Σάββατο 14 Ιουλίου 2012

Ο Βάτραχος κάνει το γάλα βούτυρο (αναδημοσίευση)


Από την εφημερίδα Δράση (http://efimeridadrasi.blogspot.gr/)


Του Osvaldo Bayer*

Φθάνω στην Ευρώπη. Διαβάζω εφημερίδες. Ακούω συνεντεύξεις πολιτικών. Πηγαίνω σε πανεπιστήμια για να ακούσω τους σημερινούς διανοητές. Δεν μπορώ να καταλάβω. Μα τίποτα δεν έμαθε αυτή η σημερινή Ευρώπη; Είναι η πρώτη ερώτηση που κανένας δεν μπορεί να μου απαντήσει. Μόνο ένα ειρωνικό χαμόγελο αντί για απάντηση ή ένα ανασήκωμα των ώμων με ένα «ξέρω και γω». Θα ήθελα να συμβουλευτώ τους μεγάλους οικονομολόγους της ιστορίας οι οποίοι φυσικά δεν θα με φώτιζαν καθόλου ή θα προσπαθούσαν να εξηγήσουν τα ανεξήγητα. Βρίσκομαι στη Γερμανία. Εχτές στον ύπνο μου είδα ένα όνειρο. Είχα καταφέρει να συγκεντρώσω τους δέκα από τους πιο σπουδαίους φιλοσόφους της για να μου εξηγήσουν τα γιατί της σημερινής εποχής. Ήρθαν όλοι, Kant, Schopenhauer, Hegel, Nietzsche, Marx, Adorno, Jaspers, Leibnitz, Husserl και Habermas. Φυσικά ο Φρόυντ δεν ήρθε.

Άρχισα με τον Καντ, που τον κάλεσα για περίπατο στο δάσος. Τον ρώτησα σχεδόν σε ύφος επίπληξης πώς αυτής σκέφτηκε να πετύχει την Αιώνια Ειρήνη. Είχα μέσα στις τσέπες μου ένα σωρό αποκόμματα από εφημερίδες των τελευταίων ημερών. Άρχισα μ’ αυτόν τον τίτλο: «Κι άλλα θωρακισμένα άρματα μάχης της Γερμανίας για το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας. Ακούγεται για πώληση 600 έως 800 αρμάτων Leopard II Γερμανικής κατασκευής. Οι Άραβες προτιμούν το γερμανικό τανκ από το Αμερικάνικο M1 Abrams.”

Ρωτάω τον Καντ: Μα πώς η Γερμανία, ύστερα από την φρικτή εμπειρία του τελευταίου πολέμου όπου σκοτώθηκαν εκατομμύρια άνθρωποι και οι πόλεις της καταστράφηκαν, μπορεί να πουλάει όπλα σε ένα κράτος σαν τη Σαουδική Αραβία που δεν είναι δημοκρατικό και δεν σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ επίσης έχει συντρίψει το δημοκρατικό κίνημα του Μπαχρέιν το 2011; Ο Καντ μένει αμίλητος. «Την ίδια στιγμή» συνεχίζω εγώ και του διαβάζω την είδηση «Η Γερμανία πουλάει χρόνια τώρα υποβρύχια στο Ισραήλ. Υποβρύχια με πυρηνικές κεφαλές.” Η σιγή συνεχίζεται. Παίρνω μια άλλη είδηση, της 5ης Ιουνίου φέτος: “Η Γερμανία είναι η τρίτη χώρα στις εξαγωγές όπλων». Εξάγει το 11% των συνολικών πωλήσεων όπλων στον κόσμο, μετά τις ΗΠΑ (30%) και τη Ρωσία (23%). Και τώρα έρχεται η είδηση που μπορεί να επιφέρει κατάθλιψη και στον πιο αισιόδοξο του ανθρώπινου είδους: η πρώτη χώρα στις αγορές όπλων από τη Γερμανία είναι η Ελλάδα, με 15% του συνόλου. Η Ελλάδα, η πιο φτωχή χώρα της Ευρώπης, με εκατομμύρια ανέργους και με μια ανεπανόρθωτη οικονομική κρίση. Φαντασιακές δημιουργίες της πραγματικότητας.

Κοιτάζω τον Καντ που εξακολουθεί να μένει αμίλητος. Μετά πιάνω άλλα αποκόμματα πρόσφατων εφημερίδων. «Στις ΗΠΑ αυτοκτονούν κατά μέσο όρο 18 πρώην στρατιώτες που επιστρέφουν από το Ιράκ και το Αφγανιστάν». Δεκαοχτώ ζωές την ημέρα. Αληθινό δίδαγμα. Το ίδιο συνέβη με πολλούς Αργεντινούς στρατιώτες που γύρισαν από τις Μαλβίνες, προσθέτω. Συνεχίζω να διαβάζω το άρθρο για τους Αμερικανούς στρατιώτες που επιστρέφουν από το Ιράκ και το Αφγανιστάν: «Κάθε χρόνο αυτοκτονούν 6500 στρατιώτες που έχουν γυρίσει απ’ αυτούς τους πολέμους. Για κάθε έναν που σκοτώνεται στα πεδία των μαχών άλλοι 25 πεθαίνουν στα σπίτια τους, αφού επιστρέψουν. Πρόσφατα στην Καλιφόρνια ένας βετεράνος απαγχονίστηκε μπροστά στο κτίριο των γραφείων για τη μέριμνα στους στρατιώτες». Αλλά αυτά τα διδάγματα δεν επαρκούν –συνεχίζω να λέω στον Καντ–, όχι, τώρα ήρθε στη μόδα η στρατιωτίνα. Δηλαδή, το πλάσμα που φέρνει τη ζωή εκπαιδεύεται να σκοτώνει, της φοράνε στολή όπως στους άντρες και τη βάζουν να κάνει βηματισμό και να πιέζει τη σκανδάλη. Στις 11 Ιουνίου του φετινού χρόνου οι γερμανικές εφημερίδες δημοσίευσαν ετούτη την είδηση: «Στρατός με ελάχιστες κυρίες» τίτλος της Frankfurter Rundschau). “Ο γενικός επιθεωρητής του Ομοσπονδιακού Στρατού της Γερμανίας θέλει να διπλασιάσει των αριθμό των γυναικών του στρατού, από το 9% στο 18%» . Όμως ο στρατηγός Wieker δεν είναι εντελώς ικανοποιημένος, διότι από τις 18.000 στρατιωτίνες μόνο 3400 ανήκουν σε τμήματα που είναι έτοιμα να πάνε στα μέτωπα των μαχών. Ο στρατηγός αυτός είπε ότι οι γυναίκες στρατιώτες χρειάζονται περισσότερη εμπειρία μετώπου.

Φουκαρά Καντ, σκέφτομαι. Η Αιώνια Ειρήνη και ο άνθρωπος έφτασαν σε τέτοια άκρα ώστε να θέλει να εκπαιδεύσει τη γυναίκα ως στρατιώτη. Φυσικά, οι μελέτες τονίζουν ότι οι άντρες στρατιώτες θεωρούν κακή την απόδοση των γυναικών στρατιωτών, παρότι οι εξετάσεις που γίνονται δείχνουν ότι οι στρατιωτίνες παίρνουν καλύτερους βαθμούς σε θέματα σχετικά με τις διανοητικές τους ικανότητες και σε ό,τι αφορά την επιμέλεια και την προετοιμασία των σωμάτων τους. Τελικά, ίσως να έχουν μέλλον στο στρατό.

