Παρασκευή 30 Μαΐου 2014

3o Εναλλακτικό Φεστιβάλ Αλληλέγγυας & Συνεργατικής Οικονομίας.30 Μαίου-1 Ιουνίου 2014.


Τριήμερο Αλληλεγγύης, Δημιουργίας & Βιωσιμότητας 
Δημιουργούμε τώρα την κοινωνία που θέλουμε!
Αθήνα, 30 Μαίου-1 Ιουνίου 2014 στο Αυτοδιαχειριζόμενο Κάμπινγκ Βούλας 

Το Εναλλακτικό Φεστιβάλ Αλληλέγγυας & Συνεργατικής Οικονομίας σας καλεί στο πρώτο Τριήμερο Αλληλεγγύης, Δημιουργίας και Βιωσιμότητας που θα πραγματοποιηθεί στο Αυτοδιαχειριζόμενο Κάμπινγκ Βούλας από 30 Μαϊου έως 1 Ιουνίου 2014. 

Θεωρούμε ότι η επονομαζόμενη “κρίση” είναι κυρίως κρίση συνείδησης και αντιπροτείνουμε Έναν Άλλο Κόσμο που εδω και τώρα μπορούμε να δημιουργήσουμε. Ένα κόσμο που μας επιτρέπει να γνωριστούμε καλύτερα και να αναπτύξουμε σκέψεις και πρακτικές μετάβασης προς μια κοινωνία βασισμένη στη συμμετοχή, την αυτοδιαχείριση, την αλληλεγγύη και το σεβασμό στη φύση και τον άνθρωπο. Ένα κόσμο που εξελίσσεται συνεχώς και δυναμικά προς τη δημιουργία ενός νέου συστήματος αξιών πέρα και έξω από τις υφιστάμενες αντιλήψεις του αυτάρεσκου ατομικισμού, του υπέρμετρου καταναλωτισμού και της θυσίας των πάντων στο βωμό του κέρδους. Δε θέλουμε πια αυτό τον κόσμο και δημιουργούμε σήμερα τους όρους για την υπέρβασή του. Στα πλαίσια αυτής της νέας παγκόσμιας συλλογιστικής εντάσσεται και το τριήμερο αυτό, κατα τη διάρκεια του οποίου επιβεβαιώνουμε, με πρακτικά εργαστήρια, ότι μπορούμε σήμερα να συνεργαστούμε για να δημιουργήσουμε τους όρους του “Νέου” και να ξεπεράσουμε το “Παλιό”. 

Η επιλογή του Αυτοδιαχειριζόμενου Κάμπινγκ Βούλας ως χώρου φιλοξενίας του τριημέρου αυτού, αντανακλά την πεποίθησή μας πως τόσο η διαχείριση, η φροντίδα και η λήψη αποφάσεων για το παρόν και το μέλλον των δημόσιων χώρων, όσο και η ίδια η χρήση τους, αποτελούν καθαρά πολιτικές πράξεις που αφορούν τις ίδιες τις ενδιαφερόμενες κοινωνίες και όχι κάποιους που αποφασίζουν για τους πολίτες χωρίς τους πολίτες. Στηρίζουμε και ενισχύουμε τη συνεχή και πολύτιμη προσπάθεια των εθελοντών του Αυτοδιαχειριζόμενου Κάμπινγκ Βούλας ενάντια σε κάθε σχέδιο ιδιωτικοποίησης της παραλίας, ώστε ο χώρος αυτός να παραμείνει ελεύθερος, λειτουργικός, προσβάσιμος σε όλους, καθαρός, ασφαλής, κέντρο δράσης, δημιουργίας και ελεύθερης έκφρασης. 

Θα συναντηθούμε λοιπόν λίγα χιλιόμετρα έξω από τη μεγαλούπολη, για να συμμετάσχουμε σε εργαστήρια και σεμινάρια Αυτοδιαχείρισης & Βιωσιμότητας, Κοινωνικής Οργάνωσης, Αυτοβελτίωσης: εργαστήρια αυτοδιαχείρισης της τροφής, της υγείας, της ενέργειας, της έκφρασης και του σώματος, καλλιτεχνικά βιωματικά εργαστήρια, πρακτικές φυσικής δόμησης και οικοτεχνίας, σεμινάρια μη-βίαιης επικοινωνίας και συμμετοχικής λήψης αποφάσεων θα πραγματοποιηθούν από φίλους και συνδιοργανωτές του Εναλλακτικού Φεστιβάλ Αλληλέγγυας & Συνεργατικής Οικονομίας, σε ένα χαλαρό περιβάλλον δίπλα στη θάλασσα, που θα συνδυάζει γνώση και ψυχαγωγία. Παιδιά κάθε ηλικίας μπορούν να συμμετάσχουν σε αυτοσχέδια δημιουργικά παιχνίδια και εργαστήρια. 

Το τριήμερο θα απολαύσουμε νοστιμιές από τη Νομαδική Κουζίνα και από διάφορες ομάδες εθελοντών, δηλαδή από όλους εμάς. Προκειμένου να μειώσουμε το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα φέρνουμε τα δικά μας πιάτα και ποτήρια. Οποιος έχει μουσικά όργανα, μπορεί να τα φέρει μαζί του για να αυτοσχεδιάσουμε μουσικά! 

Ελάτε να αντισταθούμε δημιουργικά! 

Οργανωτική Ομάδα Εναλλακτικού Φεστιβάλ Αλληλέγγυας & Συνεργατικής Οικονομίας 

Συμμετέχουσες Ομάδες: Art Bank, Αγροναύτες, Aυτάρκεια Network, Αυτοδιαχειριζόμενο Καμπινγκ Βούλας, Βότσαλο-Δίκτυο Αλληλέγγυας Οικονομίας Κορυδαλού, Ηλιόσποροι, Νομαδική Κουζίνα, Ορίζοντας Γεγονότων, Ομάδα Μετάβασης Ακαδημίας Πλάτωνος, Οικολογικά Χωριά, Άτυπος Συνεταιρισμός Ριζάρι, Συνεργατικό Καφενείο Ακαδημίας Πλάτωνος, Οικοκοινότητα Σπιθάρι-Waking Life project, Συν Άλλοις, Τράπεζα Χρόνου Αθήνας-Πλατείας Συντάγματος 

Πέμπτη 29 Μαΐου 2014

«Αρκεί ένα άτομο να σου λείπει και όλος ο κόσμος σου φαίνεται άδειος»..

πηγή: Δημήτρης Κανελλόπουλος-στο e-tetradio

Τα αφανή θύματα της ΕΡΤ. Δεν ξέρουμε αν θα έπρεπε να νιώθουν τύψεις οι πολιτικοί υπεύθυνοι, τα θύματα πάντως από το «λουκέτο» στην ΕΡΤ έφτασαν τα δώδεκα! 

Χρυσούλα Κατσιμιλή, 47 χρονών, τηλεφωνήτρια στην ΕΡΤ, πέθανε την Κυριακή το απόγευμα στο σπίτι της, η κηδεία της έγινε σήμερα Τετάρτη, πρωί, στην Επίδαυρο, τόπο καταγωγής της. Μόλις είχε λάβει ειδοποίηση για κατάσχεση του διαμερίσματός της. Κι ενώ ήδη το έφερε βαρέως που έκανε αίτηση και δούλευε στη Δημόσια Τηλεόραση. Αισθάνθηκε κουρασμένη... Και πέθανε. Άλλη μια θλιβερή ιστορία ζωής.

Εργαζόταν 24 χρόνια στην ΕΡΤ, ο μισθός της ήταν 1200€, τώρα (τώρα;) στη ΔΤ έπαιρνε 800€. Το διαμέρισμά της, 80 τετραγωνικά μέτρα όλο κι όλο, αυτό για το οποίο έλαβε το κατασχετήριο από την τράπεζα, στη Νέα Σμύρνη. Πέρασε δύσκολα ιδίως τα τελευταία χρόνια στην ΕΡΤ, σε προσωπικό επίπεδο, ας μην επεκταθούμε τώρα. Συνεπής στη δουλειά της και φιλότιμη, πάντα ως τηλεφωνήτρια, με βάρδιες. Δεν ήθελε να εργάζεται στη ΔΤ αλλά πίστευε ό,τι δεν θα έβρισκε πουθενά αλλού δουλειά. Αναγκάστηκε. Αισθανόταν ταπεινωμένη που έκανε αίτηση. Και φοβότανε πως οι συμβάσεις θα λήξουν οριστικά τον Αύγουστο. Ζούσε με την απειλή της διακοπής της εργασίας της. Είναι από τις περιπτώσεις που δεν της είχαν κάνει αρνητική κριτική για την εργασία της στη ΔΤ, ούτε καν από την ertopen.com. Δεν είναι όλες οι περιπτώσεις, ίδιες, εννοείται. Δεν έβγαζε παράπονο η Χρυσούλα, απλώς απομονώθηκε και σπάνια π.χ τηλεφωνούσε στους παλιούς της συνάδελφους, ακόμα και για τα τυπικά. Και κατέρρευσε...

Έχουν κάνει τρισάγιο σε 12 άτομα στην πρώην ΕΡΤ μέσα στο χρόνο.
Και μετρούν και δύο αποβολές τις μέρες του «μαύρου», πέρυσι τον Ιούνιο.
Χωρίς να συνυπολογίσουμε την αυτοκτονία του πατέρα ενός μουσικού, όταν απολύθηκαν όλοι τους από τα Μουσικά Σύνολα. Στην Πάρο. Ανέβηκε στην ταράτσα και βούτηξε στο κενό. Συν ένας νεκρός ακόμα από τους αλληλέγγυους που παρασύρθηκε από αυτοκίνητο, νύχτα, έξω από την ΕΡΤ, Μεσογείων, διασχίζοντας τον δρόμο. Ήταν εκεί για συμπαράσταση...

«Αρκεί ένα άτομο να σου λείπει και όλος ο κόσμος σου φαίνεται άδειος»... Το έλεγε η Χρυσούλα Κατσιμιλή γιατί της έλειπαν οι συνάδελφοί της από τη δουλειά, στη ΔΤ. Έτυχε, οι φίλες της να βρίσκονται -όλες- στο ertopen...

Δευτέρα 26 Μαΐου 2014

«Mεταξύ του φωτός και της σκιάς» Τα τελευταία λόγια του Subcomandante Μάρκος


 από OmniaTV.

Τα τελευταία λόγια μιας εποχής που έληξε, και τα πρώτα μιας νέας εποχής. Μιας νέας εποχής για τους “ανθρώπους από καλαμπόκι” με σύμβολο το σαλιγκάρι (του κύκλου δηλαδή) της αντίστασης και της εξέγερσης για την ανθρωπότητα, οι οποίοι καταφέρνουν με κάθε τους κίνηση να αποτελούν έναν κεράκι ελπίδας για όλους μας. Το κεράκι εκείνο που όταν το πλησιάσεις έστω και λίγο γίνεται φάρος, και έπειτα δεν μπορείς να το αποφύγεις, γιατί το φώς του θα οδηγεί για πάντα τα βήματά σου…

Το κείμενο που ακολουθεί διαβάστηκε από τον Μάρκος το Σάββατο 25 Μαϊου ημέρα μνήμης για τον Γκαλεάνο, μέρα που είχαν ανακοινώσει οι Ζαπατίστας, και είχαν προσκαλέσει εναλλακτικά μέσα ενημέρωσης και ανθρώπους να παραβρεθούν ώστε να ενημερωθούν για τις εξελίξεις σχετικά με την επίθεση και τα σχέδια του Ζαπατιστικού Στρατού.
Καλή σας ανάγνωση.

«Mεταξύ του φωτός και της σκιάς» Τα τελευταία λόγια του Subcomandante Marcos

Σήμερα το πρωί, στο τέλος του αφιερώματος για τον σύντροφο Γκαλεάνο, πάνω από τρεις χιλιάδες Ζαπατίστας των βάσεων στήριξης και των αγωνιστών, μαζί με περίπου χίλια μέλη της Έκτης, άκουσαν τα « τελευταία δημόσια λόγια» του Εξεγερμένου Marcos του EZLN . Έξι ηγέτες της Μυστικής Επαναστατικής Επιτροπής Ιθαγενών, μαζί με τον Moisés και τον Μάρκος, ανέβηκαν στη σκηνή. Παρακάτω περιλαμβάνονται μερικά κομμάτια από τα πέντε μέρη της επιστολής του Μάρκος ».

1 . Μια δύσκολη απόφαση

«Η μάχη για την ανθρωπότητα και ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό ήταν και είναι δική μας, αλλά και πολλών άλλων από τα χαμηλά στρώματα .Ενάντια στον θάνατο, απαιτούμε τη ζωή, ενάντια στη σιωπή, τα λόγια και τον σεβασμό, ενάντια στην αμνησία, την μνήμη, ενάντια στην ταπείνωση και την περιφρόνηση, την αξιοπρέπεια, ενάντια στην καταπίεση, την εξέγερση, ενάντια στη σκλαβιά , την ελευθερία, ενάντια στην επιβολή, την δημοκρατία, ενάντια στο έγκλημα, την δικαιοσύνη .

Ο πόλεμος που διεξάγουμε μας έδωσε το προνόμιο να ακουστούμε, από γενναιόδωρα αυτιά και καρδιές που βρίσκονται κοντά ή και μακριά. Υπήρχε άγνοια και αδιαφορία και εξακολουθεί να υπάρχει, όμως καταφέραμε να προσελκύσουμε την προσοχή αρκετών. Στη συνέχεια, έπρεπε να ανταποκριθούμε σε ένα αποφασιστικής σημασίας ερώτημα : « ποιο θα είναι το επόμενο βήμα;»

Το να σκοτώσουμε ή να πεθάνουμε έμοιαζε η μόνη μοίρα μας.

