Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2014

Χρέος: το σκοτεινό αντικείμενο του πόθου

Tiziano Vecelli (Titian) Sisyphys (1548–49). Prado Museum.

Ρώτησαν τον κύριο Κ:
-Θα χάσω το σπίτι μου για 5 ψωροχιλιάρικα, είναι δυνατόν, είναι δικαιοσύνη αυτό;
-Βεβαίως και θα το χάσετε και μάλιστα θάστε και από τους πρώτους.
-Μα γιατί ;
-Ακούστε με. εσείς θα χάσετε 100 χιλιάρικα και αυτό είναι που μετράει για την τράπεζά σας. δεν σας φαίνεται δίκαιο ; τώρα αν η τράπεζα σας δάνεισε αυτά που της χρωστάτε ήξερε πολύ καλά ότι μπορούσε και να κέρδιζε 95 χιλιάρικα στη δεύτερη ευκαιρία που θα της δίνατε. 
και συνέχισε ο κ. Κ:
Η πρώτη της ευκαιρία ήταν ότι της ζητήσατε δάνειο και μάλιστα τόσο μικρό. Ένας φωροτόκος ακόμη και τοκογλυφικός δεν αρκεί...Μικρά δάνεια-μεγάλες ευκαιρίες. ή με άλλα λόγια δεν είναι όλοι ωραίοι αυτοί που έχουν χρέη αλλά αυτοί που έχουν μεγάλα χρέη, μεγαλύτερα από τον συσωρευμένο πλούτο που ήδη έχουν....

-Τότε δεν μου μένει παρά να ξοφλήσω, αλλά πώς, δεν υπάρχει μία...
-Αν δεν είχες χθές, αν δεν έχεις σήμερα, δεν υπάρχει καμμία πιθανότητα να έχεις αύριο. Και γι' αυτό προνόησε και φροντίζει η καλή σου τράπεζα με την κυβέρνησή σου.

και με αυτό τον ωμό και συνάμα αποκαλυπτικό διάλογο ας ξεκινήσουμε...
Χρέος: η ύψιστη θεότητα που στις βουλές της υποτάσσονται όλες οι άλλες: χρήμα, δάνεια, ελείμματα. Ναοί και μοναστήρια χτίζονται εις δόξαν της, εικόνες της κάνουν τον γύρο του κόσμου, εισχωρούν σε σπίτια, κρέμονται σε σύγχρονα εικονοστάσια, φοβερίζουν και γιατρεύουν την απληστία κατακτημένων δικαιωμάτων, καταργούν μνήμες και όνειρα ξεστρατημένων πληθυσμών.

Χρέος: το πλέον σύγχρονο και αποδοτικό εμπόρευμα προϊόν της βιομηχανίας ελειμμάτων, φετίχ των κερδοσκόπων. Και αν κάποιο άλλο εμπόρευμα μπορεί να εξισωθεί μαζί του είναι ο πατήρ του, το χρήμα. σε μορφή νομίσματος, σε επιταγές ή γραμμάτια, σε ομόλογα και κάθε είδους τίτλο. Α-διάστατο κατά τις επιθυμίες των διακόνων του τόσο που κανένας προϋπολογισμός και καμμία απογραφή δεν μπορεί με ακρίβεια να προσδιορίσει το μέγεθός του. τη μέρα προσμετράται με το μέγεθος των δανείων που δίνονται για να θεραπεύσουν τα ελείμματα και τη νύχτα απλώνεται σαν το σκοτάδι πάνω από την στέγη κάθε χώρας, καθορίζει πολιτικές και τρόπους ζωής, σε τελευταία πια ανάλυση την ίδια την ύπαρξή του ανθρώπου και όποιου άλλου όντος η φύση δώρισε για να τον υπηρετεί.

Εν ονόματι του χρέους κόβουν μισθούς, απολύουν, κλείνουν νοσοκομεία, σχολεία. στο όνομά του ορκίζονται κυβερνήσεις και κόμματα, δέρνουν και δολοφονούν οι μπάτσοι, δικάζουν οι δικαστές, εκμισθώνονται στρατοί και παρακρατικές εξουσίες. Ο οφείλων και να υποκύπτει οφείλει. Όσο πιο πολλοί οι οφείλοντες τόσο πιο άνετη η εξουσία του, τόσο πιο ισχυρή η πίστη των μετανοημένων.

Λαοί και κράτη εν μια νυχτί βαφτίζονται οφειλέτες, χρεοκοπούν, υποτιμάται η περιουσία τους, το νόμισμά τους. Και από αυτή την καταβόθρα των οφειλετών χρειάζεται να γίνει ένα κοσκίνισμα για να επιλεγούν εκείνοι που θα εκτελέσουν τις εντολές του ή θα συνδράμουν απαθώς ή ενεργώς στην εφορμογή τους. Έχουμε κόμματα και συνιστώσες οφειλετών, στρώματα πληθυσμού που απολαμβάνει ασύμβατα με την εποχή προνόμια ή επιβιώνει χάρη στην ύπαρξη του χρέους.

Αν θέλουμε να το δούμε στις πολιτικές του διαστάσεις αρκεί να μελετήσουμε την επιρροή των κομμάτων εξουσίας πάνω σε λαϊκά (:) στρώματα. Ένα ποσοστό 35% θεωρείται επαρκές, είναι το κρίσιμο μέγεθος που μπορεί να στηρίξει και να διαωνίσει αυτές τις πολιτικές. Από αυτό ένα ποσοστό όχι ευκαταφρόνητο κερδίζει περισσότερα από ό,τι κέρδιζε στο παρελθόν και το υπόλοιπο απλά επιβιώνει στη σκιά των κερδοσκόπων του χρέους, υπηρετώντας το άμεσα ή έμμεσα.

Αν σε μια επόμενη φάση οι ανάγκες περαιτέρω συσσώρευσης πλούτου (που συνεπάγονται τη δημιουργία νέων χρεών*) επιτάξουν αυτό το ποσοστό να μειωθεί, μοιραία θα έλθουν σε σύγκρουση με τις πολιτικές ανάγκες. Σε αυτό ακριβώς το σταυροδρόμι η εκάστοτε κυβέρνηση και ο εκάστοτε υπουργός Οικονομικών διαπραγματεύονται (σκληρά ...εννοείται) με το ΔΝΤ, την τρόϊκα, το ΕΚΟΦΙΝ, την Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα, τον κ. Σόϊμπλε ή την αντ' αυτού κ. Μέρκελ.

Εργασία, ποιά υπεραξία; 
Οι "ορθόδοξοι" μαρξιστές μιλούν ακόμη για την υπεραξία της εργασίας, για τους βιομηχανικούς εργάτες, για την εμπορευματική αξία του προϊόντος που παράγουν. Ο καπιταλισμός γι' αυτούς γεννήθηκε επί Adam Smith και ετάφη με τα νάματα του Marx. Έκτοτε δεν φαίνεται να απασχολούν κανέναν οι μεταλλάξεις του, το αντικείμενο του πόθου του, τα μέσα που διαθέτει για να συσσωρεύει πλούτο. Επικαλούνται συνεχώς τον κορακοζώητο βιομήχανο της βικτωριανής εποχής που κλέβει από το μεροκάματο του εργάτη του 5, 10, 30, 100 ευρώ σε μια ώρα, μια μέρα, ένα μήνα. Αγνοούν ή κάνουν πως δεν βλέπουν τον γιάπι των κερδοσκόπων που μπροστά από έναν υπολογιστή στο άνετο γραφείο του από τη μια άκρη της γής μπορεί να βγάλει μερικά δις σε ελάχιστα λεπτά της ώρας παίζοντας με τα χρέη των κρατών της άλλης άκρης, τα αξιόγραφα που τα καλύπτουν, κάνοντας εμπόριο δανείων, χαντακώνοντας σε λίγα λεπτά προϋπολογισμούς και νομίσματα, ευτελίζοντας σοδειές γεωργικών αγαθών, ανεβοκατεβάζοντας τιμές βασικών αγαθών, υποτιμώντας πλουτοπαραγωγικές πηγές που δωρήθηκαν στον άνθρωπο από τη φύση. Και όλα αυτά γιατί ΚΑΠΟΙΟΣ θέλει να αγοράσει φτηνά, γιατί η περιουσία ενός κράτους, μιας οικογένειας πρέπει να πουληθεί φτηνά για να καλυφθούν τα χρέη, να διασφαλισθούν τα δάνεια, να αποκτήσουν έγγειο αξία τα κέρδη της φούσκας.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: τεχνικές εταιρείες, σύμβουλοι επενδυτές και τεχνικοί από την Ελλάδα που είχαν μεταναστεύσει στο Πεκίνο το 2005 για να μετέχουν στην προετοιμασία των ολυμπιακών αγώνων του 2008, δεν άφησαν την ευκαιρία να πάει χαμένη. Έτσι εκτός της κύριας δραστηριότητάς των (τεχνικός τομέας) ασχολήθηκαν παράλληλα και με το real estate της πόλης. Ένα φιλόδοξο gentrification (χωροταξική αναβάθμιση με κερδοσκοπικούς στόχους) εξελίχθηκε στα όρια της πόλης, ξεσπιτώνοντας χιλιάδες κατοίκους από τα περίχωρα, προκειμένου η νέα ελίτ της Κίνας να βρεί γή πρόσφορη και να κτίσει τα δικά της χολυγουντιανά παλάτια.