Εδώ σταματώ και συλλογίζομαι με νοσταλγία τους αγώνες των γυναικών για την αληθινή τους απελευθέρωση. Και τις βλέπω στο μέλλον να φορούν στολή. Ναι, και γιατί όχι; Όμως ονειρεύομαι στρατιώτες της ειρήνης, στις παρελάσεις και στις εκστρατείες έχουν λουλούδια στις κάνες των όπλων αντί για σφαίρες. Και οι φεμινιστικές οργανώσεις του κόσμου να οργανώνουν πορείες κάθε χρόνο στα σύνορα και αντί να μπήγουν σημαίες να φυτεύουν λουλούδια εκεί.

Αλλά υπάρχουν άνθρωποι που δεν το βάζουν κάτω. Οι ίδιες εφημερίδες που έγραψαν τις πολεμικές ειδήσεις στις 19 Ιουνίου θυμήθηκαν τον Carl Friedrich von Weizsäcker, το σοφό που ήταν μεταξύ όσων συνέβαλλαν στην ανακάλυψη της ατομικής ενέργειας και έπειτα έγινε ένας απόστολος της ειρήνης στον κόσμο. Όταν είδε τα αποτελέσματα των ερευνών του συνειδητοποίησε ότι μόνο η αιώνια ειρήνη –εκείνη του Καντ– θα μπορούσε να σώσει τον κόσμο και από εκείνη τη στιγμή έγινε ένας από τους πιο μαχητικούς φιλοσόφους στηην υπεράσπιση της ειρήνης στον κόσμο. Η προσωπικότητά του ήρθε στη δημοσιότητα έντονα τις τελευταίες ημέρες επειδή έκλειναν εκατό χρόνια από τη γέννησή του.

Ο αναγνώστης εκείνη τη μέρα αδυνατούσε να κατανοήσει τον κόσμο: δύο σελίδες εφημερίδας για τη μνήμη του Carl Friedrich von Weizsäcker και τρεις σελίδες εφημερίδας αφιερωμένες στις μεγάλες επιχειρήσεις πωλήσεων όπλων.
Σταματώ. Κοιτάζω τον Καντ ενώ βαδίζουμε μαζί στο δάσος. Στο βλέμμα μου υπάρχει ένα ερωτηματικό. Γιατί όλα αυτά; Διατυπώνω την ερώτηση: Μα είναι αδύνατο να υπάρξει λύση; Ο Καντ μου απαντάει: Μιας και τον ανάφερες, θα σου επαναλάβω μια απάντηση που έδωσε ο Von Weizsäcker όταν του έκαναν την ίδια ερώτηση: “’όταν ένας νέος μου λέει ότι τίποτα δεν γίνεται, του απαντώ: δεν είναι έτσι, ένας βάτραχος που χοροπηδάει πέφτει μέσα σ’ ένα κανάτι γάλα, εκεί αρχίζει να χοροπηδάει με μανία και με τόσα πηδήματα και χτυπήματα το γάλα γίνεται βούτυρο ”.

Έχουμε βγει πια από το δάσος και άξαφνα ανοίγεται μπροστά μας ένα κατάξερο λιβάδι, χωρίς χορτάρι. Ο Καντ με πιάνει από το χέρι και με οδηγεί. Σε μια στιγμή εκεί πέρα έχει φυτρώσει μια τριανταφυλλιά γεμάτη τριαντάφυλλα. Ο Καντ χαϊδεύει ένα λουλούδι, μου χαμογελάει και φεύγει.

Επιστρέφω στη συνάθροιση των φιλοσόφων. Τους μιλώ για τη σημερινή Ευρώπη. Την ανεργία και την πικρία, το ευρώ, την «λιτότητα» που επιβάλει ο καπιταλισμός, την αύξηση του ορίου ηλικίας για συνταξιοδότηση, την αύξηση των φόρων. Και τους διαβάζω την επίσημη λίστα με τα «διευθυντικά στελέχη» που κερδίζουν τα περισσότερα χρήματα στην Ευρώπη. Αυτός που κερδίζει τα περισσότερα είναι ο μάνατζερ του γερμανικού εργοστασίου αυτοκινήτων της Φολκσβάγκεν, ο Martin Winterkorn, με 17,7 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Μετά ακολουθούν: Ο Vittorio Colao (Vodafone), 14,2 εκατομμύρια’ Ο José Jiménez (Novartis) με 12,6 εκατομμύρια’ Ο Bob Dudley (BP), με 11,1’ Ο Alfredo Abad (Banco Santander), με 10,2’ Ο Andrew Witty (GlaxoSmithKline), με 9,58’ ο Josef Ackermann (Deutsche Bank), 9,35’ ο Peter Voser (Shell), 9,33’ ο Peter Walsh (Diageo), 8,9’ και ο Dieter Zetsche (Daimler), 8,6 εκατομμύρια. Δημοκρατική Ήπειρος. Με εκατομμύρια ανέργους, κυρίως νέους.

Διαβάζω την παραπάνω λίστα στους φιλοσόφους. Σηκώνονται όλοι αμίλητοι, Μόνο ο Μαρξ απλώς μουρμουρίζει: «Τελικά, δεν έπεσα έξω». Ο Νίτσε σκάει σε τρανταχτά γέλια. Εγώ κοιτάζω τα άδεια χέρια μου. Ο Ελληνικός Λαός –εκεί που έζησε ένας Σωκράτης, ένας Πλάτωνας κι ένας Αριστοτέλης-.. πριν από λίγες μέρες ψήφισε τη Δεξιά.

8/7/2012 μετάφραση Κ.Η

Από την εφημερίδα Pagina 12 7-7-2012

*Ο Osvaldo Bayer είναι Αργεντινός συγγραφέας, ιστορικός, καθηγητής και μάχιμος στους αγώνες των καταπιεσμένων. Στην Ελλάδα έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο του Οι Αναρχικοί Απαλλοτριωτές σε μετάφραση Αχ.Καλαμαρά από τις εκδόσεις Ελ.Τύπος. Απ’ όσο ξέρουμε ετοιμάζεται το βιβλίο του Εξεγερμένη Παταγονία σε μετάφραση Νίκου Κοκάλα ενώ πρόσφατα προβλήθηκε στην Αθήνα η ομώνυμη ταινία του Έκτωρ Ολιβέιρα.

Η επανάσταση της ζωντανής γνώσης (αναδημοσίευση)


Από την εφημερίδα Δράση (http://efimeridadrasi.blogspot.gr/)


Του Gigi Roggero*

Ζούμε σε μια επαναστατική κατάσταση. Θα μπορούσαμε να αναδιατυπώσουμε τον κλασικό ορισμό, με τους ακόλουθους όρους: οι κυρίαρχες ελίτ του παγκόσμιου κεφαλαίου δεν μπορούννα ζήσουν όπως στο παρελθόν· οι εργαζόμενοι, οι επισφαλείς, οι φοιτητές, οι φτωχοί, η ζωντανή γνώση αρνούνται να ζήσουν όπως στο παρελθόν. Κατά την παγκόσμια κρίση, οι διεθνικοί αγώνες -από τις εξεγέρσεις στη βόρεια Αφρική έως τους acampadas στην Ισπανία ή την Πλατεία Συντάγματος, από το κίνημα των πανεπιστημίων της Χιλής έως το Occupy και τηνεξέγερση του Κεμπέκ- συγκροτούνται από τη σύγκλιση της υποβαθμιζόμενης μεσαίας τάξης και του προλεταριάτου του οποίου η φτώχεια είναι ευθέως ανάλογη προς την παραγωγικότητά του.

Στο πλαίσιο αυτό, το πανεπιστήμιο είναι ένας χώρος-κλειδί. Όχι τόσο λόγω της παραγωγής της γνώσης: αντίθετα, όσο περισσότερο η παραγωγή γνώσης εξαπλώνεται σε όλο το κοινωνικό εργοστάσιο, τόσο λιγότερο το πανεπιστήμιο είναι μια προνομιακή τοποθεσία μετάδοσής της - ο Γυάλινος Πύργος πέφτει οριστικά. Αλλά το πανεπιστήμιο αποτελεί χώρο-κλειδί των αγώνων, των δυνατοτήτων της εδαφοποίησης και της γενίκευσης.