Έπρεπε να ξαναχτίσουμε το μονοπάτι της ζωής, να χτίσουμε ό,τι αυτοί που βρίσκονται από πάνω είχαν καταστρέψει και συνεχίζουν να καταστρέφουν - την πορεία όχι μόνο των αυτόχθονων κοινοτήτων, αλλά και των εργαζομένων, των σπουδαστών, των εκπαιδευτικών, των νέων, και των αγροτών. Πάνω στο γεγονός ότι υπάρχουν διαφορές τόσο σε όσους είναι πάνω όσο και σε αυτούς που βρίσκονται από κάτω και αυτές οι διαφορές διώκονται και τιμωρούνται. Εμείς έπρεπε είτε να θυσιάσουμε το αίμα μας για την πορεία προς την εξουσία δίνοντας απλώς την ηγεσία σε άλλους, ή να στρέψουμε τις καρδιές και τα μάτιά μας στους ανθρώπους που είμαστε –τους ιθαγενείς που προστατεύουν τη Γη και τη μνήμη.

Το δίλημμά μας δεν ήταν ανάμεσα στο να διαπραγματευτούμε ή να πολεμήσουμε, αλλά ανάμεσα στο θάνατο και τη ζωή. Εμείς επιλέξαμε να χτίσουμε ζωή, αλλά στη μέση ενός πολέμου – που δεν ήταν λιγότερο θανατηφόρος.

Οι νεκροί είναι όλοι εδώ, αλλά τώρα για να ζήσουν.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ότι κάποιοι πιστεύουν, πως κάναμε λάθος με την επιλογή μας αυτή – ότι δηλαδή ένας στρατός δεν μπορεί και δεν πρέπει να προσπαθεί να επιβάλλει την ειρήνη. Με πολλούς τρόπους, η σκέψη αυτή είναι σωστή, αλλά ο κύριος λόγος για την επιλογή μας ήταν και είναι, το γεγονός ότι με μάχες, θα καταλήγαμε να εξαφανιστούμε. Ίσως κάναμε λάθος με την επιλογή να καλλιεργήσουμε τη ζωή αντί να υμνούμε τον θάνατο.
Αλλά κάναμε αυτή την επιλογή κοιτάζοντας ο ένας τον άλλο και ακούγοντας ο ένας τον άλλο – βάση της συλλογικότητας που είμαστε. Εμείς επιλέξαμε εξέγερση. Με άλλα λόγια, εμείς επιλέξαμε τη ζωή.

Γνωρίζαμε και γνωρίζουμε ότι ο θάνατος είναι απαραίτητος, ώστε να υπάρξει η ζωή, και ότι, για να ζήσουμε, πρέπει να πεθάνουμε.»

2 . Παράλειψη

” Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι είκοσι χρόνια μετά ότι το «τίποτα για μας», η φράση αυτή αποδείχθηκε όχι απλώς μια καλή φράση για πανό και τραγούδια, αλλά μια πραγματικότητα – La Realidad.

Αν η συνέπεια είναι αποτυχία, τότε η ασυνέπεια είναι ο δρόμος προς την επιτυχία – η διαδρομή προς την εξουσία. Αλλά δεν θέλουμε να πάμε εκεί. Δεν μας ενδιαφέρει. Μέσα σε αυτές τις παραμέτρους, προτιμούμε να αποτύχουμε παρά να νικήσουμε“.

3 . Το μεταβαλλόμενο πρόσωπο του EZLN
”Σε αυτά τα είκοσι χρόνια, έχουν υπάρξει πολλές, πολύπλοκες αλλαγές εντός του EZLN. Ορισμένοι σχολιαστές έχουν απλώς αναφερθει στην εμφανή αλλαγή – εκείνη των γενεών - και το γεγονός ότι εκείνοι που ήταν μικροί ή αγέννητοι, όταν ξεκίνησε η εξέγερση παλεύουν σήμερα και οδηγούν την αντίσταση. Ορισμένοι «φιλομαθείς» σχολιαστές πάντως, δεν έχουν αναφερθεί στις άλλες αλλαγές: την αλλαγή από την πολυμαθή μεσαία τάξη στους αυτόχθονες αγρότες, από την φυλή μιγάδων σε καθαρούς ιθαγενείς και – το πιο σημαντικό – από την επαναστατική πρωτοπορία στην δημιουργία συλλογικών κανόνων.

Η λατρεία του ατόμου βρίσκεται σε τέτοια πρωτοπορία από τους πιο ακραίους φανατικούς οπαδούς της … – σε μια μορφή αριστερής πολιτικής με ρατσισμό, που ισχυρίζεται ότι είναι επαναστατική . Ο EZLN δεν είναι ένα τίποτα από αυτά, για το λόγο αυτό, δεν μπορεί ο καθένας να είναι ένας Ζαπατίστας.

Από την μεταφορά της εξουσίας από τα ψηλά στα χαμηλά στρώματα, από την επαγγελματική πολιτική στην καθημερινή πολιτική, από τους ηγέτες στους ανθρώπους, από την περιθωριοποίηση των φύλων, στην άμεση συμμετοχή των γυναικών, από την υποτίμηση των διαφορετικών ατόμων στον εορτασμό των διαφορών ”.

4. Ένα διαφορετικό Ολόγραμμα : Τι δεν θα αποτελεί.

”Το πρωί της 1ης Ιανουαρίου του 1994, ένας στρατός γιγάντων – ή αυτόχθονων ανταρτών – συγκλόνισαν τον κόσμο με τα βήματα τους, όταν κατέβηκαν στις πόλεις [της Τσιάπας]. Λίγες μέρες αργότερα, με το αίμα των νεκρών μας, ακόμα στους δρόμους, συνειδητοποιήσαμε ότι εκείνοι στο εξωτερικό δεν μας βλέπουν. Έχοντας συνηθίσει να κοιτούν αφ’ υψηλού τις κοινότητες των ιθαγενών, δεν κοίταξαν πάνω για να μας δουν, έχοντας συνηθίσει να μας βλέπουν να ταπεινώνομαστε, οι καρδιές τους δεν καταλάβαιναν την αξιοπρεπή εξέγερση μας . Αντ ‘αυτού, επικεντρώνονταν μόνο στα πρόσωπα μας ως μιγάδες, το πρόσωπο του μιγά που θα μπορούσαν να δουν όταν φοράει κουκούλα. Οι αρχηγοί μας τότε είπαν : «βλέπουν μόνο τα πράγματα που είναι σύμφωνα με το δικό τους επίπεδο, όσο ασήμαντα κι αν είναι. Ας βάλουμε κάποιον στο επίπεδο τους, έτσι ώστε να μπορούν να τον δουν και, μέσω αυτού, να μπορούν να δουν και μας.

Και έτσι ξεκίνησε ένας σύνθετος ελιγμός της απόσπασης της προσοχής : ένα μαγικό τέχνασμα που ήταν φοβερό και θαυμάσιο, μια κατεργάρικη κίνηση που ταιριάζει στην ιθαγένικη καρδιά μας. Η εγχώρια σοφία των ιθαγενών προκάλεσε τον μοντέρνο κόσμο, σε ένα από τα προπύργια της – τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Η κατασκευή της προσωπικότητας που ονομάζεται Μάρκος είχε αρχίσει .

Χρειαζόμασταν χρόνο για να τους εαυτούς μας και να βρούμε ανθρώπους ικανούς να μας δουν για αυτό που είμαστε. Χρειαζόμασταν χρόνο για να βρούμε τους ανθρώπους που θα μπορούσαν να μας δουν όχι από πάνω, αλλά από κάτω, άνθρωπους που θα μπορούσαν να μας κοιτάξουν στα μάτια με ενσυναίσθηση.

… Σας είπα ότι τότε ξεκίνησε η κατασκευή της προσωπικότητας. Αν μου επιτρέπετε να καθορίσω την προσωπικότητα Marcos, θα ήθελα να πω χωρίς δισταγμό ότι ήταν μια μεγάλη μεταμφίεση.

Είχαμε ξεκινήσει αρκετές πρωτοβουλίες για να βρούμε αυτιά συμπαθή να μας ακούσουν – να βρούμε άλλους σαν κι εμάς και διαφορετικούς από εμάς, να βρούμε τα βλέμματα και την προσοχή που χρειάζεται και μας αξίζει και αποτυχγάναμε κάθε φορά. Και ήταν έτσι μέχρι την Έκτη Διακήρυξη της Ζούγκλας Λακαντόνα – η πιο τολμηρή από τις πρωτοβουλίες που είχαμε ξεκινήσει ποτέ – τελικά μας έφερε σε επαφή με ανθρώπους που μας κοίταξαν στα μάτια, μας χαιρέτισαν και μας αγκάλιασαν.

Μέσα στο κίνημα η πρόοδος των ανθρώπων ήταν εντυπωσιακή. Και αυτός είναι ο λόγος που ξεκινήσαμε το μάθημα «Ελευθερία Σύμφωνα με τους Ζαπατίστας”. Συνειδητοποιήσαμε ότι υπήρχε τώρα μια γενιά που θα μας κοιτάξει στα μάτια και ήταν ικανή να μας ακούει και να μιλάει για εμάς, χωρίς να περιμένει την ηγεσία ή κάποια καθοδήγηση – χωρίς να σκοπεύει να διατάξει ή να υπακούσει. Η προσωπικότητα του Μάρκος δεν ήταν πλέον αναγκαία. Το επόμενο στάδιο του αγώνα των Ζαπατίστας ήταν έτοιμο.

Σύμφωνα με τις πεποιθήσεις μας και την πρακτική μας, η εξέγερση δεν χρειάζεται ηγέτες και προσωπικότητες, μεσσίες ή σωτήρες. Για να αγωνιστείς χρειάζεται μόνο να έχεις μια αίσθηση ντροπής, έναν βαθμό αξιοπρέπειας, και πολλή οργάνωση. Τα υπόλοιπα είτε εξυπηρετούν την συλλογικότητα είτε δεν εξυπηρετούν καθόλου.

5 . Πόνος και οργή ​​. Ψίθυροι και κραυγές.

Η σιωπή του πλήθους είπε: «Περίμενε συντρόφε. Μην φεύγεις». Αλλά ο Μάρκος δεν είχε ακόμη τελειώσει. Συνέχισε παραθέτοντας μια σειρά από νεκρούς ή εξαφαφανισμένους συντρόφους, και πολιτικούς και κοινωνικούς κρατούμενος από την Ατένκο, την Ostula , την Oaxaca, την Πόλη του Μεξικό, την Ιταλία, την Τσιάπας, την Ελλάδα, την Παλαιστίνη, την Chéran, την Guerrero, την Morelos, την Puebla, την Chihuahua, την Sonora, την Jalisco, την Sinaloa, και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Επίσης διαβάσε τα ονόματα των μεταναστών και των Mapuches, λέγοντας :

«Αυτή τη στιγμή, σε άλλα μέρη του Μεξικού και του κόσμου, ένας άνδρας, μια γυναίκα, ένας γκέυ, ένα αγόρι, ένα κορίτσι, ένας γέρος, μια ηλικιωμένη γυναίκα, μια μνήμη, έχει πληγεί από κοντινή απόσταση, από ένα σύστημα που προχωρά σε αδηφάγα εγκλήματα, μαχαίρια, νεκροί, χλευασμοί, εγκατάλειψη……

Μόνο μερικά ονόματα:

Alexis Benhumea, δολοφονήθηκε στο Estado του México.
Francisco Javier Cortés, δολοφονήθηκε στο Estado του México.
Juan Vázquez Guzmán, δολοφονήθηκε στην Chiapas.
Juan Carlos Gómez Silvano, δολοφονήθηκε στην Chiapas.
El compa Kuy, δολοφονία DF.
Carlo Giuliani, δολοφονήθηκε στην Iταλία
Aλέξης Γρηγορόπουλος, δολοφονήθηκε στην Ελλάδα.
Wajih Wajdi al-Ramahi δολοφονήθηκε σε ένα στρατόπεδο προσφύγων στην πόλη Ραμάλα της Δυτικής Όχθης. 14 ετών, πυροβολήθηκε στην πλάτη από έναν στρατιώτη του ισραηλινού στρατού, χωρίς πορείες, χωρίς διαμαρτυρίες στους δρόμους ή οτιδήποτε.,
Matías Valentín Catrileo Quezada, δολοφονήθηκε στην Χιλή .
Teodulfo Torres Soriano, México.
Guadalupe Jerónimo y Urbano Macías, Michoacán.
Francisco de Asís Manuel, εξαφανίστηκε από την Santa María Ostula
Javier Martínes Robles, εξαφανιστηκε από την Santa María Ostula
Gerardo Vera Orcino, εξαφανίστηκε απο την Santa María Ostula
Enrique Domínguez Macías, εξαφανίστηκε από την Santa María Ostula
Martín Santos Luna, εξαφανίστηκε Santa María Ostula
Pedro Leyva Domínguez, δολοφονήθηκε στην Santa María Ostula.
Diego Ramírez Domínguez, δολοφονήθηκε Santa María Ostula.
Trinidad de la Cruz Crisóstomo, δολοφονήθηκε Santa María Ostula.
Crisóforo Sánchez Reyes, δολοφονήθηκε στην Santa María Ostula.
Teódulo Santos Girón, δολοφονήθηκε στην Santa María Ostula.
Longino Vicente Morales, εξαφανίστηκε στην Guerrero.
Víctor Ayala Tapia, εξαφανίστηκε στην Guerrero.
Jacinto López Díaz “El Jazi”, δολοφονήθηκε στην Puebla.
Bernardo Vázquez Sánchez, δολοφονήθηκε στην Oaxaca
Jorge Alexis Herrera, δολοφονήθηκε στην Guerrero.
Gabriel Echeverría, δολοφονήθηκε στην Guerrero.
Edmundo Reyes Amaya, εξαφανίστηκε στην Oaxaca.
Gabriel Alberto Cruz Sánchez, εξαφανίστηκε στην Oaxaca.
Juan Francisco Sicilia Ortega, δολοφονήθηκε στην Morelos.
Ernesto Méndez Salinas, δολοφονήθηκε στην Morelos.
Alejandro Chao Barona, δολοφονήθηκε στην Morelos.
Sara Robledo, δολοφονήθηκε στην Morelos.
Juventina Villa Mojica, δολοφονήθηκε στην Guerrero.
Reynaldo Santana Villa, δολοφονήθηκε στην Guerrero.
Catarino Torres Pereda, δολοφονήθηκε στην Oaxaca.
Bety Cariño, δολοφονήθηκε στην Oaxaca.
Jyri Jaakkola,δολοφονήθηκε στην Oaxaca.
Sandra Luz Hernández, δολοφονήθηκε στην Sinaloa.
Marisela Escobedo Ortíz, δολοφονήθηκε στην Chihuahua.
Celedonio Monroy Prudencio, εξαφανίστηκε στην Jalisco.
Nepomuceno Moreno Nuñez, δολοφονήθηκε στην Sonora.