Τόσο απλό μα δύσκολα κατανοητό είναι το μέγεθος της απειλής για τη ζωή του καθενός, για τον πλούτο μιας χώρας. είτε αυτός είναι πλούτος συσωρευμένος από εργασία (μετρητά, αξίες, γή, στέγη), είτε πλούτος μιας αρχικής συσσώρευσης της φύσης (ορυκτός πλούτος, πηγές ενέργειας, νερό). Ο καπιταλισμός ποτέ δεν γκρέμισε τη φεουδαρχία. Απλά συνυπάρχει μαζί της, ενσωματώνοντας τις πρακτικές της ειδικά στον τομέα των φυσικών πόρων της γής, υπάγοντάς τες στους νόμους της υπερεκμετάλλευσης, στους νόμους πια της υπερσυσσώρευσης.

Κρίση, ποιά κρίση ; Αέρας κοπανιστός είναι που ζητά γή και ύδωρ
Αυτή τη στιγμή στον πλανήτη έχουν σωρευθεί πάνω από 87 τρις δολάρια κέρδη που παραμένουν ανεκμετάλλευτα, περιμένοντας επενδυτές. Ας βεβαιώσει κάποιος ότι το μεγαλύτερο ποσοστό, (γύρω στο 75%), από αυτόν τον πλούτο δεν προέρχεται άμεσα από το εμπόριο των διεθνών δανειακών χρεών (κρατών-για την ακρίβεια κυβερνήσεων) και από τον κουβά των δανειακών χρεών επιχειρήσεων και ιδιωτών σε εμπορικές τράπεζες. Ένα αξιοσημείωτο ποσοστό προέρχεται από τα κερδοσκοπικά παιγνίδια πάνω στα εθνικά νομίσματα (σπόρ προσφιλέστατο στους κερδοσκόπους μέχρι πριν μια εικοσαετία), από την μονοπωλιακή σωσσώρευση πλούτου από την εκμετάλλευση βασικών κοινωνικών αγαθών (υγεία, τρόφιμα, νερό, ενέργεια, στέγαση) και ένα ελάχιστο πια ποσοστό από την βιομηχανική ή πρωτογενή παραγωγή (που άλλωστε έχει μονοπωληθεί από εταιρείες μεγαθήρια).

Για να υπάρξει η μόχλευση αυτών των κερδοσκοπικών κεφαλαίων από τα σεντούκια των τραπεζών θα πρέπει να υπάρξουν ευκαιρίες. Και αν δεν υπάρχουν δημιουργούνται πάραυτα με έναν νόμο για τους πλειστηριασμούς, με μια υπουργική απόφαση για τις κατασχέσεις, με μια ντιρεχτίβα για το κούρεμα των ομολόγων. Εν μια νυχτί "ξεθάφονται" ελείμματα που εκτοξεύουν το χρέος πέρα από τα "επιτρεπτά" όρια, ψηφίζονται "προγράμματα στήριξης και ανόρθωσης"

Για να υπάρξει αυτή η πρωτοφανής στην παγκόσμια οικονομία συσσώρευση, έχουν συμβεί σημεία και τέρατα στον θαυμαστό καπιταλιστικό θερμοκήπιο: έχουν κλείσει εκατομμύρια επιχειρήσεις, έχουν χρεικοπήσει εταιρείες μεγαθήρια, έχουν υποδουλωθεί κράτη, έχουν καταληστευθεί περιουσίες και αποταμιεύσεις δεκαετιών. Κοινώς το τέρας τρώει από τα έτοιμα πια. Η μπουκιά της εργασιακής υπεραξίας δεν αρκεί. Χορταίνει μόνο αν δανείσει ενεχύρως μια χώρα (ταίζοντας μια κυβέρνηση με τους κολαούζους της), αν μπορέσει να αρπάξει το νερό, μια έκταση, χιλιάδες σπίτια. Βλέπει σαν χρυσή ευκαιρία μια βροχή που δεν θα πέσει, μια καταιγίδα που θα καταστρέψει τις σοδειές, μια αρρώστεια που μπορεί εξολοθρεύσει τον μισό πλανήτη, ένα φάρμακο που θα θεραπεύσει τον άλλο μισό, 100 πόλεις ή μερικά κράτη που θα ισοπεδωθούν (αν έχουν την ατυχία να κρύβουν κάποιο μυστικό κοίτασμα). Ποιός αλήθεια σύγχρονος επενδυτής χέζεται από τη χαρά του νάχει έναν εργάτη σκλάβο, έστω και με ένα ξεροκόματο σαν αμοιβή. Ίσως μόνο οι νταβατζήδες της φράουλας της καθ' ημάς φεουδαρχίας. Αλήθεια, ποιός επενδυτής θάχανε την ευκαιρία να ξεζουμίζει καθημερινά μέσα σε μια φάμπρικα στρατιές εργατών, αν το ποσοστό κέρδους από αυτή την ενασχόληση θα ήταν συγκρίσιμο έστω με το ποσοστό μιας τοποθέτησης στο χρηματιστήριο ; 

Εστιάζοντας μόνο μέσα στον γυάλινο ναό του βιομηχανικού καπιταλισμού (όπως ο Μαρξ) οι συνοδοιπόροι** έχουν σαφέστατα δίκηο. Πλην όμως οι γυάλινοι ναοί του καπιταλισμού είναι πολλοί και συνεχώς χτίζονται νέοι. Κάθε νεόκτιστος σαφώς υπερτερεί σε λαμπρότητα, σαφέστατα ελκύει νέες θεραπενίδες, προπαγανδίζει νέους μύθους, κομματιάζει και αποπροσανατολίζει ακόμη μεγαλύτερα κοινωνικά στρώματα, υπόσχεται συνεχώς σωτηρία και ευκαιρίες, επιβάλλει την αδιάλειπτη προσευχή στον ναό του κέρδους, στον ναό της κατανάλωσης. Οι ναοί του βιομηχανικού και εν συνεχεία του μεταπρατικού καπιταλισμού ξεθώριασαν προ πολλού. Τη λαμπρότητά τους έκλεψαν ναοί του χρηματιστηριακού καπιταλισμού και τώρα οι ναοί του τερατογεννούς. Ακριβώς όπως το προσκύνημα της Αγίας Λαύρας των Καλαβρύτων δεν είναι πια της μόδας και την περίλαμπρη θέση του έχει πάρει το τερατόμορφο και 67πάγκαρο προσκύνημα της Μαλεβής στην Αρκαδία όραμα της Βγενιώς Γιόβα (κατά δήλωσή της αδελφή Παρθενία). 

Μερικοί ονομάζουμε Κρίση του καπιταλισμού τις ίδιες τις αντιφάσεις του, τη ολοένα και μεγαλύτερη μείωση του ποσοστού του κέρδους του από τη δευτερογενή (βιομηχανική) κυρίως παραγωγή. Δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι το εμπόρευμα αυτό και η κατανάλωσή του έχει μετατραπεί πια σε ένα εργαλείο υποταγής και μόνο, ένα εργαλείο εξαγοράς και δημιουργίας δανειακών αναγκών. Το Όλον του καπιταλιστικού γίγνεσθαι ίσως κάποτε παύσει να παράγει βιομηχανικά προϊόντα μιας μεγάλης γκάμας σε τέτοια κλίμακα, μιας και άλλες ανάγκες (υγεία, παιδεία, ασφάλεια, στέγαση, διατροφή) θα έχουν προτεραιότητα στην αφαίμαξη του γλίσχρου μισθού ή ευτελούς μεροκάματου.

Άλλωστε οι αντιφάσεις από μόνες τους δίνουν παράταση ζωής σε κάθε κοινωνικό γίγνεσθαι και σε καμμία περίπτωση δεν αποτελούν τον επιθανάτιο ρόγχο του. Όσο για τη μείωση του ποσοστού του κέρδους ασφαλώς και ακολουθεί τη μείωση της αμοιβής εργασίας, διαφοροποιούμενη ως προς το ποσοστό αυτής της μείωσης, διότι καρπούται παράλληλα την παραγωγικότητα που του προσφέρει η τεχνολογική εξέλιξη. Αποβλέπει δε στη διασφάλιση της δυνατότητας διάθεσης ενός μέρους της παραγωγής (όσο το δυνατόν μεγαλύτερης) και σε μεγαλύτερα τμήματα πληυθσμών.