Η συλλογικότητα Edu-Factory έχει ορίσει αυτό το πλαίσιο ως ''διπλή κρίση'' - δηλαδή, κρίση του πανεπιστημίου και παγκόσμια οικονομική κρίση. Στην πραγματικότητα, είναι αδύνατο να κατανοήσουμε τους μετασχηματισμούς και τους αγώνες του πανεπιστημίου, χωρίς να τους συνδέσουμε με τους μετασχηματισμούς και τους αγώνες της εργασίας και της παραγωγής. Έτσι, εν συντομία, ας σκιαγραφήσουμε πέντε παγκόσμιες τάσεις της πολιτικής οικονομίας του πανεπιστημίου, και της κρίσης του. Δηλαδή, πέντε πεδία μαχών για τους διεθνικούς αγώνες.

1. Η κρίση της παραδοσιακής ιδέας της γνώσης, η οποία είναι επίσης κρίση της αριστερής μυθολογίας της γνώσης ως ένα ουδέτερο και φυσικό κοινό αγαθό που πρέπει να προστατευτεί από την εμπορευματοποίηση. Στο σύγχρονο καπιταλισμό, η γνώση -κεντρική πηγή και μέσο παραγωγής- δεν είναι μόνο εμπόρευμα, είναι κεντρικό προϊόν της καπιταλιστικής συσσώρευσης. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει ουδετερότητα ή φυσικότητα της γνώσης: είναι πάντα ζήτημα της παραγωγής, και εντός των καπιταλιστικών κοινωνικών σχέσεων είναι επίσης μια πηγή εκμετάλλευσης.

Όταν μιλάμε για ζωντανή γνώση, προσπαθούμε να προσδιορίσουμε τη νέα σύνθεση της ζωντανής εργασίας, και την κοινωνικοποίηση της παραγωγής γνώσης. Πρόκειται για μια αμφίσημη διαδικασία: γνώση είναι αυτό που παράγεται από κοινού από τη ζωντανή εργασία, καθώς επίσης αυτό που το κεφάλαιο εκμεταλλεύεται· είναι η δυνατότητα της αυτονομίας της κοινωνικής συνεργασίας, και είναι αυτό που το κεφάλαιο κυριεύει και αξιοποιεί. Σε αυτή την αμφίσημη διαδικασία, η γνώση γίνεται κεντρικό πεδίο μάχης: το κοινό δεν υπάρχει στη φύση, αλλά πρέπει να παραχθεί.

2. Η κρίση των επιστημονικών κλάδων, δηλαδή, της σύγχρονης οργάνωσης της γνώσης.Την άνοιξη του 2009, απαντώντας σε ερώτημα που τέθηκε από τη βασίλισσα της Αγγλίας, μια ομάδα οικονομολόγων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο επιστημονικός κλάδος των οικονομικών όχι μόνο δεν ήταν σε θέση να προβλέψει τη διαφαινόμενη κρίση, αλλά ήταν επίσης απολύτως ανίκανος να καταλάβει οτιδήποτε γύρω από την οικονομία, και θα μπορούσε να θεωρηθεί υπεύθυνος για την ίδια την κρίση. Η συζήτηση στο πλαίσιο άλλων επιστημονικών κλάδων, δεν είναι πολύ διαφορετική: είναι όλο και περισσότερο ανίκανοι να εξηγήσουν τι συμβαίνει. Οι επιστημονικοί κλάδοι, όπως επίσης η ρητορική της διεπιστημονικότητας, αντιπροσωπεύουν όλο και λιγότερο μια μορφή οργάνωσης της γνώσης, και όλο και περισσότερο ένα τεχνητό μέτρο της παραγωγής της ζωντανής γνώσης - με άλλα λόγια, ένα εργαλείο εκμετάλλευσης. Στους σύγχρονους αγώνες, αυτό που διακυβεύεται είναι μια νέα και αυτόνομη οργάνωση της γνώσης, με βάση την κοινή παραγωγή της.

3. Η κρίση της παραδοσιακής φιγούρας του φοιτητή. Αφότου είναι παραγωγοί γνώσης, οι φοιτητές δεν είναι πλέον εργατικό δυναμικό για μαθητεία, αλλά άμεσα εργαζόμενοι, και επισφαλείς εργαζόμενοι. Στην πραγματικότητα, υπάρχει μια συνεχής επικάλυψη μεταξύ της αγοράς εκπαίδευσης και της αγοράς εργασίας (σκεφτείτε τη "δια βίου μάθηση" ή το σύστημα πιστοποίησης). Δεν είναι τυχαίο ότι τα θέματα της εργασίας (επισφάλεια, υποτίμηση της εργατικής δύναμης, φτωχοποίηση, κρίση, κ.λπ.) έχουν κεντρική θέση στους φοιτητικούς και πανεπιστημιακούς αγώνες των τελευταίων ετών. Και για το λόγο αυτό, οι πανεπιστημιακοί αγώνες έχουν δυνατότητα πολιτικής γενίκευσης σε όλο το εύρος της ταξικής σύνθεσης.

4. Η κρίση της σύγχρονης διαλεκτικής μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού. Ας σκεφτούμε την επιχειρηματικοποίηση του πανεπιστημίου. Αυτή δεν σημαίνει μόνο την είσοδο ιδιωτικών κεφαλαίων σε δημόσια ιδρύματα. Στο αμερικανικό και αγγλοσαξονικό μοντέλο, ο ορισμός των εταιρικών πανεπιστημίων δεν εξαρτάται τόσο από τη νομική κατάστασή τους: είναι τόσο δημόσια όσο και ιδιωτικά, και χρηματοδοτούνται τόσο από το κράτος όσο και από εταιρίες. ''Εταιρικό πανεπιστήμιο'' σημαίνει ότι το ίδιο το πανεπιστήμιο πρέπει να γίνει εταιρία - να λειτουργεί με βάση το λογισμό του κόστους-κέρδους, τον ορθολογισμό του προϋπολογισμού, και τη μείωση του κόστους του εργατικού δυναμικού, για να ανταγωνιστεί στην παγκόσμια αγορά εκπαίδευσης. Αυτό σημαίνει ένα πανεπιστήμιο πέρα από τη διαλεκτική μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού, κράτους και αγοράς. Από την άποψη των αγώνων, αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε τίποτα να υπερασπιστούμε: αυτό που διακυβεύεται είναι η συντακτική διαδικασία ενός νέου πανεπιστημίου. Αυτό το ονομάζουμε πανεπιστήμιο του κοινού.

5. Η κρίση του πανεπιστημίου ως ασανσέρ για την κοινωνική κινητικότητα. Η υπαγωγή στην επισφάλεια και το χρέος -ως μόνιμες συνθήκες ζωής- έχουν κατεδαφίσει την ιδέα ότι πας στο πανεπιστήμιο για να αποκτήσεις μια θέση υψηλότερη από την προέλευσή σου. Συνολικά, αυτό σημαίνει μια αμετάκλητη συντριβή των καπιταλιστικών υποσχέσεων προόδου, ακόμη και στις ατομικιστικές ανταγωνιστικές μορφές τους.

