμό της δράσης σε τοπικό όσο και κεντρικό επίπεδο. Προφανώς υπάρχουν διαφορές απόψεων ή και στρατηγικής, αλλά πιο σημαντικά είναι τα πάμπολλά σημεία επαφής, και η κοινή ανάγκη είναι πλέον επιτακτική. Είναι απαραίτητο σε όλα τα μέρη οι δυνάμεις του αντιφασισμού να συνεργαστούν στο πλαίσιο των τοπικών κινήσεων, και να μη μένουν διάσπαρτες. Και επίσης είναι αυτονόητο ότι, για παράδειγμα, στις συγκεντρώσεις της Κίνησης Ενωμένοι Ενάντια στον Ρατσισμό και τη Φασιστική Απειλή πρέπει πάντοτε να καλείται να μιλήσει κόσμος από την Κίνηση Απελάστε τον Ρατσισμό, και το αντίστροφο.

Αυτό που προέχει όμως είναι να συνεννοηθούν οι ηγεσίες αυτών των κινήσεων με αντιφασίστες από τον αναρχικό χώρο και την υπόλοιπη αριστερά, ώστε να φτιαχτεί εγκαίρως ένα ενιαίο μέτωπο, ικανό ν’ ανταποκριθεί στις σημερινές προκλήσεις. Δικαιολογίες του τύπου "Οι μεν είναι στην Ανταρύα, οι δε στον Σύριζα, και οι άλλοι αναρχικοί", ή "τον αντιφασιστικό συντονισμό πρέπει να τον δούμε συγκεκριμένα την κάθε φορά", δείχνουν ελλειπέστατη κατανόηση των προβλημάτων. Ελπίζω ότι οι ηγεσίες των αντιφασιστικών κινήσεων δεν θα δώσουν και άλλο χρόνο απρόσκοπτης οργάνωσης στους κασιδιάρηδες και στο κράτος. Πρέπει να πρυτανεύσει επιτέλους η λογική της κοινής κινητοποίησης και νίκης, και όχι του "φυλάω το μαγαζάκι μου", που είδαμε σε ποιά χάλια οδήγησε το ΚΚΕ. Εδώ διδάσκει μάλιστα και η εμπειρία κινημάτων άλλων χωρών, ιδίως εκείνων που κατόρθωσαν πράγματι να νικήσουν τους φασίστες.

Η Βρετανία του 1970-1980, όπου το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και ο θατσερισμός προκάλεσαν κοινωνική και πολιτική πόλωση, μας δίνει ένα τέτοιο παράδειγμα. Το ναζιστικό Εθνικό Μέτωπο (National Front) είχε πρακτικές, δυνάμεις και επιρροή ανάλογες της σημερινής Χρυσής Αυγής, και τροφοδοτούνταν από μια πολύ ευρύτερη δεξαμενή της ρατσιστικής ακροδεξιάς που είχαν στήσει ηγετικά στελέχη των Συντηρητικών, όπως ο Ήνοχ Πάουελ. Το συνέτριψε όμως η Αντιναζιστική Συμμαχία (Anti-Nazi League, ANL), μια μετωπική οργάνωση της αριστεράς, φτιαγμένη με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος (Socialist Workers Party, SWP), η οποία έκανε εξαιρετική δουλειά στα γήπεδα, στους δρόμους και στη νεολαία και οργάνωσε κινήματα που άφησαν τη σφραγίδα τους στην εποχή, όπως το Rock Against Racism. Eύλογα υποστηρίζεται ότι χωρίς την ANL η Βρετανία θα είχε τον δικό της Λεπέν πολύ πριν τη Γαλλία.


Η Αντιφασιστική Δράση (Anti-Fascist Action, AFA) συνέχισε τη δεκαετία του 1980 το έργο της ANL. Οργάνωνε στους δρόμους επιχειρήσεις με στρατιωτική πειθαρχία, αλλά καθοδηγούνταν από μια ανοιχτή κεντρική επιτροπή, στην οποία συμμετείχαν πολλές ομάδες της αριστεράς και των αναρχικών. Στους αγώνες της εστιάζει το εκπληκτικό Τσακίζοντας τους φασίστες,του Σην Μπέρτσαλ (Sean Birchall, Beating theFascists. The Untold Story of Anti-Fascist Action, Freedom Press, Λονδίνο 2010), γραμμένο από αναρχική σκοπιά. Αξίζει να διαβαστεί, δίπλα σε μερικά άλλα βιβλία τα οποία δίνουν μια σύγχρονη κατανόηση του τι είναι ο φασισμός και πώς νικιέται.