” Ακόμα κι αν πιάσουν και καταδικάσουν αυτούς που σας σκότωσαν, θα βρίσκουν πάντα άλλους που θα σας στήνουν ενέδρα και θα επαναλαμβάνουν το μακάβριο χορό που τελείωσε τη ζωή σας.
Η αδικία έχει τόσα πολλά ονόματα και προκαλεί τόσες πολλές κραυγές. Και μην ξεχνάμε ότι, ενώ ένα άτομο ψιθυρίζει, κάποιο άλλο κραυγάζει. Ακούγοντάς τους θα πρέπει να ενεργοποιηθούμε, ώστε να βρούμε μια διαδρομή που μετατρέπει την αδικία σε κάτι γόνιμο. Το μόνο που χρειάζεται είναι να χαμηλώσετε το κεφάλι σας και να ανυψώσετε την καρδιά σας .

Η δικαιοσύνη που θέλουμε είναι η συνεχής και η επίμονη αναζήτηση της αλήθειας.

Πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητο κάποιος από μας να πεθάνει, έτσι ώστε ο Γκαλεάνο να μπορεί να ζήσει. Έτσι, έχουμε αποφασίσει ότι , σήμερα, ο Marcos πρέπει να πεθάνει.
Και σε αυτές τις πέτρες που έχετε αφήσει στον τάφο του, θα μάθετε να μην πουλήσετε τον εαυτό σας, να μην παραδοθείτε, και να μην ενδώσετε.

Στις 2:08 π.μ., δηλώνω ότι ο Εξεγερμένος Μάρκος – ο αυτοαποκαλούμενος υποδιοικητής από ανοξείδωτο χάλυβα – παύει να υφίσταται ” .

Δύο λεπτά αργότερα, μετά από κάποια χιουμοριστικά υστερόγραφα που χρησιμοποιήθηκαν για να ανυψώσουν λίγο την διάθεση, ο «Μάρκος», αποχώρησε από τη σκηνή για πάντα. Τα φώτα έσβησαν, και ένα κύμα χειροκροτημάτων ακολούθησε από το πλήθος των οπαδών του έκτου και από τις βάσεις στήριξης των Ζαπατίστας και των αγωνιστών.

Στιγμές αργότερα, η φωνή του πρώην υποδιοικητή ακούστηκε και πάλι, αλλά εκτός σκηνής, λέγοντας : «Καλημέρα σύντροφοι. Το όνομά μου είναι Γκαλεάνο. Εξεγερμένος Γκαλεάνο. Μου είπαν ότι, όταν θα ήταν να γεννηθώ και πάλι, θα ήταν συλλογικά».

Εξεγερμένος Γκαλεάνο.
Μεξικό Μάϊος του 2014.
(αρχική πηγή: http://floweroftheword.wordpress.com/)
μετάφραση, επιμέλεια: Sylvia

σκουριές (αναδημοσίευση)


Μερικές φορές σκέφτομαι πως ο κόσμος είναι γεμάτος βολεμένους εγωπαθείς μαλάκες. Ο Πειραιάς, ας πούμε, είναι γεμάτος εγωπαθείς μαλάκες που ελπίζουν να τη βολέψουν. Μερικές φορές η απελπισία για όσα συμβαίνουν γύρω μου με πνίγει. Όμως μετά βλέπω αυτό το βίντεο και πάντα κλαίω και χαμογελώ.

Τη χρονιά που μας πέρασε γνώρισα κάποια παιδιά από τις Σκουριές. Μίλαγαν με ένα τρόπο τόσο ποιητικό, όπως μόνο όσοι έχουν ζήσει κοντά στη φύση ξέρουν, και τότε τα κατάλαβα όλα, πως ό,τι και να γίνει στο τέλος δεν μπορεί παρά να νικήσει το καλό. 

*****

Πάω να ψηφίσω και, παρόλο που γνωρίζω τη ματαιότητα της εκλογικής διαδικασίας, συγκινούμαι στη θέα ενός ονόματος. Και μετά θυμάμαι όλα όσα έχουν συμβεί αυτά τα χρόνια της σκουριάς, όλα εκείνα που καταχώνιασα καιρό τώρα σε μια γωνιά της μνήμης μου για μπορέσω να επιβιώσω, θυμάμαι τις υπέροχα άγριες μέρες του μεγαλειώδους Δεκέμβρη που άλλαξε για πάντα τις ζωές μας, τότε που μετριόμασταν στο δρόμο και για πρώτη φορά τους είχαμε στα ίσια, πόσοι ήμασταν, τόσοι ήμασταν, πόσοι παραμείναμε-κι εμείς παραμείναμε ως το τέλος, μετά ήρθε η Κούνεβα και όλα όσα ακολούθησαν, ακόμα την ονειρεύομαι μερικά βράδια, ανάμεσα σε ασθενοφόρα και ντουντούκες και τραίνα που καίγονται με το πρώτο φως της μέρας, τη θυμάμαι στο νοσοκομείο, μέσα σε φωνές, το πρόσωπο της δεν θα το ξεχάσω ποτέ, την ονειρεύομαι μεγάλη, τεράστια, ψηλή να φτάνει ως τον ήλιο κι εγώ δίπλα της μια μικρή κουκκίδα στο χώμα.


Στο δικό μου κόσμο δεν υπάρχουν εκλογές και αντιπροσώπευση, μόνο άνθρωποι που αγωνίζονται για ψωμί, δουλειά και δικαιοσύνη. Και μερικοί ακόμα που σκοτώθηκαν ή τσακίστηκαν από αυτό το σύστημα που γαμάει καθημερινά τις ζωές όλων μας, ο Παύλος Φύσσας, ο Σαχζάτ Λουκμάν, ο Κώστας Σακκάς. Γι’ αυτό και πάντα πλάι πλάι με τις επιστρατεύεις, τις απολύσεις, τις αυτοκτονίες, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, θα υπάρχουν και οι Σκουριές, οι αγώνες, η αντίσταση, η αξιοπρέπεια, η αυτοδιαχείριση. Κι αυτό δεν θα αλλάξει, όσες εκλογικές αναμετρήσεις κι αν γίνουν, όσες συνειδήσεις κι αν εξαγοράσουν, όσους πολέμους ακόμα κι αν ανοίξουν.

*****

Αν μπορούσα σήμερα να ψηφίσω αυτούς που πραγματικά νιώθω δίπλα μου, θα διάλεγα τον πιτσιρικά με τη μαυροκόκκινη σημαία που χορεύει μπροστά στα ματ που φυλάνε τη ναζιστική συμμορία, θα διάλεγα το όμορφο κορίτσι του κεερφα που περιφρουρεί μια πορεία κι ας είναι μια σταλίτσα άνθρωπος, θα διάλεγα τις γιαγιάδες που τραγουδούν μέσα από τα δακρυγόνα στις Σκουριές και υψώνουν τις γροθιές στον αέρα και φωνάζουν κάτω τα χέρια απ’τους αγωνιστές (οι γιαγιάδες!), θα διάλεγα όλους αυτούς τους ανώνυμους χωρίς σημαίες που ποτέ δεν κουράζονται να φωνάζουν για την αδικία, θα διάλεγα το Βασίλη και το Γιώργο που φυλακίστηκαν τόσους μήνες γιατί θέλησαν να σώσουν ένα δάσος, αυτό το δάσος που όλοι μας γράφαμε στις εκθέσεις του Δημοτικού ότι θέλουμε να σώσουμε. 

Ξαναβλέπω τα δύο παιδιά στη Χαλκιδική που αποφυλακίστηκαν πριν λίγους μήνες και θέλω να τους αγκαλιάσω, δεν τους γνωρίζω αλλά τους νιώθω συγγενείς μου, βλέπω βίντεο με τόσες και τόσες αντιφασιστικές πορείες στην Κρήτη, βλέπω και τον εαυτό μου να φωνάζει και δυσκολεύομαι να με αναγνωρίσω, συνήθως είμαι σιωπηλός, μέσα στο πλήθος όμως ποτέ δε φοβάμαι. Από το “Στο δρόμο να σπάσουμε το φόβο”, που ξεκίνησε τους πρώτους μήνες μετά το Δεκέμβρη του ’08 ως το “Σιγά μην κλάψω σιγά μη φοβηθώ” που έγινε εν μέρει η φωνή μιας ολόκληρης γενιάς, εμείς χορέψαμε, τραγουδήσαμε, συγκρουστήκαμε, κάτι κάναμε, αυτά μπορούσαμε αυτά κάναμε. Και στο τέλος θα κερδίσουμε.

*****

Μερικές φορές σκέφτομαι πως ο κόσμος είναι γεμάτος βολεμένους εγωπαθείς μαλάκες. Όχι πάντως ο δικός μου κόσμος.

Παρασκευή 23 Μαΐου 2014

Θέλουμε Ανθρώπους (αναδημοσίευση)



"Θέλουμε Ανθρώπους που πρώτα διακρίνουν το καλό σε κάθετι, και στο σκοτάδι ακόμα, κι έπειτα το κακό και το ανάποδο με σύνεση αλλάζουν. Που δεν σκώπτουν, ειρωνεύονται και διακωμωδούν, αν εναλλακτικές δεν έχουν οι ίδιοι να προτείνουν. 

Ανθρώπους που αυτοσατιρίζονται, προτού το δικαίωμα να κρίνουν θεμελιώσουν, πρωτοπόροι για να γίνουν και παραδείγματα στην αλλαγή που οραματίστηκαν και τεκμηριώνουν. 
Πρόσωπα που δεν απομυζούν τη δύναμη από ομάδες, συντεχνίες και συνάφια, αλλά ατόφια την αυτοεκτίμηση από μέσα τους αντλούνε. 

Συναξαριστές εμπειριών τους θέλουμε κι όχι καθηλωμένους σε τόπους, σε συνήθειες, στα περασμένα. Του διαφορετικού εραστές και του πρωτόγνωρου θιασώτες. Πρόσωπα, που η γνώση της ματαιότητας, πείσμα ενάντια στο μηδέν τους δίνει. Που τα παιδιά, την οικογένεια, την ηθική ως πρόσχημα για την αδράνεια, τη χλεύη , τη φιλαυτία δεν παρουσιάζουν. 

Ανθρώπους που ποτέ δεν λένε ''αυτό το ξέρω'', αλλά ''θα το μάθω καλύτερα ακόμα''. 
Παράσιτα δεν στέργουνε, που την ανασφάλεια προφασιζόμενα, ρουφούν τη δύναμη του άλλου και ευθύς μόλις τον ξεράνουνε, καινούργια θύματα γυρεύουν να προσκολληθούνε. 

Παράφορους τους οραματιζόμαστε και πάντα ερωτευμένους με την οικουμένη. 
Ιδανικούς μέσα στις ήττες τους και στις συγκυρίες με επίγνωση γενναίους. 
Ανθρώπους που κερνούν κρασί τον Χάροντα, την ασθένεια, τον πόνο, την οδύνη. 
Θέλουμε πλάσματα τραγικά και αποφασισμένα, που στον Θεό "σαγαπώ" αντί για προσευχές ψελλίζουν. 

Κι εκείνους που παλεύουν για το αδύνατο, επειδή γνωρίζουν πως έτσι ξεριζώνεται το χάος. 
Θέλουμε Ανθρώπους που την καθημερινότητα σε καινούργιο θαύμα μετατρέπουν. 
Και δεν μεμψιμοιρούν ή παραδίνονται, γιατί στο ελάχιστο και στο ασήμαντο διάλεξε ο Πλάστης να κρύψει το σύμπαν όλο. 

Ανθρώπους που γεννήθηκαν και οι αποφάσεις τους οι μικρές αλλάζουν την ιστορία και τη μοίρα." 

Απόσπασμα από το βιβλίο του Ευστράτιου Παπάνη με τίτλο "Ψυχολογία της Προσωπικότητας και Αυτοεκτίμηση", Eκδόσεις Oxy Books.

Πολιτισμός είναι να κατανοείς τη γάτα (αναδημοσίευση)

γράφει η Ελένη Καρασαββίδου

Πάντοτε αρχές Απρίλη, όπως και τέλη Οκτώβρη, θυμάμαι τον ένα μου παππού… Γιατί ο παππούς μου είναι ίσως ο άνθρωπος που περισσότερο από όλους τους άλλους μου έμαθε τον πολιτισμό της πράξης. Κι αυτό αφορά την σχέση του με το αδύναμο εκείνο από το οποίο δεν είχε να προσδοκά ούτε ένα μπράβο, (πόσο μάλλον κάτι που θα τον ωθούσε στον κοινωνικό κορμό) μόνο το περίσσευμα της καρδιάς.. Τα ζώα, που τόσο συχνά οι άνθρωποι τα προσεγγίζουμε μέσα από γενικές κατηγορίες που ελάχιστα περιγράφουν τι είναι το καθένα τους πραγματικά και μέσα από στερεότυπα που μικραίνουν και την δική τους πολυπλοκότητα και τον δικό μας ορίζοντα ψυχής.