Καθώς διαλύεται η πρόνοια (χαρακτηριστικό παράδειγμα οι τρελές αυξήσεις διδάκτρων στο Κεμπέκ), το χρέος γίνεται ένας στρεβλός τρόπος κάλυψης κοινωνικών αναγκών (στέγαση, εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη, κινητικότητα, κ.λπ.). Μπορούμε να μιλήσουμε για χρηματιστικοποίηση του πανεπιστημίου και της ζωής. Το σύστημα του χρέους λειτουργεί ως μια διαδικασία οριοθέτησης των επιλογών, ένα πειθαρχικό καθεστώς που επιβάλλεται όχι μόνο στο παρόν, αλλά πρώτα και κύρια ως υποθήκη για το μέλλον. Πρόκειται για ένα ηθικό καθεστώς εξατομίκευσης: εάν είστε σε χρέος, είστε σε ενοχή. Αλλά ακριβώς για αυτούς τους λόγους, πρέπει να αντιταχθούμε στις ηθικολογικές κρίσεις από την Αριστερά για την πρόσβαση στο πιστωτικό σύστημα, επειδή η χρήση της πίστωσης τονίζει επίσης την ανελαστικότητα των κοινωνικών αναγκών. Η καμπάνια Occupy Student Debt, και η επιδίωξή της για ένα είδος συλλογικού δικαιώματος στην πτώχευση για τους σπουδαστές, τους εργαζόμενους, τους φτωχούς, και τους επισφαλείς ανθρώπους, είναι στρατηγική: αφενός, για να επανοικειοποιηθούμε τον κοινωνικό πλούτο που παράγουμε από κοινού· αφετέρου, για να αρνηθούμε το ηθικό καθεστώς του χρηματιστικού κεφαλαίου και των εξατομικευτικών μηχανισμών του, και να δημιουργήσουμε μια συλλογική διαδικασία. Πράγματι, μπορούμε να πούμε ότι ο αγώνας γύρω από την πίστωση-χρέος στο σύγχρονο καπιταλισμό είναι το ισοδύναμο του αγώνα γύρω από το μισθό στο βιομηχανικό καπιταλισμό.

Με βάση τα παραπάνω, ας καταλήξω με δύο πολιτικά ερωτήματα που ανακύπτουν από τα διεθνικά κινήματα. Από τη μια πλευρά, πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε μια πολιτική κοινής σύνθεσης μεταξύ της υποβαθμιζόμενης μεσαίας τάξης και των προλετάριων "χωρίς μέλλον", αυτών των δύο στοιχείων που προσεγγίζουν λόγω της φτωχοποίησης και της καπιταλιστικής απαλλοτρίωσης, αλλά διαιρούνται από τους μηχανισμούς του χρηματιστικού καπιταλισμού (χρέος, εξατομίκευση, μισθολογική διαστρωμάτωση, πολιτικές της ταυτότητας, κ.λπ.); Αυτό είναι ένας κεντρικός κόμβος για την οργάνωση του κοινού.

Από την άλλη πλευρά, σήμερα το πεδίο της μάχης δεν βρίσκεται στην προάσπιση του δημόσιου (επειδή είναι ένα ιδιωτικοποιημένο δημόσιο), αλλά σε μια συντακτική διαδικασία πέρα από το σύστημα της πολιτικής εκπροσώπησης. Η κατάληψη των πλατειών, του πανεπιστημίου, και του μητροπολιτικού χώρου δεν είναι μια διαμαρτυρία, δεν υπάρχουν αιτήματα να απευθυνθούν στην κυβέρνηση. Η πρακτική αυτή υποδεικνύει την άμεση δημιουργία ενός νέου χώρου και χρόνου, μια εμβρυακή μορφή της οργάνωσης της ζωής από κοινού. Το ερώτημα είναι: πώς μπορούμε να οικοδομήσουμε μια συλλογική οργάνωση της αυτόνομης συνεργασίας μας, και να καταστρέψουμε το μηχανισμό της καπιταλιστικής αιχμαλωσίας; Πώς μπορούμε να μετατρέψουμε το πανεπιστήμιο σε ένα φορέα του κοινού;

Αν ζούμε σε μια επαναστατική κατάσταση, γνωρίζουμε επίσης ότι αυτή δεν θα οδηγήσει σε μια μηχανική κίνηση προς την επανάσταση, και το "1%" δεν θα πέσει κάτω αν δεν το πετάξουμε έξω. Αυτό είναι το καθήκον μας.
Μετάφραση: Κ.Χ.

Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο Viewpoint Magazine

* Ο Gigi Roggero είναι κοινωνικός αγωνιστής και συμμετέχει στη συλλογικότητα Edu-Factory και στο δίκτυο UniNomade. Είναι επίσης επισφαλής ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, και συγγραφέας του The Production of Living Knowledge: The Crisis of the University and the Transformation of Labor in Europe and North America (Temple University Press, 2011).

Μεταλλευτική: Οι εργαζόμενοι παίρνουν το εργοστάσιο στα χέρια τους


 

Καλοκαίρι 2012 στην Θεσσαλονίκη του Μνημονίου και της ανεργίας και ενώ η ειδησεογραφία έχει να σου πει μόνο δυσάρεστα (και άλλες αυτοκτονίες, η ανεργία σπάει νέα ρεκόρ, νέες περικοπές, η κυβέρνηση ξεπουλά τον δημόσιο πλούτο κ.α.) ξαφνικά ακούς την είδηση ότι οι 70 περίπου εργαζόμενοι του εγκαταλελειμμένου εργοστασίου Βιομηχανική Μεταλλευτική που είναι εδώ και 14 μήνες απλήρωτοι αποφάσισαν να αυτοδιαχειριστούν το εργοστάσιό τους. Αποφάσισαν ότι αντί να παρακαλούν τους εργοδότες τους να «γυρίσουν» πίσω για να τους «δώσουν» δουλειά, να διεκδικήσουν να εργαστούν ξανά οι ίδιοι χωρίς αφεντικά δίνοντας ζωή σε ένα εργοστάσιο. Ένα εργοστάσιο εγκαταλελειμμένο που σε κάθε άλλη περίπτωση θα το κηδεύαμε όπως και τα υπόλοιπα εργοστάσια που τα τρία αυτά χρόνια έκλεισαν, νεκρώνοντας όλη την Βιομηχανική ζώνη της πόλης και στέλνοντας παράλληλα στην ανεργία χιλιάδες εργαζόμενους.


Η ιστορία του εργοστασίου αν και τυπικά δεν διαφέρει από τις ιστορίες των υπόλοιπων που έχουν κλείσει στην Θεσσαλονίκη παρουσιάζει κάποιες ιδιαιτερότητες. Η Βιομηχανική Μεταλλευτική, εργοστάσιο που παράγει δομικά υλικά, ήταν κερδοφόρα μέχρι και το 2009 με στοιχεία που αναφέρουν τα ίδια τα οικονομικά περιοδικά της πόλης. Μάλιστα από το 2000 μέχρι το 2006 παρουσίασε μια μεταβολή κερδών της τάξης του 139%.

Από το 2010 και μετά το εργοστάσιο αρχίζει να παίρνει την κάτω βόλτα με τον γνωστό τρόπο που ακολούθησαν στο παρελθόν ιδιοκτήτες και άλλων επιχειρήσεων. Η μητρική εταιρεία η Φίλκεραμ Τζόνσον χρεώνει με δάνεια την θυγατρική (1 εκ.900 χιλ.ευρώ) δηλαδή την Βιομηχανική Μεταλλευτική η οποία αποκτά ένα πλασματικό παθητικό και η εργοδοσία ξεκινά τις καθυστερήσεις στα επιδόματα, στην καταβολή μισθών κτλ. μέχρι που τον Μάιο του 2011 κηρύσσει στάση πληρωμών προς τους εργαζόμενους και εγκαταλείπει το εργοστάσιο.