Ευτυχώς έχει μεταφραστεί στη γλώσσα μας μια ωραία μελέτη που συμπυκνώνει την εμπειρία της πρώτης φάσης του μεταπολεμικού αντιφασιστικού κινήματος στη Βρετανία, το Ποτέ ξανά, του ιστορικού Κόλιν Σπαρκς (Colin Sparks, Ποτέ ξανά, Κίνηση Απελάστε τον Ρατσισμό, Αθήνα 2011 [1980]). Ο Σπαρκς ήταν δραστήριο μέλος της AΝL, όπως άλλωστε και ο Ντέηβ Ρέντον, ένας άλλος πολύ καλός ιστορικός, του οποίου η μελέτη Όταν αγγίξαμε τον ουρανό: Η Αντιναζιστική Συμμαχία 1977-1981 επείγει να μεταφραστεί (David Renton, When We Touched the Sky: The Anti-Nazi League 1977-1981, New Clarion Press, Cheltenham 2006). Και φυσικά, ο κόσμος που ενδιαφέρεται ν’ αποκτήσει μια πιο θεωρητική και συνολική κατανόηση του φασισμού διαβάζει πρώτα πρώτα το συνθετικό έργο του μεγάλου ιστορικού Ρόμπερτ Πάξτον (Robert Paxton Η ανατομία του φασισμού, Κέδρος, Αθήνα 2006), δυστυχώς είναι εξαντλημένο, αλλά βρίσκεται σχετικά εύκολα σε μορφή .pdf στο διαδίκτυο.

Οι τρεις πυλώνες του αντιφασισμού


Το σύντομο και καλογραμμένο βιβλίο του Σπαρκς αναλύει εύληπτα και παραστατικά τέσσερεις μάχες της αριστεράς ενάντια στον φασισμό. Δύο που χάσαμε (Γερμανία και Ισπανία στη δεκαετία του 1930) και δύο που κερδίσαμε (Βρετανία στις δεκαετίες του 1930 και του 1970-1980). Εξετάζει στρατηγικές και προτείνει τακτικές. Ένα σημαντικό του πόρισμα είναι ότι η πάλη ενάντια στον φασισμό στηρίζεται σε τρεις πυλώνες, που πρέπει και οι τρεις να προσεχτούν εξίσου. Δεν μπορείς να παραμελήσεις κανέναν τους.

Ο πρώτος πυλώνας είναι η αντίκρουση της συνθηματολογίας των φασιστών. Η μάχη για το νού και την καρδιά του λαού, ο οποίος σε καιρούς κρίσης αποξενώνεται από το σύστημα, αλλά δεν στρέφεται αυτόματα στην αριστερά. Ο δεύτερος πυλώνας είναι η μαζική κινητοποίηση: στη μάχη ενάντια στη Χρυσή Αυγή πρέπει να κινητοποιηθούν όλοι οι διαθέσιμοι μαζικοί φορείς, από τα συνδικάτα και την τοπική αυτοδιοίκηση ως τους επιστημονικούς συλλόγους και τους συλλόγους γονέων και κηδεμόνων. Και ο τρίτος απαραίτητος πυλώνας είναι ο έλεγχος των δρόμων. Δεν υπάρχει ούτε ένα ιστορικό παράδειγμα στο οποίο να νίκησε η αριστερά τον φασισμό δίχως να οργανωθεί για να κατακτήσει, ενάντια σε φασίστες και δυνάμεις καταστολής, τον δημόσιο χώρο. Οι ναζί πρέπει να διωχτούν από τους δρόμους, και αυτό δεν γίνεται με προσευχές, αλλά με μάχιμη οργάνωση. Όλοι εκείνοι που φαντάζονται πως ο φασισμός αντιμετωπίζεται με εκδηλώσεις πολιτισμικού σνομπισμού ή με κηρύγματα περί μη βίας, ας θυμηθούν πόσο πολύ βοήθησαν παλαιότερα οι αντιλήψεις τους την άνοδο του Χίτλερ και του Μουσσολίνι, και πόσο καθοριστικά συνέβαλαν δυστυχώς στο ξέσπασμα του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου. Ιδανικός εκφραστής τους ήταν ο Τσάμπερλαιν, ο ανόητος βρετανός πρωθυπουργός που προώθησε την πολιτική του "κατευνασμού".