Γιατί ο παππούς μου είναι ο μοναδικός άνθρωπος που ξέρω που γηροκομούσε τα γαϊδουράκια του… « Τόσα χρόνια δούλευαν για μένα», έλεγε, αγωγιάτης ο ίδιος στα νιάτα του, θυμίζοντας με τον πιο άδολο τρόπο την θεωρία για το απλήρωτο εργατικό δυναμικό, την ίδια ώρα που οι αγνοί και ταπεινοί χωρικοί των ρομαντικών χρόνων της αγνής ελληνικής επαρχίας, με το που δεν μπορούσαν τα γαϊδουράκια να κουβαλήσουν τα έριχναν στον γκρεμό…

Ο παππούς μου, (απολίτικος με την κοινή έννοια, στο σπίτι του οποίου χωρούσαν –κυριολεκτικά- οι πάντες κι αυτό το Αριστοτελικό συναμφότερον αποτελεί ύψιστη πολιτική) μου έμαθε πως δεν έχει σημασία τι ιδεολογία λες ότι έχεις, (αριστερή, αντιεξουσιαστική, δεξιά, συντηρητική, πατριωτική, ανθρωπιστική όλα αντίθετα κι όλα αλληλοσυμπληρούμενα…) αν δεν τιμάς την ψήφο σου με την στάση ζωής σου. Πως δεν έχει σημασία τι ψηφίζεις αλλά το πώς ζεις. Όταν οι «τσάποι μας» (τα γαϊδουράκια μας) γερνούσαν, ο παππούς τα έστρωνε χαλί από μαλακά άχυρα στον σταύλο, τους έβαζε λάδι στις πληγές, κατέβαινε με την λάμπα να δει αν θέλουνε κάτι, τα χάιδευε με αλληλεγγύη… Ακόμη και τα χρόνια που συνυπήρχαμε με τον παππού στον πλανήτη και δεν τα χρειάζονταν πραγματικά.

Τα ζώα καταλάβαιναν, και τον κοιτούσαν, μας έλεγε, με απεριόριστη ευγνωμοσύνη. Ίδια γλώσσα, η γλώσσα των ματιών, στιγμές από έναν παράδεισο χαμένο, από μια σχέση βιβλική, σε έναν μικρό σταύλο. Και πραγματικά, τώρα που πλησιάζει το Πάσχα θυμάμαι πάντοτε πως ο Χριστούλης, σύμβολο των καλών και των κακών Χριστιανών, επέλεξε να γεννηθεί ανάμεσα στα ζώα και να πεθάνει ανάμεσα στους ληστές… Οι «καλοί νοικοκυραίοι» (κάποιοι, ποτέ όλοι) με τις καθαρές, διατηρημένες με φόλα ή με κλωτσιές αυλές, πού ήταν;

Τούτη την εποχή, που χιλιάδες μικρά κουταβάκια ή γατσουνάκια πετιούνται στους κάδους ζωντανά, θυμάμαι τον παππού μου… Θυμάμαι ακόμη κι έναν άλλον, διασημότερο παππού, τον Κοκτό, που έγραψε: «Ο άνθρωπος είναι πολιτισμένος, στον βαθμό που ξέρει να κατανοήσει τη γάτα»…

Το ίδιο ισχύει για όλα τα ζώα, συγκατοίκους μας σε αυτόν τον πλανήτη, πάνω στα οποία εξασκήσαμε τις πρώτες μορφές καταπίεσης και ιεραρχίας, πριν τις μεταφέρουμε αυτούσιες στην κοινωνία των ανθρώπων. Σε έναν πλανήτη που βιάζουμε, μολύνουμε, σφάζουμε, ηχορυπαίνουμε, μας ενοχλούν τα .. κόπρανα ή οι κραυγές των ζώων… Γεμάτη η ελληνική επαρχία από «καλούς καγαθούς» που πετούν ζωντανές ψυχούλες τις εποχές της αναπαραγωγής σε κάδους καταδικάζοντας τες σε ένα θάνατο μαρτυρικό. Όπως σωστά σχολιάστηκε κάποτε «για τα ζώα κάθε άνθρωπος είναι ναζί…»

Κι ανάμεσα τους τα κατοικίδια, που μας φυλούν με κίνδυνο της ζωής τους όπως τα σκυλιά (υπάκουα δυστυχώς σε όποιο αφεντικό γι αυτό και τα υπέροχα αυτά πλάσματα χρησιμοποιήθηκαν ως ανθρωποφύλακες από βάρβαρα καθεστώτα) κι οι γατούλες…

Τα σκυλάκια που όταν αγαπούν, αγαπούν για πάντα, με τον πιο άδολο τρόπο του κόσμου, και ι περισσότερες φυλές τους θα πεθάνουν για σένα (ή και σε σκοτώσουν για σένα… κι ιδού το πρόβλημα!)

Αν το σκεφτείτε, όπως μου επεσήμανε κάποτε ο Αργύρης Κουνάδης, η γάτα είναι το μοναδικό ζώο που ο άνθρωπος δεν έβαλε στο τσίρκο. Ανεξάρτητη, αξιοπρεπής απόλυτα ανίκανη να κάνει τούμπες για ένα πιάτο φαί, δεν μπορεί ποτέ ν αγαπηθεί από ένα ελλειμματικό εγώ που ζητά οπαδούς και όχι ισότιμους παίκτες… Μισήθηκε από όλους τους δικτάτορες του κόσμου Κι όμως, όταν εξοντώθηκε στην Ευρώπη του Μεσαίωνα κι έλειψε η φυσική και δωρεάν προστασία που παρείχε από τρωκτικά της εποχής, ήρθε η Πανούκλα, ο Μαύρος Θάνατος. Και στη Νάξο, την χρονιά που τις εξοντώσαν όλες κάναν 2 χρόνια να δουν σοδειά, αφού τα τρωκτικά κόβαν τις ρίζες (για να ζήσουν κι αυτά)… Οι γάτες τα’ Άι Νικόλα, που γραψε ο Σεφέρης για την ιδιότητα να ορμούν στα φίδια και να ρουφούν το κακό και το φαρμάκι έως μιας.

Αλλά και τα ζώα αναπαραγωγής όπως τα θέλει η οικονομικίστικη αντίληψη του πολιτισμού μας, που δεν πετιούνται σε κάδους αλλά βλέπουν τα μωράκια τους (γάλακτος τα αποκαλεί ο υπερχορτάτος ουρανίσκος των Δυτικών) να κρέμονται σφαγμένα σε τσιγκέλια… (Α! αν δημιουργούνταν κάποτε ένα αντίστοιχο καρτούν με μωρά ανθρώπων πόσο οι καλοφαγάδες ηθικολόγοι θα το ονόμαζαν… αρρωστημένο, καταπίνοντας μωρά! Αρρώστια!)

Αλλά τα ζωάκια παραμένουν οι συγκάτοικοι που μας βοήθησαν όταν δεν είχαμε τεχνολογία και τεχνογνωσία να ανεβάσουμε το επίπεδο και το προσδόκιμο ζωής μας, συγκάτοικοι κι εργατικό δυναμικό διαρκώς προδομένο όταν έχανε την εργατική του δύναμη, ή αλλιώς σκοτώνουν τα’ άλογα όταν γεράσουν κατά πως το θελε η συμβολική φράση που μεστά περιέγραψε την θηριωδία αυτού του πλανήτη… Παράδειγμα που ξαναεφαρμόζεται στις κοινωνίες των ανθρώπων κάθε που ο ολοκληρωτισμός βγαίνει από τον μαύρο του τάφο, αλλά που έχει παγιωθεί πρώτα στις σχέσεις μας με την φύση, έτσι κι αλλιώς.

Όμως ο άνθρωπος έχει πολύ δρόμο για να γίνει ζώο, αφού είμαστε το πλάσμα που δεν σκοτώνει μόνο από ανάγκη αλλά κι από κέρδος ή από εκδίκηση. Τα ζώα έχουν τον δικό τους πολιτισμό και πολιτισμό μας μαθαίνουν αν είναι τα ιστία της ψυχής και του μυαλού μας στην ανοιχτή θάλασσα της πραγματικότητας.. . Πχ διακριτικά και γενναία, τόσο διακριτικά και γενναία ώστε (σε αντίθεση με τους υστερικούς εμάς) όταν νιώσουν πως έφτασε η ώρα του θανάτου τους πάνε και κρύβονται να τον συναντήσουν μόνα, «κοίταξαν» όπως γράφτηκε για την γάτα, «από το μικρό ύψος τους τις εξουσίες στα μάτια κι αγαπήθηκαν τρελά από καλλιτέχνες και παρίες ή από αρχαίους λαούς που θα ήθελαν να ‘ναι όπως αυτή μπροστά στον μονάρχη». Εξόριστα να ψάχνουν στα σκουπίδια του κυνικού πολιτισμού μας στις μέρες μας, υποχείριο στην μπότα, στην ρόδα στη φόλα και στο βλέμμα κάθε ηλίθιου που θαρρεί πως είναι δικαίωμα του να δυναστεύει τον πλανήτη. Τώρα που οι φόλες θα θεωρηθούν φτηνότερες από προγράμματα αντιλυσικού εμβολιασμού και στειρώσεων νέες κατακόμβες, ακαταμέτρητες από τις επίσημες ιστορίες του πλανήτη αφού τους λείπει η γραπτή γλώσσα, θα συμβούν.

Ανάμεσα σε όλον αυτόν τον ορυμαγδό οι μετέχοντες στο φιλοζωικό κίνημα, κάποιοι/ες μεταφέροντας τις υστερίες, τις ιδεοληψίες, και τις σεπαρατίστικες ιδεολογίες των ανθρώπων κι εκεί δυστυχώς, αφού είναι απλώς ιδιοκτήτες ζώων (κατά κανόνα «ακριβών»…) ή σπισιστές, αγαπώντας μονάχα ένα είδος, ή ακόμη και μισάνθρωποι, αφού δεν μπορούν ν αποδεχτούν αυτό που είμαστε πραγματικά και να παλέψουν να το καλυτερέψουν… Κι όμως! Ανάμεσα τους και οι φιλόζωοι που κατανοούν πως είτε με δυο πόδια είτε με τέσσερα σε πλησιάσει το άλλο πλάσμα, σου θέτει την ίδια ερώτηση «τι είδους άνθρωπος είσαι; Σε τι κόσμο θέλεις τα παιδιά του κόσμου να ζήσουν;» (Και δεν είναι καθόλου τυχαίο πως τα ίδια πάνω κάτω υγειονομικού τύπου επιχειρήματα χρησιμοποιούν οι αποκαθαρμένοι εναντίον των διαφορετικών και των «άπλυτων», ανθρώπων και ζώων… αλήθεια αποκαθαρμένοι βρωμιάρηδες;) Ανάμεσα σε όλον αυτόν τον ορυμαγδό άνθρωποι που ταΐζουν με μπιμπερό παρατημένα πλάσματα αυτήν την εποχή κι ας τους δυσκολεύει, σε ένα ταξίδι ψυχής, που σιτίζουν αδέσποτα επεκτείνοντας κι εκεί στα πιο αθώα την έννοια της αλληλεγγύης κι ας τους στραγγίζει. Γιατί οι γνήσιοι φιλόζωοι τιμούν μέσα από τα ζώα την Ζωή. Κι έτσι η ανθρωπότητα δεν θα ξεμπερδέψει εύκολα (όσο κι αν το προσπαθεί) από τους εναπομείναντες συγκατοίκους της.

Κάθε 4 Απρίλη λοιπόν, Παγκόσμια Ημέρα των Αδέσποτων, τον θυμάμαι τον παππού. Θυμάμαι αυτό που αντιπροσώπευε. Μπορεί να μην ήταν «εθνικός ήρωας» του ποντιακού ελληνισμού όπως ο «Ιστιλίν» ο άλλος μου παππούς, αλλά ήταν ο ήρωας μου…

ΥΓ Στη Μερλίνα μου, την υπέροχη Λύκο-σκυλίτσα μου που μου φωλιάσανε, αυτήν που μου μαθε επίσης πολιτισμό, στις γατούλες μου που ‘πάθαν το ίδιο, αυτές που μου ‘μαθαν να τις σέβομαι και να σέβομαι λιγάκι περισσότερο κι εμένα… Έφυγαν δίχως να πάρουν πίσω τ’ όνομά τους.

Για να τελειώνουμε με τους τρελούς καιρούς (αναδημοσίευση)


Σημειώσεις για τον κοινωνικό αναρχισμό και το ελευθεριακό κίνημα
Του Νίκου Νικολαΐδη  

Στις μέρες μας εμφανίζεται μια αντιπαράθεση μεταξύ του λεγόμενου κοινωνικού αναρχισμού και του λεγόμενου ατομικιστικού ή μηδενιστικού αναρχισμού. Αυτό το κείμενο δεν θα ασχοληθεί με τη δεύτερη τάση, ούτε θα αναφερθεί στον κοινωνικό αναρχισμό ως τάση που αντιπαρατίθεται στον ατομικιστικό και το μηδενιστικό αναρχισμό, όπως συχνά συνηθίζεται. Σκοπός αυτού του κειμένου είναι να συμβάλει στη συζήτηση για το ελευθεριακό κίνημα, όρος που ίσως εκφράζει πιο ξεκάθαρα αυτό που πολλοί περιγράφουν ως «κοινωνικό αναρχισμό». Και να υπενθυμίσει ότι ο αναρχισμός είναι εξ ορισμού κοινωνικός και οικουμενικός.
Εδώ και τρεις δεκαετίες στην Ελλάδα διαμορφώνεται ένα διάχυτο αντιεξουσιαστικό ρεύμα που σε πολλές περιπτώσεις έχει παίξει αποφασιστικό ρόλο, τόσο σε αργές κοινωνικές διεργασίες, όσο και σε γεγονότα της κεντρικής πολιτικής σκηνής. Στην προηγούμενη φάση της παγκοσμιοποίησης και μετά την κατάρρευση των κατ’ όνομα κομμουνιστικών καθεστώτων, η «αναρχία με μικρό α» είχε καθοριστική επίδραση στα νέα κινήματα, ένα μεγάλο μέρος της αριστεράς ένιωσε την υποχρέωση να αυτοκαθοριστεί ως αντιεξουσιαστική, ενώ η αυτοοργάνωση αποτέλεσε απαραίτητο επιθετικό προσδιορισμό όλων σχεδόν των προσπαθειών.