Πέρα και κυρίως έξω από τον γυάλινο ναό του βιομηχανικού καπιταλισμού συμβαίνουν σημεία και τέρατα. Τόσο παραγωγικά, που δίνουν ανάσα και στους έγκλειστους του ναού αυτού. Οι συγκοινονούντες γυάλινοι ναοί είναι τα συγκοινωνούντα οχυρά του καπιταλισμού. Στο κάτω-κάτω αν πέσει στα χέρια του εχθρού ο ναός του βιομηχανικού καπιταλισμού για το Όλον του καπιταλισμού χέστηκε η φοράδα στ' αλώνι. Οϋτως ή άλλως το ψωράλογο θατάχει φάει τα ψωμιά του, ας το πάρουν οι πληβείοι να βαυκαλίζονται ότι έπεσε ο καπιταλισμός. Η ανεργία που σε παγκόσμια κλίμακα αυξάνει, τα αδιάθετα για επενδύσεις συσσωρευμένα κεφάλαια μαρτυρούν την οριστική μεταστροφή του καπιταλισμού από τον βιομηχανικό καπιταλισμό του Adam Smith και του Keynes στον σύγχρονο καπιταλισμό που εξήγγειλε η Σχολή του Σικάγου, στον σύγχρονο οραματισμό των νεομαλθουσιανών.

Ναι η καταστροφή είναι ευκαιρία για κάθε κερδοσκόπο της άγριας δύσης και της βάρβαρης ανατολής. Αυτό, να με συμπαθούν οι συνοδοιπόροι** μου κάθε απόχρωσης, δεν λέγεται κρίση. Είναι κρίση ανθρωπιστική που ακολούθησε επακριβώς τις λαθεμένες ατραπούς που χάραξε ταυτισμένη με την καπιταλιστική λογική η αποστεωμένη μαρξιστική ανάλυση. Κρίση για τον καπιταλισμό είναι να μην υπάρχουν οι ευκαιρίες. Κρίση θα είναι να λυθούν ως ...δια μαγείας οι αντιφάσεις του.

Η πρώτη ύλη δημιουργίας πλούτου (κατά τον Μαρξ) παραμένει σε μεγάλο βαθμό αδρανής, παρασέρνοντας στην αδράνεια αυτή όλο και μεγαλύτερα τμήματα της εργατικής τάξης. Πέρα από το ευκολονόητο πολιτικό επικείμενο, αυτό δεν θα συγκινήσει καμμία ελίτ διανοουμένων και στοχαστών, καμμία κυβέρνηση ή παγκόσμιο οργανισμό. Αντίθετα οι κυβερνήσεις και οι οργανισμοί θα ανησυχούν για τα αδρανή υλικά που μένουν ανεκμετάλλευτα όπου γής, για τα αδρανή συσωρευμένα κεφάλαια στις θυρίδες μιας φανταστικής παγκόσμιας τράπεζας.

Κρίση θα αποτελέσει μια ολική άρνηση εξόφλησης του παγκόσμιου χρέους, τουτέστιν μια καθολική επανάσταση. Να μείνουν στα σεντούκια του τα 87 τρις δολάρια ορφανά και ακάλυπτα. Κρίση είναι να πείς στην τράπεζά σου, να πεί ο καθένας μας βάλε στον κώλο σου το χρεώγραφο του δανείου μου.

Ο καπιταλισμός πεθαίνει εδώ και κάμποσες δεκαετίες αλλά το πτώμα του εξακολουθεί να μας κυβερνά, γιατί η ιστορία δεν κάνει τίποτα, όπως έγραφε ο Έγκελς. Ίσως γιατί το δίπολο Εργασία-Κεφάλαιο δεν την συγκινεί πια.

Για επιδόρπιο... μερικά στοιχεία για τη θεότητα του ελληνικού χρέους (δημοσίου και ιδιωτικού)
σε παρένθεση οι πηγές
-Το 2014 το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) της Ελλάδας έχει μειωθεί κατά 25% μέσα σε σε σύγκριση με το 2008 ενώ η ανεργία υπερβαίνει το 27%. (Στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ).

-Το 2014 το δημόσιο χρέος θα κλείσει περίπου στα 320 δις ευρώ και αντιστοιχεί στο 175% του ΑΕΠ (Στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ). Τέλος του 2008 το δημόσιο χρέος ήταν περίπου 132 δις (110% του ΑΕΠ)-Στοιχεία που εξήγγειλε η απογραφή του ΠΑΣΟΚ το 2009 και αμφισβητήθηκαν από την κυβέρνηση Καραμανλή.

-Το 2014 το ιδιωτικό χρέος που δεν εξυπηρετείται, προς Τράπεζες, Δημόσιο και Ασφαλιστικά Ταμεία αγγίζει τα 163 δις ευρώ (77 δις κόκκινα δάνεια -επί συνόλου τραπεζικών χορηγήσεων 215 δις-Στοιχεία της Τραπέζης Ελλάδος) (67 δις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο -Υπουργείο Οικονομικών), (18,6 δις ευρώ ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία -8,5 δις στο ΙΚΑ και 9,1 δις στον ΟΑΕΕ-Υπουργείο Εργασίας, στοιχεία ΙΚΑ. ΟΑΕΕ).

-Τα κόκκινα δάνεια τέλος του 2013 ήσαν σε ποσοστό το 35% του συνολικού χαρτοφυλακίου τραπεζικών χορηγήσεων έναντι του 5,1 % σστο τέλος του 2008 (Τράπεζα Ελλάδος). Να λάβουμε υπόψη ότι από αυτό το 5,1% μόλις το 1,2% αφορούσε δάνεια προς ιδιώτες και το υπόλοιπο κυρίως προς επιχειρήσεις τύπου pafa-pufa Co. και ένα ποσοστό δάνεια παγωμένα σε επιχειρήσεις μεγάλου κυρίως μεγέθους προς εκκαθάριση. Εκτιμήσεις της τρόϊκας αναφέρουν ότι το ποσοστό των κόκκινων δανείων θα εκτιναχθεί στο τέλος του 2014 στο 40% και το μέγεθος θα φτάσει στα 90 δις.

-Το 2009 ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο είχαν 700.000 πολίτες με οφειλές 33,7 δις ευρώ, σήμερα οι οφειλέτες είναι 2.600.000 και τα χρέη 67,25 δις ευρώ (Υπουργείο Οικονομικών).

Σε αυτό το μέγεθος αποτυπώνεται το μέγεθος της προμελετημένης και επερχόμενης καταστροφής. Δεν είναι απλά ο διπλασιασμός των ληξιπρόθεσμων (μάλιστα εν μέσω μιας ύφεσης) αλλά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οφειλετών. Διότι τα 33,7 δις είναι ένα μέγεθος που αφορά ιστορικά όλη την περίοδο ύπαρξης του ελληνικού κράτους (βέβαια κατά περιόδους πολλά χρέη διαγράφηκαν, παρόλα αυτά οι προϋπολογισμοί δεν γνώρισαν αναταράξεις του σημερινού μεγέθους-κάτι που μαρτυρεί την ομαλή διασπορά των ληξιπρόθεσμων ανά έτος). Εξάλλου μην ξεχνάμε ότι στα 33,7 δις περιλαμβάνονται χρέη συνεταιρισμών, χρέη μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων που μεταβιβάσθηκαν στο δημόσιο ή έκλεισαν, π.χ.όμιλοι Κατσάμπα, Λαδόπουλος, Ανδρεάδης, Μποδοσάκη) αλλά και χρέη που χορηγούσε το ΚΕΒΑ (μετέπειτα ΕΟΜΜΕΧ) προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις με την αγγύηση του δημοσίου.

-Να πούμε τέλος, ανακεφαλαιώνοντας πως:
-ανά μήνα δημιουργούνται περί τα 2 δις ληξιπρόθεσμα χρέη, τόσο προς την εφορία, όσο και προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Κάτι που μαρτυρεί τη φοροληστρική και μελετημένη επιδρομή των κυβερνώντων.

-πέρα από τους οφειλέτες προς το δημόσιο (2.600.000***) οι οφειλέτες στο ΙΚΑ είναι 442.000, στον ΟΑΕΕ 659.000, στον ΟΓΑ 183.000 και στο ΤΣΜΕΔΕ 50.000 (σύνολο εγκλωβισμένων οφειλετών στα ασφ. ταμεία 1.329.000***).