Δυστυχώς έχουμε και ανάμεσά μας πολλούς Τσάμπερλαιν. Ως πρόσφατα η αριστερά, με κύρια εξαίρεση την ΚΕΕΡΦΑ, εγκατέλειπε τους αναρχικούς μόνους τους στη μάχη των δρόμων. Οι ηγεσίες του Συνασπισμού και του ΚΚΕ εθελοτυφλούσαν μπροστά στο πρόβλημα του φασισμού, και δυστυχώς άφησαν, παρ’ όλες τις επίμονες εκκλήσεις μας, το φίδι να εκκολαφθεί στον Άγιο Παντελεήμονα και τώρα πια να σέρνεται σ’ όλη την Ελλάδα. Η τύφλωσή τους οφειλόταν εν μέρει στο ανεπαρκές θεωρητικό τους υπόβαθρο. Ως πρόσφατα δεν είχαν καμιά εποπτεία της κρίσης του ύστερου καπιταλισμού, πόσο μάλλον του φασισμού. Είχανε μείνει στον Πουλαντζά οι μεν, στον Δημητρώφ οι δε. Εν μέρει όμως οφειλόταν και στον πάγιο φόβο τους για τη μαζική κινητοποίηση, στην οποία ποτέ δεν πρωτοστάτησαν, παρ’ όλες τις πιέσεις που δέχονταν από την ίδια τους τη βάση, και την οποία στήριξαν μόνον όποτε έλπισαν ότι θα μπορούσαν να την μετριάσουν ή να την ελέγξουν. Αλλά ο ελληνικός λαός έχει πλέον μπεί αμετάκλητα σε τροχιά κινητοποίησης, και από εμάς εξαρτάται αν θα πάει αριστερά ή άκρα δεξιά.

Η ανεργία είναι πολιτική επιλογή


Δεν είναι όμως αυτό το μόνο πρόβλημα με τις αριστερές ηγεσίες. Εξίσου θλιβερό είναι ότι τους λείπουν η φαντασία και η τόλμη για ν’ αρθρώσουν ένα όραμα ικανό να κινητοποιήσει το λαό και να τον απομακρύνει από την ηλίθια, αλλά ωστόσο για πολλούς πειστική, ρητορεία της άκρας δεξιάς –“Διώξτε τους μετανάστες, τσακίστε την αριστερά, και τα προβλήματά σας λύθηκαν”. Ας δούμε, για παράδειγμα, ένα κομβικής σημασίας πρόβλημα, αυτό της ανεργίας. Οι άνεργοι επίσημα πλησιάζουν ήδη το ένα τέταρτο του εργατικού δυναμικού, αλλά στην πραγματικότητα το ξεπερνούν κατά πολύ, και θα παίξουν κρίσιμο ρόλο στην επερχόμενη σύγκρουση. Όπως και οι περισσότεροι απ’ όσους πλήττονται από τη μνημονιακή πολιτική, εγκαταλείποντας τα κυβερνητικά κόμματα πηγαίνουν είτε αριστερά είτε στη Χρυσή Αυγή. Οι αναλύσεις του Χριστόφορου Βερναρδάκη και άλλων έχουν τεκμηριώσει πως συνιστούν μια από τις τρεις κοινωνικές δεξαμενές από τις οποίες αντλούν κυρίως ψήφους οι μαχαιροβγάλτες, δίπλα στους εργοδότες και μικροϊδιοκτήτες, και το προσωπικό των σωμάτων ασφαλείας. Θα έπρεπε φυσικά να δίνουν δύναμη στην αριστερά, αλλά συχνά αδιαφορούν γι’ αυτήν, καθώς ο λόγος της λίγο τους αγγίζει. Τα όσα ψελλίζουν στο ζήτημα της ανεργίας ο Σύριζα και το ΚΚΕ δεν ενθουσιάζουν κανέναν.