Σήμερα η ελληνική κοινωνία μεταβαίνει από την ενσωμάτωση και την εσωτερίκευση της καπιταλιστικής λογικής και ηθικής στον βίαιο αποκλεισμό. Ο φασισμός υποδεικνύεται ως θεραπεία για τα προδομένα όνειρα και τις απατηλές υποσχέσεις του καπιταλιστικού παραδείσου. Η αυτοσυνείδηση του διάχυτου αντιεξουσιαστικού ρεύματος είναι πλέον επιτακτική.

Οι πρώτες ενότητες αυτού του κειμένου θα αναφερθούν στην προέλευση του όρου «κοινωνικός αναρχισμός» και θα προσπαθήσουν να περιγράψουν συνοπτικά τον κλασικό αναρχισμό και την ευρύτερη έννοια του ελευθεριακού κινήματος. Στη συνέχεια θα αναφερθούν συμπεριφορές και αντιλήψεις που κρίνονται ως εμπόδια στην ανάπτυξη του κινήματος για την κοινωνική απελευθέρωση. Τέλος, θα καταγραφούν ορισμένα σημεία με την ελπίδα να φανούν χρήσιμα στη συζήτηση για την εξέλιξη του διάχυτου αντιεξουσιαστικού ρεύματος στον ζωντανό εκείνο ιστό που όχι μόνο θα σταθεί εμπόδιο στη βαρβαρότητα, αλλά και θα επαναφέρει την ουτοπία.

Ο «κοινωνικός αναρχισμός»
To 1995 o Μάρραιη Μπούκτσιν, στο βιβλίο του «Κοινωνικός ή lifestyle αναρχισμός» (στα ελληνικά εκδ. Ισνάφι, 2005), επιχείρησε μια εναντίωση σε αυτό που αποκαλούσε lifestyle αναρχισμό, κατηγορώντας τον ως ατομικιστικό, αντιοργανωτικό, μισάνθρωπο και μεταφυσικό. Σε αντιπαράθεση σε αυτόν, πρότεινε τον κοινωνικό αναρχισμό, προσδίδοντάς του τέσσερα γνωρίσματα κατάλληλα (σύμφωνα με τον Μπούκτσιν) για τη σύγχρονη εποχή: την ανυποχώρητη αντίθεση στον κρατισμό, την πίστη στην άμεση δημοκρατία, τη δράση για δημιουργία συνομοσπονδίας αποκεντρωμένων δήμων και ένα όραμα για μια ελευθεριακή κομμουνιστική κοινωνία. Αποκαλούσε κοινωνικό αναρχισμό την εξέλιξη του κλασικού αναρχοκομμουνισμού και του ιστορικού αναρχοσυνδικαλισμού, επιχειρώντας μια επικαιροποιημένη κοινωνική μορφή και περιεχόμενο των δύο αυτών ρευμάτων του αναρχισμού, μπολιασμένων επιπλέον με την οικολογική σκέψη, στην κατεύθυνση πάντα της δημιουργίας ενός οργανωμένου λαϊκού κινήματος. Παράλληλα με αυτόν τον προσδιορισμό του κοινωνικού αναρχισμού αναπτύχθηκαν τα ρεύματα της συμμετοχικής δημοκρατίας, του ελευθεριακού κοινοτισμού, της κοινωνικής οικολογίας και του Κομμουναλισμού. Στην Ελλάδα, σήμερα, ως κοινωνικός αναρχισμός γενικά εννοείται η τάση εκείνη που αντιτίθεται στον ατομικιστικό και μηδενιστικό αναρχισμό, χωρίς απαραίτητα να συμφωνεί με τον ορισμό του κοινωνικού αναρχισμού από τον Μπούκτσιν.

Το ελευθεριακό κίνημα
Ο αναρχισμός υπήρξε γέννημα της δυτικής κοινωνίας, συγκεκριμένα του διαφωτισμού και του εργατικού κινήματος, ενσωματώνοντας συγχρόνως προκαπιταλιστικές κοινωνικές δομές και παραδόσεις, όπως οι αγροτικές κοινότητες και ο κολεκτιβισμός. Η γέννησή του συμπίπτει με την εγκαθίδρυση της βιομηχανικής κοινωνίας, υπήρξε προϊόν της αναγκαιότητας οργάνωσης των αντιστάσεων σε αυτήν και διαφοροποιήθηκε από το υπόλοιπο σοσιαλιστικό κι εργατικό κίνημα της εποχής στο βαθμό που έθεσε ως απαραίτητο συστατικό του αγώνα για κατάργηση της οικονομικής εκμετάλλευσης την αντίθεση σε κάθε μορφή εξουσίας, κυρίως υπό την επιροή της σκέψης του Μ. Μπακούνιν. Ο Π. Κροπότκιν συνεισέφερε την ανάδειξη ως κεντρικών των αξιών της αλληλεγγύης και της αλληλοβοήθειας, με στόχο την ανυποχώρητη εναντίωση στην αυξανόμενη επιρροή του Κοινωνικού Δαρβινισμού, δηλαδή της κυριαρχίας του πνεύματος του ανταγωνισμού και της φυσικής επιλογής μέσω της επικράτησης του ισχυροτέρου, που οι καπιταλιστές υποδείκνυαν ως κύρια χαρακτηριστικά της φύσης και της ανθρωπότητας.

Ο αναρχισμός επιπλέον συμπεριέλαβε στοιχεία προσωπικής και συλλογικής ηθικής και ανέπτυξε ελευθεριακές εκδοχές της παιδείας και του πολιτισμού. Στα τέλη του 19ου αιώνα μέσα στο αναρχικό κίνημα αναπτύχθηκαν παράλληλα οι τάσεις του ατομικιστικού αναρχισμού (που σε κάποιες εκδοχές του συνδέθηκαν με τον ιλλεγκαλισμό και το νετσαγιεφισμό), του αναρχοκομμουνισμου και του αναρχοσυνδικαλισμού. Στις χώρες εκείνες όπου κυρίως ο αναρχοσυνδικαλισμός (Ισπανία) αλλά και ο αναρχοκομμουνισμός (Ουκρανία) έλαβαν τη μορφή οργανωμένου λαϊκού κινήματος, οι τάσεις του ατομικισμού και του ιλλεγκαλισμού έπαιξαν ελάχιστο ρόλο και πρακτικά εξαφανίστηκαν, ενώ ο νετσαγιεφισμός κατατάχτηκε στην εξουσιαστική πτέρυγα του επαναστατικού κινήματος και όχι στον αναρχισμό.

Το να αντιλαμβανόμαστε όμως τον αναρχισμό απλά ως μια έκφραση του ευρωπαϊκού εργατικού κινήματος, τον περιορίζει σε κάτι που έχει ολοκληρώσει τον ιστορικό του ρόλο. Διάφοροι μεταμοντέρνοι αναρχικοί, αντί να διαβάσουν καλύτερα την Ιστορία, αποφάσισαν να την διαγράψουν μια και καλή, προσθέτοντας στο «τέλος της ιστορίας» του Φουκουγιάμα και το «τέλος των πολιτικών οραμάτων».

O ισπανικός αναρχοσυνδικαλισμός ήταν αναμφισβήτητα η υψηλότερη έκφραση του κλασικού αναρχισμού. Τι κρατάμε όμως από αυτόν; Τις φωτογραφίες από τα τεθωρακισμένα της CNT και τις διαμάχες για τη συμμετοχή των αναρχικών στην κυβέρνηση; Είναι δυνατόν η προσέγγισή μας να εξαντλείται στην ύπαρξη ή όχι συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας και στο αν στις κολεκτίβες υπήρχε υπερβολική πειθαρχία ή αν τα μέλη τους αισθάνονταν ανία και άγχος; Ποιο τελικά είναι το νήμα εκείνο που συνδέει το σύντομο καλοκαίρι της αναρχίας με την επανάσταση του Αριστόνικου, το κίνημα του Μπεντρεντίν, τους Ταμπορίτες, τις εξεγέρσεις των σκλάβων στις αποικίες της Καραϊβικής, τη μακραίωνη ινδιάνικη αντίσταση;
Αποφεύγοντας τη γραμμική δυτικοκεντρική ανάγνωση της ιστορίας, ας αναρωτηθούμε: ποιες εκφράσεις του αναρχισμού ήταν προϊόν δεδομένων ιστορικών συνθηκών και ποια είναι τα διαχρονικά εκείνα χαρακτηριστικά που οδηγούν στην αέναη επανεμφάνιση σε όλη την πορεία της ανθρώπινης Ιστορίας του αιτήματος για πανανθρώπινη ελευθερία και πολιτική και οικονομική ισότητα; Ποια η δομή, οι μηχανισμοί, οι αρχές, οι αξίες, τα νοήματα, οι σχέσεις που επιτρέπουν στο αίτημα για πανανθρώπινη ελευθερία και πολιτική και οικονομική ισότητα να μεταμορφώνεται σε ένα οργανωμένο κίνημα, στο ελευθεριακό κίνημα;

Αν ορίσουμε (λίγο σχηματικά) το ελευθεριακό κίνημα ως την κίνηση ενός σημαντικού τμήματος της κοινωνίας προς τη συνολική απελευθέρωση με μέσο την ελευθερία, δηλαδή προς την ελευθερία μέσω της ελευθερίας, μπορούμε επίσης να συμπεράνουμε ότι το ελευθεριακό ρεύμα συγκροτείται ως κίνημα όταν φτάνουν σε κρίσιμο επίπεδο ανάπτυξης και αλληλεπίδρασης οι ελευθεριακές ιδέες, οι πρακτικές, οι δομές και οι καθημερινές σχέσεις. Ποια είναι τα εμπόδια στην ανάπτυξη αυτού του κινήματος, ενός κινήματος που (μην το ξεχνάμε) είναι γέννημα της κοινωνίας στην οποία ζούμε και άρα κουβαλά εντός του, ως προπατορικό αμάρτημα, όλα τα προβλήματα που αυτή δημιουργεί; Ένα κίνημα-γέννημα της δυτικής κοινωνίας: πολέμιος και συγχρόνως φορέας των προβλημάτων της:

1. συνομωτικό ύφος – «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα»
Η αστική τάξη στη μακρόχρονη πορεία της για κατάληψη της εξουσίας γέννησε και κληροδότησε την παράδοση των μυστικών εταιρειών και το συνωμοτικό στυλ. Η γένεση της φιγούρας του συνωμότη δεν αποτελεί πρόβλημα για μια τάξη που στοχεύει στην κατάληψη της εξουσίας και τον έλεγχο της κοινωνίας, βρίσκεται όμως σε αντιπαράθεση προς την κοινωνική απελευθέρωση.

Ο Βίκτωρ Σερζ, στο βιβλίο του Τι πρέπει να ξέρει κάθε επαναστάτης (Παρίσι 1926, στα ελληνικά εκδ. Θεωρία, 1982) εξετάζει τη δράση της τσαρικής μυστικής αστυνομίας Οχράνα, έχοντας πρόσβαση στα αρχεία της που ήρθαν στα χέρια των σοβιέτ μετά την επανάσταση του 1917. Συμπεραίνει ότι καμία αστυνομία δεν μπορεί να ανακόψει το οργανωμένο επαναστατικό κίνημα, επισημαίνοντας ότι πολύ μεγαλύτερο εμπόδιο για το επαναστατικό κίνημα είναι η εσωτερίκευση, από τα μέλη του κινήματος, μιας αστυνομικής αντίληψης της ιστορίας. Η επαναστατική πόζα, η γοητεία της συνωμοσίας, το φλερτάρισμα με την παραβατικότητα σταδιακά αντικαθιστούν την αγάπη για την ελευθερία και το όραμα για μια απελευθερωμένη κοινωνία με την σαγήνη της παρανομίας και της ριψοκίνδυνης ζωής. Ο επαναστάτης που δεν μάχεται πια για μια απελευθερωμένη κοινωνία παύει να αισθάνεται τον εαυτό του ως τμήμα ενός άλλου κόσμου που γεννιέται. Μετατρέπεται τελικά σε ένα υποκείμενο που βιώνει το νιτσεϊκό «ζειν επικινδύνως», το ίδιο σύνθημα (vivere pericolosamente) που προέτασσαν οι Ιταλοί φασίστες.

2. ιεραρχική οργάνωση – το κόμμα-στρατώνας/εργοστάσιο
Η συγκροτημένη και μεθοδική ιεραρχική οργάνωση της αστικής κοινωνίας άφησε το αποτύπωμά της στο επαναστατικό κίνημα. Ο Λένιν αποτιμούσε θετικά το γεγονός ότι το οργανωτικό μοντέλο των εργοστασίων προσέφερε το οργανωτικό μοντέλο του «αποτελεσματικού», ιεραρχικά δομημένου, πειθαρχημένου κόμματος της εργατικής τάξης. Η υπακοή, η πειθαρχία, ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός, η δικτατορία του προλεταριάτου μετατράπηκαν σε αξίες. Αυτό δεν ήταν βέβαια κατάκτηση του επαναστατικού κινήματος αλλά αντανάκλαση της βιομηχανικής ζωής.

Τελικά η ενσωμάτωση σε έναν «αποτελεσματικό» μηχανισμό συνετέλεσε στη δημιουργία του σταλινικού ολοκληρωτισμού, ενώ η ουτοπία της ισπανικής επανάστασης του 1936 ήταν προϊόν της οργάνωσης της αντιπειθαρχίας, του ζωογόνου πνεύματος της ελευθερίας, της απελευθέρωσης των δημιουργικών δυνατοτήτων των ανθρώπων στο πλαίσιο του ελευθεριακού κινήματος που «κουβαλούσε έναν καινούργιο κόσμο στην καρδιά του».

3. μονοδιάστατη σκέψη-επιστημονισμός
Ο αστικός κόσμος αντικατέστησε την πίστη στους παπάδες με την πίστη στην επιστήμη. Πολύ νωρίς ο Μπακούνιν προειδοποιούσε για τη διανοητική χειραγώγηση που ασκούσε ο Μαρξ μέσω αυτού που κατόπιν ονομάστηκε «επιστημονικός σοσιαλισμός». Οι ειδικοί της επανάστασης, που κατείχαν τη συνείδηση της επαναστατικής νομοτέλειας και τους μηχανισμούς της, δεν διέφεραν από τους ειδικούς της αστικής κοινωνίας που κατείχαν, με εξίσου αναμφισβήτητο, επιστημονικό τρόπο, όλους τους νόμους της βιολογικής ζωής και τους κανόνες για τη βελτίωση της ανθρωπότητας.