παραπομπές
*ένα χρέος δημιουργείται πολλαπλώς. και δανειζόμενος χρήματα αλλά και χάνοντας απλά το σπίτι σου, τις κοινωνικές παροχές, την εργασία σου. Μια τέτοια απώλεια θα σε οδηγήσει στην στην ανάγκη να ξανα-αποκτήσεις μέρος ή το όλα τα απολεσθέντα. Ή θα σε οδηγήσει στην εξαφάνιση αν δεν έχεις πιστοληπτική ικανότητα και δουλική δεινότητα.Και στη γενική αυτή έννοια υπάγονται και τα εθνικά νομίσματα μιας και αυτά είναι ένα αποδεκτό από τις νομισματικές αρχές κάθε χώρας κρατικό χρέος. Το ίδιο ισχύει για κάθε είδους χρώγραφα που εκδίδουν κρατικές ή και μεγάλες ιδιωτικές οικονομικές οντότητες.
**προφανώς στη μαρξιστική ανάλυση
*** δεν συνυπολογίζονται τα μέλη των οικογενειών τους

Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου 2014

Ανυπακοή: η μόνη απάντηση στη φοροληστεία


από Iskra
του ΠΕΤΡΟΥ ΤΣΑΓΚΑΡΗ

Η δική μας πρόταση

«Κανένας φόρος δεν επιβάλλεται όταν δεν αποβλέπει σε δημόσια ωφέλεια. Όλοι οι πολίτες έχουν δικαίωμα να συνεργάζονται στον προσδιορισμό των φόρων, να επιβλέπουν τη χρήση τους και να ελέγχουν τη διαχείρισή τους». Διακήρυξη Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη, της Γαλλικής Επανάστασης, 220 χρόνια πριν.

"Κανένας πρίγκιπας της Πρωσίας, κανένας Μπράντενμπουργκ και Βράνγκελ δεν παράγει ψωμί για το στρατό. Είστε εσείς που παράγετε ακόμη και το ψωμί για το στρατό... Κάντε τον εχθρό να πεινάσει και αρνηθείτε να πληρώσετε φόρους! Τίποτα δεν είναι πιο ανόητο από το να προμηθεύουμε μια προδοτική κυβέρνηση με τα μέσα να πολεμήσει το έθνος, και το μέσο όλων των μέσων είναι το χρήμα". Καρλ Μαρξ, 165 χρόνια πριν.

Το νέο χαράτσι στα σπίτια, ο διαβόητος ΕΝΦΙΑ, ήρθε να προστεθεί σε ένα εξαιρετικά άδικο και απόλυτα ταξικό φορολογικό σύστημα που έχουν επιβάλει οι μνημονιακές δυνάμεις. Ασφαλώς και προηγουμένως ηφορολογία ήταν ταξική: η άρχουσα τάξη –με προεξάρχοντες τους εφοπλιστές και τους τραπεζίτες– είχαν πληθώρα φοροελαφρύνσεων και κυρίως πληθώρα φοροαπαλλαγών, γι' αυτό και τα δημόσια έσοδα στην Ελλάδα, σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες της ΕΕ, προέρχονταν σε πολύ μεγάλο ποσοστό από τουςέμμεσους φόρους –δηλ. από φόρους που καταβάλλονται από όλους το ίδιο, ανεξάρτητα από το εισόδημα και την περιουσία (ΦΠΑ, τέλη στα τσιγάρα και τα ποτά κ.λπ.)– κι όχι από τους άμεσους φόρους.

Ωστόσο τώρα οι μνημονιακές δυνάμεις έχουν στοχοποιήσει περαιτέρω τις καταπιεζόμενες τάξεις με τα φορολογικά τους μέτρα, σε βαθμό που πιθανά δεν είχαν κάνει ούτε προηγούμενα κοινωνικά συστήματα όπως η Βυζαντινή και η Οθωμανική Αυτοκρατορία.

ΆΜΕΣΟΙ ΦΟΡΟΙ
Στο επίπεδο της άμεσης φορολογίας οι αντιμεταρρυθμίσεις είναι πέρα από κραυγαλέες: α) Κατάργηση αφορολόγητου για τους φτωχούς. β) Επιπλέον βαριά φορολόγηση για όσους φτωχούς δεν έχουν αποδείξεις (είναι προφανές ότι δεν έχουν αποδείξεις επειδή δεν έχουν ξοδέψει επειδή είναι φτωχοί –ακόμη κι αν φυλάνε τα λεφτά στο μαξιλάρι για την ώρα ανάγκης που πλησιάζει). γ) Κατάργηση της έκπτωσης των δαπανών για υγεία αν αυτές δεν ξεπερνούν το 5% του εισοδήματος. Ακόμη και αυτοί που έχουν δαπανήσει πάνω από το 5% του εισοδήματός τους για ιατροφαρμακευτικούς λόγους, παίρνουν έκπτωση φόρου (μόνον για το ποσό πάνω από το 5%) απείρως χαμηλότερη από ό,τι για μια άλλη απλή απόδειξη, όπως π.χ. για αγορά προφυλακτικών από το περίπτερο ή για μια βραδιά σε ένα «σκυλάδικο». δ) Κατάργηση της έκπτωσης των δαπανών για αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης (τέκνα, φροντιστήρια, ενοίκια, τόκοι στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας κ.λπ.). ε) Επιβολή της επιτομής του αυταρχισμού, δηλ. των τεκμηρίων διαβίωσης: Εκατοντάδες χιλιάδες φτωχοί –και συνήθως άνεργοι– άνθρωποι που έχουν κληρονομήσει ένα σπίτι και που κάποτε αγόρασαν με δόσεις (ή τους αγόρασε η οικογένειά τους) ένα αυτοκίνητο, θεωρούνται ψεύτες όταν δηλώνουν το πραγματικό πενιχρό τους εισόδημα και το «σύστημα» τους χρεώνει ανύπαρκτα εισοδήματα, βάσει των οποίων τους φορολογεί με εξωφρενικούς φόρους.

Πέραν αυτών, κυβέρνηση και τρόικα έχουν σκαρφιστεί τρόπους απόλυτα δεσποτικής επιπλέον φορολόγησης με ακόμη πιο ταξικά κριτήρια: Τις προηγούμενες δεκαετίες επέβαλαν σε εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους να αμείβονται με μπλοκάκι, προκειμένου οι εργοδότες να ωφελούνται πολλαπλώς τόσο σχετικά με τα εργασιακά δικαιώματα, που δεν υπήρχαν πλέον για αυτή την κατηγορία εργαζομένων, όσο και σε σχέση με τις ασφαλιστικές εισφορές τις οποίες δεν είχαν πλέον –οι εργοδότες– υποχρέωση να καταβάλλουν.

Τώρα, οι μνημονιακές κυβερνήσεις επιβάλλουν σε αυτούς τους εργαζόμενους ένα επιπλέον βαρύ ταξικό χαράτσι, το λεγόμενο «τέλος επιτηδεύματος». Το χαράτσι αυτό που ξεκίνησε από 300 ευρώ το χρόνο, τώρα έχει φτάσει τα 650 ευρώ και επιβάλλεται ανεξαρτήτως εισοδήματος σε όσους έχουν μπλοκάκια. Έτσι 650 ευρώ πληρώνει ο μεταφραστής βιβλίων ή ο μουσικός που έχουν εισόδημα 1.000 (ή ακόμη και 200 ή 100 ευρώ ή 0) το χρόνο, 650 ευρώ πληρώνει και ο μεγαλογιατρός ή ο επιχειρηματίας που δηλώνουν 500.000 ή 1.000.000 ευρώ το χρόνο. Η αντισυνταγματικότητα του μέτρου είναι εξωφρενική αφού αντιμετωπίζει το ίδιο τους πάμφτωχους με τους πάμπλουτους ωστόσο τα αστικά δικαστήρια (όπως και σε σειρά άλλων υποθέσεων) στήριξαν την καραμπινάτη παρανομία.

ΑΚΙΝΗΤΑ
Σε αυτές τις τακτικές αφαίμαξης του λαϊκού εισοδήματος προς όφελος δανειστών και καπιταλιστών προστέθηκε και μια άλλη αντιδραστική ιδέα: η βαριά φορολόγηση των ακινήτων. Αν αυτό το μέτρο, είχε ληφθεί σε χώρες όπως η Βρετανία, πιθανότατα να είχε προοδευτικό πρόσημο, καθώς εκεί η πλειονότητα των εργαζομένων δεν έχει δικό της σπίτι. Όμως στην Ελλάδα υπάρχουν εκατομμύρια νοικοκυριά με ένα σπίτι, ή ακόμη με οικόπεδα ή εξοχικά. Ο λόγος ύπαρξης αυτής της μικροϊδιοκτησίας έχει εξηγηθεί από την ίδια τη... Μέρκελ, που πρόσφατα δήλωσε –και σωστά– ότι στην Ελλάδα δεν υπήρχε άλλος ασφαλής τρόπος αποταμίευσης για σειρά πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών παραγόντων, κυρίως όμως λόγω του τεράστιου πληθωρισμού των προηγούμενων δεκαετιών.