Τι θα έλεγε μια αληθινή αριστερά για τους ανέργους, ώστε να μην τους αφήσει να γίνουν λεία των χρυσαυγιτών; Είναι πολύ απλό και πολύ δύσκολο μαζί. Σίγουρα, πάντως, όχι αυτά που λέει σήμερα. Θα έλεγε, κατά τη γνώμη μου, ότι μπορεί να λύσει και πράγματι θα λύσει άμεσα το πρόβλημα. Με έναν τρόπο όμως τον οποίο μάλλον δεν διανοούνται οι ηγεσίες της. Οι ίδιες που, για να γίνουμε λίγο κακοί, πρόπερσι θεωρούσαν την κρίση επικοινωνιακό κόλπο των καπιταλιστών, πέρισυ αρνούνταν να κάνουνε λόγο για το χρέος, και ως τώρα εξακολουθούν να θεωρούν καταστροφή τη δραχμή. Και ποτέ τους δεν πόνταραν στη μαζική κινητοποίηση, που είναι απαραίτητη για κάθε πραγματική αλλαγή.

Μια αληθινή αριστερή κυβέρνηση μπορεί και πρέπει να κάνει μισό εκατομμύριο προσλήψεις σε φορείς του δημοσίου για την κάλυψη άμεσων κοινωνικών αναγκών μέσα στον αμέσως ερχόμενο χρόνο, και άλλο μισό εκατομμύριο μέσα στον επόμενο, όταν θα έχουν δημιουργηθεί οι κατάλληλες διοικητικές υποδομές. Ναι, μιλάμε σοβαρά για ένα εκατομμύριο προσλήψεις μέσα σε δυο χρόνια, ώστε να εξαφανιστεί η ανεργία. Οι ανάγκες υπάρχουν, όλος ο κόσμος συμφωνεί εδώ, χρειαζόμαστε απαραίτητα και επειγόντως νηπιαγωγούς, νοσοκόμους και κοινωνικές λειτουργούς, καθηγητές και γιατρούς, δασοφύλακες και καθαρίστριες, και κάθε λογής ανθρώπους ικανούς και πρόθυμους να προσφέρουν. Έτσι ώστε οι εργαζόμενοι στο δημόσιο από 670.000 σήμερα να γίνουν, σε πείσμα τραπεζιτών και νεοφιλελεύθερων, 1.670.000 σε δυο χρόνια. Λεφτά υπάρχουν;

Εδώ μια αληθινή αριστερά θα απαντούσε ότι φυσικά και λεφτά υπάρχουν, αλλά είτε αφήνονται στις τσέπες των πλούσιων είτε δίνονται στους τραπεζίτες και στους μαφιόζους που αρπάζουν τη δημόσια περιουσία. Η φορολόγηση του πλούτου, η κατάργηση των φοροαπαλλαγών του κεφαλαίου, και η κοινωνικοποίηση των τραπεζών, των υπηρεσιών κοινής ωφελείας και των στρατηγικών βιομηχανιών αρκούν για να χρηματοδοτήσουν την εξαφάνιση της ανεργίας. Συμπληρωματικά υπάρχει η λύση των ελλειμματικών προϋπολογισμών, στηριγμένων εν μέρει σε εσωτερικό δανεισμό κι εν μέρει στην έκδοση χρήματος, η οποία στις τρέχουσες συνθήκες υποαπασχόλησης του παραγωγικού δυναμικού μικρό μόνον κίνδυνο πληθωρισμού προκαλεί.

Αν ο κύριος όγκος των νεοπροσλαμβανόμεων παίρνει καθαρά χίλια ευρώ (ή μάλλον, αύριο, ισοδύναμες δραχμές) τον μήνα, που δυστυχώς σήμερα πλέον φαντάζουν ζηλευτός μισθός, τότε το συνολικό ετήσιο κόστος μιας θέσης εργασίας, μαζί με όλες τις ασφαλιστικές εισφορές, τους φόρους κλπ. είναι της τάξης των είκοσι χιλιάδων ευρώ (ή δραχμών). Το συνολικό ετήσιο κόστος της απασχόλησης μισού εκατομμύριου εργαζομένων είναι λοιπόν περίπου 10 δισεκατομμύρια. Η απασχόληση ενός εκατομμυρίου ανθρώπων, που εξαλείφει κυριολεκτικά την ανεργία, στοιχίζει 20 δις. Στην πραγματικότητα πολύ λιγότερα, γιατί μειώνει κατακόρυφα το κόστος των επιδομάτων, αναζωογονεί τα ταμεία, δημιουργεί πλήθος άλλες θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα και, σπρώχνοντας όλους τους μισθούς προς τα πάνω, βελτιώνει την ενεργό ζήτηση, η οποία αλυσιδωτά ενισχύει τα οικονομικά του κράτους.