Η κάστα των ειδικών της επανάστασης βρισκόταν στη θέση του θεού, πάνω από τη ζωή – και ό,τι έχει αποσυνδεθεί από τη ζωή, σύντομα στρέφεται ενάντια στη ζωή. Η ηθική χαρακτηρίστηκε «μικροαστικό κατάλοιπο», το πάθος για ζωή και για ελευθερία δυσφημίστηκαν ως «ουτοπικός σοσιαλισμός».

Πέραν της οικοδόμησης μιας κολοσσιαίας άτυπης ιεραρχίας, τα θέσφατα του «επιστημονικού σοσιαλισμού» είχαν και μια περαιτέρω καταστροφική λειτουργία: δημιουργώντας ένα κλειστό σύστημα το οποίο αποδείκνυε την ακλόνητη αλήθεια των ισχυρισμών του αναφερόμενο απλά στον εαυτό του, προσέφεραν μασημένη πνευματική τροφή στους εκμεταλλευόμενους. Η τροφή αυτή ωστόσο ήταν τοξική. Δεν υπήρχε πλέον ανάγκη για σκέψη: οι ειδικοί είχαν αποδείξει τη νομοτέλεια, κατείχαν τους μηχανισμούς της, είχαν κατονομάσει τους εχθρούς. Αλλά βέβαια: «το να καταδικάσεις απαιτεί λιγότερη διανοητική προσπάθεια από το να σκεφτείς» (Έμμα Γκόλντμαν).

4. οικονομισμός
Η βαριά σκιά της αστικής κοινωνίας στο επαναστατικό κίνημα φαίνεται πολύ περισσότερο στη θεώρηση της οικονομίας, όχι απλά ως κεντρικής παραμέτρου της κυριαρχίας, αλλά ως του αποκλειστικού εργαλείου ερμηνείας της κοινωνίας. Με τον ίδιο αυθαίρετο και αφηρημένο τρόπο που η αστική κοινωνία αντικατέστησε τη θρησκεία με την οικονομία, οι οικονομιστές της «ταξικής ανάλυσης» ερμηνεύουν το σύνολο των εκμεταλλευτικών σχέσεων και της εξουσιαστικής καταπίεσης καταφεύγοντας στον «καθορισμό των τάξεων στη βάση της σχέσης τους με τα μέσα παραγωγής και την κατοχή κεφαλαίου». Σε αυτό το πλαίσιο, καθήκον του προλεταριάτου είναι «να κατακτήσει την ταξική συνείδηση συνυφασμένη με τον διαρκή αγώνα για κατανόηση της ολότητας του ιστορικού προτσές», σε αντίθεση με «την ψευδή συνείδηση της αστικής τάξης».

Στην αναρχική παράδοση αναγνωρίζεται φυσικά η ταξική εκμετάλλευση, αλλά ως ένα μόνον τμήμα του συμπλέγματος των εξουσιαστικών σχέσεων. Γι’ αυτό άλλωστε το ελευθεριακό κίνημα, αντί της πολιτικής επανάστασης (που θα επιτελούσε το πρωτοπόρο κόμμα-εκφραστής της ταξικής συνείδησης) προέτασσε την κοινωνική επανάσταση, την επανάσταση σε όλες τις σφαίρες της ζωής, σε μία διαρκή διαδικασία δημιουργίας και απελευθέρωσης, έτοιμης ανά πάσα στιγμή να υπερασπιστεί αποφασιστικά τις κατακτήσεις της (που δεν πρέπει να συγχέεται με την «κοινωνική επανάσταση» για την οποία μιλούσαν οι τροτσκιστές, θεωρώντας την μια διαδικασία που θα ακολουθούσε την πολιτική επανάσταση).

Απέναντι στη σύνθετη κοινωνική ολότητα, η παραδοσιακή ταξική ανάλυση είναι προφανώς ένα πολύ στενό ερμηνευτικό σχήμα. Όταν πάλι η ταξική ανάλυση επιχειρεί να διευρύνει το αντικείμενό της τόσο ώστε να περιλάβει εννοιολογικά τις δεκάδες άλλες παραμέτρους της καταπίεσης που έχουν έρθει στο προσκήνιο των αγώνων τις τελευταίες δεκαετίες, τότε ξεχειλώνει τόσο ώστε να καθίσταται άχρηστη.

Μπρος σε αυτήν την αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα, η ταξική ανάλυση, προκειμένου να επιβιώσει, μετατρέπεται σε ιδεολογία, δηλαδή σε ψευδή συνείδηση (Γιόζεφ Γκάμπελ). Και λαμβάνει όλα τα συνακόλουθα χαρακτηριστικά της ιδεολογίας: γίνεται χειραγώγηση, κατασκευή οπαδών, φανατισμός, τύφλωση.

Μοιάζει με χοντροκομμένο αστείο αλλά δυστυχώς είναι γεγονός: σήμερα, αντί να αξιοποιήσουμε τα θετικά στοιχεία της σκέψης του Μαρξ (το έργο του για την αλλοτρίωση, την αφηρημένη εργασία και τον φετιχισμό του εμπορεύματος) επιστρέφουμε σε έναν οικονομισμό του χειρίστου είδους. Στις πορείες μας ακούμε ιαχές που καλούν σε «ταξικό μίσος»… Πόσο άραγε παραγωγικό κι απελευθερωτικό συναίσθημα είναι το μίσος; Αντί απάντησης, ας αρκεστούμε στη διατύπωση του Ζαν-Πιερ Βουαγιέ: «Η οικονομία δεν υπάρχει!».

5. υιοθέτηση της αστικής αντίληψης για την πρόοδο
Η συνείδηση είναι συνάρτηση του τρόπου ζωής μας. Δεν είναι λοπόν περίεργο το ότι άνθρωποι που γεννήθηκαν στη βιομηχανική κοινωνία, όχι απλά πίστευαν ότι η αστική επανάσταση αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την προλεταριακή επανάσταση, αλλά επιπλέον υιοθετούσαν όλη την αστική αντίληψη για την πρόοδο. Η ιστορία της ανθρωπότητας προέκυπτε από μιαν αντεστραμμένη γραμμική ανάγνωση της ιστορίας, ολοφάνερα ευρωκεντρική, που θεωρούσε πρωτόγονες και καθυστερημένες όλες τις προηγούμενες μορφές κοινωνικής οργάνωσης. Η «πρόοδος» ήταν μια αξία αδιαμφισβήτητη, μπρος στην οποία οι αξίες άλλων μορφών κοινωνικής οργάνωσης ήταν, στην καλύτερη περίπτωση, ασήμαντες λεπτομέρειες, αφού στερούνταν του μεγαλείου της επαναστατικής νομοτέλειας ή του δυναμικού κινητήρα του ευρωπαϊκού καπιταλισμού.
Ο ύμνος των ισπανών αναρχικών, γραμμένος σε μια εποχή όπου στη χώρα επιβίωναν ακόμα προκαπιταλιστικές μορφές κοινωνικής οργάνωσης, εξέφραζε μια πολύ βαθύτερη αντίληψη της πραγματικότητας από αυτήν της τυφλής πίστης στην ανάπτυξη:

Οι αστοί, οι πωρωμένοι εγωιστές
που υποτιμούν την ανθρωπότητα
θα σαρωθούν από τους αναρχικούς
με τη δυνατή κραυγή της ελευθερίας
(…)
Οι προλετάριοι απέναντι στη μπουρζουαζία
πρέπει να φέρονται αγέρωχα
και να πολεμούν χωρίς συμβιβασμό
την καταραμένη της ηλιθιότητα

Δυστυχώς όμως η «καταραμένη ηλιθιότητα» είχε μολύνει και τα μυαλά των Ευρωπαίων επαναστατών. Ο δυναμικός κινητήρας του καπιταλισμού δεν τέθηκε σε κίνηση απλά από τις περιφράξεις και την πρωταρχική συσσώρευση ή την κατακράτηση της υπεραξίας. Την κύρια ώθηση έδωσε η κατάκτηση του «νέου κόσμου», η εξολόθρευση των ινδιάνων, η βίαιη μεταφορά ως σκλάβων εκατομμυρίων Αφρικανών, η αποικιοκρατία. Η πολιτισμένη Ευρώπη του διαφωτισμού δημιουργήθηκε χάρις στην «πρόοδο» μιας αμέτρητης σειράς λεηλασιών και σφαγών. Αλλά όσοι θεωρούσαν την ευρώπη κορωνίδα των ανθρώπινων πολιτισμών, δυσκολεύονταν προφανώς να κατανοήσουν το «ιστορικό παράδοξο» μιας αναρχοκομμουνιστικής επανάστασης που δεν ήταν προϊόν των ευρωπαϊκών διεργασιών. Μέσα στο «νέο κόσμο» των αποικιοκρατών υπήρχε ένας αόρατος παλιός κόσμος που αντιστεκόταν για αιώνες, στο Μεξικό, στις Άνδεις και στη Βόρεια Αμερική – και μάλιστα ενώ οι ινδιάνικες αυτοκρατορίες (Ίνκας και Αζτέκοι) είχαν υποταχθεί πολύ εύκολα στους κονκισταδόρες.

Οι «ασήμαντες λεπτομέρειες» των ινδιάνικων κοινοτήτων που έκαναν εφικτή τη μακραίωνη αντίσταση ήταν η κυκλική εναλλαγή των καθηκόντων και η απουσία μόνιμης εξουσίας, η λήψη αποφάσεων σε συνελεύσεις, η κοινοκτημοσύνη και ο συνειδητός αγώνας για την υπεράσπισή της.

Ξεχωριστό παράδειγμα αυτής της ανυποχώρητης και ολικής αντίστασης αποτέλεσε η φυλή των Γιάκις στο Μεξικό. Αφού επί αιώνες κατέφευγαν στα δάση και τα βουνά υπερασπιζόμενοι την κοινοκτημοσύνη και την αυτονομία, στις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα οι Γιάκις βρέθηκαν αντιμέτωποι με ένα πόλεμο μέχρις εξόντωσης, καθώς ούτε μια στιγμή δεν δέχτηκαν να απαρνηθούν τις παραδόσεις τους στο όνομα του εκσυγχρονισμού της χώρας και ξεκίνησαν έναν ανταρτοπόλεμο δεκαετιών. Υπέστησαν εκτοπίσεις, σφαγές, φυλακίσεις κι εκτελέσεις κι έπαψαν να αντιστέκονται μόνον όταν, τη δεκαετία του 1930, η νέα πολεμική τεχνολογία έδωσε τη δυνατότητα στην «επαναστατική κυβέρνηση» του Μεξικού να τους εξολοθρεύσει βομβαρδίζοντας με πολεμικά αεροπλάνα τις κοινότητές τους.

Την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα, οι Γιάκις συναντιούνται συνειδητά με τον Ρικάρντο Φλόρες Μαγκόν και τους αναρχικούς του PLM: Με το χέρι στην καρδιά σάς προσκαλούμε να επισκεφθείτε το στρατόπεδό μας, όπου τα αδέρφια σας στην εξαθλίωση θα σας υποδεχτούν με ανοιχτές αγκαλιές. Δεν έχουμε λόγια για να εκφράσουμε την αναγνώρισή μας των θυσιών σας για εμάς κι ελπίζουμε να είσαστε πάντα διατεθειμένοι να σας σφίξουμε το χέρι, μέχρις ότου ο καπιταλισμός εξαφανιστεί από αυτή τη γη των Γιάκις και η κόκκινη σημαία της Γης κι Ελευθερίας δεν θα έχει πια άλλους εχθρούς να πολεμήσει. Δεχθείτε τους χαιρετισμούς όλης της φυλής των Γιάκις και μια αδερφική αγκαλιά των συντρόφων σας στον αγώνα για Γη κι Ελευθερία… (Juan Carlos Beas και Manuel Ballesteros, Magonismo y Movimiento Indígena en México, εκδ. Antorcha, Πόλη του Μεξικού, 1986, εμπλουτισμένη επανέκδοση Σεπτέμβρης 1997).

Δεν ήταν όμως μόνο η ινδιάνικη κοινοτιστική παράδοση με τις «ασήμαντες λεπτομέρειες» που γεννούσε εξεγέρσεις στο νέο κόσμο:
«Η φυλή είναι σαν μια συστάδα δέντρων που όταν είσαι μακρυά μοιάζουν μπλεγμένα μεταξύ τους αλλά όταν τα βλέπεις από κοντά το κάθε δέντρο μοιάζει να στέκεται μόνο του» (παροιμία των λαών της δυτικής Αφρικής).

«Ubuntu»: η απελευθερωτική ουσία του δεν οφείλεται στο ότι πρόκειται για μια ελεύθερη διανομή του Linux, όπως φαντασιώνονται οι μεταμοντέρνοι θιασώτες του ελεύθερου λογισμικού. Ubuntu είναι η σύνοψη της παραδοσιακής κοσμοθεωρίας των λαών της νότιας Αφρικής. Περιφραστικά ubuntu σημαίνει «είμαι αυτό που είμαι εξαιτίας αυτού που είμαστε όλοι» και «υπάρχω επειδή υπάρχεις». Ασήμαντες λεπτομέρειες…

Η επιβίωση των κοινοτιστικών παραδόσεων στους αφρικανικούς σκλάβους που μεταφέρθηκαν στο νέο κόσμο αποτέλεσε τη βάση για το ξέσπασμα δεκάδων εξεγέρσεων που κλόνισαν συθέμελα τις ευρωπαϊκές αποικίες τον 18ο αιώνα. Οι μεγαλύτερες εξεγέρσεις των Αφρικανών σκλάβων συνέβησαν στην Αϊτή. Η πρώτη ξέσπασε 40 χρόνια πριν τη γαλλική επανάσταση, (όμως πάντα μιλάμε για τη γαλλική επανάσταση ως τη μητέρα των επαναστάσεων και όχι για την εξέγερση των σκλάβων…). Η εξέγερση συνετρίβη. Ως αρχηγός της υποδείχτηκε από τους Γάλλους αποικιοκράτες ο François Mackandal, ο οποίος θεωρήθηκε μάγος βουντού επειδή καλούσε σε επιστροφή στις αφρικανικές παραδόσεις. Κάηκε πολιτισμένα και παραδειγματικά στην πυρά το 1758. Οι εξεγέρσεις όμως συνεχίστηκαν για άλλες 4 δεκαετίες και 400.000 Αφρικανοί σκλάβοι έχασαν τη ζωή τους σε αυτές, μέχρι την παραχώρηση της ανεξαρτησίας στην Αϊτή, το 1804.