Τότε αρχίζει και ο αγώνας των εργαζομένων οι οποίοι προχωρούν σε απεργίες, στάσεις εργασίας και τελικά σε επίσχεση εργασίας ζητώντας την επαναλειτουργία του εργοστασίου και τα δεδουλευμένα τους. Από τον Μάιο λοιπόν οι εργαζόμενοι ζουν με τον εξευτελιστικό ποσό των 359 ευρώ του επιδόματος επίσχεσης εργασίας, δημιουργούν ένα ταμείο αλληλοβοήθειας για να στηριχθούν οι πιο αδύναμοι οικονομικά και ξημεροβραδιάζονται στο εργοστάσιο με εναλλασσόμενες βάρδιες προκειμένου να προστατέψουν τον εξοπλισμό. Να σημειωθεί ότι παράλληλα η μητρική εταιρεία Φίλκεραμ Τζόνσον απολύει σταδιακά το σύνολο των εργαζομένων στη βιομηχανία κεραμικών πλακιδίων και καταθέτει αίτηση για πτώχευση, πράγμα που δεν έκανε για την Βιομηχανική Μεταλλευτική την οποία απλά εγκαταλείπει.

Η απόφαση
Κατά τη διάρκεια του αγώνα αυτού και συγκεκριμένα των συνελεύσεων που πραγματοποιούσε το σωματείο για την οργάνωση και συνέχιση του αγώνα τέθηκε η ιδέα της αυτοδιαχείρισης. Μπορεί οι εργαζόμενοι να μην έχουν πάει στην Αργεντινή αλλά, όπως ανέφεραν, το παράδειγμα του εργοστασίου που λειτούργησε υπό τον εργατικό έλεγχο των εργαζομένων αποτέλεσε έμπνευση για αυτούς και έτσι ξεκίνησαν τις συζητήσεις και τις οικονομικές μελέτες για το πώς μπορεί αυτό να επιτευχθεί και στην πόλη μας.

Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του σωματείου Μ. Αναγνώστου η πρόταση αυτή έτυχε μεγάλης αποδοχής μεταξύ των εργαζομένων οι οποίοι εκτιμούν ότι εφόσον το εργοστάσιο ήταν κερδοφόρο και ότι εξαιτίας της κακής διαχείρισης «έπεσε έξω» όχι μόνο μπορούν να το επαναλειτουργήσουν αλλά και ότι είναι ικανοί να παράγουν φτηνό προϊόν προσιτό στις λαϊκές οικογένειες. Ο ίδιος εξήγησε μάλιστα ότι καθ`όλη την διάρκεια των 14 αυτών μηνών που το εργοστάσιο δεν λειτουργούσε το προϊόν συνέχισε να έχει ζήτηση.

Μέσα σε λίγο διάστημα οι εργαζόμενοι κατάφεραν να διαμορφώσουν το απαιτούμενο σχέδιο έτσι ώστε να κάνουν πράξη το «πως οι εργαζόμενοι μπορούν και χωρίς αφεντικά». Για να επιτευχθεί αυτό και για να μην βρεθούν άλλα 70 άτομα στην ανεργία προϋπόθεση αποτελεί, σύμφωνα με τους ίδιους, η ικανοποίηση των παρακάτω αιτημάτων.

-Να παραιτηθεί το Δ.Σ. της εταιρείας μαζί με όσα στελέχη είχαν άμεση εμπλοκή στη διοίκηση της χωρία καμία απαίτηση από την νέα εργατική διοίκηση όπως και η ιδιοκτησία να αναλάβει τις υποχρεώσεις που προκύπτουν μέχρι τώρα (τα χρέη της εταιρείας)

-Να δηλωθεί το δάνειο των 1.900.00 ευρώ που πήρε η μητρική εις βάρος της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής και μέρος από το δάνειο να παραχωρηθεί σε μετοχές προς τους εργαζόμενους. Ότι υπόλοιπο μείνει να γίνει διακανονισμός για να επιστρέψει προς την θυγατρική με το προνόμιο των εργαζομένων.

-Οι εργαζόμενοι για να μπορέσουν να θέσουν άμεσα το εργοστάσιο σε λειτουργία ζητούν ακόμη την επιδότηση που δίνεται από τον ΟΑΕΔ σε κάθε άνεργο που θέλει να ξεκινήσει δικιά του επιχείρηση ύψους 23.00 για τον πρώτο χρόνο καθώς και το επίδομα ανεργίας επί 14 μήνες.

Όπως αναφέρουν ακόμη οι εργαζόμενοι αν ικανοποιηθούν τα αιτήματα αυτά συγκεντρώνεται ένα αρχικό κεφάλαιο ικανό για να ξεκινήσουν άμεσα την λειτουργία του. Αυτοδιαχείριση σημαίνει επίσης για αυτούς ότι η γενική συνέλευση των εργαζομένων θα είναι το αποφασιστικό όργανο του εγχειρήματος καθώς και ότι τα μέλη του Δ.Σ. της εταιρίας όσο και τα μέλη του Δ.Σ. του σωματείου θα είναι ανακλητά.

Στην πρόταση αυτοδιαχείρισης του εργοστασίου που έχουν διαμορφώσει οι εργαζόμενοι τονίζεται επίσης ότι οι μετοχές θα μοιραστούν ισάριθμες σε όσους εργαζόμενους δεχτούν να συμμετέχουν στο εγχείρημα ενώ οι υπόλοιποι θα συνεχίσουν με την προηγούμενη σύμβαση που υπήρχε προτού κλείσει το εργοστάσιο.

Τέλος ζητούν από την πολιτεία την διαμόρφωση ενός νομικού πλαισίου που θα μπορεί να καλύπτει το εγχείρημα αυτό της αυτοδιαχείρισης.

Αν δεν μπορούν αυτοί, τότε μπορούμε εμείς
Τον αγώνα των εργαζομένων μέχρι σήμερα στηρίζουν πλήθος σωματείων, εργαζομένων και ανέργων από δεκάδες εργασιακούς χώρους από τη Θεσσαλονίκη και όχι μόνο. Προχθές στην συνέλευση που πραγματοποιήθηκε στο Εργατικό Κέντρο μετά από κάλεσμα του σωματείου συγκροτήθηκε η Ανοιχτή Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης και στήριξης του αγώνα για αυτοδιαχείριση του εργοστασίου, ως μόνη λύση για να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας και τα δεδουλευμένα των εργαζομένων.

«Στηρίζουμε το σωματείο της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής που μέσα από δύσκολες συνθήκες, απλήρωτοι από τον Μάιο του 2011 και σε επίσχεση εργασίας με μεγάλα προβλήματα επιβίωσης, παλεύουν να διατηρήσουν το εργοστάσιο ζωντανό και τους εργαζόμενους με αξιοπρέπεια και ανορθωμένο το ανάστημα απέναντι στη λαίλαπα του ντόπιου και του ξένου κεφαλαίου.
Οι εργαζόμενοι της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής αγωνίζονται να κάνουν πράξη πως εμείς οι εργαζόμενοι μπορούμε χωρίς αφεντικά. Αγωνιζόμαστε μαζί τους να αποδείξουμε πως αν δεν μπορούν αυτοί, τότε εμείς μπορούμε χωρίς αυτούς, και θα τα καταφέρουμε!» σημειώνεται συγκεκριμένα στην σχετική ανακοίνωση ενώ παράλληλα η Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης καλεί όλα τα σωματεία, όλες τις εργατικές κινήσεις και σχήματα, τις συνελεύσεις γειτονιάς, όλους τους εργαζόμενους και τους ανέργους της πόλης να στηρίξουν με κάθε μέσο τον δίκαιο αγώνα των εργατών και να πλαισιώσουν την πρωτοβουλία αυτή.

Τέλος η Ανοιχτή Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης καλεί σε νέα γενική συνέλευση την Τετάρτη και ώρα 19.00 στο Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης (Ολύμπου & Αριστοτέλους) για να αποφασιστούν τα επόμενα βήματα του αγώνα.