Με άλλα λόγια, η συνολική λύση αυτού που αναγνωρίζεται ως το βασικό κοινωνικό πρόβλημα σήμερα κοστίζει αρκετά λιγότερο από το ένα δέκατο του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (επίσημα, 227 δις ευρώ το 2010), αλλά και από τους τόκους που πλήρωσε το δημόσιο στους τοκογλύφους το 2011 (17 δις). Λιγότερα απ’ όσα δίνει το δημόσιο για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους μέσα σ’ ένα τρίμηνο (κάπου 70 δις το χρόνο), και πολύ λιγότερα από το ένα δέκατο όσων δώσαμε από το 2008 στους χρεωκοπημένους τραπεζίτες (συνολικά 218 δις, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του αναλυτή Πάνου Παναγιώτου). Τέλος, θα κοστίσει λιγότερο από την αύξηση του χρέους της κεντρικής κυβέρνησης που προκάλεσε μόνο μέσα στο 2011 η καταστροφική πολιτική των κομμάτων εξουσίας (19 δις) ή τη μείωση του εγχώριου προϊόντος τα τρία τελευταία χρόνια (20 δις), που προκλήθηκε από την ίδια πολιτική, και όχι πολύ παραπάνω από τα καθαρά ποσά που κάθε χρόνο στέλνουν οι ξένοι καπιταλιστές στο εξωτερικό (πάνω από 10 δις για τόκους, μερίσματα και κέρδη). Όλα αυτά πρέπει να τα φωνάξουμε δυνατά στα παπαγαλάκια του νεοφιλελευθερισμού, που από αύριο άλλωστε θα προσπαθούν να συνέλθουν από το κραχ του ευρώ.

Δεν υπάρχει αμεσότερος τρόπος από αυτόν για την αναδιανομή του προϊόντος προς όφελος των λαϊκών στρωμάτων, ή για την επανεκκίνηση της οικονομίας. Δεν πρόκειται για κανένα κομμουνιστικό μέτρο, ο Ρούζβελτ έκανε πολύ χειρότερα στις ΗΠΑ του 1930, αλλά σίγουρα αλλάζει τους κοινωνικούς συσχετισμούς ριζικά υπέρ της εργασίας. Η σημερινή μαζική ανεργία δεν είναι οικονομική αναγκαιότητα, είναι πολιτική επιλογή. Που γίνεται πολύ πιο εύκολη για τους κρατούντες από την αφωνία της σημερινής αριστεράς. Και με τη σειρά της διευκολύνει αφάνταστα το σχέδιό τους, να επιβάλουν τον κοινωνικό κανιβαλισμό, μέσω και της Χρυσής Αυγής.

Φυσικά, για να γίνουν όλα αυτά πρέπει να διώξουμε τους σημερινούς κυβερνώντες και ν’ ανατρέψουμε το πλέγμα εξουσίας. Αν δεν τα κάνουμε τώρα αυτά δεν θα τα κάνουμε ποτέ όσο ζούμε. Από μόνη της η απορρόφηση ενός εκατομμυρίου ανέργων είναι παλιός καλός κεϋνσιανισμός, όσο και αν φοβούνται ακόμη και να την φανταστούν οι οικονομικοί εγκέφαλοι της παλιάς αριστεράς. Αλλάζει βέβαια η σημασία της αν συνοδευτεί από τα γνωστά μέτρα που συνεχώς επαναλαμβάνουμε – διαγραφή του χρέους, έξοδο από το ευρώ, εθνικοποίηση των τραπεζών, έλεγχο της κίνησης κεφαλαίων, εργατικό έλεγχο, και τα λοιπά. Αλλά και πάλι όλα αυτά δεν αρκούν. Η αλλαγή πορείας της χώρας χρειάζεται και να επικυρωθεί συμβολικά.