Σήμερα η μορφή του Mackandal βρίσκεται σε ένα νόμισμα της Αϊτής, της φτωχότερης οικονομίας του κόσμου, όπου τα παιδιά τρέφονται με μπισκότα φτιαγμένα από ψημένο χώμα. Η Αϊτή, ως αποικία, ήταν το πλουσιότερο νησί της Καραϊβικής, καθώς από εκεί προερχόταν το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας παραγωγής ζάχαρης και καφέ. Ως προϋπόθεση όμως για την παραχώρηση της ανεξαρτησίας τέθηκε η σύναψη δανείων με τις γαλλικές τράπεζες για την αποπληρωμή των εξόδων του γαλλικού στρατού και την αποζημίωση των γαλλικών εταιρειών. Η υποδούλωση μέσω του χρέους δεν είναι και τόσο καινούργια ιδέα, δεν θα έπρεπε να χρειάζονται ούτε αριστεροί οικονομολόγοι, ούτε επιτροπές λογιστικού ελέγχου για να εξηγηθεί…

6. ενσωμάτωση στην αυτοσυνείδηση της κυριαρχίας
Οι αστικές κοινωνίες κομπάζουν ότι είναι προοδευμένες λόγω της κατοχύρωσης των δικαιωμάτων στο εσωτερικό τους, αδιαφορώντας για το ότι η κατοχύρωση αυτή των δικαιωμάτων επιτεύχθηκε παράλληλα με τη συγκρότηση της μέγιστης πλανητικής διαίρεσης. Τα όποια δικαιώματα/προνόμια παραχωρούνταν πάντοτε κατόπιν αγώνων ή για να αποτραπούν οι αγώνες των πολιτών των δυτικών κοινωνιών και προέρχονταν από τη λεηλασία του υπόλοιπου πλανήτη, που ήταν «καθυστερημένος και πρωτόγονος» σύμφωνα με τη δυτικοκεντρική οπτική.

Τη δεκαετία του ’50 υπαρξιστές και λεττριστές μπορούσαν να αμφισβητούν την ευτυχία της εμπορευματικής κοινωνίας στα παριζιάνικα καφέ, ενώ η γαλλική αποικιοκρατία ξεκινούσε τον πόλεμο στην Ινδοκίνα και οι Γάλλοι αλεξιπτωτιστές στην Αλγερία πραγματοποιούσαν οργανωμένα μαζικά βασανιστήρια και σφαγές. Όλοι μιλάμε για τον παρισινό Μάη του ’68, τον θεωρούμε άμεσο πρόγονο του σύγχρονου ριζοσπαστικού κινήματος. Οι αφίσες και τα συνθήματα του Μάη κατακλύζουν ακόμη την εικονογραφία μας. Και όμως, λίγα χρόνια πριν, στις 17 Οκτώβρη 1961, στο Παρίσι και πάλι, συνέβη κάτι για το οποίο δεν μιλά κανείς. Η γαλλική αστυνομία κατέστειλε βάναυσα τη συγκέντρωση 5.000 αλγερινών, οι οποίοι επιχείρησαν να διαδηλώσουν ενάντια στην απαγόρευση κυκλοφορίας των Αράβων που είχε επιβάλει η γαλλική κυβέρνηση λόγω της όξυνσης του πολέμου της Αλγερίας. Οι μπάτσοι επιτέθηκαν χτυπώντας και πυροβολώντας. Εγκλώβισαν ένα μεγάλο μέρος της διαδήλωσης σε μια παρισινή γέφυρα και άρχισαν να πετούν στον Σηκουάνα τους δολοφονημένους, τους τραυματίες, αλλά και όποιον έπεφτε στα χέρια τους! Σύμφωνα με μεταγενέστερες κυβερνητικές έρευνες, τη μέρα εκείνη δολοφονήθηκαν 70 διαδηλωτές. Ανεξάρτητες έρευνες ανεβάζουν τον αριθμό των νεκρών στους 200. Προσφάτως, ο σοσιαλιστής και φίλος της Ελλάδας πρόεδρος Ολάντ, αναγνώρισε τη σφαγή και την υπαιτιότητα της γαλλικής αστυνομίας – και λίγο μετά διέταξε τους βομβαρδισμούς της γαλλικής αεροπορίας στο Μάλι! Δεν μας κάνει εντύπωση. Στην Ελλάδα το 2009, το κίνημα μεθούσε ακόμα με την εξέγερση του Δεκέμβρη, αδυνατώντας να δει ότι είχε ήδη ξεκινήσει η αντιεξέγερση με την επίθεση ενάντια στους μετανάστες. Και δεν θα μπορούσε να είχε γίνει και αλλιώς. Την περίοδο της ευμάρειας, η ελληνική κοινωνία συνολικά σχεδόν αντιμετώπισε τους μετανάστες όχι ως ανθρώπους αλλά ως εργαλεία. Τα μεγάλα και μικρά αφεντικά τους αντιμετώπισαν ως φτηνό εργατικό δυναμικό και ως μέσο υπονόμευσης των δικαιωμάτων των ντόπιων, οι ευϋπόληπτοι πολίτες ως πεδίο άσκησης μικροσαδισμού. Συγχρόνως, στις γυναίκες μετανάστριες ανέθεσαν είτε τη φροντίδα των παιδιών και των ηλικιωμένων είτε το ξεχαρμάνιασμα και την επιβεβαίωση της αρρενωπότητας του εθνικού κορμού. Τέλος, για κάποιους “επαναστάτες”, οι μετανάστες αντιπροσώπευαν την ευκαιρία δημιουργίας ενός νέου επαναστατικού υποκειμένου, δυστυχώς όμως γι’ αυτούς, αντί να είναι έτοιμοι να «πυκνώσουν τις γραμμές του ταξικού αγώνα», οι περισσότεροι μετανάστες ονειρεύονταν μια ζωή που να θυμίζει, έστω και στις επιφανειακές της λεπτομέρειες, τη δική μας ζωή…

Το life-style είναι death-style
Ας μιλήσουμε λοιπόν για τη ζωή μας… Σήμερα, στην Eλλάδα, η συγκαλυμμένη εκμετάλλευση και η ενσωμάτωση ολοκληρώνουν έναν κύκλο. Κυρίαρχη σε κάθε όψη της ζωής είναι πλέον η ωμή βαρβαρότητα. Όταν όμως σήμερα στην Eλλάδα εντοπίζεται ως κοινωνικό ζήτημα μόνο το γεγονός ότι υποβιβαζόμαστε στην πλανητική κλίμακα εκμετάλλευσης και όχι το ότι μέχρι τώρα αποδεχόμασταν την ύπαρξή της (έχοντας και το δικαίωμα να εξεγειρόμαστε ενάντια στην κενότητα και την πλήξη), δεν είναι περίεργο που ο φασισμός πλασάρεται επιτυχώς ως λαϊκό κίνημα. Εδώ και χρόνια, ο θάνατος γεμίζει το ιλιγγιώδες κενό της ύπαρξης: με τις ταινίες του Ταραντίνο, τα πρωινάδικα, τα παρατράγουδα, τον καθημερινό μοριακό φασισμό, την εξαχρείωση, τον εξευτελισμό, την απανθρωπιά, τη μιζέρια που γεννούν την ανάγκη για ήρωες. Η αποδοχή της απόγνωσης, της μισανθρωπίας, του ατομισμού οδηγούν στην αποδοχή της κουλτούρας του μίσους.

Λέγεται συχνά πως κύριο γνώρισμα της σύγχρονης κοινωνίας είναι η αυξημένη συνθετότητα, ότι καλές είναι οι ρομαντικές ουτοπικές ιδέες, αλλά είναι ανεφάρμοστες σε μια κοινωνία τόσο αυξημένης συνθετότητας. Κι όμως. Η σημερινή κοινωνία είναι η πιο μονοδιάστατη και απλοϊκή κοινωνία που έχει υπάρξει. «Τίποτα έξω από την οικονομία, τίποτα πάνω από την οικονομία, τίποτα ενάντια στην οικονομία», αυτός είναι ο απαράβατος νόμος της. Σύνθετες σε αυτήν την κοινωνία είναι μόνον οι νευρώσεις που γεννά η απόλυτη υποταγή στις νόρμες της οικονομίας. Ο κυνισμός, οι ατομικές λύσεις, ο ανταγωνισμός, το ανικανοποίητο, φαινομενικά δημιουργούν ένα κουβάρι αξεδιάλυτο. Αν όμως πιάσεις το νήμα του από την αρχή, διαπιστώνεις ότι η κυριαρχία αναπαράγεται με το χειρισμό και την καλλιέργεια των πιο απλών και βάρβαρων ενστίκτων. Κι αυτά τα απλά και βάρβαρα ένστικτα του φοβισμένου ατομικισμού εδώ και χρόνια καλλιεργούνται μεθοδικά στον καθένα…

Γι’ αυτό και δεν υπάρχει ο αθώος λαός που θα αγκαλιάσει αίφνης την άμεση δημοκρατία ή θα αφυπνισθεί από την εξεγερτική πρακτική. Η σημερινή κοινωνία είναι ένα συνονθύλευμα από μοναχικές υπάρξεις, ακρωτηριασμένες ψυχικά και πνευματικά την περίοδο της καταναλωτικής ευμάρειας. Όσοι έχασαν την ικανότητα να φαντάζονται τη ζωή τους έξω από το κάτεργο της αλλοτριωμένης ζωής, τώρα αμφιταλαντεύονται μεταξύ του να εύχονται την επιστροφή στην προηγούμενη κατάσταση και του να περιμένουν τη σωτηρία από τον κάθε κουραδοχίτωνα.

Όμως σε ένα μέρος της κοινωνίας έχουν αρχίσει να επανεμφανίζονται αξίες όπως η αλληλεγγύη και ο αλληλοσεβασμός. Και καθώς καταρρέει η πίστη στις απατηλές υποσχέσεις τόσο της νεοφιλελεύθερης ευτυχίας όσο και της αριστεράς του κοινωνικού συμβολαίου, εκεί δημιουργείται το πιο πρόσφορο έδαφος για το ελευθεριακό κίνημα. Το κίνημα αυτό πρέπει να είναι θεραπευτικό, να επανεφεύρει την κοινωνία, την κοινότητα, τις αξίες, την ανθρωπιά, την ευαισθησία. Να διατρανώνει συνεχώς ότι απεχθανόμαστε αυτήν την κοινωνία ακριβώς επειδή αγαπάμε την κοινωνία.

Ας μην υποτιμούμε τις δυνατότητές μας. Ο αντίπαλος ξέρει καλύτερα. Και φοβάται. Παρά τους ψυχικούς και πνευματικούς ακρωτηριασμούς που επέφεραν δεκαετίες εμπορευματικής κυριαρχίας, η βλάβη δεν είναι ανεπίστρεπτη. Η ελευθερία βγάζει στους ώμους μας φτερά. Παρά την κρατική κατασκευή του φασιστικού ξόανου, το διάχυτο αντιεξουσιαστικό ρεύμα δεν υποχωρεί. Ο λόγος είναι ότι ένα μεγάλο μέρος του διάχυτου αυτού ρεύματος έχει ήδη αρχίσει να συγκροτείται σε ελευθεριακό κίνημα.Ένας κύκλος που το κέντρο του είναι παντού και η περιφέρειά του πουθενά.

«Τι θα απομείνει μετά τον πόλεμο, τις σφαίρες που ρίχνουμε; To έργο που έχετε ξεκινήσει στα χωριά σας είναι πιο σημαντικό απ’ το να σκοτώνεις φασίστες, γιατί αυτό που σκοτώνετε με το έργο σας είναι το αστικό σύστημα. Με αυτή την έννοια, είναι το μόνο που θα καταγράψει η Ιστορία». (Μπουεναβεντούρα Ντουρρούτι)

«Το αίτημα για ίσα δικαιώματα σε κάθε έκφραση της ζωής είναι φυσικά δίκαιο, αλλά τελικά το πιο ζωτικό δικαίωμα είναι το δικαίωμα να αγαπάς και να σε αγαπάν». (Έμμα Γκόλντμαν)Στις 18 Ιούλη του 1936 ο στρατηγός Φράνκο κήρυξε το στρατιωτικό πραξικόπημα, γιατί δεν υπήρχε άλλος τρόπος να αντιμετωπιστεί ο ζωντανός ιστός τον οποίο επί δεκαετίες ύφαινε στην Ισπανία το ελευθεριακό κίνημα. Αυτός ο ζωντανός ιστός θυμίζει στα εξωτερικά του χαρακτηριστικά αυτό που είχε προτείνει ως «ηγεμονία» ο Γκράμσι. Η διαφορά είναι ότι για το ελευθεριακό κίνημα ο γαλαξίας των απελευθερωτικών πρακτικών δεν ήταν μια τεχνική πολιτικής επικυριαρχίας, αλλά η βάση για την οικοδόμηση της μελλοντικής κοινωνίας. Έτσι, μπορεί εξωτερικά να θυμίζει τις πρακτικές που σήμερα εφαρμόζουν η Χαμάς και η Χεσμπολάχ, αλλά δεν έχει καμία σχέση με αυτές, όπως δεν έχει καμία σχέση με όσους σήμερα σχεδιάζουν “δίκτυα αλληλεγγύης” ως μέσο για την αύξηση της πολιτικής τους επιρροής.