Πέμπτη 12 Ιουλίου 2012

Οι ελεύθεροι κοινωνικοί χώροι ως μικρές αυτόνομες κοινότητες μέσα στον αστικό ιστό (αναδημοσίευση)


Από εφημερίδα Δράση (http://efimeridadrasi.blogspot.gr/)


Η ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΣΕ ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ

Η στέγαση, η διατροφή και η περίθαλψη αποτελούν ήδη τις μεγάλες πληγές του πλήθους που τίθεται ολοταχώς εκτός επίσημης κοινωνίας. Το κράτος, ως εγγυητής της κοινωνικής αναπαραγωγής, έχει αποχωρήσει απ' το συλλογικό το οποίο ιεραρχούσε και κανονικοποιούσε, και έχει μεταθέσει τις ευθύνες στον καθένα ατομικά και σ' όλους μαζί ταυτόχρονα. Έχεις-μπορείς, δεν έχεις-δεν μπορείς, κι αυτό χωρίς καμία πίστωση. Το συλλογικό έχει μεταφερθεί στην ευθύνη των από τα κάτω, γι' αυτό η κρίση πέρα από τα αντικαταθλιπτικά και την απελπισία έχει και την όψη της εξέγερσης.

Ο χαρακτήρας της εξέγερσης, με βαρόμετρο την κοινωνική απελευθέρωση, προαπεικονίζεται ήδη με θετικό και αρνητικό πρόσημο. Οι εικόνες από το μέλλον αποτυπώνονται στην πραγματική ζωή στον Άγιο Παντελεήμονα και στην Πειραϊκή Πατραϊκή, με αρνητικό πρόσημο. Είναι οι κινήσεις που αναλαμβάνουν να υποκαταστήσουν το κράτος στον τομέα της τάξης και της ασφάλειας και επεκτείνονται στον τομέα της οικονομίας, με χαρακτηριστικά συμμορίας. Όσο η κρίση θα βαθαίνει και τα αδιέξοδα θα μεγεθύνονται, άλλο τόσο υπάρχει ο κίνδυνος πύκνωσης, διεύρυνσης και σύνδεσης αυτών των κινήσεων προς την εμφυλιοπολεμική βαρβαρότητα. Αυτήν την εκδοχή εξέφρασε πολιτικά η Χρυσή Αυγή, που φάνηκε όχι μόνο στο δις επαναλαμβανόμενο ποσοστό της, αλλά και στη διασπορά των ψήφων της σ' όλες της εκλογικός περιφέρειες. Απ' την άλλη, το θετικό πρόσημο αποτυπώνεται στην πληθώρα οριζόντιων και αλληλέγγυων κινήσεων που έχουν σχέση με την οικονομία, τη διατροφή, τους ελεύθερους κοινωνικούς χώρους, την υγεία, τα κοινωνικά αγαθά, το περιβάλλον, την εργασία, κ.λπ. Είναι οι κινήσεις που κυοφορούν σπερματικά ή ρητά τη μεγάλη έξοδο απ' τον καπιταλισμό και απ' την νομιμοποιητική ισχύ του κράτους ως ρυθμιστή της κοινωνικής αναπαραγωγής.

Όσο το επίσημο κράτος και το πολιτικό προσωπικό του θα χάνει το έδαφος κάτω απ' τα πόδια του, κι όσο οι φυγόκεντρες κοινωνικές δυνάμεις θα το αποσυντονίζουν, άλλο τόσο θα συστοιχίζεται με την εκδοχή της βαρβαρότητας, γιατί εκεί έχει και ρόλο και δομές για να στηρίξουν αυτόν το ρόλο.
Ο χαρακτήρας της εξέγερσης θέτει ως προϋπόθεση την ήττα της μιας εκδοχής σε βάρος της άλλης.

ΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΩΣ ΜΙΚΡΕΣ ΑΥΤΟΝΟΜΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΑΣΤΙΚΟ ΙΣΤΟ

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, οι ελεύθεροι κοινωνικοί χώροι μπορούν να αποτελέσουν το εμπράγματο κυτταρικό παράδειγμα της μικρής αυτόνομης κοινότητας. Είναι μιας πρώτης τάξεως δυνατότητα για να δημιουργηθούν νέες συνθέσεις πάνω στην υλική βάση της αναπαραγωγής του κοινωνικού ιστού στην κατεύθυνση του ριζικού απελευθερωτικού μετασχηματισμού.
Μια τέτοια κοινότητα, για να μπορέσει να αποτελέσει αναφορά και εστία αντίστασης αλλά και πρότασης, πρέπει να πληροί ορισμένες προϋποθέσεις.

Πρώτο: Πρέπει να υπάρχει ένα έδαφος, ένας τόπος και μια ακτίνα δράσης πάνω στα οποία μπορεί να αναπτύξει η κοινότητα τη λειτουργία της. Οι ελεύθεροι κοινωνικοί χώροι έχουν εκ των πραγμάτων και τα τρία .Το έδαφός τους μπορεί να τελεί υπό κατάληψη, είτε να είναι με ενοίκιο. Το ζήτημα αυτό δεν είναι αξιακό ούτε αντιφατικό, γιατί αυτό που προέχει σήμερα είναι η απαλλοτρίωση της απελευθερωτικής χρήσης των κτιρίων (συνήθως της αχρηστίας τους) μέσα από την οποία δημιουργούνται οι όροι του ριζικού μετασχηματισμού των κοινωνικών σχέσεων που συναρθρώνονται μέσα σε αυτά.

Δεύτερο: Πρέπει η κοινότητα να εγγυάται τη σταθερότητα των μέσων (δομές) και των σχέσεων αναπαραγωγής της. Για να μπορέσουν οι ελεύθεροι κοινωνικοί χώροι να αναπαραχθούν ως κοινότητα, πρέπει να ξεπεράσουν το πολιτικό και πολιτιστικό βάρος που τους δημιούργησαν, όχι φυσικά για να το αφυδατώσουν ή να το καταργήσουν, αλλά για να το επεκτείνουν στον τομέα της παραγωγής, της διάθεσης προϊόντων και υπηρεσιών, και στις εργασιακές σχέσεις που προκύπτουν μέσα από αυτήν τη δραστηριότητα.

Η εγγύηση της σταθερής αναπαραγωγής της κοινότητας απαιτεί, οι ελεύθεροι χώροι να ενσωματώνουν δομές παραγωγής και διάθεσης προϊόντων/υπηρεσιών. Ανάλογα με το μέγεθος των κτιρίων, αυτές οι δομές μπορεί να βρίσκονται εντός ή εκτός τους, ή και εντός και εκτός τους.
Οι εργασιακές σχέσεις άρρηκτα δεμένες με την οριζοντιότητα, την ισότητα και την αλληλεγγύη, μπορούν να αναπτύσσονται αναλογικά, συνθετικά και ταυτόχρονα, με τρεις δυνατούς τρόπους (από όλους μαζί κι από τον καθένα ξεχωριστά): α) μέσω της αμοιβής με χρήμα, β) μέσω της ανταλλαγής με είδος, γ) μέσω της προσφοράς.

Το χρήμα μπορεί να είναι εναλλακτικό νόμισμα, μονάδα σε τράπεζα χρόνου ή ευρώ. Η αμοιβή θα πρέπει να ορίζεται από ένα κατώτατο κι από ένα ανώτατο όριο, κάθε φορά το ίδιο για όλους. Από τη μια, για να έχει ένα στοιχειώδες νόημα η δομή, κι από την άλλη, για να μην αποκτά το μοναδικό νόημα η συμμετοχή στις δομές της κοινότητας. Πρέπει να αποτιμάται και να αυτορρυθμίζεται διορθωτικά, όποτε είναι αναγκαίο, το όριο της κόκκινης γραμμής, πέρα από το οποίο αρχίζει η συσσώρευση που μπορεί να διαλύσει την ουσία της αυτόνομης κοινότητας.