Κάθαρση

Την προηγούμενη φορά, η ταφόπλακα του ναζισμού μπήκε στη Νυρεμβέργη. Στην ίδια πόλη που χρησιμοποιούσε ο Χίτλερ για επιδείξεις ισχύος των ναζιστών, εκεί όπου είχαν διακηρυχθεί οι ρατσιστικοί Νόμοι της Νυρεμβέργης, οι Σύμμαχοι που νίκησαν στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο δίκασαν απο το 1945 ως το 1949 παραπάνω από εκατό στελέχη του καθεστώτος. Εκτός από τους ηγέτες των Ναζί, πολλοί από τους οποίους στάλθηκαν στην αγχόνη, καταδικάστηκαν σε βαρειές ποινές ανώτατοι δικαστές, γιατροί, στρατιωτικοί, παρακρατικοί, προπαγανδιστές, και κάθε λογής παρατρεχάμενοι.

Με τις Αρχές της Νυρεμβέργης συμπεριλήφθηκαν στα εγκλήματα πολέμου, που τιμωρούνται από το διεθνές δίκαιο, η κακομεταχείριση ή η υπαγωγή σε καταναγκαστική εργασία πολιτών των κατεχόμενων χωρών, καθώς και η λεηλασία δημόσιας ή ιδωτικής περιουσίας. Οι φόνοι, οι εξανδραποδισμοί, οι απελάσεις και οι διώξεις με βάση πολιτικά, φυλετικά ή θρησκευτικά κριτήρια χαρκτηρίστηκαν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Κρίθηκε επίσης ότι οι διαταγές ανωτέρων δεν συνιστούν ελαφρυντικό. Οι αρχές αυτές βρίσκουν βέβαια εφαρμογή και στην ανθρωπιστική κρίση στην οποία οδηγήθηκαν η Ελλάδα και άλλες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, και ίσως να μην αργήσει η ώρα που θα χρησιμοποιηθούν εναντίον όσων μας έφεραν στη σημερινή κατάσταση.

Όταν ανατραπεί το καθεστώς, με την ψήφο ή με λαϊκή εξέγερση, θα έρθει η ώρα της κάθαρσης. Πρώτα πρώτα θα λειτουργήσει η Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου, ώστε να μάθει ο ελληνικός λαός πώς και γιατί δημιουργήθηκε το χρέος που νομιμοποίησε την πτώχευση και την υποδούλωσή μας. Ώστε να τεκμηριωθεί πέρα από κάθε αμφιβολία πως το χρέος είναι απεχθές και ούτε πρέπει ούτε μπορεί να πληρωθεί, ιδίως στην κατάσταση ανάγκης στην οποία μας έριξαν οι κανιβαλικές επιλογές Τρόικας και κυβέρνησης. Αλλά τελικά μάλλον θα χρειαστεί, για να κλείσουμε το θλιβερό κεφάλαιο των μνημονίων και των αντιδημοκρατικών εκτροπών, και κάτι ανάλογο με τη Δίκη της Νυρεμβέργης. Ώστε να λογοδοτήσουν επιτέλους οι πολιτικοί υπεύθυνοι της καταστροφής, οι ηγέτες των νεοναζί υποτακτικών τους, οι τραπεζίτες και οι καπιταλιστές που τους χρηματοδοτούν, και οι τηλεπερσόνες που σπέρνουν κυνικά το μίσος για να διαιρέσουν το λαό. Μια Δίκη του Αγίου Παντελεήμονα ίσως;

Το καθεστώς είναι τρωτό, και η Χρυσή Αυγή, που ετοιμάζεται να σταθεί ανάμεσα στο λαό και στα ελικόπτερα, ακόμη περισσότερο. Αλλά αν δεν αντιμετωπιστεί συστηματικά κι εγκαίρως, μπορεί να γίνει επικίνδυνος εχθρός αύριο. Δεν πρόκειται να εξαφανιστεί από μόνη της, και δεν πρόκειται να νικηθεί αν δεν εργαστούμε σύντονα γι’ αυτόν το σκοπό. Ο χαμένος χρόνος πρέπει να κερδηθεί. Και η ιστορική μνήμη πρέπει ν’ αναζωογονηθεί όχι μόνον όσον αφορά τα θύματα και τα εγκλήματα, αλλά και όσον αφορά την τιμωρία.

Σημείωση: οι υπογραμμίσεις έγιναν από τον διαχειριστή του ιστολογίου