Έτσι οι μνημονιακοί επέβαλαν το χαράτσι στους λογαριασμούς της ΔΕΗ, προκειμένου να αρπάξουν εκβιαστικά δισ. ευρώ από εκατομμύρια ανθρώπους του μόχθου. Το μέτρο (ονόματι τότε ΕΕΤΗΔΕ) υποτίθεται ότι θα είχε προσωρινή ισχύ, ωστόσο αντιμετώπισε τη δικαιολογημένη λαϊκή οργή. Ήταν τόσο κατάφωρη η αδικία ώστε τα τρία κόμματα της μετέπειτα συγκυβέρνησης (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ) στις εκλογές του Ιουνίου του 2012 υποσχέθηκαν μετ' επιτάσεως –και τα τρία– την άμεση κατάργηση του μέτρου, φυσικά μετά τις εκλογές. Ήταν η μόνη απτή προεκλογική τους υπόσχεση, την οποία, μόλις έφτιαξαν κυβέρνηση, πέταξαν στο καλάθι των αχρήστων για «τεχνικούς λόγους», όπως μας είπαν τότε. Μάλιστα μετά τη δικαστική απόφαση που τόνιζε την παροδικότητα που πρέπει να έχει ο φόρος αυτός, άλλαξαν το όνομά του σε ΕΕΤΑ προκειμένου να τον διατηρήσουν στον αιώνα τον άπαντα (όπως φυσικά και τα άλλα «προσωρινά» μέτρα του μνημονίου).

Πλάι σε αυτό το χαράτσι, ήρθε να προστεθεί ένα άλλο βαθύτατα αντιλαϊκό φορολογικό μέτρο: η εξίσωση του φόρου πετρελαίου θέρμανσης με το φόρο του πετρελαίου κίνησης, με την απίστευτη δικαιολογία της «καταπολέμησης» της φοροδιαφυγής στο πετρέλαιο κίνησης. Ο συνδυασμός ΕΕΤΑ και φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης οδήγησε στο χαμό εκατοντάδων ανθρώπινων ζωών μέσα σε ένα χρόνο, καθώς εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι δεν είχαν (χωρίς ρεύμα και πετρέλαιο) άλλους υγιεινούς και ασφαλείς εναλλακτικούς τρόπους θέρμανσης. Δεν είναι όμως το πόσοι πέθαναν: το επίπεδο διαβίωσηςκαι η υγεία όσων δεν έχουν ρεύμα και πετρέλαιο στο σπίτι τους έχουν τρωθεί σημαντικά και πιθανώς ανεπανόρθωτα.

Καπάκι σε όλα αυτά ήρθε ο ΕΝΦΙΑ που είναι ακόμη πιο άδικος: Με την κατάργηση του αφορολόγητου που ίσχυε με τον ΦΑΠ, τώρα όλοι οι φτωχοί μικροϊδιοκτήτες καλούνται να πληρώσουν πολλαπλάσια ποσά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Αντίθετα στα πολύ μεγάλα διαμερίσματα στις πολύ ακριβές περιοχές παρέχεται μείωση φόρου. Τα λεγόμενα λάθη του υπ. Οικονομικών δεν είναι λάθη αλλά συνειδητή απόπειρα κλοπής –η οποία όπως όλες οι απόπειρες κλοπής– μπορεί να αποτύχει.

ΑΝΥΠΑΚΟΗ ΚΑΙ ΜΑΡΞ
Κοντολογίς, οι φόροι στην Ελλάδα είναι όλο και περισσότερο ένα σύστημα μεταβίβασης εισοδήματος από τις κυριαρχούμενες προς τις κυρίαρχες τάξεις, ένα σύστημα απόσπασης ακόμη περισσότερης υπεραξίας για λογαριασμό των κεφαλαιοκρατών, Ελλήνων και ξένων. Γι' αυτό το λόγο εξάλλου ξέσπασε παλιότερα το συνειδητό κίνημα «Δεν πληρώνω», με έμφαση στα διόδια και το χαράτσι στη ΔΕΗ. Γι' αυτό συνεχίζεται και η συνειδητή ή η αναγκαστική φορολογική απεργία εκατομμυρίων ανθρώπων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Μαρξ και οι σύντροφοί του παραπέμφθηκαν δύο φορές για την προτροπή σε ανυπακοή και μη πληρωμή φόρων. Και τις δύο φορές αθωώθηκαν πανηγυρικά από τα ορκωτά δικαστήρια.

ΝΑ ΚΑΤΑΡΓΗΘΟΥΝ
Είναι προφανής λοιπόν η ανάγκη για ένα κίνημα άρνησης καταβολής των φόρων και σήμερα.
Αποτελεί γι' αυτό παντελώς δυσάρεστη έκπληξη το άρθρο των Χρ. Λάσκου και Ευ. Τσακαλώτου που δημοσιεύθηκε στην «Εποχή» υπό τον τίτλο «Επτά θέσεις για την Αριστερά και τη φορολογία». Οι συγγραφείς υποστηρίζουν πως όσοι «θεωρούν πως μια κυβέρνηση της Αριστεράς θα σημαίνει μείωση των φόρων γενικώς ή απαλλαγή του συνόλου σχεδόν του πληθυσμού από φορολογικά βάρη, δεν κατανοούν θεμελιώδη στοιχεία της κατάστασης». Αναφέρουν στη συνέχεια σωστά επιχειρήματα σχετικά με το γιατί μια κυβέρνηση της Αριστεράς θα πρέπει να φορολογήσει τους καπιταλιστές. Όμως οι «Εφτά θέσεις» υποστηρίζουν ότι η συνολική υπαρκτή φορολογία θα παραμείνει σχεδόν ως έχει με μοναδική διευκρίνιση ότι «δεν αποκλείονται μέτρα φορολογικής ανακούφισης για συγκεκριμένες κοινωνικές κατηγορίες, που προσωρινά αδυνατούν να πληρώσουν, αλλά αναμένεται να συμβάλλουν περισσότερο όταν οι γενικές οικονομικές συνθήκες βελτιωθούν». Αυτό! Τίποτε άλλο μπροστά στην καταιγίδα των αντεργατικών φορολογικών μέτρων. Και όμως οι θέσεις που ψηφίστηκαν στο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ καταγγέλλουν ρητά τις «συνεχείς φοροεπιδρομές και την ιδιότυπη δήμευση της μικρής ιδιοκτησίας».

Το ευγενές του εγχειρήματος των δύο συγγραφέων (δηλ. η αντιπαράθεση με τις δεξιές ιδέες εντός του ΣΥΡΙΖΑ που πιέζουν για μείωση της φορολογίας στους καπιταλιστές) χάνεται μπροστά στη μεγάλη εικόνα. Και η μεγάλη εικόνα απαιτεί απάντηση στα ερωτήματα –αυτά αποτελούν τις πραγματικές «ασάφειες» και όχι εκεί όπου τις ψάχνουν οι δύο σύντροφοι:

-Θα καταργήσουμε την πρωτοκαθεδρία των έμμεσων φόρων;
=Θα καταργήσουμε το ΕΕΤΑ, τον ΕΝΦΙΑ, το τέλος επιτηδεύματος;
-Θα μειώσουμε στο επίπεδο όπου ήταν πριν (και ακόμη πιο κάτω) το φόρο στο πετρέλαιο θέρμανσης;
-Θα επαναφέρουμε το αφορολόγητο των 8.000 ή 12.000 ευρώ;
-Θα καταργήσουμε τα τεκμήρια για τους φτωχούς;
-Θα καταργήσουμε το φορολογικό πέναλτι για όσους δεν έχουν αποδείξεις;
-Θα επαναφέρουμε τη έκπτωση για ιατροφαρμακευτικές δαπάνες, για ανήλικα τέκνα, για ενοίκια και για τόκους πρώτης κατοικίας;

Άραγε όλα αυτά, σύντροφοι, αφορούν «συγκεκριμένες κοινωνικές κατηγορίες, που προσωρινά αδυνατούν να πληρώσουν», ή αφορούν τα 9/10 της κοινωνίας; Όπως προβλέπει και το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, μια κυβέρνηση της Αριστεράς θα καλέσει να πληρώσει μια μειοψηφία που μέχρι σήμερα δεν πληρώνει τίποτε ή που πληρώνει ελάχιστα: «Τα δημόσια έσοδα θα προέλθουν από τη φορολόγηση του πλούτου, των καθαρών κερδών, των υψηλών εισοδημάτων, της μεγάλης ακίνητης και της εκκλησιαστικής περιουσίας, από την ακύρωση των προνομίων της ολιγαρχίας και των πολυεθνικών επιχειρήσεων».

Σε κάθε περίπτωση είναι σαφές πως, αν δεν καταργήσουμε όλα αυτά που σκοτώνουν την τάξη μας από την πρώτη κιόλας μέρα μιας πιθανής ανάληψης της διακυβέρνησης, δεν θα υπάρχει κανείς να μας υποστηρίξει στον πόλεμο κατά των πλουσίων – και συνακόλουθα στην έφοδo για τη φορολόγησή τους. 

Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου 2014

"Ξενοδοχείο GRAND BUDAPEST" στο Πάρκο Ναυαρίνου


Τετάρτη 10/9, ώρα 21.00 στο Πάρκο Ναυαρίνου 
το "Ξενοδοχείο GRAND BUDAPEST"

Στο » Ξενοδοχείο GRAND BUDAPEST» με το ιδιαίτερο κινηματογραφικό του ύφος, ο Γουές Άντερσον στήνει μια απίστευτη περιπέτεια, με συνεχείς ανατροπές, δηλητηριώδες χιούμορ και εικόνες, που η μια είναι πιο απρόσμενη από την άλλη, και μας ταξιδεύει στην Ευρώπη του πρώτου μισού του 20ου αιώνα.

Στο ξενοδοχείο του τίτλου θα συμβούν μερικά εκπληκτικά γεγονότα, δυο Παγκόσμιοι Πόλεμοι, αρκετές τραγωδίες και μια απίστευτη καταδίωξη.

Δεν είναι, όμως, οι πραγματικοί Παγκόσμιοι Πόλεμοι έτσι όπως τους γνωρίζουμε από την ιστορία. Ο Άντερσον έφτιαξε μια αλληγορική ιστορική εποχή, με μια φασιστική δικτατορία και μια μεταπολεμική κομμουνιστική περίοδο, οι οποίες, χωρίς να κατονομάζονται, ερμηνεύουν την πολιτική κατάσταση της Ευρώπης.

Ρέιφ Φάινς, Έντουαρντ Νόρτον, Γουίλιαμ Νταφόε, Τζουντ Λο, Όουεν Ουίλσον, Λία Σεϊντού, Μπιλ Μάρεϊ, Άντριεν Μπρόντι, Τίλντα Σουίντον, Τζεφ Γκόλντμπλουμ, Χάρβεϊ Καϊτέλ, Τομ Ουίλκινσον είναι το εντυπωσιακό καστ της ταινίας. Όμως η αποκάλυψη σε επίπεδο ερμηνείας είναι ο νεαρός Τόνι Ρεβολόρι, ο οποίος έχει καταγωγή από την Γουατεμάλα και παίζει τον βοηθό του Ρέιφ Φάινς.

Αργυρή Άρκτος σκηνοθεσίας στο φεστιβάλ Βερολίνου για έναν Γουές Άντερσον που ξαναδιαβάζει, σ΄ αυτή την παραμυθένια σάτιρα, τον Στέφαν Τσβάιχ με σουρεαλιστική διάθεση.

Εξάρχεια:Διακίνηση ιδεών και όχι ουσιών


Από την εφημερίδα Καθημερινή
του ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΧΑΡΜΠΗ 

Η φωνή της αντηχούσε δυνατή και σίγουρη στον πεζόδρομο της Θεμιστοκλέους. Αντανακλούσε πάνω στους τοίχους των παλιών πολυκατοικιών, τρυπούσε τις φυλλωσιές των δέντρων, ήταν παρούσα και αφυπνίζουσα μέχρι αργά το βράδυ κι όμως κανείς δεν βγήκε να διαμαρτυρηθεί. Μάλλον γιατί ήταν ήδη όλοι κάτω στο δρόμο, καθισμένοι στα πεζούλια και οι πιο πολλοί όρθιοι ακούγοντας προσεκτικά την Ολια Λαζαρίδου καθώς εκείνη ερμήνευε την «Γυναίκα της Ζάκυθος».

Ηταν μια όμορφη βραδινή εκδήλωση αυτή στο στενό -αλλά πάντα δραστήριο- δρομάκι των Εξαρχείων, οργανωμένη από τους κατοίκους και την εξαιρετική ηθοποιό που συμμερίζεται πλήρως τους σκοπούς και το έργο τους. Σε μια γειτονιά που ο πολύς κόσμος θεωρεί υποβαθμισμένη, επικίνδυνη ίσως (εν πολλοίς λόγω και τελείως αστήριχτων ιδεοληψιών) και πάντως περίπου παρατημένη από τις αρμόδιες αρχές, οι κάτοικοι έχουν αναλάβει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια δράση. Πρώτα καθάρισε η πλατεία λίγο παρακάτω.

Εκεί που το εμπόριο και η χρήση ναρκωτικών ήταν μόνιμο θέαμα, συγκεντρώνονται τώρα καθημερινά εκατοντάδες νέοι άνθρωποι κουβεντιάζοντας, πίνοντας μπίρες ή ιδρώνοντας γύρω από την μπασκέτα της γωνίας. Παραπάνω όμως στον ανηφορικό και αρκετά σκοτεινό πεζόδρομο της Θεμιστοκλέους το πρόβλημα συνεχίζονταν. Εμποροι ναρκωτικών άνετα κυκλοφορούσαν και συνέχιζαν τις δραστηριότητές τους δίπλα στα μικρά μαγαζιά και τις πόρτες των σπιτιών.

Ενα τρίμηνο περίπου πριν μια χούφτα κατοίκων, διαφόρων ηλικιών, αποφάσισαν να σταματήσουν απλά να κοιτούν. Με επιμονή και καθημερινή παρουσία κατάφεραν ειρηνικά να διώξουν τα ναρκωτικά από τη γειτονιά τους και να δείξουν στους υπόλοιπους πως η συλλογική δράση και η αποφασιστικότητα μπορούν να φέρουν πραγματικά αποτελέσματα. Μέρα με τη μέρα ο πεζόδρομος μετατρέπεται από χώρο διακίνησης ουσιών σε χώρο διακίνησης ιδεών και αυτό είναι το πιο σημαντικό.

Σε αυτό το πλαίσιο έγινε και η παράσταση του έργου του Διονύσιου Σολωμού, εχθές το βράδυ, αυτό το μήνυμα ήθελαν και όλοι οι συντελεστές να περάσουν. Μπορεί η στενότητα του χώρου να μην άφησε πολλούς να δουν από κοντά την Ολια Λαζαρίδου (περιορίστηκαν μόνο να την ακούν και αυτό είχε τη δική του ξεχωριστή γοητεία) όμως σημασία έχει πως ήταν όλοι εκεί. Παρόντες.

Παρασκευή 5 Σεπτεμβρίου 2014

"γυρεύοντας ένα κλωνί αλάτι μες στο θερμό"*

Μερικές φωτογραφίες από την παράσταση 
" Η Γυναίκα της Ζάκυθος" 
του Διονυσίου Σολωμού στον πεζόδρομο της οδού Θεμιστοκλέους (Εξάρχεια).
Στις 4 Σεπτέμβρη 2014. Σε σκηνοθεσία Δήμου Αβδελιώδη. Με την Όλια Λαζαρίδου. 
Για την παράσταση περισσότερα εδώ.

ήδη από τις 8.30 (μιάμισυ ώρα νωρίτερα) οι προνοητικοί είχαν πιάσει "στασίδι"

 Πάνω από 500 τυχεροί ήλθαν να δούν την τελευταία (δυστυχώς) παράσταση του έργου.

 υποβλητική  η αφήγηση, έσπερνε σιγή και στοχασμό.

πώς αλλοιώς να έλθει η κάθαρση ;

γιατί αμέτρητη η αδικία μα οι άδικοι ολίγοι.

"έτσι εγώ έφθασα στο κελί του Αγίου Λύπιου παρηγορημένος από τες μυρωδίες του κάμπου, από τα γλυκότρεχα νερά και από τον αστρόβολον ουρανό, ο οποίος εφαινότουνα αποπάνου από το κεφάλι μου μία Ανάσταση"*

*τίτλος ανάρτησης και κείμενο επιλόγου από το έργο του ποιητή.

Μήνυμα του Ken Loach στις αγωνιζόμενες καθαρίστριες



Dear Friends,

I have heard of your situation from friends in England. What a story! Your strength and determination to fight for real jobs with fair wages is inspiring. We have many stories like yours here, as I’m sure you know. The constant pressure to privatise our public services is destroying the services and bringing poverty and insecurity to working people. The European Union and big corporations, supported by the politicians, are formidable enemies. But you too are formidable!

We need to support each other, as you say. Paul Laverty, who writes our film scripts, including Bread & Roses, will be in Athens at the end of October for a couple of days (25 – 27th Oct). He may have a busy schedule at the film festival then, but he hopes he can meet with you then. 

In the meantime, everyone here sends their greetings, solidarity and warmest good wishes.