Οι ελεύθεροι κοινωνικοί χώροι (ε.κ.χ.), ως κοινός τόπος συνάντησης, διαβούλευσης και ύπαρξης των δομών της κοινότητας, ανοίγουν νέους δρόμους και νέους τρόπους για τα ζητήματα που τις αφορούν. Η συνάρθρωσή τους, οριζόντια και αμεσοδημοκρατικά, συναρθρώνει ταυτόχρονα πολλά διαφορετικά ζητήματα και δημιουργεί προϋποθέσεις και απαιτήσεις πιο ολοκληρωμένων λύσεων απ' ό,τι μπορούν να επιλύσουν οι κολεκτίβες που γνωρίζαμε μέχρι τώρα. Όσο οι χώροι αυτοί θα πλαισιώνονται με νέες δομές, άλλο τόσο θα είναι αναγκαία η έξοδος από το έδαφος του κτιρίου και για άλλα εγχειρήματα, προκειμένου να καλυφθούν περισσότερες ανάγκες, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα μεγαλύτερο πλέγμα δικτύωσης και ασφάλειας. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα άτομα που συμμετέχουν στις δομές αυτές θα έχουν περισσότερα χρήματα, αλλά ότι θα έχουν μεγαλύτερη και ελεύθερη πρόσβαση σε περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες.

Τέλος οι ε.κ.χ., ως κοινότητες, χρειάζονται ένα τουλάχιστον προϊόν-υπηρεσία εκκίνησης και μια αντίστοιχη δομή. Θα μπορούσε οποιαδήποτε εργασία κι οποιοδήποτε προϊόν/υπηρεσία να αποτελέσει τη βάση απασχόλησης μέσα στην αντίστοιχη δομή, έστω κι αν πληρούνται οι όροι της εργασιακής ισότητας, οριζοντιότητας και αλληλεγγύης; Ασφαλώς όχι. Γιατί τότε τι θα μας εμπόδιζε να κάνουμε μια δομή μπράβων ή μια δομή παραγωγής φυτοφαρμάκων; Οι δομές εκκίνησης αλλά και ανάπτυξης της κοινότητας οφείλουν να απαντήσουν σε πραγματικές κοινωνικές ανάγκες, να ξαναθέσουν τα όρια μεταξύ αληθινού και ψεύτικου, κοινωνικά ωφέλιμου και κοινωνικά επιζήμιου. Κάποια προϊόντα μπορούν να ενταχθούν άμεσα στο απελευθερωτικό σχέδιο παραγωγής, και κάποια απαιτούν ένα σχέδιο μετάβασης(π.χ. παραδοσιακοί σπόροι και τοξικό έδαφος).

Γι' αυτό, μια αυτόνομη κοινότητα αν θέλει να κρατήσει το νόημά της, δεν ασχολείται με το πώς τα προϊόντα των δομών της θα μπουν ανταγωνιστικά στην αγορά, όσο αυτή υπάρχει, σαν έξυπνος επιχειρηματίας, αλλά πώς θα ανταποκριθεί στις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων. Αυτές οι ανάγκες έχουν ένα όνομα: επιστροφή στα βασικά, όχι ως τιμωρία αλλά ως επιλογή, για μια λιτή και αξιοπρεπή ζωή, μια ζωή δηλαδή που αξίζει να την ζεις.

Τρίτο: Οι δομές της κοινότητας πρέπει να ορίσουν τους κανόνες και τους όρους συμμετοχής στην αναπαραγωγή της. Μαζί με με το αμεσοδημοκρατικό πλαίσιο, την οριζοντιότητα, την ισότητα, την αλληλεγγύη, την κυκλικότητα, την ανακλητότητα, τη συμμετοχή όλων στις αποφάσεις και στην εφαρμογή τους από όλους, πάντα και πριν από αυτά μπαίνει το ζήτημα ποιος αποφασίζει. Μπαίνει δηλαδή πάντα το ερώτημα ποιος είναι μέλος, ή για την ακρίβεια μέρος (όρος που εκφράζει αυτό που λέμε συλλογικό άτομο), των δομών, ποιος δεν είναι ή ποιος παύει να είναι. Αυτό δεν μπορεί να κωδικοποιηθεί, γιατί η σχέση σε μια αυτόνομη κοινότητα δεν είναι στατική αλλά δυναμική.

Ταυτόχρονα δεν μπορεί να είναι ο οποιοσδήποτε, ή, πράγμα που είναι το ίδιο, κανένας. Με τους ε.κ.χ. υπάρχει μια πραγματικότητα στην οποία η κοινότητα δεν μπορεί παρά να στηριχτεί. Με άλλα λόγια, μέρος των δομών της κοινότητας δεν μπορεί παρά να είναι αυτός που είναι μέρος των ε.κ.χ. Αυτό, όπως ξέρουμε, αποτυπώνεται στις κοινές υποχρεώσεις του χώρου, στις δραστηριότητες, στις βάρδιες, στη φροντίδα, στην τήρηση του πλαισίου (ρατσισμός, κόμματα, σεξισμός, κλοπές, άσκηση βίας, κ.λπ.) και φυσικά στις συνελεύσεις. Συνεπώς, οι ε.κ.χ. δίνουν το στίγμα του ποιος είναι, ποιος δεν είναι και ποιος παύει να είναι μέρος των δομών της κοινότητας.

Τέταρτο: Η αυτόνομη κοινότητα πρέπει να θέσει τα όρια της ανάπτυξής της. Οι ελεύθεροι κοινωνικοί χώροι πρέπει να παίρνουνε πάντα υπόψη τους τα όρια της ανάπτυξής τους, ή, όπως ειπώθηκε στην αρχή, τα όρια της ακτίνας δράσης τους. Ο κίνδυνος της ασφυξίας των δομών και της συγκέντρωσης είναι το ίδιο, αν όχι περισσότερο, επικίνδυνος, από την ατροφία ή τη μη συμμετοχή σε αυτές. Η αυτόνομη κοινότητα πρέπει να είναι μικρή για να μπορεί να λειτουργήσει, πράγμα που σημαίνει πως στο βαθμό που οι δομές της αυξάνουν σε συμμετοχή, την ίδια στιγμή ανοίγεται και το ζήτημα του πολλαπλασιαστικού παραδείγματος. Μπαίνει δηλαδή αμέσως το ζήτημα της δημιουργίας κι άλλης μικρής αυτόνομης κοινότητας, σε νέο έδαφος, με νέες ή ανάλογες δομές, και κυρίως με άλλους ανθρώπους. Τα όρια της ανάπτυξης ενός ε.κ.χ., ως κοινότητα, καθορίζονται από τον ίδιο το χώρο, και εντοπίζονται σε δυο εκδοχές. Είτε στις δομές υπάρχουν δυσανάλογα πολλοί για την παραγωγή ή τη διάθεση προϊόντων, είτε υπάρχουν δυσανάλογα πολλοί που ενδιαφέρονται για αυτά τα προϊόντα των δομών. Στην πρώτη περίπτωση, υπάρχει ο κίνδυνος της κατάρρευσης των δομών, και στη δεύτερη, ο κίνδυνος της συγκέντρωσης.

Πέμπτο: Η κοινότητα πρέπει να δημιουργεί συνεχώς στο εσωτερικό της, αλλά κυρίως έξω από αυτήν, ομόσπονδα δίκτυα αλληλεξάρτησης και αμοιβαιότητας. Η δικτύωση και οι ομόσπονδες σχέσεις καταργούν το ρόλο του μεσάζοντα και είναι ένας από τους βασικούς όρους ύπαρξής της. Αλλιώς μετατρέπεται σε νησίδα, σε εγκλεισμό του νοήματος της κοινότητας, που αργά ή γρήγορα συρρικνώνεται και πεθαίνει.