Ο ζωντανός ιστός που το ελευθεριακό κίνημα δημιουργεί μέσα στην κοινωνία της αλλοτρίωσης δεν εξαντλείται σε κάποιο πρόγραμμα, μεθοδολογία, πολιτική οργάνωση, ατομικό ή συλλογικό βολονταρισμό, παρ’ όλο που τα έχει ανάγκη όλ’ αυτά – και πολλά περισσότερα ακόμη. Το ελεύθερο πνεύμα, η αγάπη για τον άνθρωπο, η αντιεξουσιαστική ηθική, η ικανότητα για προσωπική δέσμευση, καθώς και η αποφασιστικότητα και η τόλμη που γεννιούνται από το δίκιο και τη συλλογική δύναμη είναι που δίνουν περιεχόμενο στις πράξεις.

Οι εκδοτικές προσπάθειες, οι απόπειρες πολιτικής συγκρότησης, τα δίκτυα πρακτικής αλληλεγγύης, ο συνδικαλισμός βάσης, οι κουζίνες ανέργων, οι ομάδες συγγένειας, οι ελεύθεροι κοινωνικοί χώροι, τα ελεύθερα μαθήματα, η αυτοδιαχείριση σε εργασιακούς χώρους, οι συνελεύσεις γειτονιάς, οι ομάδες αυτομόρφωσης, οι συνεργατικές, η παραγωγή αντικουλτούρας, ο μαχητικός αντιφασισμός, η αλληλεγγύη στους μετανάστες, η συμμετοχή στους αγώνες για την υπεράσπιση των κοινών δεν είναι μέσο για την πολιτική επικυριαρχία, είναι η βάση για την κοινωνική απελευθέρωση. Είναι ο ζωντανός ιστός που ξαναγεννά τη ζωή. Καμία εξουσία δεν μπορεί να τον νικήσει.

Πέμπτη 22 Μαΐου 2014

Έφυγε από τη ζωή ο αγωνιστής εκδότης Μιχάλης Πρωτοψάλτης


από τον Γιώργο Σταματόπουλο

Από μικρός σε κινήματα αμφισβήτησης, κινήματα αντιεξουσιαστικά, αναρχικά, «βάνδαλο αριστοκράτη» τον αποκαλούσαν οι δικοί του. Εξέδωσε σπάνια βιβλία. Πέθανε ξαφνικά χθες μετά από απανωτά εγκεφαλικά επεισόδια, σε ηλικία 56 ετών, ο εκδότης Μιχάλης Πρωτοψάλτης, αφήνοντας μεγάλο κενό στον εκδοτικό-αντιεξουσιαστικό χώρο. 

Το 1975 σύχναζε στο πρώτο αναρχικό βιβλιοπωλείο του Τέου Ρόμβου «Οκτάπους», όπου μαζεύονταν λογής περιθωριακοί, καλλιτέχνες, ποιητές, συγγραφείς και άλλοι που ψάχνονταν σε σουρεαλιστικά-ντανταϊστικά κείμενα, διάβαζαν μπιτ λογοτεχνία, γνώριζαν τους Γάλλους καταστασιακούς, τους Provos της Ολλανδίας, εξέταζαν τον Μάη του ’68 και ανέλυαν, με βάση τα κείμενα των αναρχικών συγγραφέων, την ελληνική πραγματικότητα και τα κινήματα της πρωτοπορίας – ειρηνικά και ένοπλα.

Στα μέσα της δεκαετίας του ’80 επηρεάζεται από τον κοινωνικό αναρχισμό και την πολιτική οικολογία του Καναδού ελευθεριακού διανοητή Μάρεϊ Μπούκτσιν και εκδίδει το περιοδικό «Ανθη του Κακού» αλλά εκείνο που έκανε αίσθηση πολύ πριν ήταν το περιοδικό «Ο Κόκκορας που λαλεί στο σκοτάδι». Στο τέλος της ίδιας δεκαετίας ιδρύει με άλλους τους «Οικολόγους Εναλλακτικούς» και κατέρχεται υποψήφιος για το ευρωπαϊκό και το ελληνικό Κοινοβούλιο. Το 1978-79, ως αυτόνομος, συμμετέχει στις φοιτητικές καταλήψεις.

Γνωριστήκαμε εκεί γύρω στο ’78 στο γραφειόσπιτο ενός αναρχικού, του Λεωνίδα Χρηστάκη, που εξέδιδε το εντυπωσιακό για την εποχή «Ιδεοδρόμιο». Σταματήσαμε να βλεπόμαστε και ξαναβρεθήκαμε όταν εξέδωσε το βιβλίο Yerebatan του Γιάννη Μπουκετσίδη. Το παρουσιάσαμε με τον Περικλή Κοροβέση από τις εκδόσεις Βιβλιοπέλαγος που ίδρυσε τότε (1998) και έκτοτε βρισκόμασταν στα Εξάρχεια και σε πολλές παρουσιάσεις βιβλίων, που δεν εξέδιδαν κατεστημένοι εκδοτικοί οίκοι: για τον Σπέρα, τον Ασιμο, τον Δαρβέρη, την Κ. Γώγου, την Ούλρικε Μάινχοφ. Πάθος του ήταν ο Μάρεϊ Μπούκτσιν και μετά από χρόνια κατάφερε να εκδώσει το μνημειώδες έργο του «Οι Ισπανοί αναρχικοί». Οπως μνημειώδεις ήταν και οι τσακωμοί μας για την «υπόσταση» των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων, τα οποία φοβόταν ότι υπέκρυπταν έναν λανθάνοντα (ή και φανερό) εθνικισμό. Τα τελευταία χρόνια ταλανιζόταν από τη σχέση Δημοκρατίας-Αναρχίας· άλλοτε υπερτερούσε η μια, άλλοτε η άλλη.

Πριν από λίγους μήνες μού πρότεινε να κατέλθουμε στις ευρωεκλογές αφού «ιδρύσουμε» το κόμμα «Αναρχικοί της Ευρώπης»! Το είχε καημό· θεωρούσε ότι θα το αγκάλιαζαν πολλοί από τους ανέσπερους αναρχικούς και λογής ελευθεριακοί.

Επέμενε ότι η ομοσπονδιακή Ευρώπη ήταν αναρχικό όραμα (Προυντόν) και δεν ήθελε να το χαρίσει στους Ευρωπαίους ηγέτες και στους τεχνοκράτες των «ισχυρών» κρατών.

Γλεντζές ολκής· άλλοτε επιθετικός στην κουβέντα κι άλλοτε γλυκύτατος, πάντα παρών στις μικρές εξεγέρσεις και στα εναλλακτικά, αναρχικά στέκια. «Πώς θα συνδυάσουμε τις έννοιες «κόμμα» και «αναρχία»» τον ρωτούσα. Γελούσε. «Εχει έρθει κι αυτή η ώρα» απαντούσε αμέσως μετά με σοβαρότητα. Δύο παιδιά, την Εύα και τον Ορφέα, είχε με τις κατά καιρούς συντρόφους του.

Θα κηδευτεί σήμερα από το Νεκροταφείο των Αγίων Αναργύρων, στις 17.00. Θα λείψουν από την αναρχική γραμματεία τα βιβλία που ήθελε να εκδώσει. Θα λείψει και σε πολλούς από όσους παραμένουμε εν ζωή.

έτερο Βιογραφικό (από την εφημερίδα Αυγή)

Ο Μιχαήλ Πρωτοψάλτης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1958 από γονείς φιλολόγους. Ξεκίνησε και ολοκλήρωσε τη Μέση Εκπαίδευση στη σχολή Μωραΐτη, σπούδασε Σκηνοθεσία στη σχολή Σταυράκου, Ηλεκτρονικά στα ΚΑΤΕΕ Αθήνας και Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Στα μέσα της δεκαετίας του '80 αναθεωρεί πολλά από τα θέσφατα του αναρχισμού (κυρίως σε θέματα βίας και μη συμμετοχής στους θεσμούς), εκδίδει το αντιεξουσιαστικό-εναλλακτικό περιοδικό «Άνθη του Κακού» και στα τέλη της ίδιας δεκαετίας προσχωρεί στην Οικολογική Εναλλακτική Ένωση Πολιτών, γίνεται από τα ιδρυτικά μέλη των Οικολόγων Εναλλακτικών και υποψήφιος για το ευρωπαϊκό και εθνικό κοινοβούλιο στις διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις του 1989-90.

Το Φεβρουάριο του 1973 βρέθηκε στα κυνηγητά γύρω από την κατάληψη της Νομικής και λίγους μήνες αργότερα, στις 4 Νοεμβρίου, στη διαδήλωση μετά το μνημόσυνο του Παπανδρέου παίρνει το βάπτισμα του πυρός. Στην εξέγερση του Νοέμβρη η συλλογική ψυχική ανάταση του μαζεμένου κόσμου έξω από το κατειλημμένο Πολυτεχνείο, η αίσθηση ότι οι ίδιοι άνθρωποι είναι οι δημιουργοί της ιστορίας τους και η μέθεξη στην εξέγερση, στη γιορτή χωρίς αρχή και τέλος, τον σημαδεύουν ανεξίτηλα. Στην ιωαννιδική δικτατορία μαζί με συμμαθητές του φτιάχνει μια μικρή αντιστασιακή ομάδα.

Στη Μεταπολίτευση συμμετείχε ενεργά στο αναρχικό κίνημα της εποχής. Εξέδιδε το περιοδικό «Ο Κόκκορας που Λαλεί στο Σκοτάδι», και συμμετείχε σε αναρίθμητες επιτροπές αλληλεγγύης σε κρατουμένους και υπεράσπισης πολιτικών, κοινωνικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το 1978-79 συμμετείχε στις αυτόνομες ομάδες και στις φοιτητικές καταλήψεις και στις αρχές της δεκαετίας του '80 πρωταγωνιστεί στην έκδοση της αναρχικής εφημερίδας «Αλληλεγγύη». Για τη δράση του επανειλημμένα έχει συλληφθεί, διωχθεί και φυλακιστεί ενώ έχει υποστεί 13 (!) κατ' οίκον έρευνες από τους κατασταλτικούς μηχανισμούς.

Το 1998 ίδρυσε τις εκδόσεις «Βιβλιοπέλαγος», έναν πολιτικοποιημένο εκδοτικό οίκο που εκδίδει ως επί το πλείστον ελληνική και ξένη λογοτεχνία, ιστορικά, οικολογικά και φεμινιστικά βιβλία καθώς και κόμιξ. Από το 2001 το «Βιβλιοπέλαγος» επεκτείνει τη δραστηριότητά του και στη διακίνηση βιβλίου διακινώντας τίτλους από δεκάδες ανεξάρτητους, προοδευτικούς και ποιοτικούς εκδοτικούς οίκους και πολιτικές συλλογικότητες, στην προσπάθεια να αναδειχθούν ζητήματα που η τηλεόραση και τα μεγαθήρια της πληροφόρησης υποβαθμίζουν.
Πολιτικά εμπνεύστηκε από τη θεωρία της κοινωνικής οικολογίας του Μάρεϊ Μπούκτσιν.

Εργαζόταν ως φυσικός ενώ παράλληλα διεύθυνε τις εκδόσεις «Βιβλιοπέλαγος» και το ομώνυμο πρακτορείο διακίνησης βιβλίου. Ήταν πατέρας δύο παιδιών.

Ισλανδία: Παραγράφονται χρέη νοικοκυριών προς τις τράπεζες


Περισσότερα από τα μισά νοικοκυριά της Ισλανδίας αναμένεται να ανακουφιστούν από τη διαδικασία παραγραφής μέρους των χρεών προσώπων που έχουν λάβει στεγαστικά δάνεια, η οποία ξεκίνησε σήμερα στη χώρα. Το ισλανδικό κοινοβούλιο υιοθέτησε την περασμένη Παρασκευή ένα νόμο που επιτρέπει στους δανειστές να ζητούν την παραγραφή χρεών τους, η οποία χρηματοδοτείται πλήρως από το κράτος.

Το μέτρο συνίσταται στη μείωση του κύριου μέρους του χρέους των νοικοκυριών που έχουν λάβει στεγαστικό δάνειο με επιτόκιο συνδεδεμένο με τον πληθωρισμό - κάτι που αφορά τη μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων - χωρίς εισοδηματικές προϋποθέσεις: 

Η κυβέρνηση εκτιμά πως η ρύθμιση αφορά περίπου 69.000 νοικοκυριά - από τα 124.000 που αριθμεί η χώρα - και πως κατά μέσο όρο μπορούν να διεκδικήσουν 1,1 εκατ. κορώνες (7.100 ευρώ).

Αυτή η ελάφρυνση χρεών, η οποία εξαρτάται από το ποσό του δανείου, έχει ανώτατο όριο τις 4 εκατ. κορώνες (πάνω από 25.900 ευρώ).

Χθες, η εφορία άνοιξε έναν ιστότοπο στο Ίντερνετ, τον leidretting.is, στον οποίο οι Ισλανδοί μπορούν να υποβάλουν το φάκελό τους: Μέσα στις πρώτες δύο ώρες λειτουργίας του ιστότοπου, είχαν υποβληθεί 5.000 φάκελοι, δήλωσε στην εφημερίδα Frettabladid ένας από τους τεχνικούς υπευθύνους του.

Το σχέδιο αυτό αποτέλεσε την κύρια προεκλογική υπόσχεση του κεντρώου Κόμματος της Προόδου του πρωθυπουργού Σιγκμούντουρ Γκουνλάουγκσον, νικητή των βουλευτικών εκλογών του 2013 μαζί με τον συντηρητικό σύμμαχό του, το Κόμμα της Ανεξαρτησίας.

Η ρύθμιση προκάλεσε πάντως εκτεταμένη πολεμική στην Ισλανδία και αλλού, εκ μέρους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και του οίκου αξιολόγησης Standard and Poor's, εξαιτίας του υψηλού κόστους του και των αβέβαιων οικονομικών επιπτώσεών του.