Yours sincerely,
Ken Loach,

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:

Αγαπητές φίλες,

Έμαθα από φίλους στην Αγγλία για την υπόθεσή σας. Τι ιστορία! Μας εμπνέει η δύναμη και η αποφασιστικότητά σας να αγωνιστείτε για τις δουλειές σας με αξιοπρεπείς μισθούς. Έχουμε κι εδώ πολλές υποθέσεις σαν τη δική σας, είμαι βέβαιος πως το γνωρίζετε. Η συνεχής πίεση για ιδιωτικοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών μας καταστρέφει τις υπηρεσίες και φέρνει φτώχεια και ανασφάλεια στους εργαζόμενους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι μεγάλες εταιρίες, που υποστηρίζονται από τους πολιτικούς, είναι τρομεροί εχθροί. Όμως, είστε κι εσείς τρομερές!

Έχουμε ανάγκη να βοηθάμε ο ένας τον άλλο, όπως το λέτε. Ο Πωλ Λάβερτι, που γράφει τα σενάρια των ταινιών μας, συμπεριλαμβανομένης και της ταινίας «Ψωμί και Τριαντάφυλλα», θα βρεθεί στην Αθήνα στα τέλη του Οκτώβρη για μερικές μέρες (25-27 Οκτωβρίου). Έχει φορτωμένο πρόγραμμα στο εκεί φεστιβάλ, αλλά ελπίζει να μπορέσει να συναντηθεί μαζί σας τότε.

Στο μεταξύ, όλοι μας εδώ σας στέλνουμε χαιρετισμούς, αλληλεγγύη και τα πιο θερμά μας συγχαρητήρια.

Ειλικρινά δικός σας
Ken Loach

Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 2014

ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ-Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΗΣ ΖΑΚΥΘΟΣ στον πεζόδρομο της Θεμιστοκλέους



1919655_661305933984004_4426712071342221605_n.jpg

 Πέμπτη 4 Σεπτέμβρη, ώρα 22.00, είσοδος ελεύθερη

Θεατρική προσαρμογή – σκηνοθεσία 
Δήμος Αβδελιώδης 
Ερμηνεύει:Όλια Λαζαρίδου 

Μουσική:Βαγγέλης Γιαννάκης 
Ενδύματα:Αριστείδης Πατσόγλου 
Άγγελος:Δανάη Ρούσσου 
Φάσμα Ελευθερίας:Κατερίνα Χαρμάνη 
Οργάνωση παραγωγής: ΗΧΟΣ & ΕΙΚΟΝΑ Ε.Π.Ε. 
Συντονισμός παραγωγής: Κλέλια Παπαγιαννοπούλου 

Μετά από την τρίμηνη επιτυχημένη περιοδεία σε αρχαία θέατρα και αρχαιολογικούς χώρους σε ολόκληρη την Ελλάδα ο λόγος του Διονυσίου Σολωμού θα ακουστεί για μια τελευταία φορά στην Αθήνα και συγκεκριμένα στον πεζόδρομο Θεμιστοκλέους και Ερεσσού, την Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου, στις 22:00, με ελεύθερη είσοδο. 

Η παράσταση αυτή οργανώνεται στο πλαίσιο των δράσεων των κατοίκων των Εξαρχείων που από τις 5 Ιουνίου 2014 με λαϊκές συνελεύσεις προσπαθούν συντεταγμένα και δυναμικά να αντιμετωπίσουν τόσο τις μαφίες και το εμπόριο ναρκωτικών όσο και τις φασίζουσες συμπεριφορές στη γειτονιά τους. 

Τους τελευταίους τρεις μήνες με επίμονη καθημερινή παρουσία λίγοι κάτοικοι κατάφεραν στη Θεμιστοκλέους κάτι που έμοιαζε αρχικά αδύνατο: να απωθήσουν χωρίς βία από τις εισόδους των σπιτιών τους, τους επί διετία εγκατεστημένους εμπόρους ναρκωτικών. 

Η αίσθηση της γειτονιάς επιστρέφει κι ένα αεράκι ελευθερίας πνέει ξανά στον συγκεκριμένο πεζόδρομο που μεταμορφώνεται μέρα με τη μέρα από χώρος διακίνησης ουσιών σε χώρο διακίνησης ιδεών, αποτελώντας ένα επιτυχημένο παράδειγμα αυτοοργάνωσης και για άλλα προβληματικά σημεία της Αθήνας. 

Σημείωμα του Δήμου Αβδελιώδη για το έργο στη διεύθυνση http://dikaex.blogspot.gr/2014/08/blog-post_49.html

Τετάρτη 20 Αυγούστου 2014

Ανδρομάχη (αναδημοσίευση)

από τον COSTINHO

χαρά που φεύγει στα ψηλά 
θυμός που πέφτει κάτω 

 Να νιώθεις εξαπατημένος χωρίς να έχεις συμφωνήσει τίποτα. Να είσαι μέρος της απάτης· εκείνης που σου επιστρέφει γλυκά πρόσφορα, έτοιμα να τα ξαναρίξεις με όλη τη φόρα στη φωτιά. Στη φωτιά. Μέσα εκεί μόνο σου μίλησα αληθινά, φωτεινά -η φωτιά βγαίνει από τη λέξη φως, και φως βγαίνει από τη φωτιά- εκεί σου είπα τα πάντα, όποιο κι αν ήταν τ'όνομά σου, όποια κι αν ήταν η μορφή σου. Φίλος, γυναίκα, δουλειά που πρέπει να κλείσει, χαζολόγημα με τον διπλανό για να περάσει η ώρα, πλάκα με το καθετί για να περνάνε όλα, για να περνάς όλος, όλα απ'τη φωτιά μιλώντας, όλα στη φωτιά. Να τα ρίξεις και πυρωμένα να σε ξαναβρούν, να σε καίνε, να ανασαίνεις φλεγόμενος, να απειλείσαι και να απειλείς, να ρίχνεσαι και να σε ρίχνουν, να μη βγαίνει κανένα μέτρημα υπέρ σου, κι αυτό γιατί μέσα στη φωτιά κανείς δεν μπόρεσε μέχρι τώρα να μετρήσει, μόνο απέξω μετράνε, μόνο έξω σε μετράνε. Να απατάς και να σε απατούν, να κοροϊδεύεις με χίλιους τρόπους το θάνατο, να γελάς με κάθε σήψη, με κάθε τι που διαφημίζει την παρακμή του και ξεφτιλίζει κάθε ιερή σου λέξη. Να έχεις τα δάχτυλά σου μέσα σε μαλλιά για να αγγίζεις το πρόσωπο του άλλου, το μέρος που κρύβεται και δεν βλέπει ο ήλιος και έτσι δεν του αφήνει ρυτίδες (οι ρυτίδες είναι σημάδια της επαφής μας με τον ήλιο ή την πραγματικότητα, λένε), το μέρος του κεφαλιού που πάντα προστατεύει τις περιοχές που φτιάχνουν τις σκέψεις -τόποι είναι και οι σκέψεις, τόπο θέλουν και ζητούν. Να είσαι τόσο κοντά του, τόσο πυρακτωμένα να αγγίζεις το ο,τιδήποτε. Δεν το συνηθίζεις, γιατί με τη μία θα σε πουν ερωτευμένο, θα παρεξηγηθείς ίσως.

Μόνο ερωτευμένος, λένε, μπορείς να το κάνεις, μόνο τότε δικαιολογείται· τότε, που δεν έχεις καμία άλλη δικαιολογία. Δηλαδή όλες. Και άντε να τους πεις ότι ο έρωτας είναι μια μικρή πολύ μικρή ελάχιστη εξήγηση· δεν είναι καν εξήγηση. Είναι βήμα για να γίνεις μεγαλύτερος, για να χωράς τον κόσμο, όλο τον κόσμο, τον κάθε κόσμο, τον κόσμο του καθενός, τον κόσμο της, αλλά και να βγαίνεις έξω από τον κόσμο, έξω από κάθε κόσμο. Είναι τρόπος να μεγαλώνεις, να περνάει ο χρόνος, αλλά να περνάει νικημένος, να περνάς εσύ επάνω του, να του βάζεις εσύ όνομα, να του υπαγορεύεις εσύ τι ήταν στιγμή και τι δεν ήταν, να του λες εσύ πότε πέρασε και πότε δεν περνάει. Να νιώθεις ξεγελασμένος, να ξεγίνεται το γέλασμα, κι αυτό μόνο γιατί όσο γελιόσουν εσύ μεγάλωνες, μόνο γιατί όσο μεγάλωνες γελιόσουν. Να το ξέρεις ότι μόνο έτσι μπορείς, όπως το'λεγε κι εκείνη η λαϊκή προσευχή που έψαλλε ο Μητροπάνος. Να μη ζητάς τίποτα λιγότερο από τις μέρες σου, από τον πανδαμάτορα χρόνο και τις αντανακλάσεις σου στα μάτια των άλλων, να μην περισσεύει τίποτα από από τις δικές σου προσευχές, να μην αφήνεις καμια σπονδή έρμαιο της αοριστίας των συναφειών εκτός σου, να έχεις όλα τα δάχτυλα στα μαλλιά του άλλου, της άλλης, του μικρού πιτσιρικιού που μόνο να γελάει ξέρει, του φίλου που θέλει κουράγιο, της φίλης που κάτι την έκανε να δακρύσει. 