Από τη στιγμή που μιλάμε για δομές αναπαραγωγής της κοινότητας, η δικτύωση δεν μπορεί παρά να γίνεται πάνω σε συγκεκριμένα προϊόντα ή υπηρεσίες, έχοντας ως προϋπόθεση την εγγύηση, τη συνέπεια, τη διάρκεια, και τη σταθερότητα. Οι ομόσπονδες σχέσεις των δομών δεν μπορούν να στηριχτούν σε αφηρημένες υποσχέσεις φιλίας και αλληλεγγύης. Αυτό το βλέπουμε καθαρά στις δομές που ασχολούνται με τη διατροφή και τη διάθεση προϊόντων του πρωτογενούς τομέα. Η δικτύωση, ανάλογα με την εγγύτητα των ε.κ.χ., μπορεί να ορίζεται μέσα από συγκεκριμένες δομές και επιλογές συμπληρωματικής αλληλεξάρτησης και στήριξης, π.χ. ο ένας το αλεύρι, ο άλλος το ψωμί.

Από κει και πέρα ανοίγεται μια άλλη διάσταση της δικτύωσης, που προκύπτει από τα στάδια, τη σύνθεση και την οριζοντιότητα των σχέσεων παραγωγής και διάθεσης προϊόντων. Ένας μεγάλος οδηγός είναι η διατροφή που ξεκινάει από το χωράφι και καταλήγει στο πιάτο. Η ποιότητα, η τιμή, ο τρόπος παραγωγής, ο τρόπος διάθεσης, οι εργασιακές σχέσεις που διέπουν όλο τον κύκλο παραγωγής και κατανάλωσης του προϊόντος, η άμεση σύνδεση παραγωγού και καταναλωτή, όλα αυτά τα ζητήματα είναι στο κέντρο της κοινότητας. Είναι μια διαδικασία απελευθέρωσης εδάφους που ξεκινάει από το χωράφι και καταλήγει στους ε.κ.χ. Οι περιαστικές καλλιέργειες μπορούν να αποτελέσουν ένα από τα βήματα σύνδεσης της κατηλειμένης γης με τον αστικό ιστό, στον οποίο ανήκουν συνήθως οι ε.κ.χ. Το ίδιο μπορεί να γίνει και σε μεγαλύτερη κλίμακα, με συνεταιρισμούς και μικρούς παραγωγούς, που μπαίνουν σε αυτό το σχέδιο μετάβασης βήμα-βήμα, απελευθέρωσης της γης από την καταστροφή του εδάφους και των προϊόντων στο όνομα της αύξησης του κέρδους και της μέγιστης απόδοσης σε χρήμα με το μικρότερο δυνατό κόστος, και μάλιστα, με κρατική επιδότηση.

Έκτο: Οι ε.κ.χ., ως κοινότητες, πρέπει να παρεμβαίνουν στη δημόσια σφαίρα ως εστίες αντίστασης και εξόδου ταυτόχρονα. Συνεπώς, θα πρέπει να υπάρχει και ένας οργανωτικός θεσμός μέσα στον οποίο θα πραγματώνεται ο συντονισμός και η αλληλοστήριξη των δομών των ε.κ.χ. Ταυτόχρονα, ως κύτταρα του προτάγματος για έναν ριζικό κοινωνικό μετασχηματισμό μπορούν να συνδέσουν τις δομές τους με την πολυκατοικία και τη γειτονιά, ως εμπράγματο παράδειγμα ανατρεπτικού ρήγματος μέσα στον αστικό ιστό, στον οποίο οι ανάγκες για τα βασικά μονοπωλούνται, αλλοιώνονται και αλλοτριώνονται από αλυσίδες επιχειρήσεων.

Το κείμενο βασίζεται σε μια πρώτη συζήτηση που έγινε στο Μικρόπολις και απευθύνεται ως πρόταση προς όλους τους ελεύθερους κοινωνικούς χώρους

Ετοιμάζουν σφαγή στα επιδόματα ανεργίας



Μέσα στον καταιγισμό των μέτρων που επιβλήθηκαν με το μνημόνιο μέσα στα τελευταία δύο χρόνια, ψηφίστηκαν και διατάξεις οι οποίες πέρασαν στα ψιλά αλλά πολύ σύντομα θα τις βρούμε μπροστά μας.
Μια από αυτές, θα προκαλέσει σοκ. Διότι η εφαρμογή της από την 1η Ιανουαρίου 2013, θα έχει ως αποτέλεσμα να κοπεί το επίδομα ανεργίας σε χιλιάδες ανυποψίαστους ανέργους, ειδικά αυτούς που ασχολούνται με τα εποχικά και τα τουριστικά επαγγέλματα.
Ουσιαστικά, από την 1η Ιανουαρίου 2013, ο ΟΑΕΔ θα διενεργεί έναν ακόμη έλεγχο προκειμένου να διαπιστώσει ποιοι δικαιούνται επίδομα ανεργίας και ποιοι όχι. Δεν θα αρκείται μόνο στον αριθμό των ενσήμων.
Θα γυρίζει πίσω στον χρόνο για μια 4ετία. Αν εντοπίζει ότι ο άνεργος έχει εισπράξει περισσότερα από 450 ημερήσια επιδόματα ανεργίας (αντιστοιχούν σε 18 μηνιαία επιδόματα) μέσα σε αυτά τα τέσσερα χρόνια, τότε θα σταματάει να χορηγεί την επιδότηση.
Με την πρώτη εφαρμογή του μέτρου, τον προσεχή Ιανουάριο, ο ΟΑΕΔ θα αναζητήσει σε ποιους έχει χορηγήσει επίδομα ανεργίας την περίοδο από τον Ιανουάριο του 2009 μέχρι τον Δεκέμβριο του 2012. Αν εντοπίσει περιπτώσεις ανέργων που έχουν συμπληρώσει τις 450 ημέρες ανεργίας θα σταματάει την επιδότηση.
Οι εποχικοί υπάλληλοι, κυρίως, οι εργαζόμενοι στα ξενοδοχεία, είναι πολύ πιθανό να πέσουν σε αυτή την τσιμπίδα καθώς συνηθίζουν να απασχολούνται για έξι μήνες τον χρόνο, και να επιδοτούνται για τους υπόλοιπους.

Η διάταξη που θα φέρει τα πάνω κάτω από την Πρωτοχρονιά για την ευπαθή κοινωνική ομάδα των ανέργων, έχει ως εξής:

«Από 1.1.2013, σε κάθε περίπτωση τα ημερήσια επιδόματα ανεργίας, εντός της προηγούμενης από την εκάστοτε έναρξη της επιδότησης λόγω ανεργίας, τετραετίας, δεν είναι δυνατόν να είναι περισσότερα των τετρακοσίων πενήντα (450). Εάν εντός της τετραετίας ο άνεργος έχει επιδοτηθεί για χρονικό διάστημα μικρότερο των τετρακοσίων πενήντα (450) ημερήσιων επιδομάτων, δικαιούται να επιδοτηθεί λόγω ανεργίας για τον υπόλοιπο αριθμό ημερήσιων επιδομάτων, μέχρι τη συμπλήρωση του ανώτατου ορίου των τετρακοσίων πενήντα (450) ημερήσιων επιδομάτων.
Από 1.1.2014 τα ημερήσια επιδόματα ανεργίας στην τετραετία δεν είναι δυνατόν να είναι περισσότερα των τετρακοσίων (400).»
ΠΗΓΗ: fpress.gr