Γελιέσαι και γελάς, και έχει αυτό πάντα μέσα του το γέλιο. Γελώ· ρήμα αρχαϊκό, που δεν είναι παράγωγο ούτε έχει άλλη ρίζα. Έχει ρίζα την πιο μεγάλη συνήθεια του ανθρώπου απ'όταν άγγιξε το σώμα του, απ'όταν άγγιξε το διπλανό σώμα, απ'όταν έμαθε ότι ζει ανάμεσα στα άλλα σώματα, μέσα στα σώμα του, μέσα στα σώματα των άλλων. Γελιέσαι, δηλαδή κάποιος άλλος σε γελάει, σε κάνει γέλιο. Γελάς και βγαίνεις γελασμένος. Γελάς και γελάνε τα πάντα. Γελάς και σου επιστρέφει αγάπη, γελάς και έρωτας υπάρχει. Γελάς και ένα γέλιο επιστρέφει. Έξω από αυτό, μόνο η συνάφεια της αοριστίας, οι ιαχές των σίγουρων και των σιγουρευμένων, οι απαντοχές των παντρεμένων, τα κεράκια που λιώνουν. Που λιώνουν. 

Η συγκίνηση της Μελίνας είναι κάτι απ'τη φωτιά, κάτι πολύ αληθινό. Κι είναι συγκίνηση διπλή, διπλά αληθινή, να ξέρεις πως είσαι μέσα σ'αυτό το τραγούδι, μέσα στο βίντεο -κι ας μη φαίνεσαι στο πλάνο. Είναι ένα περσινό καλοκαίρι που άφησε πληγές στον αυχένα και ένα ξημέρωμα του φετινού που εναποθέτει ευλαβικά βαθιά μπλε ρίγη στη σπονδυλική στήλη. Είναι μια υπόθεση του σώματος όλο αυτό, όπως κάθε φωτιά, κάθε απάτη, κάθε ομορφιά. Κι αν κάποιος σου είπε ότι αυτά είναι του μυαλού και πως άλλο το σώμα άλλο το μυαλό, πες μου που σκατά έχει το μυαλό του και ακόμα λειτουργεί. Λένε οι επιστήμονες πως αν αφαιρέσεις την καρδιά ή το μυαλό από το σώμα, ζωή παύει να υπάρχει. Λένε. 

Κι οι άλλοι δίπλα λιώνουν.

Σάββατο 16 Αυγούστου 2014

"Κι έρχεται κρύο..."


από contrabbando
http://blogs.radiobubble.gr/2013/12/19.html

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που αγαπούμε. 
Δεν είναι το δάχτυλο που χτυπά επαναληπτικά-σαν μια υπενθύμιση στο παρόν- πάνω στο ποτήρι ούτε οι κινήσεις που επαναλαμβάνονται με μια θρησκευτική ευλάβεια, για να τις εμπεδώσουμε. Είναι η μικρή φλέβα στο λαιμό, όταν η απόγνωση χτυπά τα όριά της, που διογκώνεται κι είναι έτοιμη να εκραγεί, χωρίς ποτέ... 

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που αγαπούμε.
Συστρέφονται στο κορμί μας, μας αγκαλιάζουν, σχεδόν μητρικά-μην το υποτιμάτε, το έχουμε ανάγκη να υπάρξουμε-.

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που αγαπούμε. 
Σωπαίνουν, γιατί ξέρουν πότε πρέπει να σωπάσουν. Το βλέπουμε στα μάτια τους. Το ξέρουν. Αλλά σωπαίνουν.

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που αγαπούμε. 
Κάνουν μιαν αδιόρατη κίνηση, που δε σημαίνει τίποτε παραέξω. Ίσως το σιάξιμο ενός φρυδιού ή το τίναγμα μιας φράντζας.

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που μας αγαπούνε.
Πέφτουν στο κρεββάτι νωρίς, να μη δουν την ήττα μας τα βράδια. Όταν πηγαίνουμε κοντά τους, έχουν μια μικρή ερωτική ανάσα να νιώσουμε καλύτερα, μας παίρνουν αγκαλιά να διώξουμε τις ενοχές της μέρας.

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που αγαπούμε. 
Μας κοιτάνε κατάματα κάθε πρωινό, να αντέξουμε τη μέρα. Μας φτιάχνουν πρωινό. Μπορεί και όχι. Αλλά είναι εκεί.

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που αγαπούμε. 
Πλέκουν. Δεν ξέρει κανείς γιατί .Δεν ξέρει κανείς τι. Αλλά πλέκουν. Σαν μιαν αδιόρατη, αέναη ιστορία.

Πόση δύναμη κρύβουν οι γυναίκες που αγαπούνε.
Την πιο πικρή ιστορία θα την πουν την ώρα που βάζουμε το παλτό να φύγουμε. Χαλάλι τους. 

Τρίτη 12 Αυγούστου 2014

Aυτή η ερώτηση (αναδημοσίευση)


Εγώ τω αδελφιδώ μου, 
και επ’ εμέ η επιστροφή αυτού*


Ρωτάνε το δάσκαλο οι νεαροί να τους εξηγήσει πως είναι ο πετυχημένος άνθρωπος, σήμερα τον 21ο πια αιώνα. Είχαν στο μυαλό τους κάτι από ταξίδια ή επαγγέλματα με χρήμα και απολαβές, είχαν φαίνεται και κάποια πεντέξι πανεπιστήμια ή κολέγια, μερικές βόλτες με πανάκριβα αυτοκίνητα ή ελικόπτερα, ή ακόμα διακοπές με φίλους και οικογένεια, ποιος ξέρει… 

Απάντησε απλά, στεγνά, δωρικά, απερίφραστα: η αγάπη. 

Αυτό αν το κατορθώσετε, συνέχισε, στον 21ο αιώνα, τον αιώνα τον κατ’ εξοχήν ανέραστο, απρόσωπο, μοναχικό θα είστε ευτυχισμένοι. Το να αγαπάς και να αγαπιέσαι είναι ότι πιο συγκλονιστικό μπορεί κανείς να ζήσει στη ζωή του. 

Γράφει ο Ελύτης στα Ελεγεία της Οξώπετρας : «’Οτι ο έρωτας δεν είναι αυτό που ξέρουμε μήτε αυτό / που οι μάγοι διατείνονται. / Αλλά ζωή δεύτερη ατραυμάτιστη στον αιώνα» 

Η ποιητική γλώσσα «εκρήγνυται» στην προσπάθειά της να δοθεί το θαύμα του έρωτα και της αγάπης. Γινόμαστε όλοι, μπροστά στον έρωτα, παιδιά που συλλαβίζουν, έχουμε την αίσθηση του πρωτόγνωρου, του ανερμήνευτου, μετατρέπεται ο έρωτας σε υπερβατικό άρμα, όπως η Τέχνη και σου δίνει τη δυνατότητα να εγκαταλείψεις τα εγκόσμια και τα εφήμερα, το ενδιάμεσο μόχθο, μαυρίλα και βαρβαρότητα που λέγεται ζωή [Σοπενχάουερ] και να αγαλλιάσει την ψυχή σου με την ομορφιά της σχέσης, του τρόπου αυτού της ύπαρξης. Ο έρωτας σου δίνει το καθολικό και αναλλοίωτο υπόδειγμα του πως πρέπει να είναι η ζωή. 

Κλείνω με το Σχόλιο στο Άσμα Ασμάτων [Γιανναράς] που θέλει όχι να υπάρχουμε και επί πλέον να αγαπάμε, αλλά να υπάρχουμε στο μέτρο που αγαπάμε και εξ αιτίας της αγάπης. 

Ήθελε φαίνεται ο δάσκαλος να καταλάβουν τα παιδιά που τον ρωτήσανε, ότι το σημαντικότερο δώρο στη ζωή είναι το αίσθημα της αυτοπροσφοράς και αυτοθυσίας απέναντι στον άλλον και πως μόνο έτσι υπάρχει ελπίδα, καταφέρνοντας να ξεφύγουμε από τα καθηλωτικά δεσμά του ατομοκεντρισμού μας που επιβάλλει η φύση μας, να μπορέσει το αύριο να γίνει περισσότερο υποφερτό, περισσότερο ανθρώπινο, με μια αίσθηση χαράς και ελπίδας που φαίνεται να εκλείπει από τη σημερινή λαίλαπα των διαρκώς αυξανόμενων χρησιμοθηρικών, ατομικιστικών, μικρόνοων αντιλήψεων. 

*Π. Διαθήκη, Άσμα Ασμάτων, Σολομώντος
εικόνα: Γιαννούλης Χαλεπάς, Σάτυρος παίζει με τον Έρωτα